3. Ցիտոպլազման անգույն, լույսի ճառագայթները
ուժեղ բեկող սպիտակուցների և այլ
օրգանական նյութերի կոլոիդային լուծույթ է և
իր խտությամբ հիշեցնում է թանձր հեղուկ՝ իր
մածուցիկությամբ մոտ գլիցերինին։ Կազմված է
մեմբրաններից և օրգանոիդներից, որոնց
միջակա տարածությունը լցված է
ցիտոպլազմայի մատրիքսով՝
հիալոպլազմայով։ Վերջինս որոշակի
պայմաններում կարող է փոխակերպվել ավելի
պինդ, կարծր վիճակի՝ հել և նորից
վերափոխվել հեղուկի՝ զոլ։
4. Խտության այս փոփոխությունը
۞ նպաստում է ներբջջային նյութերի տեղաշարժմանը,
۞ նպաստում է միջբջջային նյութափոխանակությանը,
۞ օրգանոիդների միջև ստեղծում է ֆիզիկոքիմիական և
ֆերմենտային կապեր:
۞ Ցիտոպլազման կազմված է
۞ Ավելի պինդ՝ պլազմոգելից կամ էկտոպլազմաից,
۞ Ավելի հեղուկ՝ պլազմոզոլից կամ էնդոպլազմաից։
5. Ցիտոպլազման արտաքինից սահմանազատված է
բջջային մեմբրանով՝ պլազմոլեմայով, իսկ ներսից
կորիզաթաղանթով։ Բուսական բջիջներին
հատուկ է նաև ներքին՝ բջջահյութը
սահմանազատող մեմբրանը, որն առաջացնում
է վակուոլ։ Ցիտոպլազման ընդունակ է շարժման։
Ցիտոպլազմայում կարող են կուտակվել տարբեր
նյութեր։ Դրանք կոչվում են ներառուկներ, որոնք
ցիտոպլազմայի ոչ մշտական կառուցվածքներ են։
Ցիտոպլազման ունի որոշակի
ռեակցիա, բջիջների մեծ մասում այն թույլ
հիմնային է։
6. Ցիտոպլազման
۞ կազմում է բջջի ներքին հեղուկ միջավայրը,
۞ բջջին տալիս է ամրություն, ճկունություն,
۞ ապահովում է միջավայր քիմիական
ռեակցիաների համար,
۞ ներբջջային նյութերի տեղաշարժի
ապահովում,
۞ միջբջջային նյութափոխանակության
ապահովում,
۞ օրգանոիդների միջև ստեղծում է
ֆիզիկոքիմիական և ֆերմենտային կապեր:
