2. Yamanlar-Tantolos Dağı, İzmir
• Yamanlar Dağı, İzmir Körfezi'nin kuzeydoğu kesimine
hakim, büyük kısmı Karşıyaka ilçesi sınırları içinde yer
alan görkemli bir dağ kütlesidir.
• Yüksekliği 1076 metredir. (38°32′00″N, 27°14′00″)
• İzmir Körfezi'ne hakimdir. Şehrin hemen her yerinden
görünür.
• Çam başta olmak üzere pek çok ağaçların bulunduğu bir
ormanlarla çevrilidir.
• Büyük ölçüde volkanik kayalardan oluşur.
• Eski İzmir’de (Symirna) ilk yerleşimin, Yamanlar
Dağı(Syplos) yamaçlarında olduğu, daha sonra Tepekule
(Bayraklı )yönüne kaydığı bilinmektedir.
• Yamanlar Dağı'nın zirvesine yakın bir düzlük alanda
Karagöl krater gölü yer alır.
2
3. KRAL TANTALOS EFSANESİ
• Tantolos , eski İzmir'in(Symirna) tarihi ve kültüründe yer alan,
bir söylendir.
• MÖ. 600 yıllarında yaşadığı ve Frigya kralı olduğu iddia edilen
Tantalos, mitolojiye göre baştanrı Zeus ile bir ölümlü olan,
dilber Pluto'nun oğludur.
• Tanrı Atlas'ın kızı Dione ile evlenmişti. Bir söylenceye göre de
Paktolos(Gediz) Irmağının kızı Eurnassa da onun karısı idi.
• Kral Tantalos, Symnrna'dan «Magnesia-Manisa»ya doğru
uzanan Spilios (Spil) Dağında, Frigya ve Batı Anadolu'ya
yayılmış devletini yönetirmiş.
• Baştan başa, bağlık-bahçelik olan Spil dağı ve çevresi aynı
zamanda zengin madenlerin bulunduğu efsanevi bir yerdir.
• Tantolos Tanrıların sofrasına oturabilen tek insandır. Anadolu
tanrıçası Kibele'ye inandığı için Olimpos tanrılarını küçük
görür ve onların kudretlerini sınamaya kalkar. 3
4. TANTOLOS CEZASI
• Bir gün, Olympos tanrılarını davet ederek onlara güzel bir ziyafet
çeker.
• Daha sonra yemeğin içine, oğlu Pelops'un etini koyduğu yalanını
söyler.
• Bunu duyan tanrılar çok kızarlar ona büyük bir ceza verirler. Bu ceza,
daha sonraları Tantalos işkencesi olarak anılacaktır.
• Söylenceye göre; Tantalos, diz boyu berrak sularda durduğu bir yere
gönderilmiş ve su içmek için eğilince, su toprağın içine çekiliyormuş.
• Başının üzerine üzümler, armutlar, narlarla yüklü ağaç dalları
uzanıyormuş. Yemişleri koparmak için elini uzattığında rüzgar, dalı
yükseklere üflüyormuş.
• Tantalos yiyeceklere bir türlü ulaşamıyormuş. Su ve yiyecek
bakımından bolluk içinde yaşayan Tantalos, sonsuza kadar aç ve susuz
kalmaya mahkum olmuş.
• .
4
5. TANTALOS’UN GÖLÜ
• Bir inanışa göre, Kral Tantalos’ un
gönderildiği bu yer, daha sonra bir göl haline
gelerek «Tantalos Gölü» diye anılmış.
• İşte bu göl, İzmir Yamanlar Dağındaki,
«Karagöl, Tantalos Gölü» dür.
• İzmirli Homeros, "Odysseia" işimli
destanında hemşehrisi Tantalos'un çektiği
acıları çarpıcı bir üslupla anlatır.
• (Odysseia, 11 Böl, satır:582-593) 5
6. Odessa Destanında Tantolos
• Tanrılar tarafından sonsuz bir susuzluk ve açlığa mahkum edilen
Tantalos'un cezasını; Homeros Odesa'da, Azra Erhat'ın çevirisiyle şöyle
anlatır Odysseus'un ağzından;
Tantalos'u gördüm, korkunç işkenceler çekerken:
Duruyordu bir gölün içinde, ayakta,
yüksele yüksele çıkıyordu su çenesine kadar,
ama içmek için davrandı mıydı, damlasını alamıyordu suyun,
ihtiyar adam eğiliyor, eğiliyor, eğiliyordu,
su da çekiliyor çekiliyor, yok oluyordu emen toprakta,
ve bir çamur peyda oluyordu, ayaklarının dibinde, kapkara
o saat bir tanrı kurutuveriyordu gölü.
Yemişler sarkıyordu başının önünde, dallı budaklı ağaçlardan,
armutlar, narlar, pırıl pırıl elmalar,
ballı incirler, tombul zeytinler sarkıyordu,
ama ihtiyar adam koparayım diye ellerini uzattı mıydı,
bir yel geliyor, savuruyordu onları kara bulutlara.
6
8. KARAGÖL
• Yamanlar dağı zirvesine yakın bir yerde bulunan Karagöl
35 dekarlık su yüzeyine sahip küçük bir Göldür.
• Tektonik yer hareketleri sonucu meydana gelmiştir.
• Küçük, dairesel ve güzel manzaralı gölün etrafı çam
ormanları ile kaplıdır. Doğa ve yürüyüşü sevenler için
ideal bir yerdir.
• Yamanlar Dağı mitolojideki Tantalos efsanesi ile
ilişkilendirilir ve bazı arkeolojik bulgular bunu doğrular ve
mitolojik bir içerik kazandırır.
• Dağ, eteklerinde yer alan Yamanlar köyü aynı adı
taşımaktadır.
• Dağ zirvesine yakın yerlerde ve göl çevresinde dinlenme
yerleri ve yürüyüş alanları vardır.
8
9. TANTOLOS’UN MEZARI
• Tantalos’un mezarı da bugün Bayraklı yamaçlarından birinde
bir taş yığıntısı halindedir. Frigya Kralı Tantalos'un mezarı
olduğu iddia edilen yerde gerçekten bir kral mezarı vardır.
• Tantalos Mezarı diye ünlenen kalıntı üzerine ilk çalışmayı,
1835'te Charles Texier yapmıştı. Texier, çalışmalarının
sonuçlarını ve mezarın ilk krokilerini "Küçük Asya" isimli
kitabında yayımlandı.
• Daha sonra Alman Arkeolog, Procesh Von Osten, bölgeyi
inceledi ve mezar ile Eski İzmir'in ilintisini belirleyen kroki ve
haritaları çizdi.
• 1930'da Prof. Helene Miltner ve Prof. Yohannes Böhlau, Lelej,
Amazon, Frig ve Hitit dönemi İzmir'i araştırıken, Tantolos
Mezarı'na özel ilgi gösterdiler. 9
10. TANTALOS KALINTILARI
• Bu iki bilim adamını tüm çalışmaları, İzmir Valisi ve
«Asarıatika Muhipleri Cemiyeti» Başkanı Kazım
Dirik tarafından büyük bir özveri ile desteklendi.
• Bu çalışmalar, 1934'te "Eski İzmir (Navluhon
Tantalis)" ismiyle yayımlandı.
• Prof.Dr.Ekrem Akurgal da yıllarca süren
çalışmalarında Tantalos Mezarı'na değin birçok
yayın hazırladı ve mezarın kaybolmaması için
israrla yetkili kişi ve kurumları, özellikle devleti
uyardı.
• Bütün uyarılara rağmen bu mezar kalıntısının
üzerinde gecekondular yapıldı.
10
12. PALLEPONES
• Tantalos'un oğlu Pallepones Yunanistan' a giderek,
«Palepones-Mora» Yarımadasına ismini verecek ve olimpiyat
oyunlarını kuracaktır.
• M.Ö. 776 da, Peloponnes yarımadasında, Olimpia'da ilk
"Olimpiyatlar" Tanrıları onurlandırmak amacıyla düzenlendi.
• Atletizm niteliği kısa sürede ağırlık kazandı. 1200 yıl boyunca
sürecek oyunlarda sadece çıplak erkekler yarışır, kadınların
izlemesi bile yasaktır.
• Zeytin dallarıyla taçlandırılan galiplere ömür boyu kent devlet
bakar, imtiyazlar verilir.
• Manisa'da ağlayan kaya haline gelecek olan «Niobe» nin
öyküsü ise daha ilginçtir. 12
13. NİOBE’NİN TRAJİK ÖYKÜSÜ
• Anadolulu Niobe, Thebes
kralı Amphion ile evlendi.
• Niobe'nin yedi kızı ve yedi
oğlu oldu, çocuklarının
sayısından dolayı sadece iki
çocuk doğurmuş olan Leto'ya
karşı böbürlendiği için, oğlu
Apollo ve kızı Artemis
tarafından öldürüldü.
• Evlat acısı ile yurduna dönen
Niobe'nin, Spil Dağı'nda taş
kesildiği ve günümüzde,
"Ağlayan Kaya" olarak bilinen
taş oluşumuna dönüştü.
13
41. Vural Yiğit
26.09.2015, İzmir
41
•BU ÖYKÜDEN DE ANLAŞILACAĞI GİBİ EGE
MİTOLOJİSİ, GENELLİKLE ANADOLU
TOPRAKLARINDA GEÇER.
•ANTİK MİRASIMIZA SAHİP ÇIKMAK ANCAK
ONU BİLEREK VE ANLATARAK OLUR.
•TIPKI BİNYILLAR BOYU ANLATILARAK, BİZE
KADAR ULAŞTIĞI GİBİ.