Toegankelijk Bellem?

Arteveldehogeschool – Educatieve bacheloropleiding voor lager onderwijs
Toegankelijk Bellem?!
1. Plaats - adres
De parking in Bellem - Bellemdorpweg 5, 9881 Aalter
2. Geolocatie / geolokalisatie
Geef de correcte coördinaten! Exact te bepalen via GoogleMaps (instructiefilmpje te bekijken via Canvas).
51°05'18.8"N 3°29'25.5"E
3. Korte omschrijving
In deze omgevingsactiviteit maken de leerlingen kennis met het begrip ‘een toegankelijke omgeving’. Ze
tonen met verschillende voorbeelden aan dat het gemeentebestuur van Bellem streeft naar een toegankelijke
gemeente. De leerlingen leren nadien gericht kijken op de parking in Bellem naar de positieve en negatieve
punten met betrekking tot de toegankelijkheid voor mensen met een beperking. Door deze
observatieopdracht ontdekken de leerlingen dat er op de parking in Bellem een parkeerplaats voor mensen
met een beperking ontbreekt. Een betekenisvolle aanzet om hiermee aan de slag te gaan en van Bellem een
toegankelijkere omgeving te maken.
4. Doelgroep
Deze omgevingsactiviteit is bedoeld voor leerlingen van de 3de graad.
5. Tijdsduur
60 minuten
6. Eindtermen
MENS EN MAATSCHAPPIJ
Maatschappij
Sociaal-culturele verschijnselen
2.9. De leerlingen kunnen voorbeelden geven van mogelijkheden die in onze samenleving bestaan voor de
zorg en opvang van bejaarden en mensen met een handicap.
Ruimte
Ruimtebeleving
4.8. De leerlingen kunnen suggesties geven voor het inrichten van hun eigen omgeving.
WISKUNDE
Strategieën en probleemoplossende vaardigheden
4.2. De leerlingen zijn in staat om de geleerde begrippen, inzichten, procedures, met betrekking tot getallen,
meten en meetkunde, zoals in de respectievelijke eindtermen vermeld, efficiënt te hanteren in betekenisvolle
toepassingssituaties, zowel binnen als buiten de klas.
SOCIALE VAARDIGHEDEN
Domein relatiewijzen

Relatiewijzen
1.3. De leerlingen kunnen zorg opbrengen voor iets of iemand anders.
1.6. De leerlingen kunnen kritisch zijn en een eigen mening formuleren.
7. Leerinhoud
Wat is een toegankelijke omgeving?
Een toegankelijke omgeving laat toe dat iedereen zich zelfstandig en veilig kan verplaatsen. Het biedt
voordelen voor veel mensen in onze samenleving, zoals kleine kinderen en ouderen. Ook voor mensen met
een beperking is een toegankelijke omgeving noodzakelijk. Een ontoegankelijk openbaar domein betekent
voor deze mensen dat er vaak geen zelfstandige verplaatsingen kunnen gemaakt worden.
Op een respectvolle manier iets uitleggen?
- Ik denk na over de noden van mensen met een beperking en leg dit op een rustige manier uit.
- Ik denk na over de gevoelens van mensen met een beperking en leg dit op een rustig manier uit.
Een toegankelijke omgeving in gemeente Bellem?
Enkele voorbeelden:
- geen straatboorden
- het voetpad ligt op een gelijke hoogte met de rijbaan
- een assistentiepaal in het station
- een parkeerplaats voor personen met een beperking aan de kerk
- het station in Bellem wordt vernieuwd: toegankelijkheid krijgt daarbij alle aandacht
Met een kritische blik de parking in Bellem bekijken.
Positieve en negatieve punten met betrekking tot de toegankelijkheid voor mensen met een beperking:
- De parking ligt vlak aan de bibliotheek en de gemeenteschool. (+)
- De parking, het voetpad en de rijbaan liggen op een gelijke hoogte. (+)
- De parking bestaat uit kasseien. (-)
- Er is geen aparte parkeerplaats voorzien voor mensen met een beperking. (-)
De oppervlakte van een rechthoek: basis x hoogte
8. Lesdoelen
De leerlingen kunnen …
1. Aan de hand van voorbeelden aantonen dat een toegankelijke omgeving bijdraagt aan een samenleving
waar een plaats is voor iedereen. (eindterm 2.9.)
2. Op een respectvolle manier uitleggen dat een toegankelijke omgeving noodzakelijk is voor mensen met
een beperking. (eindterm 1.3.)
3. Aan de hand van voorbeelden aantonen dat hun eigen gemeente streeft naar een toegankelijke omgeving
voor mensen met een beperking. (eindterm 2.9.)

4. Op de parking in Bellem de positieve en negatieve punten opsommen met betrekking tot de
toegankelijkheid voor mensen met een beperking. (eindterm 1.6.)
5. De parking in Bellem opnieuw inrichten door de zijden van het volledige plein te meten en de oppervlakte
van één parkeerplaats te berekenen. (eindterm 4.2.)
6. Een voorstel uitwerken op een kaart om de toegankelijkheid van de parking in Bellem voor mensen met
een beperking te verbeteren. (eindterm 4.8.)
9. Materiaal
- Fluohesje per leerling
- Schrijfplankje per groepje of per leerling
- Werkbundel per leerling
- Potlood of pen per leerling
- Meetlinten
- Meetwiel
- Eventueel drie kegels
10.Organisatie
Afspraken met de leerlingen
Algemene afspraken
- De uitleg gebeurt aan de groene poort.
- Blijf steeds bij jouw groepje.
- Neem jouw materiaal mee, laat geen materiaal rondslingeren.
- Geef het meetwiel door wanneer je klaar bent.
- Hou bij het meten het meetlint laag op de grond.
- Bij een fluitsignaal kom je direct naar de groene poort.
Afspraken rond veiligheid
- Fluohesje aanhouden tijdens de volledige activiteit.
- Blijf op de parking, loop niet op de straat.
- Loop enkel aan de zijkanten van de parking, niet in het midden.
- Let op voor geparkeerde en rijdende auto’s.
Tips voor de leerkracht
Let op de veiligheid van de leerlingen!
Geef de uitleg altijd aan de groene poort vlak aan de parking. Dit is een veilige plek. Op deze plek kunnen er
geen auto’ staan of passeren. Spreek een signaal af met de leerlingen zodat ze perfect weten wanneer ze
terug naar deze plaats moeten komen.
Plaats indien mogelijk kegels op de hoekpunten van de parking. Zo zijn de hoekpunten volledig zichtbaar voor
de leerlingen. Dit zal het meten een stuk vlotter laten verlopen.
Praktische info
Probeer bij het uitvoeren van deze activiteit rekening te houden met het tijdstip. De parking in Bellem wordt
vooral gebruikt door ouders van leerlingen van de gemeenteschool. Overdag is de parking meestal vrij en
staan er niet veel auto’s geparkeerd. Deze omgevingsactiviteit laat je dus best niet doorgaan op het eerste en
laatste lesuur van de schooldag.

Goed om te weten
Het gemeentebestuur van Aalter (Bellem) streeft naar toegankelijkheid voor iedereen via het kwaliteitstraject
naar een toegankelijke gemeente. Door dit traject kwam het idee voor deze omgevingsactiviteit tot stand.
11.Werkbladen – instructiebladen – richtlijnen…
Bijlage 1: Richtlijnen voor de leerkracht
Bijlage 2: Werkblad
12.Oplossingen - sleutel
Bijlage 3: Correctiesleutel
13.Bronnen
Eén. (2020, 18 december). Is het openbaar vervoer rolstoelvriendelijk? [Videobestand]. Geraadpleegd via
https://www.youtube.com/watch?v=JJJWEYD5jhs
Gelijke Kansen in Vlaanderen & Inter. (z.d.). Comfortparkeerplaatsen in een notendop. Geraadpleegd op 25
april 2021 via
https://toegankelijkgebouw.be/Handboek/Parkeren/Comfortplaats/tabid/241/Default.aspx#:~:text=Vormgev
ing%20en%20afmetingen,-
Afmetingen%20voor%20comfortplaatsen&text=Daar%20waar%20een%20aangepaste%20parkeerplaats,echt
er%20een%20breedte%20van%20350cm.
Gemeente Aalter. (z.d.-a). Charter: “Naar een toegankelijke gemeente”. Geraadpleegd op 20 april 2021 via
https://www.aalter.be/charter-naar-een-toegankelijke-gemeente
Gemeente Aalter. (z.d.). Derde en vierde spoor: ophoogwerken gestart tussen Bellem en Aalter. Geraadpleegd
op 20 april 2021 via https://www.aalter.be/derde-en-vierde-spoor-ophoogwerken-gestart-tussen-bellem-en-
aalter-tunnel-bellemstraat-gaat-tijdelijk-dicht
Inter: tussen mens en omgeving. (z.d.). Over Inter. Geraadpleegd op 20 april 2021 via
https://www.inter.vlaanderen/over-inter
Ten Dries. (z.d.). Dagopvang en verblijf. Geraadpleegd op 25 april 2021 via
https://www.tendries.be/dagopvang_verblijf
Vlaamse stichting verkeerskunde. (z.d.). Naar een toegankelijk openbaar domein. Geraadpleegd van
http://img.ice.be/files/1224/mobiliteit1.pdf
14.Achtergrondinformatie voor de leerkracht
Naar een toegankelijke gemeente
Samenwerking met Inter
Het gemeentebestuur van Aalter (Bellem) heeft sinds eind 2016 een samenwerking met Inter, het Vlaams
expertisecentrum in toegankelijkheid. Zo gaf Inter uitgebreid advies over de heraanleg van het centrum.
Toegankelijkheid doordacht inbedden
Toegankelijkheid is echter meer dan fysieke bereikbaarheid. Het gemeentebestuur wil via het kwaliteitstraject
Naar een toegankelijke gemeente bij de start van elk project goed nadenken over de toegankelijkheid voor
iedereen. Inter begeleidt het bestuur en reikt de nodige instrumenten, hulpmiddelen, vorming, advies en

begeleiding aan voor het toegankelijk maken van de gemeentelijke infrastructuur, dienstverlening,
communicatie en evenementen.
Zo worden de stations in Bellem, Sint-Maria-Aalter en Aalter-centrum aangepakt, waarbij reizigerscomfort en
toegankelijkheid alle aandacht krijgen
Over Inter
Inter verbetert de interactie tussen mens en omgeving. Mensen hebben een handicap als de omgeving niet is
aangepast aan hun mogelijkheden. Inter geeft daarom ondersteuning om de omgeving bereikbaar,
betreedbaar, bruikbaar en begrijpelijk te maken voor iedereen. Inter is de verbinding tussen het beleid,
gebruikers en professionelen.
Inter is een expertisecentrum in toegankelijkheid en Universal Design. Ze geven bouwkundig
toegankelijkheidsadvies van ontwerp tot realisatie, maken evenementen toegankelijk, geven vormingen,
adviseren overheden en doen onderzoek naar de toegankelijkheidssituatie in Vlaanderen.
Ten Dries
Ten Dries in Landegem biedt onderwijs en begeleiding aan voor kinderen met een beperking (type 4). Zij
beschikken over een huis in Bellem (Huize Emmanuel) waar een tiental adolescenten na de schooluren
verblijven. Dit voorbeeld kan aangehaald worden in de les. Zo begrijpen de leerlingen dat toegankelijkheid
echt noodzakelijk is in elke omgeving, ook in hun eigen omgeving.
15.(optioneel) Extra mogelijkheden tot naverwerking
/

Bijlage 1: Richtlijnen voor de leerkracht
Hieronder kan je het verloop van de omgevingsactiviteit vinden.
IN DE KLAS
Schrijf ‘een toegankelijke omgeving’ op het bord. Stel hier enkele richtvragen rond:
• Wat is een toegankelijke omgeving?
• Wat wordt er bedoeld met een toegankelijke omgeving?
• Wat verstaan jullie onder een toegankelijke omgeving?
Vul de inbreng van de leerlingen aan in kernwoorden op het bord. Leg de definitie van
een toegankelijke omgeving uit: “Een toegankelijke omgeving laat toe dat iedereen
zich zelfstandig en veilig kan verplaatsen.” Stel hier enkele richtvragen rond:
• Kan iedereen zich zelfstandig en veilig verplaatsen?
• Is dit voor iedereen vanzelfsprekend?
In deze omgevingsactiviteit bekijken we de (toegankelijke) omgeving vanuit het
perspectief van mensen met een beperking. Probeer het gesprek hiertoe te leiden.
Stel hier enkele richtvragen rond:
• Wat doet jouw gemeente om een toegankelijke omgeving te creëren voor
mensen met een beperking? Geef een voorbeeld.
• Wat doet Bellem om een toegankelijke omgeving te creëren voor mensen
met een beperking? Geef een voorbeeld. Voorbeelden in Bellem: geen
straatboorden, het voetpad ligt op een gelijke hoogte met de rijbaan, een
assistentiepaal in het station, een parkeerplaats voor personen met een
beperking aan de kerk, het station in Bellem wordt vernieuwd:
toegankelijkheid krijgt daarbij alle aandacht, …
IN DE KLAS
Vertel dat er verschillende organisaties in België streven naar toegankelijke steden.
Maar wat met de realiteit? Laat het filmpje van Factcheckers afspelen (3:50 tot 5:50).
Bevraag na het bekijken van het filmpje de gedachten en gevoelens van de leerlingen.
• Welke gedachten heb je na het bekijken van dit filmpje?
• Welke gevoelens heb je na het bekijken van dit filmpje?
Vertel dat de verschillende organisaties niet enkel streven naar toegankelijke steden,
maar ook naar toegankelijke gemeenten. In deze omgevingsactiviteit gaan we de
toegankelijkheid in Bellem van dichterbij bekijken.
Leg uit dat jullie straks naar de parking in Bellem gaan om de toegankelijkheid te
bekijken en te beoordelen. Verdeel de leerlingen in groepjes van vier. Maak afspraken
en neem het nodige materiaal klaar.
Verplaats jullie gezamenlijk naar de parking in Bellem. Geef de uitleg van de eerste
opdracht aan het groene hek: “Verken de parking met jullie groepje. Houd rekening

OP DE PARKING
met de gemaakte afspraken. Bekijk de positieve en negatieve punten met betrekking
tot de toegankelijkheid voor mensen met een beperking. Noteer de punten op jullie
werkblad.” Laat de leerlingen deze opdracht uitvoeren.
Verzamel de leerlingen terug aan het groene hek. Overloop de positieve en negatieve
punten met betrekking tot de toegankelijkheid voor mensen met een beperking. Laat
verschillende leerlingen aan het woord komen.
• Wat waren de positieve punten van deze parking met betrekking tot de
toegankelijkheid voor mensen met een beperking? De parking ligt vlak aan de
bibliotheek en de gemeenteschool; De parking, het voetpad en de rijbaan
liggen op een gelijke hoogte; …
• Wat waren de negatieve punten van deze parking met betrekking tot de
toegankelijkheid voor mensen met een beperking? De parking bestaat uit
kasseien; Er is geen aparte plaats voorzien voor mensen met een beperking; …
Ga dieper in op het ontbreken van een aparte parkeerplaats voor mensen met een
beperking. Vertel dat dit noodzakelijk is aangezien de parking vlak bij de bibliotheek
en de gemeenteschool ligt.
OP DE PARKING
Geef de uitleg van de tweede opdracht: “Aangezien een aparte parkeerplaats voor
mensen met een beperking noodzakelijk is in een toegankelijke omgeving, pakken wij
dit punt aan. Jullie maken straks in groep een nieuw ontwerp voor deze parking
waarbij jullie focussen op de toegankelijkheid voor mensen met een beperking. Denk
dus goed na hoe je deze parking opnieuw zal inrichten.” Stel voor het begin van de
opdracht nog enkele richtvragen:
• Waarom is een aparte parkeerplaats voor mensen met een beperking
noodzakelijk? 1) Mensen met een beperking hebben meer ruimte nodig voor
het in- en uitstappen. Bijvoorbeeld: de rolstoel moet naast de wagen kunnen
staan. Het is dus nodig dat de deur volledig opgedraaid kan worden. 2) Om
lange afstanden naar de bestemming te vermijden.
• Welke gegevens heb je nodig voordat je kan beginnen aan het nieuw
ontwerp? De omtrek van de volledige parking, de oppervlakte van één
parkeerplaats en de oppervlakte van een parkeerplaats voor mensen met een
beperking.
Laat de leerlingen deze opdracht uitvoeren. Benadruk dat ze de opdrachten op het
werkblad aandachtig moeten lezen en volgen.
Bespreek nadien de verschillende voorstellen van de groepjes. Laat de leerlingen dit
visueel aantonen op de parking. Hou hierbij rekening met de veiligheid.

Bijlage 2: Werkblad
TOEGANKELIJK BELLEM?!
Groepsleden: ………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
Opdracht 1 – Verken de parking in Bellem. Bekijk en noteer de positieve en negatieve
punten rond de toegankelijkheid voor mensen met een beperking.
POSITIEF NEGATIEF
Opdracht 2 – Verzamel enkele gegevens.
De volledige parking
• Welke basisvorm heeft de parking? …………………………………………………………………………………
• Meet de zijden.
• Zijde 1 = ………………………………………………………………….
• Zijde 2 = ………………………………………………………………….
• Zijde 3 = ………………………………………………………………….

Eén parkeerplaats
• Welke basisvorm heeft één parkeerplaats? ……………………………………………………………………
• Hoe bereken je de oppervlakte van een rechthoek?
Noteer de formule.
………………………………………………………………………………
• Meet en vul de gegevens aan bij de rechthoek.
• Bereken de oppervlakte.
………………………………………………………………………………..
Een parkeerplaats voor mensen met een beperking
• Welke basisvorm heeft de parkeerplaats? ………………………………………………………………………
Noteer de formule.
………………………………………………………………………………
• Bereken de oppervlakte aan de hand van de gegevens.
………………………………………………………………………………..
Opdracht 3 – Een nieuw ontwerp voor de parking in Bellem!
Houd bij het ontwerp rekening met de volgende aandachtspunten:
 Gebruik de gegevens uit opdracht 2.
 Zorg voor twee parkeerplaatsen voor mensen met een beperking.
 Behoud de op- en afrit van de parking.
 Voorzie groene stroken.
h
=
……………
b = ……………
h
=
4,80
m
b = 3,50 m

Maak een schets op de onderstaande plattegrond:

Bijlage 3: Correctiesleutel
Groepsleden: ………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
Opdracht 1 – Verken de parking in Bellem. Bekijk en noteer de positieve en negatieve punten
rond de toegankelijkheid voor mensen met een beperking.
POSITIEF NEGATIEF
De parking ligt vlak aan de bibliotheek en
de gemeenteschool.
De parking bestaat uit kasseien.
De parking, het voetpad en de rijbaan
liggen op een gelijke hoogt.
Er is geen aparte parkeerplaats voorzien
voor mensen met een beperking.
… …
Opdracht 2 – Verzamel enkele gegevens.
De volledige parking
• Welke basisvorm heeft de parking? Een driehoek
• Meet de zijden.
• Zijde 1 = 32 meter
TOEGANKELIJK BELLEM?!
32 m
43 m
54 m

Eén parkeerplaats
• Welke basisvorm heeft één parkeerplaats? Een rechthoek
Noteer de formule.
Basis x hoogte
• Meet en vul de gegevens aan bij de rechthoek.
• Bereken de oppervlakte.
2.5 m x 4.8 m = 12 m2
Een parkeerplaats voor mensen met een beperking
• Welke basisvorm heeft de parkeerplaats? Een rechthoek
Noteer de formule.
Basis x hoogte
• Bereken de oppervlakte aan de hand van de gegevens.
3.5 m x 4.8 m = 18.6 m2
Opdracht 3 – Een nieuw ontwerp voor de parking in Bellem!
Houd bij het ontwerp rekening met de volgende aandachtspunten:
 Gebruik de gegevens uit opdracht 2.
 Zorg voor twee parkeerplaatsen voor mensen met een beperking.
 Behoud de op- en afrit van de parking.
 Voorzie groene stroken.
h
=
4.8
m
b = 2.5 m
h
=
4,80
m
b = 3,50 m

Maak een schets op de onderstaande plattegrond:
Vrije invulling.

Toegankelijk Bellem?

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Toegankelijk Bellem?

Similar to Toegankelijk Bellem? (17)

Toegankelijk Bellem?