SlideShare a Scribd company logo
1 of 38
Download to read offline
Message from Editor
     KM ฉบับนีเป็นการถ่ายทอดความรู้เกี่ยวกับหอบรรณสารสนเทศ :
                ้
นิทรรศการรัชกาลที่ 9 ซึ่งได้นําเสนอความเป็นมา และแนวคิดในการพัฒนา
พื้นที่ของสํานักหอสมุดเพื่อจัดทํานิทรรศการในวโรกาสที่พระบาทสมเด็จ
พระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชฯ ทรงเจริญพระชนมพรรษาครบ 80 พรรษา
ในปี พ.ศ. 2550 และนับเป็นพระมหากรุณาธิคุณอย่างหาที่สุดมิได้เมื่อสมเด็จ
พระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารีฯ เสด็จพระราชดําเนินทรงเปิด
นิทรรศการรัชกาลที่ 9 เมื่อวันที่ 29 มีนาคม พ.ศ. 2553
     นอกจากนี้ยังมีบทความเกี่ยวกับความร่วมมือระหว่างคณาจารย์และ
บรรณารักษ์ และได้รับบทความด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เรื่อง
“ดาราศาสตร์กับการสํารวจรังวัด” จากอาจารย์ธีระ ลาภิศชยางกูล ภาค
วิชาวิศวกรรมโยธา คณะวิศวกรรมศาสตร์ เพื่อตีพิมพ์เผยแพร่ ซึ่งสํานัก
หอสมุดต้องขอขอบคุณ และหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะได้รับความอนุเคราะห์
จากอาจารย์ รวมถึงผู้ติดตาม KLIN KM e-Magazine ท่านอื่นๆ ในการ
ร่วมแบ่งปันความรู้เช่นนี้ต่อไป
       ในเดือนตุลาคมนี้ กลุ่มชุมชนนักปฏิบัติ (COPs) เริ่มต้นจัดทําโครงการ
ใหม่ๆ ในปีงบประมาณ 2554 โดยจัดกิจกรรมและขยายเครือข่ายของกลุ่ม
ชุมชนนักปฏิบัติให้เพิ่มมากยิ่งขึ้น พวกเราพร้อมจะสร้างเครือข่ายในการ
แลกเปลี่ยนเรียนรู้และสร้างสรรกิจกรรมดีๆ อย่างต่อเนือง โปรดติดตามต่อไป
                                                        ่
นะคะ

                                                     สํานักหอสมุด
                                                     ตุลาคม 2553
PHOTO STORY                                                   By…ทีมงาน KM




                                                                                 กิจกรรมการจัดการความรูในเดือน
                                                                          นี้ไดจัดขึ้นเมื่อวันที่ 12 และ 14 ตุลาคม
                                                                          2553 เ ว ล า 8.30-10.30 น ณ ห อ ง
                                                                          ประชุ ม ชั้ น 2 และ ห อ งประชุ ม 114
                                                                          บ ริ เ ว ณ ชั้ น 1 เ ป น ก า ร แ น ะ นํ า ห อ
                                                                          นิ ท รรศการรั ช กาลที่ 9 โดยมี พี่ แ หวว
                                                                          (กรรณิ ก าร ) และ พี่ ซี (อภิ ร ดี ) เป น
                                                                          วิทยากรบรรยายคะ
                                                               จะ
                              ี้ แ ล ะ ค รั้ ง ต อ ไ ป
     กิ จ ก ร ร ม ค รั้ ง น                                   เ ป น
                          า  ษา อังกฤษเขา ม า
 สอด แท รกศัพทภ                                            ศัพท
                            ร็ดนอย เริ่มจากคํา
 ความรูเกร็ดเล็กเก
                           องสมุด
  งายๆ ที่เกี่ยวกับห                                           งาน
                                   ี สังข วร รณ) จา ก
      โด ยปุก (สุภ า ว ด                                           มา
                             อส      ื่อในรูปแบบ CD
   บริการ ไดนําเสน                                                ของ
                                  จ    ะเขาสูหัวขอหลัก
    เปดใหชมกันกอน                                             ี่พว ก
                                  ส   วนใหญเปนคําท
     กิจกรรม คําศัพท                                                ใน
                                 ัน     แ ต ไ ม ค อ ย ไ ด ใ ช
     เ ร า พ อ จ ะ รู จั ก ก                                       และ
                                   เ   ป น ก า ร ท บ ท ว น
      โ อ ก า ส นี้ จึ ง ถื อ
       เพิ่มเติมความรูกัน

                                                                                                                     1
PHOTO STORY


         ในสวนของหอนิทรรศการรัชกาลที่ 9
   ไดดําเนินการแลวเสร็จเมื่อป 2552 และ
   สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรม
   ราชกุมารี เสด็จฯ ทรงเปดเมื่อวันที่ 29
   มีนาคม 2553 ภายในหอจะเปนการเลา
   เรื่องดวยภาพและวีดิทัศน เกี่ยวกับพระ
   ราชประวัติและพระราชกรณียกิจรวมทั้ง
   สิ่งของสําคัญที่เกี่ยวกับรัชกาลที่ 9
   หลังจากจบการบรรยายวิทยากรไดแนะนํา
   คําศัพทภาษาอังกฤษที่เกี่ยวกับหัวขอการ
   บรรยายทําให พี่ๆนองๆ ทุกคนตั้งหนาตั้ง
   ตาจดและอานตามกันอยางสนุกสนานเลย
   ทีเดียวคะ




                                              2
PHOTO STORY

      จากนั้นทีมงานไดนําชมหอนิทรรศการรัชกาล
 ที่ 9 บริเวณชั้น 2 เพื่อใหทุกคนไดทราบถึงขอมูล
 และสมผัสกับสถานที่จริง หลังจากนําชม
        ั
 เรียบรอยแลว ทีมงานไดใหผูเขารวมกิจกรรมทุก
 คนรวมตอบคําถามโดย สม (กนกพร อยูอําไพ)
  จะถามคําถามแลวใหผูเขารวมกิจกรรมเขียน
  คําตอบในกระดาษที่แจกให จํานวนทั้งหมด
  5 ขอ แลวเฉลยคําตอบ และมอบของรางวัล
  ใหกับผูที่ตอบถูกมากที่สุด สําหรับผูที่ไดรับ
  รางวัลในการจัดกิจกรรมครั้งนี้ไดแก
  ยา (วัณรัตน เจะมะ) พี่ออย (กันทิมา มัดดาละ)
  และพี่ออย (อัญชลี สรอยเจริญ) ในรอบที่ 1
   สวนรอบที่ 2 ไดแก พี่เปล (วาสนา สังขเทศ) และ
   พี่วุฒิ (วุฒิชัย เมฆสุวรรณ) คะ

                                                               สําหรับกิจกรรมค
                                                                                    รั้งนี้ ทีมงานหวัง
                                                           เปนอยางยิ่งวาผ
                                                                             ูเขารวมกิจกรรม
                                                          ไดรับทั้งความรูแ                      จะ
                                                                             ละความเพลิดเพ
                                                          เกี่ยวกับหอนิทร                         ลิน
                                                                            รศการรชกาลที่
                                                                                        ั
                                                        เปนสวนสําคัญส                          9 ซึ่ง
                                                                           วนหนึ่งของ
                                                       สํานักหอสมุดแล
                                                                          ะคาดวาจะ
                                                       ชวยกันถายทอด
                                                                         ขอมูลตอไปคะ
                                                                                                    3
4
นิทรรศการรัชกาลที่ ๙




                                  โดย ฝายระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ
                                                    สํานักหอสมุด



                     ความเปนมา
    สํานักหอสมุดไดพัฒนาหอบรรณสารสนเทศ โดยขยายพื้นที่เพื่อ
จัดทํานิทรรศการพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวภูมิพลอดุลยเดช เพื่อ
เฉลิมพระเกียรติเนื่องในวโรกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ๘๐
พรรษา
   นิทรรศการรัชกาลที่ ๙ จัดแสดงเปนนิทรรศการถาวร ประกอบดวย
        • พระราชประวัติ
        • พระราชกรณียกิจดานตางๆ
        • พระบรมราโชวาทและพระราชดํารัสดานการศึกษาเนื่องใน
          โอกาสสําคัญตางๆ
        • พระมหากรุณาธิคุณตอ มจธ.                                 5
การดําเนินงาน
- หอเฉลิมพระเกียรติฯ เริ่มดําเนินการปรับปรุง
  ในปงบประมาณ ๒๕๕๑ แลวเสร็จในปงบประมาณ ๒๕๕๒

- พื้นที่ใชสอยประมาณ ๓๑๒ ตารางเมตร

- คาใชจายในการดําเนินงาน ๗,๐๕๓,๘๗๗ บาท ประกอบดวย
  • งบประมาณจากรัฐ ๔,๕๑๓,๘๗๗ บาท
  • งบเพิมเติมจากมหาวิทยาลัย ๒,๕๔๐,๐๐๐ บาท
           ่




         แนวคิดในการจัดแสดง
      การจัดแสดงภายในหอเฉลิมพระเกียรติ
 ประกอบดวย ๓ สวน ไดแก
         ๑. นิทรรศการ
         ๒. วีดิทัศน
         ๓. พระบรมฉายาลักษณ

                                                       6
นิทรรศการ
นิทรรศการรัชกาลที่ ๙ จัดแสดงนิทรรศการถาวรโดยเลาเรื่องดวยภาพ
ประกอบดวย
๑. พระราชประวัติ ตั้งแตทรงประสูติ ศึกษา
   อภิเษกสมรส และทรงขึ้นครองราชย
๒. พระราชกรณียกิจดานการศึกษา
   วิศวกรรมศาสตร สิ่งแวดลอม
   และเสด็จฯ ทรงบําบัดทุกข บํารุงสุข
   ประชาราษฎร
๓. งานฉลองสิริราชสมบัติ
๔. พระมหากรุณาธิคุณตอ มจธ.



                    นิทรรศการ (ตอ)
 นิทรรศการรัชกาลที่ ๙ จัดแสดงเกี่ยวกับพระบรมราโชวาทและ
 พระราชดํารัสดานการศึกษาเนื่องในโอกาสสําคัญตางๆ




                                                                7
นิทรรศการ (ตอ)
นิทรรศการรัชกาลที่ ๙ นําเสนอวีดิทัศนเฉลิมพระเกียรติ ๔
ตอน ดังนี้
๑. พระราชประวัติ
๒. พระราชกรณียกิจดานการศึกษา
๓. พระราชกรณียกิจดานสิ่งแวดลอม
๔. พระมหากรุณาธิคุณตอ มจธ.




                   นิทรรศการ (ตอ)
นิทรรศการรัชกาลที่ ๙ จัดแสดงสิ่งของสําคัญ ๓ สิ่ง ดังนี้

      ๑. เรือใบ


      ๒. แจกัน


      ๓. หนังสือทองคํา
                                                          8
๒๙ มีนาคม ๒๕๕๓
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกลาธนบุรี
ทูลเชิญสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดําเนิน
ทรงเปดอาคารวิศววัฒนะ ทอดพระเนตร
นิทรรศการ ๕๐ ป แหงการกอตั้งมหาวิทยาลัย
พื้นที่สงเสริมการเรียนรู และทรงเปด
นิทรรศการรัชกาลที่ ๙ ณ สํานักหอสมุด



                      คําศัพทนารู
                               
                 Background : ความเปนมา
                 Budget       : งบประมาณ
                 Archive      : หอประวัติ/หอจดหมายเหตุ
                 Exhibition   : นิทรรศการ
                 Display       : จัดแสดง
                 Continue      : ตอเนื่อง

                                                         9
Look Good & Feel Good
 by … Iceteagirl
     การเลือกซื้ออาหารทะเลอย่างถูกวิธี

วิธีการเลือกซื้ออาหารทะเล
กุ้ง
1. เลือกตัวที่หัวติดแน่นกับลําตัว
2. เปลือกกุ้งใส มองเห็นสีของมันกุ้งได้ชัดเจน เปลือกไม่แดง
3. เนื้อแน่น เมื่อใช้นิ้วกดจะไม่นุ่มและเละ
4. ถ้าเป็นกุ้งแห้ง ให้เลือกสีไม่แดงจัด มีสีธรรมชาติของกุ้ง ไม่มีเปลือกมาก
กลิ่นไม่ฉุน ไม่อับและไม่ชื้น
5. กั้งดอง กั้งที่ดองใหม่เปลือกจะใส น้ําดองกั้งจะมีสีน้ําตาลแดงใส ไม่เป็นสี
ดําคล้ํา ถ้ากั้งมีสีขุ่นทั้งเปลือกและเนื้อแสดงว่าเก่าแล้ว
หอย
    การเลือกหอย ดูที่ฝาหอย จะเปิดบ้างเป็นเวลา และเวลาปิดก็จะปิด
แน่นมาก เวลาที่ฝาเปิดหรืออ้าอยู่ หากไปถูกฝาจะปิดทันที




                                                                              10
ปลา
1. ดูตา ตาต้องใส ไม่ขุ่นไม่ช้ํา หรือแห้ง ตาไม่โบ๋
2. ดูเกล็ดและหนัง ถ้าหากเป็นปลาสดเกล็ดจะติดแน่นไปกับลําตัว เกล็ดใสชุ่มชื่น
สีสวย ถ้าเป็นปลาไม่มีเกล็ดให้ดูที่สีของผิวจะเป็นประกาย ผิวใส
3. เหงือกต้องมีสีแดงสด ไม่แห้งหรือคล้ําดํา
4. กดเนื้อดู จะยืดหยุ่นมีสปริงเด้งกลับ ไม่ยุ่ยไม่บุ๋มตามรอยนิ้วมือ และเนื้อไม่แข็งทื่อ
5. ดมกลิ่น ควรเป็นกลิ่นทะเลของปลาแต่ละชนิด ไม่เหม็นเน่าหรือมีกลิ่นฉุนของ
ฟอร์มาลีน ไม่มีแมลงวันตอม
6. ควรซื้อปลาตามฤดูกาล จะได้ปลาสดใหม่ ราคาถูกและรสชาติดี
7. ถ้าเป็นปลาเค็ม ให้เลือกที่เนื้อไม่เละ ไม่มีหนอน ไม่มีเกล็ดเกลือ
เนื้อปลาไม่แข็งแห้งเกินไป เพราะเป็นปลาที่เก่าเก็บไว้นาน
หมึก
หมึกที่นิยมทานมีอยู่ 2 ชนิด คือ หมึกกล้วย และหมึกกระดอง
หมึกกล้วย ลักษณะตัวจะออกรีๆ ยาวๆ คล้ายกล้วย มีเยื่อหุ้มตัวสีออก
น้ําตาล ส่วนด้านข้างจะมีปีกเล็กๆ 2 ปีก มีสีเข้มเป็นพิเศษ
หมึกกระดอง ลักษณะตัวแบนใหญ่สีขาว ควรเลือกหมึก
ที่เนื้อแน่น ไม่เละ สีขาวจัด หรือสีใสสั่นเอง ตาใส
ส่วนตัวและหนวดยังติดแน่น ลองดมดูไม่มี
กลิ่นฉุนๆ ของฟอร์มาลีน




                                                                                     11
ปู
       1. เลือกตัวที่มีน้ําหนักมาก เพราะปกติปูจะมีน้ําอยู่ในตัวมาก เมื่อถูกจับขึน        ้
       มาน้ําจะระเหยออกไปตลอดเวลา ดังนั้นยิ่งวางขายนานเท่าไหร่ น้ําหนักก็ยิ่งเบา
       ลงจึงให้เลือกปูที่หนักๆ ไว้ก่อน
       2. ลองกดตรงส่วนนอกของปู ถ้าเนือแน่นดี กดแล้วไม่บุ๋ม แสดงว่าปูยังสดอยู่
                                              ้
       เนื้อไม่โพรก ถ้าอกบุ๋ม ให้คิดไว้ก่อนว่าเป็นปูเก่าที่วางขายนานจนน้ําระเหยออก
                   ไปมากแล้ว
                       3. ถ้าต้องการเนื้อให้เลือกปูตัวผู้ ถ้าต้องการไข่ให้เลือกปูตัวเมีย
                            โดยมีลักษณะจําเพาะดังนี้
                            - ปูตัวผู้ จะมีก้ามใหญ่ ฝาปิดหน้าอกเรียวเล็ก มีรูปคล้าย
                               ใบพาย
                            - ปูตัวเมีย ฝาปิดหน้าอกจะใหญ่ มีรูปคล้ายกลีบดอกไม้
                                 ถ้ามีไข่อยู่ใช้นิ้วดีดกระดองจะมีเสียงแน่นทึบ
                              4. สําหรับปูม้า ให้เลือกตัวที่มีสีเทาอ่อน มีจุดบางๆ
                                    5. การเลือกปูดอง ถ้าเป็นปูม้าดอง เลือกที่เนื้อปูใส
                                                    ไม่ขุ่น น้ําดองสีน้ําตาลแดงใส ไม่ดําคล้ํา
                                                           ถ้าเป็นปูเค็ม ดมดู ไม่มีกลิ่นเหม็น
                                                                  ถ้าปูเค็มมากเกินไปจะสังเกต
                                                                       เห็นเกล็ดเกลือ เกาะตาม
                                                                        ก้ามขา และตัวปู




เอกสารอ้างอิง :
http://www.sawatdeekrab.com
http://iam.hunsa.com/peemmy6136/article/4336
http://www.womaninfocus.com/webboard/index.php?topic=914.0                                      12
YOU SAY : I SAY
     By……ทีมงาน KLIN KM

      เสียงตอบรับที่ได้จากการจัดกิจกรรมหัวข้อ “หอบรรณสารสนเทศ : นิทรรศการ
รัชกาลที่ 9” ผู้เข้าร่วมกิจกรรมให้ความเห็นในระดับดีมากคือ หัวข้อกิจกรรมมีความน่าสนใจ
เนื้อหาสาระที่ได้รับ และความเหมาะสมของวัน เวลา ในการจัดกิจกรรมครั้งนี้ มีดังนี้



                                                  จ
                                  กิจ กรรมประทับใ
                สิ่งที่ผู้เข้าร่วม          ศ : นิทรรศก ารรัชกาลที่ 9
                                                                      จาก
                                                สนเท             การให้ความห
                                                                              มาย
                            มาของ  หอบรรณสาร              ๆ เช่น
   - ไ ด้ ท ราบความเป็น ของนิทรรศการในส่วนต่าง มู่
                            เอยด
                              ี                            วดห
    การบ    รรยายรายละ                 ีต่างๆ เพื่อจําแนกหม
                   กร  ณียกิจโดยใช้ส ประวัติ
     ภาพพระราช                           ราช
                    ิ่มข ึ้นเกี่ยวกับพระ
     - ได้ความรู้เพ
       รัชกาลที่ 9                                        คร             ั้งต่อไป
                                         ั กา รจัดกิจกรรม
                        ข้อเสนอแนะสําหรบ ะ KLINICS 3 ชั้น 5
                                    อื่นๆ แล
                                   ด้าน
                     น ของหอสมุดใน
        -การดําเนินงา




    ขอขอบคุณในความคิดเห็นของทุกท่านและทีมงานจะนําไปใช้ในการจัดกิจกรรมครั้ง
ต่อไป

                                                                                    13
Chic in the Library
                                              -
                                              
                              ื ะห วางคณาจารย
               อง ความรวมมอร วชาญหองสมุด
 รูปแบบใหมข         ารยเสมอนผูเ
                            ื     ชี่ย                       By..Pear
                                                                     lita
                  าจ
บร รณารักษ : คณ

             บทความนี้สรุปมาจากบทความกรณีศึกษาเรื่อง “A new
       model of faculty-librarian collaboration: the faculty member as
       library specialist” ของ Ti Yu บทความนี้เปนกรณีศึกษาของ
       หองสมุดมหาวิทยาลัยวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีจินเหวิน ใน
       ประเทศไตหวัน (Jinwen University of Science and Technology)
       ผูเขียนบทความมีวัตถุประสงคเพื่อหาวิธีที่ดที่สดในการ
                                                     ี ุ
       ประชาสัมพันธสงเสริมบริการตางๆ ของหองสมุดและทรัพยากร
       สารสนเทศไปสูผูใช และเปนการแบงปนประสบการณให
       หองสมุดแหงอืนๆ ่
              จากการศึกษาผลการวิจัยของ Rockman (2001) พบวา
       บรรณารักษจะตองทํางานคูขนานหรือทํางานรวมกันกับคณาจารย
       หรือทํางานคูกันเปนรายบุคคลเพื่อที่จะชวยใหผูใชไมวาจะเปน
       นักศึกษา บุคลากรของมหาวิทยาลัยสามารถทีจะคนหาขอมูล
                                                        ่
       ประมวล และประเมินความถูกตองความนาเชื่อถือ และประยุกต
       เนื้อหาสารสนเทศไปใชในงานวิจัยไดตามที่ตองการ นอกจากนั้น
       ผลการวิจัยของ Cunningham และ Lanning (2002) ยังเชื่อวา
       คณาจารยและบรรณารักษ จะกลายเปนผูเชี่ยวชาญภายใตการ
       ทํางานรวมกัน การแลกเปลี่ยนเรียนรูซึ่งกันและกัน รวมทั้ง
       แบงปนความรูที่มีถายทอดสูบุคคลอื่น ตอไป

                                                                            14
ภูมิหลังของหองสมุดมหาวิทยาลัยวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีจิน
เหวิน
     มหาวิ ท ยาลั ย วิ ท ยาศาสตร แ ละเทคโนโลยี จิ น เหวิ น ได รั บ การ
สถาปนาจาก “วิทยาลัยเทคนิค” มาเปนมหาวิทยาลัยดานเทคโนโลยีในป
2007 มหาวิทยาลัยตั้งอยูในกรุงไทเปซึ่งอยูทางตอนเหนือของประเทศ
ไตหวัน มี 4 คณะวิชา ไดแก ศิลปศาสตร บริหารธุรกิจและการจัดการ
การท อ งเที่ ย วและการโรงแรม และ อิ เ ล็ ก ทรอนิ ก ส แ ละเทคโนโลยี
สารสนเทศ มี ห ลั ก สู ต รสํ า หรั บ ปริ ญ าตรี จํ า นวน 16 หลั ก สู ต ร และมี
วิ ท ยาลั ย ระดั บ บั ณ ฑิ ต ศึ ก ษา 2 แห ง มหาวิ ท ยาลั ย วิ ท ยาศาสตร แ ละ
เทคโนโลยีจินเหวิน เปนมหาวิทยาลัยขนาดกลางมีนักศึกษาประมาณ
9,000 คน และอาจารย 300 คน
     สํ า หรั บ อาคารห อ งสมุ ด เป น อาคารที่ ส ร า งขึ้ น ในป 2005 มี 5 ชั้ น
พื้นที่ใชสอย 8,600 ตารางเมตร ทรัพยากรสารสนเทศประเภทหนังสือ
กวา 210,000 เลม วารสารมากกวา 1,000 รายชื่อ และสื่อวัสดุประมาณ
13,000 รายการ หนังสืออิเล็กทรอนิกส 37,000 ชื่อเรื่อง มีฐานขอมูล
ออนไลนใหบริการ 119 ฐานขอมูล หองสมุดแบงออกเปน 2 ฝาย คือ
ฝายบริการดานเทคนิค และฝายบริการสารสนเทศ มีบุคลากรทั้งหมด
7 คน และนักศึกษาชวยงานประมาณ 15 คน




                                                                                     15
รูปแบบใหมของความรวมมือระหวางคณาจารยและบรรณารักษ

    บ ร ร ณ า รั ก ษ เ ฉ พ า ะ ท า ง มี บ ท บ า ท สํ า คั ญ ม า ก ใ น ห อ ง ส มุ ด
มหาวิทยาลัย โดยบรรณารักษจะเปนผูชวยเหลือในการคนหาขอมูล
ใหกับนักศึกษาและอาจารยชวยแนะนํานักศึกษาใหคนหาขอมูลเชิงลึก
ในสาขาวิชานั้นๆ ไดตามที่ตองการ หองสมุดแหงนี้มีเจาหนาที่ 7 คน
และเปนบรรณารักษฝายบริการสารสนเทศเพียง 4 คน หากตองการให
บรรณารักษคนใดคนหนึ่งเปนบรรณารักษเฉพาะทางที่มีความรูลึกซึ้งใน
สาขาวิชาใดวิชาหนึ่งคงเปนไปไดยาก
     ดังนันหองสมุดจึงมีรูปแบบใหมของความรวมมือระหวางคณาจารย
          ้
และบรรณารักษหองสมุดในป 2007 โดยมีกระบวนการดําเนินงานดังนี้
     1. แตละหนวยงานสงคณาจารยเปนตัวแทนจากภาควิชาเขามา
ประจําทีหองสมุดเปนเวลา 1 ภาคการศึกษา
         ่ 
     2. ตัวแทนที่ไดรับมอบหมายใหมาประจําหองสมุดตองเขารับการ
อบรมฐานขอมูลออนไลนและทักษะการคนหาขอมูล 2 ชั่วโมงตอ
สัปดาหเพื่อเปนผูเชียวชาญในการคนหาและอางอิงชวยใหผใชเขาถึง
                          ่                                             ู
สารสนเทศ แนะนําและใหคําปรึกษาเกี่ยวกับการพัฒนาทรัพยากร
สารสนเทศสําหรับบรรณารักษ และหนาที่อื่นตามที่ไดรับมอบหมาย
    3. คณาจารยทเปนตัวแทนจะไดรับสิทธิสําเนาบทความวารสารโดย
                       ี่
ไมเสียคาใชจาย จํานวน 10 บทความตอภาคการศึกษา ไดรบหนังสือ         ั
รับรองการปฏิบัติงานเมื่อสิ้นภาคการศึกษา และการปฏิบัตหนาที่ใน       ิ
หองสมุดจะนับเปนภาระงานดวย




                                                                                       16
การทํางานรวมกันระหวางคณาจารยและบรรณารักษ
ในป 2007 มีคณาจารยรวมโครงการฯ จํานวน 7 คน และเพิ่มเปน 20 คน
ในป 2008 เมื่อสามารถนําภาระงานไปใชในการประเมินผลการปฏิบัติงาน
ประจําป ดังกิจกรรมโดยสรุปดังนี้
   1. ชวยนักศึกษาคนหาสารสนเทศเชิงลึกเฉพาะสาขาวิชา
   2. บูรณาการทรัพยากรสารสนเทศของหองสมุดกับวิชาเรียน
   3. จัดตั้งชมรมหนังสือ
   4. ใหคําปรึกษาบรรณารักษดานการพัฒนาทรัพยากรสารสนเทศ
   5. ใหคําปรึกษานักศึกษาดานทักษะการเขียนประวัติสวนตัว
                                                   
       (e-portfolio)




ผลการสํารวจ




Table Comparison of the usage statistics of the JUST Library in
2006, 2007 and 2008



                                                                  17
หลังจากการดําเนินงานพบวา ความสนใจในการใชบริการหองสมุดป
2008 มีปริมาณเพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกับป 2006-2007 ความร วมมือระหวา ง
คณาจารยและบรรณารักษอาจมีผลเชิงบวกตอการใชบริการหองสมุดของ
นั ก ศึ ก ษา ดั ง นั้ น ควรส ง เสริ ม ให มี ค วามร ว มมื อ ระหว า งคณาจารย แ ละ
บรรณารัก ษ เพื่อสนั บสนุ นการใช บริการและทรัพยากรสารสนเทศของ
หองสมุดใหมากขึ้น
      ผูเขียนบทความยังไดสัมภาษณคณาจารยซึ่งเปนตัวแทนจํานวน 6 คน
สรุปผลไดดังนี้
      ภาควิ ช าควรส ง คณาจารย ม าร ว มเป น ผู เ ชี่ ย วชาญห อ งสมุ ด โดยมา
ทํ า งาน 1 ภาคการศึก ษาเพราะสามารถให ค วามรู ห ลากหลายสาขากั บ
นักศึกษาได โครงการฯ ดังกลาวชวยเพิ่มชองทางในการทํางานรวมกัน
ของบรรณารักษและคณาจารย และยังเปนการประชาสัมพันธใหนักศึกษา
ได รู จั ก ตลอดจนเข า มาใช บ ริ ก ารและทรั พ ยากรสารสนเทศมากขึ้ น
คณาจารยตองผลักดันนักศึกษาใหใชบริการหองสมุด เสนอแนะ หรือให
ความเห็ น ด า นทรั พ ยากรสารสนเทศและการให บ ริ ก ารของห อ งสมุ ด
เพื่อใหนักศึกษาเปนผูรูสารสนเทศ และชวยพัฒนาปรับปรุงหองสมุดใหดี
ขึ้น
        ความรวมมือระหวางคณาจารยและบรรณารักษหองสมุด
มหาวิทยาลัยวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีจินเหวิน อาจจะไมใชรูปแบบ
ของความรวมมือที่ประสบผลสําเร็จ หรือเปนแนวปฏิบัติทดีทสุดในการ         ี่ ี่
สงเสริมการใชบริการและทรัพยากรสารสนเทศของหองสมุด แตผูเขียน
บทความเชื่อวาจะชวยใหคณาจารยและบรรณารักษเกิดแนวคิดใหมๆ ใน
การสงเสริมใหนักศึกษาใชบริการและทรัพยากรสารสนเทศ โดยมี
ขอเสนอแนะ 6 ประการดังนี้




                                                                                       18
1. การไดรับการสนับสนุนจากผูบริหารในการดําเนินงานความรวมมือ
         ระหวางบรรณารักษ อาจารยผสอน และนักศึกษา
                                        ู
      2. การสรางเครือขายและความสัมพันธทดีกับคณาจารย เพื่อใหทํางาน
                                                    ี่
         รวมกันไดอยางกลมกลืน
      3. การทําความเขาใจในคุณลักษณะ คุณสมบัติ และประสบการณ จะ
         ชวยเพิ่มความสามารถของบรรณารักษในการสื่อสาร และออกแบบ
         กิจกรรมรวมทั้งการทํางานรวมกันไดดีขน           ึ้
      4. การใหรางวัล เชน คาตอบแทนหรือการนับเปนภาระงาน เปน
         แรงจูงใจใหกับคณาจารย ในขณะที่บรรณารักษตองทราบและ
         ตระหนักวากิจกรรมดังกลาวเปนหนาทีและบทบาทของบรรณารักษ
                                                       ่
         โดยตรง
      5. การประชาสัมพันธกิจกรรมชวยใหโครงการประสบผลสําเร็จ
      6. การพัฒนาหรือหารูปแบบความรวมมือใหมๆ ในการทํางาน
         เพื่อสงเสริมการเรียนรูถือเปนสิ่งที่มีคุณคายิ่ง
อางอิง
1. Cunningham, T.H., Lanning, S. (2002), "New frontier trail guides: faculty-
librarian collaboration on information literacy", Reference Services Review, Vol.
30 No.4, pp.343-8.
2. Rockman, I.F. (2001), "Partnerships: yesterday, today and tomorrow",
Reference Services Review, Vol. 294 pp.93-4.
3. Ti Yu , (2009), “A new model of faculty-librarian collaboration: the faculty
member as library specialist” , New Library World , Vol.110 No.9/10 pp:441-448
4. Jinwen University of Science and Technology, available :
http://english.just.edu.tw/mp.asp?mp=1142

                                                                              19
 
                                             eÁืo§oºÃÒ³                  By…Pearlita
       e¾ืèo¹ËÅÒ¤¹¡Ãa«iººo¡Ê§ÊaÂÇ‹ÒªÒµi¡o¹ Pearlita ¤§ÁÒµ¡ÃÃÁä¡´æ¹‹
                                                 ‹
ªÒµi ¹Õé e ÅÂÃa º ¡ÃÃÁµŒ o §ÃaË¡ÃaeËi ¹ ¾Òä»·a Ç Ã ¹aè ¹ o¹‹ ¹ ¹Õè o ÂÙ‹ µ Åo´eÇÅÒ
Pearlita ¡Ãa«iºeÊÕ§´a§æ ¡Åaºä»Ç‹Ò¶ŒÒ¨aä»e·ÕèÂÇ´ŒÇ¡a¹¡ço‹Òæ«Ç »ÃÒ¡®Ç‹Ò
ä´Œ ¼ Åe¾ÃÒae¾ืè o ¹µa Ç ´Õ e §Õ  º¡Ãi º ä»eÅ ¤Ãaé § ¹Õé Pearlita ÁÕ o o¡ÒÊe¢Œ Ò Ã‹ Ç Á
¡i¨¡ÃÃÁ COPs ¡Åu‹Á·‹o§e·ÕèÂÇæÅa¶‹ÒÂÀÒ¾eÁืèoÇa¹·Õè 22 Êi§ËÒ¤Á 2553 ·Õ輋ҹ
ÁÒ ¹aºe»š¹oo¡ÒÊ´Õ·Õèä´ŒµŒo¹Ãaº¹Œo§æ¤¹´Õé (Canon 550D) ¡ÅŒo§¤Ù‹ã¨µaÇãËÁ‹
Å‹ÒÊu´æ·¹¹Œo§¢¹ÁµÒÅ (Olympus mu1030 sw) æÅa¹Œo§ Canon 1000D ·Õè
µo¹¹Õée¡çºãÊ‹¡ÃuäÇŒ·Õ躌ҹeÃÕºÌoÂ




       8.00 ¹. ¢o§eªŒÒÇa¹oÒ·iµÂÊÁÒªi¡·ÕèÃÇÁµaÇ¡a¹·Õè˹ŒÒÊíÒ¹a¡ËoÊÁu´¡çoo¡
e´i¹·Ò§o´ÂÁÕ¨u´ËÁÒÂoÂÙ‹·ÕèeÁืo§oºÃÒ³ ¨a§ËÇa´ÊÁu·Ã»ÃÒ¡Òà ¡i¨¡ÃÃÁÇa¹¹Õé¨a
e»š¹ ¡ÒÃä»eÃÕ¹ÃÙŒ¡ Òö‹ÒÂÀÒ¾´ŒÇ¡Òû¯iºaµi¨Ãi§ ËÅa§¨Ò¡·Õèä ´ŒÃ‹ÇÁeÃÕ¹ÃÙŒ
·ÄɮաÒö‹ÒÂÀÒ¾ãËŒÁÕo§¤»Ãa¡oºÅa¡É³aµ‹Ò§æ 㹡i¨¡ÃÃÁªuÁª¹¹a¡»¯iºaµi
¤Ãa駡‹o¹ Ça¹¹Õé¡Åu‹Á·‹o§e·ÕèÂÇæÅa¶‹ÒÂÀÒ¾¨ึ§¹íÒÊÁÒªi¡æÅa¼ÙŒÊ¹ã¨ä»·´Êoº
½‚Áืo¡a¹ æÅa¨a¹íÒÀÒ¾ÁÒ»Ãa¡Ç´¡a¹´ŒÇ¤‹a ÃaËÇ‹Ò§¹aè§Ã¶¤u³¤ÃÙ 2 ·‹Ò¹·aé§
¤ÃÙ¾iËÒÃæÅa¤ÃÙe¨ ¡çeÃièÁµŒ¹o¸iºÒÂÇ‹Ò¡ÅŒo§æµ‹Åa溺测ÅaÃu‹¹¨aÁÕ¤u³ÊÁºaµi
¡ÒÃ㪌§Ò¹µ‹Ò§¡a¹µŒo§¹íÒÁÒµa駤‹Ò¡‹o¹ ¹a¡eÃÕ¹·u¡¤¹µaé§ã¨¿˜§æÅaµ‹Ò§¤ÇŒÒ¡ÅŒo§
µaÇeo§ÁÒµa駤‹Ò·´Åo§¶‹ÒÂ仾ÅÒ§æ
                                                                                        20
à a Ë Ç‹ Ò § e ´i ¹ ·
                                                  ¶‹ Ò Â À Ò ¾ Ë ¹Œ Ò ª                 Ò § ¾Ù ´ ¤u  ¡a ¹ Ç
                                                                           a ´ Ë Åa § e º Å o Ë Ã                 ‹ Ò ¶Œ Ò ¨ a
                                                 eºÅo¤Çõa駤                                          ื o Ë Åa § ª a ´ Ë ¹Œ Ò
                                                                         ‹ Ò ¡ ÅŒ o § e ·‹ Ò ä Ë Ã
                                                 æ Å a ¨a º o ¿ ¡ a Ê o                             ‹ æ º º ä Ë ¹ «Ù Á
                                                                         ‹ Ò § ä à ¶ Œ Ò Á ื ´ ä »
                                               ISO 椋ä˹                                             ¤ Ç Ã » Ãa º ¤‹ Ò
                                                                        µŒo§
                                              ¤uÂ令uÂÁÒeÅ »Ãaº¤‹Òª´eªÂæʧËÃืoäÁ‹
                                                                         µ ¡ Å § Ç‹ Ò e o Ò o Â
                                              ¡ Ò Ã Å o § ¡ ÅŒ o § µ                               ‹Ò§¹Õée¾ืèoe»š¹
                                                                       Œo§ä»ËÒ·Õè·´Åo
                                             ¡‹ o ¹ Ê Á Ò ªi ¡ ·                                    § ¶‹ Ò Â ÃÙ » ¡a ¹
                                                                      u¡¤¹Å§¤ÇÒÁe
                                            e Á ืo § o º Ã Ò ³ ä »                              Ëç ¹ Ç ‹ Ò ¡ ‹ o ¹ ä »
                                                                     µÅÒ´ºÒ§¹éíÒ¼ึ駡
                                           e »š ¹ ¡ Ò Ã æ Ç a ·                                  a ¹ ¡ ‹o ¹ ¶ ืo Ç‹ Ò
                                                                    Ò ¹ o Ò Ë Ò Ã e ªŒ Ò ä »
                                          Å o § ¹í Ò ¡ ÅŒ o § ä »                               ã ¹ µa Ç æ Å Œ Ç
                                                                  ¶‹ÒÂæÅaeoÒ¢ึé¹
                                          ·ÕÇ‹Ò㪌䴌ËÃืoe»                                  Á Ò ´ Ù º ¹ à ¶ oÕ ¡
                                                                  Å‹Ò




       »ÃaÁÒ³ 45 ¹Ò·ÕÀÒái¨·´Åo§¶‹ÒÂÀÒ¾æÅaËÒeʺÕ§ãÊ‹¾u§¡ç
eÃÕºÌo eÃÒe˧oo¡e´i¹·Ò§µ‹oä»Âa§¨u´ËÁÒ·Õèæ·Œ¨Ãi§¤ืoeÁืo§
oºÃÒ³ ÃaËÇ‹Ò§·Ò§¡ç¹íÒÀÒ¾·Õ趋ÒÂÁÒãËŒ¤ ÃÙ¾iËÒà æÅa¤ÃÙe¨´ÙÇ‹Ò
¾o㪌䴌äËÁ »Ãaº¤‹ÒeËÁÒaÊÁËÃืoäÁ‹ ¤u³¤ÃÙ·aé§Êo§¡çæ¹a¹íÒæÅa
ª‹ Ç Â´Ù æ Åe»š ¹ o‹ Ò §´Õ Ç‹ Ò µŒ o §»Ãa º ¤‹ Ò µaé § ¤‹ Ò oa ¹ ä˹e¾iè Á Å´oaäúŒ Ò §
eÁืèoÁÒ¶ึ§Ê¶Ò¹·Õè¡çÃÕº«ืéoºaµÃe¢ŒÒªÁʶҹ·ÕèæÅaºaµÃ¹íÒÂÒ¹¾Ò˹a
e¢ŒÒä»´ŒÇ ¡‹o¹¨ae¢ŒÒä»·íÒ¡i¨¡ÃÃÁÁÒÃÙŒ¨a¡eÁืo§oºÃÒ³¡a¹Êa¡¹i´
¡‹o¹¹a¤a

                                                                                                                      21
eÁืo§oºÃÒ³ÊÌҧ¢ึ¹o´Â eÅç¡ ÇiÃiÂa¾a¹¸u eÁืo ¾.È.
                                                        é                                  è
                          2506 e¾ืè o ãËŒ e »š ¹ ¾i ¾i ¸ Àa ³ ± ¡ Åҧ樌 § Êí Ò ËÃa º Èึ ¡ ÉÒ
                          »ÃaÇaµiÈÒʵÏ ªÒµi¾a¹¸u ÃÇÁ·aé§Ça²¹¸ÃÃÁ»Ãae¾³Õ Çi¶Õ
                          ªÕ Çi µ ·Õè ¤ à º Ê Á ºÙ à ³ e ¾ืè o ã ËŒ ·u ¡ ¤ ¹ e ¢Œ Ò Á Ò e ÃÕ Â ¹ ÃÙŒ
                          »ÃaÇaµiÈÒʵÏæÅaoÒøÃÃÁ¢o§ªÒµiËÇÁ¡a¹ ãËŒ¤¹Ãu‹¹
                          µ‹oä»ä´ŒÃŒÙ¨a¡µaÇeo§ eË繤u³¤‹Ò æÅaÀÙÁiã¨ã¹ÃÒ¡e˧ŒÒ·Ò§
                          Ça²¹¸ÃÃÁ¢o§ºŒÒ¹eÁืo§Êืºµ‹oä» ÊíÒËÃaº¡ÒÃe´i¹·Ò§ÁÒ
                          eÁืo§oºÃÒ³äÁ‹ÂÒ¡eŤ‹a
 ö¹µÊǹµaÇ :
        ‹
        e ÊŒ ¹ · Ò § ´‹ Ç ¹ » Å Ò Â · Ò § ·Õè Êí Ò o à § -
ÊÁu· ûÃÒ¡Òà ¶ึ§ ÊÒÁæ¡ÊÁu· ûÃÒ¡Òà eÅÕé Ç
«Œ Ò Â仵ÒÁ¶¹¹Êu ¢u Á Çi · (ä»·Ò§ºÒ§»Ù ) »ÃaÁÒ³
¡Á. 33 eÁืo§oºÃÒ³¨aoÂÙ‹·Ò§«ŒÒÂÁืo ÊíÒËÃaºÇa¹
eÊÒÏ-oÒ·iµÂÊÒÁÒö¹íÒö¹µÊ‹Ç¹ºu¤¤Å/öµÙŒ
e¢Œ Ò ÀÒÂã¹Ê¶Ò¹·Õè ä ´Œ o ´Â«ืé o ºa µ ÃÂÒ¹¾Ò˹aÃÒ¤Ò
300 ºÒ·¤‹a
                            öo´ÂÊÒÃÊÒ¸Òóa :
                                öo´ÂÊÒûÃaºoÒ¡ÒÈ ÊÒ »o. 511 (ÊÒÂ㵌ãËÁ‹-
                           »Ò¡¹éíÒ) ŧ·ÕèÊu´·Ò§æŌǵ‹oöÊo§æ¶ÇÊÒ 36 «ึ觨aÇiè§
                           ¼‹Ò¹Ë¹ŒÒ·Ò§e¢ŒÒeÁืo§oºÃÒ³
                                ¡ÒÃe´i¹·Ò§ã¹eÁืo§oºÃÒ³ÁÕ·aé§Ã¶ÃÒ§¹íÒe·ÕèÂÇ æÅa
                           ¨a¡ÃÂÒ¹ãËŒ¹a¡·‹o§e·ÕèÂÇeÅืo¡ä´ŒµÒÁoa¸ÂÒÈa¤‹a   22
æ¼¹·Õ¡ÒÃe´i¹·Ò§
      è
ä»eÁืo§oºÃÒ³




                          ÀÒÂã¹eÁื o §oºÃÒ³¨a溋 § æ¡
                  ʶҹ·Õè ä ÇŒ µ ÒÁÀÙ Ái » Ãae·È·aé § ÀҤ㵌
                  ÀÒ¤e˹ืo ÀÒ¤oÕÊÒ¹ æÅaÀÒ¤¡ÅÒ§ o´Â¨a
                  Ãaºuʶҹ·ÕèæÅa¨a§ËÇa´äÇŒªa´e¨¹ã¹æ¼¹·Õè
                  ·Õèä´ŒÃaºµo¹«ืéoºaµÃe¢ŒÒªÁ




                                                       23
ËÅa§¨Ò¡·Õèä´ŒÃaºæ¼¹·Õè¢o§eÁืo§oºÃÒ³ ¤u³¤ÃÙ·aé§Êo§e»š¹¤¹æ¹a¹íÒÇ‹Ò¨u´
ã´¶‹ÒÂÀÒ¾Åa¡É³a溺ä˹ÊÇ ¡çÁu‹§Ë¹ŒÒä»o´Â´Ù¨Ò¡æ¼¹·Õèe»š¹ËÅa¡ ºÒ§¨u´äÁ‹
湋㨡ç¢aºÃ¶¼‹Ò¹ä»¡‹o¹¾oeËç¹·‹Ò·ÕÇ‹Ò¶‹ÒÂÀÒ¾ÊÇ¡ç¨o´Ã¶Å§ÁÒeÅç§ËÒÁuÁ·Õè
¶Ù¡ ã¨æÅa¶Ù ¡ ¡µi ¡ ÒµÒÁ·Õè ¤u³ ¤ÃÙ æ ¹a¹í Ò ºÒ§·Õ e Ëç¹ ¾Õè ¾iË Òö‹ Ò ÂÃÙ » Áu Á ä˹¡ç¢ o
¡Ãaæ«ae¢ŒÒ件‹ÒÂÁuÁe´ÕÂÇ¡a¹«aeÅ ¡aÇ‹ÒÊÇÂ湋¹o¹ 测»Ãaºæʧµa駤‹ÒäÁ‹
eËÁÒaÊÁeÊÕÂo‹ҧ¹aé¹ e´ืo ´ÃŒo ¹¤ÃÙ¾iËÒõŒo §Ëa¹ÁÒª‹Ç»Ãaº¤‹Òª´eªÂæʧãËŒ
eËÁÒaÊÁ¡Ç‹ Ò ¨aä´Œ À Ò¾·Õè ¶Ù ¡ ã¨¡ç ¶‹ Ò ÂæÅŒ Ç ¶‹ Ò ÂoÕ ¡ ³ Çi Ç e´Õ  ǡa ¹ ¹a º Êi º ÃÙ »
ºu¤¤Å·Õ赌o§ãËŒÃÒ§ÇaÅ㹤ÇÒÁ¾ÂÒÂÒÁæÅa¤ÇÒÁµa§ã¨ ¤ืo ¤u³oÃÈiÃi (¾ÕoÃ) ·Õµ§
                                                       é                          è      è aé
ã¨ÁÒ¡¢¹Ò´äÁ‹ÂoÁ·Ò¹¹éíÒ·ÕèeµÃÕÂÁäÇŒãËŒo´ÂãËŒe˵u¼ÅÇ‹Ò¶ŒÒÂa§¶‹ÒÂÀÒ¾äÁ‹ä´ŒµÒÁ
µŒo§¡ÒèaÂa§äÁ‹·Ò¹e´ç´¢Ò´ eË繤ÇÒÁÁu‹§Áaè¹æºº¹ÕéÊÁÒªi¡·u¡¤¹Å§¤ÇÒÁeËç¹Ç‹Ò
µŒo§Â¡ÃÒ§ÇaÅ·Õè 1 ãËŒ·a¹·Õ ã¤Ã·Õ趋ÒÂÀÒ¾µÒÁ¡µi¡Ò·aé§ 5 (¡¯ÊÒÁʋǹ ¡Ãoº
˹Œ Ò ªa ´ -ËÅa § eºÅo ÊÁ´u Å ·Õè Ç‹ Ò §) ¤ÃºæÅŒ Ç ¡ç e Åื o ¡Áu Á ÊǵÒÁªoºã¨·aé §
Landscape ; Portrait ; Close-up ËÃืooaäÃoื¹ æ µÒÁã¨ä´ŒeÅÂè




                                                                                         24
¹o¡¨Ò¡¹a¡·‹o§e·ÕèÂÇ·Õèe¢ŒÒÁÒæÅŒÇeÃÒÂa§¾º¹Œo§ æ ¹a¡Èึ¡ÉÒ¹aºÊiº
¡Åu‹ Á ÁÒ¹aè § ÇÒ´ÀÒ¾ÃaºÒÂÊÕ e¢Œ Ò ã¨Ç‹ Ò ¹‹ Ò ¨ae»š ¹ ¹a ¡ Èึ ¡ ÉÒ´Œ Ò ¹Èi Å »a·Õè Á Ò
½ƒ¡»Ãืo½‚Áืo㹡ÒÃÇÒ´e¢Õ¹ e¾ÃÒaäÁ‹Ç‹Ò¨aä»Âa§¨u´ã´ ·a駵ÅÒ´¹éíÒ »ÃÒÊÒ·
e¢Ò¾ÃaÇiËÒà Ëo¤íÒ ÏÅÏ ¨aÁÕ¹Œo§ æ ¹aè§e»š¹¡Åu‹Áµaé§o¡µaé§ã¨ÇÒ´ÀÒ¾ ºÒ§
¡Åu‹Á¡çeÃièÁŧÊÕº¹¡Ãa´ÒÉÇÒ´e¢Õ¹漋¹ãË­‹ eÃÒ¾ÂÒÂÒÁeºÒeÊÕ§¾Ù´¤uÂe¾ืèo
äÁ‹e»š¹¡ÒÃú¡Ç¹ÊÁÒ¸i¢o§¹Œo§ æ ÃÕº¶‹ÒÂÀÒ¾µÒÁ¤ÇÒÁµaé§ã¨æÅaä»Âa§¨u´
µ‹oä»o‹ҧÃÇ´eÃçÇ
        ¨¹º‹ Ò Â¤ÅŒ o ¶‹ Ò ÂÀÒ¾¡a ¹ ¨¹æºµeµoÃÕè ¡ ÅŒ o §ËÁ´¹aè ¹ æËÅ‹ a ¨ึ § ŧ
¤ÇÒÁeËç¹Ç‹Ò¤§µŒo§»´·Ãi»¡a¹eÊÕÂ·Õ ¹a¡eÃÕ¹·u¡¤¹¢oº¤u³¤ÃÙ¾iËÒà æÅa
¤ÃÙe¨·Õ誋ÇÂæ¹a¹íÒãˌÌ٨a¡¡aº»ÃaÊi·¸iÀÒ¾¢o§¡ÅŒo§ä´Œ´ÕÂèi§¢ึé¹ e¾ÃÒaæÁŒÇ‹Ò
¨ae»š¹¡ÅŒo§ Digital ¡çÁÕoËÁ´µ‹Ò§ æ ãËŒeÅืo¡¶‹ÒÂÀҾ䴌ÁÒ¡ÁÒÂo´ÂäÁ‹µŒo§
¾ึ觾ÒoËÁ´ Auto oÕ¡µ‹oä» Ça¹¹Õé·éa§Ça¹ä´ŒÃaº¤ÇÒÁÃÙŒe¡ÕèÂÇ¡aº¡Òö‹ÒÂÀÒ¾
ÁËÒÈÒÅæ¶ÁÂa§Ê¹u¡Ê¹Ò¹oÕ¡´ŒÇÂ




                                                                                          25
Back Pack ¤ÃÒǹÕéoÒ¨¨aæ»Å¡µÃ§·ÕèÁÕe¾ืèo¹Ã‹ÇÁ·Ãi»ËÅÒ¤¹äÁ‹ä´Œä»
¤¹e´ÕÂÇeËÁืo¹¤Ãaé§oืè¹ æ 测äÁ‹ÃŒÙÇ‹Ò¤¹oื蹨aÃÙŒÊึ¡Ê¹u¡eËÁืo¹ Pearlita ËÃืo
e»Å‹Ò˹o e¾ÃÒa¹o¡¨Ò¡¨aä´Œ¤ÇÒÁÃÙŒÂa§ä´ŒÁÒe·ÕèÂÇoÕ¡´ŒÇ eÁืo§oºÃÒ³oÒ¨
eÃÕ¡䴌NjÒe»š¹Ê¶Ò¹·Õè·‹o§e·ÕèÂÇeªi§»ÃaÇaµiÈÒʵÏ e¹ืèo§¨Ò¡ÁÕʶҹ·ÕèÊíÒ¤a­
¨íÒÅo§äÇŒãˌ䴌ªÁ ¹aºÇ‹Òe»š¹¤u³¤‹Ò·Ò§Ça²¹¸ÃÃÁ溺ÁÒ·Õe´ÕÂÇÃÒÇ¡aºä´Œe·ÕÂÇ
                                                         è              è
·aèÇ»Ãae·Èä·Â eÊÒÏ-oÒ·iµ ¹Õéã ¤ÃÇ‹Ò§ æ ¡ç¾Ò¤Ãoº¤ÃaÇËÃืo¨aªa¡ ªÇ¹
e¾ืèo¹ä»eÃÕ¹ÃÙŒ»ÃaÇaµiÈÒʵÏËÇÁ¡a¹¡çä´Œ¹a¤a




                                                                          26
Behind The Scene




      ·ÕÁ§Ò¹ª‹Ç¡a¹eµÃÕÂÁ
¢ŒoÁÙŨҡËoºÃóÊÒÃʹe·È :
     ¹i·ÃÃÈ¡ÒÃÃaª¡ÒÅ·Õè 9




                            27
Special : ´ÒÃÒÈÒʵÏ¡º¡ÒÃÊíÒÃǨÃa§Ça´
                     a
By…o.¸ÕÃa ÅÒÀiȪÂÒ§¡ÙÅ ÀÒ¤ÇiªÒÇiÈÇ¡ÃÃÁo¸Ò
          เมื่อเรามองบนท้องฟ้าในยามค่ําจะพบเห็นจุดแสงระยิบระยับปรากฏอยู่บน
  ท้องฟ้าจํานวนมากในพื้นที่ทไม่มีแสงสว่างมากนัก แต่ถ้าเป็นภายในเมืองหลวงเช่น
                                ี่
  กรุงเทพฯ อาจจะมีอยู่จํานวนหนึ่งดาวที่ปรากฏเหล่านี้จะมีทั้งดาวฤกษ์ ดาวเคราะห์
  ที่มีแสงในตัวเองและไม่มีแสงในตัวเองที่ได้รับการสะท้อนจากดาวที่สว่างที่อยู่
  ข้างเคียง ในอดีตมนุษย์นั่งดูดาวบนท้องฟ้าและสังเกตการเปลี่ยนแปลงของดวงดาว
  ทุกๆวันจะพบว่าดาวแต่ละดวงจะมีวิถีการโคจรที่เดิมในทุกๆ ปี จึงนํามาใช้
  ประโยชน์ในชีวิตประจําวัน เช่น การเดินเรือเพราะการเดินทางอยู่ในมหาสมุทรหรือ
  ในทะเลอันกว้างใหญ่นั้น เคยสงสัยไหมว่าเหตุใดนักเดินเรือจึงเดินเรือไปยังจุดหมาย
  ปลายทางได้อย่างถูกต้องแม่นยํา สิ่งที่เป็นพืนฐานสําคัญที่นักเดินเรือที่ใช้กันมาเมื่อ
                                              ้
  หลายพันปีก่อนคือ ความรู้ทางด้านดาราศาสตร์ในการเดินเรือเป็นศาสตร์ที่ยังไม่เป็น
  ที่แพร่หลายจะมีเฉพาะในกลุ่มชาวเรือหรือบุคคลที่น่าสนใจเท่านั้น
         ถึงแม้ว่าปัจจุบนนี้เทคโนโลยีการเดินเรือจะเจริญก้าวหน้าเพียงใดก็ตาม โดย
                        ั
  การหาตําแหน่งจะใช้ดาวฤกษ์ ดาวเคราะห์ ดวงอาทิตย์ และ ดวงจันทร์ ที่โคจรบน
  ท้องฟ้ามาเก็บข้อมูลของดวงดาวที่ทราบมาลงปฏิทิน ในการเดินเรือจะใช้ดวงดาวแค่
  57 ดวง นักเดินเรือที่จะหาตําแหน่งของเรือในทะเลได้ จะต้องศึกษาวิชาตรีโกณมิติ
  ทรงกลม เพื่อนํามาเขียนภาพและคํานวณ และเมื่อคํานวณได้แล้วก็จะได้เส้นแสดง
  จุดตัดบอกตําแหน่งที่เรืออยู่ได้อย่างถูกต้องและแม่นยํา[1], การเดินทางในป่าหรือ
  เขาที่ต้องการทราบทิศเหนือก็จะใช้ดาวเหนือที่อยู่เหนือเส้นขอบฟ้าตลอดเวลาในการ
  เดินทางเพื่อให้ทราบทิศทางที่เราต้องการหรือการดูดวงจันทร์ทําให้ทราบข้างขึ้น
  ข้างแรมและการขึ้นลงของน้ําบนโลก สิ่งเหล่านี้เป็นประโยชน์ของดาวที่อยู่บน
  ท้องฟ้าที่มีตําแหน่งและการโคจรที่แน่นอนซึ่งถ้ามีความผิดปรกติในการโคจรหรือ
  ตําแหน่งของดวงดาวบนท้องฟ้าก็อาจจะส่งผลต่อมนุษย์ไม่ทั้งทางตรงก็ทางอ้อม
         เมื่อนําลักษณะของดาวบางดวงเช่นดาวเหนือซึ่งเป็นดาวฤกษ์ที่มีตําแหน่งอยู่
  บนท้องฟ้าแน่นอนหรือกลุ่มดาวที่อยู่บนท้องฟ้าในบางเวลาก็นํามาใช้ในการสํารวจ
  รังวัดหาตําแหน่งได้ด้วยการดูการเคลื่อนที่ของกลุ่มดาวดังกล่าวในทุกๆปีจะกําหนด
  ออกมาในรูปแบบของสมุดปูมดาวหรือ
                                                                                    28
Declination ของดาว [2] เพราะค่าละติจูดและลองติจูดจะเป็นตําแหน่งที่
ถูกต้องของดาวบนท้องฟ้าในแต่ละช่วงเวลาที่จะนํามาใช้ในการคํานวณทาง
คณิตศาสตร์ ดังนั้นผู้ที่เป็นช่างสํารวจ,
นักเดินเรือ, ทหารหรือนักดาราศาสตร์จึงต้องทราบหลักการทางด้าน ตรีโกณมิติ
ทรงกลม, ระบบเวลา, ระบบพิกัด, ลักษณะของทรงกลมฟ้าที่ประกอบไปด้วย
เส้นศูนย์สูตร (Equator), ระยะดิ่งบน (Zenith), วงกลมชั่วโมง (hour circle)ฯ
ดังรูปที่ 1 แสดงลักษณะตําแหน่งดาวและองค์ประกอบของท้องฟ้า




การรังวัดมุมสูงและระยะระหว่างดวงดาวของจุดที่ทําการสํารวจในการกําหนด
ตําแหน่งและการหาเวลาดาราคติและสุริยคติ เวลาสากลที่มีความแตกต่างกัน
สําหรับนําไปใช้ในการคํานวณ
        งานสํารวจรังวัดทางดาราศาสตร์ ที่กล่าวมาจะพบว่าการสํารวจรังวัดทาง
ดาราศาสตร์ที่นึกมักจะเป็นการทํางานในเวลากลางคืนเท่านั้น แต่ในความเป็น
จริงในเวลากลางวันก็สามารถนําหลักการในวิชาทางดาราศาสตร์ไปใช้ในการ
รังวัดกับดาวที่เราพบเป็นประจําคือ ดวงอาทิตย์ ซึ่งดวงอาทิตย์ถือได้ว่าเป็นดาว
ฤกษ์ดวงหนึ่งเช่นกันที่มีแสงสว่างในตัวเองจึงนํามาใช้ในการคํานวณรังวัดหาการ
เคลื่อนที่ของดวงอาทิตย์, ทิศเหนือจริงและเวลาทางสุริคติเช่นกัน จากเครื่องมือ
พิเศษในการมองส่องดวงอาทิตย์ที่เรียกว่า Solar Prism ดังรูปที่ 2 ภาพในกล้อง
ที่ได้จากการส่องดวงอาทิตย์
                                                                              29
จากที่กล่าวมาทําให้เราสามารถเห็นภาพกว้างในการคํานวณรังวัดทางดารา
ศาสตร์ที่เป็นเรื่องค่อนข้างจะยุ่งยากและซับซ้อนไม่เหมือนกับการดูดาวทั่วไปที่ทราบ
ชื่อ, ตําแหน่ง, ทิศทางและประวัติที่เล่าสู่กันฟังมาจากรุ่นหนึ่งสู่รุ่นหนึ่งที่ต้องการเป้นค
ติสอนใจหรือนําไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจําวันบางครั้ง แต่การมองให้ลึกและทราบ
ถึงการนําไปใช้งานจริงในการรังวัดทางดาราศาสตร์ทําให้เราสามารถใช้ประโยชน์จาก
หลักการทางดาราศาสตร์ได้อย่างถูกต้อง
          ในปัจจุบันเทคโนโลยีมีความก้าวหน้าเป็นอย่างมากในการหาตําแหน่งของดาว
บนท้องฟ้าก็ยังคงต้องใช้หลักการทางดาราศาสตร์อยู่เช่นเดิม แต่มีเครื่องมือที่นํามาใช้
แทนหรือร่วมกันในการรังวัดหาตําแหน่งของดาวบนท้องฟ้ากับภูมิประเทศที่รวดเร็วได้
ยิ่งขึ้นก็คือ เครื่องวัดหาตําแน่งค่าพิกัดด้วยดาวเทียมจีพีเอส (GPS, Global
Positioning System) ที่สามารถหาตําแหน่งบนพื้นดินได้อย่างแม่นยําเพื่อนําไปหาค่า
ความสัมพันธ์กับตําแหน่งของดาวบนท้องฟ้าและดาวเทียมที่โคจรรอบโลก (สามารถ
อ่านเพิ่มเติมได้ที่ http://www.gisthai.org/aboutgps/gps.html) จึงทําให้
การรังวัดทางดาราศาสตร์ในการหาตําแหน่งบนภูมิประเทศและการหาทิศเหนือลดลง
โดยใช้เครื่องวัดหาตําแหน่งค่าพิกัดด้วยดาวเทียมจีพีเอสแทนในการหาตําแหน่งบนพื้น
ภูมิประเทศเพราะมีความสะดวกรวดเร็วในการเดินทาง แต่ไม่ได้หมายความว่าความรู้
ทางด้านการสํารวจรังวัดด้วยดาราศาสตร์จะสูญหายไปตราบใดที่ยังคงมีดาวและ
ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติอยู่ย่อมต้องใช้ความรู้พื้นฐานเดิมมาใช้อย่างแน่นอน
                                                                                       30
บรรณานุกรม
มูลนิธิช่วยนักเรียนที่ขาดแคลนในพระบรมราชินูปถัมภ์ (ม.น.ข.), 2008, ดารา
         ศาสตร์กับการเดินเรือ, Available URL :
         http://knowledgesharing.thaiportal.net/%E0%B8%9A%E0%B8
         %97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%
          B8%A1/tabid/93/articleType/ArticleView/articleId/113/.aspx ,
          [Thursday, October 14, 2010]
พ.อ.ศุภฤกษ์ ชัยชนะ, 2010, การรังวัดทางดาราศาสตร์, Available URL :
         http://www.resgat.net/modules.php?name=News&file=article&s
         id=151, [Thursday, October 14, 2010]
ชาติชาย ไวยสุระสิ, 2010, ดาราศาสตร์ปฏิบัติเบื้องต้น, Available URL :
          http://www.slideshare.net/Chattichai/9-full-version,
          [Thursday, October 14, 2010]




                                                                         31
32
33
34
Next issue…

เทคนิคการซอมหนังสือและหนังสือทํามือ

    วิธีการซ่อมหนังสือมีกี่ประเภท


        ใช้อุปกรณ์ใดบ้างในการซ่อมหนังสือ


 พร้อมเรียนรู้และปฏิบัติจริง

       ถ่ายทอดความรู้โดย นางนวลจันทร์ ทราฤทธิ์

               ในวันที่ 9 และ 11 พฤศจิกายน 2553
                  ณ บริเวณ Active Classroom
                    ชั้น 1 สํานักหอสมุด มจธ.
                    เวลา 8.30 น. – 10.30 น.       35

More Related Content

What's hot

การท่องเที่ยวจังหวัดภูเก็ต
การท่องเที่ยวจังหวัดภูเก็ตการท่องเที่ยวจังหวัดภูเก็ต
การท่องเที่ยวจังหวัดภูเก็ตbangfa
 
รอบรั้ววนาหลวง ฉบับที่ 2
รอบรั้ววนาหลวง ฉบับที่ 2รอบรั้ววนาหลวง ฉบับที่ 2
รอบรั้ววนาหลวง ฉบับที่ 2Kroo nOOy
 
โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริรัลกาลที่9
โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริรัลกาลที่9โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริรัลกาลที่9
โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริรัลกาลที่9Pai Chensuriyakun
 

What's hot (6)

การท่องเที่ยวจังหวัดภูเก็ต
การท่องเที่ยวจังหวัดภูเก็ตการท่องเที่ยวจังหวัดภูเก็ต
การท่องเที่ยวจังหวัดภูเก็ต
 
รอบรั้ววนาหลวง ฉบับที่ 2
รอบรั้ววนาหลวง ฉบับที่ 2รอบรั้ววนาหลวง ฉบับที่ 2
รอบรั้ววนาหลวง ฉบับที่ 2
 
V 288
V 288V 288
V 288
 
โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริรัลกาลที่9
โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริรัลกาลที่9โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริรัลกาลที่9
โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริรัลกาลที่9
 
Newsletter vol 9 5 may 55
Newsletter vol 9 5 may 55Newsletter vol 9 5 may 55
Newsletter vol 9 5 may 55
 
จังหวัดเพชรบุรี
จังหวัดเพชรบุรีจังหวัดเพชรบุรี
จังหวัดเพชรบุรี
 

Similar to Klin km e mag-14

ประเพณีไทย
ประเพณีไทยประเพณีไทย
ประเพณีไทยbabyoam
 
แบบเสนอโครงร่างโครงงานคอมพิวเตอร์
แบบเสนอโครงร่างโครงงานคอมพิวเตอร์แบบเสนอโครงร่างโครงงานคอมพิวเตอร์
แบบเสนอโครงร่างโครงงานคอมพิวเตอร์Fangky's Chutintorn
 
พิพิธภัณฑ์ในบางกอก Copy
พิพิธภัณฑ์ในบางกอก   Copyพิพิธภัณฑ์ในบางกอก   Copy
พิพิธภัณฑ์ในบางกอก Copyittichock
 
010.book scout encyclopedia_2
010.book scout encyclopedia_2010.book scout encyclopedia_2
010.book scout encyclopedia_2watdang
 
วันลอยกระทง12 16
วันลอยกระทง12 16วันลอยกระทง12 16
วันลอยกระทง12 16krutitirut
 
ตัวอย่างคู่มือค่ายคณิตศาสตร์
ตัวอย่างคู่มือค่ายคณิตศาสตร์ตัวอย่างคู่มือค่ายคณิตศาสตร์
ตัวอย่างคู่มือค่ายคณิตศาสตร์ทับทิม เจริญตา
 
การพัฒนาการเรียนการสอนประวัติศาสตร์ โครงงาน
การพัฒนาการเรียนการสอนประวัติศาสตร์ โครงงานการพัฒนาการเรียนการสอนประวัติศาสตร์ โครงงาน
การพัฒนาการเรียนการสอนประวัติศาสตร์ โครงงานteacherhistory
 
หนังสือหายากทรงคุณค่า : ห้องสมุดดิจิทัลกับการให้บริการอย่างยั่งยืน
หนังสือหายากทรงคุณค่า : ห้องสมุดดิจิทัลกับการให้บริการอย่างยั่งยืนหนังสือหายากทรงคุณค่า : ห้องสมุดดิจิทัลกับการให้บริการอย่างยั่งยืน
หนังสือหายากทรงคุณค่า : ห้องสมุดดิจิทัลกับการให้บริการอย่างยั่งยืนHumanities Information Center
 
งานนำเสนอวิสัยทัศน์ในการปฏิบัติราชการเพื่อแต่งตั้งเป็นปลัดองค์การบริหารส่วนตำ...
งานนำเสนอวิสัยทัศน์ในการปฏิบัติราชการเพื่อแต่งตั้งเป็นปลัดองค์การบริหารส่วนตำ...งานนำเสนอวิสัยทัศน์ในการปฏิบัติราชการเพื่อแต่งตั้งเป็นปลัดองค์การบริหารส่วนตำ...
งานนำเสนอวิสัยทัศน์ในการปฏิบัติราชการเพื่อแต่งตั้งเป็นปลัดองค์การบริหารส่วนตำ...อบต. เหล่าโพนค้อ
 

Similar to Klin km e mag-14 (20)

ประเพณีไทย
ประเพณีไทยประเพณีไทย
ประเพณีไทย
 
V 291
V 291V 291
V 291
 
V 285
V 285V 285
V 285
 
Aksorn 2
Aksorn 2Aksorn 2
Aksorn 2
 
Seminar At Singapore
Seminar At SingaporeSeminar At Singapore
Seminar At Singapore
 
แบบเสนอโครงร่างโครงงานคอมพิวเตอร์
แบบเสนอโครงร่างโครงงานคอมพิวเตอร์แบบเสนอโครงร่างโครงงานคอมพิวเตอร์
แบบเสนอโครงร่างโครงงานคอมพิวเตอร์
 
V 258
V 258V 258
V 258
 
จดหมายข่าวธันวาคม 55
จดหมายข่าวธันวาคม 55จดหมายข่าวธันวาคม 55
จดหมายข่าวธันวาคม 55
 
พิพิธภัณฑ์ในบางกอก Copy
พิพิธภัณฑ์ในบางกอก   Copyพิพิธภัณฑ์ในบางกอก   Copy
พิพิธภัณฑ์ในบางกอก Copy
 
010.book scout encyclopedia_2
010.book scout encyclopedia_2010.book scout encyclopedia_2
010.book scout encyclopedia_2
 
V 289
V 289V 289
V 289
 
วันลอยกระทง12 16
วันลอยกระทง12 16วันลอยกระทง12 16
วันลอยกระทง12 16
 
ตัวอย่างคู่มือค่ายคณิตศาสตร์
ตัวอย่างคู่มือค่ายคณิตศาสตร์ตัวอย่างคู่มือค่ายคณิตศาสตร์
ตัวอย่างคู่มือค่ายคณิตศาสตร์
 
การพัฒนาการเรียนการสอนประวัติศาสตร์ โครงงาน
การพัฒนาการเรียนการสอนประวัติศาสตร์ โครงงานการพัฒนาการเรียนการสอนประวัติศาสตร์ โครงงาน
การพัฒนาการเรียนการสอนประวัติศาสตร์ โครงงาน
 
V 274
V 274V 274
V 274
 
V 271 1
V 271 1V 271 1
V 271 1
 
Thai MOST Web Developement
Thai MOST Web DevelopementThai MOST Web Developement
Thai MOST Web Developement
 
หนังสือหายากทรงคุณค่า : ห้องสมุดดิจิทัลกับการให้บริการอย่างยั่งยืน
หนังสือหายากทรงคุณค่า : ห้องสมุดดิจิทัลกับการให้บริการอย่างยั่งยืนหนังสือหายากทรงคุณค่า : ห้องสมุดดิจิทัลกับการให้บริการอย่างยั่งยืน
หนังสือหายากทรงคุณค่า : ห้องสมุดดิจิทัลกับการให้บริการอย่างยั่งยืน
 
เสียงส่องแสง
เสียงส่องแสงเสียงส่องแสง
เสียงส่องแสง
 
งานนำเสนอวิสัยทัศน์ในการปฏิบัติราชการเพื่อแต่งตั้งเป็นปลัดองค์การบริหารส่วนตำ...
งานนำเสนอวิสัยทัศน์ในการปฏิบัติราชการเพื่อแต่งตั้งเป็นปลัดองค์การบริหารส่วนตำ...งานนำเสนอวิสัยทัศน์ในการปฏิบัติราชการเพื่อแต่งตั้งเป็นปลัดองค์การบริหารส่วนตำ...
งานนำเสนอวิสัยทัศน์ในการปฏิบัติราชการเพื่อแต่งตั้งเป็นปลัดองค์การบริหารส่วนตำ...
 

Klin km e mag-14

  • 1.
  • 2. Message from Editor KM ฉบับนีเป็นการถ่ายทอดความรู้เกี่ยวกับหอบรรณสารสนเทศ : ้ นิทรรศการรัชกาลที่ 9 ซึ่งได้นําเสนอความเป็นมา และแนวคิดในการพัฒนา พื้นที่ของสํานักหอสมุดเพื่อจัดทํานิทรรศการในวโรกาสที่พระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชฯ ทรงเจริญพระชนมพรรษาครบ 80 พรรษา ในปี พ.ศ. 2550 และนับเป็นพระมหากรุณาธิคุณอย่างหาที่สุดมิได้เมื่อสมเด็จ พระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารีฯ เสด็จพระราชดําเนินทรงเปิด นิทรรศการรัชกาลที่ 9 เมื่อวันที่ 29 มีนาคม พ.ศ. 2553 นอกจากนี้ยังมีบทความเกี่ยวกับความร่วมมือระหว่างคณาจารย์และ บรรณารักษ์ และได้รับบทความด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เรื่อง “ดาราศาสตร์กับการสํารวจรังวัด” จากอาจารย์ธีระ ลาภิศชยางกูล ภาค วิชาวิศวกรรมโยธา คณะวิศวกรรมศาสตร์ เพื่อตีพิมพ์เผยแพร่ ซึ่งสํานัก หอสมุดต้องขอขอบคุณ และหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะได้รับความอนุเคราะห์ จากอาจารย์ รวมถึงผู้ติดตาม KLIN KM e-Magazine ท่านอื่นๆ ในการ ร่วมแบ่งปันความรู้เช่นนี้ต่อไป ในเดือนตุลาคมนี้ กลุ่มชุมชนนักปฏิบัติ (COPs) เริ่มต้นจัดทําโครงการ ใหม่ๆ ในปีงบประมาณ 2554 โดยจัดกิจกรรมและขยายเครือข่ายของกลุ่ม ชุมชนนักปฏิบัติให้เพิ่มมากยิ่งขึ้น พวกเราพร้อมจะสร้างเครือข่ายในการ แลกเปลี่ยนเรียนรู้และสร้างสรรกิจกรรมดีๆ อย่างต่อเนือง โปรดติดตามต่อไป ่ นะคะ สํานักหอสมุด ตุลาคม 2553
  • 3.
  • 4. PHOTO STORY By…ทีมงาน KM กิจกรรมการจัดการความรูในเดือน นี้ไดจัดขึ้นเมื่อวันที่ 12 และ 14 ตุลาคม 2553 เ ว ล า 8.30-10.30 น ณ ห อ ง ประชุ ม ชั้ น 2 และ ห อ งประชุ ม 114 บ ริ เ ว ณ ชั้ น 1 เ ป น ก า ร แ น ะ นํ า ห อ นิ ท รรศการรั ช กาลที่ 9 โดยมี พี่ แ หวว (กรรณิ ก าร ) และ พี่ ซี (อภิ ร ดี ) เป น วิทยากรบรรยายคะ จะ ี้ แ ล ะ ค รั้ ง ต อ ไ ป กิ จ ก ร ร ม ค รั้ ง น เ ป น า ษา อังกฤษเขา ม า สอด แท รกศัพทภ ศัพท ร็ดนอย เริ่มจากคํา ความรูเกร็ดเล็กเก องสมุด งายๆ ที่เกี่ยวกับห งาน ี สังข วร รณ) จา ก โด ยปุก (สุภ า ว ด มา อส ื่อในรูปแบบ CD บริการ ไดนําเสน ของ จ ะเขาสูหัวขอหลัก เปดใหชมกันกอน ี่พว ก ส วนใหญเปนคําท กิจกรรม คําศัพท  ใน ัน แ ต ไ ม ค อ ย ไ ด ใ ช เ ร า พ อ จ ะ รู จั ก ก และ เ ป น ก า ร ท บ ท ว น โ อ ก า ส นี้ จึ ง ถื อ เพิ่มเติมความรูกัน 1
  • 5. PHOTO STORY ในสวนของหอนิทรรศการรัชกาลที่ 9 ไดดําเนินการแลวเสร็จเมื่อป 2552 และ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรม ราชกุมารี เสด็จฯ ทรงเปดเมื่อวันที่ 29 มีนาคม 2553 ภายในหอจะเปนการเลา เรื่องดวยภาพและวีดิทัศน เกี่ยวกับพระ ราชประวัติและพระราชกรณียกิจรวมทั้ง สิ่งของสําคัญที่เกี่ยวกับรัชกาลที่ 9 หลังจากจบการบรรยายวิทยากรไดแนะนํา คําศัพทภาษาอังกฤษที่เกี่ยวกับหัวขอการ บรรยายทําให พี่ๆนองๆ ทุกคนตั้งหนาตั้ง ตาจดและอานตามกันอยางสนุกสนานเลย ทีเดียวคะ 2
  • 6. PHOTO STORY จากนั้นทีมงานไดนําชมหอนิทรรศการรัชกาล ที่ 9 บริเวณชั้น 2 เพื่อใหทุกคนไดทราบถึงขอมูล และสมผัสกับสถานที่จริง หลังจากนําชม ั เรียบรอยแลว ทีมงานไดใหผูเขารวมกิจกรรมทุก คนรวมตอบคําถามโดย สม (กนกพร อยูอําไพ) จะถามคําถามแลวใหผูเขารวมกิจกรรมเขียน คําตอบในกระดาษที่แจกให จํานวนทั้งหมด 5 ขอ แลวเฉลยคําตอบ และมอบของรางวัล ใหกับผูที่ตอบถูกมากที่สุด สําหรับผูที่ไดรับ รางวัลในการจัดกิจกรรมครั้งนี้ไดแก ยา (วัณรัตน เจะมะ) พี่ออย (กันทิมา มัดดาละ) และพี่ออย (อัญชลี สรอยเจริญ) ในรอบที่ 1 สวนรอบที่ 2 ไดแก พี่เปล (วาสนา สังขเทศ) และ พี่วุฒิ (วุฒิชัย เมฆสุวรรณ) คะ สําหรับกิจกรรมค รั้งนี้ ทีมงานหวัง เปนอยางยิ่งวาผ ูเขารวมกิจกรรม ไดรับทั้งความรูแ จะ ละความเพลิดเพ เกี่ยวกับหอนิทร ลิน รศการรชกาลที่ ั เปนสวนสําคัญส 9 ซึ่ง วนหนึ่งของ สํานักหอสมุดแล ะคาดวาจะ ชวยกันถายทอด ขอมูลตอไปคะ 3
  • 7. 4
  • 8. นิทรรศการรัชกาลที่ ๙ โดย ฝายระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ สํานักหอสมุด ความเปนมา สํานักหอสมุดไดพัฒนาหอบรรณสารสนเทศ โดยขยายพื้นที่เพื่อ จัดทํานิทรรศการพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวภูมิพลอดุลยเดช เพื่อ เฉลิมพระเกียรติเนื่องในวโรกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ๘๐ พรรษา นิทรรศการรัชกาลที่ ๙ จัดแสดงเปนนิทรรศการถาวร ประกอบดวย • พระราชประวัติ • พระราชกรณียกิจดานตางๆ • พระบรมราโชวาทและพระราชดํารัสดานการศึกษาเนื่องใน โอกาสสําคัญตางๆ • พระมหากรุณาธิคุณตอ มจธ. 5
  • 9. การดําเนินงาน - หอเฉลิมพระเกียรติฯ เริ่มดําเนินการปรับปรุง ในปงบประมาณ ๒๕๕๑ แลวเสร็จในปงบประมาณ ๒๕๕๒ - พื้นที่ใชสอยประมาณ ๓๑๒ ตารางเมตร - คาใชจายในการดําเนินงาน ๗,๐๕๓,๘๗๗ บาท ประกอบดวย • งบประมาณจากรัฐ ๔,๕๑๓,๘๗๗ บาท • งบเพิมเติมจากมหาวิทยาลัย ๒,๕๔๐,๐๐๐ บาท ่ แนวคิดในการจัดแสดง การจัดแสดงภายในหอเฉลิมพระเกียรติ ประกอบดวย ๓ สวน ไดแก ๑. นิทรรศการ ๒. วีดิทัศน ๓. พระบรมฉายาลักษณ 6
  • 10. นิทรรศการ นิทรรศการรัชกาลที่ ๙ จัดแสดงนิทรรศการถาวรโดยเลาเรื่องดวยภาพ ประกอบดวย ๑. พระราชประวัติ ตั้งแตทรงประสูติ ศึกษา อภิเษกสมรส และทรงขึ้นครองราชย ๒. พระราชกรณียกิจดานการศึกษา วิศวกรรมศาสตร สิ่งแวดลอม และเสด็จฯ ทรงบําบัดทุกข บํารุงสุข ประชาราษฎร ๓. งานฉลองสิริราชสมบัติ ๔. พระมหากรุณาธิคุณตอ มจธ. นิทรรศการ (ตอ) นิทรรศการรัชกาลที่ ๙ จัดแสดงเกี่ยวกับพระบรมราโชวาทและ พระราชดํารัสดานการศึกษาเนื่องในโอกาสสําคัญตางๆ 7
  • 11. นิทรรศการ (ตอ) นิทรรศการรัชกาลที่ ๙ นําเสนอวีดิทัศนเฉลิมพระเกียรติ ๔ ตอน ดังนี้ ๑. พระราชประวัติ ๒. พระราชกรณียกิจดานการศึกษา ๓. พระราชกรณียกิจดานสิ่งแวดลอม ๔. พระมหากรุณาธิคุณตอ มจธ. นิทรรศการ (ตอ) นิทรรศการรัชกาลที่ ๙ จัดแสดงสิ่งของสําคัญ ๓ สิ่ง ดังนี้ ๑. เรือใบ ๒. แจกัน ๓. หนังสือทองคํา 8
  • 12. ๒๙ มีนาคม ๒๕๕๓ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกลาธนบุรี ทูลเชิญสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดําเนิน ทรงเปดอาคารวิศววัฒนะ ทอดพระเนตร นิทรรศการ ๕๐ ป แหงการกอตั้งมหาวิทยาลัย พื้นที่สงเสริมการเรียนรู และทรงเปด นิทรรศการรัชกาลที่ ๙ ณ สํานักหอสมุด คําศัพทนารู  Background : ความเปนมา Budget : งบประมาณ Archive : หอประวัติ/หอจดหมายเหตุ Exhibition : นิทรรศการ Display : จัดแสดง Continue : ตอเนื่อง 9
  • 13. Look Good & Feel Good by … Iceteagirl การเลือกซื้ออาหารทะเลอย่างถูกวิธี วิธีการเลือกซื้ออาหารทะเล กุ้ง 1. เลือกตัวที่หัวติดแน่นกับลําตัว 2. เปลือกกุ้งใส มองเห็นสีของมันกุ้งได้ชัดเจน เปลือกไม่แดง 3. เนื้อแน่น เมื่อใช้นิ้วกดจะไม่นุ่มและเละ 4. ถ้าเป็นกุ้งแห้ง ให้เลือกสีไม่แดงจัด มีสีธรรมชาติของกุ้ง ไม่มีเปลือกมาก กลิ่นไม่ฉุน ไม่อับและไม่ชื้น 5. กั้งดอง กั้งที่ดองใหม่เปลือกจะใส น้ําดองกั้งจะมีสีน้ําตาลแดงใส ไม่เป็นสี ดําคล้ํา ถ้ากั้งมีสีขุ่นทั้งเปลือกและเนื้อแสดงว่าเก่าแล้ว หอย การเลือกหอย ดูที่ฝาหอย จะเปิดบ้างเป็นเวลา และเวลาปิดก็จะปิด แน่นมาก เวลาที่ฝาเปิดหรืออ้าอยู่ หากไปถูกฝาจะปิดทันที 10
  • 14. ปลา 1. ดูตา ตาต้องใส ไม่ขุ่นไม่ช้ํา หรือแห้ง ตาไม่โบ๋ 2. ดูเกล็ดและหนัง ถ้าหากเป็นปลาสดเกล็ดจะติดแน่นไปกับลําตัว เกล็ดใสชุ่มชื่น สีสวย ถ้าเป็นปลาไม่มีเกล็ดให้ดูที่สีของผิวจะเป็นประกาย ผิวใส 3. เหงือกต้องมีสีแดงสด ไม่แห้งหรือคล้ําดํา 4. กดเนื้อดู จะยืดหยุ่นมีสปริงเด้งกลับ ไม่ยุ่ยไม่บุ๋มตามรอยนิ้วมือ และเนื้อไม่แข็งทื่อ 5. ดมกลิ่น ควรเป็นกลิ่นทะเลของปลาแต่ละชนิด ไม่เหม็นเน่าหรือมีกลิ่นฉุนของ ฟอร์มาลีน ไม่มีแมลงวันตอม 6. ควรซื้อปลาตามฤดูกาล จะได้ปลาสดใหม่ ราคาถูกและรสชาติดี 7. ถ้าเป็นปลาเค็ม ให้เลือกที่เนื้อไม่เละ ไม่มีหนอน ไม่มีเกล็ดเกลือ เนื้อปลาไม่แข็งแห้งเกินไป เพราะเป็นปลาที่เก่าเก็บไว้นาน หมึก หมึกที่นิยมทานมีอยู่ 2 ชนิด คือ หมึกกล้วย และหมึกกระดอง หมึกกล้วย ลักษณะตัวจะออกรีๆ ยาวๆ คล้ายกล้วย มีเยื่อหุ้มตัวสีออก น้ําตาล ส่วนด้านข้างจะมีปีกเล็กๆ 2 ปีก มีสีเข้มเป็นพิเศษ หมึกกระดอง ลักษณะตัวแบนใหญ่สีขาว ควรเลือกหมึก ที่เนื้อแน่น ไม่เละ สีขาวจัด หรือสีใสสั่นเอง ตาใส ส่วนตัวและหนวดยังติดแน่น ลองดมดูไม่มี กลิ่นฉุนๆ ของฟอร์มาลีน 11
  • 15. ปู 1. เลือกตัวที่มีน้ําหนักมาก เพราะปกติปูจะมีน้ําอยู่ในตัวมาก เมื่อถูกจับขึน ้ มาน้ําจะระเหยออกไปตลอดเวลา ดังนั้นยิ่งวางขายนานเท่าไหร่ น้ําหนักก็ยิ่งเบา ลงจึงให้เลือกปูที่หนักๆ ไว้ก่อน 2. ลองกดตรงส่วนนอกของปู ถ้าเนือแน่นดี กดแล้วไม่บุ๋ม แสดงว่าปูยังสดอยู่ ้ เนื้อไม่โพรก ถ้าอกบุ๋ม ให้คิดไว้ก่อนว่าเป็นปูเก่าที่วางขายนานจนน้ําระเหยออก ไปมากแล้ว 3. ถ้าต้องการเนื้อให้เลือกปูตัวผู้ ถ้าต้องการไข่ให้เลือกปูตัวเมีย โดยมีลักษณะจําเพาะดังนี้ - ปูตัวผู้ จะมีก้ามใหญ่ ฝาปิดหน้าอกเรียวเล็ก มีรูปคล้าย ใบพาย - ปูตัวเมีย ฝาปิดหน้าอกจะใหญ่ มีรูปคล้ายกลีบดอกไม้ ถ้ามีไข่อยู่ใช้นิ้วดีดกระดองจะมีเสียงแน่นทึบ 4. สําหรับปูม้า ให้เลือกตัวที่มีสีเทาอ่อน มีจุดบางๆ 5. การเลือกปูดอง ถ้าเป็นปูม้าดอง เลือกที่เนื้อปูใส ไม่ขุ่น น้ําดองสีน้ําตาลแดงใส ไม่ดําคล้ํา ถ้าเป็นปูเค็ม ดมดู ไม่มีกลิ่นเหม็น ถ้าปูเค็มมากเกินไปจะสังเกต เห็นเกล็ดเกลือ เกาะตาม ก้ามขา และตัวปู เอกสารอ้างอิง : http://www.sawatdeekrab.com http://iam.hunsa.com/peemmy6136/article/4336 http://www.womaninfocus.com/webboard/index.php?topic=914.0 12
  • 16. YOU SAY : I SAY By……ทีมงาน KLIN KM เสียงตอบรับที่ได้จากการจัดกิจกรรมหัวข้อ “หอบรรณสารสนเทศ : นิทรรศการ รัชกาลที่ 9” ผู้เข้าร่วมกิจกรรมให้ความเห็นในระดับดีมากคือ หัวข้อกิจกรรมมีความน่าสนใจ เนื้อหาสาระที่ได้รับ และความเหมาะสมของวัน เวลา ในการจัดกิจกรรมครั้งนี้ มีดังนี้ จ กิจ กรรมประทับใ สิ่งที่ผู้เข้าร่วม ศ : นิทรรศก ารรัชกาลที่ 9 จาก สนเท การให้ความห มาย มาของ หอบรรณสาร ๆ เช่น - ไ ด้ ท ราบความเป็น ของนิทรรศการในส่วนต่าง มู่ เอยด ี วดห การบ รรยายรายละ ีต่างๆ เพื่อจําแนกหม กร ณียกิจโดยใช้ส ประวัติ ภาพพระราช ราช ิ่มข ึ้นเกี่ยวกับพระ - ได้ความรู้เพ รัชกาลที่ 9 คร ั้งต่อไป ั กา รจัดกิจกรรม ข้อเสนอแนะสําหรบ ะ KLINICS 3 ชั้น 5 อื่นๆ แล ด้าน น ของหอสมุดใน -การดําเนินงา ขอขอบคุณในความคิดเห็นของทุกท่านและทีมงานจะนําไปใช้ในการจัดกิจกรรมครั้ง ต่อไป 13
  • 17. Chic in the Library -  ื ะห วางคณาจารย อง ความรวมมอร วชาญหองสมุด รูปแบบใหมข ารยเสมอนผูเ ื ชี่ย By..Pear lita าจ บร รณารักษ : คณ บทความนี้สรุปมาจากบทความกรณีศึกษาเรื่อง “A new model of faculty-librarian collaboration: the faculty member as library specialist” ของ Ti Yu บทความนี้เปนกรณีศึกษาของ หองสมุดมหาวิทยาลัยวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีจินเหวิน ใน ประเทศไตหวัน (Jinwen University of Science and Technology) ผูเขียนบทความมีวัตถุประสงคเพื่อหาวิธีที่ดที่สดในการ ี ุ ประชาสัมพันธสงเสริมบริการตางๆ ของหองสมุดและทรัพยากร สารสนเทศไปสูผูใช และเปนการแบงปนประสบการณให หองสมุดแหงอืนๆ ่ จากการศึกษาผลการวิจัยของ Rockman (2001) พบวา บรรณารักษจะตองทํางานคูขนานหรือทํางานรวมกันกับคณาจารย หรือทํางานคูกันเปนรายบุคคลเพื่อที่จะชวยใหผูใชไมวาจะเปน นักศึกษา บุคลากรของมหาวิทยาลัยสามารถทีจะคนหาขอมูล ่ ประมวล และประเมินความถูกตองความนาเชื่อถือ และประยุกต เนื้อหาสารสนเทศไปใชในงานวิจัยไดตามที่ตองการ นอกจากนั้น ผลการวิจัยของ Cunningham และ Lanning (2002) ยังเชื่อวา คณาจารยและบรรณารักษ จะกลายเปนผูเชี่ยวชาญภายใตการ ทํางานรวมกัน การแลกเปลี่ยนเรียนรูซึ่งกันและกัน รวมทั้ง แบงปนความรูที่มีถายทอดสูบุคคลอื่น ตอไป 14
  • 18. ภูมิหลังของหองสมุดมหาวิทยาลัยวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีจิน เหวิน มหาวิ ท ยาลั ย วิ ท ยาศาสตร แ ละเทคโนโลยี จิ น เหวิ น ได รั บ การ สถาปนาจาก “วิทยาลัยเทคนิค” มาเปนมหาวิทยาลัยดานเทคโนโลยีในป 2007 มหาวิทยาลัยตั้งอยูในกรุงไทเปซึ่งอยูทางตอนเหนือของประเทศ ไตหวัน มี 4 คณะวิชา ไดแก ศิลปศาสตร บริหารธุรกิจและการจัดการ การท อ งเที่ ย วและการโรงแรม และ อิ เ ล็ ก ทรอนิ ก ส แ ละเทคโนโลยี สารสนเทศ มี ห ลั ก สู ต รสํ า หรั บ ปริ ญ าตรี จํ า นวน 16 หลั ก สู ต ร และมี วิ ท ยาลั ย ระดั บ บั ณ ฑิ ต ศึ ก ษา 2 แห ง มหาวิ ท ยาลั ย วิ ท ยาศาสตร แ ละ เทคโนโลยีจินเหวิน เปนมหาวิทยาลัยขนาดกลางมีนักศึกษาประมาณ 9,000 คน และอาจารย 300 คน สํ า หรั บ อาคารห อ งสมุ ด เป น อาคารที่ ส ร า งขึ้ น ในป 2005 มี 5 ชั้ น พื้นที่ใชสอย 8,600 ตารางเมตร ทรัพยากรสารสนเทศประเภทหนังสือ กวา 210,000 เลม วารสารมากกวา 1,000 รายชื่อ และสื่อวัสดุประมาณ 13,000 รายการ หนังสืออิเล็กทรอนิกส 37,000 ชื่อเรื่อง มีฐานขอมูล ออนไลนใหบริการ 119 ฐานขอมูล หองสมุดแบงออกเปน 2 ฝาย คือ ฝายบริการดานเทคนิค และฝายบริการสารสนเทศ มีบุคลากรทั้งหมด 7 คน และนักศึกษาชวยงานประมาณ 15 คน 15
  • 19. รูปแบบใหมของความรวมมือระหวางคณาจารยและบรรณารักษ บ ร ร ณ า รั ก ษ เ ฉ พ า ะ ท า ง มี บ ท บ า ท สํ า คั ญ ม า ก ใ น ห อ ง ส มุ ด มหาวิทยาลัย โดยบรรณารักษจะเปนผูชวยเหลือในการคนหาขอมูล ใหกับนักศึกษาและอาจารยชวยแนะนํานักศึกษาใหคนหาขอมูลเชิงลึก ในสาขาวิชานั้นๆ ไดตามที่ตองการ หองสมุดแหงนี้มีเจาหนาที่ 7 คน และเปนบรรณารักษฝายบริการสารสนเทศเพียง 4 คน หากตองการให บรรณารักษคนใดคนหนึ่งเปนบรรณารักษเฉพาะทางที่มีความรูลึกซึ้งใน สาขาวิชาใดวิชาหนึ่งคงเปนไปไดยาก ดังนันหองสมุดจึงมีรูปแบบใหมของความรวมมือระหวางคณาจารย ้ และบรรณารักษหองสมุดในป 2007 โดยมีกระบวนการดําเนินงานดังนี้ 1. แตละหนวยงานสงคณาจารยเปนตัวแทนจากภาควิชาเขามา ประจําทีหองสมุดเปนเวลา 1 ภาคการศึกษา ่  2. ตัวแทนที่ไดรับมอบหมายใหมาประจําหองสมุดตองเขารับการ อบรมฐานขอมูลออนไลนและทักษะการคนหาขอมูล 2 ชั่วโมงตอ สัปดาหเพื่อเปนผูเชียวชาญในการคนหาและอางอิงชวยใหผใชเขาถึง ่ ู สารสนเทศ แนะนําและใหคําปรึกษาเกี่ยวกับการพัฒนาทรัพยากร สารสนเทศสําหรับบรรณารักษ และหนาที่อื่นตามที่ไดรับมอบหมาย 3. คณาจารยทเปนตัวแทนจะไดรับสิทธิสําเนาบทความวารสารโดย ี่ ไมเสียคาใชจาย จํานวน 10 บทความตอภาคการศึกษา ไดรบหนังสือ ั รับรองการปฏิบัติงานเมื่อสิ้นภาคการศึกษา และการปฏิบัตหนาที่ใน ิ หองสมุดจะนับเปนภาระงานดวย 16
  • 20. การทํางานรวมกันระหวางคณาจารยและบรรณารักษ ในป 2007 มีคณาจารยรวมโครงการฯ จํานวน 7 คน และเพิ่มเปน 20 คน ในป 2008 เมื่อสามารถนําภาระงานไปใชในการประเมินผลการปฏิบัติงาน ประจําป ดังกิจกรรมโดยสรุปดังนี้ 1. ชวยนักศึกษาคนหาสารสนเทศเชิงลึกเฉพาะสาขาวิชา 2. บูรณาการทรัพยากรสารสนเทศของหองสมุดกับวิชาเรียน 3. จัดตั้งชมรมหนังสือ 4. ใหคําปรึกษาบรรณารักษดานการพัฒนาทรัพยากรสารสนเทศ 5. ใหคําปรึกษานักศึกษาดานทักษะการเขียนประวัติสวนตัว  (e-portfolio) ผลการสํารวจ Table Comparison of the usage statistics of the JUST Library in 2006, 2007 and 2008 17
  • 21. หลังจากการดําเนินงานพบวา ความสนใจในการใชบริการหองสมุดป 2008 มีปริมาณเพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกับป 2006-2007 ความร วมมือระหวา ง คณาจารยและบรรณารักษอาจมีผลเชิงบวกตอการใชบริการหองสมุดของ นั ก ศึ ก ษา ดั ง นั้ น ควรส ง เสริ ม ให มี ค วามร ว มมื อ ระหว า งคณาจารย แ ละ บรรณารัก ษ เพื่อสนั บสนุ นการใช บริการและทรัพยากรสารสนเทศของ หองสมุดใหมากขึ้น ผูเขียนบทความยังไดสัมภาษณคณาจารยซึ่งเปนตัวแทนจํานวน 6 คน สรุปผลไดดังนี้ ภาควิ ช าควรส ง คณาจารย ม าร ว มเป น ผู เ ชี่ ย วชาญห อ งสมุ ด โดยมา ทํ า งาน 1 ภาคการศึก ษาเพราะสามารถให ค วามรู ห ลากหลายสาขากั บ นักศึกษาได โครงการฯ ดังกลาวชวยเพิ่มชองทางในการทํางานรวมกัน ของบรรณารักษและคณาจารย และยังเปนการประชาสัมพันธใหนักศึกษา ได รู จั ก ตลอดจนเข า มาใช บ ริ ก ารและทรั พ ยากรสารสนเทศมากขึ้ น คณาจารยตองผลักดันนักศึกษาใหใชบริการหองสมุด เสนอแนะ หรือให ความเห็ น ด า นทรั พ ยากรสารสนเทศและการให บ ริ ก ารของห อ งสมุ ด เพื่อใหนักศึกษาเปนผูรูสารสนเทศ และชวยพัฒนาปรับปรุงหองสมุดใหดี ขึ้น ความรวมมือระหวางคณาจารยและบรรณารักษหองสมุด มหาวิทยาลัยวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีจินเหวิน อาจจะไมใชรูปแบบ ของความรวมมือที่ประสบผลสําเร็จ หรือเปนแนวปฏิบัติทดีทสุดในการ ี่ ี่ สงเสริมการใชบริการและทรัพยากรสารสนเทศของหองสมุด แตผูเขียน บทความเชื่อวาจะชวยใหคณาจารยและบรรณารักษเกิดแนวคิดใหมๆ ใน การสงเสริมใหนักศึกษาใชบริการและทรัพยากรสารสนเทศ โดยมี ขอเสนอแนะ 6 ประการดังนี้ 18
  • 22. 1. การไดรับการสนับสนุนจากผูบริหารในการดําเนินงานความรวมมือ ระหวางบรรณารักษ อาจารยผสอน และนักศึกษา ู 2. การสรางเครือขายและความสัมพันธทดีกับคณาจารย เพื่อใหทํางาน ี่ รวมกันไดอยางกลมกลืน 3. การทําความเขาใจในคุณลักษณะ คุณสมบัติ และประสบการณ จะ ชวยเพิ่มความสามารถของบรรณารักษในการสื่อสาร และออกแบบ กิจกรรมรวมทั้งการทํางานรวมกันไดดีขน ึ้ 4. การใหรางวัล เชน คาตอบแทนหรือการนับเปนภาระงาน เปน แรงจูงใจใหกับคณาจารย ในขณะที่บรรณารักษตองทราบและ ตระหนักวากิจกรรมดังกลาวเปนหนาทีและบทบาทของบรรณารักษ ่ โดยตรง 5. การประชาสัมพันธกิจกรรมชวยใหโครงการประสบผลสําเร็จ 6. การพัฒนาหรือหารูปแบบความรวมมือใหมๆ ในการทํางาน เพื่อสงเสริมการเรียนรูถือเปนสิ่งที่มีคุณคายิ่ง อางอิง 1. Cunningham, T.H., Lanning, S. (2002), "New frontier trail guides: faculty- librarian collaboration on information literacy", Reference Services Review, Vol. 30 No.4, pp.343-8. 2. Rockman, I.F. (2001), "Partnerships: yesterday, today and tomorrow", Reference Services Review, Vol. 294 pp.93-4. 3. Ti Yu , (2009), “A new model of faculty-librarian collaboration: the faculty member as library specialist” , New Library World , Vol.110 No.9/10 pp:441-448 4. Jinwen University of Science and Technology, available : http://english.just.edu.tw/mp.asp?mp=1142 19
  • 23.   eÁืo§oºÃÒ³ By…Pearlita e¾ืèo¹ËÅÒ¤¹¡Ãa«iººo¡Ê§ÊaÂÇ‹ÒªÒµi¡o¹ Pearlita ¤§ÁÒµ¡ÃÃÁä¡´æ¹‹ ‹ ªÒµi ¹Õé e ÅÂÃa º ¡ÃÃÁµŒ o §ÃaË¡ÃaeËi ¹ ¾Òä»·a Ç Ã ¹aè ¹ o¹‹ ¹ ¹Õè o ÂÙ‹ µ Åo´eÇÅÒ Pearlita ¡Ãa«iºeÊÕ§´a§æ ¡Åaºä»Ç‹Ò¶ŒÒ¨aä»e·ÕèÂÇ´ŒÇ¡a¹¡ço‹Òæ«Ç »ÃÒ¡®Ç‹Ò ä´Œ ¼ Åe¾ÃÒae¾ืè o ¹µa Ç ´Õ e §Õ  º¡Ãi º ä»eÅ ¤Ãaé § ¹Õé Pearlita ÁÕ o o¡ÒÊe¢Œ Ò Ã‹ Ç Á ¡i¨¡ÃÃÁ COPs ¡Åu‹Á·‹o§e·ÕèÂÇæÅa¶‹ÒÂÀÒ¾eÁืèoÇa¹·Õè 22 Êi§ËÒ¤Á 2553 ·Õ輋ҹ ÁÒ ¹aºe»š¹oo¡ÒÊ´Õ·Õèä´ŒµŒo¹Ãaº¹Œo§æ¤¹´Õé (Canon 550D) ¡ÅŒo§¤Ù‹ã¨µaÇãËÁ‹ Å‹ÒÊu´æ·¹¹Œo§¢¹ÁµÒÅ (Olympus mu1030 sw) æÅa¹Œo§ Canon 1000D ·Õè µo¹¹Õée¡çºãÊ‹¡ÃuäÇŒ·Õ躌ҹeÃÕºÌo 8.00 ¹. ¢o§eªŒÒÇa¹oÒ·iµÂÊÁÒªi¡·ÕèÃÇÁµaÇ¡a¹·Õè˹ŒÒÊíÒ¹a¡ËoÊÁu´¡çoo¡ e´i¹·Ò§o´ÂÁÕ¨u´ËÁÒÂoÂÙ‹·ÕèeÁืo§oºÃÒ³ ¨a§ËÇa´ÊÁu·Ã»ÃÒ¡Òà ¡i¨¡ÃÃÁÇa¹¹Õé¨a e»š¹ ¡ÒÃä»eÃÕ¹ÃÙŒ¡ Òö‹ÒÂÀÒ¾´ŒÇ¡Òû¯iºaµi¨Ãi§ ËÅa§¨Ò¡·Õèä ´ŒÃ‹ÇÁeÃÕ¹ÃÙŒ ·ÄɮաÒö‹ÒÂÀÒ¾ãËŒÁÕo§¤»Ãa¡oºÅa¡É³aµ‹Ò§æ 㹡i¨¡ÃÃÁªuÁª¹¹a¡»¯iºaµi ¤Ãa駡‹o¹ Ça¹¹Õé¡Åu‹Á·‹o§e·ÕèÂÇæÅa¶‹ÒÂÀÒ¾¨ึ§¹íÒÊÁÒªi¡æÅa¼ÙŒÊ¹ã¨ä»·´Êoº ½‚Áืo¡a¹ æÅa¨a¹íÒÀÒ¾ÁÒ»Ãa¡Ç´¡a¹´ŒÇ¤‹a ÃaËÇ‹Ò§¹aè§Ã¶¤u³¤ÃÙ 2 ·‹Ò¹·aé§ ¤ÃÙ¾iËÒÃæÅa¤ÃÙe¨ ¡çeÃièÁµŒ¹o¸iºÒÂÇ‹Ò¡ÅŒo§æµ‹Åa溺测ÅaÃu‹¹¨aÁÕ¤u³ÊÁºaµi ¡ÒÃ㪌§Ò¹µ‹Ò§¡a¹µŒo§¹íÒÁÒµa駤‹Ò¡‹o¹ ¹a¡eÃÕ¹·u¡¤¹µaé§ã¨¿˜§æÅaµ‹Ò§¤ÇŒÒ¡ÅŒo§ µaÇeo§ÁÒµa駤‹Ò·´Åo§¶‹ÒÂ仾ÅÒ§æ 20
  • 24. à a Ë Ç‹ Ò § e ´i ¹ · ¶‹ Ò Â À Ò ¾ Ë ¹Œ Ò ª Ò § ¾Ù ´ ¤u  ¡a ¹ Ç a ´ Ë Åa § e º Å o Ë Ã ‹ Ò ¶Œ Ò ¨ a eºÅo¤Çõa駤 ื o Ë Åa § ª a ´ Ë ¹Œ Ò ‹ Ò ¡ ÅŒ o § e ·‹ Ò ä Ë Ã æ Å a ¨a º o ¿ ¡ a Ê o ‹ æ º º ä Ë ¹ «Ù Á ‹ Ò § ä à ¶ Œ Ò Á ื ´ ä » ISO 椋ä˹ ¤ Ç Ã » Ãa º ¤‹ Ò µŒo§ ¤uÂ令uÂÁÒeÅ »Ãaº¤‹Òª´eªÂæʧËÃืoäÁ‹ µ ¡ Å § Ç‹ Ò e o Ò o  ¡ Ò Ã Å o § ¡ ÅŒ o § µ ‹Ò§¹Õée¾ืèoe»š¹ Œo§ä»ËÒ·Õè·´Åo ¡‹ o ¹ Ê Á Ò ªi ¡ · § ¶‹ Ò Â ÃÙ » ¡a ¹ u¡¤¹Å§¤ÇÒÁe e Á ืo § o º Ã Ò ³ ä » Ëç ¹ Ç ‹ Ò ¡ ‹ o ¹ ä » µÅÒ´ºÒ§¹éíÒ¼ึ駡 e »š ¹ ¡ Ò Ã æ Ç a · a ¹ ¡ ‹o ¹ ¶ ืo Ç‹ Ò Ò ¹ o Ò Ë Ò Ã e ªŒ Ò ä » Å o § ¹í Ò ¡ ÅŒ o § ä » ã ¹ µa Ç æ Å Œ Ç ¶‹ÒÂæÅaeoÒ¢ึé¹ ·ÕÇ‹Ò㪌䴌ËÃืoe» Á Ò ´ Ù º ¹ à ¶ oÕ ¡ Å‹Ò »ÃaÁÒ³ 45 ¹Ò·ÕÀÒái¨·´Åo§¶‹ÒÂÀÒ¾æÅaËÒeʺÕ§ãÊ‹¾u§¡ç eÃÕºÌo eÃÒe˧oo¡e´i¹·Ò§µ‹oä»Âa§¨u´ËÁÒ·Õèæ·Œ¨Ãi§¤ืoeÁืo§ oºÃÒ³ ÃaËÇ‹Ò§·Ò§¡ç¹íÒÀÒ¾·Õ趋ÒÂÁÒãËŒ¤ ÃÙ¾iËÒà æÅa¤ÃÙe¨´ÙÇ‹Ò ¾o㪌䴌äËÁ »Ãaº¤‹ÒeËÁÒaÊÁËÃืoäÁ‹ ¤u³¤ÃÙ·aé§Êo§¡çæ¹a¹íÒæÅa ª‹ Ç Â´Ù æ Åe»š ¹ o‹ Ò §´Õ Ç‹ Ò µŒ o §»Ãa º ¤‹ Ò µaé § ¤‹ Ò oa ¹ ä˹e¾iè Á Å´oaäúŒ Ò § eÁืèoÁÒ¶ึ§Ê¶Ò¹·Õè¡çÃÕº«ืéoºaµÃe¢ŒÒªÁʶҹ·ÕèæÅaºaµÃ¹íÒÂÒ¹¾Ò˹a e¢ŒÒä»´ŒÇ ¡‹o¹¨ae¢ŒÒä»·íÒ¡i¨¡ÃÃÁÁÒÃÙŒ¨a¡eÁืo§oºÃÒ³¡a¹Êa¡¹i´ ¡‹o¹¹a¤a 21
  • 25. eÁืo§oºÃÒ³ÊÌҧ¢ึ¹o´Â eÅç¡ ÇiÃiÂa¾a¹¸u eÁืo ¾.È. é è 2506 e¾ืè o ãËŒ e »š ¹ ¾i ¾i ¸ Àa ³ ± ¡ Åҧ樌 § Êí Ò ËÃa º Èึ ¡ ÉÒ »ÃaÇaµiÈÒʵÏ ªÒµi¾a¹¸u ÃÇÁ·aé§Ça²¹¸ÃÃÁ»Ãae¾³Õ Çi¶Õ ªÕ Çi µ ·Õè ¤ à º Ê Á ºÙ à ³ e ¾ืè o ã ËŒ ·u ¡ ¤ ¹ e ¢Œ Ò Á Ò e ÃÕ Â ¹ ÃÙŒ »ÃaÇaµiÈÒʵÏæÅaoÒøÃÃÁ¢o§ªÒµiËÇÁ¡a¹ ãËŒ¤¹Ãu‹¹ µ‹oä»ä´ŒÃŒÙ¨a¡µaÇeo§ eË繤u³¤‹Ò æÅaÀÙÁiã¨ã¹ÃÒ¡e˧ŒÒ·Ò§ Ça²¹¸ÃÃÁ¢o§ºŒÒ¹eÁืo§Êืºµ‹oä» ÊíÒËÃaº¡ÒÃe´i¹·Ò§ÁÒ eÁืo§oºÃÒ³äÁ‹ÂÒ¡eŤ‹a ö¹µÊǹµaÇ : ‹ e ÊŒ ¹ · Ò § ´‹ Ç ¹ » Å Ò Â · Ò § ·Õè Êí Ò o à § - ÊÁu· ûÃÒ¡Òà ¶ึ§ ÊÒÁæ¡ÊÁu· ûÃÒ¡Òà eÅÕéÂ Ç «Œ Ò Â仵ÒÁ¶¹¹Êu ¢u Á Çi · (ä»·Ò§ºÒ§»Ù ) »ÃaÁÒ³ ¡Á. 33 eÁืo§oºÃÒ³¨aoÂÙ‹·Ò§«ŒÒÂÁืo ÊíÒËÃaºÇa¹ eÊÒÏ-oÒ·iµÂÊÒÁÒö¹íÒö¹µÊ‹Ç¹ºu¤¤Å/öµÙŒ e¢Œ Ò ÀÒÂã¹Ê¶Ò¹·Õè ä ´Œ o ´Â«ืé o ºa µ ÃÂÒ¹¾Ò˹aÃÒ¤Ò 300 ºÒ·¤‹a öo´ÂÊÒÃÊÒ¸Òóa : öo´ÂÊÒûÃaºoÒ¡ÒÈ ÊÒ »o. 511 (ÊÒÂ㵌ãËÁ‹- »Ò¡¹éíÒ) ŧ·ÕèÊu´·Ò§æŌǵ‹oöÊo§æ¶ÇÊÒ 36 «ึ觨aÇiè§ ¼‹Ò¹Ë¹ŒÒ·Ò§e¢ŒÒeÁืo§oºÃÒ³ ¡ÒÃe´i¹·Ò§ã¹eÁืo§oºÃÒ³ÁÕ·aé§Ã¶ÃÒ§¹íÒe·ÕèÂÇ æÅa ¨a¡ÃÂÒ¹ãËŒ¹a¡·‹o§e·ÕèÂÇeÅืo¡ä´ŒµÒÁoa¸ÂÒÈa¤‹a 22
  • 26. æ¼¹·Õ¡ÒÃe´i¹·Ò§ è ä»eÁืo§oºÃÒ³ ÀÒÂã¹eÁื o §oºÃÒ³¨a溋 § æ¡ ʶҹ·Õè ä ÇŒ µ ÒÁÀÙ Ái » Ãae·È·aé § ÀҤ㵌 ÀÒ¤e˹ืo ÀÒ¤oÕÊÒ¹ æÅaÀÒ¤¡ÅÒ§ o´Â¨a Ãaºuʶҹ·ÕèæÅa¨a§ËÇa´äÇŒªa´e¨¹ã¹æ¼¹·Õè ·Õèä´ŒÃaºµo¹«ืéoºaµÃe¢ŒÒªÁ 23
  • 27. ËÅa§¨Ò¡·Õèä´ŒÃaºæ¼¹·Õè¢o§eÁืo§oºÃÒ³ ¤u³¤ÃÙ·aé§Êo§e»š¹¤¹æ¹a¹íÒÇ‹Ò¨u´ ã´¶‹ÒÂÀÒ¾Åa¡É³a溺ä˹ÊÇ ¡çÁu‹§Ë¹ŒÒä»o´Â´Ù¨Ò¡æ¼¹·Õèe»š¹ËÅa¡ ºÒ§¨u´äÁ‹ 湋㨡ç¢aºÃ¶¼‹Ò¹ä»¡‹o¹¾oeËç¹·‹Ò·ÕÇ‹Ò¶‹ÒÂÀÒ¾ÊÇ¡ç¨o´Ã¶Å§ÁÒeÅç§ËÒÁuÁ·Õè ¶Ù¡ ã¨æÅa¶Ù ¡ ¡µi ¡ ÒµÒÁ·Õè ¤u³ ¤ÃÙ æ ¹a¹í Ò ºÒ§·Õ e Ëç¹ ¾Õè ¾iË Òö‹ Ò ÂÃÙ » Áu Á ä˹¡ç¢ o ¡Ãaæ«ae¢ŒÒ件‹ÒÂÁuÁe´ÕÂÇ¡a¹«aeÅ ¡aÇ‹ÒÊÇÂ湋¹o¹ 测»Ãaºæʧµa駤‹ÒäÁ‹ eËÁÒaÊÁeÊÕÂo‹ҧ¹aé¹ e´ืo ´ÃŒo ¹¤ÃÙ¾iËÒõŒo §Ëa¹ÁÒª‹Ç»Ãaº¤‹Òª´eªÂæʧãËŒ eËÁÒaÊÁ¡Ç‹ Ò ¨aä´Œ À Ò¾·Õè ¶Ù ¡ ã¨¡ç ¶‹ Ò ÂæÅŒ Ç ¶‹ Ò ÂoÕ ¡ ³ Çi Ç e´Õ  ǡa ¹ ¹a º Êi º ÃÙ » ºu¤¤Å·Õ赌o§ãËŒÃÒ§ÇaÅ㹤ÇÒÁ¾ÂÒÂÒÁæÅa¤ÇÒÁµa§ã¨ ¤ืo ¤u³oÃÈiÃi (¾ÕoÃ) ·Õµ§ é è è aé ã¨ÁÒ¡¢¹Ò´äÁ‹ÂoÁ·Ò¹¹éíÒ·ÕèeµÃÕÂÁäÇŒãËŒo´ÂãËŒe˵u¼ÅÇ‹Ò¶ŒÒÂa§¶‹ÒÂÀÒ¾äÁ‹ä´ŒµÒÁ µŒo§¡ÒèaÂa§äÁ‹·Ò¹e´ç´¢Ò´ eË繤ÇÒÁÁu‹§Áaè¹æºº¹ÕéÊÁÒªi¡·u¡¤¹Å§¤ÇÒÁeËç¹Ç‹Ò µŒo§Â¡ÃÒ§ÇaÅ·Õè 1 ãËŒ·a¹·Õ ã¤Ã·Õ趋ÒÂÀÒ¾µÒÁ¡µi¡Ò·aé§ 5 (¡¯ÊÒÁʋǹ ¡Ãoº ˹Œ Ò ªa ´ -ËÅa § eºÅo ÊÁ´u Å ·Õè Ç‹ Ò §) ¤ÃºæÅŒ Ç ¡ç e Åื o ¡Áu Á ÊǵÒÁªoºã¨·aé § Landscape ; Portrait ; Close-up ËÃืooaäÃoื¹ æ µÒÁã¨ä´ŒeÅÂè 24
  • 28. ¹o¡¨Ò¡¹a¡·‹o§e·ÕèÂÇ·Õèe¢ŒÒÁÒæÅŒÇeÃÒÂa§¾º¹Œo§ æ ¹a¡Èึ¡ÉÒ¹aºÊiº ¡Åu‹ Á ÁÒ¹aè § ÇÒ´ÀÒ¾ÃaºÒÂÊÕ e¢Œ Ò ã¨Ç‹ Ò ¹‹ Ò ¨ae»š ¹ ¹a ¡ Èึ ¡ ÉÒ´Œ Ò ¹Èi Å »a·Õè Á Ò ½ƒ¡»Ãืo½‚Áืo㹡ÒÃÇÒ´e¢Õ¹ e¾ÃÒaäÁ‹Ç‹Ò¨aä»Âa§¨u´ã´ ·a駵ÅÒ´¹éíÒ »ÃÒÊÒ· e¢Ò¾ÃaÇiËÒà Ëo¤íÒ ÏÅÏ ¨aÁÕ¹Œo§ æ ¹aè§e»š¹¡Åu‹Áµaé§o¡µaé§ã¨ÇÒ´ÀÒ¾ ºÒ§ ¡Åu‹Á¡çeÃièÁŧÊÕº¹¡Ãa´ÒÉÇÒ´e¢Õ¹漋¹ãË­‹ eÃÒ¾ÂÒÂÒÁeºÒeÊÕ§¾Ù´¤uÂe¾ืèo äÁ‹e»š¹¡ÒÃú¡Ç¹ÊÁÒ¸i¢o§¹Œo§ æ ÃÕº¶‹ÒÂÀÒ¾µÒÁ¤ÇÒÁµaé§ã¨æÅaä»Âa§¨u´ µ‹oä»o‹ҧÃÇ´eÃçÇ ¨¹º‹ Ò Â¤ÅŒ o ¶‹ Ò ÂÀÒ¾¡a ¹ ¨¹æºµeµoÃÕè ¡ ÅŒ o §ËÁ´¹aè ¹ æËÅ‹ a ¨ึ § ŧ ¤ÇÒÁeËç¹Ç‹Ò¤§µŒo§»´·Ãi»¡a¹eÊÕÂ·Õ ¹a¡eÃÕ¹·u¡¤¹¢oº¤u³¤ÃÙ¾iËÒà æÅa ¤ÃÙe¨·Õ誋ÇÂæ¹a¹íÒãˌÌ٨a¡¡aº»ÃaÊi·¸iÀÒ¾¢o§¡ÅŒo§ä´Œ´ÕÂèi§¢ึé¹ e¾ÃÒaæÁŒÇ‹Ò ¨ae»š¹¡ÅŒo§ Digital ¡çÁÕoËÁ´µ‹Ò§ æ ãËŒeÅืo¡¶‹ÒÂÀҾ䴌ÁÒ¡ÁÒÂo´ÂäÁ‹µŒo§ ¾ึ觾ÒoËÁ´ Auto oÕ¡µ‹oä» Ça¹¹Õé·éa§Ça¹ä´ŒÃaº¤ÇÒÁÃÙŒe¡ÕèÂÇ¡aº¡Òö‹ÒÂÀÒ¾ ÁËÒÈÒÅæ¶ÁÂa§Ê¹u¡Ê¹Ò¹oÕ¡´ŒÇ 25
  • 29. Back Pack ¤ÃÒǹÕéoÒ¨¨aæ»Å¡µÃ§·ÕèÁÕe¾ืèo¹Ã‹ÇÁ·Ãi»ËÅÒ¤¹äÁ‹ä´Œä» ¤¹e´ÕÂÇeËÁืo¹¤Ãaé§oืè¹ æ 测äÁ‹ÃŒÙÇ‹Ò¤¹oื蹨aÃÙŒÊึ¡Ê¹u¡eËÁืo¹ Pearlita ËÃืo e»Å‹Ò˹o e¾ÃÒa¹o¡¨Ò¡¨aä´Œ¤ÇÒÁÃÙŒÂa§ä´ŒÁÒe·ÕèÂÇoÕ¡´ŒÇ eÁืo§oºÃÒ³oÒ¨ eÃÕ¡䴌NjÒe»š¹Ê¶Ò¹·Õè·‹o§e·ÕèÂÇeªi§»ÃaÇaµiÈÒʵÏ e¹ืèo§¨Ò¡ÁÕʶҹ·ÕèÊíÒ¤a­ ¨íÒÅo§äÇŒãˌ䴌ªÁ ¹aºÇ‹Òe»š¹¤u³¤‹Ò·Ò§Ça²¹¸ÃÃÁ溺ÁÒ·Õe´ÕÂÇÃÒÇ¡aºä´Œe·ÕÂÇ è è ·aèÇ»Ãae·Èä·Â eÊÒÏ-oÒ·iµ ¹Õéã ¤ÃÇ‹Ò§ æ ¡ç¾Ò¤Ãoº¤ÃaÇËÃืo¨aªa¡ ªÇ¹ e¾ืèo¹ä»eÃÕ¹ÃÙŒ»ÃaÇaµiÈÒʵÏËÇÁ¡a¹¡çä´Œ¹a¤a 26
  • 30. Behind The Scene ·ÕÁ§Ò¹ª‹Ç¡a¹eµÃÕÂÁ ¢ŒoÁÙŨҡËoºÃóÊÒÃʹe·È : ¹i·ÃÃÈ¡ÒÃÃaª¡ÒÅ·Õè 9 27
  • 31. Special : ´ÒÃÒÈÒʵÏ¡º¡ÒÃÊíÒÃǨÃa§Ça´ a By…o.¸ÕÃa ÅÒÀiȪÂÒ§¡ÙÅ ÀÒ¤ÇiªÒÇiÈÇ¡ÃÃÁoÂ¸Ò เมื่อเรามองบนท้องฟ้าในยามค่ําจะพบเห็นจุดแสงระยิบระยับปรากฏอยู่บน ท้องฟ้าจํานวนมากในพื้นที่ทไม่มีแสงสว่างมากนัก แต่ถ้าเป็นภายในเมืองหลวงเช่น ี่ กรุงเทพฯ อาจจะมีอยู่จํานวนหนึ่งดาวที่ปรากฏเหล่านี้จะมีทั้งดาวฤกษ์ ดาวเคราะห์ ที่มีแสงในตัวเองและไม่มีแสงในตัวเองที่ได้รับการสะท้อนจากดาวที่สว่างที่อยู่ ข้างเคียง ในอดีตมนุษย์นั่งดูดาวบนท้องฟ้าและสังเกตการเปลี่ยนแปลงของดวงดาว ทุกๆวันจะพบว่าดาวแต่ละดวงจะมีวิถีการโคจรที่เดิมในทุกๆ ปี จึงนํามาใช้ ประโยชน์ในชีวิตประจําวัน เช่น การเดินเรือเพราะการเดินทางอยู่ในมหาสมุทรหรือ ในทะเลอันกว้างใหญ่นั้น เคยสงสัยไหมว่าเหตุใดนักเดินเรือจึงเดินเรือไปยังจุดหมาย ปลายทางได้อย่างถูกต้องแม่นยํา สิ่งที่เป็นพืนฐานสําคัญที่นักเดินเรือที่ใช้กันมาเมื่อ ้ หลายพันปีก่อนคือ ความรู้ทางด้านดาราศาสตร์ในการเดินเรือเป็นศาสตร์ที่ยังไม่เป็น ที่แพร่หลายจะมีเฉพาะในกลุ่มชาวเรือหรือบุคคลที่น่าสนใจเท่านั้น ถึงแม้ว่าปัจจุบนนี้เทคโนโลยีการเดินเรือจะเจริญก้าวหน้าเพียงใดก็ตาม โดย ั การหาตําแหน่งจะใช้ดาวฤกษ์ ดาวเคราะห์ ดวงอาทิตย์ และ ดวงจันทร์ ที่โคจรบน ท้องฟ้ามาเก็บข้อมูลของดวงดาวที่ทราบมาลงปฏิทิน ในการเดินเรือจะใช้ดวงดาวแค่ 57 ดวง นักเดินเรือที่จะหาตําแหน่งของเรือในทะเลได้ จะต้องศึกษาวิชาตรีโกณมิติ ทรงกลม เพื่อนํามาเขียนภาพและคํานวณ และเมื่อคํานวณได้แล้วก็จะได้เส้นแสดง จุดตัดบอกตําแหน่งที่เรืออยู่ได้อย่างถูกต้องและแม่นยํา[1], การเดินทางในป่าหรือ เขาที่ต้องการทราบทิศเหนือก็จะใช้ดาวเหนือที่อยู่เหนือเส้นขอบฟ้าตลอดเวลาในการ เดินทางเพื่อให้ทราบทิศทางที่เราต้องการหรือการดูดวงจันทร์ทําให้ทราบข้างขึ้น ข้างแรมและการขึ้นลงของน้ําบนโลก สิ่งเหล่านี้เป็นประโยชน์ของดาวที่อยู่บน ท้องฟ้าที่มีตําแหน่งและการโคจรที่แน่นอนซึ่งถ้ามีความผิดปรกติในการโคจรหรือ ตําแหน่งของดวงดาวบนท้องฟ้าก็อาจจะส่งผลต่อมนุษย์ไม่ทั้งทางตรงก็ทางอ้อม เมื่อนําลักษณะของดาวบางดวงเช่นดาวเหนือซึ่งเป็นดาวฤกษ์ที่มีตําแหน่งอยู่ บนท้องฟ้าแน่นอนหรือกลุ่มดาวที่อยู่บนท้องฟ้าในบางเวลาก็นํามาใช้ในการสํารวจ รังวัดหาตําแหน่งได้ด้วยการดูการเคลื่อนที่ของกลุ่มดาวดังกล่าวในทุกๆปีจะกําหนด ออกมาในรูปแบบของสมุดปูมดาวหรือ 28
  • 32. Declination ของดาว [2] เพราะค่าละติจูดและลองติจูดจะเป็นตําแหน่งที่ ถูกต้องของดาวบนท้องฟ้าในแต่ละช่วงเวลาที่จะนํามาใช้ในการคํานวณทาง คณิตศาสตร์ ดังนั้นผู้ที่เป็นช่างสํารวจ, นักเดินเรือ, ทหารหรือนักดาราศาสตร์จึงต้องทราบหลักการทางด้าน ตรีโกณมิติ ทรงกลม, ระบบเวลา, ระบบพิกัด, ลักษณะของทรงกลมฟ้าที่ประกอบไปด้วย เส้นศูนย์สูตร (Equator), ระยะดิ่งบน (Zenith), วงกลมชั่วโมง (hour circle)ฯ ดังรูปที่ 1 แสดงลักษณะตําแหน่งดาวและองค์ประกอบของท้องฟ้า การรังวัดมุมสูงและระยะระหว่างดวงดาวของจุดที่ทําการสํารวจในการกําหนด ตําแหน่งและการหาเวลาดาราคติและสุริยคติ เวลาสากลที่มีความแตกต่างกัน สําหรับนําไปใช้ในการคํานวณ งานสํารวจรังวัดทางดาราศาสตร์ ที่กล่าวมาจะพบว่าการสํารวจรังวัดทาง ดาราศาสตร์ที่นึกมักจะเป็นการทํางานในเวลากลางคืนเท่านั้น แต่ในความเป็น จริงในเวลากลางวันก็สามารถนําหลักการในวิชาทางดาราศาสตร์ไปใช้ในการ รังวัดกับดาวที่เราพบเป็นประจําคือ ดวงอาทิตย์ ซึ่งดวงอาทิตย์ถือได้ว่าเป็นดาว ฤกษ์ดวงหนึ่งเช่นกันที่มีแสงสว่างในตัวเองจึงนํามาใช้ในการคํานวณรังวัดหาการ เคลื่อนที่ของดวงอาทิตย์, ทิศเหนือจริงและเวลาทางสุริคติเช่นกัน จากเครื่องมือ พิเศษในการมองส่องดวงอาทิตย์ที่เรียกว่า Solar Prism ดังรูปที่ 2 ภาพในกล้อง ที่ได้จากการส่องดวงอาทิตย์ 29
  • 33. จากที่กล่าวมาทําให้เราสามารถเห็นภาพกว้างในการคํานวณรังวัดทางดารา ศาสตร์ที่เป็นเรื่องค่อนข้างจะยุ่งยากและซับซ้อนไม่เหมือนกับการดูดาวทั่วไปที่ทราบ ชื่อ, ตําแหน่ง, ทิศทางและประวัติที่เล่าสู่กันฟังมาจากรุ่นหนึ่งสู่รุ่นหนึ่งที่ต้องการเป้นค ติสอนใจหรือนําไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจําวันบางครั้ง แต่การมองให้ลึกและทราบ ถึงการนําไปใช้งานจริงในการรังวัดทางดาราศาสตร์ทําให้เราสามารถใช้ประโยชน์จาก หลักการทางดาราศาสตร์ได้อย่างถูกต้อง ในปัจจุบันเทคโนโลยีมีความก้าวหน้าเป็นอย่างมากในการหาตําแหน่งของดาว บนท้องฟ้าก็ยังคงต้องใช้หลักการทางดาราศาสตร์อยู่เช่นเดิม แต่มีเครื่องมือที่นํามาใช้ แทนหรือร่วมกันในการรังวัดหาตําแหน่งของดาวบนท้องฟ้ากับภูมิประเทศที่รวดเร็วได้ ยิ่งขึ้นก็คือ เครื่องวัดหาตําแน่งค่าพิกัดด้วยดาวเทียมจีพีเอส (GPS, Global Positioning System) ที่สามารถหาตําแหน่งบนพื้นดินได้อย่างแม่นยําเพื่อนําไปหาค่า ความสัมพันธ์กับตําแหน่งของดาวบนท้องฟ้าและดาวเทียมที่โคจรรอบโลก (สามารถ อ่านเพิ่มเติมได้ที่ http://www.gisthai.org/aboutgps/gps.html) จึงทําให้ การรังวัดทางดาราศาสตร์ในการหาตําแหน่งบนภูมิประเทศและการหาทิศเหนือลดลง โดยใช้เครื่องวัดหาตําแหน่งค่าพิกัดด้วยดาวเทียมจีพีเอสแทนในการหาตําแหน่งบนพื้น ภูมิประเทศเพราะมีความสะดวกรวดเร็วในการเดินทาง แต่ไม่ได้หมายความว่าความรู้ ทางด้านการสํารวจรังวัดด้วยดาราศาสตร์จะสูญหายไปตราบใดที่ยังคงมีดาวและ ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติอยู่ย่อมต้องใช้ความรู้พื้นฐานเดิมมาใช้อย่างแน่นอน 30
  • 34. บรรณานุกรม มูลนิธิช่วยนักเรียนที่ขาดแคลนในพระบรมราชินูปถัมภ์ (ม.น.ข.), 2008, ดารา ศาสตร์กับการเดินเรือ, Available URL : http://knowledgesharing.thaiportal.net/%E0%B8%9A%E0%B8 %97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0% B8%A1/tabid/93/articleType/ArticleView/articleId/113/.aspx , [Thursday, October 14, 2010] พ.อ.ศุภฤกษ์ ชัยชนะ, 2010, การรังวัดทางดาราศาสตร์, Available URL : http://www.resgat.net/modules.php?name=News&file=article&s id=151, [Thursday, October 14, 2010] ชาติชาย ไวยสุระสิ, 2010, ดาราศาสตร์ปฏิบัติเบื้องต้น, Available URL : http://www.slideshare.net/Chattichai/9-full-version, [Thursday, October 14, 2010] 31
  • 35. 32
  • 36. 33
  • 37. 34
  • 38. Next issue… เทคนิคการซอมหนังสือและหนังสือทํามือ วิธีการซ่อมหนังสือมีกี่ประเภท ใช้อุปกรณ์ใดบ้างในการซ่อมหนังสือ พร้อมเรียนรู้และปฏิบัติจริง ถ่ายทอดความรู้โดย นางนวลจันทร์ ทราฤทธิ์ ในวันที่ 9 และ 11 พฤศจิกายน 2553 ณ บริเวณ Active Classroom ชั้น 1 สํานักหอสมุด มจธ. เวลา 8.30 น. – 10.30 น. 35