đồNg hành cùng con học tiếng anh

1. HANDBOOK
ĐỒNG HÀNH CÙNG CON
HỌC TIẾNG ANH
Thuỷ Đỗ ( fb Thuy Tulip )

2. LỜI NÓI
ĐẦU
Khi bạn đọc những dòng chữ này, bạn chính là một
trong số hàng triệu cha mẹ Việt Nam có một mong
muốn cháy bỏng là làm sao con mình học tốt môn
tiếng Anh.
Thật vậy, khi bạn giỏi tiếng Anh, dường như một
thế giới mới, một chân trời mới mở ra với bạn! Giỏi
tiếng Anh giúp bạn có cơ hội làm việc với các công
ty nước ngoài, xin học bổng, đi du lịch tự túc, v.v.
rất nhiều cơ hội cho bạn lựa chọn. Thậm chí trong
cuộc sống hàng ngày, việc giỏi tiếng Anh cũng giúp
ích cho bạn. Bạn xem phim Hollywood không cần
phụ đề sẽ hiểu sâu sắc hơn sắc thái cảm xúc của
nhân vật qua lời nói. Bạn muốn đọc sách chuyên
ngành, hay xem video dạy bạn trang điểm thôi, thì
việc biết tiếng Anh sẽ giúp bạn tiếp cận nguồn tư
liệu khổng lồ.
Chưa kể, giỏi tiếng Anh còn giúp bạn tư duy rành
mạch, rõ ràng hơn so với cách suy nghĩ của người
Việt, và điều này đã được mình cảm nhận với trải
nghiệm cá nhân.
Thật đáng buồn là trong thực trạng ở nhà trường
Việt Nam hiện nay, cha mẹ đầu tư cho con trong
việc học tiếng Anh như gửi con học thêm, gửi vào
i

3. trung tâm, rồi các trường dân lập, trường quốc tế nhưng không phải lúc nào
cũng thành công. Việc học giỏi tiếng Anh còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, và
trong phạm vi hạn hẹp của cuốn Cẩm nang này, mình xin khái quát những
điều cơ bản nhất để các bạn là bậc cha mẹ có thể hiểu rõ về môn học tiếng
Anh cũng như các chương trình học, từ đó có lựa chọn đầu tư đúng và hiệu
quả, cũng như đồng hành cùng con để con học tiếng Anh hiệu quả hơn, cho
dù bạn có biết tiếng Anh hay là không!
Xin lưu ý với các bạn, đây hoàn toàn là quan điểm của người viết đến từ hiểu
biết và kinh nghiệm cá nhân. Nó có thể đúng với bạn, có thể không, và đơn
giản, nó chỉ là một nguồn tài liệu cho các bạn tham khảo.
Bản quyền thuộc về Thuỷ Đỗ, aka facebook Thuy Tulip. Mọi hành vi sao chép
hay mua bán tài liệu này mà không có sự đồng ý của tác giả sẽ là một hành vi
thiếu đạo đức và đáng bị lên án. Nhân quả luôn đến với chúng ta!!
ii

4. NỘI DUNG CỦA CUỐN CẨM NANG
PHẦN 1: Hiểu về việc học tiếng Anh
1. Bản chất của việc học tiếng anh
2. Hiểu về các kĩ năng của tiếng Anh như là một môn học
1. Kĩ năng đọc
2. Kĩ năng viết
3. Kĩ năng nghe
4. Kĩ năng nói
5. Kĩ năng viết
6. Ngữ pháp
7. Phát âm
PHẦN 2: Các chương trình dạy tiếng Anh ở Việt Nam và các loại sách/tài liệu
1. Chương trình tiếng Anh ở trường công
2. Chương trình tiếng Anh ở trường dân lập
3. Chương trình tiếng Anh ở trường song ngữ
4. Chương trình học ở trường quốc tế 100%
PHẦN 3: Chuẩn bị các kĩ năng và thái độ cho con để học tốt tiếng Anh
1. Khả năng nghe và nhận biết âm
2. Khả năng bắt chước âm thanh
3. Khả năng ghi nhớ từ vựng
iii

5. 4. Thói quen đọc mỗi ngày
5. Thói quen viết mỗi ngày
6. Không sợ sai, không sợ xấu hổ
PHẦN 4: Đồng hành cùng con học tiếng Anh
1. Dành cho học sinh mẫu giáo từ 3 tới 6 tuổi
2. Dành cho học sinh trường công:
3. Từ lớp 1 đến lớp 5
4. Từ lớp 6 đến lớp 12
5. Dành cho trường dân lập tăng cường tiếng Anh
6. Dành cho học sinh học chương trình song ngữ Cambridge
7. Dành cho học sinh trường quốc tế 100%
PHẦN 5: Đồng hành cùng con thi các chứng chỉ tiếng Anh và bằng cấp tiểu
học/ trung học phổ thông quốc tế
1. Thi chứng chỉ Flyer
2. Thi chứng chỉ KET/PET
3. Thi chứng chỉ IELTS
4. Thi chứng chỉ iGCSE/ Edexcel Certificates/ Cambridge CertificateThi chứng
chỉ SAT
BONUS:
Chuẩn bị kĩ năng đi du học cho con
Tản mạn về học bổng du học
LỜI KẾT: You only can take the horse to the water
iv

6. v
PHẦN 1
Hiểu về việc học tiếng Anh

7. Tiếng Anh là gì ? Là một loại ngôn ngữ bạn ạ! Nó không
phải là các môn học nghiên cứu về các hiện tượng tự nhiên
như Toán, Lý, Hoá, càng không phải các môn học nghiên
cứu và khảo sát về xã hội như là Đạo đức, hay Lịch sử. Nó
là một loại ngôn ngữ mà các nước khác trên thế giới dùng
để giao tiếp.
Vậy học tiếng Anh chính là học một loại ngôn ngữ mới, học
xong là phải dùng được, hiểu người ta nói gì và biết trả lời
lại, biết dùng để biểu đạt cái bạn muốn nói.
Bạn không thể coi việc học tiếng Anh như các môn học mà
bạn đã từng học trong nhà trường như Toán Lý Hoá Sinh
Sử Địa. Các môn học này trong chương trình học phổ
thông ở Việt Nam đang được dạy theo kiểu thi cử - học để
thi chứ không phải học để biết và ứng dụng. Bạn học một
đơn vị kiến thức nào đó, sau vài bài, thầy cô cho bạn đề
cương, bạn học thuộc nội dung kiến thức trong giới hạn đề
cương đó và đi thi hoặc làm bài kiểm tra. Làm xong bài
kiểm tra, bạn quên đến 90% những gì bạn đã học. Tư duy
đó còn theo bạn đến ngày nay, và nếu con bạn đang học ở
6
Bản chất của
việc học tiếng
Anh
1

8. trường tiểu học hoặc phổ thông trung học ở Việt Nam, 90% con bạn đang học kiểu y như
bạn ngày xưa. Và nếu bạn áp dụng kiểu học này với môn tiếng Anh, bạn đang có 100% cơ
hội để THẤT BẠI!
Bạn hãy thử ngẫm nghĩ về khả năng nói tiếng Việt của chính bạn và con bạn. Tiếng Việt
chính là ngôn ngữ mẹ đẻ của bạn. Bạn lên 3 tuổi, chưa biết đọc, cũng chả biết viết, nhưng
bạn biết NÓI tiếng Việt thành thạo! Bạn biết múa hát, biết kể chuyện, biết đặt câu hỏi
chất vấn ba mẹ của bạn, tại sao thế này, tại sao thế kia. Và ba mẹ bạn, chẳng phải là giáo
viên tiếng Việt hay giáo sư ngôn ngữ gì cả, đã dạy bạn nói tiếng Việt giỏi thế đấy.
Vậy đâu là sự khác biệt của tiếng Việt và tiếng Anh?
Sự khác biệt nằm ở chỗ, bạn nghe và nói tiếng Việt hàng ngày. Khi bạn mới sinh ra đời,
bạn được nghe ba, mẹ, ông, bà nói chuyện với nhau và với bạn, nghe hàng ngày. Khi bạn
lớn hơn chút nữa, ba mẹ bạn bắt đầu chỉ vào đồ vật, chỉ vào người, chỉ vào bụng, tay, mắt,
mũi và dạy bạn từng từ một, dạy tới khi bạn nói được từ đó thì thôi. Cứ như vậy, theo năm
tháng, bạn bắt đầu từ biết nói ba, ba, mẹ, mẹ tới biết bái bai, mi gió chào tạm biệt, rồi nói
các cụm từ ngắn, rồi nói thành câu. Càng lớn, bạn càng nói chuyện nhiều, vốn từ của bạn
càng được mở rộng hơn và hoàn chỉnh hơn. Khi đi học ở trường, bạn bắt đầu có kiến
thức học thuật. Đó chính là tóm tắt quá trình phát triển ngôn ngữ tiếng Việt của bạn.
So sánh với môn tiếng Anh, bạn sẽ thấy sự khác biệt lớn!
Thứ nhất, thời gian bạn dành cho việc học tiếng Anh là bao nhiêu? Nếu nói về bản chất,
tiếng Việt hay tiếng Anh đều là ngôn ngữ, vậy bạn muốn nói tiếng Anh giỏi như tiếng Việt
thì ít nhất, bạn phải bỏ thời gian ra để luyện tập như thời gian bạn đã bỏ ra với môn tiếng
Việt. Liên hệ với chính bản thân bạn, bạn bỏ bao nhiêu thời gian ra để học và luyện tập
môn tiếng Anh? Vì vậy, bạn muốn con bạn giỏi tiếng Anh, bạn phải hiểu rõ nguyên lý này
trước!
Thứ hai, bạn nên hiểu nguyên lý của việc học một ngôn ngữ. Bạn không cần đến các nhà
nghiên cứu hay đọc các công trình khoa học để hiểu nguyên lý này, bạn chỉ cần quan sát,
quan sát người nào có con nhỏ đang dạy con họ tập nói thế nào, quan sát và liên hệ chính
bản thân khi dạy con bạn tập nói. Bạn sẽ thấy chúng ta chả cần biết đến cấu trúc câu “ Ai
làm gì, ai thế nào”, hay là đâu là chủ ngữ, vị ngữ gì cả, càng không biết từ láy, tượng thanh
tượng hình, v.v., nhưng chúng ta vẫn nói tốt và dạy con nói tiếng Việt tốt. Đâu là nguyên lý
đằng sau hiện tượng này? CHẤP NHẬN VÀ BẮT CHƯỚC. Khi chúng ta còn là một
7

9. đứa trẻ, mẹ chúng ta nói “gọi mẹ đi con” và mình biết người đấy được gọi là “mẹ”. Mẹ nói
“gọi gà đi con”, à, hoá ra con có lông, kêu cục tác cục tác đấy gọi là con gà, và lần sau cứ
thế mà gọi theo. Hoặc chúng ta nghe thấy người xung quanh gọi như thế thì mình bắt
chước gọi theo, ví dụ như những từ mới xuất hiện gần đây như là selfi chẳng hạn. Đây là
cái bàn, đây là cái ghế, đây là cái bếp. Chúng ta chẳng có ai thắc mắc, sao gọi là cái bàn, mà
không gọi là cái “bán”. Và nếu có thắc mắc, cha mẹ cũng không biết giải thích vì sao, bởi vì
cha mẹ chúng ta lại được ông bà dạy lại.
Vậy thì trong học tiếng Anh cũng vậy, bạn không cần hiểu vì sao, chỉ cần CHẤP NHẬN
và BẮT CHƯỚC người ta, GHI NHỚ LẠI và SỬ DỤNG nó trong hoàn cảnh tương tự là
được. Thấy người ta nói sao thì mình bắt chước vậy, không cần thắc mắc vì sao, không
cần sáng tạo theo kiểu mới của mình, bởi vì khi đó tiếng Anh của bạn sẽ chẳng giống ai cả!
Và lần đầu tiên, “ học như vẹt” có khi lại có ích!
8

10. Bạn muốn con bạn học giỏi tiếng Anh, vậy theo bạn thế nào
là giỏi tiếng Anh? Hiện giờ ở Việt Nam có một số quan
niệm giỏi tiếng Anh, xin được thống kê ra như sau:
THI IELTS/ TOEIC/ TOEFL ĐIỂM CAO LÀ GIỎI
TIẾNG ANH: Các bạn đọc báo, rồi lên các nhóm trên
facebook, hoặc nghe từ người quen, thấy có rất nhiều bạn
thi IELTS 7.0, 8.0, thi TOEIC 900 điểm, bạn trầm trồ
khen ngợi người đấy giỏi tiếng Anh quá. Bởi vì bạn liên hệ
tới chính bản thân bạn, học trầy vi tróc vảy, thi ba bốn bận
mà điểm vẫn không cao được như người ta, vậy thì người
đó giỏi tiếng Anh mới thi được điểm cao như vậy!
NÓI HAY, PHÁT ÂM HAY NHƯ NGƯỜI BẢN
NGỮ: Bạn xem video trên youtube, xem các video do các
cha mẹ khác tải lên các nhóm dành cho cha mẹ, thấy con
người ta đọc sách tiếng Anh giọng như trong đĩa thu âm,
nói tiếng Anh như gió, bạn thầm ngưỡng mộ và mong con
mình cũng được như vậy. Sau khi nhìn thấy con mình
không được như vậy thì bạn cảm thấy căng thẳng, và tự
9
Học giỏi
Tiếng Anh
2

11. trách mình vẫn chưa là cha mẹ tốt, vẫn chưa dạy con mình đọc tiếng Anh được như “ con
nhà người ta”.
XIN ĐƯỢC HỌC BỔNG DU HỌC LÀ GIỎI TIẾNG ANH: Rất nhiều các tấm
gương các bạn học sinh, sinh viên và các bạn đã đi làm xin được học bổng đi du học, đối
với bạn những người đó giỏi tiếng Anh rồi! Giỏi tiếng Anh thì mới xin được học bổng
chứ!
Mình thống kê trên đây có thể không đầy đủ, nhưng mình chỉ xin phân tích 3 quan niệm
trên:
Thứ nhất, thi điểm cao chưa chắc đã giỏi tiếng Anh,và giỏi tiếng Anh chưa chắc đã thi
điểm cao. Bạn cần hiểu để thi đạt điểm cao nó cũng có những thủ thuật, mẹo làm bài nhất
định, nhất là đối với chứng chỉ thi IELTS, bạn dạo qua các nhóm luyện thi IELTS sẽ thấy
rất nhiều bí kíp được chia sẻ. Người thi sẽ tập trung vào giải đề, tập trung vào cách làm
bài sao cho hiệu quả. Việc thi điểm cao chưa nói lên được điều gì cả, mà hãy nhìn những
bạn thi điểm cao đó đem kĩ năng tiếng Anh vào giao tiếp, vào làm việc, vào học tập. Ngược
lại, bạn hãy đi hỏi những người bản xứ nói tiếng Anh và nói họ làm đề thi IELTS, chắc
chắn họ sẽ lắc đầu ngao ngán, và nếu có làm chắc điểm rất thấp. Họ còn hỏi ngược lại
mình: IELTS là gì? Vậy họ dốt tiếng Anh chăng? Họ là người bản xứ đấy, tiếng Anh là
ngôn ngữ mẹ đẻ của họ đấy, sao họ không làm nổi một kì thi kiểm tra năng lực tiếng Anh?
Thứ hai, nói và phát âm hay như người bản ngữ thì giỏi tiếng Anh là đúng rồi, vậy những
người phát âm dở có phải là dở tiếng Anh không? Bạn ơi, phát âm hay có thể phản ánh kĩ
năng nói của người đấy, nhưng nếu bạn/ con bạn nói dở thì không có nghĩa là chúng ta
không giỏi tiếng Anh. Đừng để người khác làm bạn sợ hãi và tự ti vào khả năng của bạn và
con bạn!
Thứ ba, xin học bổng và đi du học là giỏi tiếng Anh. Mình gặp rất nhiều người xin được
học bổng, nhiều bạn có điều kiện được đi du học nhưng thực sự tiếng Anh của họ không
giỏi, họ gặp rất rất nhiều khó khăn trong giao tiếp lẫn trong học thuật, không hiểu giáo sư
giảng gì hoặc viết không nổi bài luận bằng tiếng Anh. Và sau khi tiếp xúc và quan sát
nhiều, mình nhận thấy không cần phải giỏi tiếng Anh mới xin được học bổng, và nếu xin
được học bổng chưa chắc đã giỏi tiếng Anh.
10

12. THẾ NÀO LÀ GIỎI TIẾNG ANH?
Mình xin chia sẻ quan niệm giỏi tiếng Anh của chính mình, một người học và sử dụng
tiếng Anh hàng ngày:
Giỏi tiếngAnh là có khả năng giao tiếp bằng tiếngAnh, thông thạo 4 kĩ năng nghe
nói đọc viết và có khả năng thảo luận , nói cho người khác hiểu đủ các loại chủ đề và
lĩnh vực liên quan đến đời sống giao tiếp hàng ngày bằng tiếngAnh. Ngoài ra, trong
lĩnh vực học thuật, giỏi tiếngAnh là bạn có khả năng đọc hiểu các thuật ngữ , tài liệu
chuyên ngành và viết các văn bản liên quan đến một lĩnh vực chuyên ngành nào đó.
Việc giỏi tiếng Anh theo định nghĩa của mình không liên quan đến việc thi cử. Bạn có thi
được 1 điểm IELTS, con bạn có thi rớt chứng chỉ Cambridge Flyer đi chăng nữa mà con
bạn và bạn hiểu người bản ngữ nói gì và có thể trả lời lại, đấy là giỏi tiếng Anh rồi. Bạn và
con bạn mở video trên youtube ra xem, không có phụ đề tiếng Việt mà vẫn nắm được nội
dung nói gì ( không cần hiểu 100% nhé), đấy là giỏi tiếng Anh rồi. Việc giỏi tiếng Anh
không liên quan đến thi cử sẽ cởi bỏ được rất nhiều áp lực cho bạn và con bạn. Thay vì
tập trung vào luyện và giải các loại đề thi tiếng Anh, bạn và con bạn sẽ có rất nhiều thời
gian để trau dồi KĨ NĂNG TIẾNG ANH thực sự một cách hiệu quả và học thêm rất
nhiều kiến thức hữu ích khác, khi đó việc thi các chứng chỉ tiếng Anh theo yêu cầu của
trường học hay ở chỗ làm đều trở nên dễ dàng.
11

13. Stay tune, ...
Trong thời gian chờ đợi handbook số 2 full,
bạn hãy tự tìm hiểu mọi hiểu biết của bạn về
việc học tiêng Anh, về chương trình tiếng
Anh mà bạn muốn định hướng cho con bạn,
về loại kì thi mà bạn muốn con bạn thi trong
tương lai và tự copy và tổng hợp vào 1 file.
Nếu bạn không rõ nội dung thì làm theo
phần mục lục của handbook số 2. Đó chính
là bước tự tìm hiểu và tự học của chính bạn.
Sau khi mình viết xong handbook số 2, bạn
đọc và đối chiếu xem cái nào trùng quan
điểm với bạn. Chắc chắn bạn sẽ hiểu biết
hơn rất nhiều!!
will be continued..
12