Khảo sát thiết kế và xây dựng mạng Lan cho phòng 303 nhà B.doc

DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO/TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
1
TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƠN LA
KHOA KỸ THUẬT – CÔNG NGHỆ
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
Ngành: Sửa Chữa Lắp Ráp Máy Tính
Lớp: Cao Đẳng Sửa Chữa Lắp Ráp Máy Tính – K48
Khoa: Kỹ Thuật – Công Nghệ
ĐỀ TÀI: KHẢO SÁT, THIẾT KẾ VÀ XÂY DỰNG
MẠNG LAN CHO PHÒNG 303 NHÀ B
Họ tên: Liềm Văn Đông
Giảng viên hướng dẫn: Đào Văn Lập
Sơn La, tháng 9 năm 2014

2
PHẦN I: PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................9
1. Đối tượng nghiên cứu.............................................................................................9
2. Nội dung nghiên cứu..............................................................................................9
PHẦN II:TỔNG QUAN VỀ MẠNG.......................................................................12
CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ MẠNG MÁY TÍNH ............................................12
1.1. Khái niệm về mạng máy tính:......................................................................12
1.2. Phân loại mạng máy tính:..............................................................................14
1.2.1. Phân loại theo phạm vi địa lý:................................................................14
1.2.2 Phân biệt theo phương pháp chuyển mạch (Truyền dữ liệu):.................15
1.2.2.1. Mạng chuyển mạch kênh (circuit – switched network):.................15
1.2.2.2 Mạng chuyển mạch bản tin (Message switched network):..............15
1.2.2.3 Mạng chuyển mạch gói....................................................................16
1.2.3. Phân loại máy tính theo TOPO: .............................................................17
1.2.3.1. Mạng hình sao (Star topology)........................................................17
1.2.3.2. Mạng dạng vòng (Ring topology)...................................................19
1.2.3.3. Mạng dạng tuyến (Bus topology)....................................................20
1.2.3.4 Mạng kết hợp ...................................................................................21
1.2.4. Phân loại chức năng: ..............................................................................22
1.2.4.1. Mạng mô hình Client – Server:.......................................................22
1.2.4.2. Mạng ngang hàng ( Peer – to – peer):.............................................22
CHƯƠNG 2 MÔ HÌNH THAM CHIẾU HỆ THỐNG MỞ OSI VÀ BỘ GIAO
THỨC TCP/IP..........................................................................................................24
2.1. Mô hình OSI (Open Sytems Interconnect): ..................................................24
2.1.1. Mục đích ý nghĩa của mô hình OSI: ......................................................24
2.1.2. Các giao thức trong mô hình OSI: .........................................................25
2.1.3. Các chức năng chủ yếu của các tầng mô hình OSI:...............................26
2.2. Bộ giao thức TCP/IP:....................................................................................30

3
2.2.1. Tổng quan về bộ giao thức TCP/IP:.......................................................30
2.2.2. So sánh TCP/IP với OSI: .......................................................................32
2.2.3. Một số bộ giao thức trong bộ giao thức TCP/IP:...................................33
2.2.3.1. Giao thức hiệu năng IP (Internet Protocol):...................................33
2.2.3.2. Giao thức hiệu năng UDP (User Datagram Protocol): ...................36
2.2.3.3 Giao thức TCP (Tramission Control Protocol):...............................37
CHƯƠNG 3 MẠNG LAN VÀ THIẾT KẾ MẠNG LAN.......................................40
3.1 Các thiết bị LAN cơ bản: ...............................................................................40
3.1.1. Các thiết bị nối chính của LAN: ............................................................40
3.1.1.1.Card mạng –NIC(Network Internet Card).......................................40
3.1.1.2. Repeater Bộ lặp:..............................................................................41
3.1.1.3. Hub:.................................................................................................41
3.1.1.4. Liên mạng (Internetworking)..........................................................43
3.1.1.5. Cầu nối (bridge): .............................................................................43
3.1.1.6. Bộ dẫn đường (router):....................................................................47
3.1.1.7. Bộ chuyển mạch (switch):...............................................................50
3.1.2. Hệ thống cáp dùng cho LAN: ................................................................51
3.1.2.1. Cáp xoắn: ........................................................................................51
3.1.2.2. Cáp đồng trục:.................................................................................52
3.1.1.2.3. Cáp sợi quang...............................................................................53
3.2. Thiết kế mạng LAN: .....................................................................................54
3.2.1 Mô hình phân cấp (Hierarchical models):..............................................54
3.2.2. Mô hình anh ninh - an toàn:...................................................................56
3.2.3. Các bước thiêt kế:...................................................................................59
3.2.3.1. Phân tích yêu cầu sử dụng:..............................................................60
3.2.3.2. Lựa chọn các thiết bị phần cứng:....................................................60
3.2.3.3. Lựa chọn phần mềm:.......................................................................60
3.2.3.4. Công cụ quản trị:.............................................................................61
3.2.4 Xây dựng mạng LAN quy mô một phòng, một tòa nhà: ........................61
3.2.4.1 Hệ thống mạng gồm:........................................................................61
3.2.4.2. Phân tích yêu cầu: ...........................................................................62
3.2.4.3 Thiết kế hệ thống:.............................................................................63

4
PHẦN III: KHẢO SÁT, THIẾT KẾ VÀ XÂY DỰNG HỆ THỐNG MẠNG LAN
CHO PHÒNG 303 NHÀ B. .....................................................................................65
1. Khảo sát hiện trạng và phân tích......................................................................65
2. Yêu cầu của mô hình mạng..............................................................................65
3. Giải pháp đưa ra. ..............................................................................................65
4. Thiết kế mô hình mạng. ...................................................................................66
5. Hệ thống cáp.....................................................................................................67
6. Cài đặt, cấu hình hệ thống................................................................................67
7. Cài đặt các dịch vụ cho máy Server.................................................................67
8. Cấu hình tối thiểu của máy Server:..................................................................67
9. Cài đặt hệ điều hành.........................................................................................68
10. Nâng cấp lên hệ thống Domain Controller: .....................................................85
11. Cài đặt và cấu hình dịch vụ DHCP. ...........................................................104
PHẦN KẾT LUẬN ................................................................................................120
1. Kết quả đạt được trong chuyên đề .....................................................................120
2. Hướng nghiên cứu tiếp theo...............................................................................120

5
LỜI CẢM ƠN
Khoa Kỹ Thuật – Công Nghệ trường Cao Đẳng Sơn La là trường có uy tín
với đội ngũ giảng viên giảng dạy có chuyên môn tốt và nhiều kinh nghiệm.
Trong thời gian tìm hiểu và thực hiện đề tài, em đã đạt được những kết quả
nhất định, về cơ bản với yêu cầu và nhiệm vụ đã đặt ra, tuy nhiên kết quả này vẫn
còn hạn chế so với quy mô thực sự của đề tài. Em rất mong có nhiều điều kiện để
có thể hoàn thiện hơn các chức năng của đề tài để phù hợp hơn với yêu cầu của
thực tế.
Em xin chân thành cảm ơn Khoa Kỹ Thuật - Công nghệ , Trường Cao Đẳng Sơn
La đã tạo điều kiện cho em học tập trong suốt thời gian qua và thực hiện đề tài này.
Đặc biệt, em xin chân thành cảm ơn thầy Đào Văn Lập, người đã tận tình
hướng dẫn, chỉ bảo em trong suốt thời gian thực hiện đề tài này. Em khó có thể
hoàn thành được đề tài này nếu không có sự tận tình của Thầy.
- Những ưu điểm của đề tài: Trong đề tài này nhóm em đã có thể thiết kế - xây
dựng được một hệ thống mạng cho phòng học nhỏ gồm 35 máy, cách kết nối các thiết
bị trung tâm, cách đi dây. Và hơn thế nữa là nó có thể giúp nhóm em lập được bảng dự
trù về thiết bị cũng như kinh phí cần thiết cho việc xây dựng được một hệ thống mạng.
- Những hạn chế của đề tài này: Trong đề tài này tuy thời gian từ khi nhận đề
tài cho đến khi hoàn thành có nhiều thời gian nhưng nhóm em chưa thể hoàn thành
đề tài được như ý muốn.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng trong quá trình thực hiện, xong do điều kiện thời
gian có hạn nên em không thể tránh khỏi có nhưng thiếu sót. Em rất mong nhận

6
được các ý kiến đóng góp của các thầy cô và của các bạn để giúp cho đề tài của em
hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!

7
LỜI MỞ ĐẦU
Trong công cuộc đổi mới không ngừng của khoa học công nghệ, nhiều lĩnh vực đã
và đang phát triển vượt bậc, đặc biệt là lĩnh vực công nghệ thông tin. Thành công
lớn nhất là sự ra đời của máy tính, kể từ đó máy tính được coi là một phương tiện
trợ giúp đắc lực cho con người trong mọi lĩnh vực. Nhưng tất cả các máy tính đều
đơn lẻ và không thể chia sẻ thông tin cho nhau.
Chính vì vậy công nghệ thông tin - đặc biệt là Internet, bắt đầu được sử dụng ở Hoa
Kỳ vào năm 1995 (Wiles và Bondi, 2002) và sau đó bắt đầu được phổ biến rộng rãi
trên toàn thế giới. Ngày nay, thật khó có thể hình dung được công nghệ thông tin đã
phát triển nhanh đến thế nào? Có thể nói ngành công nghệ thông tin là ngành phát
triển nhanh nhất trong tất cả các ngành và nó được ứng dụng trong mọi lĩnh vực.
Để có được như vậy thì cần phải có một mạng máy tính để chia sẻ dữ liệu và dùng
chung dữ liệu. Mang máy tính được các tổ chức sử dụng để chia sẻ thông tin, dùng
chung tài nguyên và cho phép giao tiếp trực tuyến trên mạng như: mail, thư điện
tử...
Cùng với sự phát triển đó, làm thúc đẩy các ngành kinh tế khác cũng phát triển
theo. Trong đó có ngành Giáo Dục cũng đang triển khai, áp dụng công nghệ thông
tin vào trong công việc quản lý, giảng dậy, điều hành. Tất cả mọi hoạt động giải trí,
kinh doanh, mua bán… đều nhanh chóng, tiện lợi, hiệu quả cao.
Nhận thấy được những lợi ích mà công nghệ thông tin mang lại cho chúng ta, nhóm
chúng em với mong muốn nghiên cứu và tìm hiểu về lắp đặt cơ sở hạ tầng mạng và
cấu hình cho các thiết bị có thể hoạt động được trong mạng. “Khảo sát, thiết kế và
xây dựng mạng LAN cho phòng 303 nhà B”. chính là đề tài đang được nghiên cứu
và tìm hiểu.
Đề tài được chia bố cục làm 3 phần:
PHẦN I: PHẦN MỞ ĐẦU.
PHẦN II: TỔNG QUAN VỀ MẠNG MÁY TÍNH.
Chương 1 – Tổng quan về mạng máy tính:

8
Trong chương này trình bày các kiến thức cơ bản về mạng, phân loại mạng máy
tính theo phạm vi địa lý (LAN, WAN, GAN, MAN), theo TOPO và theo từng chức
năng.
Chương 2 – Mô hình tham chiếu hệ thống mở OSI và bộ quản thúc mô
hình TCP/IP:
Trong chương này trình bày các kiến thức cơ bản về mạng chạy trên bộ giao
thức TCP/IP, mô hình OSI.
Chương 3 – mạng lan và các thiết bị mạng Lan:
Trong chương này trình bày các kiến thức cơ bản về LAN, các phương pháp
truy cập trong LAN, các công nghệ và các chuẩn cáp, các phương pháp đi cáp.
PHẦN III: KHẢO SÁT, THIẾT KẾ VÀ XÂY DỰNG HỆ THỐNG MẠNG
LAN CHO PHÒNG 303 NHÀ B.
PHẦN IV: KẾT LUẬN VÀ HƯỚNG PHÁT TRIỂN.

9
PHẦN I: PHẦN MỞ ĐẦU
1. Đối tượng nghiên cứu.
Đối tượng nghiên cứu chủ yếu là mạng nội bộ, thiết kế và quản trị mạng nội
bộ, các thiết bị mạng…
2. Nội dung nghiên cứu.
 Các phương pháp nghiên cứu.
Vì đề tài của nhóm em không có tài liệu, giáo trình hướng dẫn cụ thể nên
nhóm em sẽ nghiên cứu bằng các phương pháp sau đây:
 Sự giúp đỡ tận tình của giảng viên hướng dẫn cùng các giảng viên bộ
môn.
 Tìm tài liệu trên internet.

10
 Tìm tài liệu tham khảo từ các giáo trình có liên quan.
 Khảo sát và tìm hiểu mô hình thiết kế mạng nội bộ ở các cơ quan, trường
học ở địa phương hoặc ở nơi gần với địa điểm thực tập.
 Các từ tiếng anh viết tắt trong đề tài
Từ viết tắt Dạng đầy đủ
CPU Center Processor Unit
DNS Domain Name System
FTP File Transfer Protocol
GAN Global Area Network
HTTP Hypertext Transfer Protocol
ICMP Internet Control Message Protocol
IGMP Internet Group Messages Protocol
IP Internet Protocol
ISO International Standard Oranization
LAN Local Area Network
MAC Media Access Control
MAN Metropolitan Area Network
NIC Network Information Center
NLSP Netware Link Servise Protocol
OS - IS Open System Interconnection Intermediate System To
Intermediate System
OSI Open Systems Interconnect
OSPF Open Shortest Path First
RIP Routing Information Protocol
SMTP Simple Mail Transfer Protocol
STP Shield Twisted Pair
TCP Transmission Control Protocol
TCP/IP Transmission Control Protocol/ Internet Protocol
UDP User Datagram Protocol
UTP Unshield Twisted Pair

11
WAN Wide Area Network
WWW World Wide Web

12
PHẦN II:TỔNG QUAN VỀ MẠNG
************************
CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ MẠNG MÁY TÍNH
Vào những năm 50, những hệ thống máy tính đầu tiên ra đời sử dụng các
bóng đèn điện tử nên kích thước rất cồng kềnh tiêu tốn nhiều năng lượng. Việc
nhập dữ liệu máy tính được thực hiện thông qua các bìa đục lỗ và kết quả được đưa
ra máy in, điều này làm mất rất nhiều thời gian và bất tiện cho người sử dụng.
Đến những năm 60 cùng với sự phát triển của máy tính và nhu cầu trao đổi
dữ liệu với nhau, một số nhà sản xuất máy tính đã nghiên cứu chế tạo thành công
các thiết bị truy cập từ xa tới các máy tính của họ, và đây chính là những dạng sơ
khai của hệ thống máy tinh.
Và cho đến những năm 70, hệ thống thiết bị đầu cuối 3270 của IBM ra đời
cho phép mở rộng khả năng tính toán của Trung tâm máy tính đến các vùng xa.
Vào năm 1997 công ty Datapoint Corporation đã tung ra thị trường mạng của mình
cho phép liên kết các máy tính và các thiết bị đầu cuối bằng dây cáp mạng, và đó
chính là hệ điều hành đầu tiên.
1.1. Khái niệm về mạng máy tính:
Nói một cách cơ bản, mạng máy tính là hai hay nhiều máy tính được kết nối
với nhau theo một cách nào đó. Khác với các trạm truyền hình gửi thông tin đi, các
mạng máy tính luôn hai chiều, sao cho khi hai máy tính A gửi thông tin tới máy
tính B có thể trả lời lại A.

13
Nói một cách khác, một số máy tính được kết nối với nhau và có thể trao
đổi thôg tin cho nhau gọi là mạng máy tính.
Mạng máy tính ra đời xuất phát từ nhu cầu muốn chia sẻ và dùng chung dữ
liệu. Không có hệ thống mạng thì dữ liệu trên các máy tính độc lập muốn chia sẻ
với nhau phải thông qua việc in ấn hay sao chép trên đĩa mềm, CD Rom… điều này
gây nhiều bất tiện cho người dùng.
Từ các máy tính riêng rẽ, độc lập với nhau, nếu ta kết nối chung lại thành
mạng máy tính thì chúng có thêm những ưu điểm sau:
 Nhiều người có thể dùng chung một phần mềm tiện ích.
 Một nhóm người cùng thực hiện một đề án nếu nối mạng họ sẽ dùng
chung dữ liệu của đề án, dùng chung tệp tin chính (master file) của đề án, họ trao
đổi thông tin với nhau dễ dàng.
 Dữ liệu được quản lý tập trung nên an toàn hơn, trao đổi giữa những
người sử dụng thuận lợi hơn, nhanh chóng hơn.
 Có thể dùng chung các thiết bị ngoại vi hiếm, đắt tiền (máy in, máy
vẽ…).
 Người sử dụng trao đổi với nhau thư tín dễ dàng (Email) và có thể sử
dụng mạng như là một công cụ để phổ biến tin tức, thông báo về một chính sách
mới, về nội dung buổi họp, về các thông tin kinh tế khác như giá cả thị trường, tin
rao vặt (muốn bán hoặc muốn mua một cái gì đó), hoặc sắp xếp thời khoá biểu của
mình chen lẫn với thời khoá biểu của các người khác…

14
 Một số người sử dụng không cần phải trang bị máy tính đắt tiền (chi phí
thấp mà các chức năng lại mạnh).
 Mạng máy tính cho phép người lập trình ở một trung tâm máy tính này
có thể sử dụng các chương trình tiện ích của các trung tâm máy tính khác, sẽ làm
tăng hiệu quả kinh tế của hệ thống.
 Rất an toàn cho dữ liệu và phần mềm vì phần mềm mạng sẽ khoá các tệp
(files) khi có những người không đủ quyền truy xuất các tệp tin và thư mục đó.
1.2. Phân loại mạng máy tính:
1.2.1. Phân loại theo phạm vi địa lý:
Mạng máy tính có thể phân bổ trên một vùng hay lãnh thổ nhất định và có
thể phân bổ trong phạm vi một quốc gia hay quốc tế.
Dựa vào phạm vi phân bổ của mạng người ta có thể phân ra các loại mạng
như sau:
 Mạng cục bộ LAN (Local Area Network) : là mạng được lắp đặt trong
phạm vi hẹp, khoảng cách giữa các nút mạng nhỏ hơn 10 Km. Kết nối được thực
hiện thông qua các môi trường truyền thông tốc độ cao ví dụ cáp đồng trục thay cáp
quang. LAN thường sử dụng trong nội bộ cơ quan xí nghiệp… Các LAN có thể
được kết nối với nhau thành WAN.
 Mạng đô thị MAN (Metropolitan Area Network) : Là mạng được cài đặt
trong phạm vi một đô thi hoặc một trung tâm kinh tế - xã hội có bán kính khoảng
100 Km trở lại. Các kết nối này được thực hiện thông qua các môi trường truyền
thông tốc độ cao (50 – 100Mbit/s).

15
 Mạng diện rộng WAN (Wide Area Network): Phạm vi mạng có thể vượt
qua biên giới quốc gia và thậm chí cả châu. Thông thường kết nối này có thể được
kết nối vơi nhau thành GAN hay tự nó là GAN.
 Mạng toàn cầu GAN (Global Area Network) : Là mạng được thiết lập
trên phạm vi trải rộng khắp các châu lục trên trái đất. Thông thường kết nối thông
qua mạng viến thông và vệ tinh.
Trong các khái niệm trên, WAN và LAN là hai khái niệm được sử dụng
nhiều nhất.
1.2.2 Phân biệt theo phương pháp chuyển mạch (Truyền dữ liệu):
1.2.2.1. Mạng chuyển mạch kênh (circuit – switched network):
Trong trường hợp này khi hai trạm cần trao đổi thông tin với nhau thì giữa
chúng sẽ được thiết lập một kênh (circuit) cố định và được duy trì cho đến khi một
trong hai bên ngắt liên lạc. Các dữ liệu chỉ được truyền theo con đường cố định
Mạng chuyển mạch kênh có tốc độ truyền cao và an toàn nhưng hiệu xuất
sử dụng đường truyền thấp vì có lúc kênh bị bỏ không do cả hai bên đều hết thông
tin cần truyền trong khi các trạm không được phép sử dụng kênh truyền này và phải
tiêu tốn thời gian thiêt lập con đường (kênh) cố định giữa 2 trạm.
Mạng điện thoại là ví dụ điển hình của mạng chuyển mạch dạng kênh.
1.2.2.2 Mạng chuyển mạch bản tin (Message switched network):
Thông tin cần truyền được cấu trúc theo một phân dạng đặt biệt gọi là bản
tin. Trên bản tin có ghi địa chỉ nơi nhận, các nút mạng căn cứ vào địa chỉ nơi nhận

16
để chuyển bản tin tới đích. Tùy thuộc vào điều kiện về mạng, các thông tin khác
nhau có thể gửi đi theo các con đường khác nhau
Ưu điểm:
 Hiệu xuất sử dụng đường truyền cao vì không bị chiếm dụng độc quyền
mà được phân chia giữa các trạm.
 Mỗi nút mạng hay nút chuyển mạch bản tin có thể lưu giữ thông báo cho
đến khi kênh chuyền rỗi mới gửi thông báo đi, do đó giảm được tình trạng tắc
nghẽn mạng.
 Có điều khiển việc truyền tin bằng cách sắp xếp độ ưu tiên cho các
thông báo.
 Có thể tăng hiệu suất sử dụng dải thông của mạng bằng cách gán địa chỉ
quảng bá để gửi thông báo đồng thời đến nhiều đích.
Nhược điểm:
Phương pháp chuyển mạch bản tin là không hạn chế kích thước của các
thông báo, làm cho phí tổn lưu trữ tạm thời cao và ảnh hưởng tới thời gian và chất
lượng truyền đi. Mạng chuyển mạch tin thích hợp với các dịch vụ thông tin kiểu
thư điện tử hơn là các áp dụng có tính thời gian vì tồn tại độ trễ nhất định do lưu trữ
và xử lý thông tin điều khiển tại mỗi nút.
1.2.2.3 Mạng chuyển mạch gói
Phương pháp này mỗi thông báo được chia thành nhiều phần nhỏ hơn gọi là
các gói tin (pacher) có khuôn dạng qui định trước. Mỗi gói tin cũng chứa các thông
tin điều khiển, trong đó có địa chỉ nguồn (người gửi) và đích (người nhận) của gói

17
tin. Các gói tin về một thông báo nào đó có thể được gửi qua mạng để đến đích
bằng nhiều con đường khác nhau. Căn cứ vào số thứ tự các gói tin được tái tạo
thành thông tin ban đầu.
Phương pháp chuyển mạch bản tin và phương pháp chuyển mạch gói là gần
giống nhau. Điểm khác biệt là các gói tin được giới hạn kích thước tối đa sao cho
các nút mạng có thể xử lý toàn bộ thông tin trong bộ nhớ mà không cần phải lưu trữ
tạm thời trên đĩa. Nên mạng chuyển mạch gói truyền các gói tin qua mạng nhanh
hơn và hiệu quả hơn so với chuyển mạch bản tin.
1.2.3. Phân loại máy tính theo TOPO:
Topology của mạng là cấu trúc hình học không gian mà thực chất là cách
bố trí phần tử của mạng cũng như cách nối giữa chúng với nhau. Thông thường
mạng có ba dạng cấu trúc là: Mạng dạng hình sao (Star topology), mạng dạng
vòng (Ring Topology) và mạng dạng tuyến (Linear Bus Topology). Ngoài ba dạng
cấu hình trên còn có một số dạng khác biến tướng từ ba dạng này như mạng dạng
cây, dạng sao – vòng, mạng hình hỗn hợp…
1.2.3.1. Mạng hình sao (Star topology)

18
Hình 1-3. Cấu trúc mạng sao
Mạng sao bao gồm một bộ kết nối trung tâm và các nút. Các nút này là cá
trạm đầu cuối, các máy tính và các thiết bị của mạng. Bộ kết nối trung tâm của
mạng điều phối mọi hoạt động trong mạng (hình 1-3).
Mạng dạng sao cho phép nối các máy tính vào một bộ trung tâm bằng cáp,
giải pháp này cho phép nối trực tiếp máy tính với bộ trung tâm không cần thông
qua trục bus, nên tránh được các yếu tố gây ngưng trệ mạng.
Mô hình kết nối dạng sao đã trở nên hết sức phổ biến với việc sử dụng các bộ
tập trung hoặc chuyển mạch, cấu trúc sao có thể được mở rộng bằng cách tổ chức
nhiều mức phân cấp, do đó dễ dàng trong việc quản lý và vận hành.
Ưu điểm:
 Hoạt động theo nguyên lý nối song song nên nếu có thiết bị nào đó ở một
nút thông tin bị hỏng thì mạng vẫn hoạt động bình thường.

19
 Cấu trúc mạng đơn giản và các giải thuật toán ổn định
 Mạng có thể dễ dàng mở rộng hoặc hoặc thu hẹp.
 Dễ dàng kiểm soát lỗi, khắc phục sự cố. đặc biệt do sử dụng kết nối điểm
điểm nên tận dụng tối đa tốc độ của đường truyền vật lý.
Nhược điểm:
 Khả năng mở rộng của toàn mạng phụ thuộc vào khả năng của trung tâm.
 Trung tâm có sự cố thì toàn mạng ngừng hoạt động.
 Mạng yêu cầu nối độc lập riêng rẽ từng thiết bị ở các nút thông tin đến
trung tâm.
 Độ dài đường truyền nối một trạm với thiết bị trung tâm bị hạn chế (trong
vòng 100m với công nghẹ hiện tại).
1.2.3.2. Mạng dạng vòng (Ring topology)
Mạng dạng này bố trí theo dạng xoay vòng, đường dây cáp được thiết kế làm
thành một vòng tròn khép kín, tín hiệu chạy quanh theo một vòng nào đó. Các nút
truyền tín hiệu cho nhau mỗi thời điểm chỉ được một nút mà thôi. Dữ liệu truyền đi
phải có kèm theo địa chỉ cụ thể của mỗi trạm tiếp nhận.
Ưu điểm:
 Mạng dạng vòng có thuận lợi mở rộng ra xa, tổng đường dây cần thiết ít
hơn so với hai kiểu trên.
 Mỗi trạm có thể đạt được tốc độ tối đa khi truy nhập.
Nhược điểm: Đường dây phải khép kín, nêu bị ngắt một nơi nào đó thì toàn
bộ hệ thống cũng bị ngừng.

20
Hình 1-4. Cấu hình mạng vòng
1.2.3.3. Mạng dạng tuyến (Bus topology)
Thực hiển theo cách bố trí ngang hang, các máy tính và các thiết bị khác. Các
nút đều được nối với nhau trên một trục đường dây cáp chính để chuyển tải tín
hiệu. Tất cả các nút sử dụng chung đường dây cáp chính này.

21
Hình1-5. Cấu trúc mạng hình tuyến
Ở hai đầu dây cáp được bịt bởi một thiết bị gọi là terminator. Các tín hiệu và
dữ liệu khi truyền đi đều mạng theo địa chỉ nơi đến.
Ưu điểm:
 Loại cấu trúc mạng này dùng dây cáp ít nhất.
 Lắp đặt đơn giản và giá thành rẻ.
Nhược điểm:
 Sự ùn tắc giao thông khi di chuyển dữ liệu với lưu lượng lớn.
 Khi có sự cố hỏng hóc ở đoạn nào đó hì rất khó phát hiện, lỗi trên đường dây
cũng làm cho hệ thống ngừng toàn bộ hoạt động. Cấu trúc này ngày nay ít
được sử dụng.
1.2.3.4 Mạng kết hợp
Là mạng kết hợp dạng sao và dạng tuyến ( star/bus topology ): Cấu hình mạng
dạng này có bộ phận tách tín hiệu (spitter) giữ vai trò thiết bị trung tâm, hệ thống
dây cáp mạng có thể chọn hoặc Ring hoặc Linear bus. Ưu điểm của cấu hình này là
mạng có thể gồm nhiều nhóm làm việc ở cách xa nhau, ARCNET là mạng dạng kết
hợp Star/Bus Topology. Cấu hình dạng này đưa lại sự uyển chuyển trong việc bố
trí đường dây tương thích dễ dàng đối với bât kỳ tòa nhà nào.

22
Hình 1-6. mạng kết hợp
Kết hợp cấu hình sao và vòng (Star/Ring) Cấu hình dạng này có thể liên lạc
được chuyển vòng quanh một bộ trung tâm.
1.2.4. Phân loại chức năng:
1.2.4.1. Mạng mô hình Client – Server:
Một hay một số máy tính được thiết lập cung cấp các dịch vụ như file server,
mail server, web server, printer server… Các máy tính được thiết lập để cung cấp
các dịch vụ được gọi là server, còn các máy tính truy cập và sử dụng dich vụ gọi là
Client.
Ưu diểm: do các dữ liệu đươc lưu trữ tập trung nên dễ bảo mật, backup và
đồng bộ với nhau. Tài nguyên và dịch vụ được tập trung nên dễ chia sẻ và quản lý,
có thể phục vụ cho nhiều người dùng.
Nhược điểm: Các server chuyên dụng rất đắt tiền, phải có nhà quản trị cho hệ
thống.
1.2.4.2. Mạng ngang hàng ( Peer – to – peer):

23
Các máy tính trong mạng có thể hoạt động như một Clinet vừa như một server.
Hình 1-7. mạng ngang hàng

24
CHƯƠNG 2 MÔ HÌNH THAM CHIẾU HỆ THỐNG MỞ OSI
VÀ BỘ GIAO THỨC TCP/IP
2.1. Mô hình OSI (Open Sytems Interconnect):
Ở thời kỳ đầu của công nghệ nối mạng, việc gửi và nhận dữ liệu ngang qua
mạng thường gây nhầm lẫn do các công ty lớn như IBM, HoneyWell và Digital
Equipment Corprantion tự đề ra tiêu chuẩn riêng cho hoạt động kết nối máy tính.
Năm 1984 tổ chức tiêu chuẩn hóa Quốc tế - ISO (Internationa Standard
Oranization) chính thức đưa ra mô hình OSI (Open Systems Interconnect) là tập
hợp các đặc điểm kỹ thuật mô tả kiến trúc mạng dành cho việc kết nối các thiết bị
không cùng chủng loại.
Mô hình OSI được chia thành 7 tầng, mỗi tầng bao gồm các hoạt động thiết bị
và giao thức mạng khác nhau.
Tầng 1: Tầng vật lí (Physical Layer)
Tầng 2: Tầng liên kết dữ liệu (Data Link Layer)
Tầng 3: Tầng mạng (Network Layer)
Tầng 4: Tầng giao vận (Transport Layer)
Tầng 5: Tầng phiên (Session layer)
Tầng 6: Tầng trình diễn (Presentation layer)
Tầng 7: Tầng ứng dụng (Application layer)
2.1.1. Mục đích ý nghĩa của mô hình OSI:
Mô hình OSI (Open System Interconnection ): là mô hình tương kết những hệ
thống mở, là mô hình được tổ chức ISO được đề xuất năm 1977 và công bố năm
1984. Để các máy tính và các thiết bị mạng có thể truyền thông với nhau phải có
những qui tắc giao tiếp được các bên chấp nhận. Mô hình OSI là mộ khuôn mẫu
giúp chúng ta hiểu được các chức năng mạng diễn ra tại mỗi lớp.
Trong mô hình OSI có bảy lớp, mỗi lớp mô tả một phần chức năng độc lập. Sự
tách rời của mô hình mạng này mang lại lợi ích sau:
 Chia hoạt động thông tin mạng thành nhiều phần nhỏ hơn, đơn giản hóa giúp
chúng ta dễ khảo sát và tìm hiểu hơn.

25
 Chuẩn hóa các thành phần mạng để cho phép phát triển mạng từ nhà cung cấp
sản phẩm.
 Ngăn chặn được tình trạng sự thay đổi của một lớp làm ảnh hưởng đến các lớp
khác, như vậy mỗi lớp có thể phát triển độc lập và nhanh chóng hơn.
 Mô hình tham chiếu OSI định nghĩa các quy tắc cho các nội dung sau:
 Cách thức các thiết bị giao tiếp và truyền thông được với nhau.
 Các phương pháp để các thiết bị mạng khi nào thì được truyền dữ liệu, khi
nào không được truyền.
 Các phương pháp để đảm bảo truyền đúng bên nhận.
 Cách thức đảm bảo các thiết bị mạng duy trì tốc độ truyền dữ liệu thích hợp.
 Cách biểu diễn một bít thiết bị truyền dẫn.
 Mô hình tham chiếu OSI được chia thành 7 lớp với các chức năng sau:
 Application Layer (lớp ứng dụng): giao diện giữa ứng dụng và mạng.
 Presentation Layer (lớp trình bày): thỏa thuận khuôn dạng trao đổi trực liệu.
 Session Layer (lớp phiên): cho phép người dùng thiết lập các kết nối.
 Transport Layer (lớp vận chuyển) : đảm bảo truyền thông giữa hai hệ thống.
 Network Layer (lớp mạng): định hướng dữ liệu truyền thông trong môi
trường liên mạng.
 Data link Layer (lớp liên kết dữ liệu): xác định truy xuất tới các thiết bị.
 Physical Layer ( lớp vật lý): chuyển đổi dữ liệu thành các bít và truyền đi.
2.1.2. Các giao thức trong mô hình OSI:
Trong mô hình OSI có hai loại giao thức chính được áp dụng: Giao thức liên
kết (Connection- Oriented) và giao thức không liên kết (Connection Less).
 Giao thức liên kết: Trước khi truyền dữ liệu hai tầng đồng mức cần thiết lập
một liên kết logic và các gói tin được trao đổi thông qua liên kết này, việc có
liên kết logic sẽ nâng cao sự an toàn trong truyền dữ liệu.
 Giao thức không liên kết : Trước khi truyền dữ liệu không thiết lập liên kết
logic mà mỗi gói tin được truyền độc lập với các gói tin trước hoặc sau nó.
Như vậy với giao thức có liên kết, quá trình truyền thông phải gồm ba giai đoạn
phân biệt:
 Thiết lập liên kết (logic): hai thực thể đồng mức ở hai hệ thống thương lượng
vói nhau về tập các tham số sẽ sử dụng trong giai đoạn sau (truyền dữ liệu).

26
 Truyền dữ liệu: dữ liệu được truyền với các cơ chế kiểm soát và quản lý kèm
theo (như kiểm soát lỗi, kiểm soát luồng dữ liệu, cắt/hợp dữ liệu…) Để tăng
cường độ tin cậy và hiệu quả của việc truyền dữ liệu.
 Hủy bỏ liên kết (logic): giải phóng tài nguyên hệ thống đã được cấp phát cho
liên kết để dùng cho liên kết khác.
Đối với giao thức không liên kết thì chỉ duy nhất một giai đoạn truyền dữ liệu
mà thôi.
Gói tin của giao thức: Gói tin (Packer) được hiểu như là một đơn vị thông tin
dùng trong việc liên lạc, chuyển giao dữ liệu trong mạng máy tính, được tạo thành
các gói tin ở các gói nguồn. Và những gói tin này khi đến đích sẽ được kết hợp
thành các thông điệp ban đầu. Mỗi gói tin có thể chứa đựng các yêu cầu phục vụ,
các thông tin điều khiển và dữ liệu.
Trên quan điểm mô hình mạng phân tầng mỗi tầng chỉ thực hiện một chức năng là
nhận dữ liệu từ tầng bên trên để chuyển giao xuống cho tầng bên dưới và ngược lại.
Chức năng này thực chất là gắn thêm và gỡ bỏ phần đầu (header) đối với các gói tin
trước khi chuyển nó đi. Nói cách khác, từng gói tin bao gồm phần đầu và phần dữ
liệu. Khi đi đến một tầng mới gói tin sẽ đóng thêm một phần đầu đề khác và được
xem như là gói tin của tầng mới, công việc trên tiếp diễn cho tới khi gói tin được
truyền lên đường dây mạng để đến bên nhận.
Tại đây bên nhận các gói tin được gỡ bỏ phần đầu trên từng tầng tương ứng
và đây cũng là nguyên lý cho bất cứ mô hình phân tầng nào.
2.1.3. Các chức năng chủ yếu của các tầng mô hình OSI:
 Tầng ứng dụng (Application Layer):
Là tầng cao nhất của mô hình OSI, nó xác định giao diện của các chương trình
ứng dụng dùng để giao tiếp với mạng. Tầng ứng dụng xử lý truy cập mạng chung,
kiểm soát luồng và phục hồi lỗi. Tầng này không cung cấp dịch vụ cho tầng nào
mà nó cung cấp cho ứng dụng như: truyền file, gửi nhận mail, Telnet, HTTP, FTP,
SMTP…
 Tầng trình bày (Presentation Layer):
Lớp này chịu trách nhiệm thương lượng và xác lập dạng thức dữ liệu được trao
đổi nó đảm bảo thông tin mà lớp ứng dụng của hệ thống đầu cuối gửi đi, lớp ứng
dụng của một hệ thống khác có thể đọc được. Lớp trình bày thông dịch giữa nhiều
dạng dữ liệu khác nhau thông qua một dạng chung, đồng thời nó cũng nén và giải

27
nén giữa liệu. Thứ tự byte, bít bên gửi và bên nhận quy ước quy tắc gửi nhận một
chuỗi byte và bit từ trái qua phải hay từ phải qua trái nếu hai bên không thống nhất
thì sẽ có sự chuyển đổi thứ tự các byte, bit vào trước hoặc sau khi truyền. Lớp trình
bày cũng quản lý các cấp độ nén dữ liệu làm giảm số bit cần truyền.
Trong giao tiếp giữa các ứng dụng thông qua mạng với cùng một dữ liệu có thể
có nhiều cách biểu diễn khác nhau. Thông thường dạng biểu diễn dùng bởi ứng
dụng nguồn và dạng biểu diễn dùng bởi ứng dụng đích có thể khác nhau do các ứng
dụng được chạy trên các hệ thống hoàn toàn khác nhau.
 Tầng phiên (Session Layer)
Lớp này có các tác dụng thiết lập quản lý và kết thúc các phiên thông tin giữa
hai thiết bị truyền nhận. Nó đặt tên nhất quán cho mọi thành phần muốn đối thoại
với nhau và lập ánh xạ giữa các tên với địa chỉ của chúng.
Lớp phiên cung cấp các dịch vụ cho lớp trình bày, cung cấp sự đồng bộ hóa
giữa các tác vụ người dùng bằng đặt tên những điểm kiểm tra vào luồng dữ liệu.
Bằng cách này nếu mạng không hoạt động thì chỉ có dữ liệu truyền sau điểm kiểm
tra cuối cùng mới phải truyền lại. Lớp này cũng thi hành kiểm soát hội thoại giữa
các quá trình giao tiếp, điều chỉnh bên nào truyền khi nào, trong bao lâu.
Trong trường hợp mạng là hai chiều luân phiên thì nảy sinh vấn đề hai người sử
dụng luân phiên phải lấy lượt để truyền dữ liệu. Ở một thời điểm chỉ có một người
sử dụng có quyền đặc biệt được gọi các dịch vụ nhất định của tầng phiên. Việc
phân bổ tầng này thông qua việc trao đổi thẻ bài.
 Tầng vận chuyển (Transport Layer):
Tầng vận chuyển cung cấp các chức năng cần thiết giữa tầng mạng và các tầng
trên, nó phân đoạn dữ liệu từ hệ thống máy truyền và tái thiết dữ liệu vào một
luồng dữ liệu tại hệ thống máy nhận đảm bảo rằng bàn giao giữa các thông điệp
giữa các thiết bị đáng tin cậy. Tầng này thiết lập duy trì và kết thúc các mạch ảo
đảm bảo cung cấp các dịch vụ sau:
 Xếp thứ tự các phân đoạn: Khi một thông điệp lớn được tách thành nhiều
phân đoạn nhỏ để bàn giao, tầng vận chuyển sẽ sắp xếp thứ tự trước khi giáp
nối các phân đoạn thành thông điệp ban đầu.
 Kiểm soát lỗi: Khi có phân đoạn bị thất bại, sai hoặc trùng lặp, tầng vận
chuyển sẽ yêu cầu truyền lại.

28
 Kiểm soát luồng: tầng vận chuyển dùng các tín hiệu báo nhận để xác nhận.
Bên gửi sẽ không truyền đi phân đoạn dữ liệu kế tiếp nếu bên nhận chưa gửi
tín hiệu xác nhận rằng đã nhận được phân đoạn dữ liệu trước đó đầy đủ.
Tầng vận chuyển là tầng cuối cùng chịu trách nhiệm về mức độ an toàn trong
dữ liệu nên giao thức tầng vận chuyển phụ thuộc rất nhiều vào bản chất của tầng
mạng.
 Tầng mạng (Network Layer):
Chịu trách nhiệm lập địa chỉ các thông điệp, diễn dịch địa chỉ và tên logic thành
địa chỉ vật lý đồng thời nó cũng chịu trách nhiệm gửi packet từ mạng nguồn đến
mạng đích. Tầng này quyết định hướng đi từ máy nguồn tới máy đích… Nó cũng
quản lý lưu lượng trên mạng chẳng hạn như chuyển đổi gói định tuyến và kiểm soát
nghẽn dữ liệu. Nếu bộ thích ứng mạng trên bộ định tuyến (router) không thể truyền
đủ dữ liệu mà máy tính nguồn gửi đi, tầng mạng trên bộ định tuyến sẽ chia sẻ dữ
liệu thành những đơn vị nhỏ hơn.
Tầng mạng quan trong nhất khi liên kết hai loại mạng khác nhau như mạng
Ethernet với mạng Token Ring khi đó phải dùng một bộ tìm đường (quy đinh bởi
tầng mạng) để chuyển đổi giữa các gói tin từ máy này sang máy khác và ngược lại.
Đối với một mạng chuyển mạch gói (packer – switch network) gồm các tập hợp
các nút chuyển mạch gói nối nhau bởi các liên kết dữ liệu. Các gói dữ liệu được
chuyển từ một hệ thống mở tới một hệ thống mở khác trên mạng phải được chuyển
qua một chuỗi các nút. Mỗi nút nhận gói dữ liệu từ một đường vào (incoming link)
rồi chuyển tiếp nó tới một đường ra (outgoing link) hướng đến đích của dữ liệu.
Như vậy ở mỗi nút trung gian nó phải thực hiện các chức năng chọn đường chuyển
tiếp.
Người ta có hai phương pháp đáp ứng cho việc chọn đường là phương thức xử
lý tập trung và xử lý tại chỗ:
 Phương thức chọn đường xử lý tập trung được đặc trưng bởi sự tồn tại của
một (hoặc vài trung tâm điều khiển mạng, chúng thực hiện việc lập ra các
bảng đường đi tại từng thời điểm cho các nút và sau đó gửi các bảng chọn
đường tới từng nút dọc theo con đường đã được chọn đó. Thông tin tổng
thể của mạng cần dùng cho việc chọn đường chỉ cần cập nhập và được cắt
giữ tại trung tâm điều khiển mạng.

29
 Phương thức chọn đường xử lý tại chỗ được đặc trưng bởi việc chọn đường
được thực hiện tại mỗi nút của mạng. Trong từng thời điểm, mỗi nút phải
duy trì các thông tin của mạng và tự xây dựng bảng chọn đường cho mình.
Như vậy các thông tin tổng thể của mạng cần dùng cho việc chọn đường
cần cập nhập và được cất giữ tại mỗi nút.
 Tầng liên kết dữ liệu (Data Link):
Là tầng mà ở đó ý nghĩa được gán cho các bit được truyền trên mạng. Tầng liên
kết dữ liệu phải qui định các dạng thức, kích thước, địa chỉ máy gửi và nhận của
mỗi gói tin được gửi đi. Nó phải xác định được cơ chế truy cập thông tin trên mạng
và phương tiện gửi mỗi gói tin sao cho nó được đưa đến cho người nhận đã định.
Tầng liên kết dữ liệu có hai phương thức liên kết dựa trên cách kết nối các máy
tính, đó là phương thức “điểm - điểm” và phương thức “điểm - nhiều điểm”. Với
phương thức “điểm - điểm” các đường truyền riêng biệt được thiết lập để nối các
cặp máy tính lại với nhau. Phương thức “điểm - nhiều điểm” tất cả các máy phân
chia chung một đường truyền vật lý.
Tầng liên kết dữ liệu cũng cung cấp cách phát hiện và sửa lỗi cơ bản để đảm
bảo cho dữ liệu nhận được giống hoàn toàn với dữ liệu gửi đi. Nếu một gói tin có
lỗi không sửa được, tầng liên kết dữ liệu phải chỉ ra được cách thông báo cho nơi
gửi biết gói tin đó có lỗi để nó gửi lại.
Các giao thức tầng liên kết dữ liệu chia làm hai loại chính là giao thức hướng
ký tự và giao thức hướng bit. Các giao thức hướng ký tự được xây dựng dựa trên
các ký tự đặc biệt của một bộ mã nào đó (như ASCII hay EBCDIC), trong khi đó
các giao thức hướng bit lại dùng cấu trúc nhị phân (xâu bit) để xây dựng các phần
tử giao thức (đơn vị dữ liệu, các thủ tục), và khi nhận, dữ liệu sẽ được tiếp nhận lần
lượt từng bit một.
 Tầng vật lý (Physical):
Là tầng cuối cùng của mô hình OSI, nó mô tả đặc trưng vật lý của mạng: Các
loại cáp để kết nối thiết bị, các loại đầu nối được dùng, các dây cáp có thể dài bao
nhiêu…Mặt khác các tầng vật lý cung cấp đặc trưng điện của các tín hiệu được
dùng để khi chuyền dữ liệu trên cáp từ một máy này đến máy khác của mạng, kỹ
thuật nối mạch điện tốc độ cáp truyền dẫn. Tầng vật lý không qui định một ý nghĩa
nào cho các tín hiệu đó ngoài các giá trị nhị phân là 0 và 1. Ở các tầng cao hơn của
mô hình OSI ý nghĩa của các bit ở tầng vật lý sẽ được xác định.

30
Một số đặc điểm của tầng vật lý:
 Mức điện thế.
 Khoảng thời gian thay đổi điện thế.
 Tốc độ dữ liệu vật lý.
 Khoảng đường truyền tối đa.
2.2. Bộ giao thức TCP/IP:
TCP/IP – Transmission Control Protocol/ Internet Protocol.
2.2.1. Tổng quan về bộ giao thức TCP/IP:
TCP/IP là bộ giao thức cho phép kết nối các hệ thống mạng không đồng nhất
với nhau. Ngày nay, TCP/IP được sử dụng rộng rãi trong các mạng cục bộ cũng
như trên mạng Internet toàn cầu.
TCP/IP được xem là giảm lược của mô hình tham chiếu OSI với bốn tầng như
sau:
 Tầng liên kết mạng (Network Access Layer).
 Tầng Internet (Internet Layer).
 Tầng giao vận (Host- to Host Transport Layer).
 Tầng ứng dụng (Application Layer).

31
 Tầng liên kết:
Tầng liên kết (còn được gọi là tầng liên kết giữ liệu hay tầng giao tiếp mạng) là
tầng thấp nhất trong mô hình TCP/IP, bao gồm các thiết bị mạng và chương trình
cung cấp các thông tin cần thiết có thể hoạt động, truy nhập đường truyền vật lý
qua thiết bị giao tiếp mạng đó.
 Tầng Internet:
Tầng Internet (còn gọi là tầng mạng) xử lý quá trình gói tin trên mạng. Các giao
thức của tầng này bao gồm: IP(Internet Protocol), ICMP (Internet Control Message
Protol), IGMP ( Internet Group Messages Protocol).
 Tầng giao vận:
Tầng giao vận phụ trách luồng dữ liệu giữa hai trạm, nó sử dụng các cơ chế như
chia nhỏ các gói tin của tầng trên thành các gói tin có kích thước thích hợp cho tầng
mạng bên dưới, báo nhận gói tin, đặt hạn chế thời gian time – out để đảm bảo bên
nhận biết được các gói tin đã gửi đi. Do tầng này đảm bảo tính tin cậy, tầng trên sẽ
không cần quan tâm đến nữa.
UDP cung cấp một dịch vụ đơn giản hơn cho tầng ứng dụng. Nó chỉ gửi các gói
dữ liệu từ trạm này đến trạm kia mà không đảm bảo các gói tin đến được tới đich.
Các cơ chế đảm bảo độ tin cậy cần được thực hiện bởi tầng trên.
 Tầng ứng dụng:
Tầng ứng dụng là tầng trên cùng của mô hình TCP/IP bao gồm các tiến trình
các ứng dụng cung cấp cho người sử dụng để truy cập mạng. Có rất nhiều ứng dụng
được cung cấp trong tầng này mà phổ biến nhất là: Telnet:

32
sử dụng trong việc truy cập mạng từ xa, FTP (File Transfer Protocol): dịch vụ
truyền tệp, Email: dịch vụ thư điện tử, www (Word Wide Web).
Cũng tương tự như mô hình OSI khi truyền dữ liệu quá trình tiến hành từ tầng trên
xuống tấng dưới, qua mỗi tầng dữ liệu được thêm vào một thông tin điều khiển
được gọi là phần header. Khi nhận dữ liệu thì quá trình này xảy ra ngược lại, dữ
liệu được truyền từ tầng dưới lên trên và qua mỗi tầng thì phần header tương ứng
được lấy đi và khi đến tầng trên cùng thì dữ liệu không còn phần header nữa. Hình
vẽ 0-10 cho ta thấy lược đồ dữ liệu qua các tầng. Trong hình vẽ này ta thấy tại các
tầng khác nhau dữ liệu được mang những thuật ngữ khác nhau:
 Trong tầng ứng dụng dữ liệu là các luồng được gọi là stream.
 Trong tầng giao vận, đơn vị dữ liệu mà TCP gửi xuống tầng dưới gọi là TCP
segment.
 Trong tầng mạng, dữ liệu mà IP gửi tới tầng dưới gọi là IP datagram.
 Trong tầng liên kết, dữ liệu được truyền đi gọi là frame.
2.2.2. So sánh TCP/IP với OSI:

33
TCP/IP với OSI: mỗi tầng trong TCP/IP có thể là một hay nhiều tầng của OSI.
Bảng sau chỉ rõ mối tương quan giữa các tầng trong mô hình TCP/IP với OSI:
OSI TCP/IP
Physical Layer va Data link
Layer
Data link Layer
Network Layer Internet Layer
Transport Layer Transport layer
Session Layer, Presentation
Layer, Application Layer
Application Layer
Sự khác nhau giữa TCP/IP với OSI chỉ là:
 Tầng ứng dụng trong mô hình TCP/IP bao gồm luôn cả 3 tâng trên của mô
hình OSI.
 Tầng giao vận trong mô hình TCP/IP không phải luôn đảm bảo độ tin cậy
của việc truyền tin như ở trong tầng giao vận của mô hình OSI mà cho phép
thêm lựa chọn khác là UDP.
2.2.3. Một số bộ giao thức trong bộ giao thức TCP/IP:
2.2.3.1. Giao thức hiệu năng IP (Internet Protocol):
 Giới thiệu chung:
Giao thức liên mạng IP là một trong những giao thức quan trong nhất của bộ
giao thức TCP/IP. Mục đích của giao thức liên mạng IP là cung cấp khả năng kết
nối của mạng con thành liên mạng để truyền dữ liệu. IP là giao thức cung cấp dịch
vụ phân phát datagram theo kiểu không liên kết và không tin cậy nghĩa là không
cần có giai đoạn thiết lập liên kết trước khi truyền dữ liệu, không đảm bảo rằng
datagram sẽ tới đích và không duy trì thông tin nào về những datagram đã gửi đi.
Khuân dạng đơn vị dữ liệu dùng trong IP được thể hiện như hình vẽ:

34
Ý nghĩa các tham số trong IP header:
 Version (4 bit): chỉ phiên bản hiện hành của IP được cài đặt.
 IHL (4 bit): chỉ độ dài phần header tính theo đơn vị từ (word - 32 bit).
 Type of Service (8 bit): đặc tả tham số về yêu cầu dich vụ.
 Total length (16 bit): chỉ độ dài toàn bộ IP datagram tính theo byte.
 Indentification (16 bit) : là trường định danh.
 Flags (3 bit) : các cờ sử dụng trong khi phân đoạn các datagram.
 Flagment Offset (13 bit): chỉ vị trí của đoạn phân mảnh trong datagram tính
theo đơn vị 64 bit.
 Protocol (8 bit): chỉ giao thức tầng trên kế tiếp.
 Header checksum (16 bit): kiểm soát lỗi cho vùng IP header.
 Source address (32 bit) : địa chỉ IP trạm đích.
 Option: Khai báo các tùy chọn do người gửi yêu cầu.
 Kiến trúc địa chỉ IP (IPv4):
 Địa chỉ IP (IPv4):
Có độ dài 32 bit và được tách thành 4 vùng, mỗi vùng 1 byte thường được biểu
diễn dưới dạng thập phân và cách nhau bởi dấu chấm (.).
VD: 203.162.7.92.
Địa chỉ IP v4 được chia thành 5 lớp A,B,C,D,E, trong đó 3 lớp địa chỉ A,B,C
được dùng cấp phát.
Lớp A (0) cho phép định danh tới 126 mạng với tối đa 16 triệu trên mỗi mạng.
Lớp B (10): cho phép định danh tới 1684 mạng với tối đa 65534 trạm trên mỗi
mạng.
Lớp C (110): cho phép định danh tới 2 triệu mạng với tối đa 254 trạm trên mỗi
mạng.
Lớp D (1110) dùng để gửi gói tin IP đến một nhóm các trạm trên mạng (còn gọi
là lớp địa chỉ multicast).
Lớp E (1110) dùng để dự phòng.
Lớp Khoảng địa chỉ

35
A
B
C
D
E
 Đến
127.255.255.255
128.0.0.0 Đến 191.255.255.255
192.0.0.0 Đến 223.255.255.255
224.0.0.0 Đến 239.255.255.255
240.0.0.0 Đến 247.255.255.255
Hình 2-8: Bảng các lớp địa chỉ Internet
 Địa chỉ mạng con:
Đối với các địa chỉ lớp A, B số trạm là quá lớn và trong thực tế thường không
có một trạm lớn như vậy kết nối vào một mạng đơn lẻ. Địa chỉ mạng còn cho phép
chia một mạng lớn thành các mạng con nhỏ hơn. Ta có thể dùng một số bit đầu tiên
của trường host trong địa chỉ IP để đặt địa chỉ mạng con.
Chẳng hạn đối với địa chỉ thuộc lớp A, việc chia địa chỉ mạng con có thể thực
hiện như sau:
 Mặt nạ địa chỉ mạng con:
Bên cạnh địa chỉ IP, một trạm cũng cần được biết việc định dạng địa chỉ mạng con: bao nhiêu bit
trong trường host được dùng cho phần địa chỉ mạng con (subnetid). Thông tin này được chỉ ra
trong mặt nạ địa chỉ mạng con (subnet mask). Subnet mask cũng là một số 32 bit với các bit

36
tương ứng vứi phần netid và subnetid được đặt bằng 1 còn các bit còn lại được đặt bằng 0.Như
vậy, địa chỉ thực của một trạm sẽ là hợp của địa chỉ IP và subnet mask. Ví dụ với địa chỉ
lớp C: 203.162.7.92, trong đó: 203.162.7 Địa chỉ mạng 92 Địa chỉ IP của trạm Nếu dùng
3 bit đầu của trường hostid để đánh subnet subnet mask sẽ là:
11111111.11111111.11111111.11100000 = 255.255.255.224
Địa chỉ của subnet:
11001011.10100010.00000111.01011100 11111111.11111111.11111111.111
- - - - ------- AND Logic
11001011.10100010.00000111.010- - - - - = 203.162.7.64 (Subnet address)
Địa chỉ trạm: trạm thứ 28 trong Subnet 203.162.7.64
Trong thực tế subnet mask thường được viết kèm với địa chỉ IP theo dạng thu gọn
sau: 203.162.7.92/27; trong đó 27 chính là số bit được đặt giá trị là 1 (gồm các bit thuộc
địa chỉ mạng và các bit dùng cho Subnet). Như vậy ở đây ta có thể hiểu ngay được với
subnet mask là 27 thì tương ứng với 11111111.11111111.11111111.111
2.2.3.2. Giao thức hiệu năng UDP (User Datagram Protocol):
UDP là giao thức không liên kết, cung cấp dịch vụ giao vận không tin cậy
được, sử dụng thay thế cho TCP trong tầng giao vận. Khác với TCP, UDP không
có chức năng thiết lập và giải phóng liên kết, không có cơ chế báo nhận (ACK),
không sắp sếp tuần tự các đơn vị dữ liệu mà không hề thông báo cho người gửi.
Khuân dạng của UDP datagram được mô tả như sau:
 Số hiệu cổng nguồn (Source Port – 16bit): số hiệu nơi đã gửi datagram.
 Số hiệu cổng đích (Destination Port – 16 bit): số hiệu cổng nơi đã chuyển tới.

37
 Độ dài UDP (Length – 16 bit): độ dài tổng cộng kể cả phần header của UDP
datagram.
 UDP Checksum (16 bit): dùng để kiểm soát lỗi, nếu phát hiện lỗi thì UDP sẽ
bị loại mà không có một thông báo nào trả lại cho trạm gửi.
UDP có chế độ gán và quản lý các số hiệu cổng (port number) để định danh
duy nhất cho nên UDP có xu thế hoạt động nhanh hơn so với TCP. Nó thường dùng
cho các ứng dụng không đòi hỏi độ tin cậy cao trong giao vận.
2.2.3.3 Giao thức TCP (Tramission Control Protocol):
TCP và UDP là hai giao thức ở tầng giao vận và cùng sử dụng giao thức IP
trong tầng mạng. Nhưng không giống như UDP, TCP cung cấp dịch vụ liên kết tin
cậy và có liên kết.
Có liên kết ở đây có nghĩa là hai ứng dụng sử dụng TCP phải thiết lập liên kết
với nhau trước khi trao đổi dữ liệu. Sự tin cậy trong dịch vụ được cung cấp bởi
TCP được thể hiện như sau:
 Dữ liệu từ ứng dụng gửi đến được TCP chia thành các segment có kích thước
phù hợp nhất để truyền đi.
 Khi TCP gửi 1 segmet, nó duy trì một thời lượng để chờ phúc đáp từ trạm
nhận. Nếu trong khoảng thời gian đó phúc đáp không gửi tới được trạm gửi
thì segment đó được truyền lại.
 Khi TCP trên trạm nhận dữ liệu từ trạm gửi 1 phúc đáp không gửi lại ngay
lập tức mà thường trễ một khoảng thời gian.
 TCP duy trì giá trị tổng kiểm tra (checksum) trong phần Header của dữ liệu
để nhận ra bất kỳ sự thay đổi nào trong quá trình truyền dẫn. Nếu 1 segment
bị lỗi thì TCP ở phía trạm nhận sẽ loại bỏ và không phúc đáp lại để trạm gửi
truyền lại segrment sẽ loại bỏ và không phúc đáp lại để trạm gửi truyền lại
segment bị lỗi đó.
TCP cung cấp khả năng điều khiển luồng. Mỗi của liên kết TCP có vùng đệm
(buffer) giới hạn do đó TCP tại trạm nhận chỉ cho phép trạm gửi truyền một lượng
dữ liệu nhất định (nhỏ hơn không gian buffer còn lại). Điều này tránh sảy ra trường
hợp trạm có tốc độ cao chiếm toàn bộ vùng đệm của trạm có tốc độ chậm hơn.
Khuân dạng của TCP segment được mô tả như sau:

38
Các tham số trong khuân dạng trên có ý nghĩa như sau:
 Source Port (16bits) là số hiệu cổng của trạm nguồn.
 Destination Port (16bits) là số hiệu cổng của trạm đích.
 Sequence Number (32bits) là số hiệu đầu tiên của trạm segment trừ khi bit
SYN được thiết lập. Nếu bit SYN được thiết lập thì sequence number là số
hiệu tuần tự khởi đầu ISN (Intial Sequence Number) và byte dữ liệu đầu tiên
là ISN + 1. Thông qua trường này TCP thực hiện quản lý từng byte truyền đi
trên một kết nối TCP.
 Acknowledgment Number (32bits): Số hiệu của segment tiếp theo mà trạm
nguồn đang chờ để nhận và ngầm định báo nhận tốt các segment mà trạm
đích gửi cho trạm nguồn.
 Header Length (4 bits): Số lượng từ (32 bits) trong TCP header, chỉ ra vị trí
bắt đầu của vùng dữ liệu vì trường Option có độ dài thay đổi. Header length
có giá trị từ 20 đến 60 byte.
 Rserved (6bits): dành để dùng trong tương lai.

39
 Control bits: các bit điều khiển.
 URG: xác định vùng con trỏ khẩn có hiệu lực.
 ACK:Vùng bao nhận ACK Number có hiệu lực.
 PSH: Chức năng PUSH.
 RST: khởi động lại liên kết.
 SYN: đồng bộ hóa các só hiệu tuần tự (sequence number)
 FIN: không còn dữ liệu từ trạm nguồn.
 Window size(16bits): cấp phát thẻ để kiểm soát luồng dữ liệu (cơ chế cửa sổ
trượt).
 Checksum (16bits): mã kiểm tra soát lỗi cho toàn bộ segment cả phần header
và dữ liệu.
 Urgent Pointer(16bits): con trỏ trỏ tới số hiệu tuần tự của byte cuối cùng
trong dòng dữ liệu khẩn cho phép bên nhận biết được độ dài của dữ liệu
khẩn. Vùng này chỉ có hiệu lực khi bit URG được thiết lập.
 Option (độ dài thay đổi): Khai báo các tùy chọn của TCP.
 CP data (độ dài thay đổi): chứa dữ liệu của tầng ứng dụng có độ dài ngầm
định là 536 byte. Giá trị có thể điều chỉnh bằng cách khai báo trong vùng
Option.

40
CHƯƠNG 3 MẠNG LAN VÀ THIẾT KẾ MẠNG LAN
3.1 Các thiết bị LAN cơ bản:
Mạng cục bộ LAN là hệ truyền thông tốc độ cao được thiết kế để kết nối các
máy tính và các thiết bị xử lý dữ liệu khác nhau cùng hoạt động với nhau trong một
khu vực địa lý nhỏ như ở một tầng của tòa nhà, hoặc trong một tòa nhà… Một số
mạng LAN có thể kết nối lại với nhau trong một khu làm việc.
Các mạng LAN trở nên thông dụng vì nó cho phép những người sử dụng dùng
chung những tài nguyên quan trọng như máy in màu, ổ đĩa CD-ROM, các phần
mềm ứng dụng và những thông tin cần thiết khác. Trước khi phát triển côn nghệ
LAN các máy tính là độc lập với nhau, bị hạn chế bởi số lượng các chương trình
tiện ích, sau khi nối mạng LAN rõ ràng hiệu quả của chúng tăng lên gấp bội.
3.1.1. Các thiết bị nối chính của LAN:
3.1.1.1.Card mạng –NIC(Network Internet Card)
Card mạng là một thiết bị được cắm vào trong máy tính để cung cấp cổng kết
nối vào mạng. Card mạng được coi là thiết bị hoạt động ở lớp 2 của mô hình OSI.
Mỗi card mạng có chứa một địa chỉ duy nhất là địac chỉ MAC-Media Access
Control. Card mạng diều khiển việc kết nối của máy tính vào các phương tiện
truyền dẫn trên mạng. Card thực hiện các chức năng quan trọng:
 Diều khiển liên kết luận lý: liên lạc với các lớp trên trong máy tính.
 Dạng định: cung cấp một danh định là địa chỉ của MAC.
 Đóng Frame: cung cấp một danh định là địa chỉ của MAC.
 Điều khiển truy xuất môi trường: cung cấp truy xuất có tổ chức để chia sẻ
môi trường.
 Báo hiệu: tạo các tín hiệu và giao tiếp với môi trường bằng cách dùng các bộ
phát thu tích hợp sẵn.
Card mạng quyết định phần lớn các đặc tính của LAN như:
 Kiểu cáp
 Topo.
 Phương pháp truy nhập mạng.

41
 Tốc độ truyền tin.
Thiêt bị host không phải là một phần của bất cứ lớp của mô hình OSI, chúng
hoạt động tại tất cả 7 lớp của mô hình OSI: kết nối vật lý với môi trường mạng
bằng một card mạng với các lớp OSI khác được thực hiện bằng phần mềm bên
trong host.
Hình 3-1: NIC.
3.1.1.2. Repeater Bộ lặp:
Repeater là một thiết bị hoạt động ở mức 1 của mô hình OSI khuếch đại và định
lại tín hiệu. Thiết bị này hoạt động ở mức 1 (Physical). Repeater khuếch đại và gửi
mọi tín hiệu mà nó nhận được từ một port ra tất cả các port còn lại. Mục đích của
Repeater là phục hồi lại các tín hiệu trên đường truyền mà không bị sửa lỗi gì.
3.1.1.3. Hub:
.

42
Hình 3-2: HUB.
Là một trong những yếu tố quan trọng nhất của LAN, đây là điểm kết nối dây
trung tâm của mạng, tất cả các trạm trên mạng LAN được kết nối thông qua hub.
Một hub thông thường có nhiều cổng nối với người sử dụng để gắn máy tính và các
thiết bị ngoại vi. Mỗi cổng hỗ trợ một bộ kết nối dây xoắn 10 BASET từ mỗi trạm
của mạng. Khi có tín hiệu Ethernet được truyền tự một trạm tới hub, nó được lặp đi
lặp lại trên khắp các cổng của hub. Các hub thông minh có thể định dạng, kiểm tra,
cho phép hoặc không cho phép bởi người điều hành mạng từ trung tâm quản lý
hub.
Có ba loại hub:
 Hub đơn
 Hub Phân tầng (stackable hub).
 Hub modun (modunlar hub) Modunlar hub rất phổ biến cho các hệ thống
mạng vì nó có thể dễ dàng mở rộng và luôn có chức năng quản lý, modunlar
có từ đến 14 khe cắm, có thể lắp thêm các modun 10 BASET.
Stackabe hub là một ý tưởng cho những cơ quan muốn đầu tư tối thiểu ban đầu
cho những kế hoạch phát triển LAN sau này:
Nếu phân loại theo khả năng ta có 2 loại:
 Hub bị động (Passive hub): Hub bị động không chứa những linh kiện điện tử
và cũng không xử lý các tín hiệu dữ liệu, nó có chức năng duy nhất là tổ hợp
các tín hiệu từ một số đoạn cáp mạng.
 Hub chủ động (Active hub ): Hub chủ động có những linh kiện điện tử có thể
khuếch đại và xử lý tín hiệu điện tử truyền giữa các thiết bị của mạng. Quá

43
trình xử lý dữ liệu được gọi là tái sinh tín hiệu, nó làm cho tín hiệu trở nên
tốt hơn, ít nhậy cảm và lỗi do vậy khoảng cách giữa các thiết bị có thể tăng
lên. Tuy nhiên những ưu điểm đó cũng kéo theo giá thành của hub chủ động
cao hơn so với hub bị động.
Về cơ bản, trong mạch Ethernet, hub hoạt động như một repeater có nhiều
cổng.
Chú ý: Ủy ban kỹ thuật điện tử (IEEE 0) đề nghị dùng các tên sau đây để chỉ 3
loại dây cáp với mạng Ethernet chuẩn 802.3.
 Dây cáp đồng trục sợi tơ (thick coax) thì gọi là 10 BASET5 (Tốc độ 10
Mbps, tần số cơ sở, khoảng cáp tối đa 500m).
 Dây cáp đồng trục sợi nhỏ (thin coax) gọi là 10 BASET2 (tốc độ 10 Mbps,
tần số cơ sở, khoảng cáp tối đa 200m).
 Dây cáp xoắn không vỏ bọc (twisted pair) gọi là BASET2 ( tốc độ 10
Mbps, tần số cơ sở, sử dụng cáp sợi xoắn).
 Dây cáp quang (Fiber Optic Iter – Repeater Link) gọi là FOIRL.
3.1.1.4. Liên mạng (Internetworking)
Việc kết nối các LAN riêng lẻ thành một liên mạng chung gọi là
Internetworking. Sử dụng 3 công cụ chính: bridge, router, và switch.
3.1.1.5. Cầu nối (bridge):
Là một thiết bị có xử lý dùng để kết nối hai mạng giống nhau hoặc khác nhau
nó có thể được dùng với các mạng có giao thức khác nhau. Cầu nối hoạt động trên
tầng liên kết dữ liệu nên không như bộ tiếp sức phải phát lại tất cả những gì nó
nhận được thì cầu nối đọc được các gói tin của tầng liên kết dữ liệu trong mô hình
OSI và xử lý chúng trước khi quyết định có truyền đi hay không.
Khi nhận được các gói tin Bridge chọn lọc và chỉ truyền đi những gói mà nó
thấy cần thiết. Điều này làm cho Bridge trở lên có ích khi nối một vài mạng với
nhau và nó cho phép nó hoạt động một cách mềm dẻo.

44
Để thực hiện được điều này trong Bridge ở mỗi đầu kết nối có một bảng các địa
chỉ các trạm được kết nối vào phía đó, khi hoạt động cầu nối xem xét mỗi gói tin nó
nhận được bằng cách đọc địa chỉ của nơi gửi và nhận và dựa trên địa chỉ phía nhận
được gói tin nó quyết định gửi gói tin hay không và bổ sung bảng địa chỉ.
Khi đọc địa chỉ nơi gửi Bridge kiểm tra xem trong bảng địa chỉ của phần mạng
nhận được gói tin có địa chỉ đó hay không, nếu có thì Bridge sẽ cho rằng đó là gói
tin nội bộ thuộc phần mạng mà gói tin đó đi sang phía bên kia.
Ở đây chúng ta thấy một trạm không cần thiết chuyển thông tin trên toàn mạng
mà chỉ trên phần mạng có trạm mà thôi.

45
Để đánh giá một Bridge người ta thường đưa ra khái niệm: lọc và vận chuyển.
 Quá trính xử lý mỗi gói tin được gọi là quá trình lọc trong đó tốc độ lọc thể
hiện trực tiếp khả năng hoạt động của Bridge.
 Tốc độ chuyển vận được thể hiện số gói tin/ giây trong đó thể hiện khả năng
của Bridge chuyển các gói tin từ mạng này sang mạng khác.
Hiện nay có hai loại mạng Bridge đang được sử dụng là Bridge vận chuyển và
Bridge biên dịch. Bridge vận chuyển dùng để nối hai mạng cục bộ cùng sử dụng
loại dây nối khác nhau. Bridge vận chuyển không có khả năng thay đổi cấu trúc các
gói tin mà nó nhận được mà chỉ quan tâm tới việc xem xét và chuyển vận gói tin đó
đi.
Bridge biên dịch dùng để nối hai mạng cục bộ có giao thức khác nhau nó có
khả năng chuyển một gói tin thuộc mạng này sang gói tin thuộc mạng kia trước khi
chuyển qua.
Ví dụ: Bridge biên dịch nối một mạng Ethernet và một mạng Tokenring. Khi
đó cầu nối thực hiện nút tokenring và một nút Ethernet trên mạng Ethernet. Cầu nối
có thể chuyển một gói tin theo chuẩn sử dụng trên mạng Ethernet dạng chuẩn đang
sử dụng trên mạng Tokenring.

46
Tuy nhiên chú ý ở đây cầu nối không thể chia một gói tin ra làm nhiều gói tin
cho nên phải hạn chế kích thước tối đa của các gói tin phù hợp với cả hai mạng. Ví
dụ như kích thước gửi một gói tin trên mạng Ethernet là 1500 bytes và trên mạng
Tokenring là 600 bytes do vậy nếu một trạm trên mạng Tokenring gửi tin cho trạm
mạng Ethernet với kích thước lớn hơn 1500 bytes thì khi đi qua cầu nố số lượng
bytes dư sẽ bị chặt bỏ.
Người ta sử dụng Bridge trong các trường hợp sau:
 Mở rộng mạng hiện nay khi đã đặt tới khoảng cách tối đa do Bridge sau khi
xử lý gói tin đã phát lại gói tin trên phần mạng còn lại nên tín hiệu tốt hơn
bộ tiếp sức.
 Giảm bớt tắc nghẽn mạng khi có quá nhiều mạng trạm bằng cách sử dụng
Bridge khi đó chúng ta chia mạng ra thành nhiều phần bằng các Bridge, các
gói tin trong nội bộ từng phần mạng sẽ không được cho phép qua phần
mạng khác
Để nối các mạng có giao thức khác nhau.
Một vài Bridge còn có khả năng lựa chọn đối tượng vận chuyển. Nó không có
thể chỉ chuyển vận những gói tin của những địa chỉ xác định.

47
Ví dụ: Cho phép gói tin của máy A, B qua Bridge 1, gói tin của máy C, D qua
Bridge 2.
Một số Bridge được chế tạo thành một bộ riêng biệt, chỉ cần có dây và bật.
CacsBridge khác chế tạo như card dùng cắm vào máy tính, khi đó trên máy sẽ sử
dụng phần mềm Bridge. Việc kết hợp phần mềm với phần mềm cứng cho phép
uyển chuyển hơn trong hoạt động của Bridge.
3.1.1.6. Bộ dẫn đường (router):
Router là một thiết bị hoạt động trên tầng mạng, nó có thể tìm được đường đi
tốt nhất cho các gói tin qua nhiều kết nối để đi từ trạm gửi thuộc mạng đầu đến
trạm nhận thuộc mạng cuối. Router có thể được sử dụng trong việc nối nhiều mạng
với nhau và cho phép các gói tin có thể đi theo nhiều đường khác nhau để tới đích.

48
Khác với Bridge hoạt động trên tầng liên kết dữ liệu nên Bridge phải xử lý các
gói tin với địa chỉ trực tiếp của Router (Trong gói tin đó phải chứa các thông tin
khác về đích đến) và khi gói tin đến Router thì Router mới xử lý và gửi tiếp.
Khi xử lý các gói tin Router phải tìm được đường đi tốt nhất trong mạng dựa
trên các thông tin nó có về mạng, thông tin trên mỗi Router có một bảng chỉ đường
(Router table) tối ưu dựa trên một thuật toán xác định trước.
Người ta phân chia Router thành hai loại là Router có phụ thuộc giao thức (The
protocol dependent Routers) và Router không phụ thuộc giao thức (The protocol
independent Routers) dựa vào giao thức xử lý các gói tin khi qua Router. Router có
thể phụ thuộc giao thức. Chỉ thực hiện việc tìm đường và chuyển gói tin từ mạng

49
này sang mạng khác chứ không chuyển đổi phương cách đóng gói của gói tin cho
nên cả hai mạng phải dùng chung một giao thức truyền thông.
Routers không phụ thuộc vào giao thức có thể liên kết các mạng dùng giao thức
truyền thông khác nhau và có thể chuyển đổi gói tin của giao thức này sang giao
thức của gói tin kia. Router cũng chấp nhận kích thước các gói tin khác nhau
(Router có thể chia nhỏ một gói tin lớn thành nhiều gói tin nhỏ trước truyền mạng).
Để ngăn chặn việc mất mát nhiều dữ liệu Router còn nhận biết được đường đi
nào có thể chuyển vận và ngưng chuyển vận khi đường bị tắc.
Các lý đo sử dụng Router:
 Router có các phần mềm lọc ưu việt hơn là Bridge do các gói tin muốn đi
qua Routere cần phải gửi trực tiếp đến nó nên giảm được số lượng gói tin
qua nó. Và thường được sử dụng trong khi nó không truyền dữ liệu lên
đường truyền.
 Router có thể xác định được đường truyền đi an toàn và tốt nhất trong mạng
nên độ an toàn của thông tin dược đảm bảo hơn.

50
Trong một mạng phức hợp khi các gói tin luân phiên chuyển các đường có thể
gây nên tình trạng tắc nghẽn của mạng thì các Router có thể được cài đặt các
phương thức nhằm tránh được tắc nghẽn.
Các phương thức hoạt động của Router: Đó là phương thức mà một Router có
thể kết nối với Router khác để qua đó chia sẻ thông tin về mạng hiện có. Các
chương trình chạy trên router luôn xây dựng bảng chỉ đường qua việc trao đổi các
thôn tin với các Router khác.
 Phương thức vectơ khoảng cách: mỗi Router luôn luôn truyền đi thông tin
về bảng chỉ đường của riêng mình trên mạng, thông qua đó các Router khác
sẽ cập nhật lên bảng chỉ đường của mình.
 Phương thức trạng thái tĩnh: Router chỉ truyền các thông tin khi có phát hiện
có sự thay đổi trong mạng và chỉ khi đó các Router khác cập nhật lại đường
truyền đi khi đó thường là thông tin về đường truyền.
Một số giao thức hoạt động chính của Router
 Rip (Routing Information Protocol) được phát triển bởi Xerox Network
system và sử dụng SPX/ IPX và TCP/ IP. RIP hoạt động theo phương thức
véctơ khoảng cách.
 NLSP (Netware Link Servise Protocol) được phát triển bởi Novell, dùng để
thay thế RIP hoạt động theo phương thức véctơ khoảng cách, mỗi Router
được biết cấu trúc của mạng và việc truyền các bảng chỉ đường giảm đi.
 OSPE (Open Shortest Path First) là một phần của TCP/IP với phương thức
trạng thái tĩnh, trong đó có xét tới ưu tiên, giá đường truyền, mật độ đường
truyền thông…
 OS – IS (Open System Interconnection Intermediate System to Intermediate
System) là một phần của TCP/IP với những phương thức trạng thái tĩnh,
trong đó có xét ưu tiên, giá đường truyền mật độ truyền thông …
3.1.1.7. Bộ chuyển mạch (switch):

51
Chức năng chính của switch là cùng một lúc duy trì nhiều cầu nôi giữa các
thiết bị mạng bằng cách dựa vào một loại đường truyền xương sống (Backbone) nội
tại tốc độ cao. Switch có nhiều cổng, mỗi cổng có thể hỗ trợ toàn bộ Ethernet LAN
hoặc Tonken Ring. Bộ chuyển mạch kết nối một số LAN riêng biệt và cung cấp
khả năng lọc gói dữ liệu giữa chúng. Switch là loại thiết bị mạng mới, nhiều người
cho rằng, nó sẽ trở nên phổ biến nhất vì nó là bước đầu tiên con đường chuyển sang
chế độ truyền không đồng bộ ATM.
3.1.2. Hệ thống cáp dùng cho LAN:
3.1.2.1. Cáp xoắn:
Đây là loại cáp gồm 2 đường dây bằng đồng được xoắn vào nhau làm giảm
nhiễu điện từ gây ra bởi môi trường xung quanh và giữa chúng với nhau. Hiện nay
có 2 loại cáp xoắn là cáp có bọc kim loại (STP-Shield Twisted Pair) và cáp không
bọc kim loại (UTP-Unshield Twisted Pair).
Cáp có bọc kim loại (STP): Lớp bọc bên ngoài có tác dụng chống nhiễu điện
từ, có loại có một đôi dây xoắn vào nhau và có loại có nhiều đôi dây xoắn vào
nhau.

52
Cáp không bọc kim loại (UTP) : tính tương tự như STP nhưng kém hơn về khả
năng chống nhiễm từ và suy hao vì không có vỏ bọc.
STP và UTP có 2 loại (Category-Cat) thường dùng:
 Loại 1 và 2 (Cat1 & Cat2) : thường dùng cho truyền thoại và những đường
truyền tốc độ thấp (nhỏ hơn 4Mb/s).
 Loại 3 (Cat3) : Tốc độ truyền dữ liệu khoảng 16Mb/s, nó là chuẩn hầu hết
cho các mạng điện thoại.
 Loại 4 (Cat4) : Thích hợp cho đường truyền 20Mb/s.
Đây là loại cáp rẻ, dễ lắp đặt tuy nhiên nó dễ bị ảnh hưởng của môi trường.
3.1.2.2. Cáp đồng trục:
Cáp đồng trục có 2 đường dây dẫn và chúng có cùng 1 trục chung, 1 dây dẫn
trung tâm (thường là dây đồng cứng) đường dây còn lại tạo thành đường ống bao
xung quanh dây dẫn trung tâm (dây dẫn này còn có thể là dây bện kim loại và vì nó
có chức năng chống nhiễm từ nên còn gọi là lớp vỏ bọc kim). Giữa 2 dây dẫn trên
có 1 lơp cách ly, và bên ngoài cùng là lớp vỏ plastic để bảo vệ cáp.
Cáp đồng trục có suy hao ít hơn cáp đồng khác (như cáp xoắn đôi) do ít bị ảnh
hưởng của môi trường. Các mạng cục bộ sử dụng cáp đồng trục có thể có kích
thước trong phạm vi vài ngàn mét, cáp đồng trục dày. Đường kính cáp đồng trục
làm việc ở cùng tốc độ nhưng cáp đồng trục mỏng có độ hao suy tín hiệu lớn hơn.
Hiện nay có cáp đồng trục sau:
 RG – 58,50 ôm: Dùng cho mạng Ethernet.

53
 RG – 59,75 ôm: Dùng cho truyền hình cáp.
Các mạng cục bộ sử dụng cáp đồng trục có dải thông từ 2,5 – 10Mbps, cáp
đồng trục có độ suy hao ít hơn so với các loại cáp đồng trục khác vì nó có lớp vỏ
bọc bên ngoài, độ dài thông thường của một đoạn cáp nối trong mạng là 200m,
thường sử dụng dạng Bus.
3.1.1.2.3. Cáp sợi quang
Cáp sợi quang bao gồm một dây dẫn trung tâm (là một hoặc một bó sợi thuỷ
tinh có thể truyền dẫn tín hiệu quang) được bọc một lớp vỏ bọc có tác dụng phản xạ
các tín hiệu trở lại để giảm sự mất mát tín hiệu. Bên ngoài cùng là lớp vỏ plastic để
bảo vệ cáp. Cáp sợi quang không truyền dẫn được các tin hiệu điện mà chỉ truyền
các tín hiệu quang và khi nhận chúng sẽ lại chuyển đổi trở lại thành các tín hiệu
điện. Cáp quang có đường kính từ 8.3 - 100 micron, do đường kính lõi thuỷ tinh có
kích thước rất nhỏ nên rất khó khăn cho việc đấu nối, nó cần công nghệ đặc biết với
kĩ thuật cao và chi phí cao.
Dải thông của cáp quang có thể lên tới hàng Gbps và cho phép khoảng cách đi
cáp khá xa do độ suy hao tín hiệu trên cáp rất thấp. Ngoài ra vì cáp sợi quang
không dùng tín hiệu điện từ để truyền dữ liệu nên nó hoàn toàn không bị ảnh hưởng
của nhiễu điện từ và tín hiệu truyền không bị phát hiện và thu trộn bằng các thiết bị
điện tử của người khác.
Nhược điểm của cáp quang là khó lắp đặt và giá thanh cao, nhưng nhìn chung
cáp quang thích hợp cho mọi mạng hiện nay và sau này.

54
Chi tiết
Bằng đồng,
có 4 cặp
dây (loại
3,4,5)
Bằng đồng, 2
dây, đường
kính 5mm
Bằng đồng, 2
dây, đường
kình 10mm
Thuỷ tinh 2
sợi
Chiều dài
đoạn tối đa
100m 185m 500m 1000m
Số đầu nối tối
đa trên một
đoạn
2 30 100 2
Chạy 10Mbps Được Được Được Được
Chạy 100
Mbps
Được Được Được
Được
Chống nhiễu Tốt Tốt Tốt Tốt
Bảo mật Trung bình Trung bình Trung bình Hoàn toàn
độ tin cậy Tôt Trung bình Khó Khó
Khắc phục lỗi Tốt Không tốt Không tốt Tốt
Quản lý Dễ dàng Khó Khó Trung bình
Chi phí cho
một trạm
Rất thấp Thấp Trung bình Cao
Hình 3-9: Bảng các loại cáp
3.2. Thiết kế mạng LAN:
3.2.1 Mô hình phân cấp (Hierarchical models):

55
Mô hình mạng phân
cấp
Cấu trúc:
 Lớp lõi (Core layer): đây là trục sương sống của mạng (backhome) thường
dùng các bộ chuyển mạch có tốc độ cao (Hight – speed Switching) thường
có khả năng tự khắc phục lỗi, khả năng thích nghi cao, đáp ứng nhanh, dễ
quản lý, khả năng thích nghi cao, đáp ứng nhanh, dễ quản lý, khả năng lọc
gói, hay lọc các tiến trình trong mạng.
 Lớp phân tán (Distribution Layer): là danh giới lớp truy nhập và lớp lõi của
mạng. Lớp phân tán đảm bảo chức năng nhu đảm bảo gửi dữ liệu đến từng
phân đoạn, đảm bảo an ninh an toàn, đoạn mạng theo từng nhóm công tác,
chia miền Broadcast/multicast, định tuyến giữa các LAN ảo (VLAN),
chuyển môi trường chuyển dẫn, định tuyến tĩnh giữa cá miền, tạo biên giới
giữa các miền trong định tuyến tĩnh và động, thực hiện các bộ lọc gói (theo
địa chỉ theo số hiệu cổng), thực hiện cơ chế đảm bảo chất lượng dịch vụ
QOS.
 Lớp truy nhập (Access Layer): cung cấp các khả năng truy nhập cho người
dùng cục bộ hay từ xa truy nhập vào mạng. Thường được thực hiện bằng
các bộ chuyển mạch (switch) trong môi trường campus, hay công nghệ
WAN.
Đánh giá mô hình:
 Giá thành thấp.
 Dễ cài đặt.

Khảo sát thiết kế và xây dựng mạng Lan cho phòng 303 nhà B.doc

Khảo sát thiết kế và xây dựng mạng Lan cho phòng 303 nhà B.doc

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Khảo sát thiết kế và xây dựng mạng Lan cho phòng 303 nhà B.doc

Similar to Khảo sát thiết kế và xây dựng mạng Lan cho phòng 303 nhà B.doc (20)

More from DV Viết Luận văn luanvanmaster.com ZALO 0973287149

More from DV Viết Luận văn luanvanmaster.com ZALO 0973287149 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (19)

Khảo sát thiết kế và xây dựng mạng Lan cho phòng 303 nhà B.doc