SlideShare a Scribd company logo
1 of 46
សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទន្ីតិសាស្រ្តន្ិងវិទ្យាសាស្រ្តស្ដ្ឋកិច្ច 
Royal University of Law and Economics 
កិច្ចការ្ស្រសាវស្រាវ 
គណ្សន្យយហិរ្ញ្ញវតថុ 
សាស្រសាតចារ្យ ៖ សទ្យព រ្ដ្ឋឋវណ្ណ 
្មាជិកស្រកុម ៖ 
១ . មូលស្ម ច្មវីរ្ៈ ២. សេង ស្ៀវលី 
៣. ហ ូ ស្រ្ីណ្ុច្ ៤. ឆាត់ ប ុន្អ ង 
៥. ឌុច្ សសាខុន្ខួច្ ៦. តុប មករា
្ញ្ញញណ្្ំខាន្់ៗនន្ស្របព័ន្ធព័ត៌មាន្គណ្សន្យយ 
(Basic Concepts of Accounting Information Systems) 
 ស្របព័ន្ធសដ្លស្របមូល ន្ិងដ្ំសណ្ើរ្ការ្ទ្យិន្នន្័យ សហើយន្ឹងសច្កចាយព័ត៌មាន្ហិរ្ញ្ញវតថុសៅសអយភាគីសដ្លពាក់ 
ព័ន្ធស្រតូវសអយស្ម ោះថា ស្របព័ន្ធព័ត៌មាន្គណ្សន្យយ ។ វារ្ួមមាន្សននកន្ីមួយៗនន្ជំហាន្ ទំងឡាយសៅកនុងខួប 
គណ្សន្យយសដ្លអ្នកបាន្ ្ិកាសៅកនុងជំពូកមុន្ ។ វាក៏រ្ួមមាន្នថសដ្រ្ន្ូវឯកសារ្សដ្លនដល់ាភ្ដុតាងនន្ស្របតិបតតិ 
ការ្ន្ិងស្រពឹតតិការ្ណ្៍ន្ិងការ្កត់ស្រតា តារាងតុលយភាពសាកលបង ្ន្លឹកកិច្ចការ្ន្ិងរ្បាយការ្ណ្៍
ហិរ្ិញ្ញវតថុសដ្លសកើតមាន្ ។ ស្របព័ន្ធព័ត៌មាន្គណ្សន្យយ អច្មាន្ទំងស្របព័ន្ធគណ្សន្យយនដ្ ន្ិងកុំពយូទ្យ័រ្ ។
សោលការ្ណ្៍នន្ស្របព័ន្ធព័ត៌មាន្គណ្សន្យយ 
(Principles of Accounting Information System) 
ស្របព័ន្ធព័ត៌មាន្គណ្សន្យយសដ្លមាន្ស្រប្ិទ្យិធភាពស្រតូវសនែកសៅសលើសោលការ្ណ្៍្ំខាន្់ៗមួយច្ំន្ួន្ ។ សោល 
ការ្ណ្៍ទំងស ោះមាន្ៈ (១) ស្រប្ិទ្យធិភាពច្ំណាយ (២) អ្តថស្របសោជន្៍ន្ិង (៣) ភាពបត់សបន្ ។ សបើ្ិន្ាស្របព័ន្ធគណ្សន្យយគឺ 
ាច្ំណាយសដ្លមាន្ស្រប្ិទ្យធិភាពកនុងការ្នដល់ន្ូវទ្យិន្ននលសដ្លមាន្ស្របសោជន្៍ន្ិងមាន្ភាពបត់សបន្ សដ្ើមបី្ំសរ្ច្បាន្តំរ្ូវការ្ 
សពលអ្ គតស ោះ វាអច្ជួយទំងសោលសៅឯកជន្ ន្ិងអ្ងគភាព ។
ការ្បសងើកតស្របព័ន្ធគណ្សន្យយ 
(Developing an Accounting System) 
ស្របព័ន្ធគណ្សន្យយសដ្លលែមិន្សកើតសេើងភាលមៗសទ្យ ។ វាស្រតូវបាន្ស្វើសនន្ការ្ សរ្ៀបច្ំដ្ំសេើង ស្រគប់ស្រគង ន្ិង្ំរ្ិត្ំរាងោ៉ាងយក 
ច្ិតតទ្យុកដ្ឋក់។ ាទ្យូសៅ ស្របព័ន្ធគណ្សន្យយមួយស្រតូវបាន្បសងកើតសេើងសៅកនុងដ្ំណាក់កាលបួន្ជំហាន្ដ្ូច្ខាងសស្រកាម៖ 
 ការ្វិភាគ (Analysis) : ដ្ំបូងស្រតូវកំណ្ត់ពីតំរ្ូវការ្នន្អ្នកសស្របើស្របា្់ព័ត៌មាន្ខាងកនុង ន្ិងខាងសស្រៅ ។ ប ទប់មកអ្នកវិភាគស្របព័ន្ធស្វើការ្ 
កត់
្ំោល់ពីស្របភពនន្ព័ត៌មាន្សដ្លស្រតូវការ្ ន្ិងទ្យិន្នន្័យ ន្ិងន្ីតិវិ្ីសដ្ើមបី ស្របមូលព័ត៌មាន្ ន្ិងការ្រាយការ្ណ្៍ទ្យិន្នន្័យ ។ សបើ្ិន្ា 
ស្របព័ន្ធសដ្លមាន្ស្រតូវបាន្ស្វើការ្វិភាគ ស ោះភាពខាលំង ន្ិងភាព សខាយរ្ប្់វាស្រតូវបាន្កំណ្ត់។ 
 ការ្សរ្ៀបច្ំ(Design) : ស្របព័ន្ធថមីមួយស្រតូវបាន្បសងកើតសេើងសច្ញពីមូលដ្ឋឋន្មួយច្ំន្ួន្មាន្ៈ ទ្យំរ្ង់សបបបទ្យ ន្ិងឯកសារ្សដ្លបាន្សរ្ៀបច្ំវិ្ី 
សាស្រ្តន្ិងន្ីតិវិ្ីសដ្លបាន្សស្រជើ្សរ្ី្ ការ្បរ្ិោយការ្ងាសដ្លបាន្សរ្ៀបច្ំការ្ស្រតួតពិន្ិតយសដ្លបាន្ស្វើសេើង រ្បាយការ្ណ្៍សដ្លបាន្ 
សរ្ៀបច្ំន្ិងឧបករ្ណ្៍សដ្លបាន្សស្របើស្របា្់។ ការ្សរ្ៀបច្ំសេើងវិញន្ូវស្របព័ន្ធសដ្លមាន្ស្រសាប់អច្ស្វើការ្ផ្លល្់បតូរ្បន្តិច្បន្តួច្ ។
 ការ្សស្របើស្របា្់(Implementation) : ការ្សស្របើស្របា្់ន្ូវស្របព័ន្ធថមីឫស្របព័ន្ធសដ្លបាន្សក្ំរ្ួលតំរ្ូវសអយ មាន្ឯកសារ្ន្ិតិវិ្ីន្ិង 
ឧបករ្ណ្៍្ំរាប់ដ្ំសណ្ើរ្ការ្សហើយបុគគលិកក៏ស្រតូវមាន្ការ្បណ្ដុោះបណាត ល ្ំរាប់ដ្ំសណ្ើរ្ការ្ងារ្នងសដ្រ្ ។ 
 ការ្ស្រតួតពិន្ិតយ (Follow-up) : ប ទប់ពីស្របព័ន្ធស្រតូវបាន្បសងកើត ន្ិងដ្ំសណ្ើរ្ការ្ វរាស្រតូវមាន្ការ្ស្រតួតពិន្ិតយន្ូវភាពសខាយ ឫភាព 
អ្្កមម។ ស្រប្ិទ្យិធភាពរ្ប្់វាក៏ស្រតូវបាន្រ្សបៀបស្ៀបនងសដ្រ្សៅន្ិងការ្សរ្ៀបច្ំន្ិងសោលសៅរ្ប្់អ្ងគភាព។ ការ្ផ្លល្់បដូរ្សៅកនុងការ្ 
សរ្ៀបច្ំឫការ្អ្ន្ុវតតន្៍អច្ស្រតូវមាន្ភាពចាំបាច្់។
ជំហាន្ទំងឡាយសៅកនុងការ្បសងកើតស្របព័ន្ធគណ្សន្យយ 
ការ្វិភាគ 
ការ្សរ្ៀបច្ំសនន្ការ្ ន្ិងការ្ 
កត់្ំោល់ពីតំរ្ូវការ្ព័ត៌មាន្ 
ន្ិ្ន្ធាន្ 
ការ្ស្រតួតពិន្ិតយ 
ការ្ស្រតួតពិន្ិតយស្របព័ន្ធ 
ន្ិងការ្សកកំហុ្ 
ការ្សរ្ៀបច្ំ 
ការ្បសងកើតទ្យំរ្ង់សបបបទ្យឯកសារ្ 
ន្ីតិវិ្ីការ្បរ្ិោយ ពីការ្ងារ្ 
ន្ិងរ្បាយការ្ណ្៍ 
ការ្សស្របើស្របា្់ 
ការ្តំសេើងស្របព័ន្ធការ្បណ្ដុោះ 
បណាដ លបុគគលិក ន្ិងសស្របើ 
ស្របា្់ស្របព័ន្ធទំងមូល
ស្របព័ន្ធគណ្សន្យយនដ្ ន្ិងស្របព័ន្ធគណ្សន្យយកុំពយូទ្យ័រ្ 
(Manual vs. Computerized Systems) 
សៅកនុងស្របព័ន្ធព័ត៌មាន្គណ្សន្យយមួយ សននកន្ីមួយៗនន្ជំហាន្ទំង ឡាយ សៅកនុងខួបគណ្សន្យយស្រតូវបាន្ស្វើសដ្ឋយនដ្ 
។ 
សៅកនុងស្របព័ន្ធគណ្សន្យយកុំពយូទ្យ័រ្ មាន្កមមវិ្ីាសស្រច្ើន្សដ្ើមបីអ្ន្ុវតតជំហាន្ទំងឡាយសៅកនុងខួបគណ្សន្យយ ដ្ូច្ាការ្កត់ស្រតាច្ូលទ្យិ ន្ុបបរ្តថិ 
ការ្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំន្ិងការ្សរ្ៀបច្ំតារាងតុលយភាពសាកលបង ។ សៅកនុងស្របព័ន្ធកុំពយូទ្យ័រ្ទ្យិ ន្ុបបវតថិន្ិងស្ៀវសៅ្ំស្រតូវបាន្កត់ស្រតាច្ូលសៅ
កនុងមូលដ្ឋឋ ន្ទ្យិន្នន្័យកុំពយូទ្យ័រ្ ។ ាងសន្ោះសៅសទ្យៀត មាន្កមមវិ្ី្ំរាប់សស្របើស្របា្់កនុងអជីវកមមមួយច្ំន្ួន្ ដ្ូច្ា ការ្កត់ស្រតាវិកកយបស្រត 
លក់ការ្សរ្ៀបច្ំស្របាក់សបៀបវតស ន្ិងការ្សរ្ៀបច្ំថវិកា ។ 
អ្នកអច្មាន្ការ្ច្ំសេកកនុងច្ិតតថា “ សហតុអ្វីស្រតូវសផ្លដតសៅសលើស្របព័ន្ធគណ្សន្យយនដ្ សបើ្ិន្ាសាថន្ភាពាក់ស្ដងសស្របើស្របា្់ស្របព័ន្ធកុំពយូទ្យ័រ្? ” ។ ទ្យី១ 
អជីវកមមតូច្ៗសៅសតមាន្សស្រច្ើន្ ។ កនុងច្ំសណាមអជីវកមមទំងស ោះចាប់សនដើមស្របតិបតតិការ្ាមួយស្របព័ន្ធគណ្សន្យយនដ្ ន្ិងបំសលងសៅាស្របព័ន្ធកុំពយូទ្យ័រ្ សៅសពលអជីវកមមមាន្ការ្ 
រ្ីកច្ំសរ្ីន្ ។ទ្យី២ សដ្ើមបីស្វងយល់ថាសតើស្របព័ន្ធគណ្សន្យយកុំពយូទ្យ័រ្ដ្ំសណ្ើរ្ការ្ោ៉ាងណាស ោះ អ្នកស្រតូវស្វងយល់ពីរ្សបៀបដ្ំសណ្ើរ្ការ្ស្របព័ន្ធគណ្សន្យយនដ្ ។
ស្ៀវសៅ្ំសាខា 
(Subsidiary Ledgers) 
ឧបមាថាស្រកុមហ ុន្មាន្អ្តិថិជន្រាប់រ្យ (លក់សជឿ) សហើយបងាាញស្របតិបតតិការ្សដ្លទក់ទ្យងាមួយអ្តិថិជន្ទំងសន្ោះសៅកនុង 
គណ្ន្ីស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅសតមួយគត់គឺគណ្ន្ីAccounts Receivable ។ វាពិតាមិន្ចាំបាច្់សទ្យសដ្ើមបីកំណ្ត់្មតុលយសដ្លជំពាក់ 
សដ្ឋយអ្តិថិជន្មានក់ៗសៅកំេុងសពលណាមួយាក់លាក់។ ដ្ូច្ោនសន្ោះសដ្រ្ ច្ំន្ួន្ទ្យឹកស្របាក់សដ្លស្រតូវបង់សៅសអយមាច្់បំណ្ុលមានកក់មាន្ការ្ 
លំបាក កនុងការ្ដ្ឋក់សដ្ឋយសេកសច្ញពីគណ្ន្ីAccounts Payable សតមួយសៅកនុងស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅ ។
នទុយមកវិញ ស្រកុមហ ុន្ទំងឡាយសស្របើស្របា្់ស្ៀវសៅ្ំសាខា (Subsidiary ledger) សដ្ើមបីតាមដ្ឋន្ពី្មតុលយន្ីមួយៗ ដ្ឋក់សដ្ឋយ 
សេកពីោន ។ ស្ៀវសៅ្ំសាខា គឺាស្រកុមនន្គណ្ន្ីសដ្លមាន្លកខណ្ៈរ្ួមមួយ ( ឧទហរ្ណ្៍គណ្ន្ីស្រតូវទ្យទ្យួលទំងអ្្់) ។ ស្ៀវសៅ្ំសាខា 
បងាាញន្ូវ្មតុលយន្ីមួយៗសដ្ឋយលំអ្ិតាងស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅ ។ ស្ៀវសៅ្ំសាខាគឺាការ្បសន្ថម ន្ិងការ្ពស្រងីកសៅសលើស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅ ។ 
លកខណ្ៈទ្យូសៅពីរ្ោ៉ាងនន្ស្ៀវសៅ្ំសាខាមាន្ : 
 ស្ៀវសៅ្ំសាខាគណ្ន្ីស្រតូវទ្យទ្យួល ( Accounts receivable subsidiary ledger ) ាស្ៀវសៅ្ំមួយសដ្លស្របមូលន្ូវ 
ទ្យិន្នន្័យស្របតិបតតិសដ្លទក់ទ្យងសៅន្ឹងអ្តិថិជន្មានក់ៗ ។
 ស្ៀវសៅ្ំសាខាគណ្ន្ីស្រតូវបង់(Accounts payable subsidiary ledger ) ាស្ៀវសៅ្ំមួយសដ្លស្របមូលន្ូវទ្យិន្នន្័យ 
ស្របតិបតតិការ្នន្មាច្់បំណ្ុលមានក់ ៗ។ 
សៅកនុងសននកន្ីមួយៗនន្ស្ៀវសៅ្ំសាខា គណ្ន្ីន្ីមួយៗាទ្យូសៅស្រតូវបាន្សរ្ៀបច្ំសៅតាមលំដ្ឋប់អ្កសរ្ ។ ទ្យិន្នន្័យលំអ្ិតសដ្លសកើត 
សច្ញពីស្ៀវសៅ្ំសាខាគណ្ន្ីស្រតូវទ្យទ្យួលស្រតូវបាន្្សងខបសៅកនុងគណ្ន្ីAccounts Receivable សៅកនុងស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅ ។ គណ្ន្ី 
ស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅសដ្្សងខបពីទ្យិន្នន្័យស្ៀវសៅ្ំសាខាសៅថាគណ្ន្ីស្រតួតពិន្ិតយ (Control account) ។ 
ឧទហរ្ណ្៍ 
ឧទហរ្ណ្៍នន្ការ្គណ្ន្ីស្រតួតពិន្ិតយ ន្ិងស្ៀវសៅ្ំសាខា្ំរាប់ស្រកុមហ ុន្ គឺស្រតូវបាន្បងាាញសៅកនុងរ្ូបភាពដ្ូច្ខាងសស្រកាម ។
Date 
2012 
Jan 10 
19 
Ref. Debit 
6,000 
Credit 
4,000 
Balance 
6,000 
2,000 
Aaronco 
Branden Inc. 
Date 
2012 
Jan 12 
21 
Ref. Debit 
3,000 
Credit 
3,000 
Balance 
3,000 
------- 
Caron Co. 
Date 
2012 
Jan 20 
29 
Ref. Debit 
3,000 
Credit 
1,000 
Balance 
3,000 
2,000 
Accounts Receiveble 
Date 
2012 
Jan 31 
31 
Ref. Debit 
12,000 
Credit 
8,000 
Balance 
12,000 
4,000 
ស្ៀវសៅ្ំសាខាសញកសច្ញពីស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅ 
គណ្ន្ី Account Receivable គឺាគណ្ន្ីស្រតួតពិន្ិត្ 
យមួយ
ស្ៀវសៅ្ំសាខាមាន្គុណ្្មបតតិាសស្រច្ើន្ដ្ូច្ា : 
 បងាាញពីនលប៉ាោះពាល់នន្ស្របតិបតតិការ្ទក់ទ្យងសៅន្ឹងអ្តិថិជន្មាច្់ឫមាច្់បំណ្ុលមានក់សៅកនុងគណ្ន្ីសតមួយ ។ ដ្ូសច្ចោះ វានដល់ន្ូវព័ត៌មាន្ទន្់ 
សពលសៅសលើ្មតុលយគណ្ន្ីាក់លាក់។ 
 បងាាញព័ត៌មាន្លំអ្ិតាងស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅ ។ ដ្ូសច្នោះ តារាងតុលយភាពសាកលបងសដ្លស្រ្ង់សច្ញពីស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅ មិន្មាន្ការ្បាត់បង់ច្ំន្ួន្នន្ 
្ម តុលយគណ្ន្ីន្ីមួយៗសទ្យ ។ 
 ជួយរ្កកំហុ្សៅកនុងគណ្ន្ីន្ីមួយៗសដ្ឋយកាត់បន្ថយន្ូវច្ំន្ួន្គណ្ន្ីសៅកនុងស្ៀវសៅ្ំមួយ ន្ិងសដ្ឋយសស្របើស្របា្់គណ្ន្ីស្រតួតពិន្ិតយ ។
 មាន្ការ្សបងសច្កកំលាំងពលកមមបាន្្មស្រ្បសៅកនុងការ្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំ។ បុគគលិកមាន ក់អច្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំខណ្ៈសដ្ល 
បុគគលិកសនសងសទ្យៀតស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំសាខា ។
ទ្យិ ន្ុបបវតតិពិស្្ 
(Special Jounals) 
ពីជំពូកមុន្ៗអ្នកបាន្្ិការ្ួច្សហើយពីការ្កត់ស្រតាស្របតិបតតិការ្ច្ូលទ្យិ ន្ុបបវតតិសដ្លមាន្ពីកូសឡាន្ ន្ិងស្រ្ង់ស្របតិបតតិការ្ 
ន្ីមួយៗច្ូលសៅកនុងស្ៀវសៅ្ំ។ ន្ីតិវិ្ីសន្ោះគឺមាន្ការ្សពញន្ិយមសស្របើសតសៅកនុងស្រកុមហ ុន្តូច្ៗប៉ាុសណាណោះ ។ សដ្ើមបីសអយមាន្លកខណ្ៈរ្ហ័្ 
ន្ិងងាយស្រ្ួលកនុង ការ្កត់ស្រតាស្របតិបតតិការ្ច្ូលទ្យិ ន្ុបបវតតិន្ិងស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំស្រកុមហ ុន្ភាគសស្រច្ើន្សស្របើស្របា្់ទ្យិ ន្ុបបវតតិពិស្្ 
បសន្ថមសៅសលើទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យូសៅ ។
ទ្យិ ន្ុបបវតតិពិស្្ ( Special Journal ) ស្រតូវបាន្សស្របើស្របា្់សដ្ើមបីកត់ស្រតាស្របសភទ្យស្របតិបតតិការ្ដ្ូច្ៗោន ។ ឧទហរ្ណ្៍មាន្ដ្ូច្ាការ្លក់ 
ជំពាក់ទំងអ្្់ឫការ្ទ្យទ្យួលស្របាក់ទំងអ្្់។ សតើទ្យិ ន្ុបបវតតិពិស្្មាន្អ្វីខលោះសដ្លស្រកុមហ ុន្មួយសស្របើស្របា្់សដ្ើមបីកត់ស្រតាស្របសភទ្យនន្ ស្របតិបតតិការ្សដ្លសកើតសេើងាញឹក 
ញាប់។ 
សបើ្ិន្ាស្របតិបតតិការ្មួយមិន្ស្រតូវបាន្កត់ស្រតាច្ូលទ្យិ ន្ុបបវតតិពិស្្សទ្យ ស ោះវាស្រតូវបាន្កត់ស្រតាច្ូលសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យូសៅ ។ 
ទ្យិ ន្ុបបវតតិពិស្្ស្ើវសអយមាន្ការ្សបងសច្កកំលាំងោ៉ាងសស្រច្ើន្ សដ្ឋយសារ្សតអ្នកខលោះអច្កត់ស្រតាស្របតិបតតិការ្ច្ូលសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិសនសងៗសៅសពលសតមួយ ។ 
ឧទហរ្ណ្៍ន្ិសោជិតមានក់អច្កត់ស្រតាការ្លក់ទ្យំន្ិញបាន្ាសាច្់ស្របាក់ទំងអ្្់ន្ិងសនសងសទ្យៀតកត់ស្រតាការ្លក់ទ្យំន្ិញជំពាក់ទំងអ្្់ច្ូលទ្យិ ន្ុបបវតតិ។
ការ្សស្របើស្របា្់ទ្យិ ន្ុបបវតតិពិស្្ ក៏វាជួយកាត់បន្ថយន្ូវសពលសវលាសដ្លស្រតូវការ្សដ្ើមបីបញ្ចប់ដ្ំសណ្ើរ្ការ្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំនងសដ្រ្ ។ ាមួយ 
ទ្យិ ន្ុបបវតតិពិស្្ គណ្ន្ីមួយច្ំន្ួន្អច្ស្រតូវបាន្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំស្របចាំសខ មិន្សមន្ស្របចាំនថៃស ោះសត សដ្លន្ឹងបងាាញសៅសពលសស្រកាយកនុងជំពូកសន្ោះ 
។
ទ្យិ ន្ុបបវតតិលក់ 
( Sales Journal ) 
ទ្យិ ន្ុបបវតតិលក់ស្រតូវបាន្សស្របើស្របា្់សដ្ើមបីកត់ស្រតាការ្លក់ទ្យំន្ិញជំពាក់។ ការ្លក់ទ្យំន្ិញទ្យទ្យួលបាន្ស្របាក់ស្រតូវបាន្កត់ស្រតាច្ូលសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យទ្យួល 
។ ការ្លក់ស្រទ្យពយជំពាក់សស្រៅពីទ្យំន្ិញស្រតូវបាន្កត់ស្រតាច្ូលសៅកនុងទ្យិ ន្ុ បបវតតិ ទ្យូសៅ ។ 
ការ្កត់ស្រតាស្របតិបតតិការ្លក់ទ្យំន្ិញជំពាក់ 
( Journalizing Credit Sales ) 
ឧទហរ្ណ្៍ស្រកុមហ ុន្ ១សស្របើស្របា្់ស្របព័ន្ធ្ន្និ្ិអ្ច្ិនស្រន្តយ៍។ តាមស្របព័ន្ធសន្ោះ ស្របតិបតតិការ្ន្ីមួយៗសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិលក់មាន្មួយស្របតិបតតិការ្កត់ស្រតាសៅតាមតំនល 
លក់គឺសគកត់ស្រតា Accounts Receivable
( គណ្ន្ីស្រតួតពិន្ិតយ ) សៅខាងឥណ្ពន្ធន្ិងគណ្ន្ីSales សៅខាងឥណ្ទន្ ន្ូវទ្យឹកស្របាក់ស្មើោន ។ សដ្ើមបីកត់ស្រតាសៅតាមនថលសដ្ើមគឺស្រតូវកត់ស្រតាគណ្ន្ី 
Cost of Goods Sold សៅខាងឥណ្ពន្ធន្ិងគណ្ន្ីMerchandise Inventory ( គណ្ន្ីស្រតួតពិន្ិតយ ) សៅខាងឥណ្ទន្ន្ូវទ្យឹក 
ស្របាក់ស្មើោន ។ ទ្យិ ន្ុបបវតតិលក់សដ្លមាន្ពីរ្កូសឡាន្អច្បងាាញសតមួយជួរ្សតមួយជួរ្ប៉ាុសណាណោះ ន្ូវស្របតិបតតិការ្លក់ទំងនថលលក់ន្ិងនថលសដ្ើម ។
ការ្ស្រ្ង់ស្របតិបតតិការ្ពីទ្យិ ន្ុបបវតតិលក់ច្ូលកនុងស្ៀវសៅ្ំ 
(Posting the Sales Journal) 
ការ្ស្រ្ង់ស្របតិបតតិការ្ពីទ្យិ ន្ុបបវតតិលក់ច្ូលសៅកនុង ស្ៀវសៅ្ំស្រតូវបាន្ស្វើសេើង ស្របចាំនថៃច្ំសពាោះគណ្ន្ីស្រតូវទ្យទ្យួលន្ីមួយៗ សៅកនុង 
ស្ៀវសៅ្ំសាខា ។ ការ្ស្រ្ង់ច្ូលទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យូសៅ ស្រតូវបាន្ស្វើសេើងស្របចាំសខ ។
ការ្បងាាញស្ៀវសៅ្ំ 
(Proving the Ledger) 
សៅជំហាន្ប ទប់គឺស្រតូវបាន្បងាាញស្ៀវសៅ្ំ។ សដ្ើមបីស្វើដ្ូសច្នោះ សយើងស្រតូវកំណ្ត់ន្ូវបញ្ញាពីរ្ោ៉ាង : ( ១ ) ទ្យឹកស្របាក់្រ្ុបនន្្មតុលយ 
ខាងឥណ្ពន្ធនន្ស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅស្រតូវស្មើសៅន្ិងទ្យឹកស្របាក់្រ្ុបនន្្មតុលយខាងឥណ្ទន្នន្ស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅ ។ ( ២ ) នលបូកនន្្មតុលយស្ៀវសៅ្ំ 
សាខាស្រតូវស្មើសៅ ន្ិង្មតុលយសៅកនុងគណ្ន្ីស្រតួតពិន្ិតយ ។
គុណ្្មបតតិនន្ទ្យិ ន្ុបបវតតិលក់ 
(Advantage of the Sale Journal) 
ការ្សស្របើស្របា្់ទ្យិ ន្ុបបវតតិពិស្្ សដ្ើមបីកត់ស្រតាការ្លក់ទ្យំន្ិញសជឿមាន្គុណ្ ស្របសោជន្៍ាសស្រច្ើន្ ។ ដ្ំបូង ការ្កត់ស្រតាសដ្លមាន្សតមួយជួរ្្ំរាប់ 
ស្របតិបតតិការ្លក់ន្ីមួយៗស្វើសអយ ច្ំសណ្ញសពលសវលា ។ សៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិលក់វាមិន្ចាំបាច្់្រ្ស្រ្ស្មោះគណ្ន្ីដ្ល់សៅបួន្គណ្ន្ីស ោះសទ្យ្ំរាប់ស្របតិបតតិការ្ 
ន្ីមួយៗ ។ ទ្យី២ មាន្សតទ្យឹកស្របាក់្រ្ុបសទ្យ សដ្លស្រតូវបាន្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំមិន្សមន្ស្របតិបតតិការ្ន្ីមួយៗសទ្យ ។ ច្ំសណ្ញសពលកនុងការ្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំន្ិងការ្ 
បន្ថយន្ូវកំហុ្សដ្លសកើតមាន្កនុងការ្ស្រ្ង់។ ាច្ុងសស្រកាយ ស្វើសអយមាន្ការ្សបងសច្កន្ូវកំលាំងពលកមមសដ្ឋយសារ្សតបុគគលមានក់អច្ទ្យទ្យួលខុ្ស្រតូវ្ំរាប់ 
ទ្យិ ន្ុបបវតតីន្ីមួយៗ ។
ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យទ្យួលស្របាក់ 
(Cash Receipts Journal) 
ការ្ទ្យទ្យួលស្របាក់ទំងអ្្់ស្រតូវបាន្កត់ស្រតាច្ូលសៅកនុង ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យទ្យួលស្របាក់។ ស្របសភទ្យទ្យូសៅនន្ការ្ទ្យទ្យួលស្របាក់គឺាការ្លក់ទ្យំន្ិញទ្យទ្យួលស្របាក់ភាលមៗ 
ន្ិងការ្ស្របមូលស្របាក់ជំពាក់ពីអ្តិថិជន្ ។ លកខណ្ៈចាំបាច្់សដ្លសកើតមាន្សនសងសទ្យៀតដ្ូច្ា ការ្ទ្យទ្យួលស្របាក់កំច្ីពី្ ោរ្ ន្ិងការ្ទ្យទ្យួលស្របាក់ពីការ្លក់ឧបករ្ណ្៍។ 
ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យទ្យួលស្របាក់សដ្លមាន្មួយកូសឡាន្ ឫពីរ្កូសឡាន្មិន្មាន្គំសលាតស្រគប់ស្រោន្់្ំរាប់កត់ស្រតាស្របតិបតតិការ្ទ្យទ្យួលស្របាក់ទំងអ្្់សទ្យ ។ ដ្ូសច្នោះ ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យទ្យួល 
ស្របាក់សដ្លមាន្សស្រច្ើន្កូសឡាន្ស្រតូវបាន្សស្របើស្របា្់។
ការ្កត់ស្រតាស្របតិបតតិការ្ទ្យទ្យួលស្របាក់ 
(Journalizing Cash Receipts Transactions) 
ការ្កត់ស្រតាស្របតិបតតិការ្ទ្យទ្យួលស្របាក់សច្កសច្ញា ៣កូសឡាន្ ដ្ូច្ខាងសស្រកាម៖ 
 កូសឡាន្ឥណ្ពន្ធ(Debit Columns) : 
- Cash :ច្ំន្ួន្ទ្យឹកស្របាក់សដ្លទ្យទ្យួល បាន្ាក់ស្ដងសៅកនុងស្របតិបតតិការ្ន្ីមួយៗស្រតូវកត់ស្រតាច្ូលសៅកូសឡាន្សន្ោះ ។ 
- Sales Discount:ឧទហរ្ណ្៍ស្រកុមហ ុន្ Karns មាន្កូសឡាន្បញ្ចុោះនថលលក់មួយសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យទ្យួលស្របាក់រ្ប្់ខលួន្ ។ ការ្ស្ើវរ្សបៀបសន្ោះ វាមិន្ចាំបាច្់កត់ស្រតាការ្បញ្ចុោះ 
នថលលក់សៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យូសៅសទ្យ ។ ដ្ូសច្នោះ ការ្ស្របមូលស្របាក់ជំពាក់សៅកនុងកំេុងសពលបញ្ចុោះនថលស្រតូវបាន្បងាាញសៅសលើប ទប់សតមួយសៅកនុងកូសឡាន្នន្ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យទ្យួលស្របាក់។
 កូសឡាន្ឥណ្ទន្ (Credit Columns) 
- Accounts Receivable:កូសឡាន្គណ្ន្ីស្រតូវទ្យទ្យួល ស្រតូវបាន្សស្របើស្របា្់សដ្ើមបីកត់ស្រតាការ្ស្របមូលស្របាក់សដ្លអ្តិថិជន្ជំពាក់។ ច្ំន្ួន្ទ្យឹកស្របាក់សដ្លកត់ច្ូលកូ 
សឡាន្សន្ោះគឺាច្ំន្ួន្ទ្យឹកស្របាក់សដ្លស្រតូវកត់ស្រតាខាងឥណ្ទន្ច្ំសពាោះ គណ្ន្ីអ្តិថិជន្ន្ីមួយៗ ។ 
- Sales :កូសឡាន្ច្ំណ្ូលលក់កត់ស្រតា ការ្លក់ទ្យំន្ិញទ្យទ្យួលស្របាក់ទំងអ្្់។ ច្ំណ្ូលការ្លក់ស្រទ្យពយសនសងៗ(ឧទហរ្ណ្៍អ្ច្លន្ៈ ស្រទ្យពយ)មិន្ស្រតូវបាន្កត់ស្រតា 
សៅកនុងកូសឡាន្សន្ោះសទ្យ ។ 
- Other Accounts:កូសឡាន្គណ្ន្ីសនសងៗ ស្រតូវបាន្សស្របើស្របា្់សៅសពលសដ្លគណ្ន្ីណាមួយស្រតូវបាន្កត់ស្រតាខាងឥណ្ទន្សស្រៅពីគណ្ន្ីAccounts 
Receivable ន្ិងគណ្ន្ីSales ។
 កូសឡាន្ឥណ្ពន្ធន្ិង ឥណ្ទន្ (Debit and Credit Columns) 
- Cost of Goods Sold and Merchandise Inventory:កូសឡាន្សន្ោះកត់ស្រតាខាងឥណ្ពន្ធច្ំសពាោះនថលសដ្ើមទ្យំន្ិញសដ្លបាន្លក់ 
ន្ិងខាងឥណ្ទន្ច្ំសពាោះទ្យំន្ិញ ។ 
សៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិសដ្លមាន្សស្រច្ើន្កូសឡាន្ ាទ្យូសៅមាន្សតមួយជួរ្សដ្លស្រតូវការ្្ំរាប់ស្របតិបតតិការ្ន្ីមួយៗ ។ កូសឡាន្ឥណ្ពន្ធន្ិងឥណ្ 
ទន្្ំរាប់ជួរ្ន្ីមួយៗស្រតូវសតស្មើោន។
ការ្បងាាញពីភាពស្មើោននន្ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យទ្យួលស្របាក់ 
Debits 
Cash $53,769 
Sales Discounts 781 
Cost of Goods Sold 2,930 
$57,480 
Credits 
Accounts Receivable $39,050 
Sales 4,500 
Others Accounts 11,000 
Merchandise Inventory 2,930 
$57,480
ការ្ស្រ្ង់ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យទ្យួលស្របាក់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំ 
(Posting the Cash Receipt Journal) 
 ការ្ស្រ្ង់ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យទ្យួលស្របាក់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំមាន្សស្រច្ើន្កូសឡាន្ ទក់ទ្យងសៅន្ឹងជំហាន្ដ្ូច្ខាងសស្រកាម : 
 ទ្យឹកស្របាក់្រ្ុបនន្កូសឡាន្ទំងអ្្់សលើកសលងសតទ្យឹកស្របាក់សៅកនុងកូសឡាន្ Other Accounts ស្រតូវបាន្ស្រ្ង់ច្ូល ស្ៀវសៅ្ំសតមដងគត់សៅ 
ច្ុងសខច្ំសពាោះគណ្ន្ីសដ្លមាន្សៅកាលកូសឡាន្ខាងសលើ( ដ្ូច្ា គណ្ន្ីCash ន្ិង Accounts Receivable ាសដ្ើម ) ។ សលខ 
គណ្ន្ីស្រតូវដ្ឋក់ពីសស្រកាមទ្យឹកស្របាក់្រ្ុបនន្កូសឡាន្សដ្ើមបីបងាាញថាពួកវាបាន្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំសហើយ
 ច្ំន្ួន្ទ្យឹកស្របាក់ន្ីមួយៗសដ្លមាន្សៅកនុង ទ្យឹកស្របាក់្រ្ុបនន្គណ្សនសង ៗ ស្រតូវបាន្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំដ្ឋច្់សដ្ឋយសេក សៅកនុងគណ្ន្ីស្ៀវសៅ្ំ 
ទ្យូសៅសដ្លមាន្សៅកនុងកូសឡាន្ Accounts Credited ។ ឧទហរ្ណ្៍ការ្ស្រ្ង់គណ្ន្ីច្ូលស្ៀវសៅ្ំសៅសននកឥណ្ទន្ ។ ច្ំន្ួន្ទ្យឹក 
ស្របាក់្រ្ុបនន្កូសឡាន្សន្ោះមិន្ស្រតូវបាន្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំសទ្យ ។ 
 ច្ំន្ួន្ទ្យឹកស្របាក់ន្ីមួយៗសៅកូសឡាន្មួយ សដ្លបាន្ស្រ្ង់ទ្យឹកស្របាក់្រ្ុបសៅកនុងគណ្ន្ីស្រតួតពិន្ិតយនន្ស្ៀវសៅ្ំ( កនុងករ្ណ្ីសន្ោះគឺគណ្ន្ី 
Accounts Receivable ) ស្រតូវបាន្ស្រ្ង់ាសរ្ៀងរាល់នថៃសៅកនុងគណ្ន្ីស្ៀវសៅ្ំសាខា សៅកនុងកូសឡាន្ Accounts 
Credited ។
ការ្បងាាញស្ៀវសៅ្ំ 
(Proving the Ledger) 
ប ទប់ពីការ្ស្រ្ង់ស្របតិបតតិការ្សៅកនុងទ្យិ ន្ុបបតតិទ្យទ្យួលស្របាក់ច្ូលសៅកនុងស្ៀវសៅ្ំរ្ួច្សហើយ វាចាំបាច្់ស្រតូវបងាាញពីស្ៀវសៅ្ំ។ទ្យឹកស្របាក់ 
្រ្ុបនន្ស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅមាន្ភាពស្មើោនខាងឥណ្ពន្ធន្ិងឥណ្ទន្។ នលបូកនន្្មតុលយស្ៀវសៅ្ំសាខាស្រតូវសតស្មើោន សៅន្ឹង្មតុលយស្រតួតពិន្ិតយ 
នងសដ្រ្។
ការ្បងាាញស្ៀវសៅ្ំប ទប់ពីការ្ស្រ្ង់ទ្យិ ន្ុបបវតតិលក់ន្ិងទ្យទ្យួលស្របាក់ 
General Ledger 
Debits 
Cash $53,769 
Accounts Receivable 51,180 
Sales Discounts 781 
Cost of Goods Sold 65,120 
$170,850 
Credits 
Notes Payable $6,000 
D.A Karns, Capital 5,000 
Sales 94,730 
Merchandise Inventory 65,120 
$170,850 
Accounts Receivable Subsidiary Ledger 
Abbot Sister $15,400 
Babson Co. 14,570 
Deli Co. 21,210 
$51,180
ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យិញ 
(Purchase Journal) 
រាល់ការ្ទ្យិញទ្យំន្ិញជំពាក់ទំងអ្្់ស្រតូវបាន្កត់ស្រតាច្ូលសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យិញ ។ ស្របតិបតតិការ្ន្ីមួយៗសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិសន្ោះគឺស្រតូវកត់ស្រតាគណ្ន្ី 
Merchandise Inventory ខាងឥណ្ពន្ធន្ិងគណ្ន្ីAccounts Payable ខាងឥណ្ទន្ ។ សៅសពលសដ្លទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យិញសដ្លមាន្ ១ កូសឡា 
ស្រតូវបាន្សស្របើស្របា្់ស្របសភទ្យនន្ការ្ទ្យិញជំពាក់ន្ិងទ្យូទត់ាសាច្់ស្របាក់មិន្ស្រតូវបាន្កត់ស្រតាសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិសន្ោះសទ្យ ។ 
ឧទហរ្ណ្៍ការ្ទ្យិញឧបករ្ណ្៍ឫ្ំភារ្ៈការ្ិោល័យស្រតូវកត់ស្រតាសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិ។ មា៉ាងវិញសទ្យៀត រាល់ការ្ទ្យិញទ្យំន្ិញទ្យូទត់ាសាច្់ស្របាក់ស្រតូវបាន្កត់ស្រតាសៅកនុង 
ទ្យិ ន្ុបបវតតិបង់ស្របាក់។
ដ្ូច្សដ្លបាន្ដ្ឹង សៅសពលសដ្លការ្ទ្យិញស្របសភទ្យសនសងៗជំពាក់សដ្លមាន្ច្ំន្ួន្សស្រច្ើន្សស្រៅពីទ្យំន្ិញ ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យិញសតងសតស្រតូវបាន្ពស្រងីកសៅាទ្យំរ្ង់សដ្ល 
មាន្សស្រច្ើន្កូសឡាន្ ។
ការ្កត់ស្រតាស្របតិបតតិការ្ទ្យិញជំពាក់ច្ូលកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិ 
(Journalizing Credit Purchases of Merchandise) 
ស្របតិបតតិការ្ទំងឡាយសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យិញស្រតូវបាន្កត់ស្រតាសច្ញពីវិកកយបស្រតទ្យិញ ។ ន្ីតិវិ្ីនន្ការ្កត់ស្រតាមាន្លកខណ្ៈស្របហាក់ស្របសហលសៅន្ឹងទ្យិ ន្ុបបវតតិលក់ 
សដ្រ្ ។ នទុយពីទ្យិ ន្ុបបវតតិលក់ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យិញមិន្មាន្កូសឡាន្្ំរាប់ដ្ឋក់សលខវិកកយបស្រតសទ្យសដ្ឋយសារ្សតវិកកយបស្រតសដ្លទ្យទ្យួលបាន្ពីអ្នកនគត់នគង់សនសងោនមិន្សៅតាមលំដ្ឋប់លំសដ្ឋយ 
នន្សលខសរ្ៀង ។ សដ្ើមបីបញ្ញាក់ថា រាល់វិកកយបស្រតទ្យិញទំងអ្្់ស្រតូវបាន្កត់ស្រតា ស្រកុមហ ុន្មួយច្ំន្ួន្ច្ុោះសលខសរ្ៀងោន ច្ំសពាោះវិកកយបស្រត ន្ីមួយៗពីសលើប័ណ្ណសហើយសស្របើស្របា្់កូសឡាន្ច្ុោះ 
សលខសរ្ៀងស្វើាឯកសារ្ននទកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យិញ ។
ការ្ស្រ្ង់ស្របតិបតតិការ្ពីទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យិញច្ូលស្ៀវសៅ្ំ 
(Posting the Purchase Journal) 
ន្ីតិវិ្ីសដ្ើមបីស្រ្ង់ស្របតិបតតិការ្ពីទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យិញ ច្ូលស្ៀវសៅ្ំដ្ូច្សៅន្ឹងអ្វីសដ្លបាន្ស្វើសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវិតតិលក់សដ្រ្ ។ សៅកនុងករ្ណ្ីសន្ោះការ្ស្រ្ង់ 
ស្រតូវបាន្ស្វើាស្របចាំនថៃច្ំសពាោះស្ៀវសៅ្ំសាខាគណ្ន្ីស្រតូវបង់ន្ិងស្របចាំសខច្ំសពាោះគណ្ន្ីMerchandise Inventory ន្ិងគណ្ន្ីAccounts 
Payable ច្ូលសៅកនុងស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅ ។ សៅកនុងស្ៀវសៅ្ំទំងពីរ្ P1 ស្រតូវបាន្សស្របើស្របា្់សៅកនុង កូសឡាន្សលខសោងសដ្ើមបីបងាាញថាាការ្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំ 
សច្ញពីទ្យំព័រ្១ នន្ន្ិ ន្ុបបវតតិទ្យិញ ។
ការ្ពស្រងីកទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យិញ 
(Expanding the Purchase Journal) 
ស្រកុមហ ុន្មួយច្ំន្ួន្ពស្រងីកទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យិញ សដ្លរ្ួមមាន្ស្របសភទ្យនន្ការ្ទ្យិញជំពាក់ទំងអ្្់។ នទុយពីកូសឡាន្មួយ្ំរាប់កត់ស្រតាទ្យំន្ិញ 
ន្ិងគណ្ន្ីស្រតូវបង់គឺស្រកុមហ ុន្សស្របើស្របា្់ទ្យំរ្ង់សដ្លមាន្សស្រច្ើន្កូសឡាន្ ។ ទ្យំរ្ង់សដ្លមាន្សស្រច្ើន្កូសឡាន្ាទ្យូសៅរ្ួមមាន្ កូសឡាន្ឥណ្ទន្្ំរាប់គណ្ន្ីស្រតូវ 
បង់ន្ិងកូសឡា្ំរាប់គណ្ន្ីស្រតូវបង់ន្ិងកូសឡាន្ឥណ្ពន្ធ្ំរាប់ការ្ទ្យិញទ្យំន្ិញ ្ំភារ្ៈការ្ិោល័យ ្ំភារ្ៈសស្របើស្របា្់កនុងហាង ន្ិងគណ្ន្ីសនសងៗសទ្យៀត 
។
ទ្យិ ន្ុបបវតតិបង់ស្របាក់ 
(Cash Payments Journal) 
រាល់ការ្ទ្យូទត់ាសាច្់ស្របាក់ទំងអ្្់ស្រតូវបាន្កត់ស្រតាច្ូលសៅកនុងទ្យិ ន្ុ បបវតតិបង់ស្របាក់។ ស្របតិបតតិការ្ទំងឡាយស្រតូវបាន្សកើតសេើងសច្ញ 
ពីការ្ច្ុោះសលខស្កទ្យុកាមុន្ ។ សដ្ឋយសារ្សតការ្ទ្យូទត់ស្របាក់ស្រតូវបាន្ស្ើវសេើងសៅតាមសោលបំណ្ងសនសងៗោន សៅទ្យិ ន្ុបបវតតិបង់ស្របាក់មាន្កូសឡា 
ន្សស្រច្ើន្ ។
ការ្កត់ស្រតាស្របតិបតតិការ្ច្ូលទ្យិ ន្ុបបវតតិបង់ស្របាក់ 
(Journalizing Cash Payments Transactions) 
ន្ីតិវិ្ីសដ្ើមបីកត់ស្រតាស្របតិបតតិការ្ច្ូលសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិបង់ស្របាក់មាន្លកខណ្ៈស្របហាក់ស្របសហលសៅន្ឹង ការ្កត់ស្រតាច្ូលទ្យិ ន្ុបបវតតិ 
ទ្យទ្យួលស្របាក់សដ្លបាន្ពន្យល់ពីច្ំន្ុច្មុន្មកសហើយ ។ ស្របតិបតតិការ្ន្ីមួយៗគឺស្រតូវបាន្កត់ស្រតាសតមួយជួរ្ ន្ិង្ំរាប់ជួរ្ន្ីមួយៗស្រតូវមាន្ភាពស្មើោនរ្វាងទ្យឹក 
ស្របាក់ខាងឥណ្ពន្ធន្ិងឥណ្ទន្ ។ ស្របតិបតតិការ្ទំងឡាយសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិបង់ស្របាក់សៅកនុងរ្ូបភាពខាងសស្រកាម ស្រតូវបាន្សនែកសៅសលើស្របតិបតតិការ្រ្ប្់ 
ស្រកុមហ ុន្ Karns Wholesale Supply ។
ការ្ស្រ្ង់ស្របតិបតតិការ្ពីទ្យិ ន្ុបបវតតិបង់ស្របាក់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំ 
(Posting the Cash Payment Journal) 
ន្ីតិវិ្ីសដ្ើមបីស្រ្ង់ស្របតិបតតិការ្ពី ន្ុបបវតតិបង់ស្របាក់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំមាន្លកខណ្ៈ ស្របហាក់ស្របសហលសៅ ន្ឹកការ្ស្រ្ង់ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យទ្យួលស្របាក់ច្ូល 
ស្ៀវសៅ្ំសដ្រ្ ។ ច្ំន្ួន្ទ្យឹកស្របាក់សដ្លបាន្កត់ស្រតាសៅកនុងកូសឡាន្ Accounts Payable ស្រតូវបាន្ស្រ្ង់ច្ូលសៅ កនុងស្ៀវសៅ្ំសាខាន្ីមួយៗ ន្ិងទ្យឹកស្របាក់្រ្ុប 
ស្រតូវបាន្ស្រ្ង់ច្ូលសៅកនុងគណ្ន្ីស្រតួតពិន្ិតយ ។ ច្ំន្ួន្ទ្យឹកស្របាក់ទ្យំន្ិញ ន្ិងសបឡាសាច្់ស្របាក់ស្រតូវបាន្ស្រ្ង់ច្ូលសៅកនុងស្ៀវសៅ្ំសតមតងគត់សៅច្ុងសខ ។
ស្របតិបតតិការ្ សដ្លមាន្សៅកនុងកូសឡាន្ Other Accounts ស្រតូវបាន្ស្រ្ង់ច្ូលសៅកនុងស្ៀវសៅ្ំន្ីមួយៗច្ំសពាោះកូសឡាន្សដ្ល 
មាន្នលប៉ាោះពាល់។ ទ្យឹកស្របាក់្រ្ុប នន្កូសឡាន្សន្ោះមិន្ស្រតូវបាន្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំសទ្យ ។
នលប៉ាោះពាល់នន្ទ្យិ ន្ុបបវតតិពិស្្សៅសលើទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យូសៅ 
(Effects of Special Journals on General Journal) 
ទ្យិ ន្ុបបវតតិពិស្្្ំរាប់កត់ស្រតា ការ្លក់ទ្យំន្ិញសជឿ ការ្ទ្យិញទ្យំន្ិញសជឿ ការ្ទ្យទ្យួល ន្ិងបង់ស្របាក់សហើយសតងសតកាត់បន្ថយន្ូវ ច្ំន្ួន្ស្របតិបតតិការ្សដ្លបាន្កត់ស្រតាសៅ 
កនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យូសៅ ។ ស្របតិបតតិការ្ទំងឡាយសដ្លមិន្អច្កត់ស្រតាសៅ កនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិពិស្្ស្រតូវបាន្កត់ស្រតាច្ូលសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យូសៅ ។ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យូសៅមាន្កូសឡាន្្ំរាប់ 
ច្ុោះកាលបរ្ិសច្េទ្យ ស្មោះគណ្ន្ីការ្ពន្យល់សលខសោង ន្ិងច្ំន្ួន្ទ្យឹកស្របាក់ខាង ឥណ្ពន្ធន្ិងឥណ្ទន្ ។ សៅសពលសដ្លគណ្ន្ីស្រតួតពិន្ិតយ ន្ិងគណ្ន្ីសាខាមិន្មាន្ 
ទ្យំ ក់ទ្យំន្ងោនសទ្យ ន្ីតិវិ្ីសដ្ើមបីកត់ស្រតាច្ូលទ្យិ ន្ុបបវតតិន្ិងស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំស្រតូវដ្ូច្សៅន្ឹងអ្វីសដ្លបាន្ពន្យល់សៅកនុងជំពូកថមីៗសន្ោះ។
ការ្បងាាញស្ៀវសៅ្ំប ទប់ពីការ្ស្រ្ង់ទ្យិ ន្ុបបវតតិលក់ទ្យទ្យួលស្របាក់ទ្យិញ ន្ិង ទ្យិ ន្ុបបវតតិបង់ស្របាក់ 
Accounts Payable Subsidiary Ledger 
Eaton and Howe Inc. $12,600 
Fabor and Son 8,700 
$21,300 
General Ledger 
Debits 
Cash $5,824 
Accounts Receivable 51,180 
Merchandise Inventory 2,425 
Prepaid Insurance 1,200 
D.A. Karns, Drawing 500 
Sales Discounts 781 
Cost of Goods Sold 65,120 
$127,030 
Credits 
Notes Payable $6,000 
Accounts Payable 21,300 
D.A. Karn, Capital 5,000 
Sales 94,730 
$127,030 
General Ledger 
Debits 
Cash $5,824 
Accounts Receivable 51,180 
Merchandise Inventory 2,425 
Prepaid Insurance 1,200 
D.A. Karns, Drawing 500 
Sales Discounts 781 
Cost of Goods Sold 65,120 
$127,030 
Credits 
Notes Payable $6,000 
Accounts Payable 21,300 
D.A. Karn, Capital 5,000 
Sales 94,730 
$127,030
សៅសពលសដ្ល គណ្ន្ីស្រតួត ពិន្ិតយ ន្ិងគណ្ន្ីសាខាមាន្ទ្យំ ក់ទ្យំន្ងោន ការ្សស្របស្របួលសច្ញពីន្ីតិវិ្ីពីមុន្ពីរ្ោ៉ាងស្រតូវបាន្ស្វើសេើង 
 សៅកនុងការ្កត់ស្រតាស្របតិបតតិការ្ច្ូលទ្យិ ន្ុបបវតតិទំងគណ្ន្ីស្រតួតពិន្ិតយ ន្ិងគណ្ន្ីសាខាស្រតូវសដ្លមាន្តំនលដ្ូច្ោន។ 
 សៅកនុងការ្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំទំង្ងខាង : មួយច្ូលសៅកនុង គណ្ន្ីស្រតួតពិន្ិតយ ន្ិងមួយសទ្យៀតច្ូលសៅកនុងគណ្ន្ីសាខា ។
្ូមអ្រ្គុណ្សដ្លបាន្យកច្ិតតទ្យុកដ្ឋក់សាតប់

More Related Content

Viewers also liked (11)

Entrepreneurship !! Business proposal !!
Entrepreneurship !! Business proposal !! Entrepreneurship !! Business proposal !!
Entrepreneurship !! Business proposal !!
 
Step 7
Step 7Step 7
Step 7
 
Domestic Violent : Gender
Domestic Violent : GenderDomestic Violent : Gender
Domestic Violent : Gender
 
Step 3
Step 3Step 3
Step 3
 
Edu 650 the big interview-final project
Edu 650 the big interview-final projectEdu 650 the big interview-final project
Edu 650 the big interview-final project
 
Step 2 (1)
Step 2 (1)Step 2 (1)
Step 2 (1)
 
Step 9
Step 9Step 9
Step 9
 
Step 5 &6 (1)
Step 5 &6  (1)Step 5 &6  (1)
Step 5 &6 (1)
 
Web and Native: Bridging the Gap
Web and Native: Bridging the GapWeb and Native: Bridging the Gap
Web and Native: Bridging the Gap
 
Capa pcc certo
Capa pcc certoCapa pcc certo
Capa pcc certo
 
Anatomy of a Progressive Web App
Anatomy of a Progressive Web AppAnatomy of a Progressive Web App
Anatomy of a Progressive Web App
 

Similar to Accountant

Database management system
Database management systemDatabase management system
Database management systemChantrear Nouv
 
Quickbook2010 khmer
Quickbook2010 khmerQuickbook2010 khmer
Quickbook2010 khmerDoeun KH Sok
 
គោលនយោបាយសន្តិសុខព័ត៌មាន
 គោលនយោបាយសន្តិសុខព័ត៌មាន គោលនយោបាយសន្តិសុខព័ត៌មាន
គោលនយោបាយសន្តិសុខព័ត៌មានPhannarith Ou, G-CISO
 
00 Phase 1 Presentation (all)
00 Phase 1 Presentation (all)00 Phase 1 Presentation (all)
00 Phase 1 Presentation (all)Pheap Tuy
 
Chapter 1 Introduction to Data Science.pptx
Chapter 1 Introduction to Data Science.pptxChapter 1 Introduction to Data Science.pptx
Chapter 1 Introduction to Data Science.pptxssusere5ddd6
 
គោលនយោបាយសន្តិសុខព័ត៌មាននៅអង្គការរ៉ាក់
 គោលនយោបាយសន្តិសុខព័ត៌មាននៅអង្គការរ៉ាក់ គោលនយោបាយសន្តិសុខព័ត៌មាននៅអង្គការរ៉ាក់
គោលនយោបាយសន្តិសុខព័ត៌មាននៅអង្គការរ៉ាក់Phannarith Ou, G-CISO
 
Research method
Research methodResearch method
Research methodyim Nhat
 

Similar to Accountant (9)

Database management system
Database management systemDatabase management system
Database management system
 
Quickbook2010 khmer
Quickbook2010 khmerQuickbook2010 khmer
Quickbook2010 khmer
 
2013 y4-s2-414-group01
2013 y4-s2-414-group012013 y4-s2-414-group01
2013 y4-s2-414-group01
 
គោលនយោបាយសន្តិសុខព័ត៌មាន
 គោលនយោបាយសន្តិសុខព័ត៌មាន គោលនយោបាយសន្តិសុខព័ត៌មាន
គោលនយោបាយសន្តិសុខព័ត៌មាន
 
00 Phase 1 Presentation (all)
00 Phase 1 Presentation (all)00 Phase 1 Presentation (all)
00 Phase 1 Presentation (all)
 
Chapter 1 Introduction to Data Science.pptx
Chapter 1 Introduction to Data Science.pptxChapter 1 Introduction to Data Science.pptx
Chapter 1 Introduction to Data Science.pptx
 
គោលនយោបាយសន្តិសុខព័ត៌មាននៅអង្គការរ៉ាក់
 គោលនយោបាយសន្តិសុខព័ត៌មាននៅអង្គការរ៉ាក់ គោលនយោបាយសន្តិសុខព័ត៌មាននៅអង្គការរ៉ាក់
គោលនយោបាយសន្តិសុខព័ត៌មាននៅអង្គការរ៉ាក់
 
Research method
Research methodResearch method
Research method
 
Research method
Research methodResearch method
Research method
 

Accountant

  • 1. សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទន្ីតិសាស្រ្តន្ិងវិទ្យាសាស្រ្តស្ដ្ឋកិច្ច Royal University of Law and Economics កិច្ចការ្ស្រសាវស្រាវ គណ្សន្យយហិរ្ញ្ញវតថុ សាស្រសាតចារ្យ ៖ សទ្យព រ្ដ្ឋឋវណ្ណ ្មាជិកស្រកុម ៖ ១ . មូលស្ម ច្មវីរ្ៈ ២. សេង ស្ៀវលី ៣. ហ ូ ស្រ្ីណ្ុច្ ៤. ឆាត់ ប ុន្អ ង ៥. ឌុច្ សសាខុន្ខួច្ ៦. តុប មករា
  • 2. ្ញ្ញញណ្្ំខាន្់ៗនន្ស្របព័ន្ធព័ត៌មាន្គណ្សន្យយ (Basic Concepts of Accounting Information Systems)  ស្របព័ន្ធសដ្លស្របមូល ន្ិងដ្ំសណ្ើរ្ការ្ទ្យិន្នន្័យ សហើយន្ឹងសច្កចាយព័ត៌មាន្ហិរ្ញ្ញវតថុសៅសអយភាគីសដ្លពាក់ ព័ន្ធស្រតូវសអយស្ម ោះថា ស្របព័ន្ធព័ត៌មាន្គណ្សន្យយ ។ វារ្ួមមាន្សននកន្ីមួយៗនន្ជំហាន្ ទំងឡាយសៅកនុងខួប គណ្សន្យយសដ្លអ្នកបាន្ ្ិកាសៅកនុងជំពូកមុន្ ។ វាក៏រ្ួមមាន្នថសដ្រ្ន្ូវឯកសារ្សដ្លនដល់ាភ្ដុតាងនន្ស្របតិបតតិ ការ្ន្ិងស្រពឹតតិការ្ណ្៍ន្ិងការ្កត់ស្រតា តារាងតុលយភាពសាកលបង ្ន្លឹកកិច្ចការ្ន្ិងរ្បាយការ្ណ្៍
  • 3. ហិរ្ិញ្ញវតថុសដ្លសកើតមាន្ ។ ស្របព័ន្ធព័ត៌មាន្គណ្សន្យយ អច្មាន្ទំងស្របព័ន្ធគណ្សន្យយនដ្ ន្ិងកុំពយូទ្យ័រ្ ។
  • 4. សោលការ្ណ្៍នន្ស្របព័ន្ធព័ត៌មាន្គណ្សន្យយ (Principles of Accounting Information System) ស្របព័ន្ធព័ត៌មាន្គណ្សន្យយសដ្លមាន្ស្រប្ិទ្យិធភាពស្រតូវសនែកសៅសលើសោលការ្ណ្៍្ំខាន្់ៗមួយច្ំន្ួន្ ។ សោល ការ្ណ្៍ទំងស ោះមាន្ៈ (១) ស្រប្ិទ្យធិភាពច្ំណាយ (២) អ្តថស្របសោជន្៍ន្ិង (៣) ភាពបត់សបន្ ។ សបើ្ិន្ាស្របព័ន្ធគណ្សន្យយគឺ ាច្ំណាយសដ្លមាន្ស្រប្ិទ្យធិភាពកនុងការ្នដល់ន្ូវទ្យិន្ននលសដ្លមាន្ស្របសោជន្៍ន្ិងមាន្ភាពបត់សបន្ សដ្ើមបី្ំសរ្ច្បាន្តំរ្ូវការ្ សពលអ្ គតស ោះ វាអច្ជួយទំងសោលសៅឯកជន្ ន្ិងអ្ងគភាព ។
  • 5. ការ្បសងើកតស្របព័ន្ធគណ្សន្យយ (Developing an Accounting System) ស្របព័ន្ធគណ្សន្យយសដ្លលែមិន្សកើតសេើងភាលមៗសទ្យ ។ វាស្រតូវបាន្ស្វើសនន្ការ្ សរ្ៀបច្ំដ្ំសេើង ស្រគប់ស្រគង ន្ិង្ំរ្ិត្ំរាងោ៉ាងយក ច្ិតតទ្យុកដ្ឋក់។ ាទ្យូសៅ ស្របព័ន្ធគណ្សន្យយមួយស្រតូវបាន្បសងកើតសេើងសៅកនុងដ្ំណាក់កាលបួន្ជំហាន្ដ្ូច្ខាងសស្រកាម៖  ការ្វិភាគ (Analysis) : ដ្ំបូងស្រតូវកំណ្ត់ពីតំរ្ូវការ្នន្អ្នកសស្របើស្របា្់ព័ត៌មាន្ខាងកនុង ន្ិងខាងសស្រៅ ។ ប ទប់មកអ្នកវិភាគស្របព័ន្ធស្វើការ្ កត់
  • 6. ្ំោល់ពីស្របភពនន្ព័ត៌មាន្សដ្លស្រតូវការ្ ន្ិងទ្យិន្នន្័យ ន្ិងន្ីតិវិ្ីសដ្ើមបី ស្របមូលព័ត៌មាន្ ន្ិងការ្រាយការ្ណ្៍ទ្យិន្នន្័យ ។ សបើ្ិន្ា ស្របព័ន្ធសដ្លមាន្ស្រតូវបាន្ស្វើការ្វិភាគ ស ោះភាពខាលំង ន្ិងភាព សខាយរ្ប្់វាស្រតូវបាន្កំណ្ត់។  ការ្សរ្ៀបច្ំ(Design) : ស្របព័ន្ធថមីមួយស្រតូវបាន្បសងកើតសេើងសច្ញពីមូលដ្ឋឋន្មួយច្ំន្ួន្មាន្ៈ ទ្យំរ្ង់សបបបទ្យ ន្ិងឯកសារ្សដ្លបាន្សរ្ៀបច្ំវិ្ី សាស្រ្តន្ិងន្ីតិវិ្ីសដ្លបាន្សស្រជើ្សរ្ី្ ការ្បរ្ិោយការ្ងាសដ្លបាន្សរ្ៀបច្ំការ្ស្រតួតពិន្ិតយសដ្លបាន្ស្វើសេើង រ្បាយការ្ណ្៍សដ្លបាន្ សរ្ៀបច្ំន្ិងឧបករ្ណ្៍សដ្លបាន្សស្របើស្របា្់។ ការ្សរ្ៀបច្ំសេើងវិញន្ូវស្របព័ន្ធសដ្លមាន្ស្រសាប់អច្ស្វើការ្ផ្លល្់បតូរ្បន្តិច្បន្តួច្ ។
  • 7.  ការ្សស្របើស្របា្់(Implementation) : ការ្សស្របើស្របា្់ន្ូវស្របព័ន្ធថមីឫស្របព័ន្ធសដ្លបាន្សក្ំរ្ួលតំរ្ូវសអយ មាន្ឯកសារ្ន្ិតិវិ្ីន្ិង ឧបករ្ណ្៍្ំរាប់ដ្ំសណ្ើរ្ការ្សហើយបុគគលិកក៏ស្រតូវមាន្ការ្បណ្ដុោះបណាត ល ្ំរាប់ដ្ំសណ្ើរ្ការ្ងារ្នងសដ្រ្ ។  ការ្ស្រតួតពិន្ិតយ (Follow-up) : ប ទប់ពីស្របព័ន្ធស្រតូវបាន្បសងកើត ន្ិងដ្ំសណ្ើរ្ការ្ វរាស្រតូវមាន្ការ្ស្រតួតពិន្ិតយន្ូវភាពសខាយ ឫភាព អ្្កមម។ ស្រប្ិទ្យិធភាពរ្ប្់វាក៏ស្រតូវបាន្រ្សបៀបស្ៀបនងសដ្រ្សៅន្ិងការ្សរ្ៀបច្ំន្ិងសោលសៅរ្ប្់អ្ងគភាព។ ការ្ផ្លល្់បដូរ្សៅកនុងការ្ សរ្ៀបច្ំឫការ្អ្ន្ុវតតន្៍អច្ស្រតូវមាន្ភាពចាំបាច្់។
  • 8. ជំហាន្ទំងឡាយសៅកនុងការ្បសងកើតស្របព័ន្ធគណ្សន្យយ ការ្វិភាគ ការ្សរ្ៀបច្ំសនន្ការ្ ន្ិងការ្ កត់្ំោល់ពីតំរ្ូវការ្ព័ត៌មាន្ ន្ិ្ន្ធាន្ ការ្ស្រតួតពិន្ិតយ ការ្ស្រតួតពិន្ិតយស្របព័ន្ធ ន្ិងការ្សកកំហុ្ ការ្សរ្ៀបច្ំ ការ្បសងកើតទ្យំរ្ង់សបបបទ្យឯកសារ្ ន្ីតិវិ្ីការ្បរ្ិោយ ពីការ្ងារ្ ន្ិងរ្បាយការ្ណ្៍ ការ្សស្របើស្របា្់ ការ្តំសេើងស្របព័ន្ធការ្បណ្ដុោះ បណាដ លបុគគលិក ន្ិងសស្របើ ស្របា្់ស្របព័ន្ធទំងមូល
  • 9. ស្របព័ន្ធគណ្សន្យយនដ្ ន្ិងស្របព័ន្ធគណ្សន្យយកុំពយូទ្យ័រ្ (Manual vs. Computerized Systems) សៅកនុងស្របព័ន្ធព័ត៌មាន្គណ្សន្យយមួយ សននកន្ីមួយៗនន្ជំហាន្ទំង ឡាយ សៅកនុងខួបគណ្សន្យយស្រតូវបាន្ស្វើសដ្ឋយនដ្ ។ សៅកនុងស្របព័ន្ធគណ្សន្យយកុំពយូទ្យ័រ្ មាន្កមមវិ្ីាសស្រច្ើន្សដ្ើមបីអ្ន្ុវតតជំហាន្ទំងឡាយសៅកនុងខួបគណ្សន្យយ ដ្ូច្ាការ្កត់ស្រតាច្ូលទ្យិ ន្ុបបរ្តថិ ការ្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំន្ិងការ្សរ្ៀបច្ំតារាងតុលយភាពសាកលបង ។ សៅកនុងស្របព័ន្ធកុំពយូទ្យ័រ្ទ្យិ ន្ុបបវតថិន្ិងស្ៀវសៅ្ំស្រតូវបាន្កត់ស្រតាច្ូលសៅ
  • 10. កនុងមូលដ្ឋឋ ន្ទ្យិន្នន្័យកុំពយូទ្យ័រ្ ។ ាងសន្ោះសៅសទ្យៀត មាន្កមមវិ្ី្ំរាប់សស្របើស្របា្់កនុងអជីវកមមមួយច្ំន្ួន្ ដ្ូច្ា ការ្កត់ស្រតាវិកកយបស្រត លក់ការ្សរ្ៀបច្ំស្របាក់សបៀបវតស ន្ិងការ្សរ្ៀបច្ំថវិកា ។ អ្នកអច្មាន្ការ្ច្ំសេកកនុងច្ិតតថា “ សហតុអ្វីស្រតូវសផ្លដតសៅសលើស្របព័ន្ធគណ្សន្យយនដ្ សបើ្ិន្ាសាថន្ភាពាក់ស្ដងសស្របើស្របា្់ស្របព័ន្ធកុំពយូទ្យ័រ្? ” ។ ទ្យី១ អជីវកមមតូច្ៗសៅសតមាន្សស្រច្ើន្ ។ កនុងច្ំសណាមអជីវកមមទំងស ោះចាប់សនដើមស្របតិបតតិការ្ាមួយស្របព័ន្ធគណ្សន្យយនដ្ ន្ិងបំសលងសៅាស្របព័ន្ធកុំពយូទ្យ័រ្ សៅសពលអជីវកមមមាន្ការ្ រ្ីកច្ំសរ្ីន្ ។ទ្យី២ សដ្ើមបីស្វងយល់ថាសតើស្របព័ន្ធគណ្សន្យយកុំពយូទ្យ័រ្ដ្ំសណ្ើរ្ការ្ោ៉ាងណាស ោះ អ្នកស្រតូវស្វងយល់ពីរ្សបៀបដ្ំសណ្ើរ្ការ្ស្របព័ន្ធគណ្សន្យយនដ្ ។
  • 11. ស្ៀវសៅ្ំសាខា (Subsidiary Ledgers) ឧបមាថាស្រកុមហ ុន្មាន្អ្តិថិជន្រាប់រ្យ (លក់សជឿ) សហើយបងាាញស្របតិបតតិការ្សដ្លទក់ទ្យងាមួយអ្តិថិជន្ទំងសន្ោះសៅកនុង គណ្ន្ីស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅសតមួយគត់គឺគណ្ន្ីAccounts Receivable ។ វាពិតាមិន្ចាំបាច្់សទ្យសដ្ើមបីកំណ្ត់្មតុលយសដ្លជំពាក់ សដ្ឋយអ្តិថិជន្មានក់ៗសៅកំេុងសពលណាមួយាក់លាក់។ ដ្ូច្ោនសន្ោះសដ្រ្ ច្ំន្ួន្ទ្យឹកស្របាក់សដ្លស្រតូវបង់សៅសអយមាច្់បំណ្ុលមានកក់មាន្ការ្ លំបាក កនុងការ្ដ្ឋក់សដ្ឋយសេកសច្ញពីគណ្ន្ីAccounts Payable សតមួយសៅកនុងស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅ ។
  • 12. នទុយមកវិញ ស្រកុមហ ុន្ទំងឡាយសស្របើស្របា្់ស្ៀវសៅ្ំសាខា (Subsidiary ledger) សដ្ើមបីតាមដ្ឋន្ពី្មតុលយន្ីមួយៗ ដ្ឋក់សដ្ឋយ សេកពីោន ។ ស្ៀវសៅ្ំសាខា គឺាស្រកុមនន្គណ្ន្ីសដ្លមាន្លកខណ្ៈរ្ួមមួយ ( ឧទហរ្ណ្៍គណ្ន្ីស្រតូវទ្យទ្យួលទំងអ្្់) ។ ស្ៀវសៅ្ំសាខា បងាាញន្ូវ្មតុលយន្ីមួយៗសដ្ឋយលំអ្ិតាងស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅ ។ ស្ៀវសៅ្ំសាខាគឺាការ្បសន្ថម ន្ិងការ្ពស្រងីកសៅសលើស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅ ។ លកខណ្ៈទ្យូសៅពីរ្ោ៉ាងនន្ស្ៀវសៅ្ំសាខាមាន្ :  ស្ៀវសៅ្ំសាខាគណ្ន្ីស្រតូវទ្យទ្យួល ( Accounts receivable subsidiary ledger ) ាស្ៀវសៅ្ំមួយសដ្លស្របមូលន្ូវ ទ្យិន្នន្័យស្របតិបតតិសដ្លទក់ទ្យងសៅន្ឹងអ្តិថិជន្មានក់ៗ ។
  • 13.  ស្ៀវសៅ្ំសាខាគណ្ន្ីស្រតូវបង់(Accounts payable subsidiary ledger ) ាស្ៀវសៅ្ំមួយសដ្លស្របមូលន្ូវទ្យិន្នន្័យ ស្របតិបតតិការ្នន្មាច្់បំណ្ុលមានក់ ៗ។ សៅកនុងសននកន្ីមួយៗនន្ស្ៀវសៅ្ំសាខា គណ្ន្ីន្ីមួយៗាទ្យូសៅស្រតូវបាន្សរ្ៀបច្ំសៅតាមលំដ្ឋប់អ្កសរ្ ។ ទ្យិន្នន្័យលំអ្ិតសដ្លសកើត សច្ញពីស្ៀវសៅ្ំសាខាគណ្ន្ីស្រតូវទ្យទ្យួលស្រតូវបាន្្សងខបសៅកនុងគណ្ន្ីAccounts Receivable សៅកនុងស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅ ។ គណ្ន្ី ស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅសដ្្សងខបពីទ្យិន្នន្័យស្ៀវសៅ្ំសាខាសៅថាគណ្ន្ីស្រតួតពិន្ិតយ (Control account) ។ ឧទហរ្ណ្៍ ឧទហរ្ណ្៍នន្ការ្គណ្ន្ីស្រតួតពិន្ិតយ ន្ិងស្ៀវសៅ្ំសាខា្ំរាប់ស្រកុមហ ុន្ គឺស្រតូវបាន្បងាាញសៅកនុងរ្ូបភាពដ្ូច្ខាងសស្រកាម ។
  • 14. Date 2012 Jan 10 19 Ref. Debit 6,000 Credit 4,000 Balance 6,000 2,000 Aaronco Branden Inc. Date 2012 Jan 12 21 Ref. Debit 3,000 Credit 3,000 Balance 3,000 ------- Caron Co. Date 2012 Jan 20 29 Ref. Debit 3,000 Credit 1,000 Balance 3,000 2,000 Accounts Receiveble Date 2012 Jan 31 31 Ref. Debit 12,000 Credit 8,000 Balance 12,000 4,000 ស្ៀវសៅ្ំសាខាសញកសច្ញពីស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅ គណ្ន្ី Account Receivable គឺាគណ្ន្ីស្រតួតពិន្ិត្ យមួយ
  • 15. ស្ៀវសៅ្ំសាខាមាន្គុណ្្មបតតិាសស្រច្ើន្ដ្ូច្ា :  បងាាញពីនលប៉ាោះពាល់នន្ស្របតិបតតិការ្ទក់ទ្យងសៅន្ឹងអ្តិថិជន្មាច្់ឫមាច្់បំណ្ុលមានក់សៅកនុងគណ្ន្ីសតមួយ ។ ដ្ូសច្ចោះ វានដល់ន្ូវព័ត៌មាន្ទន្់ សពលសៅសលើ្មតុលយគណ្ន្ីាក់លាក់។  បងាាញព័ត៌មាន្លំអ្ិតាងស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅ ។ ដ្ូសច្នោះ តារាងតុលយភាពសាកលបងសដ្លស្រ្ង់សច្ញពីស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅ មិន្មាន្ការ្បាត់បង់ច្ំន្ួន្នន្ ្ម តុលយគណ្ន្ីន្ីមួយៗសទ្យ ។  ជួយរ្កកំហុ្សៅកនុងគណ្ន្ីន្ីមួយៗសដ្ឋយកាត់បន្ថយន្ូវច្ំន្ួន្គណ្ន្ីសៅកនុងស្ៀវសៅ្ំមួយ ន្ិងសដ្ឋយសស្របើស្របា្់គណ្ន្ីស្រតួតពិន្ិតយ ។
  • 16.  មាន្ការ្សបងសច្កកំលាំងពលកមមបាន្្មស្រ្បសៅកនុងការ្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំ។ បុគគលិកមាន ក់អច្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំខណ្ៈសដ្ល បុគគលិកសនសងសទ្យៀតស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំសាខា ។
  • 17. ទ្យិ ន្ុបបវតតិពិស្្ (Special Jounals) ពីជំពូកមុន្ៗអ្នកបាន្្ិការ្ួច្សហើយពីការ្កត់ស្រតាស្របតិបតតិការ្ច្ូលទ្យិ ន្ុបបវតតិសដ្លមាន្ពីកូសឡាន្ ន្ិងស្រ្ង់ស្របតិបតតិការ្ ន្ីមួយៗច្ូលសៅកនុងស្ៀវសៅ្ំ។ ន្ីតិវិ្ីសន្ោះគឺមាន្ការ្សពញន្ិយមសស្របើសតសៅកនុងស្រកុមហ ុន្តូច្ៗប៉ាុសណាណោះ ។ សដ្ើមបីសអយមាន្លកខណ្ៈរ្ហ័្ ន្ិងងាយស្រ្ួលកនុង ការ្កត់ស្រតាស្របតិបតតិការ្ច្ូលទ្យិ ន្ុបបវតតិន្ិងស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំស្រកុមហ ុន្ភាគសស្រច្ើន្សស្របើស្របា្់ទ្យិ ន្ុបបវតតិពិស្្ បសន្ថមសៅសលើទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យូសៅ ។
  • 18. ទ្យិ ន្ុបបវតតិពិស្្ ( Special Journal ) ស្រតូវបាន្សស្របើស្របា្់សដ្ើមបីកត់ស្រតាស្របសភទ្យស្របតិបតតិការ្ដ្ូច្ៗោន ។ ឧទហរ្ណ្៍មាន្ដ្ូច្ាការ្លក់ ជំពាក់ទំងអ្្់ឫការ្ទ្យទ្យួលស្របាក់ទំងអ្្់។ សតើទ្យិ ន្ុបបវតតិពិស្្មាន្អ្វីខលោះសដ្លស្រកុមហ ុន្មួយសស្របើស្របា្់សដ្ើមបីកត់ស្រតាស្របសភទ្យនន្ ស្របតិបតតិការ្សដ្លសកើតសេើងាញឹក ញាប់។ សបើ្ិន្ាស្របតិបតតិការ្មួយមិន្ស្រតូវបាន្កត់ស្រតាច្ូលទ្យិ ន្ុបបវតតិពិស្្សទ្យ ស ោះវាស្រតូវបាន្កត់ស្រតាច្ូលសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យូសៅ ។ ទ្យិ ន្ុបបវតតិពិស្្ស្ើវសអយមាន្ការ្សបងសច្កកំលាំងោ៉ាងសស្រច្ើន្ សដ្ឋយសារ្សតអ្នកខលោះអច្កត់ស្រតាស្របតិបតតិការ្ច្ូលសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិសនសងៗសៅសពលសតមួយ ។ ឧទហរ្ណ្៍ន្ិសោជិតមានក់អច្កត់ស្រតាការ្លក់ទ្យំន្ិញបាន្ាសាច្់ស្របាក់ទំងអ្្់ន្ិងសនសងសទ្យៀតកត់ស្រតាការ្លក់ទ្យំន្ិញជំពាក់ទំងអ្្់ច្ូលទ្យិ ន្ុបបវតតិ។
  • 19. ការ្សស្របើស្របា្់ទ្យិ ន្ុបបវតតិពិស្្ ក៏វាជួយកាត់បន្ថយន្ូវសពលសវលាសដ្លស្រតូវការ្សដ្ើមបីបញ្ចប់ដ្ំសណ្ើរ្ការ្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំនងសដ្រ្ ។ ាមួយ ទ្យិ ន្ុបបវតតិពិស្្ គណ្ន្ីមួយច្ំន្ួន្អច្ស្រតូវបាន្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំស្របចាំសខ មិន្សមន្ស្របចាំនថៃស ោះសត សដ្លន្ឹងបងាាញសៅសពលសស្រកាយកនុងជំពូកសន្ោះ ។
  • 20. ទ្យិ ន្ុបបវតតិលក់ ( Sales Journal ) ទ្យិ ន្ុបបវតតិលក់ស្រតូវបាន្សស្របើស្របា្់សដ្ើមបីកត់ស្រតាការ្លក់ទ្យំន្ិញជំពាក់។ ការ្លក់ទ្យំន្ិញទ្យទ្យួលបាន្ស្របាក់ស្រតូវបាន្កត់ស្រតាច្ូលសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យទ្យួល ។ ការ្លក់ស្រទ្យពយជំពាក់សស្រៅពីទ្យំន្ិញស្រតូវបាន្កត់ស្រតាច្ូលសៅកនុងទ្យិ ន្ុ បបវតតិ ទ្យូសៅ ។ ការ្កត់ស្រតាស្របតិបតតិការ្លក់ទ្យំន្ិញជំពាក់ ( Journalizing Credit Sales ) ឧទហរ្ណ្៍ស្រកុមហ ុន្ ១សស្របើស្របា្់ស្របព័ន្ធ្ន្និ្ិអ្ច្ិនស្រន្តយ៍។ តាមស្របព័ន្ធសន្ោះ ស្របតិបតតិការ្ន្ីមួយៗសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិលក់មាន្មួយស្របតិបតតិការ្កត់ស្រតាសៅតាមតំនល លក់គឺសគកត់ស្រតា Accounts Receivable
  • 21. ( គណ្ន្ីស្រតួតពិន្ិតយ ) សៅខាងឥណ្ពន្ធន្ិងគណ្ន្ីSales សៅខាងឥណ្ទន្ ន្ូវទ្យឹកស្របាក់ស្មើោន ។ សដ្ើមបីកត់ស្រតាសៅតាមនថលសដ្ើមគឺស្រតូវកត់ស្រតាគណ្ន្ី Cost of Goods Sold សៅខាងឥណ្ពន្ធន្ិងគណ្ន្ីMerchandise Inventory ( គណ្ន្ីស្រតួតពិន្ិតយ ) សៅខាងឥណ្ទន្ន្ូវទ្យឹក ស្របាក់ស្មើោន ។ ទ្យិ ន្ុបបវតតិលក់សដ្លមាន្ពីរ្កូសឡាន្អច្បងាាញសតមួយជួរ្សតមួយជួរ្ប៉ាុសណាណោះ ន្ូវស្របតិបតតិការ្លក់ទំងនថលលក់ន្ិងនថលសដ្ើម ។
  • 22. ការ្ស្រ្ង់ស្របតិបតតិការ្ពីទ្យិ ន្ុបបវតតិលក់ច្ូលកនុងស្ៀវសៅ្ំ (Posting the Sales Journal) ការ្ស្រ្ង់ស្របតិបតតិការ្ពីទ្យិ ន្ុបបវតតិលក់ច្ូលសៅកនុង ស្ៀវសៅ្ំស្រតូវបាន្ស្វើសេើង ស្របចាំនថៃច្ំសពាោះគណ្ន្ីស្រតូវទ្យទ្យួលន្ីមួយៗ សៅកនុង ស្ៀវសៅ្ំសាខា ។ ការ្ស្រ្ង់ច្ូលទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យូសៅ ស្រតូវបាន្ស្វើសេើងស្របចាំសខ ។
  • 23. ការ្បងាាញស្ៀវសៅ្ំ (Proving the Ledger) សៅជំហាន្ប ទប់គឺស្រតូវបាន្បងាាញស្ៀវសៅ្ំ។ សដ្ើមបីស្វើដ្ូសច្នោះ សយើងស្រតូវកំណ្ត់ន្ូវបញ្ញាពីរ្ោ៉ាង : ( ១ ) ទ្យឹកស្របាក់្រ្ុបនន្្មតុលយ ខាងឥណ្ពន្ធនន្ស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅស្រតូវស្មើសៅន្ិងទ្យឹកស្របាក់្រ្ុបនន្្មតុលយខាងឥណ្ទន្នន្ស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅ ។ ( ២ ) នលបូកនន្្មតុលយស្ៀវសៅ្ំ សាខាស្រតូវស្មើសៅ ន្ិង្មតុលយសៅកនុងគណ្ន្ីស្រតួតពិន្ិតយ ។
  • 24. គុណ្្មបតតិនន្ទ្យិ ន្ុបបវតតិលក់ (Advantage of the Sale Journal) ការ្សស្របើស្របា្់ទ្យិ ន្ុបបវតតិពិស្្ សដ្ើមបីកត់ស្រតាការ្លក់ទ្យំន្ិញសជឿមាន្គុណ្ ស្របសោជន្៍ាសស្រច្ើន្ ។ ដ្ំបូង ការ្កត់ស្រតាសដ្លមាន្សតមួយជួរ្្ំរាប់ ស្របតិបតតិការ្លក់ន្ីមួយៗស្វើសអយ ច្ំសណ្ញសពលសវលា ។ សៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិលក់វាមិន្ចាំបាច្់្រ្ស្រ្ស្មោះគណ្ន្ីដ្ល់សៅបួន្គណ្ន្ីស ោះសទ្យ្ំរាប់ស្របតិបតតិការ្ ន្ីមួយៗ ។ ទ្យី២ មាន្សតទ្យឹកស្របាក់្រ្ុបសទ្យ សដ្លស្រតូវបាន្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំមិន្សមន្ស្របតិបតតិការ្ន្ីមួយៗសទ្យ ។ ច្ំសណ្ញសពលកនុងការ្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំន្ិងការ្ បន្ថយន្ូវកំហុ្សដ្លសកើតមាន្កនុងការ្ស្រ្ង់។ ាច្ុងសស្រកាយ ស្វើសអយមាន្ការ្សបងសច្កន្ូវកំលាំងពលកមមសដ្ឋយសារ្សតបុគគលមានក់អច្ទ្យទ្យួលខុ្ស្រតូវ្ំរាប់ ទ្យិ ន្ុបបវតតីន្ីមួយៗ ។
  • 25. ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យទ្យួលស្របាក់ (Cash Receipts Journal) ការ្ទ្យទ្យួលស្របាក់ទំងអ្្់ស្រតូវបាន្កត់ស្រតាច្ូលសៅកនុង ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យទ្យួលស្របាក់។ ស្របសភទ្យទ្យូសៅនន្ការ្ទ្យទ្យួលស្របាក់គឺាការ្លក់ទ្យំន្ិញទ្យទ្យួលស្របាក់ភាលមៗ ន្ិងការ្ស្របមូលស្របាក់ជំពាក់ពីអ្តិថិជន្ ។ លកខណ្ៈចាំបាច្់សដ្លសកើតមាន្សនសងសទ្យៀតដ្ូច្ា ការ្ទ្យទ្យួលស្របាក់កំច្ីពី្ ោរ្ ន្ិងការ្ទ្យទ្យួលស្របាក់ពីការ្លក់ឧបករ្ណ្៍។ ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យទ្យួលស្របាក់សដ្លមាន្មួយកូសឡាន្ ឫពីរ្កូសឡាន្មិន្មាន្គំសលាតស្រគប់ស្រោន្់្ំរាប់កត់ស្រតាស្របតិបតតិការ្ទ្យទ្យួលស្របាក់ទំងអ្្់សទ្យ ។ ដ្ូសច្នោះ ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យទ្យួល ស្របាក់សដ្លមាន្សស្រច្ើន្កូសឡាន្ស្រតូវបាន្សស្របើស្របា្់។
  • 26. ការ្កត់ស្រតាស្របតិបតតិការ្ទ្យទ្យួលស្របាក់ (Journalizing Cash Receipts Transactions) ការ្កត់ស្រតាស្របតិបតតិការ្ទ្យទ្យួលស្របាក់សច្កសច្ញា ៣កូសឡាន្ ដ្ូច្ខាងសស្រកាម៖  កូសឡាន្ឥណ្ពន្ធ(Debit Columns) : - Cash :ច្ំន្ួន្ទ្យឹកស្របាក់សដ្លទ្យទ្យួល បាន្ាក់ស្ដងសៅកនុងស្របតិបតតិការ្ន្ីមួយៗស្រតូវកត់ស្រតាច្ូលសៅកូសឡាន្សន្ោះ ។ - Sales Discount:ឧទហរ្ណ្៍ស្រកុមហ ុន្ Karns មាន្កូសឡាន្បញ្ចុោះនថលលក់មួយសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យទ្យួលស្របាក់រ្ប្់ខលួន្ ។ ការ្ស្ើវរ្សបៀបសន្ោះ វាមិន្ចាំបាច្់កត់ស្រតាការ្បញ្ចុោះ នថលលក់សៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យូសៅសទ្យ ។ ដ្ូសច្នោះ ការ្ស្របមូលស្របាក់ជំពាក់សៅកនុងកំេុងសពលបញ្ចុោះនថលស្រតូវបាន្បងាាញសៅសលើប ទប់សតមួយសៅកនុងកូសឡាន្នន្ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យទ្យួលស្របាក់។
  • 27.  កូសឡាន្ឥណ្ទន្ (Credit Columns) - Accounts Receivable:កូសឡាន្គណ្ន្ីស្រតូវទ្យទ្យួល ស្រតូវបាន្សស្របើស្របា្់សដ្ើមបីកត់ស្រតាការ្ស្របមូលស្របាក់សដ្លអ្តិថិជន្ជំពាក់។ ច្ំន្ួន្ទ្យឹកស្របាក់សដ្លកត់ច្ូលកូ សឡាន្សន្ោះគឺាច្ំន្ួន្ទ្យឹកស្របាក់សដ្លស្រតូវកត់ស្រតាខាងឥណ្ទន្ច្ំសពាោះ គណ្ន្ីអ្តិថិជន្ន្ីមួយៗ ។ - Sales :កូសឡាន្ច្ំណ្ូលលក់កត់ស្រតា ការ្លក់ទ្យំន្ិញទ្យទ្យួលស្របាក់ទំងអ្្់។ ច្ំណ្ូលការ្លក់ស្រទ្យពយសនសងៗ(ឧទហរ្ណ្៍អ្ច្លន្ៈ ស្រទ្យពយ)មិន្ស្រតូវបាន្កត់ស្រតា សៅកនុងកូសឡាន្សន្ោះសទ្យ ។ - Other Accounts:កូសឡាន្គណ្ន្ីសនសងៗ ស្រតូវបាន្សស្របើស្របា្់សៅសពលសដ្លគណ្ន្ីណាមួយស្រតូវបាន្កត់ស្រតាខាងឥណ្ទន្សស្រៅពីគណ្ន្ីAccounts Receivable ន្ិងគណ្ន្ីSales ។
  • 28.  កូសឡាន្ឥណ្ពន្ធន្ិង ឥណ្ទន្ (Debit and Credit Columns) - Cost of Goods Sold and Merchandise Inventory:កូសឡាន្សន្ោះកត់ស្រតាខាងឥណ្ពន្ធច្ំសពាោះនថលសដ្ើមទ្យំន្ិញសដ្លបាន្លក់ ន្ិងខាងឥណ្ទន្ច្ំសពាោះទ្យំន្ិញ ។ សៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិសដ្លមាន្សស្រច្ើន្កូសឡាន្ ាទ្យូសៅមាន្សតមួយជួរ្សដ្លស្រតូវការ្្ំរាប់ស្របតិបតតិការ្ន្ីមួយៗ ។ កូសឡាន្ឥណ្ពន្ធន្ិងឥណ្ ទន្្ំរាប់ជួរ្ន្ីមួយៗស្រតូវសតស្មើោន។
  • 29. ការ្បងាាញពីភាពស្មើោននន្ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យទ្យួលស្របាក់ Debits Cash $53,769 Sales Discounts 781 Cost of Goods Sold 2,930 $57,480 Credits Accounts Receivable $39,050 Sales 4,500 Others Accounts 11,000 Merchandise Inventory 2,930 $57,480
  • 30. ការ្ស្រ្ង់ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យទ្យួលស្របាក់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំ (Posting the Cash Receipt Journal)  ការ្ស្រ្ង់ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យទ្យួលស្របាក់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំមាន្សស្រច្ើន្កូសឡាន្ ទក់ទ្យងសៅន្ឹងជំហាន្ដ្ូច្ខាងសស្រកាម :  ទ្យឹកស្របាក់្រ្ុបនន្កូសឡាន្ទំងអ្្់សលើកសលងសតទ្យឹកស្របាក់សៅកនុងកូសឡាន្ Other Accounts ស្រតូវបាន្ស្រ្ង់ច្ូល ស្ៀវសៅ្ំសតមដងគត់សៅ ច្ុងសខច្ំសពាោះគណ្ន្ីសដ្លមាន្សៅកាលកូសឡាន្ខាងសលើ( ដ្ូច្ា គណ្ន្ីCash ន្ិង Accounts Receivable ាសដ្ើម ) ។ សលខ គណ្ន្ីស្រតូវដ្ឋក់ពីសស្រកាមទ្យឹកស្របាក់្រ្ុបនន្កូសឡាន្សដ្ើមបីបងាាញថាពួកវាបាន្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំសហើយ
  • 31.  ច្ំន្ួន្ទ្យឹកស្របាក់ន្ីមួយៗសដ្លមាន្សៅកនុង ទ្យឹកស្របាក់្រ្ុបនន្គណ្សនសង ៗ ស្រតូវបាន្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំដ្ឋច្់សដ្ឋយសេក សៅកនុងគណ្ន្ីស្ៀវសៅ្ំ ទ្យូសៅសដ្លមាន្សៅកនុងកូសឡាន្ Accounts Credited ។ ឧទហរ្ណ្៍ការ្ស្រ្ង់គណ្ន្ីច្ូលស្ៀវសៅ្ំសៅសននកឥណ្ទន្ ។ ច្ំន្ួន្ទ្យឹក ស្របាក់្រ្ុបនន្កូសឡាន្សន្ោះមិន្ស្រតូវបាន្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំសទ្យ ។  ច្ំន្ួន្ទ្យឹកស្របាក់ន្ីមួយៗសៅកូសឡាន្មួយ សដ្លបាន្ស្រ្ង់ទ្យឹកស្របាក់្រ្ុបសៅកនុងគណ្ន្ីស្រតួតពិន្ិតយនន្ស្ៀវសៅ្ំ( កនុងករ្ណ្ីសន្ោះគឺគណ្ន្ី Accounts Receivable ) ស្រតូវបាន្ស្រ្ង់ាសរ្ៀងរាល់នថៃសៅកនុងគណ្ន្ីស្ៀវសៅ្ំសាខា សៅកនុងកូសឡាន្ Accounts Credited ។
  • 32. ការ្បងាាញស្ៀវសៅ្ំ (Proving the Ledger) ប ទប់ពីការ្ស្រ្ង់ស្របតិបតតិការ្សៅកនុងទ្យិ ន្ុបបតតិទ្យទ្យួលស្របាក់ច្ូលសៅកនុងស្ៀវសៅ្ំរ្ួច្សហើយ វាចាំបាច្់ស្រតូវបងាាញពីស្ៀវសៅ្ំ។ទ្យឹកស្របាក់ ្រ្ុបនន្ស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅមាន្ភាពស្មើោនខាងឥណ្ពន្ធន្ិងឥណ្ទន្។ នលបូកនន្្មតុលយស្ៀវសៅ្ំសាខាស្រតូវសតស្មើោន សៅន្ឹង្មតុលយស្រតួតពិន្ិតយ នងសដ្រ្។
  • 33. ការ្បងាាញស្ៀវសៅ្ំប ទប់ពីការ្ស្រ្ង់ទ្យិ ន្ុបបវតតិលក់ន្ិងទ្យទ្យួលស្របាក់ General Ledger Debits Cash $53,769 Accounts Receivable 51,180 Sales Discounts 781 Cost of Goods Sold 65,120 $170,850 Credits Notes Payable $6,000 D.A Karns, Capital 5,000 Sales 94,730 Merchandise Inventory 65,120 $170,850 Accounts Receivable Subsidiary Ledger Abbot Sister $15,400 Babson Co. 14,570 Deli Co. 21,210 $51,180
  • 34. ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យិញ (Purchase Journal) រាល់ការ្ទ្យិញទ្យំន្ិញជំពាក់ទំងអ្្់ស្រតូវបាន្កត់ស្រតាច្ូលសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យិញ ។ ស្របតិបតតិការ្ន្ីមួយៗសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិសន្ោះគឺស្រតូវកត់ស្រតាគណ្ន្ី Merchandise Inventory ខាងឥណ្ពន្ធន្ិងគណ្ន្ីAccounts Payable ខាងឥណ្ទន្ ។ សៅសពលសដ្លទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យិញសដ្លមាន្ ១ កូសឡា ស្រតូវបាន្សស្របើស្របា្់ស្របសភទ្យនន្ការ្ទ្យិញជំពាក់ន្ិងទ្យូទត់ាសាច្់ស្របាក់មិន្ស្រតូវបាន្កត់ស្រតាសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិសន្ោះសទ្យ ។ ឧទហរ្ណ្៍ការ្ទ្យិញឧបករ្ណ្៍ឫ្ំភារ្ៈការ្ិោល័យស្រតូវកត់ស្រតាសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិ។ មា៉ាងវិញសទ្យៀត រាល់ការ្ទ្យិញទ្យំន្ិញទ្យូទត់ាសាច្់ស្របាក់ស្រតូវបាន្កត់ស្រតាសៅកនុង ទ្យិ ន្ុបបវតតិបង់ស្របាក់។
  • 35. ដ្ូច្សដ្លបាន្ដ្ឹង សៅសពលសដ្លការ្ទ្យិញស្របសភទ្យសនសងៗជំពាក់សដ្លមាន្ច្ំន្ួន្សស្រច្ើន្សស្រៅពីទ្យំន្ិញ ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យិញសតងសតស្រតូវបាន្ពស្រងីកសៅាទ្យំរ្ង់សដ្ល មាន្សស្រច្ើន្កូសឡាន្ ។
  • 36. ការ្កត់ស្រតាស្របតិបតតិការ្ទ្យិញជំពាក់ច្ូលកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិ (Journalizing Credit Purchases of Merchandise) ស្របតិបតតិការ្ទំងឡាយសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យិញស្រតូវបាន្កត់ស្រតាសច្ញពីវិកកយបស្រតទ្យិញ ។ ន្ីតិវិ្ីនន្ការ្កត់ស្រតាមាន្លកខណ្ៈស្របហាក់ស្របសហលសៅន្ឹងទ្យិ ន្ុបបវតតិលក់ សដ្រ្ ។ នទុយពីទ្យិ ន្ុបបវតតិលក់ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យិញមិន្មាន្កូសឡាន្្ំរាប់ដ្ឋក់សលខវិកកយបស្រតសទ្យសដ្ឋយសារ្សតវិកកយបស្រតសដ្លទ្យទ្យួលបាន្ពីអ្នកនគត់នគង់សនសងោនមិន្សៅតាមលំដ្ឋប់លំសដ្ឋយ នន្សលខសរ្ៀង ។ សដ្ើមបីបញ្ញាក់ថា រាល់វិកកយបស្រតទ្យិញទំងអ្្់ស្រតូវបាន្កត់ស្រតា ស្រកុមហ ុន្មួយច្ំន្ួន្ច្ុោះសលខសរ្ៀងោន ច្ំសពាោះវិកកយបស្រត ន្ីមួយៗពីសលើប័ណ្ណសហើយសស្របើស្របា្់កូសឡាន្ច្ុោះ សលខសរ្ៀងស្វើាឯកសារ្ននទកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យិញ ។
  • 37. ការ្ស្រ្ង់ស្របតិបតតិការ្ពីទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យិញច្ូលស្ៀវសៅ្ំ (Posting the Purchase Journal) ន្ីតិវិ្ីសដ្ើមបីស្រ្ង់ស្របតិបតតិការ្ពីទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យិញ ច្ូលស្ៀវសៅ្ំដ្ូច្សៅន្ឹងអ្វីសដ្លបាន្ស្វើសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវិតតិលក់សដ្រ្ ។ សៅកនុងករ្ណ្ីសន្ោះការ្ស្រ្ង់ ស្រតូវបាន្ស្វើាស្របចាំនថៃច្ំសពាោះស្ៀវសៅ្ំសាខាគណ្ន្ីស្រតូវបង់ន្ិងស្របចាំសខច្ំសពាោះគណ្ន្ីMerchandise Inventory ន្ិងគណ្ន្ីAccounts Payable ច្ូលសៅកនុងស្ៀវសៅ្ំទ្យូសៅ ។ សៅកនុងស្ៀវសៅ្ំទំងពីរ្ P1 ស្រតូវបាន្សស្របើស្របា្់សៅកនុង កូសឡាន្សលខសោងសដ្ើមបីបងាាញថាាការ្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំ សច្ញពីទ្យំព័រ្១ នន្ន្ិ ន្ុបបវតតិទ្យិញ ។
  • 38. ការ្ពស្រងីកទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យិញ (Expanding the Purchase Journal) ស្រកុមហ ុន្មួយច្ំន្ួន្ពស្រងីកទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យិញ សដ្លរ្ួមមាន្ស្របសភទ្យនន្ការ្ទ្យិញជំពាក់ទំងអ្្់។ នទុយពីកូសឡាន្មួយ្ំរាប់កត់ស្រតាទ្យំន្ិញ ន្ិងគណ្ន្ីស្រតូវបង់គឺស្រកុមហ ុន្សស្របើស្របា្់ទ្យំរ្ង់សដ្លមាន្សស្រច្ើន្កូសឡាន្ ។ ទ្យំរ្ង់សដ្លមាន្សស្រច្ើន្កូសឡាន្ាទ្យូសៅរ្ួមមាន្ កូសឡាន្ឥណ្ទន្្ំរាប់គណ្ន្ីស្រតូវ បង់ន្ិងកូសឡា្ំរាប់គណ្ន្ីស្រតូវបង់ន្ិងកូសឡាន្ឥណ្ពន្ធ្ំរាប់ការ្ទ្យិញទ្យំន្ិញ ្ំភារ្ៈការ្ិោល័យ ្ំភារ្ៈសស្របើស្របា្់កនុងហាង ន្ិងគណ្ន្ីសនសងៗសទ្យៀត ។
  • 39. ទ្យិ ន្ុបបវតតិបង់ស្របាក់ (Cash Payments Journal) រាល់ការ្ទ្យូទត់ាសាច្់ស្របាក់ទំងអ្្់ស្រតូវបាន្កត់ស្រតាច្ូលសៅកនុងទ្យិ ន្ុ បបវតតិបង់ស្របាក់។ ស្របតិបតតិការ្ទំងឡាយស្រតូវបាន្សកើតសេើងសច្ញ ពីការ្ច្ុោះសលខស្កទ្យុកាមុន្ ។ សដ្ឋយសារ្សតការ្ទ្យូទត់ស្របាក់ស្រតូវបាន្ស្ើវសេើងសៅតាមសោលបំណ្ងសនសងៗោន សៅទ្យិ ន្ុបបវតតិបង់ស្របាក់មាន្កូសឡា ន្សស្រច្ើន្ ។
  • 40. ការ្កត់ស្រតាស្របតិបតតិការ្ច្ូលទ្យិ ន្ុបបវតតិបង់ស្របាក់ (Journalizing Cash Payments Transactions) ន្ីតិវិ្ីសដ្ើមបីកត់ស្រតាស្របតិបតតិការ្ច្ូលសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិបង់ស្របាក់មាន្លកខណ្ៈស្របហាក់ស្របសហលសៅន្ឹង ការ្កត់ស្រតាច្ូលទ្យិ ន្ុបបវតតិ ទ្យទ្យួលស្របាក់សដ្លបាន្ពន្យល់ពីច្ំន្ុច្មុន្មកសហើយ ។ ស្របតិបតតិការ្ន្ីមួយៗគឺស្រតូវបាន្កត់ស្រតាសតមួយជួរ្ ន្ិង្ំរាប់ជួរ្ន្ីមួយៗស្រតូវមាន្ភាពស្មើោនរ្វាងទ្យឹក ស្របាក់ខាងឥណ្ពន្ធន្ិងឥណ្ទន្ ។ ស្របតិបតតិការ្ទំងឡាយសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិបង់ស្របាក់សៅកនុងរ្ូបភាពខាងសស្រកាម ស្រតូវបាន្សនែកសៅសលើស្របតិបតតិការ្រ្ប្់ ស្រកុមហ ុន្ Karns Wholesale Supply ។
  • 41. ការ្ស្រ្ង់ស្របតិបតតិការ្ពីទ្យិ ន្ុបបវតតិបង់ស្របាក់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំ (Posting the Cash Payment Journal) ន្ីតិវិ្ីសដ្ើមបីស្រ្ង់ស្របតិបតតិការ្ពី ន្ុបបវតតិបង់ស្របាក់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំមាន្លកខណ្ៈ ស្របហាក់ស្របសហលសៅ ន្ឹកការ្ស្រ្ង់ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យទ្យួលស្របាក់ច្ូល ស្ៀវសៅ្ំសដ្រ្ ។ ច្ំន្ួន្ទ្យឹកស្របាក់សដ្លបាន្កត់ស្រតាសៅកនុងកូសឡាន្ Accounts Payable ស្រតូវបាន្ស្រ្ង់ច្ូលសៅ កនុងស្ៀវសៅ្ំសាខាន្ីមួយៗ ន្ិងទ្យឹកស្របាក់្រ្ុប ស្រតូវបាន្ស្រ្ង់ច្ូលសៅកនុងគណ្ន្ីស្រតួតពិន្ិតយ ។ ច្ំន្ួន្ទ្យឹកស្របាក់ទ្យំន្ិញ ន្ិងសបឡាសាច្់ស្របាក់ស្រតូវបាន្ស្រ្ង់ច្ូលសៅកនុងស្ៀវសៅ្ំសតមតងគត់សៅច្ុងសខ ។
  • 42. ស្របតិបតតិការ្ សដ្លមាន្សៅកនុងកូសឡាន្ Other Accounts ស្រតូវបាន្ស្រ្ង់ច្ូលសៅកនុងស្ៀវសៅ្ំន្ីមួយៗច្ំសពាោះកូសឡាន្សដ្ល មាន្នលប៉ាោះពាល់។ ទ្យឹកស្របាក់្រ្ុប នន្កូសឡាន្សន្ោះមិន្ស្រតូវបាន្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំសទ្យ ។
  • 43. នលប៉ាោះពាល់នន្ទ្យិ ន្ុបបវតតិពិស្្សៅសលើទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យូសៅ (Effects of Special Journals on General Journal) ទ្យិ ន្ុបបវតតិពិស្្្ំរាប់កត់ស្រតា ការ្លក់ទ្យំន្ិញសជឿ ការ្ទ្យិញទ្យំន្ិញសជឿ ការ្ទ្យទ្យួល ន្ិងបង់ស្របាក់សហើយសតងសតកាត់បន្ថយន្ូវ ច្ំន្ួន្ស្របតិបតតិការ្សដ្លបាន្កត់ស្រតាសៅ កនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យូសៅ ។ ស្របតិបតតិការ្ទំងឡាយសដ្លមិន្អច្កត់ស្រតាសៅ កនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិពិស្្ស្រតូវបាន្កត់ស្រតាច្ូលសៅកនុងទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យូសៅ ។ទ្យិ ន្ុបបវតតិទ្យូសៅមាន្កូសឡាន្្ំរាប់ ច្ុោះកាលបរ្ិសច្េទ្យ ស្មោះគណ្ន្ីការ្ពន្យល់សលខសោង ន្ិងច្ំន្ួន្ទ្យឹកស្របាក់ខាង ឥណ្ពន្ធន្ិងឥណ្ទន្ ។ សៅសពលសដ្លគណ្ន្ីស្រតួតពិន្ិតយ ន្ិងគណ្ន្ីសាខាមិន្មាន្ ទ្យំ ក់ទ្យំន្ងោនសទ្យ ន្ីតិវិ្ីសដ្ើមបីកត់ស្រតាច្ូលទ្យិ ន្ុបបវតតិន្ិងស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំស្រតូវដ្ូច្សៅន្ឹងអ្វីសដ្លបាន្ពន្យល់សៅកនុងជំពូកថមីៗសន្ោះ។
  • 44. ការ្បងាាញស្ៀវសៅ្ំប ទប់ពីការ្ស្រ្ង់ទ្យិ ន្ុបបវតតិលក់ទ្យទ្យួលស្របាក់ទ្យិញ ន្ិង ទ្យិ ន្ុបបវតតិបង់ស្របាក់ Accounts Payable Subsidiary Ledger Eaton and Howe Inc. $12,600 Fabor and Son 8,700 $21,300 General Ledger Debits Cash $5,824 Accounts Receivable 51,180 Merchandise Inventory 2,425 Prepaid Insurance 1,200 D.A. Karns, Drawing 500 Sales Discounts 781 Cost of Goods Sold 65,120 $127,030 Credits Notes Payable $6,000 Accounts Payable 21,300 D.A. Karn, Capital 5,000 Sales 94,730 $127,030 General Ledger Debits Cash $5,824 Accounts Receivable 51,180 Merchandise Inventory 2,425 Prepaid Insurance 1,200 D.A. Karns, Drawing 500 Sales Discounts 781 Cost of Goods Sold 65,120 $127,030 Credits Notes Payable $6,000 Accounts Payable 21,300 D.A. Karn, Capital 5,000 Sales 94,730 $127,030
  • 45. សៅសពលសដ្ល គណ្ន្ីស្រតួត ពិន្ិតយ ន្ិងគណ្ន្ីសាខាមាន្ទ្យំ ក់ទ្យំន្ងោន ការ្សស្របស្របួលសច្ញពីន្ីតិវិ្ីពីមុន្ពីរ្ោ៉ាងស្រតូវបាន្ស្វើសេើង  សៅកនុងការ្កត់ស្រតាស្របតិបតតិការ្ច្ូលទ្យិ ន្ុបបវតតិទំងគណ្ន្ីស្រតួតពិន្ិតយ ន្ិងគណ្ន្ីសាខាស្រតូវសដ្លមាន្តំនលដ្ូច្ោន។  សៅកនុងការ្ស្រ្ង់ច្ូលស្ៀវសៅ្ំទំង្ងខាង : មួយច្ូលសៅកនុង គណ្ន្ីស្រតួតពិន្ិតយ ន្ិងមួយសទ្យៀតច្ូលសៅកនុងគណ្ន្ីសាខា ។