More Related Content More from Pateemoh254 (12) 4. แบบจำลองพัฒนำหลักสูตร
“แบบจำลอง (Model) บำงแห่งเรียกว่ำ รูปแบบ โอลิวำ เป็นคนแรกที่ใช้คำนี้
ในสำขำวิชำกำรพัฒนำหลักสูตร” เป็นกำรนำเสนอภำพควำมคิดที่ได้จำกกำรวิเครำะห์
เชื่อมโยงข้อมูลพื้นฐำนที่ใช้ในกำรพัฒนำหลักสูตร ตั้งแต่เริ่มต้น กระบวนกำร และย้อนกลับ
มำเริ่มต้น เป็นวัฎจักร ซึ่งเป็นรูปแบบที่จำเป็นในกำรให้บริกำรในลักษณะของข้อแนะในกำร
ปฏิบัติ ซึ่งสำมำรถพบได้ในเกือบจะทุกแบบของกิจกรรมทำงกำรศึกษำ ในเชิงวิชำชีพแล้วมี
แบบจำลองจำนวนมำก เช่น
5. แบบจำลองกำรเรียนกำรสอน (models of instruction)
แบบจำลองกำรบริหำร (models of administration)
แบบจำลองกำรประเมินผล (models of evaluation) และ
แบบจำลองกำรนิเทศ (models of supervision) เป็นต้น
6. 1. แบบจำลองของไทเลอร์
ไทเลอร์ (Tyler) มีแนวคิดเกี่ยวกับกำรเปลี่ยนแปลงผู้เรียนในกำรกำหนดควำมมุ่งหมำยของ
หลักสูตร และใช้ในสังคมปัจจุบันเป็นพื้นฐำน โดยพิจำรณำจำกกฎเกณฑ์ของสังคมควำมต้องกำรทำงด้ำน
ควำมสงบสุข กฎเกณฑ์และกฎหมำย ระเบียบแบบแผน รูปแบบและควำมประพฤติของแต่ละครอบครัว
กำรแต่งกำย ควำมประพฤติและกำรพูดจำ ไทเลอร์ได้กระตุ้นให้คิดถึงบทบำทของนักพัฒนำหลักสูตรใน
กำรใช้สิ่งดังกล่ำว เพื่อประโยชน์ในกำรพัฒนำหลักสูตรและกำรสอน ในเรื่องกำรประเมินผล ไทเลอร์
ชี้ให้เห็นว่ำจะต้องสอดคล้องกับควำมมุ่งหมำยที่กำหนดไว้ ปรัชญำกำรพัฒนำหลักสูตรของไทเลอร์ คือ
กำรเรียนรู้เป็นกำรเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของผู้เรียน และครูจะกำหนดจุดประสงค์อย่ำงไรให้สนองควำม
ต้องกำรของบุคคล ไทเลอร์ได้กล่ำวว่ำ กำรพัฒนำหลักสูตรเป็นควำมจำเป็นที่จะต้องกระทำอย่ำงมีเหตุผล
และอย่ำงมีระบบโดยได้พยำยำมที่จะอธิบำย “…..เหตุผลในกำรมอง กำรวิเครำะห์และกำรตีควำม
หลักสูตร และโปรแกรมกำรเรียนกำรสอนของสถำบันกำรศึกษำ” ต่อจำกนั้นยังได้โต้แย้งอีกด้วยว่ำในกำร
พัฒนำหลักสูตรใด ๆ
8. แบบจำลองวงจร (Cyclical models) อยู่ระหว่ำง
แบบจำลองพลวัต (dynamic models) โดยพื้นฐำนแล้วแบบจำลองนี้
ขยำยมำจำกแบบจำลองเชิงเหตุผล นั่นคือ ใช้วิธีกำรเกี่ยวกับเหตุผลและขั้นตอน
อย่ำงไรก็ตำมก็ยังมีควำมแตกต่ำงคงอยู่และที่สำคัญที่สุดแบบจำลองวงจรมองว่ำ
กระบวนกำรหลักสูตรเป็นกิจกรรมที่ต่อเนื่อง ไม่รู้จักหยุดกับภำวะของกำร
เปลี่ยนแปลงสำรสนเทศใหม่ๆ หรือกำรปฏิบัติใหม่ๆ ที่มีประโยชน์
9. ควำมกดดันจำกสังคม เช่น ควำมจำเป็นในกำร
ปรับปรุงสุขภำพกำย อำจจะต้องกำรปรับปรุงจุดประสงค์ และเนื้อหำ
วิธีกำรและกำรประเมินผล ในวิธีกำรนี้แบบจำลองวงจรรับผิดชอบ
ต่อควำมจำเป็นและในควำมเป็นจริงแล้ว มีข้อโต้แย้งว่ำควำมจำเป็น
เหล่ำนี้เป็นสิ่งจำเป็นในกำรทำให้กระบวนกำรหลักสูตรทันสมัยอยู่
เสมอ
10. 3.1 แบบจำลองของวีลเลอร์
ในหนังสือของวีลเลอร์ (wheeler) ชื่อ curriculum process วีลเลอร์ได้อ้ำง
เหตุผลสำหรับผู้พัฒนำหลักสูตรที่จะใช้กระบวนกำรวงจร ซึ่งแต่ละองค์ประกอบมีควำมสัมพันธ์กันและขั้น
ต่อกัน วิธีกำรสร้ำงหลักสูตรของวีลเลอร์ เหตุผลก็ยังมีควำมจำเป็นอยู่แต่ละระยะเป็นกำรพัฒนำที่มีเหตุผล
ของระยะที่มีมำก่อนหน้ำนั้น โดยปกติกำรทำงำนในระยะใดระยะหนึ่งจะเป็นไปไม่ได้จนกระทั่งงำนในระยะ
ก่อนหน้ำนั้นได้เสร็จลงแล้ว วีลเลอร์ซึ่งเป็นสมำชิกคนหนึ่งของมหำวิทยำลัยออสเตรเลียตะวันตกได้พัฒนำ
และขยำยควำมคิดของไทเลอร์และทำบำโดยแนะนำระยะที่มีควำมสัมพันธ์ระหว่ำงกันระยะของ
กระบวนกำรพัฒนำหลักสูตร ซึ่งเมื่อพัฒนำอย่ำงมีเหตุผลและเป็นกำรชั่วครำวจะให้เกิดหลักสูตรที่มี
ประสิทธิภำพ วีลเลอร์ได้รวบรวมองค์ประกอบที่จำเป็นที่กล่ำวโดยไทเลอร์และทำบำ และนำเสนอใน
ลักษณะที่แตกต่ำงออกไป ระยะทั้งห้ำที่กล่ำวถึงคือ
13. นิโคลส์ ได้แก้ไขงำนของไทเลอร์ ทำบำ และวีลเลอร์ โดยเน้น
วงจรธรรมชำติของกระบวนกำรหลักสูตร และควำมจำเป็นสำหรับขั้นตอนเบื้องต้น
คือ กำรวิเครำะห์ สถำนกำรณ์ (Situational analysis) และยืนยัน
ว่ำ ก่อนที่จะดำเนินกำรเกี่ยวกับองค์ประกอบต่ำงๆ ในกระบวนกำรหลักสูตร
ต้องกำรพิจำรรำอย่ำงจริงจังกับรำยละเอียดของบริบทหรือสถำนกำรณ์หลักสูตร
ดังนั้น กำรวิเครำะห์สถำนกำรคือ ขั้นตอนเบื้องต้นซึ่งทำให้ผู้พัฒนำหลักสูตรมีควำม
เข้ำใจในปัจจัยที่มีผลกระทบต่อหลักสูตรที่กำลังสร้ำงอยู่
18. 7. แบบจำลองของพริ้นท์
แบบจำลองกำรพัฒนำหลักสูตรของ พริ้นท์ (print) เป็นควำม
พยำยำมที่จะจัดเตรียมวิธีกำรพัฒนำหลักสูตร โดยกำรรับเอำขั้นตอน เหตุผลและ
ควำมเหมำะสมต่อควำมจำเป็นของผู้พัฒนำ โดยเฉพำะอย่ำงยิ่งบทบำทในกำร
แสดงออกของครู เช่น แบบจำลองที่ใช้วิธีกำรแนะนำว่ำ กำรพัฒนำหลักสูตรควรทำ
อย่ำงไร และควำมจำเป็นในวิธีกำรแต่ละขั้นเป็นอย่ำงไร
19. ระยะที่หนึ่ง : กำรจัดกำร จุดเริ่มต้นที่สำคัญสำหรับ
กำรพัฒนำหลักสูตรใดๆ ขึ้นอยู่กับวิธีกำรที่เป็นทำงกำรของ
หลักสูตร หรือกล่ำวอีกในหนึ่งว่ำ ในกำรเริ่มต้นพัฒนำหลักสูตรต้อง
มองดูก่อนว่ำใครจะเป็นผู้รับผิดชอบในกำรพัฒนำ
20. ระยะที่สอง : กำรพัฒนำ ระยะนี้เกี่ยวข้องกับกลุ่มกำร
ประชุมเพื่อพัฒนำหลักสูตรในขั้นของกำรสร้ำงเอกสำรหลักสูตร วัสดุหรือ
โครงกำร ไม่ว่ำธรรมชำติของงำนพัฒนำหลักสูตรจะอย่ำงไร เป็นกำร
รับผิดชอบของกลุ่มกำรพัฒนำที่จะสร้ำงผลิตผลที่ใช้ได้ในระยะนี้ กลุ่มกำร
พัฒนำไม่จำเป็นต้องเป็นกลุ่มเดียวกันเสมอไป เมื่อไม่ใช่กลุ่มเดียวกัน บำง
ทีในระดับที่เป็นเรื่องของระบบ เป็นควำมสำคัญที่กลุ่มจะต้องทำงำนร่วมกัน
อย่ำงใกล้ชิด
21. เกิดขึ้นหลังจำกที่ได้มีกำรพัฒนำวัตถุทำงด้ำนกำยภำพ (หลักสูตร โครงกำร
และชุดต่ำงๆ ของวัสดุหลักสูตร) แล้ว แต่ละบุคคลต่ำงก็รับรู้กันว่ำอะไรได้
เกิดขึ้นเมื่อหลักสูตร โครงกำรและวัสดุหลักสูตรเหล่ำนั้นได้รับกำรนำไปใช้
กับนักเรียน สิ่งเหล่ำนี้จะปรำกฏอยู่ในระยะที่สำม กำรนำไปใช้ซึ่ง
ประกอบด้วยกิจกรรมสำมอย่ำงคือ 1. กำรนำหลักสูตรไปใช้ 2. กำร
เฝ้ำระวังติดตำม และรับข้อมูลป้อนกลับของหลักสูตร และ 3. จัดเตรียม
ข้อมูลป้อนกลับให้กลุ่มพัฒนำหลักสูตร
22. 8. แบบจำลองของโอลิวำ
โอลิวำ (oliva) ได้แสดงแบบจำลองกำรพัฒนำหลักสูตรของ
ตน เพื่อให้บรรลุเกณฑ์สำมประกำรคือ ประกำรแรก แบบจำลองจะต้องเรียบง่ำย
มีควำมครอบคลุมกว้ำงขวำงและมีควำมเป็นระเบียบ ซึ่งประกอบด้วย 6 ขั้นตอน
คือ หนึ่งประพจน์ของปรัชญำ สองประพจน์ของเป้ำประสงค์ (สำมประพจน์ของ
จุดประสงค์ สี่กำรออกแบบของแผน ห้ำนำไปใช้ปฏิบัติ และสุดท้ำยกำร
ประเมินผล
