deklinabidea: kasuak eta erabilera

1. 2. GAIA

2. Zer da deklinabidea? Zertarako da?
Zenbait atzizki edo markaren multzoa da. (-a, -tik,
-ra…)
Hiru multzotan sailkatzen ditugu:
Kasu gramatikalak
Leku-denborazko kasuak
Gainerako kasuak

3. Kasu gramatikalak
NOR, NORI, NORK kasuak. Komunztadura dute
aditzean eragina du.
NOR kasua
 Sukaldaria azokara doa tipulak erostera.
 Hainbat etxe (ø) ikusi ditugu.
NORK kasua
 Aitak/ Sukaldariak prestatutako janaria gozo dago.
 Bost behik ihes egin dute baserritik. (mugagabea)
NORI kasua
 Zuri eman nizun musua.
 Hiru laguni bakarrik kontatu diet. (mugagabea)

4. Leku-denborazko kasuak
Lekua eta denbora adierazten dute.
NON, NONGO ETA NONDIK kasuek kokalekua
adierazi.
 Denbora adierazteko Noiz?, Noizko?, Noiztik?
 Bizidunekin NORENGAN eta NORENGANDIK formak
erabili.
 Betidanik dut konfidantza nire amarengan.

5. Leku-denborazko kasuak
NORA, NORANTZ ETA NORAINO kasuak
helburua, norabidea eta denbora adieraz dezakete.
Denbora adierazteko NOIRAINO NOIZ ARTE
Bizidunekin NORENGANA, NORENGANANTZ ETA
NORENGANAINO.
 Peruraino heldu da eta bihar arte ez du telefonoz deituko.

6. Gainerako kasuak:
ZERIK: Ezeztapen eta galderetan erabiltzen da
mugagabean beti; komunztadura singularra.
Ez daukat telebistarik etxean.
NOREN, NORENGATIK ETA NORENTZAT: Gauzen
jabetza, kausa eta hartzailea:
Zure txakurrak zaunka egin dit. (jabetza, sg.)
Amarengatik heldu naiz honaino. (kausa, pl.)
Niretzat otsailaren 14a ez da egun berezia. (hartzailea,
mug.)

7. Gainerako kasuak:
NOREKIN: Ekintza burutzeko noren/zeren
laguntza dagoen adierazi.
Bi eskuekin altxatu dut harria. (plur.)
ZEREZ/ ZERTAZ: Bitartekoak adierazten ditugu
(tresna, gaia…)
Galdetzaileek eta erakusleek –ta- artizkia hartu.
 Txokolatez zikindu zarenean, zutaz barre egin dute.
NORTZAT: Esleitutako (asignado) rola edo izaera
adierazi. Mugagabean beti.
Hura tontotzat hartu dute.