"Hadis ve Sünnet" isimli bu konu http://www.e-ilim.com adlı internet sitesi için eklenmiştir.

1. …Rahman ve Rahim olan Allah‘ın ismiyle

2. HADİS
VE
SÜNNET
DUYARLILIĞI

4. Sözün en doğrusu Allah‘ın Kitab‘ıdır ve
rehberliğin en güzeli de Hz. Muhammed‘in rehberliğidir
Câbir b. Abdullah’tan
(Radıyallahü anhüma):
‫عَنْ جَابرٍ رَضِي اللّه عَنْه‬
ِ
Rasûlullah (Sallallahü aleyhi ve :َ‫قَال‬
sellem) bize bir konuşma yaptı. ‫خطَبَنَا رَسُولُ اللّهِ صَلّى‬ َ
Önce Allah’a hamd ve (lâyık
olduğu vasıflarla) senâ etti, َ‫اللّه عَلَيْهِ وَسَلّمَ فَحَمِد‬
sonra dedi ki: َ‫اللهَ وَأَثْنَى عَلَيْهِ بِمَا هُو‬ّ
“Sözün en doğrusu Allah’ın
Kitab’ıdır ve rehberliğin en
:َ‫لهُ أَهْلُهُ ثُمّ قَال‬ َ
güzeli de Hz. Muhammed’in !ُ‫أَمّا بَعْد‬
ُ‫فَإِنّ أَصْدَقَ الْحَدِيثِ كِتَاب‬
rehberliğidir. İşlerin en kötüsü
ise yeni uydurulan (dine aykırı)
şeylerdir. (Bu şekildeki) her
bid’at dalâlettir.”
ِ‫الله‬
ّ
ُ‫وَإِنّ أَفْضلَ الهَدْيِ هَدي‬
ْ ْ َ
Ahmed, Müsned, III/310; Müslim, Cum’a, 867
ٍ‫مُحَمّد‬

5. Metluv ve Gayr-i metluv vahiy
Mikdâm b. Ma’dîkerib’den َ‫عَنِ الْمِقدَامِ بْنِ مَعدِي كرِب‬
َ ْ ْ
(Radıyallahü anh):
Rasûlullah(Sallallahü aleyhi ve sellem)
‫الْكِنْدِي رَضِي اللّه عَنْه‬
ّ
:buyurdu ki :َ‫قَال‬
Bana Kitap (Kur’ân) ve onunla” ‫قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلّى اللّه‬
ّ
birlikte benzeri (yani sünnet)
verildi. (Gelecekte) bir kişi :َ‫عَلَيهِ وَسَلّم‬
ْ
karnı tok olarak koltuğuna
kurulup diyecek ki: ’Allah‘ın
ُ‫أ َل إِنّي أُوتِيتُ الْكِتَابَ وَمِثْله‬
َ َ
Kitab‘ına yapışın; )sadece( .ُ‫مَعَه‬
onda bulduğunuz helâli
helâl ve haramı da haram ُ‫أ َل إِنّي أُوتِيتُ القرْآنَ وَمِثْله‬
َ ُ ْ َ
’!kabul edin .ُ‫مَعَه‬
Müsned , IV/130-131,Ebû Dâvûd, Sünnet, 5
‫ل يُوشِكُ رَجُل يَنْثَنِي شَبْعَانًا‬
ٌ َ
:ُ‫عَلَى أَرِيكَتهِ يقُول‬
َ ِ

6. İki emanet: Kur‘ân ve Sünnet
 Rasûlullah (Sallallahü ِ ‫ ا ن ّ ر َ س ُو ل َ ال ل ّ ه‬
aleyhi ve sellem) şöyle
buyurdu:
ِ ‫ص َ ل ّى ال ل ّ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه‬
 Size sımsıkı َ ‫و َ س َ ل ّ م َ ق َا ل‬
sarıldığınızda ْ ‫ت َ ر َ ك ْ ت ُ ف ِي ك ُ م‬
sapıtmayacağınız iki
emanet bırakıyorum:
‫أ َ م ْ ر َ ي ْ ن ِ ل َ ن ْ ت َ ض ِ ل ّوا‬
Allah’ın Kitabı Kur’ân
ْ ‫م َا ت َ م َ س ّ ك ْ ت ُ م‬
Ve Peygamberinin ‫ب ِ ه ِ م َا‬
sünneti َ ‫ك ِ ت َا ب َ ال ل ّ ه ِ و َ س ُ ن ّ ة‬
İbn Abbas ve Ebû Hüreyre’den…
Mâlik, Kader, 3; Hâkim, I/93
ِ‫نَبِيّه‬

7. Allah‘ın ve duası makbul
peygamberlerin lanetiyle karşılaşanlar:
*Sünneti terkedenler
*Allah‘ın kaderini inkâr edenler
*Kur‘ân‘a ilavede bulunanlar
*Haramı helal, helali haram sayanlar…
Hâkim, I/36; II/525; IV/90; Taberânî, Kebir, III/136-137

8. Mevlânâ‘nın
Mesnevî‘deki
”Usta ve şaşı çırak“ benzetmesi

9. Sünnetin Kur‘ân‘ı açıklama görevi
 Sana da zikri َ ‫ ... و َأ َ ن ْ ز َ ل ْ ن َا إ ِ ل َ ي ْ ك‬
(Kur'an'ı) indirdik,
insanlara kendileri için َ ‫ال ذ ّ ك ْ ر َ ل ِ ت ُ ب َ ي ّ ن‬
indirileni açıklayasın َ ‫ل ِل ن ّا س ِ م َا ن ُ ز ّ ل‬
ve onlar da iyice
düşünsünler, diye. ْ ‫إِل َ ي ْ ه ِ م ْ و َ ل َ ع َ ل ّ ه ُ م‬
Nahl 16/44 )44( َ ‫ي َ ت َ ف َ ك ّ ر ُو ن‬

10. :Imran b. Husayn rivâyeti
:Sünnet sayesinde öğrendiklerimiz
Namazların rekat sayıları ve kılınışı*
Zekatın nisapları*
…Tavaf ve sa’yin nitelik ve niceliği*

11. Hadislerin Kur‘ân‘a arzı
Muhakkak ki siz benden sonra ihtilafa"
düşerseniz, aranızda fikir ayrılıkları çıkar, öyle ise
benden size bir hadis rivayet edildiğinde, onu
Allah'ın kitabına arz ediniz, onunla karşılaştırınız,
ona muvafık olan bendendir, muvafık olmayan
".benden değildir
.Sevban'dan rivayet edilmiştir
Yahya b. Main: ”Bu hadis zındıklar tarafından
uydurulmuş .” asılsız bir şeydir
İmamŞafii "hadisçilerden hiç biri,
"peygamberden böyle bir şey rivayet etmemiştir
Beyhakî : ”Batıldır, sahih değildir” .der

12. Ebû Râfî’den (Radıyallahü anh):
‫عَنْ أَبِي رَافِعٍ رضِي‬
َ
Hz. Peygamber(Sallallahü
aleyhi ve sellem) şöyle :‫اللّه عَنْه‬
:buyurdu
Şunu biliyorum ki” ‫عَنِ النّبِيّ صَلّى اللّه‬
(gelecekte) sizden birine :َ‫عَلَيْهِ وسَلّمَ قَال‬
َ
benim hadisim
ulaştığında, o koltuğuna
kurulmuş olarak; ’Bunu
Allah Teâlâ‘nın ‫أَحَدَكمْ مِنْ حَدِيثِي‬
ُ
Kitab‘ında ٌ‫شَيءٌ وهُوَ مُتّكِئ‬
َ ْ
bulamıyorum,‘ diyecek
(.(ve hadisi reddedecek ُ‫عَلَى أَرِيكَتِهِ فَيَقُول‬
ِ‫مَا أَجِدُ هَذَا فِي كِتَاب‬
”
Ahmed, Müsned, VI/8; Şâfiî,
Müsned., s.151, 233 ‫اللّهِ تَعَالَى‬

13. MEŞRÛİYYETİ
KUR‘ÂN-I KERÎM

14. Delâletinde ana konular
iman( (Nisa 4/171, Nur 24/62 Allah ve Rasûlü’ne*
biat( Allah’a yapılmış sayılır (Fetih 48/10 Rasûlü’ne*
hikmeti öğretmesi Hz. Peygamber’in kitap ve*
HİKMET: SÜNNET (Bakara 2/129, 151; A.İmrân 3/164;
(Mâide 5/110; Cum’a 62/2
itaat( (Nisa 4/80, 159 Allah ve Rasûlü’ne *
hakem tayin edip verdiği kararateslimiyet O’nu*
(Nisa 4/65)
Emrine muhalefet edenler fitne ve elim bir azaba hazır*
(olsun (Nur 24/63
haram kılması((Tevbe 9/29 Allah ve Rasûlü’nün*
O ne verirse alın, neden sakındırırsa kaçının( (Haşr 59/7*

15. Rasul‘e biat, Allah‘a biat sayılır
 Şüphesiz sana biat
edenler, ancak Allah'a
َ ‫ إ ِ ن ّ ا ل ّ ذ ِي ن‬
biat etmişlerdir. Allah'ın ‫ي ُ ب َا ي ِ ع ُو ن َ ك َ إ ِ ن ّ م َا‬
eli, onların ellerinin
üzerindedir. Şu halde, َ ‫ي ُ ب َا ي ِ ع ُو ن َ ال ل ّ ه‬
kim ahdini bozarsa, artık َ ‫ي َ د ُ ال ل ّ ه ِ ف َ و ْ ق‬
ْ ‫أ َ ي ْ د ِي ه ِ م ْ ف َ م َ ن‬
o, ancak kendi aleyhine
ahdini bozmuş olur. Kim
de Allah'a verdiği ahdine
vefa gösterirse, artık O
‫ن َ ك َ ث َ ف َ إ ِ ن ّ م َا‬
da, ona büyük bir ecir ‫ي َ ن ْ ك ُ ث ُ ع َ ل َى‬
verecektir.
ْ‫نَفْسِهِ وَمَن‬
Fetih 48/10
َ

16. Biatınıza razı olacaktır
 Andolsun, Allah, sana o
ağacın altında biat َ‫ لَقَدْ رَضِي‬
ederlerken
mü'minlerden razı
ِ ‫ال ل ّ ه ُ ع َ ن‬
olmuştur, kalplerinde ْ ‫ا ل ْ م ُ ؤ ْ م ِ ن ِي ن َ إ ِ ذ‬
olanı bilmiş ve böylece
üzerlerine 'güven َ ‫ي ُ ب َا ي ِ ع ُو ن َ ك‬
duygusu ve huzur'
indirmiştir ve onlara
ِ ‫ت َ ح ْ ت َ ال ش ّ ج َ ر َ ة‬
yakın bir fethi sevap ‫ف َ ع َ ل ِ م َ م َا ف ِي‬
(karşılık) olarak
vermiştir. ْ ‫ق ُ ل ُو ب ِ ه ِ م‬
Fetih 48/18
َ‫فَأَنْزَل‬

17. Rasul‘e itaat, Allah‘a itaat sayılır
Kim Resûl’e itaat
ِ‫ مَنْ يُطِع‬

ederse, gerçekte
Allah'a itaat etmiş َ ‫ال ر ّ س ُو ل‬
َ ‫ف َ ق َ د ْ أ َ ط َا ع‬
olur. Kim de yüz
çevirirse, Biz seni
onların üzerine
koruyucu ْ ‫ال ل ّ ه َ و َ م َ ن‬
göndermedik.
(Nisa 4/80)
‫ت َ و َ ل ّى ف َ م َا‬
َ ‫أ َ ر ْ س َ ل ْ ن َا ك‬

18. !Bana tâbi olun ki Allah da sizi sevsin
De ki: Eğer Allah‘ı” َ‫ قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تحِبّون‬
ُ
seviyorsanızbana tâbi
olun ki Allah da sizi ‫اللّهَ فَاتّبِعُونِي‬
sevsin ve günâhlarınızı ْ‫يُحْبِبْكُمْ اللّهُ وَيَغْفِر‬
.bağışlasın
De ki:Allah’a ve
ُ‫لكُمْ ذُنُوبَكمْ وَاللّه‬
ُ َ
Rasûlü‘ne itaat edin, * ٌ‫غفُورٌ رَحِيم‬ َ
eğer bu )itâatı( terk
ederseniz bilin ki Allah َ‫ قُلْ أَطِيعُوا اللّه‬
“.kâfirleri sevmez ْ‫وَالرسُولَ فَإِن‬
ّ
(Âlü İmrân 3/31-32) ‫تَوَلّوْا فَإنّ اللّهَ ل‬
َ ِ

19. Verdiği hükme tam bir teslimiyet
 Hayır öyle değil; Rabbine
andolsun, aralarında
‫ فَل وَرَبّكَ ل‬
َ َ
çekiştikleri şeylerde seni ‫ي ُ ؤ ْ م ِ ن ُو ن َ ح َ ت ّى‬
hakem kılıp sonra senin
verdiğin hükme, içlerinde ‫ي ُ ح َ ك ّ م ُو ك َ ف ِي م َا‬
hiçbir sıkıntı
duymaksızın, tam bir
ْ‫شَجَرَ بَيْنَهُم‬
teslimiyetle teslim ‫ث ُ م ّ ل ي َ ج ِ د ُوا‬
َ
ْ ‫ف ِي أ َ ن ْ ف ُ س ِ ه ِ م‬
olmadıkça, iman etmiş
olmazlar.

(Nisa 4/65)
‫ح َ ر َ ج ًا م ِ م ّا‬

20. …Tıpkı Hz. İsmail gibi
Böylece (çocuk) onun
ُ ‫ ف َ ل َ م ّا ب َ ل َ غ َ م َ ع َ ه‬

yanında koşabilecek çağa
erişince (İbrahim ona): ‫ال س ّ ع ْ ي َ ق َا ل َ ي َا‬
‫ب ُ ن َ ي ّ إ ِ ن ّي أ َ ر َى ف ِي‬
”Oğlum” dedi. ”Gerçekten
ben seni rüyamda
boğazlıyorken gördüm. Bir
bak, sen ne düşünüyorsun.”
‫ا ل ْ م َ ن َا م ِ أ َ ن ّي‬
(Oğlu İsmail) Dedi ki: ْ ‫أ َ ذ ْ ب َ ح ُ ك َ ف َا ن ْ ظ ُ ر‬
”Babacığım, emrolunduğun
şeyi yap. İnşaallah, beni ‫م َا ذ َا ت َ ر َى‬
ْ ‫ق َا ل َ ي َا أ َ ب َ ت ِ ا ف ْ ع َ ل‬
sabredenlerden bulacaksın.”
Saffât 37/102
ُ ‫م َا ت ُ ؤ ْ م َ ر‬

21. İtirazsız-teslimiyet anlayışı
((Hızır-Musa örneği
 69.(Musa:) "İnşaallah,
beni sabreden (biri
‫ ق َا ل َ س َ ت َ ج ِ د ُ ن ِي‬
olarak) bulacaksın. Hiçbir ُ ‫إ ِ ن ْ ش َا ء َ ال ل ّ ه‬
işte sana karşı
gelmeyeceğim" dedi. ‫ص َا ب ِ ر ًا و َ ل‬
َ
‫أ َ ع ْ ص ِي ل َ ك َ أ َ م ْ ر ًا‬
 70.Dedi ki: "Eğer bana
uyacak olursan, hiçbir
)69(
şey hakkında bana soru
sorma, ben sana öğütle-
ِ ‫ ق َا ل َ ف َ إ ِ ن‬
anlatıp söz edinceye ‫ا ت ّ ب َ ع ْ ت َ ن ِي ف َ ل‬
َ
kadar."
Kehf 18/69-70
ْ ‫ت َ س ْ أ َ ل ْ ن ِي ع َ ن‬

22. Açıklandığında sizi üzecek şeyleri
sormayın
 101.Ey iman edenler, size ‫ي َا أ َ ي ّ ه َا ا ل ّ ذ ِي ن َ آَ م َ ن ُوا‬ 
açıklandığında sizi üzecek
şeyleri sormayın; Kur'an َ ‫ل ت َ س ْ أ َ ل ُوا ع َ ن ْ أ َ ش ْ ي َا ء‬ َ
indirildiği zaman sorarsanız, ْ ‫إِ ن ْ ت ُ ب ْ د َ ل َ ك ُ م ْ ت َ س ُ ؤ ْ ك ُ م‬
size açıklanır. Allah onu ‫و َ إ ِ ن ْ ت َ س ْ أ َ ل ُوا ع َ ن ْ ه َا‬
affetti. Allah bağışlayandır,
(kullara) yumuşak olandır. ُ ‫ح ِي ن َ ي ُ ن َ ز ّ ل ُ ا ل ْ ق ُ ر ْ آَ ن‬
ُ ‫ت ُ ب ْ د َ ل َ ك ُ م ْ ع َ ف َا ال ل ّ ه‬
 102. Sizden önce bir ٌ ‫ع َ ن ْ ه َا و َال ل ّ ه ُ غ َ ف ُو ر‬
topluluk onu sormuştu da )101( ٌ ‫ح َ ل ِي م‬
sonra kafirler olmuşlardı.
ْ ‫ق َ د ْ س َ أ َ ل َ ه َا ق َ و ْ م ٌ م ِ ن‬ 
Maide 5/101-102 ‫ق َ ب ْ ل ِ ك ُ م ْ ث ُ م ّ أ َ ص ْ ب َ ح ُوا‬

23. Allah’ı Rab, İslâm’ı din, Seni peygamber…
Enes b. Mâlik’ten (Radıyallahü anh):
Rasûlullah(Sallallahü aleyhi ve sellem) :َ ‫ع َ ن ْ أ َ ن َ س ٍ ر َ ض ِي ال ل ّه ع َ ن ْه ق َا ل‬
:şöyle buyurdu ‫ق َا ل َ ر َ س ُو ل ُ ال ل ّ ه ِ ص َ ل ّى ال ل ّه‬
Kıyamete kadar hiçbir şey sormayın.” :َ ‫ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ م‬
”...Benim size bildirdiklerim dışında
Abdullah b. Huzâfe: ’Ey Allah’ın Rasûlü ‫ل َ ت َ س ْ أ َ ل ُو ن ِي ع َ ن ْ ش َ ي ْ ء ٍ إ ِ ل َى‬
benim babam kim?’ deyince ْ ‫ي َ و ْ م ِ ا ل ْ ق ِ ي َا م َ ة ِ إ ِ ل ّ ح َ د ّ ث ْ ت ُ ك ُ م‬
Peygamberimiz: ”Senin baban,
Huzâfe’dir” dedi. (Abdullah annesinin ُ ‫ق َا ل َ: ف َ ق َا ل َ ع َ ب ْ د ُ ال ل ّ ه ِ ب ْ ن‬
:(yanına gelince) annesi ona (kızdı :َ ‫ح ُ ذ َا ف َ ة‬
Yazıklar olsun sana, bu yaptığına seni’ ‫ي َا ر َ س ُو ل َ ال ل ّ ه ِ م َ ن ْ أ َ ب ِي ؟‬
’?sürükleyen nedir
Abdullah: ’(Kalbimin )rahat etmesini ُ ‫ق َا ل َ: أ َ ب ُو ك َ ح ُ ذ َا ف َ ة‬
istedim.’ dedi ‫ف َ ق َا ل َ ت ْ أ ُ م ّ ه ُ: م َا أ َ ر َ د ْ ت َ إ ِ ل َى‬
Rasûlullah(Sallallahü aleyhi ve sellem) ‫ه َ ذ َا ؟‬
(çok soru sorulmasına) kızdı. Hz.
Ömer(Radıyallahü anh): şöyle dedi َ ‫ق َا ل َ: أ َ ر َ د ْ ت ُ أ َ ن ْ أ َ س ْ ت َ ر ِي ح‬
Biz Allah’ı Rab, İslâm’ı din ve’ ‫ق َا ل َ: ف َ غ َ ض ِ ب َ ر َ س ُو ل ُ ال ل ّ ه ِ ص َ ل ّى‬
Muhammed’i peygamber olarak َ ‫ال ل ّه ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ م‬
kabul ettik. Allah’ın ve O’nun
Peygamber’inin gazabından da :ُ ‫ف َ ق َا ل َ ع ُ م َ ر‬
’.Allah’a sığınıyoruz
Buhârî , İ’tisâm, 3;Müslim, Fezâil, 134 ‫ر َ ض ِي ن َا ب ِال ل ّ ه ِ ر َ ب ّا‬

24. ”Evet“ deseydi
her yıl haccedecektik.
Hz. Ali anlatıyor.
‫ع َ ن ْ ع َ ل ِ ي ّ ب ْ ن ِ أ َ ب ِي‬

”Ona bir yol bulup güç yetirenlerin Ev'i
haccetmesi Allah'ın insanlar َ ‫ط َا ل ِ ب ٍ ق َا ل‬
üzerindeki hakkıdır .”(A.İmrân
3/97) âyeti nazil olunca Sahabîler,
”Yâ Resûlallah, her yıl mı?” diye
‫ل َ م ّا ن َ ز َ ل َ ت ْ } و َ ل ِ ل ّ ه ِ ع َ ل َى‬
sordular. ْ ‫ال ن ّا س ِ ح ِ ج ّ ا ل ْ ب َ ي ْ ت ِ م َ ن‬
Peygamber Efendimiz, cevap
vermeyerek sustu. { ‫ا س ْ ت َ ط َا ع َ إ ِ ل َ ي ْ ه ِ س َ ب ِي ل‬
ً
”Yâ Resûlallah, her yıl mı?” diye
tekrar sorunca: Peygamberimiz, ِ ‫ق َا ل ُوا ي َا ر َ س ُو ل َ ال ل ّ ه‬
َ ‫أ َ ف ِي ك ُ ل ّ ع َا م ٍ ف َ س َ ك َ ت‬
”Hayır! Her yıl değil.
Şayet ’Evet’ demiş olsaydım, her
sene haccetmek üzerinize farz
olurdu.” Bunun üzerine Maide ‫ف َ ق َا ل ُوا‬
5/101-102 âyeti nazil oldu.
Müsned, I/113 ّ ‫ي َا ر َ س ُو ل َ ال ل ّ ه ِ ف ِي ك ُ ل‬
‫ع َا م ٍ؟‬

25. Allah ve Peygamber'i bir
…şeye hükmettiği zaman
Allah ve Peygamber'i bir şeye hükmettiği
zaman, inanan erkek ve kadına artık işlerinde
başka yolu seçmek yaraşmaz. Allah'a ve
Peygamber'e baş kaldıran şüphesiz apaçık bir
.şekilde sapmış olur
Ahzab 33/36

26. Ne verirse onu alın
Resûl size ne verirse
ُ ‫ و َ م َا آَ ت َا ك ُ م‬

artık onu alın, sizi
neden sakındırırsa
artık ondan sakının ve ُ ‫ال ر ّ س ُو ل‬
Allah'tan korkun.
ُ ‫ف َ خ ُ ذ ُو ه‬
Haşr 59/7 ْ ‫و َ م َا ن َ ه َا ك ُ م‬
ُ‫عَنْه‬
‫ف َا ن ْ ت َ ه ُوا‬

27. Size emrettiklerimi gücünüz yettiğince yapın!
Ebû Hüreyre’den (Radıyallahü anh): ‫عَن أَبِي هُريْرَةَ رَضِي‬
َ ْ
Rasûlullah (Sallallahü aleyhi ve sellem)
dedi ki: :َ‫اللّه عَنْه قَال‬
Size verdiğim bilgi ile yetinin,”
(beni serbest bırakın!)
‫قَال رَسُول اللّه صَلّى‬
ِ ُ َ
Unutmayın ki sizden önceki :َ‫اللّه عَلَيْه وَسَلّم‬
ِ
ْ ‫ذ َ ر ُو ن ِي م َا ت َ ر َ ك ْ ت ُ ك ُ م‬
toplumlar çok soru sormaları
ve çoğu kez peygamberlerine
zıt düşmeleri sebebiyle helâk
.olmuşlardır
ْ ‫ف َ إ ِ ن ّ م َا ه َ ل َ ك َ م َ ن‬
Size neyi yasakladıysam ondan ْ ‫ك َا ن َ ق َ ب ْ ل َ ك ُ م‬
kaçının ve neyi emrettiysem
gücünüz yettiği kadar onu da ْ ‫ب ِ ك َ ث ْ ر َ ة ِ س ُ ؤ َا ل ِ ه ِ م‬
“!yapın ‫و َا خ ْ ت ِ ل َف ِ ه ِ م ْ ع َ ل َى‬
Buhari, İ'tisam 4; Müslim, Hacc 412
‫أ َ ن ْ ب ِ ي َا ئ ِ ه ِ م ْ م َا‬

28. !Sünnetimize tâbi olun
Imrân b. Husayn (Radıyallahü
anh) anlattı:
ٍ‫عَنْ عمْرَانَ بْنِ حصَيْن‬
ُ ِ
Kur’ân nazil olurken :َ‫رَضِي اللّه عَنْه قَال‬
Rasûlullah(Sallallahü aleyhi ve
sellem) bazı sünnetler ّ‫نَزلَ الْقُرْآنُ وسَن‬
َ َ
(yani kurallar) ortaya
:koydu. Sonra dedi ki
‫رسُولُ اللّهِ صَلّى اللّه‬ َ
Bize/bizim bu sünnetimize’ ّ‫عَلَيْهِ وسَلمَ السّنَنَ ثُم‬
ّ َ
tâbi olun, vallahi böyle
’.yapmazsanız sapıtırsınız
:َ‫قَال‬
Müsned, IV/445 ْ ‫ا ت ّ ب ِ ع ُو ن َا ف َ و َال ل ّ ه ِ إ ِ ن‬
‫ل َ م ْ ت َ ف ْ ع َ ل ُوا ت َ ض ِ ل ّوا‬

29. Allah Rasûlü‘nün haram kılması,
Allah‘ın haram kılması gibidir
Kitap verilenlerden, Allah'a, ahiret
gününe inanmayan,Allah'ın ve
Peygamberinin haram kıldığını
haram saymayan, hak dinini din
edinmeyenlerle, boyunlarını büküp
kendi elleriyle cizye verene kadar
savaşın
Tevbe 9/29

30. Mikdâm b. Ma’dîkerib’den
(Radıyallahü anh): naklediliyor ‫عَنِ الْمِقْدَامِ بْنِ مَعْدِي‬
Hayber’in fethi günü,
Peygamberimiz(Sallallahü aleyhi
‫كرِبَ رَضِي اللّه عَنْه‬ َ
ve sellem) birçok şeyi haram :ُ‫يَقُول‬
:kıldı ve şöyle buyurdu
İleride) sizden birine, benim)” ‫حرّمَ رَسُولُ اللّهِ صَلّى اللّه‬ َ
hadisim ulaştığında, o
koltuğuna kurulmuş olarak; َ‫عَلَيْهِ وَسَلّمَ يَوْمَ خَيْبَر‬
’Bizimle sizin aranızda
Allah‘ın Kitab‘ı vardır; :َ‫أَشْيَاءَ ثُمّ قَال‬
)sadece( onda
bulduğumuz helâli helâl ْ ‫ي ُو ش ِ ك ُ أ َ ح َ د ُ ك ُ م ْ أ َ ن‬
ve haramı da haram
kabul ederiz ,’ diyerek َ ‫ي ُ ك َ ذ ّ ب َ ن ِي و َ ه ُ و‬
neredeyse beni inkâr etme
.noktasına gelecektir ِ ‫م ُ ت ّ ك ِ ئ ٌ ع َ ل َى أ َ ر ِي ك َ ت ِ ه‬
Dikkat edin! Allah Rasûlü’nün ‫ي ُ ح َ د ّ ث ُ ب ِ ح َ د ِي ث ِي‬
haram kılması, Allah’ın
”.haram kılması gibidir ‫ف َ ي َ ق ُو ل ُ ب َ ي ْ ن َ ن َا‬
Müsned, IV/132; Tirmizî., İlim, 10
ِ ‫و َ ب َ ي ْ ن َ ك ُ م ْ ك ِ ت َا ب ُ ال ل ّ ه‬

31. !Nasıl bir nesil
Abdullah b. Mes’ûd’dan (Radıyallahü ٍ‫عَنْ عَبْدِ اللّهِ بْنِ مَسْعُود‬
:‫رَضِي اللّه عَنْه‬
anh):
Rasûlullah (Sallallahü aleyhi ve sellem)
şöyle dedi: ‫أَنّ رَسُولَ اللّهِ صَلّى اللّه‬
”Benden önce Allah’ın :َ‫عَلَيهِ وَسَلّمَ قَال‬
ْ
gönderdiği her Peygamberin
yanında, onun sünnetine
yapışan ve emrine itâat eden ‫وَجَلّ فِي أُمّةٍ قَبْلِي إ ِل‬
ّ
havarileri ve ashâbı ِ‫كَانَ لَهُ مِنْ أُمّتِه‬
ٌ‫حَوَارِيّونَ وَأَصْحَاب‬
bulunurdu. Onlardan sonra
gelen nesiller, (bu yoldan
tamamiyle döndüler/saptılar َ‫يَأْخُذُونَ بِسُنّتِهِ وَيَقْتَدُون‬
ve) yapmadıklarını ِ‫بِأَمرِه‬
ْ
söylemeye, emrolunmadıkları
şeyi yapmaya başladılar.”
Müslim, Îmân, 80 ‫خُلُوفٌ يَقُولُونَ مَا ل‬
َ

32. :Güzel bir örnek
 Andolsun, sizin için,
Allah'ı ve ahiret
َ ‫ ل َ ق َ د ْ ك َا ن‬
gününü umanlar ve ‫ل َ ك ُ م ْ ف ِي‬
Allah'ı çokça
zikredenler için ِ ‫ر َ س ُو ل ِ ال ل ّ ه‬
Allah'ın Resûlü’nde ٌ ‫أ ُس ْ و َ ة ٌ ح َ س َ ن َ ة‬
güzel bir örnek vardır.
Ahzab 33/21
َ ‫ل ِ م َ ن ْ ك َا ن‬
َ ‫ي َ ر ْ ج ُو ال ل ّ ه‬
َ ‫و َا ل ْ ي َ و ْ م َ ا ل َخ ِ ر‬
ْ

33. Namazda…, hacda ve her ibadette
 ”Beni namaz kılarken ‫» ص َ ل ّوا ك َ م َا‬ 
gördüğünüz şekilde « ‫ر َأ َ ي ْ ت ُ م ُو ن ِى أ ُ ص َ ل ّى‬
namaz kılın!”
Buhâri, Ezân, 18
 ”Ibadet şekillerini
benden alın/öğrenin!”
Müslim, Hac, 310 ‫» خ ُ ذ ُوا ع َ ن ّي‬ 
«ْ ‫م َ ن َا س ِ ك َ ك ُ م‬

34. !Emrine aykırı davranmayalım
 …Onun emrine
aykırı davrananlar, َ‫...فلْيَحْذَرِ الّذِين‬
َ
kendilerine bir ْ‫يُخَالِفُونَ عن‬
َ
ْ‫أَمْرهِ أَنْ تُصِيبَهُم‬
fitnenin isabet
etmesinden veya ِ
onlara acı bir
azabın ْ‫فتْنَةٌ أَوْ يُصِيبَهُم‬
ِ
çarpmasından
sakınsınlar.
ٌ‫عَذَابٌ أَلِيم‬
Nur 24/63 (63)

35. Benim ve hidâyette olan önderlerin sünnetine sarılın
”Allah’a karşı takva sahibi
olmanızı, başınızdaki Habeşli
ِ‫ أُوصِيكُمْ بِتَقْوَى اللّه‬
bir zenci köle de olsa (âdil ْ‫وَالسّمْع وَالطّاعَة وإِن‬
َ ِ ِ
olduğu sürece emirlerine)
kulak verip itaat etmenizi
ُ‫كَان عَبدًا حبَشِيّا فَإِنّه‬
َ ْ َ
isterim. Benden sonra sizden ‫مَن يعِش مِنْكُمْ بعْدِي‬
َ ْ َ ْ
yaşayan kişi birçok ihtilâflar
görecek. Bu durumda benim
‫فَسيَرَى اخْتِلفًا كَثِيرًا‬
َ َ
sünnetime ve hidâyette olan
üstün önderlerin sünnetine
ِ‫فعلَيْكُم بِسنّتِي وَسُنة‬
ّ ُ ْ َ َ
sarılın, onlara yapışın, (hattâ َ‫الْخُلفَاء الرّاشِدِين‬ ِ َ
öyle ki) azı dişlerinizle (tutar
gibi) onlara sıkıca tutunun.
‫الْمهدِيّين فتَمَسّكُوا بهَا‬
ِ َ َ ْ َ
Yeni çıkan görüşler/icraatlar ِ‫وَعَضّوا علَيهَا بِالنّوَاجذ‬
ِ ْ َ
hakkında dikkatli olun! Her
yeni şey bid’at (yani İslâm’a ِ‫وإِيّاكُم ومُحدَثَاتِ الُمُور‬
ْ ْ َ ْ َ
aykırı) olabilir. Her bid’at ise ٌ‫فَإِنّ كُلّ مُحدَثَةٍ بِدْعَة‬
ْ
dalâlettir.”
Müsned, IV/126-127 ٌ‫وَكُل بدْعةٍ ضَللَة‬
َ َ ِ ّ

36. Tabi ki
Sahih rivâyetleri,
…uydurmalardan arındırarak

37. Mevzu rivayetlere örnekler
 ”Sen olmasaydın ‫ 3212 - لولك‬
âlemleri yaratmazdım”
 Sağânî: ”mevzû”
‫لولك ما خلقت‬
 Aclûnî, K.Hafâ, 2123 .‫الفلك‬
‫ قال الصغاني‬
، ‫موضوع‬
‫وأقول لكن‬
‫معناه صحيح‬
‫وإن لم يكن‬

38. PEYGAMBER EFENDİMİZ HZ. ALİ‘ YE BİR
GÜN ŞÖYLE DEMİŞTİR:
YA ALİ ! ALTIYÜZBİN KOYUN MU
İSTERSİN, YAHUT ALTIYÜZBİN ALTIN MI
VEYA ALTIYÜZBİN NASİHAT Mİ?

39. HZ. ALİ:
“ALTI YÜZ BİN NASİHAT İSTERİM”
DEMİŞTİR.

40. HZ. MUHAMMED )sav(:
“ŞU ALTI NASİHATE UYARSAN ALTI YÜZ BİN
NASİHATE UYMUŞ GİBİ OLURSUN” DEDİ.

41. 1. HERKES NAFİLELERLE
MEŞGUL OLURKEN, SEN FARZLARI
İFA ET!

42. 2. HERKES DÜNYA İLE MEŞGUL
OLURKEN, SEN ALLAH‘I HATIRLA,
İSLAM‘A UYGUN YAŞA, İSLAM‘A UYGUN
KAZAN VE İSLAM‘A UYGUN HARCA!

43. 3. HERKES BİRİNİN AYIBINI
ARAŞTIRIRKEN SEN KENDİ
AYIPLARINI ARA, KENDİ AYIPLARINLA
MEŞGUL OL!

44. 4. HERKES DÜNYAYI İMAR
EDERKEN SEN DİNİNİ İMAR
ET, ZİNETLENDİR!

45. 5. HERKES HALKA YAKLAŞMAK İÇİN VASITA
ARARKEN, HALKIN RIZASINI GÖZETİRKEN
SEN HAKK‘IN RIZASINI GÖZET, HAKKA
YAKLAŞTIRICI SEBEP VE VASITALARI ARA!

46. HERKES ÇOK AMEL İŞLERKEN SEN .6
AMELİNİN ÇOK OLMASINA DEĞİL,
!İHLASLI OLMASINA DİKKAT ET

47. RABBİM HAKKI HAK BİLİP HAKKA
UYAN BATILI DA BATIL BİLİP
BATILDAN SAKINAN İHLASLI
KULLARDAN EYLESİN!
www.msoysaldi.sayfasi.com

48. …Kul hakkına tecavüz etmeden

53. ”Hadis için yolculuklar ”Rihle

54. Ahmed b. Hanbel Yemen yollarında

55. Hadis için dilencilik yapan:
Bakiy b. Mahled

56. :Dikkat edilmesi gerekenler
aslî kaynaklarından titizlikle seçilmeli Hadisler*
:Hükümlerine mutlaka bakılmalı*
Tirmizî ne demiştir? Zevâidlerde Busirî ve
?Heysemî hangi hükümleri vermiş
Fezâil konusunda zayıf rivâyetler temriz kalıpları*
ile nakledilmeli
Salt akıl ve mantıkla sahabe ve diğer râviler*
yerilmemeli
Keyfî bir şekilde metin tenkidinde bulunulmamalı*
Bazı metinlerin yorumu zamana bırakılmalı*

57. ‫‪Sünneti ihya eden cennette Rasulullah‘la birlikte olacak‬‬
‫عن أنس بن مالك قال : قدم رسول ا صلى ا عليه وآله‬
‫وسلم المدينة وأنا يومئذ بن ثمان سنين فذهبت بي أمي إليه‬
‫... فخدمت رسول ا صلى ا عليه وآله وسلم عشر سنين‬
‫فلم يضربني ضربة قط ولم يسبني ولم يعبس في وجهي‬
‫وكان أول ما أوصاني به أن قال يا بني اكتم سري تكن‬
‫مؤمنا فما أخبرت بسره أحدا ...‬
‫ثم قال يا بني إياك واللتفات في الصلة فإن اللتفات في‬
‫الصلة هلكة ...‬
‫ثم قال لي يا بني إذا دخلت على أهلك فسلم على أهلك‬
‫يكن بركة عليك وعلى أهل بيتك ..‬
‫ثم قال لي يا بني إن حفظت وصيتي فل يكونن شيء أحب‬
‫إليك من الموت‬
‫ثُمّ قَال لِي " يَا بُنَىّ وَذَلِكَ مِنْ سُنّتِي‬
‫َ‬

58. Burada bulunanlar
bulunmayanlara duyursun!
Ahmed, Müsned, V/37
!Allah muhaddislerin yüzünü ağartsın
sahabiden nakledildi. Bk. Kettânî, Nazmu’l-mütenâsir, 24 30

60. SALÂT Ü SELÂM
Sana, âilene, ashâbına ve tüm inananlara olsun

61. ”.Teşekkür eder, saygılar sunarız“