Виртуальная выставка «Инновации в педагогической деятельности через повышен...
Ән атасы- Әміре
1. «Өрлеу» кітапханасы вертуалды кітап көрмесі
Ән атасы- Әміре
Әміре Қашаубаевқа
130 жыл
дайындаған З.А.Булатбекова
Тараз қаласы
2.
3. Әміре Қашаубаев (1888, Дегелең тауының алабы,
Қайнар ауылы, Абыралы ауданы, Шығыс
Қазақстан облысы - 6 желтоқс12 жасқа толғанда
(1900 ж.) Исабек деген байдың ат айдаушысы
болып, ол жас әншіні той-жиындарда ән
салғызады.
1921 – 24 жылдары Семейде құрылған қазақ
жастарының ағарту ұйымы «Ес - аймаққа» мүше
болып, әншілік өнерін шыңдай түсті.
1924 жылы осы қалада ұйымдастырылған халық
өнерпаздарының байқауына қатысып, бас бәйгеге
ие болды.
1925 жылы Парижде өткен Бүкіл дүние жүзі сән
өнері көрмесінде «Ағаш аяқ», «Қанапия», «Үш
дос», «Жалғыз арша», «Қосбалапан», т.б. әндерді
орындап, 2-бәйгемен қоса күміс медаль алды.
5. «Париж апталығы» газеті мен «Лемюзикаль»
журналы оның сирек кездесетін талант екенін
жазса, Сорбонна университетінің профессоры Перно
фонографқа Әміренің орындауында бірнеше ән жазып
алған.1927 жылы сәуір айында арнайы
шақыртумен Мәскеу консерваториясының залында
қазақ әндерін тамылжыта шырқады. Сол
жылы Германияның Майндағы Франкфурт қаласында
өткен Халықаралық музыкалық көрмеде концертке
қатысып, қазақтың халық әндерін әлемге паш етті.
Оның орындауындағы әндер дүние жүзі мәдениетінің
ірі өкілдері Ромен Роллан, Анри Барбюс, т. б.
тарапынан жоғары баға алған.
6. Әнші Әміре: Әміре Қашаубаев туралы
естеліктер / құраст. Я.Амандықов. -
Алматы: Білім, 2012. - 488 б.
Қолыңыздағы естелік кітап - әншілігі елден
асқан қазақтың дарынды ұлдарының бірі,
сонау жиырмасыншы ғасырдың басында-ақ
қазақ әншілік өнерін әлемге паш етіп,
орыстың, батыстың ұлы мәдениет
қайраткерлерінің ауыздарына түскен ән атасы
Әміре Қашаубаев жайлы.
Бұл жинақ аскақ әншінің 125 жылдық
мерейтойы қарсаңында арнайы шығарылып
отыр. Мұнда мемлекет, өнер, ғылым
қайраткерлерінің, танымал ақын-
жазушылардың және оның замандастары,
шәкірттерінің естеліктері мен зерттеу
мақалалары іріктеліп берілген. Олар әнші
өмірінің қиын-қыстау кезеңі, беймәлім
қырлары, оның теңдессіз орындаушылық
шеберлігі, әртістігі жайлы тереңнен сыр
шертеді. Сонымен қатар аталмыш жинаққа
Әміреге арналған туындылар мен оның
орындауындағы бірқатар әндер енгізілді.
Кітап әншіні ардақ тұтар әнсүйер қауымға
және көпшілік оқырманға арналған.
7. Бұл еңбек қазақтың
әнін айдай әлемге
танытқан дәстүрлі
әнші
Әміре
Қашаубайұлының
130
жылдығына
орай шығарылған
16. Әміре атамыздың
фонографқа жазып
қалдырған «Балқадиша»,
«Смет», «Дударай»,
«Ағашаяқ», «Үш дос»,
«Жалғыз арша»,
«Бесқарагер» әндерінің
үнтаспасын 1974 жылдың
21 ақпаны күні Мәскеу
қаласындағы
Бүкілодақтық орталық
мұрағаттың Қырғыз
бөлімінен табылды.
18. «Халық деген - қазына, одан сұңқар да шығады, тұлпар да
туады» деп. Оның ішінде талай дарынды дүниеге әкелген
қазақ деген халықтың аяулы перзенттері ұлттың ғана
емес, адамзаттың мақтанышы дерліктей. Бірақ, олардың
сан қилы өмірі, сүрлеу соқпақтар мен қатерлі өткелдерден
тұратын тағдыры кімді болсын, қамықтырмай қоймас.
Қамытта мойыны қор болып, азаттыққа қолы жетпей сор
болған талай жүйріктің шашасынан қан кешкені бүгін
біздер үшін тарих болса, кешегі күні бейнетті өмір еді.
Өнердің биігінінен көрінген сондай аяулы перзенттің бірі
Әміре Қашаубаев та халықтың алтын қазынасы, аңсаған
арманы болды.
19. Балқадиша
«Кекілін кер бестінің сылағаным,
Басынан Жыландының құлағаным.
Кетті деп Балқадиша естігенде,
Құшақтап құс жастықты жылағаным.
Тау болсаң, Жыландыдай биік тау бол,
Шапанға ширатпалы жібек бау бол.
Атадан артық туған Балқадиша,
Көргенше енді қайтіп, есен-сау бол»
20.
21. Биыл қазақты шетелге
алғаш таныстырған Әміре
Қашаубаевтың туғанына
130 жыл толады.
Қазақтың атын алғаш
шетелге танытқан әнші,
актер Әміре Қашаубаевты
ұлықтау кең көлемде
тіптен мемлекет
тарапынан туған жылын
атап өту — азаматтық
борышымыз.
