SlideShare a Scribd company logo
1 of 3
Download to read offline
Nowa wiedza o jedzeniu. Zmysły w
jedzeniu.
Nie od dziś wiadomo, że jemy oczami. Tą powszechną prawdę udowadnia dr Charles
Spence, który spędził swój czas na studiowaniu psychofizyki, psychologii
smaku. Gastrofizyka - nowa wiedza o jedzeniu, bo tak nazywa się dyscyplina z
pogranicza psychologii, gastronomi, technologii żywności, wyjaśnia część rzeczy,
które ludzie intuicyjnie wiedzieli od zawsze, a w części rzuca nowe światło na świat
rozumienia i doświadczania jedzenia.
Naukowcy dowiedli, że duża część smaku, którą doznajemy podczas jedzenia nie
wynika z funkcjonowania kubków smakowych. Kubki smakowe w niższej
temperaturze, nie funkcjonują prawidłowo, dlatego nie czujemy wystarczającej
słodyczy, ale nadal możemy odczuwać zapach.
Dr Charles Spence napisał książkę o tytule Gastrofizyka. Twierdzi w niej, że
odbieramy jedzenie przy pomocy zapachu, odrobiny smaku oraz wrażeń
dotykowych w ustach. To wszystko jest „przyprawione dźwiękiem i opatrzone
apetyczną prezentacją wizualną”.
Dr Spence wymienia, że wzrok to jeden z kluczowych zmysłów w smakowaniu
dania.
Nasz mózg angażuje się w to co widzimy w ponad 50 procentach. Co stanowi
większość w porównaniu z innymi zmysłami. Zadziwiające jest to, że tylko 1 procent
mózgu zajmuję się odbieraniem smaku czyli wzrok angażuje więcej nasz mózg niż
pozostałe zmysły razem wzięte.
Lubimy atrakcyjnie prezentujące się jedzenie, na kolorowych talerzach. Wizualizacja i
estetyka jedzenia wpływa na nasz apetyt. Co może wpłynąć pozytywnie bądź
negatywnie na nasze wzorce żywieniowe. Apetycznie zaprezentowane fast foodowe
jedzenie, może skusić nas swoimi pseudozaletami. Stąd wykluła się nowomoda,
polegająca na zmysłowym fotografowaniu jedzenia zwana – foodporno. Technika
ma na celu wywołania w czytelniku emocji i wzbudzenie w nim pożądania. Po prostu
foodporno może wpływać na doznania smakowe bardziej niż sam smak.
Kolor potraw i naczyń ma znaczenie, podając danie na białych talerzach wydaję się o
10 procent słodsze i 15 procent intensywniejsze w smaku. Kolor tak, więc ma
związek ze smakiem.
Na podstawie badań dr Spence, można powiedzieć, że łudzimy się weryfikując smak
potrawy po rzekomym smaku.
Drugim znaczącym zmysłem, który odgrywa rolę w smakowaniu jest węch.
Dr Spence piszę, że trudno jest odróżnić cebulę od jabłka czy też czerwone wino od
zimnej kawy, nie wąchając ich bezpośrednio przed spożyciem. Można spróbować
rozpoznać wymienione pary „ściskając nos i zamykając oczy”. W przemyślę
spożywczym, zapachu używa się do wzmocnienia odczuwania smaku, produkując
m.in. aromatyczne opakowania.
Jedzeniu towarzyszy dźwięk z otoczenia oraz ten wydobywający się z ust. Liczy się
chrupkość jedzenia, przez to danie, przekąska oceniana jest jako bardziej
świeża. „Jedzenie słuchem”, może mieć znaczenie w przypadku słabnięcia innych
zmysłów.
Czy to możliwe aby przyprawić danie dźwiękiem? Otóż tak, słuch pomaga zwiększyć
odczuwanie smaku. Naturalne odgłosy powstające podczas przyrządzania dań
przyciągają naszą uwagę, określają nasze prawdopodobne doznania smakowe. Tak
więc, jeśli usłyszymy dźwięk kuchenki mikrofalowej w ekskluzywnej restauracji –
przeważnie wzbudzi to nasz niepokój. Rozlegające się dźwięki pomagają
sformułować nasze oczekiwania co do serwowanego dania.
Badania, wskazują na to, że przenosimy wiele cech fizycznych z otoczenia
bezpośrednio na smak potrawy lub napoju. Kształt, ciężar, tekstura naczynia, w
którym podajemy posiłek wpływa na odbiór jego smaku. Jogurt postrzegamy jako
gęstszy, droższy i bardziej intensywny w smaku im cięższa jest miseczka, z której
jemy.
Podsumowując na odczuwanie smaku jedzenia wpływa szereg wrażeń
odbieranych wszystkimi zmysłami.
W pierwszej kolejności wzrok, węch, słuch, dotyk a na samym końcu możemy
wymienić smak. Owocowy, mięsny, ziołowy, wędzony, metaliczny, przypalony,
ziemisty etc. to posmaki a nie smaki jak przyjęło się mówić.
Smak jest zjawiskiem subiektywnym, niekonkretnym, zależnym od różnych
czynników choć ma kluczowe znaczenie dla naszego zdrowia i przetrwania,
ponieważ chroni nas przed ewentualnym zjedzeniem nieświeżego jedzenia. Na
pograniczu smaku jest psychosmak czyli nasze oczekiwania, wspomnienia,
sentyment przed zjedzeniem danej potrawy. Dr Spence definiuje psychosmaki jako
wszystko to co jest związane ze smakiem a smakiem nie jest.
o Charles Spence, "Gastrofizyka", wyd. Świat Książki, 2018.

More Related Content

More from Bartłomiej Włodarczyk Food Consulting

3 rzeczy, o których należy pamiętać podczas opracowywania produktu z wykorzys...
3 rzeczy, o których należy pamiętać podczas opracowywania produktu z wykorzys...3 rzeczy, o których należy pamiętać podczas opracowywania produktu z wykorzys...
3 rzeczy, o których należy pamiętać podczas opracowywania produktu z wykorzys...Bartłomiej Włodarczyk Food Consulting
 
Pakowanie w atmosferze modyfikowanej Niewidoczna technologia, która definiuje...
Pakowanie w atmosferze modyfikowanej Niewidoczna technologia, która definiuje...Pakowanie w atmosferze modyfikowanej Niewidoczna technologia, która definiuje...
Pakowanie w atmosferze modyfikowanej Niewidoczna technologia, która definiuje...Bartłomiej Włodarczyk Food Consulting
 
Design Thinking w Świecie Przemysłu Spożywczego Nowa Taktyka na Murawie Innow...
Design Thinking w Świecie Przemysłu Spożywczego Nowa Taktyka na Murawie Innow...Design Thinking w Świecie Przemysłu Spożywczego Nowa Taktyka na Murawie Innow...
Design Thinking w Świecie Przemysłu Spożywczego Nowa Taktyka na Murawie Innow...Bartłomiej Włodarczyk Food Consulting
 
Tworzenie tabeli wartości odżywczej na podstawie danych literaturowych.pdf
Tworzenie tabeli wartości odżywczej na podstawie danych literaturowych.pdfTworzenie tabeli wartości odżywczej na podstawie danych literaturowych.pdf
Tworzenie tabeli wartości odżywczej na podstawie danych literaturowych.pdfBartłomiej Włodarczyk Food Consulting
 
Od farmy mlecznej w Turcji do lidera rynku jogurtowego w USA_ Jak pasja i det...
Od farmy mlecznej w Turcji do lidera rynku jogurtowego w USA_ Jak pasja i det...Od farmy mlecznej w Turcji do lidera rynku jogurtowego w USA_ Jak pasja i det...
Od farmy mlecznej w Turcji do lidera rynku jogurtowego w USA_ Jak pasja i det...Bartłomiej Włodarczyk Food Consulting
 
Od farmy mlecznej w Turcji do lidera rynku jogurtowego w USA_ Jak pasja i det...
Od farmy mlecznej w Turcji do lidera rynku jogurtowego w USA_ Jak pasja i det...Od farmy mlecznej w Turcji do lidera rynku jogurtowego w USA_ Jak pasja i det...
Od farmy mlecznej w Turcji do lidera rynku jogurtowego w USA_ Jak pasja i det...Bartłomiej Włodarczyk Food Consulting
 
10 najczęstszych błędów w systemie identyfikowalności w produkcji żywności.pdf
10 najczęstszych błędów w systemie identyfikowalności w produkcji żywności.pdf10 najczęstszych błędów w systemie identyfikowalności w produkcji żywności.pdf
10 najczęstszych błędów w systemie identyfikowalności w produkcji żywności.pdfBartłomiej Włodarczyk Food Consulting
 
Czy w gęstym lesie suplementów diety jest miejsce na grzyby funkcjonalne.pdf
Czy w gęstym lesie suplementów diety jest miejsce na grzyby funkcjonalne.pdfCzy w gęstym lesie suplementów diety jest miejsce na grzyby funkcjonalne.pdf
Czy w gęstym lesie suplementów diety jest miejsce na grzyby funkcjonalne.pdfBartłomiej Włodarczyk Food Consulting
 
Pakowanie w atmosferze modyfikowanej_ Niewidoczna technologia, która definiuj...
Pakowanie w atmosferze modyfikowanej_ Niewidoczna technologia, która definiuj...Pakowanie w atmosferze modyfikowanej_ Niewidoczna technologia, która definiuj...
Pakowanie w atmosferze modyfikowanej_ Niewidoczna technologia, która definiuj...Bartłomiej Włodarczyk Food Consulting
 
Design Thinking w Świecie Przemysłu Spożywczego_ Nowa Taktyka na Murawie Inno...
Design Thinking w Świecie Przemysłu Spożywczego_ Nowa Taktyka na Murawie Inno...Design Thinking w Świecie Przemysłu Spożywczego_ Nowa Taktyka na Murawie Inno...
Design Thinking w Świecie Przemysłu Spożywczego_ Nowa Taktyka na Murawie Inno...Bartłomiej Włodarczyk Food Consulting
 
Design Thinking w Świecie Przemysłu Spożywczego_ Nowa Taktyka na Murawie Inno...
Design Thinking w Świecie Przemysłu Spożywczego_ Nowa Taktyka na Murawie Inno...Design Thinking w Świecie Przemysłu Spożywczego_ Nowa Taktyka na Murawie Inno...
Design Thinking w Świecie Przemysłu Spożywczego_ Nowa Taktyka na Murawie Inno...Bartłomiej Włodarczyk Food Consulting
 
Czy alternatywne białka mogą rozwiązać problem oporności na środki przeciwdro...
Czy alternatywne białka mogą rozwiązać problem oporności na środki przeciwdro...Czy alternatywne białka mogą rozwiązać problem oporności na środki przeciwdro...
Czy alternatywne białka mogą rozwiązać problem oporności na środki przeciwdro...Bartłomiej Włodarczyk Food Consulting
 
Tworzenie wyrazistych smaków i redukcja odpadów spożywczych dzięki fermentacj...
Tworzenie wyrazistych smaków i redukcja odpadów spożywczych dzięki fermentacj...Tworzenie wyrazistych smaków i redukcja odpadów spożywczych dzięki fermentacj...
Tworzenie wyrazistych smaków i redukcja odpadów spożywczych dzięki fermentacj...Bartłomiej Włodarczyk Food Consulting
 

More from Bartłomiej Włodarczyk Food Consulting (20)

Najczęstsze błędy na etykietach spożywczych.pdf
Najczęstsze błędy na etykietach spożywczych.pdfNajczęstsze błędy na etykietach spożywczych.pdf
Najczęstsze błędy na etykietach spożywczych.pdf
 
3 rzeczy, o których należy pamiętać podczas opracowywania produktu z wykorzys...
3 rzeczy, o których należy pamiętać podczas opracowywania produktu z wykorzys...3 rzeczy, o których należy pamiętać podczas opracowywania produktu z wykorzys...
3 rzeczy, o których należy pamiętać podczas opracowywania produktu z wykorzys...
 
Pakowanie w atmosferze modyfikowanej Niewidoczna technologia, która definiuje...
Pakowanie w atmosferze modyfikowanej Niewidoczna technologia, która definiuje...Pakowanie w atmosferze modyfikowanej Niewidoczna technologia, która definiuje...
Pakowanie w atmosferze modyfikowanej Niewidoczna technologia, która definiuje...
 
Design Thinking w Świecie Przemysłu Spożywczego Nowa Taktyka na Murawie Innow...
Design Thinking w Świecie Przemysłu Spożywczego Nowa Taktyka na Murawie Innow...Design Thinking w Świecie Przemysłu Spożywczego Nowa Taktyka na Murawie Innow...
Design Thinking w Świecie Przemysłu Spożywczego Nowa Taktyka na Murawie Innow...
 
Drużyna Startupów na Boisku Zrównoważonej Żywności.pptx
Drużyna Startupów na Boisku Zrównoważonej Żywności.pptxDrużyna Startupów na Boisku Zrównoważonej Żywności.pptx
Drużyna Startupów na Boisku Zrównoważonej Żywności.pptx
 
Tworzenie tabeli wartości odżywczej na podstawie danych literaturowych.pdf
Tworzenie tabeli wartości odżywczej na podstawie danych literaturowych.pdfTworzenie tabeli wartości odżywczej na podstawie danych literaturowych.pdf
Tworzenie tabeli wartości odżywczej na podstawie danych literaturowych.pdf
 
Od farmy mlecznej w Turcji do lidera rynku jogurtowego w USA_ Jak pasja i det...
Od farmy mlecznej w Turcji do lidera rynku jogurtowego w USA_ Jak pasja i det...Od farmy mlecznej w Turcji do lidera rynku jogurtowego w USA_ Jak pasja i det...
Od farmy mlecznej w Turcji do lidera rynku jogurtowego w USA_ Jak pasja i det...
 
Od farmy mlecznej w Turcji do lidera rynku jogurtowego w USA_ Jak pasja i det...
Od farmy mlecznej w Turcji do lidera rynku jogurtowego w USA_ Jak pasja i det...Od farmy mlecznej w Turcji do lidera rynku jogurtowego w USA_ Jak pasja i det...
Od farmy mlecznej w Turcji do lidera rynku jogurtowego w USA_ Jak pasja i det...
 
10 najczęstszych błędów w systemie identyfikowalności w produkcji żywności.pdf
10 najczęstszych błędów w systemie identyfikowalności w produkcji żywności.pdf10 najczęstszych błędów w systemie identyfikowalności w produkcji żywności.pdf
10 najczęstszych błędów w systemie identyfikowalności w produkcji żywności.pdf
 
Pierwsza na świecie “całkowicie jadalna” bateria.pdf
Pierwsza na świecie “całkowicie jadalna” bateria.pdfPierwsza na świecie “całkowicie jadalna” bateria.pdf
Pierwsza na świecie “całkowicie jadalna” bateria.pdf
 
Czy w gęstym lesie suplementów diety jest miejsce na grzyby funkcjonalne.pdf
Czy w gęstym lesie suplementów diety jest miejsce na grzyby funkcjonalne.pdfCzy w gęstym lesie suplementów diety jest miejsce na grzyby funkcjonalne.pdf
Czy w gęstym lesie suplementów diety jest miejsce na grzyby funkcjonalne.pdf
 
Pakowanie w atmosferze modyfikowanej_ Niewidoczna technologia, która definiuj...
Pakowanie w atmosferze modyfikowanej_ Niewidoczna technologia, która definiuj...Pakowanie w atmosferze modyfikowanej_ Niewidoczna technologia, która definiuj...
Pakowanie w atmosferze modyfikowanej_ Niewidoczna technologia, która definiuj...
 
Design Thinking w Świecie Przemysłu Spożywczego_ Nowa Taktyka na Murawie Inno...
Design Thinking w Świecie Przemysłu Spożywczego_ Nowa Taktyka na Murawie Inno...Design Thinking w Świecie Przemysłu Spożywczego_ Nowa Taktyka na Murawie Inno...
Design Thinking w Świecie Przemysłu Spożywczego_ Nowa Taktyka na Murawie Inno...
 
Nutri-Score 2.0 Nowy Kapitan na Arenie Zdrowego Żywienia.pdf
Nutri-Score 2.0 Nowy Kapitan na Arenie Zdrowego Żywienia.pdfNutri-Score 2.0 Nowy Kapitan na Arenie Zdrowego Żywienia.pdf
Nutri-Score 2.0 Nowy Kapitan na Arenie Zdrowego Żywienia.pdf
 
Design Thinking w Świecie Przemysłu Spożywczego_ Nowa Taktyka na Murawie Inno...
Design Thinking w Świecie Przemysłu Spożywczego_ Nowa Taktyka na Murawie Inno...Design Thinking w Świecie Przemysłu Spożywczego_ Nowa Taktyka na Murawie Inno...
Design Thinking w Świecie Przemysłu Spożywczego_ Nowa Taktyka na Murawie Inno...
 
Nutri-Score 2.0_ Nowy Kapitan na Arenie Zdrowego Żywienia.pptx
Nutri-Score 2.0_ Nowy Kapitan na Arenie Zdrowego Żywienia.pptxNutri-Score 2.0_ Nowy Kapitan na Arenie Zdrowego Żywienia.pptx
Nutri-Score 2.0_ Nowy Kapitan na Arenie Zdrowego Żywienia.pptx
 
Czy alternatywne białka mogą rozwiązać problem oporności na środki przeciwdro...
Czy alternatywne białka mogą rozwiązać problem oporności na środki przeciwdro...Czy alternatywne białka mogą rozwiązać problem oporności na środki przeciwdro...
Czy alternatywne białka mogą rozwiązać problem oporności na środki przeciwdro...
 
10 inspirujących ziół i przypraw z Azji
10 inspirujących ziół i przypraw z Azji10 inspirujących ziół i przypraw z Azji
10 inspirujących ziół i przypraw z Azji
 
Tworzenie wyrazistych smaków i redukcja odpadów spożywczych dzięki fermentacj...
Tworzenie wyrazistych smaków i redukcja odpadów spożywczych dzięki fermentacj...Tworzenie wyrazistych smaków i redukcja odpadów spożywczych dzięki fermentacj...
Tworzenie wyrazistych smaków i redukcja odpadów spożywczych dzięki fermentacj...
 
Czy owady jadalne zyskają konsumencką aprobatę.pdf
Czy owady jadalne zyskają konsumencką aprobatę.pdfCzy owady jadalne zyskają konsumencką aprobatę.pdf
Czy owady jadalne zyskają konsumencką aprobatę.pdf
 

Nowa wiedza o jedzeniu. Zmysły w jedzeniu.pdf

  • 1. Nowa wiedza o jedzeniu. Zmysły w jedzeniu. Nie od dziś wiadomo, że jemy oczami. Tą powszechną prawdę udowadnia dr Charles Spence, który spędził swój czas na studiowaniu psychofizyki, psychologii smaku. Gastrofizyka - nowa wiedza o jedzeniu, bo tak nazywa się dyscyplina z pogranicza psychologii, gastronomi, technologii żywności, wyjaśnia część rzeczy, które ludzie intuicyjnie wiedzieli od zawsze, a w części rzuca nowe światło na świat rozumienia i doświadczania jedzenia. Naukowcy dowiedli, że duża część smaku, którą doznajemy podczas jedzenia nie wynika z funkcjonowania kubków smakowych. Kubki smakowe w niższej temperaturze, nie funkcjonują prawidłowo, dlatego nie czujemy wystarczającej słodyczy, ale nadal możemy odczuwać zapach. Dr Charles Spence napisał książkę o tytule Gastrofizyka. Twierdzi w niej, że odbieramy jedzenie przy pomocy zapachu, odrobiny smaku oraz wrażeń dotykowych w ustach. To wszystko jest „przyprawione dźwiękiem i opatrzone apetyczną prezentacją wizualną”. Dr Spence wymienia, że wzrok to jeden z kluczowych zmysłów w smakowaniu dania. Nasz mózg angażuje się w to co widzimy w ponad 50 procentach. Co stanowi większość w porównaniu z innymi zmysłami. Zadziwiające jest to, że tylko 1 procent
  • 2. mózgu zajmuję się odbieraniem smaku czyli wzrok angażuje więcej nasz mózg niż pozostałe zmysły razem wzięte. Lubimy atrakcyjnie prezentujące się jedzenie, na kolorowych talerzach. Wizualizacja i estetyka jedzenia wpływa na nasz apetyt. Co może wpłynąć pozytywnie bądź negatywnie na nasze wzorce żywieniowe. Apetycznie zaprezentowane fast foodowe jedzenie, może skusić nas swoimi pseudozaletami. Stąd wykluła się nowomoda, polegająca na zmysłowym fotografowaniu jedzenia zwana – foodporno. Technika ma na celu wywołania w czytelniku emocji i wzbudzenie w nim pożądania. Po prostu foodporno może wpływać na doznania smakowe bardziej niż sam smak. Kolor potraw i naczyń ma znaczenie, podając danie na białych talerzach wydaję się o 10 procent słodsze i 15 procent intensywniejsze w smaku. Kolor tak, więc ma związek ze smakiem. Na podstawie badań dr Spence, można powiedzieć, że łudzimy się weryfikując smak potrawy po rzekomym smaku. Drugim znaczącym zmysłem, który odgrywa rolę w smakowaniu jest węch. Dr Spence piszę, że trudno jest odróżnić cebulę od jabłka czy też czerwone wino od zimnej kawy, nie wąchając ich bezpośrednio przed spożyciem. Można spróbować rozpoznać wymienione pary „ściskając nos i zamykając oczy”. W przemyślę spożywczym, zapachu używa się do wzmocnienia odczuwania smaku, produkując m.in. aromatyczne opakowania. Jedzeniu towarzyszy dźwięk z otoczenia oraz ten wydobywający się z ust. Liczy się chrupkość jedzenia, przez to danie, przekąska oceniana jest jako bardziej świeża. „Jedzenie słuchem”, może mieć znaczenie w przypadku słabnięcia innych zmysłów. Czy to możliwe aby przyprawić danie dźwiękiem? Otóż tak, słuch pomaga zwiększyć odczuwanie smaku. Naturalne odgłosy powstające podczas przyrządzania dań przyciągają naszą uwagę, określają nasze prawdopodobne doznania smakowe. Tak więc, jeśli usłyszymy dźwięk kuchenki mikrofalowej w ekskluzywnej restauracji – przeważnie wzbudzi to nasz niepokój. Rozlegające się dźwięki pomagają sformułować nasze oczekiwania co do serwowanego dania. Badania, wskazują na to, że przenosimy wiele cech fizycznych z otoczenia bezpośrednio na smak potrawy lub napoju. Kształt, ciężar, tekstura naczynia, w którym podajemy posiłek wpływa na odbiór jego smaku. Jogurt postrzegamy jako gęstszy, droższy i bardziej intensywny w smaku im cięższa jest miseczka, z której jemy. Podsumowując na odczuwanie smaku jedzenia wpływa szereg wrażeń odbieranych wszystkimi zmysłami. W pierwszej kolejności wzrok, węch, słuch, dotyk a na samym końcu możemy wymienić smak. Owocowy, mięsny, ziołowy, wędzony, metaliczny, przypalony, ziemisty etc. to posmaki a nie smaki jak przyjęło się mówić.
  • 3. Smak jest zjawiskiem subiektywnym, niekonkretnym, zależnym od różnych czynników choć ma kluczowe znaczenie dla naszego zdrowia i przetrwania, ponieważ chroni nas przed ewentualnym zjedzeniem nieświeżego jedzenia. Na pograniczu smaku jest psychosmak czyli nasze oczekiwania, wspomnienia, sentyment przed zjedzeniem danej potrawy. Dr Spence definiuje psychosmaki jako wszystko to co jest związane ze smakiem a smakiem nie jest. o Charles Spence, "Gastrofizyka", wyd. Świat Książki, 2018.