(An Verelst, Victim Support Europe & Victor Jammers, Slachtofferhulp Nederland) Burgers van de Europese Unie worden steeds mobieler. Daarmee neemt ook de kans toe dat iemand slachtoffer wordt van een misdrijf in het buitenland. Naar schatting gaat het in de Europese Unie jaarlijks om circa twee miljoen burgers. Victim Support Europe heeft een studie uitgevoerd naar grensoverschrijdend slachtofferschap. Wat zijn de knelpunten die slachtoffers in die situaties ervaren bij het uitoefenen van hun slachtofferrechten? Denk daarbij aan aspecten als taal en cultuur, maar ook het feit dat een strafproces op honderden of duizenden kilometers afstand plaatsvindt. En wat zijn mogelijke oplossingen? Die vraagstukken doen zich ook voor na terroristische aanslagen als in Parijs en Brussel. Extra complicatie daarbij is het feit dat het vaak om grote aantallen slachtoffers in korte tijd gaat, die lang niet allemaal goed geregistreerd worden. Wat moet er voor deze slachtoffers georganiseerd worden voor de korte, middellange en lange termijn?

1. Ondersteuning van slachtoffers van
terrorisme / grensoverschrijdend
slachtofferschap
Victor Jammers – Slachtofferhulp Nederland
An Verelst – Victim Support Europe

2. Workshop
OPresentatie Slachtofferhulp Nederland & Victim Support Europe
OGrensoverschrijdend slachtofferschap
 Informatie
 Slachtofferhulp
 Compensatie

3. Voorstelling VSE & SHN

4. Onderzoek naar grensoverschrijdend
slachtofferschap
Desk Review • Review of literature
Interviews &
Survey
• Interviews with victim support experts
• Survey with NGOs supporting victims and consular
services
Workshop • Workshop with victim support providers
Outcome
• Report
• Recommendations

5. Types van grensoverschrijdend slachtofferschap (WODC)
1. Nederlandse burgers die slachtoffer worden van een strafbaar feit in het buitenland
en daarna terugkeren in Nederland of hun nabestaande(n) (slachtoffertype A);
2. Niet-Nederlandse burgers die in Nederland slachtoffer worden van een strafbaar
feit, hetzij tijdens een bezoek als toerist, hetzij tijdens verblijf in verband met werk,
studie e.d. (slachtoffertype B);
3. Niet-Nederlandse burgers die in het buitenland slachtoffer zijn geworden van een
strafbaar feit waarvoor de dader in Nederland vervolgd wordt, bijvoorbeeld omdat
deze zich hier bevindt (slachtoffertype C).

6. Types van grensoverschrijdend
slachtofferschap (perspectiefslachtofferhulp)
Buitenlands slachtoffer
Slachtoffer van misdrijf
in het buitenland

7. Een verhoogde complexiteit
IMPACT VAN SLACHTOFFERSCHAP
Emotionele impact
Praktische problemen
Financiele noden
Juridische vragen
Problemen op het werk
Fysische gevolgen
…
NODEN EN RECHTEN
Respect en erkenning
Informatie
Slachtofferhulp
Toegang tot justitie
Bescherming
Compensatie en mediatie
Cultuur
Praktisch
Taal
Afstand
Timing

9. Terrorisme

10. Slachtoffers van terrorisme in het
buitenland
IMPACT VAN SLACHTOFFERSCHAP
Emotionele impact
Praktische problemen
Financiele noden
Juridische vragen
Problemen op het werk
Fysische gevolgen
…
NODEN EN RECHTEN
Respect en erkenning
Informatie
Slachtofferhulp
Toegang tot justitie
Bescherming
Compensatie en mediatie
Cultuur
Praktisch
Taal
Afstand
Timing
Terrorisme/Massavictimisatie

11. But one of the hardest aspects was the distance She felt from
other survivors and the networks of care that were established
following the tragedy; “I just needed to talk to someone from
Boston, who was experiencing the same thing or at least
exposed to what other people are experiencing.” The survivor
community within Boston was extremely strong, but She felt like
“an outsider”. This made her “very angry and bitter, which is not
who I am or who I want to be.”
Justin Shults' brother, Levi Sutton of
Kentucky, said he woke up on the day of
the attacks to texts from his mother. She
was asking him to call her.
"It's the longest day of my life. It's just
frustrating not knowing. Not knowing is
maddening," Sutton said Tuesday.
Life has never been the same. The City shut
down for the rest of the week. Everything
had shut down. The constant sound of
sirens was everywhere. A few times that
day you could hear what sounded like
more bombs. It wasn't bombs. It was other
buildings falling. Seemed like more screams
resonated and the horror was never
ending.
Voor Elita's dochter Lisa (14) is het helemaal verschrikkelijk."Ze
zoekt zelf op internet. Ze heeft geprobeerd haar moeder te
bellen. Ze heeft zoveel vragen, 'Waar is mijn moeder?'" "Wat als
er straks slecht nieuws komt, hoe moeten we dat haar
vertellen?"
Elita's broers Otis en Randall konden het wachten gisteren niet
meer aan. Ze besloten met een paar vrienden naar Brussel te
gaan en haar te zoeken. Ze zijn bij de Nederlandse ambassade in
Brussel geweest, bij verschillende ziekenhuizen, bij het Rode
Kruis en bij de politie. Maar niemand kon informatie geven.

12. Informatie

13. Informatie voor slachtoffers van
terrorisme
OSlachtoffers hebben onvoldoende informatie ivm hun rechten
OSlachtoffers krijgen informatie niet in hun eigen taal
OSlachtoffers worden niet op de hoogte gebracht van de evoluties in het
onderzoek en het proces
OSlachtoffers krijgen onvoldoende informatie over hoe ze kunnen
participeren in het proces

14. MH17
Slachtofferhulp
Informatie voor slachtoffers van
MH17 Vliegramp

15. INFOVICTIMS
Informatie voor slachtoffers van
misdaad in het algemeen

16. Informatie voor slachtoffers van
terrorisme – en nu?
OInformatie via 1 website – one-stop-shop
OInformatie in verschillende talen
OProactief informatie verspreiden langs verschillende kanalen
OVoorbereiding is cruciaal

17. Slachtofferhulp

18. Slachtofferhulp voor internationale
slachtoffers van terrorisme
OSlachtoffers bereiken slachtofferhulp niet
OInternationale slachtoffers hebben nood aan aangepaste ondersteuning
 Slachtoffers hebben nood aan ondersteuning op afstand en dichtbij
 Slachtoffers hebben snel hulp nodig victims need quick support (VS)
 Slachtofferhulp moet aangeboden in verschillende talen
 Slachtoffers moeten op een cultuur-sensitieve manier geholpen worden
 Slachtoffers moeten ondersteuning krijgen in het omgaan met de praktische moeilijkheden

19. They don't know our service exists
They don't know they can get support
They have to leave the country before they
can get assisstance
They don't understand how our service can
help them
76.50%
70.60%
47.10%
52.90%
They don't know our service exists
They don't know they can get support if they
were victimised abroad
They were not referred to you by the victim
support organisation abroad
They don't understand how our service can
help them
71.40%
80%
54.30%
42.90%

20. 6.1
12.5
15.2
12.9
13.3
48.5
50
54.5
54.8
30
27.3
31.3
21.2
25.8
33.3
18.2
6.3
9.1
6.5
23.3
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Language differences
Practical difficulties
Cultural difference
Geographical Distance
Limited time
Not challenging A bit challenging Very Challenging Extremely challenging

21. Slachtofferhulp voor internationale
slachtoffers van terrorisme
ODoorverwijzing - Naar autoriteiten & Naar andere slachtofferhulp organisaties
ODoorverwijzing naar slachtofferhulp organisaties
 Taal
 Contact
 Geen slachtofferhulporganisatie
 Kwaliteit van slachtofferhulporganisaties
 Procedure voor doorverwijzing
OSamenwerking tussen slachtofferhulp organisaties
O Procedure
O Follow up en evaluatie

22. Slachtofferhulp voor internationale
slachtoffers van terrorisme – en nu?
OOndersteuning van families en nabestaanden
OVerdere ontwikkeling contact databank
OProcedure voor doorverwijzing
ORichtlijnen en kwaliteitseisen voor slachtofferhulporganisaties
OSamenwerking met officiele instanties

23. Compensatie

24. Compensatie voor internationale
slachtoffers van terrorisme
OInternationale slachtoffers krijgen onvoldoende informatie over hoe ze
compensatie kunnen verkrijgen
OInternationale slachtoffers hebben dringende financiele hulp nodig (bv.
Ziekenhuisfactuur; praktische kosten)
OCompensatie aanvragen vraagt vertaling
OInformatie rond compensatie wordt onvoldoende internationaal
verspreid

25. Compensatie voor internationale
slachtoffers van terrorisme – en nu?
ONoodprocedure
OEuropese samenwerking – richtlijnen?
OMorele schadevergoeding?
OSamenwerking met verzekeringen

26. Discussie

27. Internationale slachtoffers van
terrorisme – discussie
O Wat moet de Europese standaard voor hulpverlening (psychisch, praktisch,
juridisch) aan slachtoffers van grensoverschrijdend slachtofferschap /
terrorisme zijn?
O Moet er een Europees Schadefonds voor slachtoffers van terrorisme komen,
moet elk land zijn eigen regeling hebben, of moet de compensatie meelopen
in de bestaande schaderegelingen
O Wat is de gespecialiseerde hulp die slachtoffers van terrorisme nodig
hebben?

28. Bedankt!
Slachtofferhulp Nederland
Victor Jammers
V.jammers@slachtofferhulp.nl
Victim Support Europe
An Verelst
a.verelst@victimsupporteurope.eu