1. Trường ĐH Khoa Học Tự Nhiên Tp. Hồ Chí Minh
TRUNG TÂM TIN HỌC
2014
Chứng chỉ B Văn Phòng
Bài 1. Internet và Phòng chống Virus cho
máy tính cá nhân
Phòng chuyên môn
2. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 2
1. Các khái niệm
● Internet
● Tên miền
● Website
2. Kỹ năng tìm kiếm thông tin
● Công cụ tìm kiếm
● Cách tìm kiếm
3. Phòng chống virus cho máy tính cá nhân
● An toàn thông tin
● Các dạng phá hoại
● Cách hạn chế rủi ro
Nội dung
12/10/2015
3. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 3
1.1. Internet
Internet là một hệ thống toàn cầu của các mạng máy tính được kết nối. Các
máy tính và các mạng máy tính trao đổi thông tin sử dụng TCP/IP
(Transmission Control Protocol/Internet Protocol - Giao thức TCP/IP) để liên
lạc với nhau. Các máy tính được kết nối nhờ mạng viễn thông và Internet có
thể được sử dụng để gửi nhận thư điện tử (email), truyền các tập tin và truy
cập thông tin trên Mạng Toàn cầu (WorldWide Web - WWW)
12/10/2015
4. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 4
1.1. Internet (tt)
Mạng Toàn Cầu là một hệ thống các máy chủ internet sử dụng HTTP (Giao
thức truyền siêu văn bản - Hypertext Transfer Protocol) để truyền các văn
bản dạng HTML (Ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản - Hypertext Mark-up
Language). Những văn bản này được đọc bằng cách sử dụng các trình
duyệt web như là Firefox, Google Chrome và Internet Explore. Siêu văn bản
giúp một văn bản kết nối với các văn bản khác trên mạng qua các siêu liên
kết. Có thể di chuyển từ một văn bản sang một văn bản khác bằng cách sử
dụng cụm từ siêu liên kết có trong các trang mạng.
URL (Định vị tài nguyên thống nhất - Uniform Resource Locator) là địa chỉ
toàn cầu của các văn bản và các nguồn khác trên mạng, thí dụ
http://www.t3h.vn Phần đầu của địa chỉ nói rõ giao thức được sử dụng, thí
dụ http. Phần thứ hai của địa chỉ xác định tên miền hoặc địa chỉ internet nơi
thông tin được đặt.
12/10/2015
5. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 5
1.2. Tên miền
Ngày nay, mạng Internet được phát triển rộng khắp trên toàn thế giới. Để có
thể khai thác và sử dụng các dịch vụ và ứng dụng trên mạng Internet chúng
ta cần phải xác định được vị trí của mỗi máy tính.
Địa chỉ Internet (IP) đang được sử dụng hiện tại là thế hệ địa chỉ IPv4 có 32
bit chia thành 4 Octet, mỗi Octet có 8 bit, tương đương với 1 byte được đếm
từ trái qua phải từ bit 1 đến bit 32, các Octet tách biệt nhau bằng dấu chấm
"." và biểu hiện ở dạng thập phân đầy đủ là 12 chữ số.
Ví dụ một địa chỉ Internet: 203.119.8.101
Địa chỉ dạng chữ số dài như vậy rất khó nhớ, dẫn đến việc sử dụng dịch vụ
do một máy tính trên mạng cung cấp là rất khó, hệ thống DNS(Domain name
system) được sinh ra để gán cho mỗi địa chỉ IP dạng số một tên dạng chữ
tương ứng, dễ nhớ. Các tên dạng chữ này được gọi là tên miền. Các tên
miền này thường có ý nghĩa liên quan đến các dịch vụ được cung cấp.
12/10/2015
6. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 6
1.2. Tên miền (tt)
Ví dụ:
Máy chủ Web Server của Yahoo có địa chỉ là 106.10.139.246, tên miền của
nó là www.yahoo.com
Người sử dụng không cần biết đến địa chỉ IP mà chỉ cần nhớ tên miền này là
truy cập được vào trang web của Yahoo.
Tên miền là một danh từ dịch theo kiểu nghĩa của từng từ một (word by
word) từ tiếng Anh (domain name). Thực chất tên miền là sự nhận dạng vị trí
của một máy tính trên mạng Internet nói cách khác tên miền là tên của các
mạng lưới, tên của các máy chủ trên mạng Internet. Mỗi địa chỉ bằng chữ
này phải tương ứng với một địa chỉ IP dạng số.
12/10/2015
7. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 7
1.2. Tên miền (tt)
Hiện nay hệ thống tên miền trên thế giới được phân bố theo cấu trúc hình
cây. tên miền cấp cao nhất là tên miền gốc (ROOT) được thể hiện bằng dấu
".".
Dưới tên miền gốc có hai loại tên miền là: tên miền cấp cao dùng chung-
gTLDs (generic Top Level Domains) và tên miền cấp cao quốc gia – ccTLD
(country code Top Level Domains) như .vn, .jp, .kr, .
12/10/2015
8. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 812/10/2015
9. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 9
1.2. Tên miền (tt)
Tên miền “.VN” là tên miền quốc gia cấp cao nhất dành cho Việt Nam. Các
tên miền cấp dưới “.VN” đều có giá trị sử dụng như nhau để định danh địa
chỉ Internet cho các máy chủ đăng ký tại Việt Nam.
Tên miền cấp 2 là tên miền dưới “.VN” bao gồm tên miền cấp 2 không phân
theo lĩnh vực và tên miền cấp 2 dùng chung (gTLD) phân theo lĩnh vực như
sau:
● COM.VN: Dành cho tổ chức, cá nhân hoạt động thương mại.
● BIZ.VN: Dành cho các tổ chức, cá nhân hoạt động kinh doanh, tương
đương với tên miền COM.VN.
● EDU.VN: Dành cho các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực giáo
dục, đào tạo.
● GOV.VN: Dành cho các cơ quan, tổ chức nhà nước ở trung ương và địa
phương.
● NET.VN: Dành cho các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực thiết
lập và cung cấp các dịch vụ trên mạng.
12/10/2015
10. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 10
1.2. Tên miền (tt)
● ORG.VN: Dành cho các tổ chức hoạt động trong lĩnh vực chính trị, văn
hoá, xã hội.
● INT.VN: Dành cho các tổ chức quốc tế tại Việt Nam.
● AC.VN: Dành cho các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực nghiên
cứu.
● PRO.VN: Dành cho các tổ chức, cá nhân hoạt động trong những lĩnh vực
có tính chuyên ngành cao.
● INFO.VN: Dành cho các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực sản
xuất, phân phối, cung cấp thông tin.
● HEALTH.VN: Dành cho các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực
dược, y tế.
● NAME.VN: Dành cho tên riêng của cá nhân tham gia hoạt động Internet.
12/10/2015
11. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 11
1.3. Website
Website (trang mạng) còn gọi là trang web, là một tập hợp trang web,
thường chỉ nằm trong một tên miền hoặc tên miền phụ trên World Wide
Web của Internet. Một trang web là tập tin HTML hoặc XHTML có thể truy
nhập dùng giao thức HTTP. Trang mạng có thể được xây dựng từ các tệp tin
HTML (trang mạng tĩnh) hoặc vận hành bằng các CMS chạy trên máy chủ
(trang mạng động). Trang mạng có thể được xây dựng bằng nhiều ngôn ngữ
lập trình khác nhau (PHP,.NET, Java, Ruby on Rails...)
12/10/2015
12. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 12
1. Các khái niệm
● Internet
● Tên miền
● Website
2. Kỹ năng tìm kiếm thông tin
● Công cụ tìm kiếm
● Cách tìm kiếm
3. Phòng chống virus cho máy tính cá nhân
● An toàn thông tin
● Các dạng phá hoại
● Cách hạn chế rủi ro
Nội dung
12/10/2015
13. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 13
2.1.Công cụ tìm kiếm
Với số lượng trang Web ngày càng nhiều, để khai thác và sử dụng Internet
một cách có hiệu quả, bạn cần biết cách khai thác và sử dụng các công cụ
tìm kiếm.
Hiện tại có rất nhiều công cụ tìm kiếm trên Internet, ví dụ : Google, Yahoo,
MSN. . .Nhưng thông dụng hơn cả với người dùng là Google.
12/10/2015
14. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 14
2.1. Công cụ tìm kiếm (tt)
Máy tìm kiếm Google cung cấp thêm các phương thức để giảm thiểu khó
khăn của việc tìm kiếm và nâng cao hiệu quả tìm kiếm.
Web: cho phép tìm kiếm các trang web liên quan đến từ khóa
Hình ảnh: cho phép tìm kiếm các hình ảnh liên quan đến từ khóa
Tùy chọn tìm kiếm những trang từ Việt Nam: thực hiện tìm kiếm trên
các trang viết bằng tiếng Việt
12/10/2015
15. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 15
2.2. Cách tìm kiếm
Thực hiện tìm kiếm trên Google rất đơn giản. Bạn chỉ cần gõ từ khóa (các từ
hoặc cụm từ mô tả thông tin mà bạn muốn tìm kiếm) vào ô tìm kiếm và nhấn
phím Enter.
Google tạo ra trang kết quả là danh sách các trang web liên quan đến từ
khóa mà bạn cung cấp và được sắp xếp theo thứ tự phù hợp nhất với từ
khóa xuất hiện ở trên.
Tuy nhiên chọn từ khóa đúng đắn giúp bạn tìm kiếm chính xác nhất kết quả
mà bạn muốn
● Ví dụ: đầu tiên chúng ta muốn tìm
kiếm các trang web của Trung Tâm
Tin Học. Từ khóa cho việc tìm kiếm
là : “trung tâm tin học”
12/10/2015
16. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 16
2.2.Cách tìm kiếm (tt)
● Tuy nhiên để kết quả tìm kiếm chỉ các trang liên quan đến Trung tâm Tin
Học của trường Đại Học Khoa Học Tự Nhiên, thì từ khóa sử dụng là :
“trung tâm tin học” “đại học khoa học tự nhiên”
12/10/2015
17. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 17
2.2. Cách tìm kiếm (tt)
Tìm kiếm với nhóm từ :
Nếu muốn tìm các trang web mà nội dung chứa cụm từ cụ thể nào đó.
Trường hợp này sử dụng từ khóa là cụm từ đó đặt giữa dấu ngoặc kép
Ví dụ: “trung tâm tin học đại học khoa học tự nhiên”
Tìm kiếm loại tập tin có chứa nội dung mong muốn:
Cú pháp: <nội dung muốn tìm> filetype:<kiểu tập tin>
Ví dụ: tìm kiếm tập tin có kiểu PDF chứa nội dung Excel, ta chỉ cần nhập
vào ô tìm kiếm “Excel” filetype:pdf
Tìm kiếm nội dung có trong địa chỉ liên kết Internet:
Cú pháp: inurl:<nội dung muốn tìm>
Ví dụ: muốn tìm những địa chỉ Internet có chứa từ admin, bạn nhập vào ô
tìm kiếm inurl:”admin”
12/10/2015
18. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 18
2.2. Cách tìm kiếm (tt)
Chỉ tìm kiếm trong loại tên miền mong muốn:
site:<tên miền> <nội dung cần tìm>
Ví dụ: để chỉ hiển thị kết quả tìm kiếm thuộc tên miền echip.com.vn, bạn chỉ
cần nhập vào
site:echip.com.vn <nội dung cần tìm>
Tìm kiếm nội dung hiển thị trong tiêu đề của trang web:
Cú pháp: intitle:<nội dung cần tìm>
Ví dụ: để tìm những trang Web có chứa chữ “tin học” trong
phần tiêu đề, bạn gõ vào ô tìm kiếm: intitle:“tin học”
12/10/2015
19. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 19
1. Các khái niệm
● Internet
● Tên miền
● Website
2. Kỹ năng tìm kiếm thông tin
● Công cụ tìm kiếm
● Cách tìm kiếm
3. Phòng chống virus cho máy tính cá nhân
● An toàn thông tin
● Các dạng phá hoại
● Cách hạn chế rủi ro
Nội dung
12/10/2015
20. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 20
3.1. An toàn thông tin
Có thể bạn không nhận ra nhưng máy tính của bạn đang bị đặt trong tầm
ngắm. Không phải chỉ bạn mà tất cả máy tính khác cũng vậy. Có những
người đang cố thâm nhập vào các máy tính nhằm tư lợi hoặc một mục đích
nào đó. Bạn cần phải nhận thức được các đe dọa để bảo vệ máy tính của
mình tốt hơn
12/10/2015
21. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 21
3.2. Các dạng phá hoại
Có thể một số khái niệm đã quen thuộc với bạn như: virus, trojan, spyware,
malware, lừa đảo qua mạng. Để bảo vệ máy tính của bạn tốt hơn, bạn cần
hiểu các mối đe dọa trên là gì
Hầu hết các đe dọa an ninh được biết đến như một phần mềm hoặc một
đoạn mã độc hại (malicious software / code), các phần mềm này âm thầm
điều khiển máy tính của bạn mà bạn không hay biết gì. Đa số các phần mềm
độc được thiết kế để tự nhân bản và lây nhiễm sang các file hoặc các máy
tính khác. Một trong các cách lây nhiễm là gửi một e-mail có chứa mã độc
dưới tên bạn tới các địa chỉ liên lạc trong máy tính của bạn
12/10/2015
22. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 22
3.2. Các dạng phá hoại (tt)
Virus Phần mềm hoặc đoạn mã có khả năng tự nhân bản. Một virus lây lan
bằng cách đính kèm nó vào một file hoặc chương trình khác.
Worm Phần mềm nhân bản bằng cách tự gửi bản sao của nó qua mạng.
Trojan horse Phần mềm không gây hại nhưng nó sẽ lợi dụng các lỗ hổng hệ
thống để mở đường cho một phần mềm khác (virus, worm...) tấn công máy tính
của bạn.
Spyware Phần mềm thu thập thông tin cá nhân của bạn, hoặc chúng cũng có
thể thay đổi các thiết lập hệ thống mà không thông qua bạn. Thường máy tính bị
nhiễm Spyware khi truy cập các trang web không đáng tin cậy.
Phishing Một phương thức lừa đảo thông tin tài khoản, thường là thông qua
email.
12/10/2015
Cách lây nhiễm
23. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 23
3.3. Cách hạn chế rủi ro
Cách cơ bản nhất để tăng cường an ninh hệ thống là bảo đảm phần mềm
trên máy tính của bạn luôn cập nhật các bản vá (patch) - để chiến đấu với
các đe dọa mới xuất hiện.
● Bạn thường xuyên kiểm tra và cập nhật cả Windows và Office bằng cách ghé
qua trang cập nhật của Microsoft.
● Ngoài ra bạn còn có thể thiết lập Microsoft Update tự động tải về các bản cập
nhật khi chúng được phát hành. Một khi đã thiết lập xong, chương trình sẽ
luôn được tự động cập nhật.
Vào Control Panel => Automatic Updates/Windows Update
12/10/2015
24. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 24
3.3. Cách hạn chế rủi ro (tt)
Cách phòng vệ quan trọng nhất là sử dụng các chương trình chống Virus. Hãy cài
đặt và cập nhật thường xuyên
Các phần mềm chống Virus được thiết kế để phát hiện các Virus đã được nhận
dạng. Vì virus mới không ngừng được phát tán nên bạn cần cập nhật chương trình
thường xuyên. Khi một virus mới xuất hiện trên thế giới, nhà sản xuất phần mềm
diệt virus thường tung ra bản cập nhật trong vòng vài giờ sau khi nhận diện virus.
● Ví dụ:
BKAV
Microsoft Security Essentials
AVG
Avira
….
12/10/2015
25. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 25
3.3. Cách hạn chế rủi ro (tt)
Ngoài ra thì chúng ta chú ý một số cái khác để an toàn hơn
● Sử dụng các mật mã phức tạp cho các tài khoản (gồm chữ, số và các ký tự đặc
biệt như "&" "%" "$"...).
● Cài đặt tường lửa (Firewall) kiểm soát các luồng thông tin
● Thường xuyên sao lưu dữ liệu quan trọng
● Không chạy các chương trình miễn phí không rõ nguồn gốc, các chương trình
bẻ khóa (Crack, Keygen)
● Đừng bao giờ mở các email và file đính kèm đáng nghi trước khi bạn có thể xác
minh thông tin người gửi
12/10/2015
26. CCB văn phòng (2014) - Bài 01. Internet và Phòng chống Virus cho máy tính cá nhân 26
Thảo luận
12/10/2015