Recommended
More Related Content
Viewers also liked
Viewers also liked (20)
Similar to Ձայնի աղբյուրներ, ձայնի տարածումն ու անդրադարձումը
Similar to Ձայնի աղբյուրներ, ձայնի տարածումն ու անդրադարձումը (7)
More from Lilit Sahakyan
Ձայնի աղբյուրներ, ձայնի տարածումն ու անդրադարձումը
- 2. Ձայն – Ձայն, ֆիզիկական երևույթ, որ ալիքների մեխանիկական տատանումների տեսքով տարածումն է պինդ, հեղուկ կամ գազային միջավայրում։ – Այն վայրում որտեղ օդ չկա չեն կարող տարածվել ձայնային ալիքներ, օրինակ՝ Լուսնի վրա։ Օդում ձայնի արագությունը մեկ վայրկյանում 330 մետր է։ Սակայն ձայնային ալիքները տարածվում -են ոչ միայն օդում, այլ նաև ջրում, ընդ որում, գրեթե հինգ անգամ ավելի արագ։ Ձայնային ալիքներն էլ ավելի արագ տարածվում են պինդ մարմիններում, օրինակ պողպատե ձողում։ Ի դեպ Լուսնի վրա էլ կա պինդ մարմին՝ լուսնակեղևը։ Այդ պատճառով էլ, եթե նրա մակերևույթին հպենք ականջը կամ զգայուն որևէ սարք, պայթյունն, այնուամենայնիվ, կարել է «լսել»։ – Ինչպես մյուս ալիքները, ձայնային ալիքները նույնպես ունեն որոշակի երկարություն։ Որքան կարճ են ալիքները, այնան ավելի հաճախ են հաջորդում միմյանց։ Այդ հաճախությունից է կախված ձայնի տոնը։
- 3. Ձայնի աղբյուրներ – Մենք ընկալում ենք բազմապիսի ձայներ՝ տերևների սվսվոցը և առվակի կարկաչը, թռչունների ծլվլոցը, մարդկանց և երաժշտական գործիքների արձակած ձայները և այլն։ Համարյա բոլոր կենդանիներն օժտված են ձայն արձակելու և ձայներ ընկալելու ունակությամբ։ – Ձայնի աղբյուր են տարբեր մարմինների տատանումները։ Սակայն քիչ չեն այն դեպքերը, երբ տեսնում ենք մարմինների տատանվելը, բայց չենք լսում նրանց արձակած ձայնը։ Մեղվի թևերի թափահարումից առաջացած ձայնը մենք լսում ենք, սակայն թիթեռինը չենք լսում: Ձայնի ընկալումը կախված է տատանումների հաճախությունից, այսինքն՝1 վայրկյանում կատարվող տատանումների թվից։ Հաճախության միավորը հերցն է։ Մարդու ականջը ընկալում է միայն այն տատանումները, որոնց հաճախություն ընկած է 17–20000 հերցի սահմաններում։
- 4. Ձայնի տարածումն ու անդրադարձումը – Ձայնը լավ են հաղորդում ոչ միայն օդը, այն նաև ջուրը, փայտը, հողը, մետաղները և այլ մարմիններ: Տարբեր նյութերում ձայնը տարածվում է տարբեր արագություններով: Օդում ձայնը տարածվում է մոտավորապես 340 մ/վ արագությամբ, ջրում՝ 1500 մ/վ: – Երկու մարդկանց խոսակցությանը չեն խանգարում նրանց միջև գտնվող ծառը կամ ցանկապատը։ Դա նշանակում է, որ ձայնը շրջանցում է ոչ մեծ չափերի արգելքները։ Սակայն ձայնը չի կարող շրջանցել զգալի չափեր ունեցող արգելքները՝ լեռը, շենքի պատը, անտառը և այլն։ Դրանք նման են ինքնատիպ «հայելիների», որոնց հանդիպելով՝ ձայնը անդրադառնում է և արձագանքում:
- 5. Վերջ…