1. Dieta paleo w chorobach
autoimmunologicznych na
przykładzie zapalenia tarczycy
Hashimoto
Joanna Jędrzejczak - JackowskaJoanna Jędrzejczak - Jackowska

2. Choroba Hashimoto – czym jest?Choroba Hashimoto – czym jest?
Najczęstszy rodzajNajczęstszy rodzaj zapalenia tarczycy i najczęstszai najczęstsza
przyczyna pierwotnejprzyczyna pierwotnej niedoczynności gruczołu
tarczowego. Choroba o podłożu autoimmunologicznym,. Choroba o podłożu autoimmunologicznym,
często współistnieje z innymi chorobamiczęsto współistnieje z innymi chorobami
autoimmunologicznymi.autoimmunologicznymi.
Choroba jest wyraźnie częstsza u kobiet, u którychChoroba jest wyraźnie częstsza u kobiet, u których
spotykana jest 10-20 razy częściej niż u mężczyzn.spotykana jest 10-20 razy częściej niż u mężczyzn.
Występuje predyspozycja rodzinna: u 50% członkówWystępuje predyspozycja rodzinna: u 50% członków
rodziny chorego stwierdza się obecność przeciwciałrodziny chorego stwierdza się obecność przeciwciał
przeciwtarczycowych.przeciwtarczycowych.
HashimotoHashimoto nie jestnie jest chorobą tarczycy, lecz chorobąchorobą tarczycy, lecz chorobą
układu odpornościowego.układu odpornościowego.

3. • Początek choroby jest zwykle trudno uchwytny. RozpoznaniePoczątek choroby jest zwykle trudno uchwytny. Rozpoznanie
ustalane jest zwykle w zaawansowanej postaci choroby, gdyustalane jest zwykle w zaawansowanej postaci choroby, gdy
dochodzi do niedoczynności tarczycy. W badaniudochodzi do niedoczynności tarczycy. W badaniu
palpacyjnym można stwierdzić równomierne powiększeniepalpacyjnym można stwierdzić równomierne powiększenie
gruczołu, który jest niebolesny i ma twardą lub gumowągruczołu, który jest niebolesny i ma twardą lub gumową
konsystencję i guzowatą powierzchnię. Niedoczynnośćkonsystencję i guzowatą powierzchnię. Niedoczynność
tarczycy poprzedzona jest przez przejściowątarczycy poprzedzona jest przez przejściową
tyreotoksykozętyreotoksykozę
Rozpoznanie opiera się na:Rozpoznanie opiera się na:
• Stwierdzeniu zwiększonego stężenia przeciwciał anty-TPO-Stwierdzeniu zwiększonego stężenia przeciwciał anty-TPO-
Ab, skierowanych przeciwko peroksydazie tarczycowejAb, skierowanych przeciwko peroksydazie tarczycowej
• Stwierdzeniu zwiększonego stężenia niespecyficznychStwierdzeniu zwiększonego stężenia niespecyficznych
przeciwciał antytyreoglobulinowych (anty TG)przeciwciał antytyreoglobulinowych (anty TG)
• Wyniku badania histopatologicznego tkanki gruczołuWyniku badania histopatologicznego tkanki gruczołu
uzyskanej w biopsji cienkoigłowej (BAC).uzyskanej w biopsji cienkoigłowej (BAC).

4. Hashimoto – najczęstsze objawyHashimoto – najczęstsze objawy
 zmęczenie, sennośćzmęczenie, senność
 przyrost masy ciałaprzyrost masy ciała
 spowolnione bicie serca, niskie ciśnienie tętniczespowolnione bicie serca, niskie ciśnienie tętnicze
 spłycenie i zmniejszenie częstości oddechówspłycenie i zmniejszenie częstości oddechów
 zimna, sucha i blada skórazimna, sucha i blada skóra
 suche, łamliwe i przerzedzone włosysuche, łamliwe i przerzedzone włosy
 obrzęk na twarzy, rękach, obrzęki stawów (szczególnieobrzęk na twarzy, rękach, obrzęki stawów (szczególnie
kolanowych)kolanowych)
 zaburzenia koncentracji, pamięcizaburzenia koncentracji, pamięci
 zaburzenia emocjonalnezaburzenia emocjonalne
 zaparciazaparcia
 zaburzenia menstruacji, niepłodność (kobiety)zaburzenia menstruacji, niepłodność (kobiety)
 spadek libido, zaburzenia potencji (mężczyźni)spadek libido, zaburzenia potencji (mężczyźni)

5. Przyczyny chorób autoimmunologicznychPrzyczyny chorób autoimmunologicznych
Dr Alesio Fasano z Harvard Medical School uważa , że doDr Alesio Fasano z Harvard Medical School uważa , że do
zaistnienia i rozwoju choroby autoimmunologicznej, koniecznezaistnienia i rozwoju choroby autoimmunologicznej, konieczne
jest współistnienie 3 czynników:jest współistnienie 3 czynników:
 GenyGeny
 Środowiskowe czynniki wyzwalające, tzw. triggers, np.Środowiskowe czynniki wyzwalające, tzw. triggers, np.
 StresStres
 Niedobory składników odżywczychNiedobory składników odżywczych
 Infekcje (np. candida)Infekcje (np. candida)
 ToksynyToksyny
 Zwiększona przepuszczalność jelitowa tzw. nieszczelne jelitoZwiększona przepuszczalność jelitowa tzw. nieszczelne jelito
(leaky gut), przez które przedostają się cząstki uruchamiające(leaky gut), przez które przedostają się cząstki uruchamiające
odpowiedź immunologicznąodpowiedź immunologiczną

6. Co się dzieje w Hashimoto?

7. Paleo piramida żywieniaPaleo piramida żywienia

8. • Czego unikać w przypadku schorzeń autoimmunologicznych?Czego unikać w przypadku schorzeń autoimmunologicznych?
- przede wszystkim gluten,- przede wszystkim gluten,
- inne zboża takie jak gryka czy ryż (ze względu na podobną budowę- inne zboża takie jak gryka czy ryż (ze względu na podobną budowę
molekularną)molekularną)
- strączkowe: fasole, soczewica, groch, ciecierzyca, soja, orzeszki ziemne (ze- strączkowe: fasole, soczewica, groch, ciecierzyca, soja, orzeszki ziemne (ze
względu chociażby na lektyny),względu chociażby na lektyny),
- nabiał ,- nabiał ,
- alkohol ,- alkohol ,
- jajka (lizozym)- jajka (lizozym)
• - warzywa psiankowate (lektyny) - u niektórych ludzi stan pogarsza się również- warzywa psiankowate (lektyny) - u niektórych ludzi stan pogarsza się również
od orzechów i pestekod orzechów i pestek
- cukier i słodziki,- cukier i słodziki,
- sztuczne smaki, aromaty, barwniki,- sztuczne smaki, aromaty, barwniki,
- oleje roślinne.- oleje roślinne.
Co można jeść?Co można jeść?
- mięso- mięso
• - ryby,- ryby,
- warzywa oprócz wyżej wymienionych,- warzywa oprócz wyżej wymienionych,
- owoce,- owoce,
- tłuszcz w formie oliwek, awokado, oleju i mleka kokosowego lub tłuszczu- tłuszcz w formie oliwek, awokado, oleju i mleka kokosowego lub tłuszczu
zwierzęcego (smalec).zwierzęcego (smalec).
Na dużą uwagę zasługuje też kapusta kiszona, która poprawia florę bakteryjnąNa dużą uwagę zasługuje też kapusta kiszona, która poprawia florę bakteryjną
jelit. Protokół zakłada wykluczenie wszystkich potencjalnie szkodliwychjelit. Protokół zakłada wykluczenie wszystkich potencjalnie szkodliwych
produktów chociaż na 30 dni (tak naprawdę optymalnym czasem dla chorób oproduktów chociaż na 30 dni (tak naprawdę optymalnym czasem dla chorób o
podłożu autoimunnologicznym jest minimum 90 dni) i następnie kolejno włączaniepodłożu autoimunnologicznym jest minimum 90 dni) i następnie kolejno włączanie
pojedynczo zakazanych rzeczy i obserwacja. W zależności od organizmupojedynczo zakazanych rzeczy i obserwacja. W zależności od organizmu

9. Protokół autoimmunologiczny

10. Paleo – czego nie jemy? (i dlaczego)
a)a) zboża (zwłaszcza te zawierające gluten):(zwłaszcza te zawierające gluten):
 kwas fitynowy - uniemożliwia wchłanianie m.in. składnikówkwas fitynowy - uniemożliwia wchłanianie m.in. składników
mineralnych. Występuje również w orzechach, nasionach,mineralnych. Występuje również w orzechach, nasionach,
kakao, kawie, strączkowychkakao, kawie, strączkowych
 lektyny - zakłócają prawidłową pracę jelit, ponadto niszcząlektyny - zakłócają prawidłową pracę jelit, ponadto niszczą
wyściółkę jelit, wpływając niekorzystnie na ichwyściółkę jelit, wpływając niekorzystnie na ich
przepuszczalność, zakłócają procesy trawienne (np. białek), aprzepuszczalność, zakłócają procesy trawienne (np. białek), a
nawet blokują wydzielanie cholecystokininy (hormonunawet blokują wydzielanie cholecystokininy (hormonu
wspomagającego trawienie)wspomagającego trawienie)
 saponinysaponiny – toksyny mające za zadanie otruć grzyby czy– toksyny mające za zadanie otruć grzyby czy
zwierzęta żywiące się nasionami. W organizmie człowiekazwierzęta żywiące się nasionami. W organizmie człowieka
niszczą czerwone krwinki (erytrocytyniszczą czerwone krwinki (erytrocyty).).
b)b) nabiał:nabiał:
 jako jedyne ssaki pijemy mleko po okresie niemowlęcym i tojako jedyne ssaki pijemy mleko po okresie niemowlęcym i to
mleko od innego ssaka.mleko od innego ssaka.

11.  mleko zawieramleko zawiera laktozęlaktozę, a nietolerancję laktozy (w różnym, a nietolerancję laktozy (w różnym
stopniu) można stwierdzić nawet u 25% europejczyków (i dużostopniu) można stwierdzić nawet u 25% europejczyków (i dużo
większego procentu innych kultur). U wielu ludzi powoduje onawiększego procentu innych kultur). U wielu ludzi powoduje ona
bolesne wzdęcia, zaparcia albo biegunki. Co ciekawe, surowebolesne wzdęcia, zaparcia albo biegunki. Co ciekawe, surowe
mleko, prosto od krowy zawiera enzymy pomagające nammleko, prosto od krowy zawiera enzymy pomagające nam
poradzić sobie z laktozą. Problem jest z mlekiemporadzić sobie z laktozą. Problem jest z mlekiem
pasteryzowanym i UHT, gdzie te enzymy są nieaktywne albopasteryzowanym i UHT, gdzie te enzymy są nieaktywne albo
zniszczone.zniszczone.
 3/4 białka z mleka to3/4 białka z mleka to kazeinakazeina, na którą niektórzy z nas są, na którą niektórzy z nas są
uczuleni. Poza drażnieniem jelita i wywoływaniem choróbuczuleni. Poza drażnieniem jelita i wywoływaniem chorób
autoimmunologicznych idzie często w parze z nadwrażliwościąautoimmunologicznych idzie często w parze z nadwrażliwością
na gluten.na gluten.
 beta – laktoglobulina – również często bywa problematycznabeta – laktoglobulina – również często bywa problematyczna
(nieobecna w ludzkim mleku)(nieobecna w ludzkim mleku)
c)c) strączkowe:strączkowe:
 oprócz lektyn i kwasu fitynowego, zawierają także saponiny.oprócz lektyn i kwasu fitynowego, zawierają także saponiny.

12.  Rośliny strączkowe zawierają także między innymi inhibitoryRośliny strączkowe zawierają także między innymi inhibitory
proteaz (które blokują enzymy trawiące białka i dzięki nimproteaz (które blokują enzymy trawiące białka i dzięki nim
przyswajalność aminokwasów z pokarmów się zmniejsza),przyswajalność aminokwasów z pokarmów się zmniejsza),
rafinozę i oligosacharydy (które u większości wywołują gazy, arafinozę i oligosacharydy (które u większości wywołują gazy, a
u niektórych także inne, bardziej przykre dolegliwościu niektórych także inne, bardziej przykre dolegliwości
żołądkowe).żołądkowe).
 Fitoestrogeny - powodują raka piersi, choroby tarczycy,Fitoestrogeny - powodują raka piersi, choroby tarczycy,
wpływają na długość cyklu miesięcznego, powodują bezpłodnośćwpływają na długość cyklu miesięcznego, powodują bezpłodność
u kobiet i zmniejszenie ilości testosteronu u mężczyznu kobiet i zmniejszenie ilości testosteronu u mężczyzn
d) Rafinowane oleje roślinned) Rafinowane oleje roślinne
e) Żywność przetworzona przemysłowoe) Żywność przetworzona przemysłowo

24. Komentarz do wyników badańKomentarz do wyników badań
 Początkowa faza nadczynności tarczycy, spowodowana jej niszczeniem iPoczątkowa faza nadczynności tarczycy, spowodowana jej niszczeniem i
uwalnianiem hormonów do krwi (maj 2013)uwalnianiem hormonów do krwi (maj 2013)
 Szybko postępująca faza obniżenia się poziomu wolnych hormonów naSzybko postępująca faza obniżenia się poziomu wolnych hormonów na
przełomie 2013/2014 r, bardzo wysoki poziom anty TPO (ok. 3500)przełomie 2013/2014 r, bardzo wysoki poziom anty TPO (ok. 3500)
 Po pierwszej diecie dr Dąbrowskiej spadek anty TPO o około 900Po pierwszej diecie dr Dąbrowskiej spadek anty TPO o około 900
 Po drugiej diecie dr Dąbrowskiej spadek anty TPO o kolejne 2000,Po drugiej diecie dr Dąbrowskiej spadek anty TPO o kolejne 2000,
poziom wolnych hormonów wzrasta (czerwiec 2014)poziom wolnych hormonów wzrasta (czerwiec 2014)
 Dalszy spadek przeciwciał TPO kwiecień – czerwiec 2014Dalszy spadek przeciwciał TPO kwiecień – czerwiec 2014
 Jesienią 2014 następuje wzrost TPO o około 250 na skutek odstępstw odJesienią 2014 następuje wzrost TPO o około 250 na skutek odstępstw od
dietydiety
 Od grudnia 2014 do marca 2015 – TPO z powrotem spada – restrykcyjneOd grudnia 2014 do marca 2015 – TPO z powrotem spada – restrykcyjne
pilnowanie dietypilnowanie diety
 TSH między jesienią 2013 a grudniem 2014 utrzymuje się między 5 a 7TSH między jesienią 2013 a grudniem 2014 utrzymuje się między 5 a 7
(sama dieta), po włączeniu dodatkowo suplementacji TSH zaczyna(sama dieta), po włączeniu dodatkowo suplementacji TSH zaczyna
spadać, najpierw do poziomu 3,68, następnie 3,40spadać, najpierw do poziomu 3,68, następnie 3,40
 USG w 2014 pokazuje że tarczyca ma większe wymiary niż w 2009 r.USG w 2014 pokazuje że tarczyca ma większe wymiary niż w 2009 r.
(częściowa regeneracja? )(częściowa regeneracja? )
 Nie przyjmowanie syntetycznych hormonów przez cały okres od diagnozyNie przyjmowanie syntetycznych hormonów przez cały okres od diagnozy

28. Komentarz do wynikówKomentarz do wyników
Paweł Jackowski - TSHPaweł Jackowski - TSH
 czerwiec 2013: TSH = 3,32. (za wysokie w wieku 30 lat)czerwiec 2013: TSH = 3,32. (za wysokie w wieku 30 lat)
Wykonane badania wolnych hormonów (w górnej granicy normyWykonane badania wolnych hormonów (w górnej granicy normy
a więc prawidłowe), przeciwciała w zakresie normy.a więc prawidłowe), przeciwciała w zakresie normy.
 styczeń 2014 TSH = 3,11 (sama dieta)styczeń 2014 TSH = 3,11 (sama dieta)
 luty 2014 TSH = 2,22 (dieta + suplementacja)luty 2014 TSH = 2,22 (dieta + suplementacja)

29. Dziękuję za uwagęDziękuję za uwagę