Đẻ khó do phần mềm có thể gây ra nhiều khó khăn trong chuyển dạ, có thể cản trở thai trong quá trình ra khỏi khung chậu người mẹ, có thể gây nhiều tai biến cho thai và mẹ

1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÁI NGUYÊN
ĐẺ KHÓ DO PHẦN MỀMĐẺ KHÓ DO PHẦN MỀM
15/07/2017
BS: Vũ Trọng Tấn

2. ĐẶT VẤN ĐỀĐẶT VẤN ĐỀ
- Các yếu tố về mẹ, thai và phần phụ bình
thường thì cuộc chuyển dạ bình thường.
- Một trong những yếu tố bất thường thì cuộc
chuyển dạ sẽ có khó khăn → can thiệp
- Đẻ khó là cuộc đẻ cần can thiệp trong
chuyển dạ
- Đẻ khó có thể gây hậu quả bệnh tật, tử vong
cho thai và sản phụ

3. - Để hạn chế các tai biến do đẻ khó cần
+ Nắm chắc các nguyên nhân đẻ khó
+ Phân loại các nguy cơ trong quản lý thai
nghén, lúc chuyển dạ
+ Chẩn đoán được các nguyên nhân đẻ khó
+ Có phương án tốt để xử trí các nguyên nhân
đẻ khó

4. - Lâm sàng phân loại nguyên nhân đẻ khó
+ Đẻ khó do rối loạn cơn co tử cung
+ Đẻ khó do cơ giới
+ Đẻ khó do phần mềm
- Đẻ khó do phần mềm gồm:
+ Tử cung
+ Âm hộ, âm đạo, TSM
+ Một số yếu tố khác liên quan hoặc ngăn cản sự
chuyển dạ hoặc cuộc đẻ

5. GIẢI PHẪU BỘ PHẬN SINH DỤC NỮGIẢI PHẪU BỘ PHẬN SINH DỤC NỮ
1. Âm hộ
Tất cả phần mềm bên ngoài từ xương vệ đến TSM
+ Đồi vệ nữ
+ Âm vật
+ Hai môi lớn
+ Hai môi nhỏ
+ Vùng tiền đình
+ Màng trinh

6. 2. Âm đạo
- Là ống cơ trơn nối liền âm hộ đến cổ TC
- Nằm giữa niệu đạo, bàng quang ở trước, trực
tràng ở sau
- Thành trước 6,5cm, thành sa 9,5cm, 2 thành
bên 7,5cm
- Niêm mạc âm đạo có nhiều nếp nhăn ngang

7. 3. Tầng sinh môn
- Gồm tất cả phần mềm, cân, cơ dây chằng bịt eo
dưới khung chậu
- Cấu tạo: TSM có hình trám giới hạn
+ Trước bờ dưới xương vệ
+ Hai bên ụ ngồi
+ Sau đỉnh xương cụt
- TSM chi làm hai, đáy chậu niệu dục, đáy chậu
hậu môn

8. - Nút thớ trung tâm đáy chậu
Do sự đan chéo các cơ vùng đáy chậu tạo nên,
nằm giữa hậu môn và âm đạo
4. Tử cung
- TC là tạng rỗng nằm trong tiểu khung, giữa bàng
quang phía trước, trực tràng phía sau
- Hình thể, TC có dạng hình nón cụt, đáy rộng ở
trên
+ Thân TC
+ Eo TC
+ Cổ TC

9. - Thân TC, có dạng hình thang, rộng ở trên gọi là đáy,
hai bên thông với vòi TC
- Dài 4cm, rộng 4 – 5cm, P = 50g
- Thân TC gồm 3 phần
+ Thanh mạc phủ ngoài thân TC
+ Cơ TC gồm 3 lớp,
Cơ dọc ở ngoài
Cơ đan ở giữa
Cơ vòng ở trong
+ Lớp niêm mạc

10. - Eo TC: nối giữa thân và cổ TC, dài 0,5cm
Cơ cổ TC gồm lớp dọc và vòng
- Cổ TC, kích thước dài 2,5cm, rộng 2,5cm
+ Niêm mạc ống cổ tử cung là tuyến chế tiết
nhầy
+ Mặt ngoài phủ tế bào lát tầng không chế tiết

11. 5.1. Đẻ khó do TC
5.1.1. Đẻ khó do dị dạng tử cung
- TC hai sừng
- TC có vách ngăn
- TC đôi
- TC có cựa
- Xử trí: Mổ lấy thai
ĐẺ KHÓ DO PHẦN MỀMĐẺ KHÓ DO PHẦN MỀM

12. 5.1.2. Đẻ khó do sẹo mổ cũ ở cơ TC
- Do bóc nhân xơ, cắt vách ngăn…
- Cắt góc sừng trong mổ GEU
- Sẹo do vỡ TC lần trước
- Mổ lấy thai lần trước
* Xử trí
- Đăng ký quản lý thai chặt chẽ
- Mổ cũ 2 lần, mổ <24 tháng vào viện khi thai
được 35-36 tuần

13. - Mổ chủ động với sẹo mổ 2 lần, mổ < 24 tháng
khi thai được 38 tuần
- Mổ trong chuyển dạ, khi ối vỡ non, OVS, suy
thai cấp,chuyển dạ bị ngừng trệ, đau vết mổ, ra
máu đỏ tươi ở âm đạo
- Theo dõi đẻ đường dưới nếu quá trình chuyển dạ
thuận lợi, đầu lọt thấp đặt forceps, kiểm soát TC

14. 5.1.3. Đẻ khó do các u tiền đạo
- U tại thân TC: U xơ thân, u xơ dưới niêm mạc
- Gây rối loạn cơn co tử cung
- Điều chỉnh thuốc không kết quả mổ lấy thai
- U xơ dưới phúc mạc, nếu u to có cuống có thể kẹt trong
tiểu khung trở thành u tiền đạo
- Ung thư CTC, hiếm gặp
+ Gây chảy máu và sang chấn lúc đẻ
+ Tăng nguy cơ di căn
+ Xử trí; Mổ lấy thai, cắt TC, vét hạch, cắt phần phụ
- U buồng trứng: gặp khi u mắc kẹt trong tiểu khung, mổ
lấy thai

15. 5.1.4. Đẻ khó do tử cung đổ trước hoặc sau
- Tử cung đổ trước, thường gặp ở phụ nữ béo phì,
đẻ nhiều lần, trương lực cơ thẳng nhão
+ Khi chuyển dạ đẩy thai nhi ra sau hướng vào
xương cùng, làm ngôi thai không đi vào tiểu
khung
- Tử cung đổ sau, đầu thai nhi đẩy ra trước và có
xu hướng chờm vệ, CTC chậm mở

16. 5.2. Đẻ khó do cổ tử cung
- Sẹo xơ CTC
+ CTC bị rách cũ, rách sâu lên đoạn
dưới TC
+ Cắt polip, cắt nhân xơ, khoét chóp,
đốt điện
+ Làm cổ TC khó dãn nở, mở chậm
- CTC phù nề, hậu quả thăm khám
nhiều lần, vô khuẩn không tốt

17. - Xử trí, đắp gạc tẩm huyết thanh ấm, thuốc
làm mềm CTC
+ Hạn chế thăm khám
+ Nếu không kết quả mổ lấy thai
- CTC bị co thắt
- Xử trí
+ Động viên, giải thích cho thai phụ yên tâm
+ Thuốc Seduxen
+ Thuốc làm mềm cổ TC

18. 5.3. Đẻ khó do âm đạo, âm hộ, TSM
- Âm đạo có vách ngăn
+ Vách ngăn ngang hoàn toàn hoặc không hoàn toàn
+ Vách ngăn dọc
- Các khối u thành âm đạo
- Sẹo thành âm đạo
- Đẻ khó do âm hộ, TSM
+ Âm hộ quá bé
+ TSM quá ngắn
+ TSM phù nề do thăm khám nhiều

19. - Nhiễm khuẩn cổ TC, âm đạo, TSM
+ Các bệnh lây truyền qua đường tình dục, hạ
cam, hột xoài, sùi mào gà
+ Dễ bị tổn thương thêm, có thể lây truyền sang
thai nhi
- Nếu khó khăn, có nguy cơ khi đẻ tổn thương
phức tạp, lây nhiễm sang trẻ nên chỉ định mổ
lấy thai

20. TRÂN TRỌNG CẢM ƠNTRÂN TRỌNG CẢM ƠN