Bu proje, Türkiye'deki bakım ekonomisiyle ilgili mevcut durumun daha kapsamlı anlaşılmasına katkıda bulunmayı amaçlamıştır (çocuk, yaşlı, engelli, hasta vb. gibi çeşitli bakım türleri dahil). Daha sürdürülebilir, erişilebilir ve müsait bakım hizmetlerini oluşturmada yardımcı olabilecek politika seçenekleri sunmayı ve bakım çalışmalarını özellikle kadınlar için iyi işler üreten daha sağlam ve sürdürülebilir bir ekonomiye dönüştürmeyi hedeflemiştir.

1. 2040’a Doğru
Türkiye Bakım Ekonomisi
Eylül 2020
Oxfam-KEDV

2. 2040’a Doğru Türkiye Bakım Ekonomisi 2
İçindekiler
Genel Bakış .....................................................................................................................................4
Raporun Başlıca Mesajları............................................................................................................5
1. Bakım Ekonomisini Neden Önemsemeliyiz? ...........................................................................8
Bakım Ekonomisinin Cinsiyet Eşitliği ve İş Gücü Piyasası Boyutları ........................................9
Bakım Ekonomisinin Mali Sürdürülebilirlik Boyutu.................................................................10
Bakım Hizmetlerinde Eşitlik (Erişim ve Yeterlilik) Zorlukları .................................................12
Bakım Hizmetlerinin Kalitesi.....................................................................................................13
2. Türkiye’de Güncel Durum ve Gelecek Tahminleri...............................................................16
2.1. Bakım Emeğinde Arz ve Talep...........................................................................................17
Çocuk Bakım Hizmetleri........................................................................................................17
Engelli Bakım Hizmetleri.......................................................................................................21
Yaşlı Bakım Hizmetleri..........................................................................................................23
2.2. Türkiye’deki Bakım Ekonomisinin Mevcut Büyüklüğü.....................................................25
Ücretli Bakım Hizmetlerinin Ekonomik Değeri ....................................................................25
Ücretsiz Bakım Hizmetlerinin Ekonomik Değeri ..................................................................26
2.3. 2040’ı Düşünmek: Türkiye’nin Bakım Ekonomisi İçin İki Senaryo ..................................28
3. Türkiye İçin Yeni Bir Bakım Ekonomisi Modeline Doğru...................................................32
3.1. Dünyadaki Bakım Modellerinin Kısa Bir İncelemesi .........................................................32
3.2. Yeni Bir Bakım Ekonomisi Modeli İçin Önerme ...............................................................36
1. Ayak: Evrensel Bakım Sistemi ..........................................................................................37
2. Ayak: Evrensel Bakım İçin Yeni Bir Finansman Yaklaşımı..............................................39
3. Ayak: Çift Gelir Sahibi/Çift Bakıcı Modeli .......................................................................40
3.3. Destekleyici Politika Önerileri............................................................................................42
1. Politika: Bakım Emeğinin Ölçülebilmesi, Politika Etkisi ve Planlaması İçin Daha İyi
Veriler; ..................................................................................................................................42
2. Politika: Kurumsal Koordinasyon, Yerelleşme ve Kapasite Geliştirme ............................43
3. Politika: Bakım Emekçilerinin Koşullarının, Sayılarının ve Niteliklerinin İyileştirilmesi 44
4. Politika: Hizmet Kalitesinin Artırılması; Program Tasarımında Daha İyi Hedefleme ve
Uyarlama................................................................................................................................45
Ek A: Türkiye’deki Bakım Ekonomisinin Büyüklüğünü Hesaplama Metodolojisi...............47
Ek B: Bakım Sistemi Finansman Modelleri ..............................................................................49
Notlar.............................................................................................................................................51
Kaynakça ......................................................................................................................................55