Paunlarin at palawain ang Sikolohiyang Pilipino.

1. University of Rizal System
Province of Rizal
College of Science
Portfolio
sa
Sikolohiyang Pilipino
Jozyll Daen C. Domingo
2-C1 BS Psychology
Bb. Czarina Ann B. Alfonso

2. Talaan ng Nilalaman
Pamagat
I. Maikling Panimula: Creative Resume
II. Maka-kapwa ako: Larangang Napili
III. Katutubong Konsepto: Mutual Understanding
IV. Dear X: Advice Column
V. Moving Forward

3. I. Maikling Panimula
Ako si Jozyll Daen C. Domingo ng pangkat 2-C1
mula sa kursong Sikolohiya, kasalukuyang mag-aaral
ng University of Rizal System - Morong. Dalawamput taong
gulang at nagmula sa bayan ng Teresa. Bilang isang kabataang
Pinoy, ako ay sumusunod sa mga batas at alituntunin ng aming
bayan at limitado lamang ang aking maaaring gawin para sa
bansa. Dahil ako ay isa pa lamang estudyante, ang maaari ko pa
lamang gawin at maiitulong ay ang pagbutihin ang aking
pag-aaral nang sa gayon ay makamit ko ang aking minimithi
ganon na din ang mithiin ng aking magulang para sakin. Ika nga
ng ating pambansang bayani, “Ang kabataan ang pag-asa ng
bayan”, naniniwala ako na kaya nating paunlarin ang ating sarili
para sa hinaharap. Makakamit at mararanasan lamang natin ang
pagkakapantay-pantay ng bawat isa kung tayo ay marunong
makuntento sa kung ano ang mayroon tayo sa kasalukuyan.
Bilang isang Pilipino, mayroon din akong kasakasan at
kahinaang tinitaglay. Una na riyan ang Panginoon sa itaas, ang
aking pamilya at mga kaibigan at sa mga taong naniniwala sa
akin. Lahat ng pagsubok ay kayang lampasan kung tayo ay may

4. paniniwala sa Itaas gnon narin sa sarili natin. Pangalawa ay ang
pagkakaroon ng pagkakaisa sa ating bansa. Paggtutulungan sa
hirap at ginhawa ang syang susi upang makamit ang
katahimikan ng bawat isa, lalo na sa pandemyang kinahaharap
natin sa kasalukuyan. Ngunit paano nga ba tayo makauunlad
kung lahat ng bagay ay may kapalit na salapi? Hindi salapi ang
sagot sa ating pangangalangan, kaya’t ngayon pa lamang ay wag
na tayong mag pakalulong sa mga bagay na alam nating walang
maitutulong sa simula pa lamang.
Bilang isang kabataang Pinoy, mahalin natin at ipagmalaki
natin ang sariling atin. Saan man mag punta, dapat ay dala-dala
ang pangalan ng ating mahal na bansang Pilipinas. Lahat tayo ay
may kakayahan at kahinaan, ang dapat lamang nating gawin ay
magkaroon ng disiplina, mag tiis at makaraos sa kahit na ano at
ilan pang mga pag subok ang dumaan sa atin, dahil yun lamang
ang mag papalakas at makakapag patibay sa atin bilang isang
mamamayan ng ating bansang Pilipinas.

5. II. Maka-kapwa ako!
Gusto mong maging doktor dahil? -- Noong nasa
elementarya pa lamang ako, ang tanging pangarap ko lamang ay
ang makapag tapos ng aking pag-aaral. Ngunit hindi sapat ang
makapag tapos lamang upang makamit ko ang pagiging isang
mahusay na doktor, kailangan rin nating itong samahan ng
pagsisikap at pagtitiis hanggang sa makamit natin ang ating
minimithi. Lahat tayo ay may kani-kaniyang pangarap, katulad
ko na ang pangarap ay maging isang doktor. Hindi man mataas
ang markang naiuuwi ko sa aming tahanan, hindi mag babago
ang propesyon na matagal ko nang pinapangarap. Nais kong
makamit ang pagiging doktor hindi dahil gusto ng magulang ko
o gusto ko, kundi para rin sa aking lipunan na walang
kakayahang mag pagamot dahil sa kahirapan. Nais kong maging
doktor dahil gusto kong mag-alaga at hindi ako mag sasawang
makita ng paulit-ulit ang bawat ngiti ng aking mahal na mga
pasyente.

7. Sa tamang pag sunod ng batas at alintuntunin, tiyak na
mapagtatagumpayan ang napiling larangan. Pag abot ng
pangarap hindi dahil sa kapakanan at kagustuhan lamang
ng sarili kundi pagtulong sa kapwa at lipunan. Sa
pamamagitan ng pagtulong sa kapwa, nadagdagan ang
pag-asa ng sinuman.
Nangarap tayo hindi upang manlamang ng kapwa natin
kundi upang magamit natin sa tama ang aating
kakayahan, at nang mas higit pa nating maunawaan ang
naka paligid saatin.
Pagkamit ng pangarap nang sa ganon ay masuklian ang
pag sasakripisyo ng aking mga magulang at sa mga taong
naniniwala sa akin na maaabot ko ang aking napiling
larangan.

8. III.KATUTUBONG KONSEPTO: Mutual Understanding
Ano nga ba ang Mutual Understanding?
Medyo umaasa, medyo umiiwas, malabong usapan, magulong
ugnayan, no string attached, pseudo relationship, less than lovers,
unofficial? Ang MU ay tumutukoy sa sitwasyong ang taong gusto mo
ay may gusto rin sa iyo, pero hindi mo ka-relasyon. Kadalasan, ang MU
ang phase sa pagitan ng attraction at “love”. Kapag nasa MU relationship,
hindi necessarily exclusive kayong nagkikita pero madalas kayong
magkasama’t nagkikita.
Mutual understanding -- yan daw ang kahulugann ng M.U, ibig sabihin
ay parehas kayo ng nararamdaman para sa isa’t isa. Pwedeng parehas
nyong gusto ang isa’t isa o di kaya kayo ay nag kakadevelop-an na.

9. Sabi nila, ang M.U. daw “It’s a vague area between being friends and
being a partner. It’s like an open relationship”. Sa madaling salita, parang
kayo pero walang kayo. Hindi pwedeng maging kayo dahil may
pinanghahawakan kayong mga dahilan.
Ayon sa nasaliksik ko, mayroon pang ibang kahulugan ang M.U.
1. Mutual Understanding
It is the simplest form of M.U. where both parties like each other. Masaya
kayo sa isa’t isa pero ayaw nyo muna, eventually pupunta din kayo sa
isang relasyon. Pero tandaan, hindi lahat ng M.U. ay napupunta sa isang
relasyon, dahil mayroon kayong pinanghahawakang mga dahilan.
Tulad ng:
 Studies o career
 Takot sa commiment
 Hindi ganoon kalalim ang nararamdaman nya para sayo (vice versa)
 Takot masaktan ulit
2. Magulong usapan
Nagiging magugulong usapan ang M.U. kapag hindi na balance ang
feelings nyo sa isa’t isa. Napapatanong ka nalang ng “Ano ba talaga

10. tayo?” Gusto mo ng assurance at label dahil talaga namang mahirap ang
walang kasiguraduahn hindi ba?
3. Malanding Ugnayan
Eto yung M.U na manandalian at laro-laro lang. Nagiging convenient ito
sa karamihan dahil wala namang emotinal investment at landian lang
talaga.
Marami pang kahulugan ang M.U pero iyang tatlo nalang ang pinili ko.
Maging gabay sana ito sa may mga ka-M.U. at alamin pa ang ibang
kahulugan ng M.U. para mas maging malinaw at hindi magkaroon ng
tamang pagpapasya.
Narito naman ang factors na nagpapakita ng konepto ng Mutual
Understanding
 Kakabreak mo lang sa previous relationship
 Hindi masabi sa pamilya kasi strict
 Hindi masabi sa friends dahil nahihiya
 Hindi ka sure, hindi seryoso, hindi pa ready mag commit
 Young adolescent love
 Magkagusto kayong pareho pero ayaw niyo pang ipahalata kasi baka
may masaktan o may masirang friendship (friend zone)

11.  Torpe kayong dalawa
 Gusto mo sya pero may karelasyon kana
Bakit tayo nag-e-MU, at bakit hindi nalang tayo dumiretso sa
boyfriend/girlfriend zone?
ayon sa klase ni Sir Ton ng UP Diliman, ang Filipino culture ay
high-context culture, hindi tayo mahilig sa agad-agad na halata o explicit.
Bumabalik ito sa ating conservative culture, kung saan may established
paraan ng panligaw at progression ng relationships. We like to take things
slow (generally) and deliberate. Gusto natin na lalong makitungo sa isa’t
isa pero mas mahirap umabot sa “boyfriend” level kaysa umabot sa
“close friend” level.
Ang MU ay context-driven. Kadalasan, ang mga MU, gusto
magka-relasyon sa isa’t isa pero may iglap ng di-pagkasiguraduhan o
di-pagkahanda sa mga responsibilidad ng pagkakaroon ng bagong
relasyon. Common ito sa mga bata o inexperienced. Kapag nasa MU ka,
kumakapa o nakikiramdam muna kayo. Naghahanda o nagsasanay kayo
para sa mas malalim na relasyon. Nagkakaroon din ng MU kapag may
mga isyu na humahadlang sa pagkakaroon ng boyfriend o girlfriend.
Kadalasan ito ay mga istriktong magulang na hindi pumapayag sa
kanilang mga anak na magkarelasyon para magpokus sa pag-aaral.

12. Nag-e-MU ang mga nasa sitwasyong ito para makaranas ng relasyon pero
hindi kailangang magsabi na may boyfriend/girlfriend siya.
“Safety mode” ang pagka-MU, o sa mga salita ni Ramon Bautista,
“proteksyon para sa puso mo”. Dahil hindi seryosong-seryoso sa relasyon,
hindi kayo sobrang malalaglag kung nasira yung relasyon. Ang pag-MU
ay maka-kapwa kasi dito unang nalilinaw ang konsepto ng "tayo", as in
“Nagkakagustuhan tayo kaya’t mag-aminan na.” Lalong lalalim ang
“tayo” na ito unti-unti kung magiging kayo nga.
Madalas, kapag MU na kayo, magiging kayo na kasi ang humahadlang
nalang sa inyo ay ang pagsabi niyo ng matamis na “oo” sa isa’t isa. Pero,
sa pagkakataong hindi naging kayo, okay lang… mutual understanding
palang naman diba?

13. IV. Dear X: Advice Column
Dear Ate Jozyll,
Dinala na naman po ang anak ko sa DSWD kahapon. Labinlimang taong
gulang pa lang po siya pero labas masok na po siya doon. Napakapasaway
po niya, ang hirap kontrolin! Noong isang taon, tumigil po siya sa pag-aaral
kasi hindi na pala pumapasok at puro kompyuter ang inaatupag.
Noong isang buwan, nahuli siya ng mga pulis na nagnanakaw ng kable ng
telepono at mga manhole sa may kanto. At kahapon, nakita siya ng mga
kapitbahay na pinipinturahan ang mga dingding nila ng mga imahe nila
Bea Alonzo, Sarah Geronimo, at iba pang mga artista. Tingin ko naman po
maganda pero ewan ko ba, pinahuli na naman siya. Nasasaktan po ako
dahil sinisisi ako ng mga kapitbahay ko sa pagiging pasaway ng anak ko.
Nagmana raw po sa akin. Namamana po ba ang pagiging pasaway? At ako
nga po ba talaga ang may kasalanan kung bakit siya nagkaganyan? Tingin
ko po kasi nababarkada siya kaya nagkaganun. Hindi po ba barkada naman
talaga niya ang may masamang impluwensiya? Ano po ba ang pwede kong
gawin? May mga kapatid po kasi siya e ayaw ko pang matulad sa kanya at
maging pasaway din ang iba ko pang mga anak.

14. Sana matulungan niyo po ako.
Nagmamahal, Angelita
Dear Angelita,
Magandang araw po! Maraming salamat sa pagsulat at pagtangkilik sa
aming programa. Sana ay matulungan ko po kayo sa kinahaharap
ninyong suliranin tungkol sa inyong anak.
Gaya po ng sabi ninyo, labinlimang taong gulang pa lamang ang inyong
anak at maikukunsidera siyang menor de edad. Bago po ako mag bigay
ng payo, nais ko pong malaman ninyo kung ano nga ba ang ibig sabihin
ng deliquency sa sikolohikal na kahulugan. Ang deliquency ay isa sa

15. suliranin at usapin sa ating bansa. Ang deliquency ay tumutukoy sa ibat’t
ibang asal o pag-uugali na lumalabag sa mga batas o pamantayan na
itinakda ng lipunan na maaaring mauwi sa kaparusahan o pagsasakdal.
Gaya na lamang ng underage drinking o vandalism hanggang sa
mabibigat na krimen na nagpapakita ng kapahamakan na maidudulot sa
kanyang kapwa tulad ng pagnanakaw at pagpatay. Ang deliquency ay
maaaring po magmula unang una sa bata mismo, sa pamilya, barkada
at sa mga pinagdaraanang may kaugnay sa kaniyang pagdadala o
pagbibinata. Upang higit na maunawaan nasa ibaba ang paliwanag ng
bawat salik.
Bilang menor de edad pa lamang ang inyong anak, nakakaranas ito ng
hirap sa pag dedesisyon sa pagtingin niya ng tama sa mali. Naghahanap
pa ito ng kalayaan sa kaniyang sarili. Huwag po kayong mag-alala dahil
hindi po namamana ang ganitong pag-uugali, madalas ito ay bunga ng
peer pressure at matinding pagnanais na makaramdam ng pagtanggap.
Ang pagkakaroon ng barkada ay may mabuti at masamang maidudulot
na syang naging dahilan sa kinahantungan ng inyong anak. Biktima
lamang po ang inyong anak. Bilang ina, nais kong ipakita ninyo sa kanya
at sa nakababata pa nitong kapatid ang paggabay at pagtanggap ninyo
nang sa ganon ay makatulong ito upang hindi na gumawa ang menor de
edad ninyong anak ng ikapapahamak niya at ng mga masasamang
gawain upang tanggapin siya ng kanyang mga barkada at ng lipunan.

16. Turuan mong maging bukas ang inyong mga anak upang matanggap rin
nila ang kanilang mga maling nagawa nang sa ganon ay maisaayos at
hidi na lumala pa. Dahil ang pagbabago ay nagsisimula po sating mga
sarili. Bilang isang ilaw ng tahanan, mag simula po sana inyo ang
pagmamahal sa kanyang mga anak at ang ina lamang po ang
makatutulong upang makabangon ang kanyang anak sa pagkakadapa.
Sana po natulungan ko kayo sa inyong suliranin at sana ay sa susunod
ninyong pagsulat ay nasa mas mabuting kalagayan na ang inyong anak.
Maraming salamat po.
Nagmamahal,
Jozyll Daen

17. V. Moving Forward
Unang araw ng pag pasok ko sa kolehiyo, hindi ko lubos maisip kung
makakaya ko ang napili kong kurso. Tiyaga at tiwala sa sarili upang
makamit natin ang tagumpay. Tunay ngang ang asignaturang
Sikolohiyang Pilipino ay napakahalaga, maraming kaalaman na
mapupulot sa bawat teorya, konsepto, konteksto at tinutungan tayong
hubugin ang ating kaisipan at sarili. Ngunit sa bawat asignatura, meron
talagang tatatak sa isip natin kung ano ang pinakamahalagang natutunan
natin sa klase. Isa na riyan ang konsepto ng labas ng loob na kung saan ay
binigyan kami ng pagkakataon upang maipahayag ang aming sarili. Dahil
sa aktbidad na ito, marami akong natuklasang kakayahan sa aking sarili at
aking kapwa mag-aaral ng sikolohiya. Dapat nating tanggapin ang ating
pagkatao dahil tayo ay may kalakasan at kahinaang tinataglay upang mas
mahubog pa natin ang ating pagkatao.
Ngunit paano ko nga ba ibebenta sa kapwa ko mag-aaral ang
asignaturang Sikolohiyang Pilipino?
“Bili na, bili na, bili na mga kapwa ko Pilipino! Bili na ng Sikolohiyang
Pilipino nang maging modelo at mabuhayan ang iyong pagka-Pilipino”
Sa pag-aaral ng Sikolohiyang Pilipino, maraming aral ang mapupulot at
upang mahulog ang buong pagkatao. Matutunan natin kung paano

18. makisalamuha sa iba’t ibang tao at upang maintindihan natin ang
pagkakaiba ng sinumang Pilipino. Bilang isang mag-aaral ng Sikolohiya,
nais kong tangkilikin ito ng kapwa ko lalo na sa salitang gamit nito dahil
ito sa sariling ito.
Pang huling mensahe:
Hi Ma’am Cza. Gusto ko pong sabihin na kulang ang Sikolohiya kung
hindi dahil sainyo. Hinubog at minulat ninyo ang kaisipan naming mga
mag-aaral. Sana ay marami pa kaming matutunan sainyo at sa iba pang
guro ng sikolohiya dahil mahaba-haba pa ang aming lalakbayin. Hindi
sana kayo mag sawa sa mag intindi saamin lalo na sa kinahaharap nating
suliranin at sana ay mapaunlad pa namin ang aming sarili at maging
modelo sa iba pang mag-aaral ng Sikolohiya. Maraming Salamat po!