1 op 3 KMO’s onvoldoende veerkrachtig tegen crisis - 2 op 3, vooral kleine, KMO’s lijdt onder zware stress door crisis - 1 op 2 investeert onvoldoende in vernieuwing, opleiding en externen Kleine KMO’s (tot 50 personeelsleden) worden het zwaarst getroffen door de crisis en dat resulteert bij 2 op 3 in zware stress. 1 op 3 zegt bovendien niet over voldoende veerkracht te beschikken om de crisis te overleven. Grote boosdoeners zijn de kost van arbeid, energieprijzen, complexe wetgeving en zware administratieve lasten. Toch is slechts de helft van de KMO’s van plan om structureel in te grijpen om efficiënter en rendabeler te werken, het personeel beter te wapenen door opleiding en meer beroep te doen op externe ondersteuning en advies. Vooral de kleinere KMO’s tonen zich hierin onvoldoende bereid.

1. KMO’s en veerkracht tegen crisis
Perspresentatie onderzoeksresultaten 22 januari
www.tempo-team.be
www.tempo-
team.xx

2. Opzet
Belgische KMO’s gaan zwaar gebukt onder de economische crisis. Voor Tempo-
Team is het, als partner van KMO bedrijven, belangrijk om ook in deze moeilijke
tijden onze klanten bij te staan in hun HR management. Tijdens crisisperiodes is de
vraag naar flexibiliteit en strenge kostenbeheersing groot.
Vandaar deze studie naar de impact van de crisis en de inspanningen die KMO’s
doen op het vlak van bestuur & management; innovatie en structurering; HR,
rekrutering & diversiteit.
Hiermee wil Tempo-Team een vinger aan de pols te houden met (arbeids-)
marktperceptie van KMO’s. Deze zijn immers het draagvlak van onze economie en
arbeidsmarkt.
www.tempo-team.be
www.tempo-
team.xx

3. Methodologie
• Representatieve steekproef
• 388 KMO’s
• Reële afspiegeling van het KMO-landschap volgens bedrijfsgrootte (0-50
werknemers en 51 – 250 werknemers)
• Kwantitatief onderzoek door onafhankelijk onderzoeksbureau
• Onderzoek uitgevoerd in opdracht van Tempo-Team in november 2012
www.tempo-team.be
www.tempo-
team.xx

4. KMO & impact crisis:
algemene perceptie
4 www.tempo-team.be
www.tempo-
team.xx

5. KMO’s in crisis
Heeft Zegt door de Vindt het
onvoldoende crisis onder ondernemings-
veerkracht om zeer hoge druk klimaat in
crisis te te staan en de België slecht
overleven lijden onder de
stress
www.tempo-team.be
www.tempo-
5
team.xx

6. Belangrijkste negatieve factoren
Kleinere KMO’s zwaarst getroffen door crisis
6
www.tempo-team.be
www.tempo-
team.xx

7. Factoren die situatie KMO’s verbeteren
Kleinere KMO’s hardst getroffen door loonlast en administratie
Loonlast en administratie
wegen zwaar door, naast crisis
In KMO’s is werknemers-
betrokkenheid hoog
Vergrijzing speelt minder bij
kleinere KMO’s: staan zij meer
open voor ouderen of juist niet?
7
www.tempo-team.be
www.tempo-
team.xx

8. Belangrijke politieke
Kost van arbeid, agendapunten in KMO-debat
Kleinere KMO’s (tot 50 worden door KMO’s qua
administratieve lasten en
medewerkers) worden het impact veel lager
complexe regelgeving zijn
hardst getroffen door de ingeschaald:
zwaarste hindernissen voor
crisis: zij voelen de impact
KMO’s; vooral voor de loonindexering; vergrijzing;
sterker aan dan grote KMO’s
kleinere; eenheidsstatuut; autonomie
gewesten
www.tempo-team.be
www.tempo-
8
team.xx

9. KMO & impact crisis:
verandering &
structurering
9 www.tempo-team.be
www.tempo-
team.xx

10. Intentie tot verandering & innovatie
Toch bijna 1 op 2 KMO’s zet NIET in op
innovatie, strategie, technologie of opleiding
Mijn bedrijf investeert in nieuwe producten/diensten 61% Kleinere KMO’s tonen grotere
om zich beter op de toekomst voor te bereiden 55% bereidheid en inzet tot
verandering
De crisis is de aanleiding om mijn bedrijfsstrategie te 57%
herzien 51%
Mijn bedrijf investeert in nieuwe technologieën en 57%
methodes om efficiënter en rendabeler te kunnen
59%
werken
Maar kleine KMO’s investeren
beduidend minder in
Om mijn bedrijf beter te wapenen tegen crisis moet ik 52% technologie, processen en
investeren in training, opleiding en om- en bijscholing 71% opleiding dan grote KMO’s
0-50 51-250 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
10
www.tempo-team.be
www.tempo-
team.xx

11. Structurering
1 op 2 gelooft dat reorganisaties leiden tot efficiëntere
bedrijfsprocessen; maar focus op kostenbesparing is groot (60%)
11% van de kleinere KMO’s
zegt mensen te moeten
ontslaan versus 6% bij de grote
Besparen op kosten lijkt
prioritair bij
reorganisatie. Spoort
dat met efficiëntie?
11
www.tempo-team.be
www.tempo-
team.xx

12. KMO & impact crisis:
bestuur &
managementstijl
12 www.tempo-team.be
www.tempo-
team.xx

13. Bedrijfsbestuur & governance
Structureel weinig ruimte voor extern klankbord
Mijn bedrijf hecht belang aan 88% Intentie tot duurzaam
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 69% ondernemen is duidelijk
aanwezig
50%
Er werken familieleden in mijn bedrijf
33%
Maar KMO blijft in de eerste
plaats een familiebedrijf met
37%
Er zitten externe bestuurders in de raad van weinig/geen (?) plaats voor
bestuur van mijn bedrijf 58%
externen
Bedoeling dat iemand van familie, bedrijf 38%
verder zet 33%
0-50 51-250 0% 20% 40% 60% 80% 100%
13
www.tempo-team.be
www.tempo-
team.xx

14. Directieve managementstijl
Ruim 3/4de KMO leiders voert eerder directief management (neemt
beslissing en delegeert) dan participatief management (betrekken bij
besluitvorming)
0-50 51-250
23% 25%
Akkoord
75%
77% Niet Akkoord
Weinig of geen verschil in managementstijl
tussen kleinere en grotere KMO’s
14
www.tempo-team.be
www.tempo-
team.xx

15. KMO & impact crisis:
HR
15 www.tempo-team.be
www.tempo-
team.xx

16. HR-visie
Grote kloof tussen grote en kleine KMO’s op het vlak van HR –
visie/beleid
Vakbondsvertegenwoordiging is niet nodig om 91% Vakbonden zijn niet
goede sociale relaties te hebben 66%
nodig, ook voor 2/3de
In een KMO moet er een ondernemersmentaliteit 90% bedrijven met meer dan
zijn 86% 50 werknemers
Mijn bedrijf organiseert/betaalt opleidingen voor 82%
personeel 92%
Mijn bedrijf is erg begaan met work/life balance
76%
van het persoon
79%
en heeft daar specifieke acties voor 2 op 3 kleine KMO’s heeft
39% GEEN HR-beleid
Er is een specifieke HR-beleid
82%
Ondanks alarmerende
Mijn bedrijf heeft een plan om de vergrijzing op te 30%
vangen 50% berichten blijft aanpak
vergrijzing geen prioriteit
0% 20% 40% 60% 80% 100%
0-50 51-250
16
www.tempo-team.be
www.tempo-
team.xx

17. Panel
17 www.tempo-team.be
www.tempo-
team.xx

18. Vragen voor het experten panel
• Kleinere KMO’s zwaarder getroffen door crisis: zijn zij minder veerkrachtig dan grote?
• Kleinere KMO’s vooral getroffen door loonlast en administratie: is dit te wijten aan grootte of aan
organisatie?
• Bijna 1 op 2 KMO’s zet NIET in op innovatie, strategie, technologie of opleiding: welke is hiervan de
impact op veerkracht?
• In welke mate heeft dit impact op de last die zij ondervinden van administratie
• Leiden reorganisaties tot efficiëntere bedrijfsprocessen als focus ligt op snoeien in personeel om kosten
te verlagen?
• Hebben KMO’s voldoende externe klankborden om zich veerkrachtiger op te stellen tegen de crisis?
• Ruim 3/4de KMO leiders voert eerder directieve management stijl (neemt beslissing en delegeert): zijn
KMO bedrijfsleiders eerder of te conservatief in hun management?
• Grote kloof tussen grote en kleine KMO’s op het vlak van HR –visie/beleid : wat is de toegevoegde
waarde van HR beleid om bedrijf weerbaarder te maken tegen de crisis?
www.tempo-team.be
www.tempo-
team.xx