This project aims to evaluate the impact of Kariyer.net, as Turkey's leading online job board and HR recruitment website, on the labor market dynamics and quantify its contributions to the recruitment outcomes, thereby transforming of job-seeking dynamics in Turkey.
The Impacts of Covid-19 on Enterprises for the Business for Goals Platform (R...
Impacts of Kariyer.net on Turkey's Labor Market
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7. Yönetici
Özeti
Bu rapor, Kariyer.net'in Türkiye işgücü piyasası üzerindeki etkilerini tespit etmek
amacıyla Politika Analiz Laboratuvarı (PAL) tarafından hazırlanmıştır. Ocak - Mayıs 2022
döneminde yürütülen çalışmada literatür ve kamuya açık veriler analiz edilmiş, Kariyer.
net yöneticileriyle ve işverenler tarafında İK uzmanlarıyla derinlemesine mülakatlar
gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, ikisi işveren gruplarına ve üçü adaylara yönelik olmak
üzere beş anket uygulanmıştır. Araştırma sürecinde elde edilen bulgular raporda dört
bölümde incelenmektedir.
1. Türkiye'de istihdam ve iş bulma dinamikleri
Türkiye'de çalışabilir nüfus 2010-2021 döneminde 52,5 milyondan 64 milyona
yükselmiştir. 2018 sonrası ekonomide yaşanan daralma ve pandemi nedeniyle istihdam
kademeli olarak düşmüş ve işsizlik artmış olsa da bu rapor kapsamındaki etkilerin analiz
edildiği 2010-2021 döneminde istihdam 6 milyon yükselerek 28,8 milyona ulaşmıştır. Bu
dönemde özel sektörde ücretli çalışanların sayısı 10,8 milyondan 13,8 milyona ulaşmış;
toplam istihdam içindeki pay ise %47'den %52'ye yükselmiştir. İşsiz olup iş arayanların
sayısı 2021itibariyla 3,9 milyon kişiykençalışanlarla birlikte 5,8milyonkişiyeçıkmaktadır.
Türkiye'de son yıllarda işgücü piyasasında hem arz hem de talep tarafı hızla büyürken
dijital kanalların kullanımı da giderek yaygınlaşmaktadır. Kariyer.net'te ilan açan işveren
sayısı son 1O yılda yaklaşık üç kat artarak 2021'de 38 bine yükselmiştir. Kariyer.net'ten
iş başvurusu yapan kişi sayısı da 2013-2021 döneminde yaklaşık 1 milyon artarak 3,2
milyona erişmiştir.
8. 2. Kariyer.net'in istihdam etkisi
İstihdam etkisi; aday-işveren eşleşmesinin Kariyer.net ve İşin Olsun platformları
üzerinden tamamlandığı "doğrudan" ve eşleşme süreçlerinde bu platformlar
tarafından sunulan imkanların kullanılmasını içeren "dolaylı" olmak üzere iki
başlıkta incelenmektedir. Türkiye'de bir yılda gerçekleşen işe yerleşmelerin yaklaşık
%18'i doğrudan Kariyer.net üzerinden, %10'u ise doğrudan İşin Olsun üzerinden
sağlanmaktadır. Doğrudan Kariyer.net başvurusu ile yerleşmese de iş arama
veya özgeçmiş iletme süreçlerinde Kariyer.net kullananların oranı %19, İşin Olsun
kullananların oranı ise%12'dir. Tüm bu etkiler dahil edildiğinde Kariyer.net platformları
bir yılda özel sektörde işe yerleşen bireylerin yaklaşık%59'una fayda sağlamaktadır.
Kariyer.net yılda yaklaşık 797 bin kişinin istihdama katılmasını sağlamaktadır. İşin
Olsun'un 450 bin kişilik doğrudan katkısı dahil edildiğinde ise toplamda 1,2 milyondan
fazla kişinin her yıl Kariyer.net platformları aracılığıyla işe yerleştiği görülmektedir.
Doğrudan Kariyer.net veya İşin Olsun üzerinden yaptığı başvuruyla işe girmese de
işe yerleşme süreçlerinde Kariyer.net hizmetlerinden faydalanan adayların sayısı 1,4
milyondur. Bunun 853 binini Kariyer.net, 555 binini ise İşin Olsun oluşturmaktadır.
Kariyer.net üzerinden doğrudan ve dolaylı olarak işe girenlerin sayısı yılda 1 milyon 650
bin kişiyi bulurken, İşin Olsun'da bu sayı 1 milyon seviyesindedir. Doğrudan ve dolaylı
etkiler bir arada değerlendirildiğinde Kariyer.net ekosisteminin istihdam katkısı 2019-
2021 döneminde yıllık ortalama 2,6 milyon kişi düzeyindedir. Son 1O yılda Kariyer.
net ve İşin Olsun platformları üzerinden sağlanan doğrudan istihdam etkisi ise 8,6
milyonu bulmakta; bunun 7 milyonu Kariyer.net üzerinden ortaya çıkmaktadır.
3. Kariyer.net'in işgücü piyasasının gelişimine katkıları
Kariyer.net'in sunduğu hizmetler işe alım süreçlerini daha verimli hale getirmektedir.
Kariyer.net platformunda geniş kitlelerin bir araya gelmesi; uygun eşleşmenin
sağlanmasına, işe alım süreçlerinin hızlanmasına ve bilgi asimetrisinin azalmasına
katkı sağlamaktadır.
• Uygun eşleşmenin desteklenmesi: Kariyer.net platformunda iş arayanların
%68'i Kariyer.net sayesinde uygun iş ilanlarına ulaştığını, işverenlerin ise
%64'ü talep ettikleri nitelikte adaylara ulaştığını dile getirmiştir. Platformdaki
işverenlerin ve adayların üçte birden fazlası da Kariyer.net olmasaydı uygun
eşleşmenin sağlanamayacağını belirtmiştir. Ayrıca, Kariyer.net aracılığıyla işe
yerleşenler, diğer kanallardan iş bulanlara kıyasla kariyer hedefi ve çalışan
hakkı gibi kriterler açısından beklentilerine daha uygun işlere erişebilmektedir.
Süreçlerin hızlanması: İşverenlerin%78'i Kariyer.net'in işe alım
sürecinde belgelerin iletilmesini hızlandırdığını belirtirken aynı ifadeye adayların
%74'ü katılmıştır. İşverenlerin%74'ü Kariyer.net özgeçmiş formatının standart
hale gelmesinin süreçleri kolaylaştırdığını dile getirmiştir. Adayların%69'u ise
Kariyer.net'te özgeçmişlerinin olmasının işverenlerin kendilerine daha kolay
ulaşmasını sağladığını belirtmiştir.
Bilgi asimetrisinin azalması: İş arayanların%71'i Kariyer.net sayesinde daha
fazla fırma hakkında bilgi edindiğini belirtirken %62'si çalışma alanındaki
istihdam koşulları hakkındaki bilgiye erişimin kolaylaştığını dile getirmiştir. Öte
yandan, adayların %43'ü Kariyer.net aracılığıyla sektördeki ücretler hakkında
bilgi edindiğini söylemiştir.
2
9. 4. Kariyer.net'in istihdamda kapsayıcıhğın desteklenmesine katkıları
Kariyer.net, farklı sektör ve büyüklükteki işverenlere ve her kesimden bireylere
sunduğu eşit fırsatlar ile adil rekabet ortamını desteklemekte, gençler ve beş büyük il
dışında yaşayan bireyler adına işgücü piyasasının daha kapsayıcı hale gelmesine katkı
sağlamaktadır.
• Adil rekabetin desteklenmesi: İş arayanların %73'ü Kariyer.net'te çok sayıda
ve çeşitlilikte ilan bulunmasının fırsatlardan eşit bir şekilde haberdar olmalarını
sağladığını belirtmiştir. İşverenlerin %64'ü ise diğer yöntemlere kıyasla Kariyer.
net'in daha fazla başvuru almalarını ve daha geniş aday kitlesine ulaşmalarını
sağladığını ifade etmiştir.
• Gençlerin istihdamı: Kariyer.net aracılığıyla işe yerleşen her dört kişiden
biri gençlerden oluşmakta, bu oran yılda yaklaşık 200 bin gencin Kariyer.
net kullanarak işe girdiğini göstermektedir. Kariyer.net stajlara erişim ve ilk
işe yerleşmeyi kolaylaştırma yollarıyla gençlerin çalışma hayatına katılımını
kolaylaştırmaktadır. İlk defa bir işe yerleşen adayların %30'u bu işlerine Kariyer.
net aracılığıyla girmektedir.
• Bölgesel kapsayıcılık: Kariyer.net üye işverenlerinin yaklaşık %28'i beş büyük il
dışında yer alırken adaylarda bu oran %41'dir. 2021 yılında Kariyer.net üzerinden
açılan ilanların %23'ü beş büyük il dışındaki iller için açılmıştır. 2010-2020
döneminde ilan sayısı en fazla artış gösteren iller arasında Tekirdağ, Muğla,
Yalova gibi iller yer almaktadır. Kariyer.net üzerinden başvurularda Ankara,
İstanbul, İzmir üçgeni dikkat çekerken beş büyük il dışında en fazla başvuru
alan iller arasında Antalya, Adana, Muğla, Kayseri ve Konya bulunmaktadır.
3
10.
11. Çalışmanın
amacı ve
•• •
yontemı
Bu çalışma, Kariyer.net'in Türkiye işgücü piyasası üzerindeki etkilerini ölçmek
amacıyla gerçekleştirilmiştir. Kariyer.net, 1999 yılından beri işverenlerin ve iş arayan
bireylerin dijital ortamda bir araya gelmelerini sağlayarak Türkiye'nin en önemli istihdam
platformlarından biri haline gelmiştir. Kariyer.net'in istihdam etkileri üç aşamada
incelenmiştir. Birinci olarak, Kariyer.net'in Türkiye'de işe yerleşme süreçlerine yaptığı
doğrudan ve dolaylı katkılar mercek altına alınmış; son 1O yılda Kariyer.net aracılığıyla
istihdama kazandırılan kişi sayısı hesaplanmıştır. İkinci olarak Kariyer.net'in işgücü
piyasasının gelişimine yönelik dönüştürücü etkileri irdelenmiş; bu bağlamda işveren ve
çalışanlar arasında uygun eşleşmenin sağlanması, işe yerleşme süreçlerinin hızlanması
ve arz-talep arasındaki bilgi asimetrisinin giderilmesi gibi konular analiz edilmiştir.
Üçüncü ve son olarak ise Kariyer.net'in istihdamda fırsat eşitliğine ve imkanların
yaygınlaşmasına sağladığı katkılar kapsayıcılık başlığı altında değerlendirilmiş; işgücü
piyasasının demokratikleşmesi, gençlerin iş bulma süreçlerine katkılar ve bölgesel
kalkınma alanındaki etkiler tespit edilmiştir. Kariyer.net'in etkileri, 2017 yılından beri
çok sayıda mavi yaka meslek grubu için ücretsiz hizmet veren İşin Olsun platformunun
etkileri de dahil edilerek incelenmiştir.
Çalışmada farklı araştırma yöntemleri bir arada kullanılarak Kariyer.net'in istihdam
etkileri ölçülmüştür. Kariyer.net Etki Analizi çalışması için birbirini besleyen nitel ve
nicel unsurlardan oluşan karma yöntem araştırması benimsenmiştir. Çalışma sürecinde
kamuya açık veri kaynakları incelenerek ve Kariyer.net ekosisteminin farklı paydaşlarıyla
görüşmeler yapılarak Kariyer.net'in olası etkilerine ilişkin hipotezler oluşturulmuştur.
Söz konusu hipotezleri test etmek için Ocak-Mart 2022 arası toplamda yaklaşık 13.000
katılımcının yer aldığı 5 farklı anket çalışması tasarlanmış ve uygulanmıştır. Araştırma
süreci aşağıdaki aşamalardan oluşmuştur:
• Literatür taramaları ve kamuya açık verilerin analizi: Kamuya açık kaynaklar
incelenerek Türkiye işgücü piyasasına ilişkin genel trendler belirlenmiş, iş bulma
5
12. yöntemlerine ilişkin uluslararası kıyaslamalar yapılmış ve işgücü piyasasının
dönüşümüne yönelik belirleyiciler tespit edilmiştir.
• Saha çalışması: Kariyer.net yönetici ekipleriyle ve Kariyer.net kullanıcısı İK
uzmanlarıyla toplamda 24 derinlemesine mülakat gerçekleştirilmiştir. Bu
mülakatlar aracılığıyla Kariyer.net'in iş modeli ve stratejileri değerlendirilmiş,
Kariyer.net'in işverenler ve işgücü piyasası üzerindeki olası etkilerine yönelik
hipotezler geliştirilmiştir.
• TÜİK mikro veri analizi: TÜİK İşgücü istatistikleri Mikro Veri Seti, 7631 numaralı
protokol kapsamında talep edilerek Türkiye işgücü piyasası analizi yapılmış, iş
arama ve işe yerleşme sayıları hesaplanarak Kariyer.net'in nicel etkisine ilişkin
baz oluşturulmuştur. Ayrıca söz konusu veriler, çalışma kapsamında uygulanan
anketlerin ağırlıklandırması için de kullanılmıştır.
• Kariyer.net verilerinin analizi: Çalışma kapsamında Kariyer.net ve İşin Olsun
platformlarındaki ilan sayısı, ilan açan işveren sayısı, başvuru sayısı, başvuran
sayısı, işverenveadaylarındemografisigibi verilerderlenerekanalizedilmiştir. Bu
veriler anket kitlesinin belirlenmesinde, istihdam hesabının kalibre edilmesinde
ve Kariyer.net'in işgücü piyasasına yönelik doğrudan ve dolaylı etkilerinin analiz
edilmesinde kullanılmıştır.
• Türkiye İşe Yerleşen Anketi: Çalışma kapsamında Türkiye'de son 3 senede
özel sektörde işe girenleri temsil eden bir anket tasarlanmış ve uygulanmıştır.
ERA Research tarafından telefon ve yüz yüze görüşmeler yoluyla uygulanan bu
anketi Türkiye'nin 12 bölgesini ve beyaz-mavi yaka oranını temsil eden 1.026
kişi yanıtlamıştır. Anket aracılığıyla Kariyer.net ve İşin Olsun'un istihdama olan
katkı oranları belirlenmiştir.
• İşveren Anketleri: Kariyer.net'in işgücü piyasasının talep tarafına olan nicel ve
nitel etkilerini incelemek amacıyla Kariyer.net ve İşin Olsun aktif işverenlerine
yönelik 2 adet çevrimiçi anket uygulanmıştır. Anketlere Kariyer.net için 452
işveren, İşin Olsun için ise 580 işveren katılım sağlamıştır.
• İş Arayan Anketleri: Kariyer.net ve İşin Olsun'un nitel etkilerinin işgücü
piyasasının talep tarafında nasıl karşılık bulduğunu irdelemek için platforma
üye adayları kapsayan 2 adet çevrimiçi anket yapılmıştır. Bu anketlere Kariyer.
net için 2.557 aday, İşin Olsun için ise 1.372 aday yanıt vermiştir. istihdama
katkı hesabı sağlamasının yapılması için iş arayanlara ayrıca 2 anket daha
uygulanmış; bu anketlere Kariyer.net için 3.000, İşin Olsun içinse 4.177 aday
katılmıştır.
Araştırma süreci sonucunda elde edilen bulgular bu raporda dört ana bölümde
derlenerek sunulmaktadır:
1. Bölüm: Türkiye'nin 2010-2021dönemindeki işgücü piyasası görünümüne makro
ölçekten ışık tutulmaktadır. Çalışabilir nüfus, işgücü, istihdam, işsizlik gibi temel
göstergelerin tarihsel seyri analiz edilirken iş arama ve işe yerleşme yöntemleri
incelenmekte, Kariyer.net verileriyle olan ilişkisi irdelenmektedir.
2. Bölüm: TÜİK mikro verileri, çalışma kapsamında gerçekleştirilen anketlerin
verileri ve Kariyer.net verileri kullanılarak hesaplanan Kariyer.net'in istihdama
katkısı sunulmakta, doğrudan ve dolaylı etkiler detaylandırılmaktadır.
6
13. 3. Bölüm: Kariyer.net'in işveren ve iş arayanlar üzerindeki etkilerine kalitatif bir
perspektif ile ışık tutulmaktadır. Anketlerden elde edilen bulgular neticesinde
Kariyer.net'in Türkiye'deki işgücü piyasasında uygun eşleşmenin sağlanması,
işe yerleşme süreçlerinin hızlanması ve işgücü piyasasına ilişkin malumat
düzeyinin artırılmasına yönelik katkıları irdelenmektedir.
4. Bölüm: Kariyer.net'in istihdamda kapsayıcılığın artmasına yönelik katkıları;
işgücü piyasasının demokratikleşmesi, gençlerin iş bulma süreçlerine katkılar
ve bölgesel kalkınma alanındaki etkiler çerçevesinde analiz edilmektedir.
7
14.
15.
16. 1.1. Türkiye'de işgücünün genel görünümü
Türkiye'de 2010-2021 döneminde çalışabilir nüfus yaklaşık 11 milyon artarken aynı
dönemde istihdam 6 milyon yükselmiştir. Türkiye'de 15 yaş ve üstü olarak tanımlanan
çalışabilir nüfus 2010-2021 döneminde her sene ortalama %1,6 artarak 52,5 milyon
düzeyinden yaklaşık 64 milyona erişmiştir. Benzer artış istihdamda da gerçekleşmiştir.
201O yılında istihdamda olan kişi sayısı 22,6 milyondan 2021'de 28,8 milyona ulaşmıştır.
2010-2021 döneminin genelinde yaşanan yükselişe karşın pandemi süreci ve son
dönemde Türkiye ekonomisinde yaşanan daralma 2018-2020 döneminde istihdam
artışını yavaşlatmış, işsiz ve işgücüne dahil olmayan kişi sayıları artmıştır. 2021'de
ise göstergelerde toparlanma yaşanmıştır. 2010-2021 döneminde %48'den %51,4'e
yükselen işgücüne katılım oranının gelişimi sınırlı kalsa da bu artış büyük ölçüde
kadınların işgücüne katılımının artışından kaynaklanmıştır. Kadınların işgücüne katılımı
201O'da %26'dan 2021'de %33'e yükselmiştir.
Şekil 1: Türkiye işgücü dinamikleri, 2010-2021
"cij.. 70
:.i2
C
63,7
o 61,5 62,6
� 59,9 60,7
� 60 57,0 57,9 58,7
53,6 54,7 55,6
52,5
50
26,8 28,8
25,9 26,6 27,2 28,2 28,7 28,1
24,8 25,5
40 22,6 24,1
30
20
28,2 28,2 28,2 28,3 28,4 28,9
31,7 31,0
26,9 26,9 27,4 27,3
10
o
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
■Çalışabilir nüfus ■İstihdam ■işsiz ■İşgücüne dahil olmayan
Kaynak: TÜiK işgücü istatistikleri Mikro Veri Seti, TÜiK işgücü istatistikleri
10
17. Türkiye'de istihdam; özel sektörde ücretli çalışanlar, kamu sektörü çalışanları, kendi
hesabına çalışanlar ve ücretsizaile işçilerinden oluşmaktadır. Türkiye'deistihdamiçinde
özel sektör son 1O yılda ağırlığını artırmış ve payını %47'den %52'ye yükseltmiştir. 201O
yılında yaklaşık 11 milyon özel sektör çalışanı varken bu sayı 2018 yılında 15 milyona
yükselerek zirve noktasına erişmiştir. 2020 yılında ise özel sektörde ücretli çalışan
sayısı 13,8 milyon düzeyine gerilemiştir. Öte yandan, kamu sektörü istihdamındaki
artış da dikkat çekicidir. 2010-2020 döneminde kamu sektörü istihdamı 2,6 milyondan
4,5 milyona çıkmıştır. Buna karşın kendi hesabına çalışanların sayısı benzer düzeyde
kalırken ücretsiz aile işçilerinde %20'Iere varan düşüş yaşanmıştır. İşveren sayısı ise
2020 yılında 1,2 milyon ile geçmiş yıllara yakın düzeydedir.
Şekil 2: Türkiye'de istihdamın alt grupları, 2010-2020
% 35
C
o
�
� 30
25
20
15
10
24,1
25,5 25,9 26,6
24,8
28,2 28,7
27,2 28,1
10,8
11,8 12,2 12,9 13,7 14,2 14,5 15,0 14,9 14,3 13,8
5
o
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
■Toplam istihdam ■Kamu sektörü ■Ücretsiz aile işçisi ■Kendi hesabına ■İşveren ■Özel sektör
Kaynak: TÜiK işgücü istatistikleri Mikro Veri Seti
Not: Çalışmanın yapıldığı dönemde 2021 yılı TÜiK işgücü istatistikleri Mikro Veri Seti yayınlanmadığından son yıl olarak
2020 yılı alınmıştır.
Meslekler, yapılan işin niteliği ve iş yapma biçimine göre beyaz ve mavi yaka olarak
gruplandırılmaktadır. Rapor kapsamında analizi yapılan meslek grupları (ISCO-08) beyaz
ve mavi yaka çalışanlar olarak sınıflandırılmıştır.1 Beyaz yaka meslek grubu, profesyonel
meslekleri ve yöneticileri içeren ve genellikle düşünsel gücüyle emek veren masabaşı
çalışanlarıifadeetmektedir. Buna göre; beyazyakaolaraktanımlananmeslekleryöneticiler,
profesyonel meslekler ve teknisyen ve yardımcı profesyonel meslekleri kapsamaktadır.
Mavi yaka çalışanlar ise daha çok bedensel emeğe dayanan ve makine operatörü,
yarı-vasıflı bakım işçileri gibi ustalık gerektiren mesleklere yeteneği olan çalışanları
içermektedir.2 Söz konusu meslekler altında nitelik gerektirmeyen meslek mensupları,
tarım işlerinde çalışanlar, makine operatörleri ve sanatkarlar yer almaktadır.
1. Eurofound {201O). https://www.eurofound.europa.eu/surveys/ewcs/2005/classification; OECD {2017),
PISA 2015 Results {Volume 111): Students' Well-Being, PISA, OECD Publishing, Paris.
2. Heron, R., & Unger, L. (1999). Glossary of Labour Administration and Related Terms. ILO.
11
18. Türkiye ekonomisi, mavi yaka çalışanın yoğun olduğu bir istihdam yapısına sahip olsa
da son 1O yılda özel sektör içindeki payı düşmüş, beyaz yaka oranı artış göstermiştir.
2010-2020 arası mavi yaka işlerde çalışanların sayısı artmış fakat özel sektör içindeki payı
%58'den %51'e gerilemiştir. Mavi yaka çalışan payının düşüşünde; makine operatörlerinin
payındaki %2,8'Iik ve nitelik gerektirmeyen meslek mensuplarının payındaki %2,4'Iük
düşüş etkili olmuştur. Türkiye'de özel sektör istihdamı mavi yaka yoğun olsa da beyaz
yaka çalışan sayısı son 1O yılda %61 artış göstermiştir. Özel sektörde beyaz yaka olarak
çalışan sayısı 201O yılında 1,5 milyon düzeyindeyken 2020 yılında 2,5 milyona ulaşmıştır.
Bu artış, özel sektör istihdamı içinde beyaz yaka oranını %15'ten %19'a yükseltmiştir. 2010-
2020 döneminde özellikle yönetici ve profesyonel mesleklerde çalışan sayısının 2 katına
çıkması bu artışın tetikleyicisi olmuştur. Aynı dönemde, düşük vasıflı beyaz yaka olarak
tanımlanan, mavi ve beyaz yaka dışındaki grubu oluşturan büro ve hizmet elemanları
sayısı ise 1,3 milyon artarak özel sektördeki payını %27'den %31'e çıkarmıştır.
Şekil 3: Meslek gruplarına göre özel sektörde ücretli çalışanlar, 2010-2020
"cij.,
:.i2
�
8
7 ------
--
-------
----
---"'--
"""'
____
7,0
-------
--- -
6,�
6
5
4 -----------==�---���::::::::::::==�- 4,2
�
2,9
3 --
2
0,8
0,8
o
2010 2011
■Sanatkarlar, operatörler,
tarım ve nitelik
(ıere�·tirme
)
en meslekler
mavı yaka
1,6
1,0
2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
■Büro ve hizmet
elemanları
■Yöneticiler ve
profesyonel
meslekler (beyaz
yaka)
■Teknisyen ve yardımcı
profesyonel meslekler
(beyaz yaka)
Kaynak: TÜİK İşgücü istatistikleri Mikro Veri Seti
Not: Rapor kapsamında Beyaz yaka; (i) Yöneticiler ve profesyonel meslekler ve (ii) Teknisyen ve yardımcı profesyonel
meslekler; Mavi yaka; Sanatkarlar; tesis operatörleri, tarım işlerinde çalışanlar ve nitelik gerektirmeyen meslek
mensupları olarak gruplandırılmıştır. Büro ve hizmet elemanları ise bu kategorilerden ayrı değerlendirilmiştir.
12
19. Hizmet sektöründe çalışanların sayısı 2010-2020 döneminde %34 artış göstermiş,
5,2 milyondan 7,4 milyona yükselmiştir. Türkiye'de imalat ve hizmet sektörü işgücü
piyasasının lokomotifi konumundadır. Son 1O yılda Türkiye'deki istihdam artışı imalat ve
hizmet sektöründeki istihdamın hızlı artışından kaynaklanmaktadır. Hizmet sektöründeki
istihdam 2017 yılında 8,3 milyon ile 1O yılın en yüksek değerine ulaşmış; 2020 yılında ise
7,4 milyona gerilemiştir. 2010-2020 döneminde imalat sektörü ise 3,6 milyondan 4,4
milyona yükselmiştir. imalat sektöründeki istihdamın 2018 sonrası işgücü piyasasındaki
daralmadan fazla etkilenmemesi dikkat çekmiştir.
Şekil 4.: Sektörlere göre özel sektörde ücretli çalışanlar, 2010-2020
"cij.. 9
8
�
7
6
5
4 3,6
3
2
1,1
0,5
o
4,4
1,2
0 6
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
■Hizmet ■imalat ■inşaat ■Tarım ■Diğer sanayi
Kaynak: TÜİK İşgücü istatistikleri Mikro Veri Seti
13
20. 1.2. Türkiye'de iş arama eğilimleri ve Kariyer.net
Kariyer.net platformu 1999'dan bu yana işveren ve iş arayanları dijital ortamda
buluşturarak işgücü piyasasının büyümesine katkı sağlamaktadır. Kariyer.net, işe
alım süreçlerinin neredeyse her adımında verdiği hizmetlerle işverenleri doğru insan
kaynağına ulaştırmakta, geniş aday kitlelerini ise doğru iş ve kariyerle buluşturmaktadır.
Kariyer.net iş arayanlara yönelik 276 binin üzerinde ilan (2021 yılı için), özgeçmiş
oluşturma, uygun iş ilanlarını filtreleme, kariyer planlaması ve piyasa beklentilerine ilişkin
farkındalık gibi pek çok hizmet sunmaktadır. İşveren tarafında ise 25 milyonun üzerinde
özgeçmişe erişim, uygun adayları filtreleme, alım sürecinde mülakat, değerlendirme ve
işe yerleştirme desteği gibi olanaklar sunmaktadır. Buna ek olarak, İşin Olsun platformu
ile 2017 yılından bu yana daha çok hizmet sektörü ve mavi yaka işler için işveren ve
adayları bir araya getirmektedir.
Şekil 5: Kariyer.net'in işe alım sürecinde verdiği hizmetler
insan Kaynağı
Stratejisi
Seçme ve işe
yerleştirme
■ Ana faaliyetler
Kariyer keşfi,
ihtiyaç analizi
işe alım sonrası
■ Destekleyici Hizmetler
Kaynak: Kariyer.net, PAL tarafından derlenmiştir.
işveren markası
Değerlendirme
■ Hizmet vermediği alanlar
14
21. istihdam piyasasında arz ve talep dinamikleri
Türkiye'de iş arayanlar temelde iki gruptan (çalışanlar ve işsizler) oluşmakta; her iki
gruptaki iş arayan sayısı da son yıllarda artmaktadır. 2013-2021 döneminde Türkiye'de
iş arayan sayısı artış göstermiş, Kariyer.net üzerinden başvuru yapan bireylerde
de paralel bir artış gözlenmiştir. Buna göre; 2013 yılında işsiz olup iş arayanlar 2,5
milyon düzeyindeyken 2019'da bu sayı 4,5 milyon ile son 1O yılın en yüksek seviyesine
ulaşmıştır. Son dönemde ise bu sayı 3,9 milyona gerilemiştir. Çalışan bireyler içinde ek
iş veya iş değiştirmek için iş arayan sayısında ise 2013-2020 döneminde 200 binlik artış
yaşanırken, 2021 yılında hızlı bir yükseliş görülmüştür. Toplam iş arayan sayısındaki
artışta işgücüne katılım oranının ve işsizliğin artmasının yanı sıra özellikle son iki yılda
pandemi sürecinin etkili olabileceği göz önüne alınmalıdır. Benzer artış eğilimi Kariyer.
net aracılığıyla işe başvuranlarda da görülmektedir. 2013-2021 arası Kariyer.net'te iş
arayan sayısının 1 milyon yükselerek 3,2 milyona ulaşması istihdamda yaşanan arz
yönlü artışı ortaya koymaktadır.
Şekil 6: Yıllara göre iş arayan sayısı ve Kariyer.net üzerinden başvuru yapan kişi sayısı
3
2
o
2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
■İş arayan çalışanlar ■İş arayan işsizler ■Kariyer.net ile iş başvurusu yapanlar
Kaynak: TÜİK İşgücü istatistikleri Mikro Veri Seti, Kariyer.net verileri, PAL Hesaplamaları
15
22. Kariyer.net üzerinden ilan yayınlayan firma sayısındaki artış, işgücü piyasasındaki
talebin yükselişine ve İnternet üzerinden iş bulma fırsatlarının artışına işaret
etmektedir. Son 1O senede Kariyer.net üzerinden yıl içinde ilan açan işveren sayısı 2
kattan fazla artmış, 17 binden 38 bine yükselmiştir. Pandemi ve ekonomik konjonktürün
etkileri ile 2018 sonrasında talepte düşüş olduğu görülse de pandeminin nispeten hafif
yaşandığı 2021 yılında ilan açan firma sayısının tekrar yükselişe geçtiği ve işgücüne
olan talebin arttığı görülmektedir. Bu artış ayrıca işverenlerin internet üzerinden çalışan
arama eğilimlerinin arttığını göstermektedir.
Şekil 7: Yıllara göre Kariyer.net üzerinden ilan açan firma sayısı
(0
40
-
35 01)
(')
-
30 ....
o (')
o
(')
- (')
25
01)
- � N -
- - il)
20
- � �
N
�
N
- � - - -
-
- (1
15
" ....
....
-
(')
10 ....
5
-
o 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
■ Kariyer.net ile ilan yayınlayan firma sayısı
Kaynak: Kariyer.net verileri
16
23. iş arama süreçlerinin dönüşümü
Türkiye'de İnternet kullananlar içinde İnternet üzerindeniş arayanların oranıdeğişmese
de İnternet üzerinden iş arayan kişi sayısı 2010-2020 döneminde 2,8 katına çıkmıştır.
Türkiye'de internet üzerinden iş arayan bireylerin oranı 2021 itibarıyla%11 olup,%15 olan
AB ortalamasının altındadır (son 3 ayda İnternet kullanan bireyler içinde). Öte yandan,
son 1O yılda çalışabilir nüfus, iş arayan sayısı ve internet kullanım oranının artmasıyla
beraber kişi sayısında yaşanan artış dikkat çekicidir. 2010-2020 döneminde son 3 ayda
internet üzerinden iş arayanların sayısı 2 milyondan 5,6 milyona çıkmıştır. Bu tanım
doğrultusunda söz konusu artış Türkiye'de online iş arama süreçlerinin yaygınlaştığına
işaret etmektedir.
Şekil 8: İnternet üzerinden iş arayanlar, milyon kişi ve oran (internet kullananlar içinde)
%21
%22
%19
%13
%10
%10
%11
---
"cij.. 6
:.i2
-
5
�
- '°
- u,
4
-
3
- (')
�
- (')
2 - (')
o c-l
c-l
- - -
o 1 1 1 1 1
2010 2011 2013 2015 2017 2019 2021
-
-
1
■ Türkiye'de internet üzerinden iş arayan kişi sayısı ■ AB ortalaması ■ Türkiye'nin oranı
Kaynak: TÜİK Hanehalkı Teknoloji Kullanım Araştırması, Eurostat
En yüksek 3 ülke (2021): Danimarka, İsveç, Norveç, En düşük 3 ülke (2021): Çekya, Polonya, Romanya
TÜİK verilerine göre iş arama süreçlerinde, çevrimiçi arama kanallarının da içinde
yer aldığı, özel istihdam ofislerinin kullanım oranı son 1O yılda 3 katına çıkmıştır.
TÜİK sınıflamasına göre iş arama süreçlerinde özel istihdam ofıslerinin giderek daha
çok tercih edildiği görülmektedir. 201O yılında iş arayan nüfusun%10,1'i özel istihdam
ofıslerini kullanırken bu oran 2015 yılında %17,B'e yükselmiş, 2020 yılında ise %30'un
üzerinde çıkmıştır. Bu artışta online kanallar aracılığıyla iş arama eğilimlerinin artışının
büyük rol oynadığı düşünülmektedir. Bunun yanı sıra Türkiye'de iş arayanların büyük
çoğunluğu hala yakın çevresinden destek alarak ve doğrudan işverene başvurarak
iş aramaktadır. Türkiye İş Kurumu'na başvurularda da %1OO'ün üzerinde artış olduğu
dikkat çekmektedir.
17
24. Tablo 1: İş arama süreçlerinde kullanılan kanallar
2010 2015 2019 2020
Doğrudan bir işverene başvurdunuz mu? 73,1% 65,8% 63,2% 60,2%
Size iş bulmaları için eşe, dosta ricada bulundunuz mu? 92,8% 92,0% 92,4% 89,3%
Türkiye İş Kurumuna (İŞKUR) başvurdunuz mu? 14,3% 21,9% 41,4% 34,9%
Özel istihdam ofislerine başvurdunuz mu? (İnternetteki
10,1% 17,8% 29,1% 30,5%
"kariyer.net", "yenibiris.com" vb. dahil)
Kaynak: TÜİK Hanehalkı İşgücü Kullanım Anketi, PAL hesaplamaları
TÜİK anketinden yola çıkarak çevrimiçi iş arama kanalları aracılığıyla işe girenleri
belirlemek için özel istihdam ofısleri ile yerleşenlere ek olarak kendi imkanlarıyla
işe girenleri de incelemek gerekmektedir. TÜİK İşgücü istatistiklerine göre Türkiye'de
özel istihdam ofisleri aracılığıyla işe girenlerin oranı 2010-2020 döneminde %0,1'den
%2'ye yükselmiştir. Kendi imkanlarıyla işe girdiğini belirtenlerin oranı son 1O yılda
düşme eğilimi gösterse de %62,4 ile en çok işe yerleşilen kanaldır. Çevrimiçi iş arama
kanalları teknik olarak özel istihdam ofisleri altında tanımlanıyor olsa da soru formunda
bu ifadeye yer verilmemesinden dolayı kendi imkanlarıyla işe girenlerin bir kısmının da
çevrimiçi kanalları kullanması muhtemeldir.
Tablo 2: İşe yerleşenlerin kullandıkları kanallar
2010 2015 2019 2020
Kendi imkanlarımla 65,8% 64,6% 65,3% 62,4%
Türkiye iş Kurumu kanalıyla 0,3% 1,1% 2,4% 3,3%
Özel istihdam ofisleri kanalıyla 0,1% 0,9% 1,7% 2,0%
Akraba, eş ve dost aracılığıyla 33,3% 33,2% 30,4% 32,3%
Diğer 0,5% 0,2% 0,1% 0,1%
Kaynak: TÜİK Hanehalkı İşgücü Kullanım Anketi, PAL hesaplamaları
Not: Bu oranlar TÜİK verilerinde son 2 yılda işe girenler için verilmektedir.
25.
26. •• ••
2. BOLUM
Kariyer.net'in
istihdam etkisi
Kariyer.net'inTürkiye istihdamınaetkisi; işgücüpiyasasının arzvetaleptarafına yapılan
anketler, TÜİK İşgücü İstatistikleri ve Kariyer.net verileri kullanılarak hesaplanmıştır.
Ocak-Mart 2022 döneminde gerçekleştirilen Türkiye İşe Yerleşen Anketi, son 3 senede
en az bir işe yerleşen 1.026 kişi tarafından yanıtlanmış ve Türkiye'nin 12 bölgesini
temsil edecek şekilde uygulanmıştır. Ankette Kariyer.net ve İşin Olsun aracılığıyla işe
girme yoğunluğu incelenerek arz tarafındaki etkilere ışık tutulmuştur. Talep tarafında
ise Kariyer.net ve İşin Olsun ile personel arayan işverenlere anket uygulanmıştır. Anket
örneklem sayıları Kariyer.net için 452 ve İşin Olsun için 580 olmuştur. İşe yerleşen
(işgücü arzı) ve işveren (işgücü talebi) kesimlerine yapılan anketlerden elde edilen
bulgular, TÜİK İşgücü istatistikleri Mikro Veri Seti'nden derlenen sonuçlar ve Kariyer.
net verileri bir arada kullanılarak son 3 yılda Kariyer.net'in iş arama ve işe yerleşme
süreçlerinde katkı sunduğu kişi sayısı hesaplanmıştır. Söz konusu hesaplama süreci 4
temel aşamadan oluşmaktadır:
M
* I!
Arz Tarafı
� e
işe
' yerleşenler
vv İşe yerleşmede kariY,er.net'in Hesapların
Anketlerin kariyer.net
Talep Tarafı
istıhdama geçmi
j
e yönelik
ağırlıklandırılması etkisinin tespit katkısının geniş etilmesi
edilmesi İşverenler hesaplanması
20
27. • Anketlerin ağırlıklandırılması: Türkiye İşe Yerleşen Anketi, TÜİK İşgücü
istatistikleri'ndeki popülasyonun yaş grubu ve eğitim durumu dağılımına göre
ağırlıklandırılmıştır. İşveren anketlerine katılan firmalar ise Kariyer.net veya İşin
Olsun platformundaki firmaların ilan açma sayılarına göre ağırlıklandırılmıştır.
Böylece anket örnekleminin ait olduğu popülasyonu daha güçlü şekilde temsil
etmesi sağlanmıştır.
• İşe yerleşmelerde Kariyer.net ve İşin Olsun etki düzeyinin tespit edilmesi:
Türkiye İşe Yerleşen Anketi'nde son 3 senede özel sektörde en az bir işe
yerleşen bireylerin Kariyer.net ve İşin Olsun platformundan faydalanma eğilimleri
ölçülmüştür. İşveren anketlerinde ise firmaların Kariyer.net ve İşin Olsun'da
açtıkları ilan başına işe alım sayıları belirlenmiştir.
• istihdama katkının hesaplanması: 2019-2021 dönemi TÜİK İşgücü istatistikleri
kullanılarak özel sektörde yıllık işe yerleşme sayıları hesaplanmıştır. Bu sayılar,
halen özel sektörde ücretli çalışan veya sonradan işsiz statüsüne geçen tüm
bireylerin toplam işe yerleşme sayısını temsil etmektedir. Türkiye İşe Yerleşen
Anketi'nden elde edilen işe yerleşmelerde Kariyer.net ve İşin Olsun kullanma
oranı ile Türkiye'deki toplam işe yerleşme sayıları bir arada kullanılarak talep
tarafındaki Kariyer.net katkısı hesaplanmıştır. Arz tarafındaki katkı ise Kariyer.net
ve İşin Olsun'da ilan açan işverenlerin ilan başına işe alım ortalamaları kullanılarak
hesaplanmıştır. Arz ve talep tarafı için hesaplanan etkilerin ortalaması alınarak
Kariyer.net ve İşin Olsun'un istihdama katkıları bulunmuştur.
• Hesapların geçmişe yönelik genişletilmesi: Kariyer.net ve İşin Olsun üzerinden
yıllara göre yayınlanan ilan sayısı ve ilana başvuru sayısı verileri baz alınarak
Kariyer.net'in Türkiye istihdamına katkısı geçmişe yönelik tahmin edilmiştir.
Kariyer.net ve İşin Olsun'un iş arama süreçlerinde kullanılması istihdama doğrudan
ve dolaylı olarak katkı sağlamaktadır. Bu çalışmada, iş arayanların ilanlara başvurması
veya işverenlerin Kariyer.net özgeçmiş havuzunu kullanarak adaylara ulaşması yoluyla
sağlanan istihdam, doğrudan etki olarak tanımlanmıştır. Dolaylı etki ise işe yerleşme
tamamen Kariyer.net ile gerçekleşmemiş dahi olsa iş arama ve bulma süreçlerinde
Kariyer.net veya İşin Olsun'u kullanan veya Kariyer.net üzerinden hazırlanan özgeçmişi
kullanarak işe yerleşen adayları kapsamaktadır. Bu adaylar, doğrudan Kariyer.net veya
İşin Olsun ile işe yerleşmemiş olsalar da iş piyasası hakkında bilgi edinmiş, Kariyer.net/
İşin Olsun'dan edindikleri deneyimi diğer başvurularına taşımışlardır.
Türkiye'de bir yılda gerçekleşen işe yerleşmelerin yaklaşık %18'i doğrudan
Kariyer.net üzerinden, %10'u ise doğrudan İşin Olsun üzerinden sağlanmaktadır. Son
3 yılın ortalamasına göre Kariyer.net ve İşin Olsun üzerinden sağlanan yıllık doğrudan
istihdam Türkiye'deki bir yıllık işe yerleşmelerin %28'ini oluşturmakta; işe yerleşen her 3
kişiden yaklaşık 1'i Kariyer.net araçlarını kullanmaktadır. Yerleştiği işe farklı kanallardan
erişiyor olsa da iş arama veya özgeçmiş iletme süreçlerinde Kariyer.net veya İşin olsun
kullananların (dolaylı etki) oranı ise %31'dir. Bunun %19'u Kariyer.net kullananlardan,
%12'si ise İşin Olsun kullananlardan oluşmaktadır. Dolaylı etki de dahil edildiğinde;
Kariyer.net ekosistemi bir yılda işe yerleşen bireylerin yaklaşık %59'una etki etmektedir.
21
28. Şekil 9: İşe Yerleşenler içinde Kariyer.net ve İşin Olsun'dan faydalananların oranı
Kariyer.net aracılığıyla işe
yerleşen oranları
İşin Olsun aracılığıyla işe
yerleşen oranları
Doğrudan Etki
Doğrudan Etki:
İlan üzerinder, başvurma, ilanı
Kariyer.net veya işin Olsun'dan görüp
doğrudan işverene başvurma ve
işverenin Kariyer.net ile adayı bulması
Kaynak: Türkiye işe Yerleşen Anketi, PAL hesaplamaları
Dolaylı Etki
%19
%12
%31
Dolaylı Etki:
Başvurularda Kariyer.net
özgeçmişini kullanmak, iş arama/
bulma_süreçlerinde Kariyer.net ve
işin Olsun kullanmak
Yılda 797 bin kişinin işe yerleşmesine etki eden Kariyer.net'in Türkiye istihdam
piyasası üzerindeki doğrudan etkisi İşin Olsun da dahil edildiğinde 1,2 milyon kişinin
üzerindedir. 2019-2021ortalamalarıylahesaplandığında,Kariyer.netile başvurdukları işe
yerleşen veya işverenlerin Kariyer.net üzerinden ulaşarak istihdam ettiği adayların sayısı
yılda yaklaşık 797 bindir. İşin Olsun üzerinden yapılan başvurularla ise yılda yaklaşık
450 bin aday işe yerleşmektedir. Toplamda 1,2 milyondan fazla kişi her yıl Kariyer.net
ekosistemi üzerinden işe yerleşmektedir. Kariyer.net veya İşin Olsun başvurularıyla işe
yerleşmemiş dahi olsa süreç içinde Kariyer.net veya İşin Olsun'dan faydalanarak işe
giren adayların sayısı ise 1,4 milyondur. Bunun 853 bini Kariyer.net, 555 bini ise İşin
Olsun'dan faydalanan adaylardır. Kariyer.net üzerinden doğrudan ve dolaylı olarak işe
girenlerin sayısı yılda 1 milyon 650 bin kişiyi bulurken, İşin Olsun'da bu sayı 1 milyon
seviyesindedir. Doğrudan ve dolaylı etkiler toplandığında, Kariyer.net ekosisteminin yıllık
toplam faydalanıcı sayısı 2,6 milyonu aşmaktadır.
Şekil 1O: Kariyer.net ve İşin Olsun platformlarının yıllık istihdam etkisi, 2019-2021 ortalaması,
doğrudan ve dolaylı
Doğrudan Etki Dolaylı Etki Doğrudan Etki Dolaylı Etki
�
Kaynak: TÜİK İşgücü istatistikleri Mikro Veriseti, Türkiye işe Yerleşen Anketi, Kariyer.net ve İşin Olsun işveren Anketleri,
PAL hesaplamaları
22
29. Son 1 O yılda Kariyer.net ve İşin Olsun platformları üzerinden sağlanan doğrudan
istihdam etkisi 8,6 milyonu bulmakta; bunun 7 milyonu Kariyer.net üzerinde ortaya
çıkmaktadır. İşin Olsun platformu, kurulduğu 2017 yılından bu yana etki alanını giderek
genişletmektedir. 2017-2021 döneminde toplam yaklaşık 1,6 milyon kişi İşin Olsun
aracılığıyla işe yerleşmiştir. Aynı dönemde Kariyer.net üzerinden işe yerleşen kişi
sayısı ise 4 milyonun üzerindedir. Kariyer.net kullanarak son 1O yılda (2012-2021) işe
giren aday sayısı 7 milyonu bulmaktadır. Kariyer.net ve İşin Olsun'un 1O yıllık toplam
doğrudan istihdam etkisi yaklaşık 8,6 milyon kişi olurken dolaylı etki de dahil edildiğinde
faydalanan kişi sayısı 17,9 milyon seviyesindedir.
'' Kariyer.net'i,
iş yaşamında işveren ile
çalışanı bir araya getirme
hususunda son derece başarılı
buluyorum. ''
Kariyer.net İş Arayan Anketi Katılımcısı
İstanbul
'' Kariyer.net'in
devamlı yenilenen
uygulamaları ve yapmış
olduğu etkinlikler ile çalışan
işveren buluşmasında çok
önemli bir yerinin olduğunu
düşünüyoruz.''
Kariyer.net İşveren Anketi Katılımcısı
Konya, Toptan-Perakende Ticaret,
Büyük ölçekli firma
'' Kariyer.net
Tı.irkiye'de iş bulma
konusunda kesinlikle lider bir
platform. İşveren ve iş arayanı
birleştirme konusundaki süreç
açık bir şekilde ilerliyor.''
Kariyer.net İş Arayan Anketi Katılımcısı
Muğla
''Ben İşin Olsun'u
ve vizyonunu çok seviyorum.
Yapılanların mükemmel yararlı
bir alanı var. Birçok defa iş
bulmamı sağladı.''
İşin Olsun İş Arayan Anketi Katılımcısı
Ankara
23
30.
31. •• ••
3. BOLUM
Kariyer.net'in
• •• ••
ışgucu
•
pıyasasının
gelişimine
katkıları
Kariyer.net pek çok bireyin iş bulmasına etki etmenin yanında Türkiye'de işgücü
piyasasının gelişimine ve dönüşümüne katkı sağlamaktadır. Kariyer.net'in getirdiği
yenilikler ve hizmetlerindeki çeşitlilik, işe alım süreçlerini daha verimli hale getirmekte
ve işgücü piyasasını dönüştürmektedir. Bu etkilere yönelik hipotezleri belirlemek için
çalışmanın ilk aşamasında Kariyer.net ekipleri ve işveren firmaların insan kaynakları
yöneticileriyle derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Daha sonra, olası etki kanallarına
yönelik geliştirilen hipotezler Kariyer.net ve İşin Olsun kullanan adaylar ve işverenlerin
katıldığı anketler yoluyla test edilmiştir. Analizler sonucunda elde edilen bulgular bu
bölümde uygun eşleşmenin sağlanması, süreçlerin hızlanması ve bilgi asimetrisinin
azaltılması başlıkları altında sunulmaktadır.
25
32. 3.1. Uygun eşleşmenin sağlanması
Arz ve talebi buluşturmanın ötesinde uygun eşleşmenin sağlanması işgücü piyasasının
etkinliği açısından kritiktir. Kariyer.net'in sunduğu özgeçmiş havuzu, ilan ile hedeflenen
profili belirleme, kısa listeleme, geniş üye kitlesi, kariyer fuarları, pozisyon ve ortalama
ücret bilgileri gibi hizmetler işveren ve aday arasındaki uygun eşleşme olasılığını
artırmaktadır. Kariyer.net kullanan işveren ve adayların önemli bir kısmı bu etkiyi
doğrulamaktadır. Kariyer.net'te iş arayanların %68'i Kariyer.net sayesinde kendilerine
uygun iş ilanları bulduğunu, işverenlerin ise %64'ü aradıkları nitelikte adaylara ulaşmada
Kariyer.net'in katkı verdiğini belirtmiştir.
İşveren ve adayların üçte birden fazlası Kariyer.net olmasaydı uygun eşleşme
bulamayacaklarını belirtmektedir. Kariyer.net üzerinden ilan açan işverenlerin %42'si
Kariyer.net olmasaydı istedikleri profilde insan kaynağına ulaşamayacaklarını
belirtmiştir. Adayların ise %36'sı Kariyer.net olmasaydı son girdikleri işe
yerleşemeyeceklerini dile getirmiştir. Kariyer.net geniş işveren ve aday ağıyla işgücü
piyasasındaki arz ve talebi buluşturmakta, işe yerleşmelerin uzun süreli ve verimli
olmasına katkı sağlamaktadır.
İşverenler
Kariyer.net, aradığımız nitelikte
adaylara ulaşmamıza katkı veriyor
Kariyer.net, olmasaydı istediğimiz
profilde insan kaynağına ulaşamazdık
İş arayanlar
Kariyer.net, kendime uygun iş
ilanları bulmamı sağlıyor
Kariyer.net, olmasaydı son
girdiğim işe yerleşemezdim
%64
%42
%68
)
ro
o.o
"'
ro
"'
_;
:::ı
:::ı
o.o
-�
:::ı
r:rı
26
33. Kariyer.net aracılığıyla işe yerleşenler, diğer kanallardan iş bulan adaylara kıyasla
beklentilerine daha uygun işlere erişebilmektedir. Kariyer.net ekosisteminde her yıl farklı
sektör ve bölgelerden yaklaşık 38 bin işverenin ilan yayınlaması, işarayanlara beklentilerine
daha uygun işlere erişim imkanı sağlamaktadır.Türkiye İşeYerleşen Anketi'ne göre Kariyer.
net dışındaki kanallar ile işe yerleşen bireylerin %57'si beceri, deneyim ve eğitimlerine
uygun bir işe yerleştiklerini söylerken Kariyer.net ile işe girenler için bu oran %72'ye
çıkmaktadır. Benzer şekilde, Kariyer.net ile işe yerleşenlerin %58'i girdikleri işte kariyer
gelişimi imkanı bulduklarını belirtirken diğer kanallar ile işe girenler için bu oran %41'dir.
Adayların aynı zamanda daha iyi imkanlar sunan işlere erişimi de Kariyer.net vesilesiyle
kolaylaşmaktadır. Kariyer.net ile yerleşenlerin %72'si yan haklar, %70'i ulaşım imkanları ve
%62'si ücretler ile ilgili beklentilerinin karşılandığını söylerken diğer kanalları kullanarak işe
girenlerde beklenti karşılanma oranı sırasıyla %63, %60 ve %55'dir.
Şekil 11: İşe yerleşenlerin beklentilerini karşılama düzeyi
Kariyer hedefleri
Becerilerimi/deneyimimi/
eğitimimi kullanma imkanı bulma
Kariyerimde ilerleme imkanı
olması
Çalışan hakları
Yemek, özel sağlık sigortası vb.
yan haklar
Ulaşım imkanları
Maaş/ücret
■ Kariyer.net ile yerleşenler
Kaynak: Türkiye işe Yerleşen Anketi
%72
%57
%58
%41
%72
%63
%70
%60
%62
%55
■ Diğer kanallar ile yerleşenler
Not: Söz konusu iki grup arasındaki farklar istatistiksel olarak anlamlıdır.
27
34. ''
Öncelikle iş arayanların
kariyerlerine ve vasıflarına
uygun doğru iş ile buluşmasını
profesyonelce sağladığınız
için minnettarım. Ben
kariyerime uygun, doğru işi
her zaman Kariyer.net vasıtası
ile buldum. Şu an emekliyim,
bir süre dinlendikten sonra
yeniden Kariyer.net üzerinden
iş bulup çalışacağım.''
Kariyer.net İş Arayan Anketi Katılımcısı
İstanbul
''
Kariyer.net
verimli bir iş arama
için geliştirilmiş güçlü
bir site. Kariyer.net
üzerinden iş başvurularımı
gerçekleştirirken kendime
uygun ilanları seçiyorum, bu
konuda çok destek
oluyor.
''
Kariyer.net İş Arayan Anketi Katılımcısı
İstanbul
''
Kariyer.net
profesyonel bir platform.
Hedef çalışma şartlarınıza
uygun filtreler kullanarak
mevcut ilanlara hızla
ulaşılabiliyor.
''
Kariyer.net İş Arayan Anketi Katılımcısı
Ankara
28
35. 3.2. İş arama ve işe alım süreçlerinin hızlanması
Kariyer.net kullanan işveren ve adayların yarısından fazlası Kariyer.net'in iş arama
ve işe alım süreçlerini hızlandırdığını ifade etmektedir. Kariyer.net'in iş arama, aday
bulma ve işe alım süreçlerini hızlandırdığı hem adaylar hem de işverenler tarafından
doğrulanmaktadır. Kariyer.net kullanan işverenlerin %64'ü işe alım süreçlerini
hızlandırdığını, adayların ise %64'ü iş arama süreçlerini hızlandırdığını dile getirmiştir.
Öte yandan işverenlerin yarısı Kariyer.net olmasaydı işe alım süreçlerinin daha yavaş
olacağını belirtmiştir. Son 1 O yılda işgücü piyasasındaki büyüme de göz önüne
alındığında, söz konusu süreçlerin hızlanması gerek bireyler gerekse şirketler için
önemli ekonomik kazanımlara işaret etmektedir.
İşverenler
Kariyer.net firmamız için işe alım
süreçlerini hızlandırıyor
Kariyer.net, olmasaydı işe alım
süreçlerimiz daha yavaş olurdu
İş arayanlar
Kariyer.net iş arama süreçlerini
hızlandırıyor
Kariyer.net işe alım süreçlerini
hızlandırıyor
%64
%50
%64
%47
Adayların Kariyer.net'te güncel bir özgeçmiş bulundurması işveren ve aday arasındaki
iletişimi kolaylaştırmaktadır. Özgeçmiş ve ön yazı gibi belgelerin Kariyer.net üzerinden
işverene ulaştırılması hem aday hem de işverenlere kolaylık sağlamaktadır. İşverenlerin
%78'i Kariyer.net'in işe alım sürecinde söz konusu belgelerin firmalarına ulaştırılmasını
kolaylaştırdığını belirtirken aynı ifadeye adayların %74'ü katılmıştır. Ayrıca Kariyer.net
özgeçmiş havuzu ve Pratik Aday Sistemi sayesinde işverenler, aradıkları özelliklere göre
adayları listeleyerekbirbaşvurusüreci gerçekleştirmemiş adaylarateklifiletebilmektedir.
Adayların %69'u Kariyer.net'te özgeçmişlerinin olmasının işverenlerin kendilerine daha
kolay ulaşmasını sağladığını belirtmiştir.
Kariyer.net özgeçmiş yapısının sektörde standart hale gelmesi hem aday hem de
işverenler için pratiklik sağlamaktadır. Kariyet.net'te oluşturulan özgeçmişlerin aynı
formatta olması adayları aranan bilgiler konusunda yönlendirerek uygun ve standart
özgeçmiş oluşturmalarına olanak sağlamaktadır. Bu durum aynı zamanda insan
kaynakları uzmanları adına da bir alışkanlık oluşturmakta; özgeçmişleri hızlı şekilde
incelemelerini sağlamaktadır. Kariyer.net kullanan işverenlerin %74'ü Kariyer.net'in
özgeçmiş formatının sektörde standart hale gelmesinin işlerini kolaylaştırdığını ifade
etmiştir. Kariyer.net özgeçmişinin sektörde kabul görmesi Kariyer.net'ten bağımsız
süreçlerde de adayların bu özgeçmişlerini kullanmasına imkan tanımaktadır. Adayların
%63'ü Kariyer.net'teki özgeçmişini Kariyer.net dışındaki başvurularında da kullandığını
belirtmiştir.
29
36. İşverenler
Kariyer.net, işe alım sürecinde
özgeçmiş, ön yazı ve diğer belgelerin
firmamıza ulaştırılmasını kolaylaştırıyor
%78
-
Kariyer.net'teki özgeçmiş formatının
sektörde standart hale gelmesi işimizi
kolaylaştırıyor
İş arayanlar
Kariyer.net iş başvurularında
özgeçmiş, ön yazı ve diğer belgelerin
işverene ulaştırılmasını kolaylaştırıyor
Kariyer.net'te özgeçmişimin olması
işverenlerin bana daha kolay
ulaşmasını sağlıyor
Kariyer.net'teki özgeçmişimi, Kariyer.net
dışındaki iş başvurularımda da
kullanıyorum
''
Kariyer.net'in
%74
%74
%69
%63
iş yaşamına büyük bir etkisi var.
Yeni iş araştırmada, bulmada
ve işverene ulaşmada çok
rahatlık sağlıyor. Bu sayede
kendinize en uygun işi bulmanız
kolaylaşıyor. Zamandan tasarruf
sağlıyor, vaktinizi en doğru
yerlerde kullanmanız mümkün
oluyor.
''
Kariyer.net İş Arayan Anketi Katılımcısı
İstanbul
''
Kariyer.net
bu alanda kullandığım en
iyi platform. Kariyer.net'te
özgeçmişimin görülme
şansının fazla olduğunu
düşünüyorum.
''
Kariyer.net İş Arayan Anketi Katılımcısı
İstanbul
•
30
37. '' Kariyer.net
kullanmamın en önemli sebebi
kullanımının kolay ve pratik
olması. Daha önceki
çalıştığım kurumları
Kariyer.net üzerinden
bulmuştum. ''
Kariyer.net iş Arayan Anketi Katılımcısı
lstanbul
'' İnsan Kaynakları
uzmanı olarak özellikle idari
kadro için aradığım adayları
bulmam kolaylaşıyor. ''
Kariyer.net İşveren Anketi Katılımcısı
İstanbul, Toptan-Perakende Ticaret,
Orta ölçekli firma
'' İş arayan ve
işgücü ihtiyacı olanların
buluştuğu en verimli
platform. ''
Kariyer.net İş Arayan Anketi Katılımcısı
İstanbul
31
38. 3.3. Bilgiye erişimin kolaylaştırılması ve bilgi
asimetrisinin azaltılması
Aday ve işveren tarafındaki geniş kitlelerin Kariyer.net'te buluşması işgücü piyasasına
dair bilgi asimetrisini azaltmaktadır. 2019-2021 ortalamasına göre Kariyer.net'te
her yıl 3,2 milyon aday 213 bin ilana başvuru yapmaktadır. Bu etkileşim sonucunda
adaylar çok sayıda firmadan haberdar olmakta; iş tanımları ve beklentiler hakkında bilgi
edinebilmektedir. İşverenler de adaylarda aranabilecek kriterler ve adayların beklentileri
gibi iş piyasası dinamiklerine daha iyi hakim olabilmektedir. Bu süreçlerin uzun süredir
devam etmesi ve faydalanıcıların çoğalması işgücü piyasasındaki bilgi asimetrisini
azaltıcı etki yapmaktadır. Bu etki anketlerde de teyit edilmiştir. İş arayanların %71'i
Kariyer.net sayesinde daha fazla firma hakkında bilgi edindiğini belirtirken %62'si ise
çalışma alanındaki istihdam koşulları hakkındaki bilgiye erişimin kolaylaştığını dile
getirmiştir.
Kariyer.net sağladığı bilgilendirici içeriklerle platformun yalnızca işverenler ve
adayları bir araya getiren bir aracı olmanın ötesine geçmesini sağlamaktadır. Farklı
kitleler için muhtelif içerikler bilgiye erişimi kolaylaştırarak işveren ve aday arasındaki
bilgi asimetrisinin azalmasını desteklemektedir. Bunu sağlayan araçların başında gelen
Kariyer.net'teki pozisyon rehberi sayesinde, adaylar ilgilendikleri alanlardaki ücret
düzeyini, arananözellikleri, ilgili eğitim kurumlarını, olası mülakat konularınıve işilanlarını
görüntüleyebilmekte; diğer alanlarla karşılaştırabilmektedir. Adayların %43'ü Kariyer.net
aracılığıyla sektördeki ücretler hakkında bilgi sahibi olduğunu dile getirmiştir. Ayrıca, iş
arayanların %37'si ise üniversite ve bölüm seçiminde Kariyer.net içeriklerinin destekleyici
olduğunu söylemiştir. İşveren tarafında ise blog yazıları ve seminerler sayesinde işgücü
piyasası hakkındaki farkındalıklarının artığını belirtenlerin oranı %45'tir.
İşverenler
Kariyer.net'teki blog yazıları ve
seminerler firmamızın iş gücü piyasası
konusundaki farkındalığını artırıyor.
İş arayanlar
Kariyer.net daha fazla firma
hakkında bilgi edinmemi sağlıyor
Kariyer.net çalışma alanımdaki
istihdam koşulları hakkında bilgiye
erişimi kolaylaştırıyor
Kariyer.net ilgilendiğim alanlardaki
ücretlerle ilgili fikir sahibi olmamı
sağlıyor.
Kariyer.net, üniversite ve bölüm
seçme sürecinde verdiği bilgilerle
karar vermeme yardımcı oldu
%45
%71
%62
%43
ro
o.o
"'
ro
"'
_;
:::ı
:::ı
)
o.o
-�
:::ı
r:rı
32
39. '' Pozisyonlarla ilgili
güncel maaş aralıklarının
paylaşılması çok yararlı
oluyor.
''
Kariyer.net İş Arayan Anketi Katılımcısı
İstanbul
'' Pek çok kez
işe girmeme vesile oldu, işe
giremesem dahi pek çok firma
ile tanışmamı ve kendimi bu
vesileyle geliştirmemi
sağladı.
''
Kariyer.net İş Arayan Anketi Katılımcısı
İstanbul
'' Kariyer.net
ile tanışmam uzun yıllar
öncesine dayanır. Henüz
Kariyer.net üzerinden işe
yerleşmek nasip olmadı ancak
büyük firma yetkililerinin
söyleşileri, işveren buluşma
yayınları faydalı oldu.
''
Kariyer.net İş Arayan Anketi Katılımcısı
İstanbul
• 33
40. +@s+
İşin Olsun kullanıcılarının işgücü piyasasının gelişimine ilişkin değerlendirmeleri
Daha çok hizmet sektörüne yönelik ve mavi yaka olarak sınıflanabilecek işler için kullanılan
İşin Olsun platformunda da istihdamı geliştirici etkiler görülmektedir. iş arayanların %66'sı
İşin Olsun'un iş arama süreçlerini hızlandırdığını belirtmiştir. İşverenlerin ise %55'i İşin Olsun
olmasaydı işe alım süreçlerinin daha yavaş olacağını ifade etmiştir.
İşin Olsun üzerinden iletişim bilgilerinin ulaşılabilir olması işveren ve adayların daha kolay ve
hızlı eşleşmelerine olanak tanımaktadır. Adayların %76'sı ise işverenin adaylara daha kolay
ulaştığını dile getirirken %66'sı bu sayede işverene daha kolay ulaştıklarını belirtmiştir.
Hizmet sektöründeki adayların yaşadığı yere yakın işler bulması hem zaman hem de maliyet
açısından sektörün kritik bir ihtiyacı olarak görülmektedir. İşin Olsun, adayların yaşadığı yere
yakın işlerle eşleşmelerine olanak sağlayarak buna bir çözüm getirmektedir. İşin Olsun'daki
işverenlerin %49'u İşin Olsun olmasaydı iş yerine yakın bir çalışan bulamayacaklarını
düşünürken adayların %68'i İşin Olsun'un yaşadıkları yere yakın bir iş bulmalarını
kolaylaştırdığını söylemiştir. Ayrıca adayların %74'ü İşin Olsun'daki semte göre iş arama
seçeneklerinin iş bulmalarını kolaylaştırdığını dile getirmiştir.
Bir bütün olarak değerlendirildiğinde işverenlerin %47'si İşin Olsun olmasaydı istedikleri
profilde insan kaynağına ulaşamayacaklarını belirtirken adayların %51 'i İşin Olsun olmasaydı
son girdikleri işe yerleşemeyeceklerini ifade etmiştir.
•
�
�
•
iş arama ve işe alım ve başvuru
süreçlerinin hızlanması
İşin Olsun'da iletişim
bilgilerimin olması
işverenlerin bana daha
kolay ulaşmasını sağlıyor
İşin Olsun'daki semte göre
iş arama seçenekleri iş
bulmamı kolaylaştırıyor
İşin Olsun iş arama
süreçlerini hızlandırıyor
İşin Olsun işverene
ulaşmamı kolaylaşırıyor
İşin Olsun olmasaydı işe
alım süreçlerimiz daha
yavaş olurdu
CIC)
CIC)
-�-·
"li*lil'--�)
■ İş arayan ■ İşveren
•
Uygun eşleşmenin sağlanması
İşin Olsun, kendime
uygun iş ilanları bulmamı
kolaylaştırıyor
İşin Olsun evime yakın iş
bulmamı kolaylaştırıyor
İşin Olsun olmasaydı
son girdiğim işe
yerleşemezdim -�•·.
lili■
-L�)
İş yerime yakın yaşayan bir
çalışan bulamazdım
Wlil
İşin Olsun olmasaydı
istediğimiz profilde insan MM
kaynağına ulaşamazdık -••
)
)
34
41. '' İşim evime çok
yakın, bu yüzden candan
teşekkür ediyorum. İhtiyacım
olursa yine İşin Olsun'dan iş
bulacağım. ''
İşin Olsun İş Arayan Anketi Katılımcısı
Bursa
'' İşin Olsun
iş bulma konusunda hem
işveren, hem de iş arayana
büyük bir konfor ve kolaylık
sağlıyor. ''
İşin Olsun İş Arayan Anketi Katılımcısı
İstanbul
35
42.
43. •• ••
4. BOLUM
Kariyer.net'in
istihdamda
kapsayıcılığın
desteklenmesine
katkıları
Kariyer.net işgücü piyasasındaki adil rekabeti desteklerken gençler ve istihdam
olanaklarının düşük olduğu illerde yer alan adaylar için önemli bir araç olmaktadır.
Kariyer.net, işveren ve iş arayanlar için kapsayıcı bir havuz vazifesi görerek geniş
kitlelerin bir araya gelmesini ve tüm kullanıcıların benzer ilan/aday havuzuna ulaşmasını
sağlamaktadır. Bunun yanında beş büyük il dışındaki bireyler ve iş hayatına yeni atılan
gençler de Kariyer.net'in sunduğu demokratik iş arama olanaklarının başlıca yararlanıcısı
konumundadır. Kariyer.net'in Türkiye'de istihdamın kapsayıcı hale gelmesine dair etkileri
bu bölümde derinleştirilmektedir.
37
44. 4.1. Adil rekabetin desteklenmesi
Kariyer.net, geniş aday kitlesinin yanı sıra muhtelif sektör ve ölçekteki işverenleri
bir araya getirerek adil rekabet ortamı oluşturmaktadır. Kariyer.net, Türkiye'nin farklı
bölgelerinden, farklı yaştan veya eğitim seviyesinden tüm adayların geniş yelpazedeki
iş imkanlarına ulaşmasına katkı sağlamaktadır. Diğer yandan sektör ve büyüklüğe
bakılmaksızın her işveren de aynı aday kitlesine ulaşmaktadır. istihdam piyasasındaki
rekabeti besleyen bu durum anketlerde de öne çıkmıştır. İş imkanlarından herkesin eşit
şekilde haberdar olduğunu düşünen adayların oranı %73, Kariyer.net olmasaydı bu kadar
çokişilanındanhaberdarolamayacağınıbelirtenlerinoranıise %63'tür. İşverenlerin %64'ü
ise Kariyer.net'in diğer yöntemlere kıyasla daha fazla başvuru almalarını sağladığını
ve daha geniş bir aday kitlesine ulaştıklarını ifade etmiştir. Ayrıca, işverenlerin %25'i
Kariyer.net olmasaydı işe alım süreçlerinin daha maliyetli olacağını düşünürken %12'si
büyümelerinin daha zor olacağını söylemiştir. Kariyer.net'e üye olan aday ve işveren
sayısının her yıl artması adil rekabetin daha fazla desteklenmesini sağlamaktadır.
Kariyer.net'te ilan yayınlamak diğer
aday yöntemlerine göre firmamıza
daha fazla başvuru gelmesini sağlıyor
Kariyer.net firmamızın geniş bir aday
kitlesine ulaşmasını sağlıyor
Kariyer.net olmasaydı işe alım
süreçlerimiz daha maliyetli olurdu
Kariyer.net olmasaydı firmamızın
büyümesi daha zor olurdu
İş arayanlar
Kariyer.net'te çok sayıda ve çeşitlilikte
ilan olması herkesin iş fırsatlarından
eşit bir şekilde haberdar olmasını
sağlıyor
Kariyer.net olmasaydı bu kadar iş
ilanından haberdar olmazdım
%64
%64
%73
%63
)
)
ı::
ro
�
�
O)
.s
"'
O)
s
�
O)
�
t5
O)
"O
s
>b.O
�
�
"'
o.
ro
�
ro
"O
s
ro
"O
:9
+-
-�
�
�
..;
I
�
s
:::ı
:o
�
s:i-
38
45. Kariyer.net'in istihdama yönelik sunduğu eğitici içerikler iş arayanların gelişimlerini
desteklemekte, rekabeti pekiştirmektedir. Kariyer.net kariyer rehberi hizmeti ile özgeçmiş
hazırlama, iş arama yöntemleri, piyasa beklentileri, önyazı ve mülakat tekniklerine dair
pek çok içeriği adaylara sunmaktadır. Bu hizmetler, adayların hangi alanlarda kendilerini
geliştirecekleri ve beklentileri nasıl karşılayacaklarına ilişkin katkı sağlamaktadır. İş
arayanların %64'ü Kariyer.net'in ilgilendikleri alanlarda hangi yetenek ve yetkinlikler
arandığı konusunda farkındalıklarını artırdığını belirtmiştir. Mülakatlar ve iş hayatıyla ilgili
bilgilendirici içeriklerin mülakat beceresini geliştirdiğini söyleyenlerin oranı ise %49'dur.
Son olarak, fuar, seminer ve canlı yayınların bilgi ve becerisini geliştirdiğini söyleyenlerin
oranı %39'dur. Kariyer.net, adayların farkındalıklarının artmasını ve beceri gelişimlerini
destekleyerek Türkiye işgücü piyasası için kritik meseleler olan yetkinlik kazanımı
(reskilling) ve yetkinlik gelişimi (upskilling) konularındaki dönüşüme katkı sunmaktadır.
İş arayanlar
Kariyer.net ilgilendiğim alanlarda
hangi yetenek ve yetkinlikler arandığı
konusunda farkındalığımı artırıyor
Kariyer.net'in mülakatlarla ve iş
hayatıyla ilgili bilgilendirici içerikleri
mülakat becerimi geliştiriyor
Kariyer.net'in düzenlediği fuar, seminer
ve canlı yayınlar bilgi ve becerilerimi
geliştirmeme katkı sağlıyor
'' Kariyer.net
iş arama süreçlerinde
farklı firmalar ve farklı
alanlarda birçok iş fırsatına
ulaşmamızı sağlıyor. ''
%64
%49
%39
'' Faaliyet alanımızda
aday veri tabanının en
geniş olduğu portal
Kariyer.net.
Bunu yıllar içinde
deneyimledik. ''
Kariyer.net İşveren Anketi Katılımcısı
İstanbul, Büro yönetimi, büro destek ve iş
destek faaliyetleri, Büyük ölçekli fırma
Kariyer.net İş Arayan Anketi Katılımcısı
Sakarya '' Kariyer.net
iş bulmada bir numaralı
uygulamadır. Haberdar
olmadığım işlerin hepsini
buradan buluyorum. ''
Kariyer.net İş Arayan Anketi Katılımcısı
Gaziantep
39
46. +@&i
İşin Olsun kullanıcılarının (işveren ve iş arayan) işgücü piyasasındaki dönüşüme
ilişkin değerlendirmeleri
istihdampiyasasındakiiş gücü arzınıntaleptarafındandahahızlıbirşekilde artması işarayanlar
açısından rekabeti artırmaktadır. Bu şartlar altında rekabetin adil koşullarda gerçekleşmesi
büyük önem taşımaktadır. İşin Olsun üzerinden iş arayanların %69'u İşin Olsun'un çok sayıda
ve çeşitlikte ilan sunmasının herkesin iş fırsatlarından eşit şekilde faydalanmasını sağladığını
belirtmiştir. 2017 yılından bu yana aday ve işveren sayısında hızlı artış gösteren İşin Olsun
platformunun bu büyümesini devam ettirmesi durumunda dönüşüm etkilerinin daha da
artacağı beklenmektedir.
Piyasanın talep tarafında da İşin Olsun'un etkileri gözlemlenmektedir. İşverenlerin %55'i İşin
Olsun olmasaydı işe alım süreçlerinin daha maliyetli olacağını söylerken %31'i firmalarının
büyümesinin daha zor olacağını belirtmiştir.
Adil rekabetin desteklenmesi
İşin Olsun'da çok sayıda ve çeşitlilikte ilanın olması
herkesin iş fırsatlarından eşit bir şekilde haberdar
olmasını sağlıyor
İşin Olsun olmasaydı işe alım süreçlerimiz daha
maliyetli olurdu
İşin Olsun olmasaydı firmamızın büyümesi daha
zor olurdu
■ iş arayan ■ işveren
%69
%55
)
ı::
ro
�
O)
.s
"'
O)
s
�
O)
�
t5
O)
"O
s
>b.O
�
�
"'
ro
�
ro
"O
s
ro
"O
:9
+-
-�
�
�
..;
I
�
s
:::ı
:o
�
-si-
40
47.
48. 4.2. Gençlerin istihdamı
Bir yılda doğrudan Kariyer.net aracılığıyla işe giren 797 bin kişinin yaklaşık 200 bini
gençlerden (20-29 yaş) oluşmaktadır. Kariyer.net üyelerinin yaklaşık %41'i 20-29 yaş
grubundaki gençlerdir. Gençlerin istihdam edilmesi işgücü piyasasının kapsayıcılığı
açısından kritiktir. Kariyer.net aracılığıyla işe yerleşen her dört kişiden biri gençlerden
oluşmaktadır. Bu oran yılda yaklaşık 200 bin gencin Kariyer.net kullanarak işe girdiğini
göstermektedir. İşe yerleşen 298 bin genç ise doğrudan Kariyer.net ile yerleşmemiş
ancak iş arama ve başvuru süreçlerinde faydalanmıştır. Söz konusu dolaylı etki de dahil
edildiğinde Kariyer.net her yıl işe yerleşen 498 bin gence fayda sağlamaktadır.
Kariyer.net gençlerin staja veya ilk işine erişimini kolaylaştırarak çalışma hayatına
katılımı desteklemektedir. Öğrenci veya yeni mezunların reel sektörde tecrübe
edinebilmesi için staj önemli bir başlangıçtır. İş deneyimi 5 yılın altında olan ve 29 yaşın
altındaki işe yerleşenlerin %20'si daha önce Kariyer.net aracılığıyla bir staj başvurusu
yapmıştır. Staja başvuran her dört gençten biri ise Kariyer.net ile başvurduğu staja
kabul edilmiştir. Bireylerin çalışma hayatındaki ilk profesyonel işlerine girerek çalışma
hayatına atılmaları Türkiye ekonomisi açısından kritik öneme sahiptir. İlk defa bir işe
yerleşen adayların %30'u bu işlerine Kariyer.net aracılığıyla girmektedir.
'' Çalışma hayatına
katılmak isteyen her yaştan
bireyin ve işverenlerin
buluşma noktası olarak her
kesime kolaylık
sağlıyor.''
Kariyer.net İş Arayan Anketi Katılımcısı
Adana
'' Kariyer.net
sadece bir özgeçmişten
ibaret olmayıp mezun olan
tecrübesiz binlerce öğrenciye
kendilerini geliştirmeleri için
seminer ve kurs olanakları
sağlıyor. Bu durum iş piyasası
açısından çok önemli bir
durum. ''
Kariyer.net İş Arayan Anketi Katılımcısı
Ordu
'' Ben ilk özgeçmişimi
Kariyer.net üzerinden
hazırladım. İki büyük özel
şirkette işe girdim ve
Kariyer.net üzerinden
beni buldular.''
Kariyer.net İş Arayan Anketi Katılımcısı
İstanbul
42
49. 4.3. Bölgesel kapsayıcılık
Kariyer.net üyelerinin yaklaşık %41'i beş büyük il (İstanbul, Ankara, İzmir, Kocaeli ve
Bursa) dışındaki illerde ikamet ederken üye işyerlerinin %28'i bu illerde yer almaktadır.
İstihdam imkanlarının görece sınırlı olduğu illerdeki adayların ve işverenlerin platformda
yer alması, Kariyer.net'in bölgesel kapsayıcılığı açısından önemlidir. Bunun için GSYH'si
en yüksek beş il ve diğer illere ait Kariyer.net verileri incelenmiştir. Beş büyük il İstanbul,
Ankara, İzmir, Kocaeli ve Bursa illerini kapsamaktadır. 2021 itibarıyla Kariyer.net üyesi
bireylerin yaklaşık %59'u bu illerde ikamet ederken %41'i diğer illerde ikamet etmektedir.
İşverenlerin ise %28'i beş büyük il dışındaki illerde yer almaktadır. Bu oran 201O yılındaki
%19 seviyesinden buraya gelmiştir. Bu durum, bölgesel kapsayıcılık konusunda son 1O
yılda önemli bir ilerleme yaşandığını göstermektedir.
2021'de açılan ilanların %23'ü beş büyük il dışındaki iller için açılırken zaman içinde
ilan sayısında en fazla artış gösteren iller arasında Tekirdağ, Muğla, Yalova gibi iller
yer almaktadır. Kariyer.net üyesi işverenlerin 2021 yılında açtığı ilanların yaklaşık %23'ü
beş büyük il dışındaki iller için açılmıştır. Bu oran 201O'dan bu yana pek fazla değişiklik
göstermemiş olsa da illere tek tek bakıldığında bazı illerdeki ilan sayısının artışı dikkat
çekicidir. 201O'a kıyasla 2021 yılında çalışabilir nüfus başına düşen ilan sayısının en
fazla arttığı ilk 1O il arasında beş büyük ilin yanı sıra Tekirdağ, Muğla, Yalova, Eskişehir
ve Manisa yer almaktadır. İkinci 1O il ise Anadolu'ya yayılmakta; Sakarya, Düzce, Denizli,
Konya, Mersin ve Gaziantep gibi illeri kapsamaktadır. Marmara bölgesindeki illerinin
tamamının 20 illik kısa listede yer alması dikkat çekicidir.
Tablo 3: 2010-2021 dönemi çalışabilir nüfus başına Kariyer.net ilan sayısının en fazla
arttığı 20 il
İlan sayısının en fazla arttığı 20 il (Çalışabilir nüfusa göre)
1. Kocaeli 11. Sakarya
2. İstanbul 12. Düzce
3. Tekirdağ 13. Denizli
4. İzmir 14. Bilecik
5. Muğla 15. Konya
6. Bursa 16. Kırklareli
7. Yalova 17. Balıkesir
8. Eskişehir 18. Mersin
9. Ankara 19. Çanakkale
10. Manisa 20. Gaziantep
Kaynak: Kariyer.net verileri, PAL hesaplamaları
43
50. Kariyer.net Türkiye'nin 81 ilinden adayları ve işverenleri bir araya getirerek eşit
olanaklar sağlamaktadır. Kariyer.net üzerinden iller arası başvurular beklendiği üzere
beş büyük ile doğru yoğunlaşmaktadır. Kariyer.net üzerinden yapılan başvuruların %28'i
beş büyük ildeki ilanlara yapılırken başvuranların %45'i bu illerde yer almıştır. İller arası
başvuru açısından İstanbul, Ankara, İzmir üçgeninin yoğunluğu göze çarpmaktadır.
Buna karşın beş büyük il dışında kalan illerden Türkiye'nin tamamına başvurular yapıldığı
görülmektedir. Beş büyük il dışında en fazla başvuru alan 1 O il arasında Antalya, Adana,
Muğla, Kayseri ve Konya bulunmaktadır. En fazla başvuru yapan 1 O il arasında ise Adana,
Antalya, Samsun, Diyarbakır, Mersin, Eskişehir ve Gaziantep yer almaktadır.
Şekil 12: İller arasında Kariyer.net üzerinden yapılan başvurular
Kaynak: Kariyer.net verileri, PAL hesaplamaları
Tablo 4: 2021 yılında beş büyük il dışında Kariyer.net üzerinden en çok başvuru alan
ve başvuru yapan 1 O il
En çok başvuru alan 1 O il En çok başvuru yapan 1 O il
1. Antalya 1. Adana
2. Adana 2. Antalya
3. Muğla 3. Samsun
4. Kayseri 4. Diyarbakır
5. Konya 5. Mersin
6. Mersin 6. Eskişehir
7. Samsun 7. Gaziantep
8. Tekirdağ 8. Kayseri
9. Sakarya 9. Hatay
1O. Eskişehir 10. Konya
Kaynak: Kariyer.net verileri
44
51. '' Kariyer.net
işveren ile iş arayanlar
arasında köprü vazifesi
görüyor.''
Kariyer.net İş Arayan Anketi Katılımcısı
Zonguldak
'' Kariyer.net
1 O senelik iş hayatıma
büyük katkı sağladı.
İş deneyimlerimde
büyük ölçüde
etkili rol oynadı.''
Kariyer.net İş Arayan Anketi Katılımcısı
Muğla
'' İşin olsun
gerçekten iyi platform.
Çalışan bulmada çok iyi,
çok insana ulaşma
imkanı veriyor.''
İşin Olsun İşveren Anketi Katılımcısı
Rize, Konaklama ve Yiyecek,
Mikro ölçekli firma
'' İş arayan için de
eleman arayan için de
hem daha ekonomik
hem daha hızlı.''
Kariyer.net İş Arayan Anketi Katılımcısı
Gaziantep
45
52.
53. Sonuç ve
Değerlendirme
Bu çalışmada işgücü piyasasında işverenler ile iş arayanları buluşturmak amacıyla
kurulmuş olan bir teknoloji platform şirketinin Türkiye ekonomisi ve istihdamı üzerindeki
etkileri incelenmiştir. Bu alanda yapılan ilk ekonomik etki analizi olan bu çalışma, Kariyer.
net'in gerek doğrudan ve dolaylı olarak etki ettiği istihdam miktarı, gerekse işgücü
piyasası üzerindeki dönüştürücü ve kapsayıcılık etkilerine ilişkin önemli bulgular elde
etmiştir. Yılda 797 bin kişinin işe yerleşmesini sağlayan Kariyer.net'in Türkiye istihdam
piyasası üzerindeki doğrudan etkisi İşin Olsun da dahil edildiğinde 1,2 milyon kişinin
üzerindedir. Bu etkiler son 1O yıl için hesaplandığında ise Kariyer.net ve İşin Olsun
platformları üzerinden sağlanan doğrudan istihdam etkisi 8,6 milyonu bulmaktadır.
Kariyer.net'in istihdamın gelişimine yönelik önemli dönüştürücü etkileri de tespit
edilmiştir. Bu bağlamda işveren ve çalışanlar arasında uygun eşleşmenin sağlanması,
işe yerleşme süreçlerinin hızlanması ve arz-talep arasındaki bilgi asimetrisinin
giderilmesi gibi başlıklar altında incelenen etkiler, Türkiye ekonomisinin geneli için de
ciddi kazanımlara işaret etmektedir.
Son olarak, Kariyer.net'in istihdamda fırsat eşitliğinin artırılması ve işgücü piyasasının
demokratikleşmesi adına ciddi katkıları da tespit edilmiştir. İşe yerleşenlerin yaklaşık
%90'ının eşe ve dosta ricada bulundukları bir işgücü piyasasında, işverenlerle iş
arayanları şeffaf bir platformda bir araya getirmek, Türkiye ekonomisinin daha kapsayıcı
hale gelmesi için de son derece kritik katkılar sunmaktadır.
o
cr.ı
47
54. Aşağıdaki tablo, anket sonuçlarını hesaba katarak çalışmada elde edilen kalitatif
bulguları, işgücü piyasasının gelişimi ve kapsayıcılığın desteklenmesi başlıkları altında
incelemektedir. İşverenler ve iş arayanlar için ayrı eksenlerde sunulan bu bulgular,
önümüzdeki dönemde Kariyer.net'in ekonomik etkilerini daha da iyileştirmek için
atabileceği adımlara ışık tutabilir. Bu bağlamda üç konunun önemine dikkat çekilebilir:
(i) gençlerin iş bulma süreçlerinde yapılabilecek iyileşmeler, (ii) dezavantajlı bölgelerdeki
işgücü piyasalarının gelişimine yönelik konular ve (iii) ekonomik gelişim açısından kritik
önemdeki beceriler (örn. bilişim, medikal, turizm vb.) hakkındaki bilgi asimetrilerinin
daha da azaltılmasına yönelik atılabilecek adımlar. Bu konular etrafında tasarlanabilecek
özgün programlar, Kariyer.net'in bu çalışmada tespit edilen pozitif ekonomik etkilerinin
önümüzdeki dönemde daha da artmasını ve Türkiye'de işgücü piyasasının gelişimine ve
kapsayıcılığına önemli katkılar sunmasını sağlayacaktır.
Tablo 5: Kariyer.net'in etki değerlendirme tablosu
İşverenler (talep) İş arayanlar (arz)
C:
Uygun eşleşmenin sağlanması ••• •••
ca.-
rn E
�-iij.
••• •••
;�ı iş arama ve işe alım süreçlerinin hızlanması
::ı
cı
.!!ı"
Bilgiye erişimin kolaylaşması ve bilgi
asimetrisinin azaltılması ••o •••
Adil rekabetin sağlanması ••• •••
5"iii
,cı QI
-= �
!:! QI
�� Gençlerin ve kadınların istihdamı
eoo ••o
rn GI
C.1ij
:/,l!.g
Bölgesel kapsayıcılık ••o ••o
eoo ••o •••
Düşük etki Orta etki Yüksek etki
Q)
Q)
>bil
Q)
o
r:r.ı
48