1. T.C. DOĞANKENT MÜFTÜLÜĞÜ KURBAN İBADETİ Recep ŞAHAN 28.10.2011-DOĞANKENT
2. T.C. DOĞANKENT MÜFTÜLÜĞÜ KURBAN: Sözlükte “yaklaşmak, Allah’a yakınlık sağlamaya vesile olan şey” anlamına gelen kurban, dinî bir terim olarak, “ ibadet maksadıyla belirli bir vakitte belirli şartları taşıyan hayvanı usulünce boğazlamak, ya da bu şekilde boğazlanan hayvan ” demektir. Arapça’da bu şekilde kesilen hayvana udhiyye denilir
3. T.C. DOĞANKENT MÜFTÜLÜĞÜ Kurban İbadeti Hz. Ademle başlayan ve kıyamete kadar sürecek olan ibadetlerdendir. Kurban Hz.Adem’in oğulları Habil ile Kabil kıssasında geçer.Kur’an şöyle anlatır: Maide 27-31 وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ ابْنَيْ آدَمَ بِالْحَقِّ إِذْ قَرَّبَا قُرْبَانًا فَتُقُبِّلَ مِن أَحَدِهِمَا وَلَمْ يُتَقَبَّلْ مِنَ الآخَرِ قَالَ لَأَقْتُلَنَّكَ قَالَ إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ “ Onlara, Âdem’in iki oğlunun haberini gerçek olarak oku. Hani ikisi de birer kurban sunmuşlardı da, birinden kabul edilmiş, ötekinden kabul edilmemişti. Kurbanı kabul edilmeyen, “Andolsun seni mutlaka öldüreceğim” demişti. Öteki, “Allah, ancak kendisine karşı gelmekten sakınanlardan kabul eder” demişti. Maide 27 KURBANIN TARİHİ www.dogankentmuftulugu.gov.tr
4. T.C. DOĞANKENT MÜFTÜLÜĞÜ لَئِن بَسَطتَ إِلَيَّ يَدَكَ لِتَقْتُلَنِي مَا أَنَاْ بِبَاسِطٍ يَدِيَ إِلَيْكَ لَأَقْتُلَكَ إِنِّي أَخَافُ اللّهَ رَبَّ الْعَالَمِينَ “ Andolsun! Sen beni öldürmek için elini bana uzatsan da ben seni öldürmek için sana elimi uzatacak değilim. Çünkü ben âlemlerin Rabbi olan Allah’tan korkarım.” Maide 28 إِنِّي أُرِيدُ أَن تَبُوءَ بِإِثْمِي وَإِثْمِكَ فَتَكُونَ مِنْ أَصْحَابِ النَّارِ وَذَلِكَ جَزَاء الظَّالِمِينَ “ Ben istiyorum ki, sen benim günahımı da, kendi günahını da yüklenip cehennemliklerden olasın. İşte bu zalimlerin cezasıdır.” Maide 29 www. dogankentmuftulugu .gov.tr
5. T.C. DOĞANKENT MÜFTÜLÜĞÜ فَطَوَّعَتْ لَهُ نَفْسُهُ قَتْلَ أَخِيهِ فَقَتَلَهُ فَأَصْبَحَ مِنَ الْخَاسِرِينَ “ Derken nefsi onu kardeşini öldürmeye itti de (nefsine uyarak) onu öldürdü ve böylece ziyan edenlerden oldu.” Maide 30
6. T.C. DOĞANKENT MÜFTÜLÜĞÜ فَبَعَثَ اللّهُ غُرَابًا يَبْحَثُ فِي الأَرْضِ لِيُرِيَهُ كَيْفَ يُوَارِي سَوْءةَ أَخِيهِ قَالَ يَا وَيْلَتَا أَعَجَزْتُ أَنْ أَكُونَ مِثْلَ هَذَا الْغُرَابِ فَأُوَارِيَ سَوْءةَ أَخِي فَأَصْبَحَ مِنَ النَّادِمِينَ “ Nihayet Allah, ona kardeşinin ölmüş cesedini nasıl örtüp gizleyeceğini göstermek için yeri eşeleyen bir karga gönderdi. “Yazıklar olsun bana! Şu karga kadar olup da kardeşimin cesedini örtmekten âciz miyim ben?” dedi. Artık pişmanlık duyanlardan olmuştu.” Maide 31
7.
8.
9. T.C. DOĞANKENT MÜFTÜLÜĞÜ ” رَبَّنَا إِنِّي أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّيَّتِي بِوَادٍ غَيْرِ ذِي زَرْعٍ عِنْدَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ رَبَّنَا لِيُقِيمُوا الصَّلاةَ فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً مِنَ النَّاسِ تَهْوِي إِلَيْهِمْ وَارْزُقْهُمْ مِنَ الثَّمَرَاتِ لَعَلَّهُمْ يَشْكُرُونَ ” ” Rabbimiz! Ben çocuklarımdan bazısını, senin kutsal evinin (Kâbe’nin) yanında ekin bitmez bir vadiye yerleştirdim. Rabbimiz! Namazı dosdoğru kılmaları için (böyle yaptım). Sen de insanlardan bir kısmının gönüllerini onlara meylettir, onları ürünlerden rızıklandır, umulur ki şükrederler. “ (İbrahim-37)
10. T.C. DOĞANKENT MÜFTÜLÜĞÜ Hacer ve yavrusu İsmail (as) ‘ın azıkları ve suları biter. Hem anası hem de yavrusu iyice susarlar. Hacer, yavrusu için su aramaya başlar. En yakın tepe olan Safa tepesine çıkar. Etrafa bakar. Ne su ne de bir insan görür. Safa tepesinden iner, vadiyi koşarak geçer ve hemen karşıdaki Merve tepesine çıkar. Etrafa bakar.Ne su ne de insan görür. 7 defa 2 tepe arasında böyle gider gelir. Sonunda yorgun ve üzgün yavrusunun yanına gelirken Allah’ın engin rahmeti yetişir. Susuzluktan kıvranan yavru bebeğin ayaklarının altından zemzem suyu fışkırır. Hem ana hem de yavrusu o suyu içerek ölmekten kurtulur. O suyun sayesinde zamanla insanlar o vadiye yerleşir ve Mekke kurulur.
11. T.C. DOĞANKENT MÜFTÜLÜĞÜ Aradan yıllar geçer. İsmail (as) büyümüş gençlik çağına girmişti. İbrahim (as), birgün oğlunun yanına geldi ve eliyle bir yeri göstererek : “ Allah bana şurada kendisi için bir ev yapmamı emrediyor. “ dedi. Bu ev yeryüzünde insanlar için yapılacak ilk mabet olacaktı. Baba ve oğul Ka’be’yi bina etmeye başladılar. İbrahim (as) Ka’be’yi bina ederken şöyle dua ediyordu : Bu vaazı www. dogankentmuftulugu .gov. tr’dan indirebilirsiniz
12. T.C. DOĞANKENT MÜFTÜLÜĞÜ وَإِذْ يَرْفَعُ إِبْرَاهِيمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَإِسْمَاعِيلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّكَ أَنتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَيْنِ لَكَ وَمِن ذُرِّيَّتِنَا أُمَّةً مُّسْلِمَةً لَّكَ وَأَرِنَا مَنَاسِكَنَا وَتُبْ عَلَيْنَا إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ “ Hani İbrahim, İsmail ile birlikte evin temellerini yükseltiyor, ”Rabbimiz! Bizden kabul buyur ! Şüphesiz sen hakkıyla işitensin, hakkıyla bilensin. “ diyorlardı. ” Rabbımız ! Bizi sana teslim olmuş kimseler kıl. Soyumuzdan da sana teslim olmuş bir ümmet kıl. Bize ibadet yerlerini ve ilkelerini göster. Tevbemizi kabul et. Çünkü sen tevbeleri çok kabul edensin.Çok merhametli olansın.” “ (Bakara 127-128)
13. T.C. DOĞANKENT MÜFTÜLÜĞÜ فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ السَّعْيَ قَالَ يَا بُنَيَّ إِنِّي أَرَى فِي الْمَنَامِ أَنِّي أَذْبَحُكَ فَانظُرْ مَاذَا تَرَى قَالَ يَا أَبَتِ افْعَلْ مَا تُؤْمَرُ سَتَجِدُنِي إِن شَاء اللَّهُ مِنَ الصَّابِرِينَ “ Çocuğu (İsmail) kendisiyle birlikte koşup yürüyecek yaşa gelince (İbrahim (as)) ona “ Yavrum ! Ben rüyamda seni boğazladığımı gördüm. Düşün bakalım, ne dersin? “ dedi. O da, “ Babacığım! Emrolundu-ğun şeyi yap.İnşaallah beni sabredenlerden bulacaksın. ” dedi. (Saffat 102) .
14. T.C. DOĞANKENT MÜFTÜLÜĞÜ Çünkü İbrahim (as) Peygam-berlerin rüyalarının doğru olduğunu ve vahiy olduğunu biliyordu. Bu arada şeytan insan suretinde önce İsmail (as)’ın anası Hacer’e, sonra da İsmail (as)’a gelerek onları kandırmak için kurban olayını bildirir. Ama hem anası Hacer, hem de oğlu İsmail (as) : “ Eğer Allah bunu emrettiyse O’nun emrine uyması ne güzel. Allah’ın emri başımız üstüne .” diye cevap verirler. Sonra İbrahim (as)’ın yanına gelerek onu caydırmaya çalışır. İbrahim (as), onun şeytan olduğunu anlayarak onu 3 yerde taşlayarak yanından kovar.
15. T.C. DOĞANKENT MÜFTÜLÜĞÜ فَلَمَّا أَسْلَمَا وَتَلَّهُ لِلْجَبِينِ وَنَادَيْنَاهُ أَنْ يَا إِبْرَاهِيمُ قَدْ صَدَّقْتَ الرُّؤْيَا إِنَّا كَذَلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ إِنَّ هَذَا لَهُوَ الْبَلَاء الْمُبِينُ وَفَدَيْنَاهُ بِذِبْحٍ عَظِيمٍ “ Nihayet her ikisi de ( Allah’ın emrine ) boyun eğip, İbrahim de onu ( kurban etmek için ) yüz üstü yere yatırınca ona, şöyle seslendik.“ Ey İbrahim! Gördüğün rüyanın hükmünü yerine getirdin.Şüphesiz biz, iyilik yapanları böyle mükafatlandırırız.Şüphesiz bu apaçık bir imtihandır.Biz (İbrahim’e) büyük bir kurbanlık vererek onu (İsmail’i) kurtardık. ” Saffat 103-107 Bu vaazı www. dogankentmuftulugu .gov. tr’dan dinleyebilirsiniz
16.
17. T.C. DOĞANKENT MÜFTÜLÜĞÜ Kişi kurban kesmekle öncelikle Allah’ın emrine, Hz. Peygamberin sünnetine uymuş olur . Nitekim Kuran-ı Kerimde فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَانْحَرْ “ Rabbin için namaz kıl kurban kes” buyrulmaktadır. Kurbanın Önemi Kurban, mali bir ibadet olmanın yanı sıra, kesilen hayvanların etlerinin ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması sonucunda toplum hayatını iyi yönde etkileyen bir ibadettir. Bu sebeple Kurban ibadetinin hem fert açısından hem de sosyal yönden birçok faydası vardır.
18. T.C. DOĞANKENT MÜFTÜLÜĞÜ Kurbanın Önemi Kişi kurban kesmekle Hz. İbrahim’in göstermiş olduğu itaate kendisinin de hazır olduğunu simgesel bir davranışla göstermiş olmaktadır
19.
20. T.C. DOĞANKENT MÜFTÜLÜĞÜ “ Ebu Hüreyre (ra) rivayet ediyor : “ (Peygamberimiz (sav) kurban bayramı günü mü’minlere bayram namazını kıldırdıktan ve hutbesini okuduktan sonra - Bismillahi Allahu Ekber - diyerek kendi eliyle ) biri kendisi için diğeri de ümmetinden kurban kesemeyenler için boynuzlu ve semiz iki tane koç kesti.” (Taberani, Mucem-i Kebir) Kurban Ne Zaman Vacip Olmuştur ? * ضَحَّى رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بِكَبْشَيْنِ أَقْرَنَيْنِ أَمْلَحَيْنِ، أَحَدُهُمَا عَنْهُ وَعَنْ أَهْلِ بَيْتِهِ، وَالآخَرُ عَنْهُ وَعَنْ مَنْ لَمْ يُضَحيِّ مِنْ أُمَّتِه Kurban ibadeti hicretin 2. yılında eda edilmeye başlanmış ve Hz . Peygamber ( s . a . s .) hicretten itibaren on yıl süre yle hep kurban kesmiştir .
21.
22.
23.
24. T.C. DOĞANKENT MÜFTÜLÜĞÜ Bu vaazı www. dogankentmuftulugu .gov.tr den indirebilirsiniz Kurban Kesmenin Hükmü Nedir? 1. VACİB-İ AYNİ 2. SÜNNET-İ KİFAİ İmam A’zam Cumhur
25. Kurban kesme kle kimler yükümlüdür? Kurban kesmek, akıllı, buluğ çağına ermiş, dinen zengin ve misafir olmayan ; Müslüman’ın yerine getireceği mali bir ibadettir. Misafirler dilerse kurban kesebilirler. Temel ihtiyaçlarından ve borcundan başka (85 gr.) altın veya bunun değerinde para veya eşyaya sahip olan kişi dinen zengindir, dolayısıyla Allah'ın kendisine bahşetmiş olduğu nimetlere şükran ifadesi ve Allah yolunda fedakarlığın nişanesi olarak kurban kesmelidir. T.C. DOĞANKENT MÜFTÜLÜĞÜ
26. Hangi hayvanlar kurban olarak kesilebilir? 1- KOYUN – KEÇİ 1 YAŞINI BİTİRMİŞ OLMALI. 1 KİŞİ İÇİN KURBAN EDİLİR. 2- SIĞIR – MANDA 2 YAŞINI BİTİRMİŞ OLMALI. 1-7 ARASI KİŞİ İÇİN KURBAN EDİLEBİLİR. 3- DEVE 5 YAŞINI BİTİRMİŞ OLMALI. 1-7 ARASI KİŞİ İÇİN KURBAN EDİLEBİLİR. Kurban ların erkek veya dişi olması, ortakların sayısının tek veya çift olması da fark etmez. Yalnız bütün ortakların niyeti Allah’a kurbet olmalı ve hisselerin 1/7 den düşük olmaması gerekir. Kurbanlıklarda kurban olmaya mani kusurlar olmaması gerekir. Bir veya iki gözü kör olan, kulak ve kuyruğunun 1/3 den fazlası kopmuş olan, dişlerinin çoğu dökülmüş olan, dilinin çoğu kesilmiş olan, boynuzları kökünden kırık olan, burnu kesik, çok zayıf ve kötürüm olan hayvanlar kurban olmazlar. T.C. DOĞANKENT MÜFTÜLÜĞÜ Bu vaazı www. dogankentmuftulugu .gov.tr den indirebilirsiniz
27. Kurban ne zaman kesilir? Kurban z ilhicce ay ı n ı n 10.- 11.- 12. günleri kesilir. Kurban kesim vakti, 1. gün Bayram namazı kılındıktan s onra başlar; 3. gün güneş batıncaya kadar devam eder. Bu geçen süre içinde gece ve gündüz kurban kesilebilir. Ancak kurbanların gündüz kesilmesi ve 1. gün kes ilmesi d aha faziletlidir. (Şafi mezhebinde 4. gün de kesilebilir) T.C. DOĞANKENT MÜFTÜLÜĞÜ Bu vaazı www. dogankentmuftulugu .gov.tr den indirebilirsiniz
28. T.C. DOĞANKENT MÜFTÜLÜĞÜ K urbanın rüknü : kurbanlık hayvanın kesilmesidir. Hayvanı kesmeden, canlı olarak veya bedelini yoksula vermekle kurban vecibesi yerine gelmez. “ İmran (ra) rivayet ediyor : “ (Peygamberimiz (sav) kızı Fatıma’ya (ra) : “ Kızım Fatıma ! Kurbanın kesilirken orada bulun. Zira işlemiş olduğun her günah, kurban kanının ilk damlası yere düştüğünde, bağışlanır. “ dedi…” (Hakim, Mustedrek) Kurbanın rüknü ve şartları?
29. Kurban nasıl kesilir? Besmele kasden terk edilirse kurban olmaz. Eti yenmez. Besmele unutulursa kurban olmaya zararı yoktur. Kurban olur ve eti de yenir.Kurbanları mü’min erkek ve kadınlar keser . Kendisi kesemeyen ehil birine vekalet vererek kestirebilir. Orada ise kesenle birlikte kendisi de besmele çeker.Kesecek müslüman yoksa kitabi olanların kestiği de kurban olur. İbadet olduğundan müslümanın kesmesi daha uygundur. Sahih bir kesim için gerekli şartlar : 1- Besmele Söylemek KURBAN KESERKEN “ BİSMİLLAHİ ALLAHU EKBER “ DENİR. 2- Müslüman Olmak KURBAN KESENİN MÜ’MİN OLMASI GEREKİR. T.C. DOĞANKENT MÜFTÜLÜĞÜ
30. Adabına uygun kurban nasıl kesilir? 1- Önce abdest alınır. 2- Kurban kesim yerine incitilmeden götürülür. 3- Kıbleye karşı ve sol yanı üzerine yatırılır. 4- Keskin bıçak kullanılır ve bıçak hayvana gösterilmez. 5- Biliniyorsa kurban duası okunur. Teşrik tekbiri getirilir. 6- Kurban kesen ve sahibi “ Bismillahi Allahu ekber “ diye besmele çeker. 7- Besmeleden sonra ara vermeden ve söz söylemeden kurbanı keser. 8- Hayvanın şah damarları ile yemek ve nefes borusu kesilir. 9- Kanının tamamen akması için beklenir. 10- Allah rızası için şükür olarak 2 rekat namaz kılar. T.C. DOĞANKENT MÜFTÜLÜĞÜ
31. T.C. DOĞANKENT MÜFTÜLÜĞÜ ضَحَّى رسول الله صلى الله عليه وسلم في يوم عيدٍ بِكَبْشَيْنِ وقال حين ذبحهما : " إِنّى وَجَّهْتُ وَجْهِيَ لِلَّذِي فَطَرَ السَّمَاوَاتِ وَالأرْضَ حَنِيفًا وَمَا أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ إِنَّ صَلاتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ . لا شَرِيكَ لَهُ وَبِذَلِكَ أُمِرْتُ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِينَ . " Kurban Duası “ Cabir (ra) rivayet ediyor : “ (Peygamberimiz (sav) kurban bayramı günü 2 tane koç kesti. Onları keserken “ Ben hakka yönelen birisi olarak yüzümü, gökleri ve yeri yaratana döndürdüm. Ben Allah’a ortak koşanlardan değilim. Şüphesiz benim namazım da, diğer ibadetlerim de, yaşamam da, ölümüm de âlemlerin Rabbi Allah içindir. ” diyerek dua etti. (Taberani, Mucem-i Kebir)