Ngành công nghiệp trọng điểm là gì Đặc điểm, vai trò và thực trạng các ngành công nghiệp trọng điểm của nước ta hiện nay Luận Văn 2S

1. Ngành công nghiệp trọng điểm là gì?
Các ngành CNTĐ của nước ta
Nước ta đang đẩy mạnh đổi mới và hội nhập, trong đó công nghiệp hóa - hiện đại
hóa là một mắt xích không thể thiếu. Trong những năm qua, việc phát triển các
ngành công nghiệp trọng điểm trong quá trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa là
một quyết định đúng đắn, đem lại hiệu quả cao. Vậy, ngành công nghiệp trọng
điểm là gì? Thế nào là ngành công nghiệp trọng điểm và các ngành công nghiệp
trọng điểm của nước ta bao gồm những ngành nào? Chúng ta hãy cùng tìm lời
giải đáp qua bài viết dưới đây cùng Luận Văn 2S nhé.
Ngành công nghiệp trọng điểm là gì?
Công nghiệp được hiểu là ngành kinh tế thuộc lĩnh vực sản xuất vật chất, đóng
vai trò chủ đạo trong nền kinh tế quốc dân. Có nhiều khái niệm về công nghiệp
nhưng khái niệm được sử dụng nhiều nhất là khái niệm mà Liên Hợp Quốc đưa
ra: Công nghiệp là một tập hợp các hoạt động sản xuất với những đặc điểm nhất
định thông qua các quá trình công nghiệp để tạo ra sản phẩm. Hoạt động công
nghiệp gồm 3 loại hình như sau: Công nghiệp khai thác tài nguyên, công nghiệp
chế biến và các dịch vụ sản xuất đi kèm (dịch vụ sửa chữa, dịch vụ quảng cáo,
dịch vụ thông tin).
Công nghiệp trọng điểm hay công nghiệp then chốt (Tiếng Anh: Key industry) là
thuật ngữ dùng để chỉ các ngành công nghiệp quan trọng hàng đầu, được xác
định tùy theo từng thời điểm nhất định, phụ thuộc vào nhu cầu, yêu cầu thực tế và
điều kiện phát triển trong và ngoài nước.
Công nghiệp trọng điểm là các ngành công nghiệp có thế mạnh lâu dài, tạo ra vị
trí, thương hiệu đặc trưng cho sản phẩm quốc gia, mang lại hiệu quả kinh tế - xã
hội cao, có ý nghĩa dẫn dắt các ngành kinh tế khác phát triển, tác động mạnh mẽ
đến quá trình chuyển dịch cơ cấu của nền kinh tế, đưa một nước đang phát triển
trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại hóa.
Từ những định nghĩa nêu trên, ta có thể rút ra kết luận ngành công nghiệp trọng
điểm là ngành:
 Là ngành công nghiệp có thế mạnh lâu dài dựa trên nguồn tài nguyên và
lao động
 Là ngành mang lại hiệu quả kinh tế cao
 Là ngành có tác động mạnh mẽ đến việc phát triển các ngành kinh tế khác.

2. Khái niệm ngành công nghiệp trọng điểm là gì?
Đặc điểm của công nghiệp trọng điểm là gì?
Thứ nhất, công nghiệp trọng điểm là những ngành công nghiệp có thể mạnh để
phát triển lâu dài. Đó là các thế mạnh (tiềm năng và thực tế) về tài nguyên thiên
nhiên, nguyền nguyên liệu, kỹ thuật - công nghệ, lao động và thị trường để đảm
bảo điều kiện và thúc đẩy phát triển.
Thứ hai, công nghiệp trọng điểm là những ngành công nghiệp có hiệu quả kinh tế
- xã hội và môi trường cao hơn so với các ngành khác. Vì vậy, cơ sở để xác định,
đánh giá và đầu tƣ thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp trọng điểm không
phải trước mắt, ngắn hạn mà cần tiếp cận trên quan điểm tăng trưởng cao, lâu
bền và có ý nghĩa chiến lược.
Thứ ba, công nghiệp trọng điểm đại diện cho xu hướng phát triển công nghệ. Để
thực hiện vai trò động lực, dẫn dắt nền kinh tế, phát huy thế mạnh trong nước,
quốc tế, lợi thế cạnh tranh, các ngành công nghiệp trọng điểm của một quốc
gia phải đi tiên phong trong việc ứng dụng công nghệ cao, tiên tiến, hiện đại và là
đại diện cho xu hướng phát triển công nghệ. Sự thể hiện vai trò và đại diện xu
hướng phát triển công nghệ của các ngành công nghiệp trọng điểm vừa là mục
tiêu, vừa là thước đo đánh giá nền kinh tế, công nghiệp các quốc gia trong cuộc
cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Đặc điểm này đòi hỏi khả năng tiếp cận, cập
nhật, sáng tạo công nghệ và tiếp nhận chuyển giao công nghệ quốc tế cũng như
các chính sách liên quan để đưa trình độ công nghệ, trình độ tổ chức, quản lý sản
xuất kinh doanh của các ngành CNTĐ phát triển nhanh chóng hơn so với các
ngành công nghiệp, ngành kinh tế khác.

3. Đặc điểm của ngành công nghiệp trọng điểm là gì?
Xem thêm:
→ Danh sách các đề tài luận văn thạc sĩ kinh tế phát triển mới nhất hiện nay
Vai trò của các ngành công nghiệp trọng điểm ở các nước
đang phát triển là gì?
Tùy thuộc vào quan điểm tiếp cận, bối cảnh và điều kiện của từng quốc gia sẽ xác
định vai trò của các ngành công nghiệp trọng điểm, nhưng nhìn chung, ở các nước
đang phát triển, công nghiệp trọng điểm có những vai trò cơ bản sau:
Thứ nhất, các ngành công nghiệp trọng điểm góp phần thực hiện thành công chiến
lược phát triển kinh tế - xã hội. Với các đặc trưng về định hướng phát triển, hiệu
quả sản xuất kinh doanh, có những chú trọng ưu tiên, thế mạnh về nguồn lực, về
khoa học công nghệ…, chiến lược phát triển các ngành công nghiệp trọng
điểm phù hợp, thành công sẽ có vai trò và tác động lớn, góp phần vào thành công
của chiến lược phát triển kinh tế - xã hội quốc gia.
Thứ hai, các ngành công nghiệp trọng điểm là một yếu tố quan trọng phát huy lợi
thế so sánh và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Các ngành công nghiệp
được tập trung phát triển là những ngành có thể khai thác và phát huy các nguồn

4. lực bên trong, đồng thời được tạo điều kiện và khả năng để tiếp cận, tiếp thu, ứng
dụng, đón đầu về công nghệ cao, tiên tiến, hiện đại sẽ là những yếu tố quyết định
nâng cao lợi thế so sánh và năng lực cạnh tranh của đất nước.
Thứ ba, các ngành công nghiệp trọng điểm có khả năng lan tỏa tác động đến các
ngành kinh tế khác. Những ngành công nghiệp trọng điểm là các ngành có ưu thế,
có điều kiện và được tạo điều kiện ưu tiên, đầu tư phát triển, hướng đến thị trường
rộng lớn và do đó có khả năng dẫn dắt, tác động, lôi kéo các ngành khác cùng
phát triển.
Thứ tư, các ngành công nghiệp trọng điểm góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh
tế theo hướng công nghiệp hóa - hiện đại hóa. Thực chất và mục tiêu chủ yếu của
việc lựa chọn, phát triển các ngành công nghiệp trọng điểm chính là tạo ra một cơ
cấu ngành công nghiệp hợp lý, trong đó hình thành các ngành trọng điểm nhằm
khai thác, phát huy tối đa nguồn lực bên trong, bên ngoài, cả về vốn, công nghệ,
trình độ quản lý, năng lực sản xuất giá trị sản phẩm, hiệu quả sản xuất kinh doanh,
tạo dựng các hạt nhân lan tỏa, các đòn bẩy kinh tế, từ đó thúc đẩy các ngành khác
hướng tới phát triển bền vững và hội nhập thành công. Sự hình thành và phát triển
các ngành công nghiệp trọng điểm sẽ tạo ra bước đột phá tiến lên hiện đại, là điều
kiện thúc đẩy sự chuyển dịch cơ cấu ngành công nghiệp và toàn bộ cơ cấu nền
kinh tế theo hướng công nghiệp hóa- hiện đại hóa.
Các ngành công nghiệp trọng điểm của nước ta hiện nay
Công nghiệp chế biến lương thực thực phẩm

5. Ngành công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm
Đây là ngành có cơ cấu ngành đa dạng, gồm chế biến sản phẩm trồng trọt, chế
biến sản phẩm chăn nuôi và chế biến thủy hải sản. Mỗi ngành có nhiều hoạt động
công nghiệp khác nhau.
Ngành công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm là ngành công nghiệp trọng
điểm của nước ta, phát triển mạnh mẽ với đa dạng các sản phẩm.
Công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm phát triển gắn liền với nguồn nguyên
liệu và nhu cầu của thị trường tiêu thụ nên thường phân bố tại các vùng nguyên
liệu và các đô thị lớn.
Thế mạnh của Việt Nam về ngành chế biến lương thực thực phẩm: Nước ta là
nước thuần nông, có nguồn nguyên liệu tại chỗ dồi dào, phong phú, nguồn nhân
lực dồi dào với dân số đông và có thị trường tiêu thụ rộng lớn cả trong và ngoài
nước.
 Thế mạnh lâu dài: Việt Nam là một đất nước thuần nông, được tạo hóa ban
tặng cho nguồn nguyên liệu tại chỗ: Đất, nước, khí hậu… thích hợp cho việc

6. trồng trọt, chăn nuôi, đánh bắt… Cùng với đó, Việt Nam đồng thời cũng sở
hữu nguồn nhân lực dồi dào, giá nhân công rẻ hơn nhiều so với các nước
trong khu vực và thị trường tiêu thụ rộng lớn trong và ngoài nước. Đó là
những thế mạnh lâu dài giúp cho ngành công nghiệp chế biến lương thực
thực phẩm của nước ta.
 Hiệu quả mang lại: Ngành này không đòi hỏi vốn đầu tư lớn nhưng khả năng
thu hồi vốn nhanh, chiếm tỷ trọng cao trong giá trị sản lượng công nghiệp
cả nước và giá trị xuất khẩu, góp phần giải quyết nhu cầu việc làm, nâng
cao thu nhập của người lao động.
 Tác động đến các ngành kinh tế khác: Ngành công nghiệp chế biến lương
thực thực phẩm góp phần quan trọng trong việc thúc đẩy sự hình thành của
các vùng chuyên môn hóa nông nghiệp. Đồng thời nó cũng có vai trò trong
việc đẩy mạnh phát triển các ngành ngư nghiệp, cơ khí, sản xuất hàng tiêu
dùng…
Công nghiệp năng lượng
Ngành công nghiệp năng lượng của nước ta bao gồm khai thác nhiên liệu và sản
xuất điện. Thế mạnh của nước ta về ngành công nghiệp năng lượng:
Ngành công nghiệp năng lượng
Nguồn nguyên liệu phong phú với tổng tài nguyên và trữ lượng than tính đến năm
2011 là 48,7 tỷ tấn. Tài nguyên và trữ lượng than huy động vào quy hoạch lên đến
7,2 tỷ tấn. Dầu khí với trữ lượng tài tỷ tấn dầu được tập trung tại các bể trầm tích
ở khu vực sông Hồng, sông Cửu Long, Nam Côn Sơn,… Ngành điện với các đập
thủy điện phân bố chủ yếu tại các vùng đồi núi gắn với các con sông lớn như sông
Hồng, sông Đà, sông Đồng Nai,… Còn nhiệt điện miền Nam chủ yếu dựa vào dầu
nhập khẩu và các mỏ dầu khí ở thềm lục địa. Ngành than tập trung phần lớn ở bể
than Quảng Ninh thành các vùng như Cẩm Phả, Dương Huy,... với thị trường tiêu
thụ rộng lớn, đáp ứng được nhu cầu sản xuất và sinh hoạt của người dân.

7.  Thế mạnh lâu dài: Nước ta có nguồn nhiên liệu (than đá, than bùn, than nâu,
than antraxit, dầu khí, mỏ sắt, nhiệt điện…) phong phú. Cùng với đó là thị
trường tiêu thụ rộng lớn, đáp ứng nhu cầu cho sản xuất và sinh hoạt của
người dân.
 Hiệu quả mang lại: Góp phần đẩy mạnh tốc độ phát triển kinh tế, phục vụ
cho quá trình công nghiệp hóa- hiện đại hóa. Nâng cao đời sống của người
dân, nhất là người đồng bào ở vùng sâu, vùng xa và góp phần tích cực vào
việc giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
 Tác động đến các ngành khác: Phát triển năng lượng đã đi trước nhằm tạo
thuận lợi thúc đẩy các ngành kinh tế khác phát triển về quy mô, công nghệ,
chất lượng sản phẩm,… phục vụ cho công cuộc công nghiệp hóa - hiện đại
hóa.
Công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng
Bao gồm nhiều ngành khác nhau, có sự đa dạng về sản phẩm và trình độ kỹ thuật
phức tạp, trong đó phải kể đến công nghiệp dệt may, giày da,… sản phẩm của
ngành chủ yếu phục vụ nhu cầu sử dụng của người dân.Công nghiệp dệt - may là
một trong những ngành chủ đạo và quan trọng nằm trong công nghiệp sản xuất
hàng tiêu dùng. Nó giúp giải quyết nhu cầu may mặc, sinh hoạt cho hơn 7 tỷ người
trên trái đất và một phần nguyên liệu cho các ngành công nghiệp nặng. Phát triển
ngành này giúp thúc đẩy nông nghiệp và các ngành công nghiệp nặng như công
nghiệp hóa chất và giải quyết công ăn việc làm cho người lao động, đặc biệt là lao
động nữ.
 Thế mạnh lâu dài: Nước ta có nguồn lao động dồi dào với dân số đông, giá
công nhân rẻ hơn so với các nước trong khu vực. Ngoài ra, nhu cầu tiêu thụ
của thị trường trong và ngoài nước rất lớn.
 Hiệu quả kinh tế mang lại: Đây là ngành có vốn đầu tư không quá lớn với
thời gian xây dựng nhanh và khả năng thu hồi vốn nhanh. Công nghệ sản
xuất hàng tiêu dùng chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu hàng xuất khẩu.
 Tác động đến các ngành kinh tế khác: Công nghiệp hàng tiêu dùng có ảnh
hưởng đến các ngành công nghiệp nặng, góp phần hình thành các vùng
nguyên liệu và giải quyết công ăn việc làm cho người dân.
Trên đây là 3 ngành công nghiệp trọng điểm của nước ta hiện nay, ngoài ra còn
có một số ngành đang được đầu tư phát triển như: Công nghiệp điện tử, công
nghiệp cơ khí, công nghiệp hóa chất và vật liệu xây dựng.
Bài viết đến đây là kết thúc, ở bài viết này, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu khái
quát về khái niệm ngành công nghiệp trọng điểm là gì nói chung và các ngành
công nghiệp trọng điểm của nước ta nói riêng. Luận Văn 2S hy vọng rằng với
những gì chúng tôi đã chia sẻ trong bài viết sẽ giúp ích cho bạn đọc trong quá

8. trình học tập cũng như trong công việc, cuộc sống. Đừng quên rằng dịch vụ viết
thuê tiểu luận, luận văn của chúng tôi luôn sẵn sàng phục vụ bạn 24/24 nhé!