AFRICA(TIKA COUNTRIES)

AFRİKA EL
KİTABI
SAKARYA, KASIM,2015
TİKA bazlı Afrika ülkelerinin incelenmesi ile
durumlarının belirlenmesi ve bu durumlara
göre ticari, sosyal ilişkilerin geliştirilmesi
amacıyla hazırlanmıştır.
Sakarya Üniversitesi Uluslararası Ticaret ve
Lojistik
YAZARLAR
Yrd.Doç.Dr KenanGöçer
Kübra Sabancı
Gamze Arslan
Sümeyye Coşgun
Pınar Sakallı

İÇİNDEKİLER
BÖLÜM I:
TÜRKİYE AFRİKA AÇILIMI
1. Türkiye Afrika İlişkilerine Genel Bakış
2. Açılımla İlgili Yasal Altyapı
2.1. Afrika Strateji Belgesi
2.2. Afrika Açılım Eylem Planı
BÖLÜM II:
AFRİKA ÜLKELERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER
1. Afrika Ülkeleri
2. Afrika Ülkelerindeki Türkiye – Türkiye’deki Afrika
2.1. Türkiye’de büyükelçilik, başkonsolosluk veya
konsolosluğubulunan ülkelerin iletişim bilgileri
3. TİKA’nın Koordinatörlüğü olan Afrika Ülkeleri
BÖLÜM III:
AFRİKA ve TÜRKİYE İÇİN İMKÂNLAR
1. AFRİKA ÜLKE BİLGİLERİ
1.1. Kısa Tarihçe
1.2. Genel Bilgiler
2. EKONOMİK BİLGİLER
2.1. Genel Ekonomik Bilgiler
2.2. Türkiye’den Afrika’ya İhracat Ürün ve Miktarları
2.3. Afrika’ dan Türkiye’ye İthal Ürün ve Miktarları
2.4. Türkiye’nin İller Bazında İthalat ve İhracat Verileri
3. KÜLTÜREL BİLGİLER
3.1. Afrika’ da Faaliyette Bulunan Türk Sivil Toplum Kuruluşları
3.2. Türkiye’ de Bulunan Sanayi ve Ticaret Odaları Adres ve İletişim
Bilgileri
3.3. Türkiye’nin İlk 100 Lojistik Firma Bilgileri

BÖLÜM I:
TÜRKİYE AFRİKA AÇILIMI
1. Türkiye Afrika İlişkilerine Genel Bakış
Afrika kıtası, 21. yüzyılda, küresel sahnede ağırlığı giderek artan bir
aktör olarak değerlendirilmektedir. Afrika’nın, dünyanın en büyük ikinci
kıtası olarak 30 milyon kilometrekarelik alanı, zengin doğal kaynakları ve
insan kapasitesi ile 21. yüzyılın ikinci yarısından itibaren uluslararası
sistem içerisinde daha etkin rol oynaması ve uluslararası arenadaki
gelişmeleri daha fazla etkilemesi beklenmektedir. Son on yıl içinde dünyanın
en hızlı büyüyen on ekonomisinden altısı bu kıtadadır. Dünya Bankası
verilerine göre, son beş yılda Kıta’da petrol gelirlerine dayalı olmayan yıllık
ortalama büyüme oranı % 5.4’dür.
Afrika Kalkınma Bankası tarafından hazırlanan çalışmada, 2010-2060
yılları arasında kıtada kişi başına düşen gelirin 1,667 dolardan 5,600 dolara
ulaşacağı, orta sınıfa mensup vatandaşların oranının %34’den %42’ye
yükseleceği, bugün 56 yıl olan ortalama yaşam süresinin de 70 yıla
yükseleceği yönünde tahminlere yer verilmektedir.
Bugün 1 milyarı aşan nüfusu ile dünya nüfusunun %15’ine ev
sahipliği yapmakta olan Afrika’nın, 2030’da 1,6 milyarlık nüfusa ulaşması ve
dünya nüfusunun %19’unu oluşturması beklenmektedir. 2010 yılında
toplam nüfusun %40’ını şehirlerde ikamet edenler oluştururken, bu oranın
2030’a kadar %50’ye ve 2060 yılına kadar da %65’e ulaşacağı
kaydedilmektedir.
Benzer iyileşme demokrasi ve siyasi istikrar deneyiminde de
görülmektedir. Soğuk Savaş sona erdiğinde, Afrika’da, işleyen demokratik
düzene sahip ülkelerin sayısı 5’e varmazken bugün değişik yoğunluklarda
olmak üzere düzenli seçimlerle iktidarın el değiştirdiği ülke sayısı Kıta
ülkelerinin yarısına ulaşmıştır. Savaş ve iç çatışmalar önemli oranda
azalmıştır. Askeri darbeler bakımından 1960-1990 döneminin ortalaması her
on yıl için 20 iken, 1990’dan günümüze kadar olan dönemde söz konusu
ortalama 10’a düşmüştür.
Uluslararası platformlarda da Afrika’nın sesi bir bütün olarak daha
fazla duyulur hale gelmiştir. Birleşmiş Milletler’den sonra üye sayısı ve
uluslararası etkinliği bakımından öne çıkan uluslararası örgüt
mahiyetindeki Afrika Birliği (AFB), “Afrika sorunlarına Afrika çözümleri”

üretmeye çalışmakta ve politikalarında bu ilkeyi esas almaktadır. Afrika
Birliği’nin, giderek artan bir yoğunlukta, üyelerine yön gösteren, rehberliği
aranan ve diğer uluslararası aktörler tarafından itibar edilen bir örgüt
konumuna geldiği görülmektedir.
Bununla birlikte, azgelişmişlikten ve yoksulluktan kaynaklanan pek çok
sorununa henüz kalıcı ve kapsayıcı çözümler getirememiş olan Afrika
kıtasının sunduğu tablo pek çok olumsuz unsuru da içinde
barındırmaktadır. Afrika’da iç çatışma, darbe, terörizm, aşırı şiddet gibi
istikrarsızlık unsurları, demokratikleşme sürecinde yaşanan sıkıntılar,
yoksulluk ve aşırı nüfus artışı, kaynakların yetersizliği ve etkin
kullanılamaması, bunların sağlık ve eğitim hizmetlerinde yol açtığı ciddi
aksamalar, salgın hastalıklar ve göç gibi sorunlar halen çözüm
beklemektedir.1
2. Açılımla İlgili Yasal Altyapı
Son yıllarda Türkiye, Afrika ülkeleriyle ilişkilerini her alanda
geliştirmek için çabalarını artırmıştır. Bu çerçevede, Afrika ülkeleriyle
ilişkileri geliştirmek için geçmişte, zaman zaman da olsa, az çok yoğun
girişimler olmuştur. Türkiye, Birleşmiş Milletler nezdinde Kıbrıs konusunda
zorluklarla karşılaşınca heyetler veya temsilciler Afrika ülkelerine
gönderilmiştir. Kimi durumlarda ekonomik ve ticari işbirliği olanaklarını
geliştirmek için aynı şekilde özel temsilciler gönderilmiştir. Ama Türkiye’nin
Afrika ile ilişkilerini tüm yönleriyle kapsayan genel bir plan
düşünülmemiştir. Türkiye’nin, bir eylem planı tasarlayarak hiç- bir ayırım
yapmadan tüm Afrika Kıtası ile ilişkilerini geliştirmek istemesi 1998 yılında
olmuştur. Türk yetkililerini bir eylem planını yapmaya yönelten temel
düşünce, Türkiye ile Afrika kıtası arasındaki ilişkilerin mevcut büyük
potansiyel dikkate alındığında tatmin edici görünmediği saptamasından
kaynaklanmıştır. Afrika kıtasıyla ilişkileri büyük ölçüde artırmak
gerekiyordu. Eylem planı fikri, hükümet temsilcilerinin, Afrika’daki Türkiye
büyükelçilerinin, özel sektör temsilcilerinin, Afrika ülkelerinin fahrî
başkonsoloslarının katıldığı çeşitli toplantılar çerçevesindeki görüşmelerle
1998 yılında olgunlaştı. Bu toplantılardaki görüşler ışığında Dışişleri
Bakanlığı, Afrika Kıtası ile Türkiye’nin ilişkilerini düşünülebilecek her alanda
geliştirmek için bir eylem planı hazırlamıştır. Ama neden? Bu soruya cevap
vermek için önce Türkiye’nin bu politikası ile ilgili bazı hususları
vurgulamak gerekir. Türkiye’nin politik, ekonomik, ticari ve kültürel
alanlarda Afrika ülkeleriyle ilişkileri arzu edilen düzeye gelemiyordu. Bir
yandan ilişkiler, gelişen ve dikkate değer ekonomik ve ticari bir büyüme
1 http://www.mfa.gov.tr/turkiye-afrika-iliskileri.tr.mfa (ErişimTarihi:24.05.2015)

gösteren Türkiye gibi bir ülkenin boyutlarıyla orantılı değildi. Öte yandan
diplomatik ilişkiler yeterince kurulmadığı için Türkiye ile Afrika ülkelerinin,
ancak Birleşmiş Milletler Örgütü, İslam İşbirliği Örgütü gibi uluslararası
kuruluşlar içinde ilişkileri vardı. Ayrıca ekonomik, ticari ve kültürel ilişkiler
tam potansiyel düzeylerine erişememişti. Türkiye Afrika’nın sorunlarını ve
zorluklarını bilmiyordu. Öte yandan Afrikalılar, yaygın düşüncelerin de
etkisiyle, Türkiye ile ilgili diplomatik konularda olumlu bir anlayışa sahip
değillerdi.
Ama Türkiye’nin tüm Afrika ülkeleriyle özelilişkiler geliştirmek ve
sürdürmek hususunda kimi avantajları vardı:
* Türkiye’nin Afrika’da sömürgeci bir geçmişi yoktu. Gerçekten de
Afrika’daki eyaletleri, vilayetleri ve halklarıyla ve komşu devletlerle çok güzel
ilişkiler içinde olması dolayısıyla Osmanlı İmparatorluğu da aslında bir
Afrika ülkesiydi. Sömürgeci bir devlet değildi, tüm milletlerin milli
kimliklerini koruyarak dini özgürlüklerine özgürce sahip olduğu Roma
İmparatorluğunun pax romana’sı gibi yalnızca pax ottomanica’yı, bir barış
sistemini temsil ediyordu. Osmanlı İmparatorluğu İspanya’nın Kuzey
Afrika’daki sömürgeci yayılımına engel olmuştur. Bundan dolayı Cezayir,
Tunus ve Libya milli kimliklerini Türklere borçludur. Aynı şekilde Osmanlı
İmparatorluğu, Doğu Afrika’da Portekiz sömürgeciliğine engel olunmasında
önemli bir rol oynamıştır.
* Bir Afrika ülkesi olan Osmanlı İmparatorlu- ğuna şu Afrika eyaletleri
ve vilayetleri dahil idi: Cezayir, Tunus, Libya, Mısır, Habeş Eyaleti (Somali,
Eritre, Cibuti, bugünkü Etiyopya’nın Harrar bölgesi ve bugünkü Sudan’ın
Kızıl Deniz kıyısını içine almaktadır) ile Sudan’ın kendisi. Nijer, Çad ve
Uganda’nın kimi bölgeleri de Osmanlı Devleti’nin sınırları içersisinde
kalmaktaydı.
* Osmanlı İmparatorluğunun Zanzibar, Gü- ney Afrika ile de dostluk
ilişkileri ve tarihte Sahra’nın büyük bölümüne hükmeden Kanem-Bornu
Devleti ile ittifakı vardı.
* Sayıları çok olmasa da Türkiye’de yaşayan Afrika kökenli Türk
vatandaşları da vardır.
* Afrika ülkelerinde Türkiye’ye karşı bir sempati vardır. Afrika’nın
Müslümanları dini ortaklıkları dolayısıyla Türkiye ile dostluğa iyi gözle
bakmaktadır. Bunun yanında, Afrika’nın Hıristiyan halklarının, Mustafa
Kemal Atatürk’ün reformlarına ve laiklik sistemine bir hayranlığı vardır. Ama
bir bütün olarak Afrika, çağımızdaki ilk ulusal kurtuluş savaşı olarak kabul
edilen Türkiye’nin bağımsızlık savaşına ve kimi Afrika ülkeleri liderlerine
ulusal bağımsızlık dönemleri başlarında iyi bir örnek olan Atatürk’ün

önderliğinde gerçekleştirilen reformlara özel bir hayranlık duymaktadır.
Zaten Cezayir, Mısır, Tunus, Libya, Nijerya, Gana, Senegal ve Kongo
Demokratik Cumhuriyeti’nde Kemalizmin izlerini görmek mümkündür.
* Son olarak, Osmanlı İmparatorluğunun da sanayileşmiş Avrupa
devletleri tarafından parçalanma ve sömürgeleştirilme tehdidine maruz
kaldığını da eklemek gerekmektedir.
* Türkiye Afrika ülkeleriyle ilişkilerini geliştirmek hususuna her zaman
önem vermiştir. Türkiye Cumhuriyeti’nin ilanından birkaç yıl sonra 1926
yılında Türkiye Etiyopya’da bir Büyükelçilik açmıştır. O tarihlerde Afrika’da
yalnızca birkaç bağımsız ülkenin olduğunu unutmamak gerekir. Türkiye,
sömürgelikten kurtulma sürecinin başlangıcından itibaren tüm Afrika
ülkelerinin bağımsızlığını tanımış ve kimi ülkelerde büyükelçilik açmıştır.
* Osmanlı İmparatorluğu, 1914 yılına kadar Afrika’nın parçalanmasına
yön veren bir ‘’Genel Anlaşma’’nın ilan edildiği Berlin Konferansı’na (Kasım
1884-Şubat 1885) katılmasına karşın Afrika’nın Avrupa devletleri tarafından
paylaşılmasına ilke olarak karşı çıkmıştır. Konferans’ta üzerinde durulan ilk
ilke hinterland ilkesi idi. Bir kıyıya yerleşmiş her devletin komşu gücün
bölgeleri sınırlarına kadar iç bölgede hakları vardı, ama gerçek işgal olmadan
hinterland ilhak edilemezdi ve her tür toprak ele geçirme veya yerlilerle
yapılan anlaşmaların diğer imzacı taraflara bildirilmesi gerekiyordu. Osmanlı
İmparatorluğunun görüşü Avrupa Devletlerinin, özellikle Fransa’nın görüşü
ile uyuşmuyor, Osmanlı vilayeti Trablusgarp’ın hinterlandı konusunda
Fransa ile çatışıyordu. Çünkü Osmanlı İmparatorluğunun, Büyük Sahra ile
İmparatorluğun Akdeniz limanları arasındaki tarihi ticaret yolunu kontrol
eden Tuaregler dahil bölgenin yerlileriyle iyi ilişkileri vardı.
* Öte yandan Afrikalılar, büyük ekonomik, siyasi ve sosyal gelişmeler
gerçekleştiren ve gelişmekte olan bir ülke olan Türkiye’nin tüm Afrika
ülkelerine diğer ülkelerden daha iyi bir model olabileceği görüşündedir.
Başka bir ifade ile Afrikalılar Türkiye’nin deneyimlerinden
yararlanabileceklerdir.
* Türkiye Birleşmiş Milletlerin veya diğer örgütlerin girişimi ile
uluslararası topluluğun gerçekleştirdiği barışı koruma harekâtlarına Somali,
Sudan (Darfur ve Güney Sudan ), Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Liberya
ve Kotdivuar’da (Fildişi Kıyısı) katılmıştır.
* Son olarak Türkiye’nin Afrikalıların dostluğuna ve bütün Kıta ile
sağlam ekonomik ve ticari ilişkilere ihtiyacı olduğu da yadsınamaz. Söz
konusu unsurlar Türk-Afrika ilişkilerini yoğunlaştırma olanağı
sağlayabilecek çok olumlu hususlardır. 1998 yılında kabul edilen
Türkiye’nin Afrika’ya Açılım Eylem Planının uygulanmaya konmasından bu

yana geçen zamanda Türkiye ve Afrika arasında bu konuda yapılanlar
hakkında bir bilanço çıkarmadan önce bu eylem planında öngörülen ve
önerilen hususlara bir göz atmak gerekir. Genel olarak eylem planı bütün
alanlarda Türkiye ile Afrika Kıtası arasında ilişkilerin geliştirilmesini
öngörüyordu. Çeşitli alanlar yanında eğitim ve savunma alanlarında
işbirliğinin, ekonomik, ticari ve kültürel ilişkiler için önerilen önlemlerle
birlikte siyasi ilişkileri kurmak ve diplomatik konularda karşılıklı bir anlayış
yaratmak için sağlam bir zemin oluş turabileceği düşünülmüştü.2
Oluşturulan Afrika’ya Açılım Eylem Planı ile:
- Afrika ülkeleri ile Türkiye arasında yüksek düzeyli ziyaretlerin
gerçekleştirilmesi,
- Çeşitli uluslararası örgütler içinde kıta devletleri ile temasların
artırılması,
- İnsani yardımların yapılması,
- Afrika’daki diplomatik temsilciliklerin sayısının artırılması,
- BM’nin kıtaya yaptığı ekonomik ve teknik yardım programlarına
katkı sağlanması,
- Ekonomik, teknik-bilimsel ve ticari işbirliği anlaşmalarının
imzalanması,
- Teknik düzeyde bakanların ve uzmanların Türkiye’ye davet edilmesi,
- Afrika Kalkınma Bankası’na bağışçı ülke olarak üye olunması,
- Afrika İthalat-İhracat Bankası’na üye olunması,
- Karşılıklı iş adamları ziyaretlerinin ve iş konseylerinin tertip edilmesi
ilkeleri kabul edildi.3
Eylem planının siyasi önlemleri aşağıdaki önerileri içermektedir:
-Afrika ülkelerine yönelik olarak temsil bakımından üst düzeyde
(Devlet Baş- kanları, Başbakanlar ve Bakanlar) davetler yapılması
- Dışişleri Bakanlıkları arasında siyasi danışma mekanizması
kurulması
2 Türkiye Afrika’da:Eylem Planının Uygulanması Ve Değerlendirme On Beş Yıl Sonra, OrsamRapor No: 124,
Temmuz 2012 (ErişimTarihi:09.10.2015)
3 Türkiye’nin Afrika Açılım Politikası:Tarihsel Arka Plan,Stratejik Ortaklık veGeleceği Soner KARAGÜL* &
İbrahimARSLAN Uluslararası Hukuk ve Politika Cilt:9,Sayı: 35, ss.21-55,2013 (ErişimTarihi:08.09.2015)

- Birleşmiş Milletler, İslam İşbirliği Örgütü ve diğer uluslararası
örgütler içinde Afrika ülkeleriyle temasların ve danışmaların arttırılması
-Parlamento heyetleri arasında karşılıklı ziyaretlerin yapılması
- Afrika ülkelerine resmi heyetlerin gönderilmesi
- İnsani yardımların yapılması
-Birleşmiş Milletler teknik ve mali yardım programlarına katkı
sağlanması Ayrıca eylem planında Türkiye’nin Afrika Kıtasındaki diplomatik
mevcudiyetini iyileştirmek için 15’den 12’ye düşen Afrika’daki Büyükelçilik
sayısını yeni Büyükelçilikler kurarak artırılması öngörülmektedir.
Başlangıçta, Afrika’da üç yeni büyükelçilik açılacaktı. Büyükelçilikler
açılmasının hemen gerçekleştirilmesi mali sebeplerle mümkün olmadığı için
Afrika’nın kimi başkentlerinde fahri konsolosluklar açılması da
öngörülmüştür. Büyü- kelçilik kadroları için kimi idari önlemler de
önerilmektedir.
Eylem planında Türkiye’nin Afrika ülkeleri ile ekonomik ilişkilerini
geliştirmek için birçok önleme yer verilmiştir:
- Hukuki çerçeveyi oluşturmak için ekonomik, teknik ve bilimsel
işbirliği konularında temel anlaşmaların imzalanması; arkasından
yatırımların teşviki ve karşılıklı olarak korunması ve çifte vergilendirmenin
önlenmesi anlaşmalarının yapılması
-Teknik ve uzmanlık gerektiren alanlardan sorumlu (ekonomi, ticaret,
sanayi, tarım, eğitim ve sağlık) bakanların Türkiye tarafından davet edilmesi
-Teknik alanlarda kısa süreli eğitim programlarına uzmanların davet
edilmesi
- Afrika ülkeleri için teknik yardım programlarının yapılması
- Afrika Kalkınma Bankası’na bölge dışı donör ülke olarak üye
olunması
-Afrika İhracat-İthalat Bankası’na (Afreximbank) üye olunması
- Karşılıklı işadamları ziyaretlerinin düzenlenmesi
- Özel sektörler arasında temasların teşvik edilerek iş konseylerinin
veya ortak ticaret odalarının kurulması
Eylem planında eğitim ve kültür alanında da önlemler öngörülmüş,
Afrikalılara verilen bursların sayısı artırılmıştır. Aynı zamanda Türk
burslarının daha çekici olması gerektiği üzerinde durulmuştur. Kültürel

ilişkileri geliştirmek için Afrika ülkeleriyle kültür anlaşmaları veya kültürel
değişim programları yapılması öngörülmüştür. Üniversiteler arasında
işbirliği ve temaslar teşvik edilmiştir.
Afrika’yı Türk kamuoyuna ve Türkiye’yi Afrika’ya tanıtmak için
enformasyon faaliyetlerine özel bir önem verilmesi gerektiği vurgulanmıştır.
Bu amaçla Dış Politika Enstitüsü ve Stratejik Araştırmalar Merkezleri gibi
hükümet dışı örgütler tarafından Türkiye’de düzenlenen seminerlere ve
konferanslara akademisyenler davet edilmesi planlanmıştır. Ayrıca söz
konusu kuruluşlar bünyesinde bir Afrika İncelemeleri Merkezi’nin kurulması
önerilmiştir. Bu bağlamda, Afrika’nın ekonomik, sosyal ve politik konularını
incelemek için akademisyen değişiminin esas olduğuna, uzman ve
araştırmacıların değişiminin da önemli olduğuna karar verilmiştir.
Savunma sanayi alanında işbirliği, hava ulaşı- mı ve deniz
taşımacılığının artırılması ve akademik çevreler arasında daha yoğun
temaslar da teklif edilmiştir.
Eylem planının politik düzeyde onaylanmasından sonra uygulamaya
koymak için çabalar harcanmıştır.
Eylem planı bağlamında üst düzey memurlar için teknik ziyaretler ve
politik düzeyde (devlet başkanları, bakanlar) ziyaretler düzenlenmiştir.
Zaman içinde Türk Afrika ilişkilerinin gelişmesinde ilerlemeler
görülmüştür.
2003 yılında Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından Afrika Ülkeleri ile
Ekonomik İlişkilerin Geliştirilmesi Stratejisi belgesi hazırlanmıştır. Bundan
başka 2005 yılında Türk Hükümeti 2005 yılını Afrika yılı olarak ilan etmiştir.
Bu çerçevede, ekonomik ve ticari anlaşmalar yapmak için karşılıklı üst
düzey ziyaretler yapılmıştır. Ayrıca hukuki temeli tamamlamak için iki taraflı
ekonomik ve politik mekanizmalar oluşturulmuş ve ticaret heyetlerinin
karşılıklı ziyaretleri teşvik edilmiştir. Böylece Türkiye’nin Afrika Kıtasıyla
ilişkileri bir ivme ve dikkate değer bir içerik kazanmıştır.
Türkiye’nin Afrika Kıtası’na açılım politikasının önemi, Afrika’nın
karşılaştığı az gelişmişlik, doğal afetler ve iç politika krizleri sorunlarına
Türkiye’nin kayıtsız kalmamayı insani bir görev olarak değerlendirmesinden
kaynaklanmaktadır.
12 Nisan 2005 yılında Türkiye’ye Afrika Birliği’nde gözlemci ülke
statüsü verilmiştir. Etiyopya’nın başkenti Addis Ababa’daki Türkiye
Büyükelçiliği Afrika Birliği nezdinde akredite edilmiştir. Ayrıca Addis
Ababa’da Ocak 2008 tarihinde yapılan X. Afrika Birliği Zirve Toplantısında

Türkiye’nin Afrika Kıtası’nın stratejik ortaklarından biri olduğu
onaylanmıştır.
Türkiye-Afrika ilişkileri tarihinde daha önemli bir aşama 18-21
Ağustos 2008 tarihinde İstanbul’da yapılan Türkiye ve Afrika İşbirliği Zirve
toplantısında Türkiye ile Afrika arasındaki işbirliğinin resmen onaylanması
olmuştur. Bu zirve toplantısında ‘’TürkiyeAfrika İşbirliği İstanbul
Deklarasyonu: ‘’Ortak Bir Gelecek İçin İşbirliği ve Dayanışma’’ve ‘’Türkiye-
Afrika Ortaklığı İçin İşbirliği Çerçevesi’’ oy birliği ile kabul edilmiştir. Bu
toplantıya 49 ülke katılmıştır: 6 Cumhurbaşkanı, 5 Cumhurbaşkanı
yardımcısı, 7 Başbakan, 1 Başbakan yardımcısı, 14 Dışişleri Bakanı, 12
Bakan, Afrika Birliğinin de içinde olduğu 11 uluslararası ve bölgesel
örgütlerin temsilcileri. Türkiye ile Afrika arasındaki sürekli işbirliği
mekanizması kurulması açısından kesin bir dönüm noktası olan bu zirve
toplantısında, öncelikli işbirliği alanları şu şekilde belirlenmiştir: Hükümetler
arası işbirliği, ticaret ve yatırım, tarım, tarımsal ticaret, kırsal kalkınma, su
kaynaklarının yönetimi, küçük ve orta boy işletmeler, sağlık, barış ve
güvenlik, altyapı (taşıma ve telekomünikasyon), medya, enformasyon ve
enformasyon teknolojisi, çevre.
Zirve toplantısında alınan kararların uygulamaya konulmasını izlemek
için‘’ Türkiye Afrika Ortaklığı İşbirliği Çerçevesi’’ belgesi hükümleri uyarınca
bir izleme mekanizması da kabul edilmiştir. Zirve Toplantısından sonraki
ikinci yılda Kıdemli Memurlar Toplantısı, üçüncü yılda bakanlar düzeyinde
bir Gözden Geçirme Toplantısı ve beşinci yılda bir Afrika ülkesinde Türkiye-
Afrika İşbirliği Zirve toplantısı yapılmasına karar verilmiştir.
Zirve Toplantısında kabul edilen işbirliği alanlarına uygun olarak
hazırlanan 2010-2014 yıllarını kapsayan bir ortak uygulama planı 15 Aralık
2010 yılında Türkiye’de düzenlenen birinci Kıdemli Memurlar Toplantısında
kabul edilmiştir.
Öte yandan işbirliği sürecini değerlendirmek ve Zirvenin gelecek
toplantısını hazırlamak amacıyla ‘’Bakanlar Düzeyinde Gözden Geçirme
Konferansı’’ 16 Aralık 2011 tarihinde İstanbul’da yapılmıştır.
Türkiye Afrika Bölgesel Örgütleriyle de ilişkilerini geliştirmiştir.
Abuja’daki (Nijerya) Türkiye Büyükelçiliği ‘’Batı Afrika Devletleri Ekonomik
Topluluğu (ECOWAS)’’ nezdinde 2005 yılında akredite edilmiştir. Türkiye,
2008 yılında ‘’Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesi (IGAD) Uluslararası
Ortaklar Forumu’nun’’ üyesi olmuştur.
Türkiye Büyükelçiliği 2010 yılında ‘’Doğu Afrika Devletler Topluluğu
(EAC)’’ nezdinde akredite edilmiştir. Lusaka’daki (Zambiya) Türkiye

Büyükelçiliğinin ‘’Doğu ve Güney Afrika Ortak Pazarı (COMESA)’’ nezdinde
akredite edilmesi de öngörülmüştür.
Türkiye’nin Afrika Kalkınma Bankası’na ve Afrika Kalkınma Fonu’na
katılımı 14-15 Mayıs 2008’te yapılan Guvernörler Toplantısı’nda kabul
edilmiştir. Böylece Türkiye Bankanın bölge dışı 25. üyesi olmuştur.
Yetkili makamlar ve ilgili kuruluşlarla yapılan görüş alışverişleri
sonunda hazırlanan Türkiye’nin Afrika politikası ilkelerini içeren Strateji
Belgesi Başbakanlık genelgesi olarak yayınlanmıştır. Bu genelge gereğince
Dışişleri Bakanlığının gözetiminde bir ‘’Afrika Stratejisi Eşgüdüm Komitesi’’
oluşturulmuştur.
Bundan başka, Türkiye ikili ilişkilerinin geliş- mesine ve Afrika
ülkeleriyle yakınlaşmaya da büyük önem vermiştir. Bu bağlamda Afrika
ülkelerinde yeni diplomatik misyonlar kurulması, karşılıklı ziyaretler
yapılması ve her düzeyde temasların olması, iş birliği mekanizmalarını
yaratılması ve gerekli anlaşmaların yapılması yoluyla ekonomik, ticari ve
kültürel ilişkilerin hukuki çerçevesini tamamlamak i- çin büyük çabalar
harcanmıştır. İnsani yardım programları ve ekonomik gelişmeyi hedefleyen
yardım programları hazırlanmıştır. Öte yandan kültürel ilişkileri geliştirmek
ve eğitim alanındaki katkıları artırmak için çabalar gösterilmektedir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi ile Nijerya, Gana, Sudan, Tanzanya gibi
Sahra’nın güneyindeki Afrika ülkelerinin parlamentolarında dostluk
gruplarının olması ikili ilişkilerin gelişmesine büyük ölçüde katkı
sağlamaktadır.
Türkiye Afrika’daki misyonlarının sayısını artırmaya karar vermiştir.
Türkiye’nin Afrika ülkelerinde 15 Büyükelçiliği vardı; bunlardan üçü
(Akra/Gana, Mogadişu/Somali ve Darüsselam/Tanzanya) ekonomik veya
güvenlik nedenleriyle kapatılmıştır, Bu sebeple, Türkiye’nin yakın bir tarihe
kadar Afrika’da 12 Büyükelçiliği (Rabat/Fas, Cezayir/Cezayir,
Tunus/Tunus, Trablus/Libya, Kahire/Mısır, Hartum/Sudan,
Dakar/Senegal, Abuja/Nijerya, Kinshasa/Kongo Demokratik Cumhuriyeti,
Addis Ababa/Etiyopya, Pretoria/Güney Afrika ve Nairobi/Kenya)
bulunmaktaydı.

Son yıllarda açılan büyükelçiliklerimiz şunlardır:
2009: Darüsselam/Tanzanya, Abidjan/Kotdivuar (Fildişi Kıyısı).
2010: Yaunde/Kamerun, Bamako/Mali, Akra/Gana,
Kampala/Uganda, Luanda/Angola, Antananarivo/Madagaskar,
2011: Lusaka/Zambiya, Maputo/Mozambik, Nouakchott/Moritanya.
Harare/Zimbabwe, Mogadişu/Somali, Banjul/Gambiya, Juba/ Güney
Sudan,
2012: Niamey/Nijer, Windhoek/Namibiya, Uagadugu/Burkina Faso,
Libreville/Gabon. Böylece Afrika’daki Türkiye Büyükelçiliği sayısı 31 adet
olmuştur.
Açılma kararı alınan Gine Cumhuriyeti ile Çad Cumhuriyeti
nezdindeki Türkiye büyükelçiliklerine henüz büyükelçi atanmamıştır. İçinde
bulunulan yılda Cibuti’de Türkiye Büyükelçiliği açılması kararı da alınmıştır.
Gelişen ilişkiler ışığında şimdi Ankara’da Sahra’nın güneyindeki
ülkelerin 11’inin büyükelçilikleri bulunmaktadır (Etiyopya, Gambiya, Güney
Afrika Cumhuriyeti, Moritanya, Nijerya, Senegal, Somali, Sudan, Kongo
Demokratik Cumhuriyeti, Uganda ve Angola). Kimi Afrika ülkeleri son
zamanlarda Ankara’da büyükelçilik açmaya karar vermiştir: Kenya,
Kamerun, Gine, Madagaskar, Gana, Gabon, Zambiya, Zimbabwe, Ruanda,
Tanzanya, Kongo Cumhuriyeti, Nijer, Güney Sudan, Cibuti, Burkina Faso,
Sierra Leone. Kuzey Afrika ülkelerinin (Fas, Tunus, Cezayir, Libya ve Mısır)
Türkiye’de her zaman büyükelçiliklerinin mevcut olduğunu da eklemek
gerekir.
Son yıllarda Türkiye ile Afrika ülkeleri arasında karşılıklı üst düzey
ziyaretler de yapılmıştır. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül çeşitli Afrika
ülkelerini {Gana ve Gabon (2011), Kenya ve Tanzanya (2009), Kongo
Demokratik Cumhuriyeti, Kamerun, Nijerya (2010)} ziyaret etmiştir.
Başbakan Erdoğan, Etiyopya, Sudan, Somali ile Güney Afrika’yı ziyaret
etmiştir. Öte yandan, Afrika Devlet Başkanları da Türkiye’yi ziyaret
etmişlerdir: Nijerya, Çad, Cibuti, Somali, Moritanya, Tanzanya, Uganda ve
Zambiya.
9-13 Mayıs 2011 tarihlerinde İstanbul’da yapılan Birleşmiş Milletler
IV. En Az Gelişmiş Ülkeler Konferansı’nda Türkiye Cumhurbaş- kanı
Abdullah Gül, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Ahmet
Davutoğlu mevkidaşları ile görüşmeler yapmışlardır.
Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay’ın bir kaç on yıl önce Etiyopya’yı
ziyareti ve Başbakan Necmettin Erbakan’ın Nijerya’yı ziyareti dışında

geçmişte Türkiye ile Sahra’nın güneyindeki Afrika ülkeleri arasında üst
düzeyde çok az temasın olduğunu belirtmek gerekir. Doğal olarak Fas,
Cezayir, Tunus, Libya ve Mısır’ın bunun dışında olduğunu belirtmek
gerekmektedir. Zira bu ülkelerle her zaman ve karşılıklı olarak her düzeyde
temas olmuştur. Yakın geçmişte Türk ve Afrikalı bakanların veya üst düzey
memurların karşılıklı ziyaretlerinin arttığı da görülmüştür. Yukarıda da
değinildiği üzere, Türkiye birçok Afrika ülkesinde barış koruma
harekâtlarına katkı sağlamıştır.
Türkiye’nin Afrika’da barışı, istikrarı ve kalkınmayı sağlamaya destek
olma politikası bağlamında, 2010 yılında Kahire’de yapılan Darfur’un
Yeniden İnşası ve Kalkınması için Uluslararası Donörler Konferansı’nda,
Türkiye, Mısır ile birlikte eş başkanlık üstlenmiştir. Bu Konferans’ta Türkiye
2010-2015 yılları için sağlık, tarım ve eğitim alanlarında 70 milyon dolarlık
bir yardımda bulunacağını belirtmiştir.
Öte yandan Türkiye 2010 yılında İstanbul’da Birleşmiş Milletler
Örgütü tarafından düzenlenen Somali Konferansı’na ev sahipliği yapmıştır.
İkinci Konferans da içinde bulunduğumuz yıl içinde İstanbul’da yapılacaktır.
Türk İşbirliği ve Kalkınma Ajansı (TİKA) Afrika Kıtası için değişik
alanlarda işbirliği ve teknik yardım projeleri gerçekleştirmek amacıyla
faaliyette bulunmaktadır. TİKA Afrika’daki programlar için eşgüdüm
sağlamaya yönelik olarak üç Bölgesel Ofis açmıştır: Addis Ababa (2005),
Dakar (2007) ve Nairobi (2012). Kahire’de de yakında bir Bölgesel Ofis
açılması öngörülmektedir. Ayrıca 2011 yılında Trablus ve Mogadişu’da
İrtibat Ofisleri açılmıştır. TIKA şimdiye kadar 37 ülkede projeler yapmıştır.
Türkiye’nin devlet kuruluşları ve sivil toplum örgütleriyle yaptığı kalkınma
yardımı 2009 yılında 97 milyon dolara 2010 yılında 102 milyon dolara
ulaşmıştır.
Türkiye ile Afrika arasındaki taşımacılık ve hava ulaşımı sorunlarını
gidermek için Türkiye ulusal havacılık şirketi Türk Hava Yolları (Turkish
Airlines) Afrika’da yeni hatlar açmıştır. Türk Hava Yollarının İstanbul’dan
Afrika’da çeşitli merkezlere başlattığı uçuşları şunlardır: Hartum, Addis
Ababa, Lagos (2006), Johannesburg ve Cape Town (2007), Nairobi ve Dakar
(2009), Darüsselam, Entebbe ve Akra (2010), Mogadişu (2012). Bittabi
belirtmek gerekir ki Türk Hava Yolları’nın, Türkiye ile Fas, Cezayir, Tunus,
Libya ve Mısır arasında her zaman uçuşları olmuştur.
Eğitim alanında 1991 yılından bugüne kadar Türkiye Afrikalılara 3254
burs vermiştir. Bu bursların 864 adedi kullanılmıştır. 2011- 2012 eğitim yılı
için Afrika ülkelerine sunulan burslar 425 adettir. Milli Eğitim Bakanlığının
istatistiklerine göre Türkiye’de 589 burslu Afrikalı vardır. Bundan başka

Diyanet İşleri Başkanlığı Türkiye’deki okullarda din adamları eğitimi için 116
burs vermiştir.
Öte yandan son yıllarda Türkiye’nin Afrika Kıtası ile ticaretinin sürekli
şekilde arttığını belirtmek gerekir. Sahra’nın güneyindeki ülkelerle ticaret
hacmi 2000 yılında 742 milyon dolar, 2005 yılında 3 milyar dolar ve 2008
yılında 5,5 milyar dolar olmuştur. Bununla birlikte, küresel ekonomik kriz
Türkiye’nin Sahra’nın güneyindeki ülkelerle ticaretini olumsuz olarak
etkilemiştir. Nitekim 2009 yılında ticaret hacmi 4.88 milyar dolar ve 2010
yılında 4 milyar dolarda kalmıştır, 2011 yılında ise ticaret hacmi 7,5 milyar
dolara ulaşmıştır. Türkiye’nin tüm Afrika Kıtasıyla dış ticaret hacmi ile ilgili
rakamlar şöyledir: 2005 yılında 9 milyar dolar, 2009 yılında 15,87 milyar
dolar, 2010 yılında 14,1 milyar dolar ve 2011 yılında 17,1 milyar dolar.
Türk müteahitleri de Afrika ülkelerinde faaliyette bulunmaktadır. 1972
ile 2010 arasında tüm dünyada 89 ülkede Türk müteahitleri tarafından
üstlenilen projelerin %21’i Afrika’da gerçekleştirilmiştir (39 milyar dolar). Bu
projelerin %19’u Kuzey Afrika’da ve %2’si (3,7 milyar dolar)Sahra Altı
Afrika’da gerçekleştirilmiştir.
Genel değerlendirme olarak Türkiye’nin Afrika Kıtasına açılımı
politikasının başarılı olduğunu söylemek mümkündür. Son on beş yılda,
Türkiye’nin tüm Afrika ülkeleri ile bütün alanlarda ilişkileri gelişmiştir.
Bu bağlamda iki önemli tarihi belirtelim. 1998 yılında Türkiye
Afrika’ya açılmak için geniş kapsamlı ve planlı bir yaklaşım içinde bir eylem
planı hazırlamıştır; 2005 yılında da Türk Hükümeti 2005 yılını Afrika yılı
olarak ilan etmiş ve tüm Afrika ülkeleri ve Afrika örgütleriyle ilişkilerini
geliştirmek ve yoğunlaştırmak için çabalarını arttırmıştır.
Bu politikanın olumlu sonucu, Türkiye’nin Birleşmiş Milletler Örgütü
Güvenlik Konseyi 2008-2010 dönemi geçici üye adaylığı için Afrika ülkeleri
lehte oy kullandığı zaman görülmüştür.
Elbette, Türkiye ile Afrika arasındaki dostluk ilişkileri ve yakın bir
işbirliği yalnızca tüm ilgili tarafların yararına olmayacak, ayrıca bu durum
kuşkusuz bölgesel ve uluslararası barış ve istikrara da katkı sağlayacaktır.
Sonuç olarak Afrika politikasının Türk dış politikasının gerçek bir
başarısı olarak nitelendirilebileceğini söyleyebiliriz.4
4 Türkiye Afrika’da:Eylem Planının Uygulanması Ve Değerlendirme On Beş Yıl Sonra, OrsamRapor No: 124,
Temmuz 2012 ErişimTarihi:(09.10.2015)

BÖLÜM II:
AFRİKA ÜLKELERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER
1. Afrika Ülkeleri
Birleşmiş Milletlerde Tanımlı Olan Afrika Ülkeleri
1. Angola
2. Benin
3. Bostvana
4. Burkina Faso
5. Burundi
6. Cezayir
7. Cibuti
8. Çad
9. Demokratik Kongo cumhuriyeti
10. Ekvator Ginesi
11. Eritre
12. Etiyopya
13. Fas
14. Fildişi sahilleri
15. Gabon
16. Gambiya
17. Gana
18. Gine
19. Gine Bissau
20. Güney Afrika cumhuriyeti
21. Güney Sudan
22. Kamerun
23. Kenya
24. Komorlar
25. Kongo cumhuriyeti
26. Lesoto
27. Liberya
28. Libya
29. Madagaskar
30. Malavi
31. Mali
32. Mauritius
33. Mısır
34. Moritanya
35. Mozambik
36. Namibya

37. Nijer
38. Nijerya
39. Orta Afrika cumhuriyeti
40. Ruanda
41. Sao Tome ve Princibe
42. Senegal
43. Seyşeller
44. Sierra Leone
45. Somali
46. Sudan
47. Svaziland
48. Tanzanya
49. Togo
50. Uganda
51. Yeşil burun adaları
52. Zambiya
53. Zimbabve5
2. Afrika Ülkelerindeki Türkiye – Türkiye’deki Afrika
2.1. Başkonsolosluk/konsolosluk İletişim Bilgileri
Ülkelerin kendilerini temsil etmek amacıyla diğer ülkelerde açtıkları
konsolosluklar olduğu gibi Tika’ ya bağlı olan Afrika Ülkelerinin de
Türkiye’de açılmış olan konsolosluk veya büyükelçilikleri de bulunmaktadır.
Bu büyükelçilik veya konsoloslukların adresleri ve iletişim bilgilerini ise şu
şekilde sıralayabiliriz. 6
1. ÇAD (BÜYÜKELÇİLİK):
Adres: İlkbahar Mahallesi., Galip Erdem cad., 609 sok., No:29 06550 Oran-
Çankaya / ANKARA Telefon: (312) 490 19 40
Faks: (312) 490 19 27
ambtchadankara@gmail.com ambtchadankara@yahoo.fr
5 https://tr.wikipedia.org/wiki/Afrika_%C3%BClkeleri_listesi (ErişimTarihi:15.06.2015)
6 http://www.mfa.gov.tr/sub.tr.mfa?92435023-667b-4a3b-ade8-b61efab1194a (ErişimTarihi:29.05.2015)

2. CEZAYİR
Adres: Şehit Ersan Cad., No: 42, 06680 , Çankaya / ANKARA
Telefon: (0312) 468 77 19 - 428 80 37
Faks: (0312) 468 75 93
cezayirbe@algerianembassy.com.tr
Çalışma Saatleri: Pazartesi– Perşembe: 09.00 - 17.00 / Cuma 09.00 - 16.00 ,
Vize Bölümü: 10.00 - 12.00 Ekselansları Bay Lahssan Boufares Büyükelçi
KONSOLOSLOK:
Adres: Gazeteciler Sitesi , 23 Temmuz Meydanı , No: 7, 34394 Şişli /
İSTANBUL Telefon: (212) 356 95 16 Faks: (212) 356 95 15
istconsalg@yahoo.fr
Çalışma Saatleri: Pazartesi-Cuma: 09.00-17.00
Görev Bölgesi: Ankara hariç tüm Türkiye. Bay Rachid MEDDAH / 25 Kasım
2009
Başkonsolos
3. CİBUTİ
Adres: İlkbahar Mah., Galip Erdem Cad., 613. Sok. , No:6 ,Yıldız-Çankaya /
ANKARA Telefon: (312) 491 95 13/14
Faks: (312) 491 95 10
djib.embassytr@gmail.com
Ekselansları Bay Aden Houssein ABDILLAHI / 15 Mayıs 2012. Büyükelçi
Bay Moussa Mohamed MOUSSA Birinci Müsteşar Bay Moktar Mohamed
MOHAMOUD / 28 Ağustos 2012 Konsolosluk İşleri Danışmanı
4. ETİYOPYA
Adres: Uğur Mumcu Sok. , No: 74/1-2, 06700, G.O.P. / ANKARA
Telefon: (312)436 04 00
Faks: (312) 448 19 38
ethembank@ttnet.net.tr
Çalışma Saatleri: Pazartesi-Cuma: 08.30 – 17.30
5. LİBYA (BÜYÜKELÇİLİK)
Adres: Cinnah Cad. No: 60, 06690 ,Çankaya / ANKARA
Telefon: (312) 438 11 10 – 14
Faks: (312) 440 38 62
infolibya2@yahoo.com
Çalışma Saatleri: 09.00 – 15.00

BAŞKONSOLOSLUK
Kançılarya: İnönü Cad., Miralay Şefik Bey Sok., No:3, Gümüşsuyu /
İSTANBUL
Telefon: (212) 251 81 00
Faks: (212) 252 55 15
infolibya1@yahoo.com
Çalışma Saatleri: 08.30 – 15.00
Görev Bölgesi: İstanbul
6. MISIR
Kançılarya: Atatürk Bulvarı. No: 126, Kavaklıdere / ANKARA
Telefon: (312) 426 10 26 , 468 22 40 , 426 61 32
Faks: (312) 427 00 99
embassy_egypt@yahoo.com,ecg_istanbul@yahoo.com
Bay Hussein ELSAHARTY / 2 Aralık 2013
Elçi-Müsteşar/ Maslahatgüzar
Bayan Gehan Essam Eldin
Bay Amr RIFAİ /31 Ağustos 2013 Müsteşar
Savunma Ataşeliği
Telefon: (312) 426 69 53
Faks: (312) 466 01 79
egyptian.daosecretary06@yahoo.com
Tuğg. Aymen Mohammed Aly ELGENAIDY / 14 Eylül 2011
Savunma Ataşesi
Bayan Neveen Nabil M.ELKHATIB
Albay Hesham Salaheldin Meghed AHMED / 10 Kasım 2013
Savunma Ateşe Yardımcısı
Bayan Shereen Salah
Basın ve Enformasyon Ofisi
Telefon: (312) 428 39 08
Faks: (312) 428 25 11
Bay Nazmy ZAYATY / 5 Ağustos 2012 Basın Enformasyon Müsteşarı
BAŞKONSOLOSLUK İSE :
Kançılarya: Cevdetpaşa Cad., No:12, Bebek -Beşiktaş / İSTANBUL
Telefon: (212) 324 21 60 - 324 21 33
Faks: (212) 324 22 04

ecg_istanbul@yahoo.com
Çalışma Saatleri: Pazartesi-Cuma: 10.00 – 16.00
Görev Bölgesi: Afyon, Artvin, Aydın, Balıkesir, Bilecik, Bolu, Bursa,
Çanakkale, Denizli, Edirne, Eskişehir, Giresun, Gümüşhane, İstanbul, İzmir,
Kars, Kastamonu, Kırklareli, Kocaeli, Kütahya, Manisa, Muğla, Ordu, Rize,
Samsun, Tekirdağ, Trabzon, Uşak, Zonguldak.
Bayan Wafaa ELHADIDY / 13 Eylül 2010
Başkonsolos
Ticaret Bölümü
Adres: Beyaz Karanfil Cad., No:23, 3. Levent / İSTANBUL
Telefon: (212) 282 97 77 , 282 94 44
Faks: (212) 282 91 00
Bay Mostafa Norel Din MIKKAVI / 09 Eylül 2011
Konsolos (Ticari İşler)
Kültür Merkezi
Adres: Sümbül Cad. , Bambu Sk., No.4, Villa 76 3. , Levent / İSTANBUL
Telefon: (212) 269 19 85
Dr. Belal Saber ABDALMAKSOUD / 8 Ekim 2011
Konsolos(Kültür İşleri)
Turizm Ofisi
Adres: Halaskargazi Cad. , No: 339-401, Kat.5 , Daire:5 , Şişli / İSTANBUL
Telefon: (212) 231 67 21
Bayan Nehad M. Gamal El Din MOHAMED / 18 Ağustos 2008
Konsolos (Turizm)
7. NİJER (BÜYÜKELÇİLİK)
Adres: Mahatma Gandi Cad., No:40, GOP / ANKARA
Telefon: (312) 436 10 13, 436 10 14
Faks: (312) 436 10 17
niger@ambassadeturquie.org
Ekselansları Bay Adam Abdoulaye DAN-MARADI
Büyükelçi
Bay Boukar Sedic Malam SAIDI
İkinci Katip

8. SENEGAL (BÜYÜKELÇİLİK)
Kançılarya: Hilal Mah., 6. Cad., No:8, Yıldız / ANKARA
Telefon: (312) 442 00 46
Faks: (312) 442 00 56
senegalbuyukelciligi@gmail.com
Ekselansları Bay Moustapha MBACKE / 26 Mayıs 2014
Büyükelçi
Bay Moustapha Sokhna DIOP / 10 Agustos 2010
Müsteşar
9. SOMALİ (BÜYÜKELÇİLİK)
Kançılarya: Reşit Galip Cad.No: 100 , G.O.P. / ANKARA
Telefon: (312) 436 40 28 , 446 32 69 , 446 32 76
Faks: (312) 436 20 29
somemb.ankara@gmail.com , info@somaliembassytr.org
www.somaliembassy.org
Çalışma Saatleri: Pazartesi-Cuma : 09.00-12.00 / 13.00-17.00
Görev Bölgesi:
Ekselansları Bay Mohamed Mursal Sh. ABDİRAHMAN/ 5 Temmuz 2012
Büyükelçi
Bayan Safia M..H. MOHAMED
Bay Hussein M.MOHAMED / 16 Haziran 2014
Müsteşar
Bayan Sirad M. OLOW
10. SUDAN (BÜYÜKELÇİLİK)
Kançılarya: Mahatma Gandi Cad. , No: 48 ,G.O.P -Çankaya / ANKARA
Telefon: (312) 446 63 27, 446 63 28
Faks: (312) 446 85 06
ankara@mfa.gov.sd
Çalışma Saatleri: Pazartesi-Cuma : 09.00-16.00
Ekselansları Bay Osman Eldirdiri ELMOBARK / 18 Eylül 2013
Büyükelçi
Bayan Shadia Awad Mustafa Ali

Bay Osman Mohammed Elfaki MUSA / 29 Haziran 2011
Elçi Müsteşar
Bayan Musa
BAŞKONSOLOSLUK
Kançılarya: Menekşeli Sok., No: 16, 1. Levent / İSTANBUL
Telefon: (212) 281 74 41 - 42
Faks: (212) 269 09 63
sud.istanbul@gmail.com
Çalışma Saatleri: Pazartesi-Cuma : 09.00-15.30
Görev Bölgesi: Ankara dışında tüm Türkiye
Bay Adil BASHIR HASSAN / 10 Ağustos 2007
Başkonsolos
Bay Attef SALIM FADLALLA / 10 Ağustos 2007
Ataşe
3. Tıka Koordinatörlüğü Olan Afrika Ülkeleri
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) Doğu Bloğu ve
Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra ortaya çıkan ihtiyaçlar kapsamında
480 sayılı yasa ile 1992 yılında Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı
adıyla kurulmuştur. Ve ardından Devlet Bakanlığı’ na bağlanmış olan TİKA
birçok Afrika Ülkesinde faaliyet göstermektedir. TİKA’nın bugün Çad,
Cezayir, Cibuti, Etiyopya, Kamerun, Kenya Libya, Mısır, Namibya, Nijer,
Senegal, Somali, Sudan, Tunus, Yemen olmak üzere 15 tane Afrika
Ülkesinde koordinasyon merkezi bulunmaktadır. Ülkeler bazında
koordinasyon merkezinin adresi, bulunduğu il hakkında bilgilendirme ve
TİKA’ nın gerçekleştireceği faaliyetleri ele alacak olursak şu şekilde
bilgilendirme yapabiliriz.
ÇAD
Tika’ nın çad’da bulunan koordinasyon merkezinin adresi:
Encemine Program Koordinasyon OfisiTel: 00235 22522610
Adres: Quartier Mardjal Daffac, 1324.Rue 3035 Avenue Gaourang
N'djamena-Tchad
PB: 884 ÇAD 7
7 http://www.tika.gov.tr/tr (Erişim Tarihi:30.05.2015)

N'djamena hakkında biraz bilgi verecek olursak;
N'Djamena (1973'ten önceki adı: Fort-Lamy), 720.000'i aşkın nüfusuyla
Çad'ın başkenti ve en büyük şehridir. Chari Nehri'nin Logon Nehri ile
birleştiği yerde kuruludur. Komşu ülke Kamerun'un Kousséri kentine bir
köprü ile bağlanır. Arrondisment adı verilen 10 yönetim birimine ayrılmış
olup, özel bir yönetim statüsü vardır. Bölgenin et, tuz ve tahıl sağlayan en
önemli merkezidir. Et işleme, kentteki en gelişmiş ticari uğraşlardandır.
Kentte baskın inanç türü İslam'dır. Turistik olarak görülebilecek alanlar
şehir katedrali, camiler ve Çad Ulusal Müzesi'dir. Kentte ulaşım büyük
ölçüde karayoluyla sağlanmaktadır, ancak bir havaalanı ve Logon Gölü ile
Chari Nehri arasında işleyen feribotlarda vardır. Demiryolu bağlantısı
yoktur.
N'Djamena iki üniversite vardır: N'Djamena Üniversitesi 1971 yılında inşa
edilmiştir. Öğretim dili olarak Fransızca ve ikinci olarak Kral Faysal
Üniversitesi - öğretim dili olarak Arapça Çad, 1991 yılında inşa edilmiştir.
Ortaöğretim okulları ise Lycée Félix Eboue, Lycée Montaigne de N'Djamena
(Fransız Uluslararası Okulu) ve N'Djamena Amerikan Uluslararası Okulu
bulunmaktadır.8
Tika’ nın N'djamena’ da gerçekleştirdiği faaliyetler ise;
 Eğitim Ekipmanı Desteği (2006)
 Çadlı Girişimcilere Traktör, Pulluk ve Römork Temini (2013)
 Encemine’deki 11 Sosyal Faaliyet Merkezine Destek (2013)9
CEZAYİR
Cezayir Program Koordinasyon Ofisi ‘ nin adresi:
Souidani Boudjemaa Bulvarı. Guerrouard Sokak No.13 El-
Mouradia / Cezayir
Tel: 00213 21 69 15 33
Faks: 00213 21 69 15 3310
El-Mouradia hakkında biraz bilgi verecek olursak eğer şunları söyleyebiliriz;
8 https://tr.wikipedia.org/wiki/N%27Djamena (ErişimTarihi:22.07.2015)
9 TİKA FaaliyetRaporları 2006-2013(ErişimTarihi:15.07.2015)

1998 yapılan nüfus sayımı itibariyle yaklaşık 29,503 sayılı bir nüfusa
sahiptir. El Mouradia ayrıca Cezayir'de ana Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nın
adıdır. Bu Cezayir cumhurbaşkanının ofisinde kendisi de dahil olmak üzere
Cezayir başkanlığının ana ofisleri , ev seçildi bir Mağribi tarzı villa ön
tanışma bağımsızlıktır.
Milli Eğitim Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı'nın El Mouradia kendi merkez
ofisleri vardır. Finlandiya Büyükelçiliği de El Mouradia da bulunmaktadır. 11
CİBUTİ
Cibuti’ de bulunan Tika koordinasyon merkezinin adresi;
Cibuti Program Koordinasyon Ofisi House situated at lot No. 357, TF 7731
(villa No. 2). Djibout12
Djibout hakkında bilgilendirme yapacak olursak;
Cibuti (Arapça: ‫,جيبوتي‬ Somalice: Jabuuti, Fransızca: Ville de Djibouti)
Cibuti'nin başkenti ve en büyük şehri. 1888 yılında Fransızlar tarafından
kurulan Cibuti'nin nüfusu 623.000 civarındadır. Kent, Aden Körfezi'ni
Tadjoura Körfezi'nden ayıran yarımada üzerinde kuruludur.
Cibuti kentinin konumu, diğer beş bölgenin bulunduğu konumla aynı
düzeydedir. Metropol alanın tek kara komşusu Arta Bölgesi'dir. Planlanmış
bir kent merkezine sahip olan Cibuti, Avrupa ve Afrika semtlerine ayrılmış
durumdadır.
Cibuti-Addis Ababa Demiryolu Hattı, şehirden başlayarak Etiyopya'nın
başkenti Addis Ababa'ya kadar devam eder. Kentte ayrıca Cibuti-Ambouli
Uluslararası Havaalanı yer almaktadır. Kentin kuzeybatısında kentin limanı
yer alır. Bu liman, kent ve ülke için önemli bir uluslararası ticaret
noktasıdır. Balıkçılık etkinliklerinin yapıldığı liman, ayrıca Obock ile
Tadjourah kentlerine düzenli olarak düzenlenen feribot seferlerinin de
merkezi durumundadır.
Cibuti Şehri birçok ilköğretim ve liselerde ev sahipliği yapmaktadır.
Başkentte Kamu ilköğretim ve ortaöğretim okulları Milli Eğitim Bakanlığı
tarafından yürütülmektedir. 1977 yılında kurulan Cibuti Üniversitesi,
burada bulunmaktadır. Ayrıca, Institut des Sciences et Supérieur de la
Sante (ISSS) nin ana kampüsüne sahiptir. 13
11 https://en.wikipedia.org/wiki/El_Mouradia (ErişimTarihi:22.07.2015)
13 https://en.wikipedia.org/wiki/Djibouti (ErişimTarihi:22.07.2015)

Tika’nın gerçekleştirdiği faaliyetleri şu şekilde listeleyebiliriz.
 Cibuti’de Su Kaynaklarının Türk Uzmanlarca İncelenmesi (2008)
 Cibuti Ulusal Tarım Master Planı (2008)14
ETİYOPYA
Tika’nın Etiyopya’da bulunan koordinasyon merkezi adresi;
Addis Ababa Program Koordinasyon OfisiTel: (+251 11) 662 67 50/51
Faks: (+251 11) 662 67 52
Adres: Bole Kifle Ketema Kebele 03, H. No:625
E-posta: addisababa@tika.gov.tr 15
Kebele hakkında biligilendirme yapacak olursak;
Kebele (Amharca: ቀበሌ ?, qäbäle, "mahalle") bir koğuş, bir mahalle ya da
halkın bir lokalize ve sınırlandırılmış grubuna benzer Etiyopya'nın küçük
idari birimidir. Kebele'de her aile en az beş yüz veya 3500 4000 kişi ile
eşdeğer olur. her kasabanın biri en az 2000 den fazla nufusa sahiptir.16
Tika’ nın Kebele’de gerçekleştirdiği faaliyetler;
A- Sosyal Altyapıların Geliştirilmesi
1-Su Temini Ve Santasyon
 Etyopya Kırsal Alanda Sağlıklı Içme Suyu Sağlanmasi Projesi (2005)
 Etyopya Harar Kenti Su Temini Projesi (2005)
 Kırsal Alanlardaki İçme Suyu Sağlanmasi (2006)
 Oromya Bölgesi Su Kuyuları Projesi(2007)
 Mekele Bölgesi Su Kuyuları Projesi - Su Sondaj Makinesi Hibesi(2007)
 Sulama, İnşaat Ve Hidroelektrik Konusunda Danışmanlık
Desteği(2007)
 Doğu Harar Bölgesi İçme Ve Kullanma Suyu Temini Projesi(2007)
 Jeju Bölgesi Su Kuyuları Projesi(2007)
 Gap-Çatom Modelinin Etiyopya’da Uygulanması Kapsamındaki
İnceleme Gezisi(2007)
16 https://tr.wikipedia.org/wiki/Kebele (ErişimTarihi;22.07.2015)

 Doğu Harar Jarso Woreda Bölgesinde 8 Dağ Köyüne İçme Ve Kullanma
Suyu Temini Projesi(2008)
 Jeju Highland Bölgesine 20 Adet İçme Suyu Kuyusu Açılması
Projesi(2008)
 Su Sondaj Makinesiyle Temiz İçme Ve Kullanma Suyu Temini(2008)
 Etiyopyalı Su Kaynakları Bakanlığı Uzmanlarına Dsi’de Mesleki
Eğitim(2008)
 İstanbul Ticaret Odası Üyelerinin (İto) Etiyopya‘Ya Çalışma
Programı(2008)
 Oromia Eyaleti İçerisinde 8 Köye Su Ulaştırılması Projesi(2009)
 Su Kuyusu Açılması Ve Sondaj Makinası Hibe Edilmesi(2009)
 Voreda Şinille Bölgesi’nde Bulunan Dube’de Keson Kuyu Ve Hullo’da
Sarnıç Yapımı(2012)
 Addis Ababa'da Sondaj Ve Su Kaynakları Eğitimi(2010)
 Doğu Harar Jarso Woreda Bölgesinde 8 Dağ Köyüne İçme Ve Kullanma
Suyu Temini(2010)
 Jeju Highland Bölgesine 20 Adet İçme Suyu Kuyusu Açılması(2010)
 Mekele Bölgesi Su Kuyuları Projesi Kapsamında Su Sondaj Makinesi
Hibesi(2010)
 Mekele Ve Harar Bölgesinde 45 Adet Su Kuyusu Açılması(2010)
2- Eğitim
 Etyopya "Awash Akademy Kg &Prımary School"A Bilgisayar
Laboratuvarı Kurulması(2005)
 Üniversiteler Arası İş Birliği (2006)
 Tiya İlkokulu’nun Onarımı Ve Malzeme Yardımı(2007)
 Addis Ababa Üniversitesi Öğrencilerine Burs Desteği(2007)
 Addis Ababa Üniversitesi Sosyal Çalışmalar Okuluna Bilgisayar Sınıfı
Kurulması(2007)
 Addis Ababa Üniversitesi Bünyesinde İngilizce Dil Merkezi
Kurulması(2007)
 Düz Örme Konulu Mesleki Eğitim Programı(2007)
 Abebech Yetimhanesine Ekipman Yardımı(2007)
 Engelli Öğrencilere Tekerlekli Sandanye Hibesi(2007)
 Etiyopyalı Üniversite Öğrencilerine Eğitim Desteği(2008)
 33 Okula Spor Malzemesi Yardımı(2009)
 Addis Ababa Üniversitesi’nden 40 Öğrenciye Burs Verilmesi(2009)
 Abadir Enstitüsü Kg İlkokulunun Eğitim Şartlarının
İyileştirilmesi(2011)
 Somaliland Zeyla’da Bulunan Saadadin Okulunun Rehabilite Edilmesi
(2012)

 Jamo Okulunun Eğitim Şartlarının İyileştirilmesi
 Abadir Enstitüsü İlköğretim Okulu’na 2.290 Adet Kitap (2013)
 Robe Ortaokulu’na Bilgisayar Laboratuvarı İle Muhtelif Tefrişat
Malzemesi(2013)
3- Sağlık
 Etyopyalı Sağlık Personeline Kardiyoloji Ve Radyoloji Alanında Eğitim
Verilmesi Projesi(2005)
 “Sevgi Eli” Sağlık Projesi Kapsamında Gerçekleştirilen Çalışma
Ziyaretinin Desteklenmesi(2007)
 Sağlık Taraması Ve İlaç Temini (2008)
 Sağlık Taramaları(2009)
 İhh İşbirliğinde 10.000 Katarakt Ameliyatı(2009)
 Katarakt Ameliyatı Projesi Kapsamında Tıbbi Ekipman Hibesi(2010)
 Sağlık Taraması Projesi(2010)
 Etiyopya Black Lion Hastanesi Personeline Eğitim(2011)
 Tc. Sağlık Bakanlığı İle İşbirliğinde 22 Etiyopyalı Sağlık Personeline
Ankara Dışyapı Yıldırım Beyazıt Eğitim Ve Araştırma Hastanesi’nde
Eğitim Verilmesi(2011)
4- İdari Ve Sivil Alt Yapıların Güçlendirilmesi
 Etyopya Karayolları İdaresi Yetkililerın Türkiye’deki Teknik Ziyaret
Programı(2005)
 Etyopya Demiryolları İdaresi Yetkililerinin Türkiye’deki Teknik Ziyaret
Programı(2005)
 Etyopya Kültür Bakanlığı Heyetinin Türkiye Ziyareti (2012)
 Harar Eyaleti Spor Bakanlığına Spor Malzemesi
 Sivil Toplum Kuruluşlarına Destek
 “Entegre Havza Rehabilitasyonunda Katılımcı Yaklaşım” Konulu
Eğitim Programı(2009)
 Etiyopya Polis Teşkilatı’na Terör Ve Organize Suçlarla Mücadele
İstihbaratı Eğitimi(2009)
 Etyopya Dışişleri Bakanlığı Bünyesinde Eğitim Merkezi
Kurulması(2011)
 Etyopya’ya Yönelik Tecrübe Paylaşım Programı(2013)
 Ane Derneğine Tefrişat Malzemesi(2013)
 Etyopya Türkiye Mezunları Kalkınma Ve Yardımlaşma Derneği’ne
Destek(2013)
B- Ekonomik Altyapıların Gelişitirilmesi
 Etyopya Odalar Ve Sektörel Birlikleri Yönetici Ve Uzmanlarina Eğitim

Programi (2005)
 Etiyopya Mikro Ve Küçük Girişimciliği Kalkındırma Ajansı
Yetkililerinin Kobi Politikaları Konusunda Eğitimi(2007)
 Trt Uçuyorum Programı/Belgesel Çekimine Destek
 Etiyopya Yol Otoritesi Personelinin Eğitimi (2010)
 Etyopya Kalkınma Bankası Kapasite Geliştirme Programı(2013)
C-Üretim Sektörlerinin Geliştirilmesi
 Etyopya Deri Üretim Teknoloji Enstitüsü İle Bahir Dar Tekstil Ve Deri
Teknoloji Enstitüsüne Eğitimve Ekipman Desteği (2005)
 Etyopya Jeolojik Araştırmalar Kurumu Uzmanlarına Eğitim
Programı(2005)
 Etyopya Kalite Ve Standart Otoritesi Uzmanlarına Eğitim
Programı(2005)
 Deri Üretim Teknolojienstitüsü İle Bahir Dar Tekstil Ve Deri Teknoloji
Enstitüsüne Eğitim Ve Ekipman Desteği(2006)
 Deri Ve Ayakkabı Sanayinde Kalite Ve Proses Kontrolü” Eğitim
Programı(2007)
 Etiyopya Deri Ve Tekstil Teknolojisi Projesi(2007)
 Etyopya Kalkınma Bankası İle İşbirliği
 Mikro Ve Küçük İşletmeleri Geliştirme Ajansına Eğitim
D- Kültürel İşbirliği İle İletişimin Geliştirilmesi
 Etiyopya’da Türk Kültürünün Tanıtılması Projesi (2005)
 Etyopya Resmi Haber Ajansı (Ena) Muhabirlerine Yönelik Eğitim
Programi (2005)
 Etiyopya Ulusal Halkoyunları Ekibinin Türkmenistan’da Düzenlenen
Festivale Katiliminin
 Desteklenmesi(2007)
 7.Uluslararası Türkçe Dil Olimpiyatlari(2009)
E- Diğer Sosyal Altyapılar Ve Hizmetler
 Xvıı. Dünya Hararlılar Günü Ile İlgili Yapilan Kutlamalara Destek
 Yargıda İşbirlinin Geliştirilmesi (2006)
 Etiopya Dışişleri Bakanlıgi'na Ekipman Desteği (2006)
 Harar Belediyesi'ne Ekipman Desteği (2006)
 Çevre Düzenleme Eğitimi(2006)
 Etiyopya Dışişleri Bakanlığına Ekipman Yardımı(2007)
 Belediyeler Arası İşbirliği: Harar Belediye Başkanının Türkiye
 Belediyeler Arası İşbirliği: Mekele Belediye Başkanının Türkiye

 Etiyopyalı Parlamenterlere Yönelik Yükseklisans Programi(2007)
 Yapımı Devam Eden Kesem Barajı İçin Teknik Danişman
Görevlendirilmesi(2008)
 Harar Yetimhane Projesi Fizibilite Çalışmaları (2010)
 Vekaletle Kurban Kesimi (2011)
 Necaşi Türbesi Restorasyonu Ve Çevre Düzenlemesinin
Yapilmasi(2013)
 Osmanlı Harar Konsolosluk Binasının Restorasyonu Ve Çevre
Düzenlemesi(2013)
F- İnsani Yardım
 Etyopya’nın Moyale Bölgesi’nde 125 Aileye 750 Keçi Dağitimi
 2012 Yılı Vekâletle Kurban Organizasyonu
 Somali Bölgesi Eyaleti Gıda Yardımı(2009)
 G- Medya Ve İletişimin Geliştirilmesi
 Kitlesel Medya Ajansının Geliştirilmesi
 Addis Ababa Kitlesel Medya Ajansına Trt’nin İşbirliği Programı(2008)17
KAMERUN
Tika’nın Kamerun’da bulunan koordinasyon merkezinin adresi;
Yaounde Program Koordinasyon OfisiTel: 00237 22 21 88 93-94
Faks: 00237 22 21 88 95
Adres: Derriere Usine Bastos Rue 1.862 Bastos Yaounde Cameroun
E-posta: yaounde@tika.gov.tr18
Younde hakkında bilgi verecek olursak,
Yaoundé, 1.430.000'lik nüfusuyla Kamerun'un başkenti ve Douala'dan
sonra en büyük 2. kentidir. Ülkenin merkezinde, deniz seviyesinden 750 m
yükseklikte bulunur.Yaoundé, 1.430.000'lik nüfusuyla Kamerun'un
başkenti ve Douala'dan sonra en büyük 2. kentidir. Ülkenin merkezinde,
deniz seviyesinden 750 m yükseklikte bulunur.
17 TİKA FaaliyetRaporları 2005-2013(ErişimTarihleri:15.07.2015)

Sigara, süt ve süt ürünleri, bal, tuğla, cam ve tahta endüstrileri gelişmiştir.
Yaoundé, kahve, kakao, şeker kamışı ve silgi açısından bölgede merkez
konumundadır.
Kamerun İngilizce ve Fransızca olmak üzere iki resmi dili olan iki dilli bir
ülkedir.
Bu nedenle kentin üniversiteye erişim veren derece bakalorya olan Fransız
alt eğitim sistemi okullarda, bir arada yaşama, ve orada tüm eğitim
Fransızca olup ve lisans üniversiteye erişim veren İngilizce alt eğitim sistemi
okullarda GCE Advanced seviyesindedir. Kamerun, Yaounde Amerikan
Okulu (asoy) ve Yağmur Ormanı Uluslararası Okulu (RFIS) ve Douala
Amerikan Okulu (ASD) üç Amerikan okulu vardır. Bir Türk Okulu olarak
Amity Kolej / Okulu bulunmaktadır.Yaoundé I Üniversitesi (bir kampüste
şehir dışında) Yaoundé II Üniversitesi Orta Afrika Protestan Üniversitesi
(yazılımı UPAC) ve Orta Afrika Katolik Üniversitesinde (UCAC): Yaoundé
çeşitli üniversitelerin sitesidir. Ülkenin mesleki okulların bazıları da Yaounde
Yüksek Öğretmen eğitimi üniversitesi, Ecole Militaire InterArmes du
Cameroun un yanı sıra mühendisler, hemşireler ve diplomatlar için çeşitli
okullarda yer almaktadır.19
Tika’ nın Younde de gerçekleştirdiği faaliyetleri ise bu başlıklarla
belirtebiliriz.
 35.000 Nüfuslu Ngaoundal Şehrine 7 Su Kuyusu(2013)
 Kamerun Özelleştirme Programı (2013)
 Kamerun Goulfey Sultanlığına Su Pompası (2013)
2- Eğitim
 Maroua Şehrine Endüstri Meslek Lisesi (2013)
 Acced Kültür ve Eğitim Derneğine Bilgisayar Sınıfı (2013)
B- Üretim Sektörü
1- Tarım Ve Hayvancılık
 Foumban Tarımsal Kapasite Geliştirme Programı (2013)
 Ngaoundere ve Babungo Arıcılık Programı(2013)20
19 https://tr.wikipedia.org/wiki/Yaound%C3%A9 (ErişimTarihi:22.07.2015)
20 TİKA FaaliyetRaporları 2005-2013( ErişimTarihleri:15.07.2015)

KENYA
Tika’ nın Kenya Nairobi’de bulunan koordinasyon merkezinin adresi;
Nairobi Program Koordinasyon Ofisi
Adres: Camphor Road 62, Runda Nairobi - Kenya
Tel : 254 20 2140328/00 254 202140329
Faks : 254 20 2140327
E-posta: nairobi@tika.gov.tr21
Nairobi’ yi şu cümlelerle tanıtabiliriz.
Nairobi, Kenya'nın başkentidir. 1899 yılında kurulmuş, 1905 yılında başkent
statüsünü Mombasa'dan devralmıştır. Ayrıca Nairobi eyaletinin de
başkentidir. Ülkenin güneyindeki Nairobi Nehri üzerine kurulu olan şehir,
denizden 1661 metre yüksektedir.
Nairobi, Doğu Afrika'daki en yüksek nüfusa sahip şehirdir. 1999 sayımına
göre 684 km²'lik Nairobi yönetim bölgesinde 2.143.254 kişi yaşamaktadır.
1899'da bir demiryolu kampı olarak kurulmasından bu yana şehir,
Kenya'nın en büyük şehri olmuş ve Doğu Afrika'nın en büyük şehirleri
arasına girmiştir.
Nairobi bugün Afrika'nın politik ve finansal olarak önde gelen şehirleri
arasındadır. Birçok şirkete ve organizasyona ev sahipliği yapan Nairobi, iş ve
kültür açısından önemli bir merkezdir. Küreselleşme ve Dünya Şehirleri
Çalışma Grubu ve Ağı (The Globalization and World Cities Study Group and
Network - GaWC) Nairobi'yi göze çarpan bir sosyal merkez olarak tanımlar.
Yerel dilde Nairobi, "yeşil ve sulak yer" anlamına gelmektedir.
Nairobi çeşitli üniversitelerede ev sahipliği yapmaktadır.
Nairobi Üniversitesi Kenya’nın en büyük ve en eski üniversitesidir. Bu Doğu
Afrika Üniversitesi parçası olarak, 1956 yılında kurulan üniversitenin ,
yaklaşık 84.000 öğrencisi vardır. 1970 yılında bağımsız bir üniversite haline
gelmiştir.
Strathmore Üniversitesi Fen Edebiyat konularını sunan Advanced Level (UK)
Sixth Form College olarak 1961 yılında başlamıştır. Kolej Mart 1966 yılında
muhasebe öğrencilerini kabul etmeye başladı ve böylece bir üniversite
haline geldi. Ocak 1993 yılında, Strathmore Koleji Kianda Koleji ile birleşti.

Amerika Birleşik Devletleri Uluslararası Üniversitesi - Nairobi'nin dünya
çapında kampüsleri vardır. Amerika Birleşik Devletleri Uluslararası
Üniversitesi, bir dalıdır. Nairobi kampüs üniversitesi ABD'de Okullar ve
Kolejler Batı Birliği, Kenya Hükümeti akreditasyonu vardır. 1969 yılında
kurulmuştur.
2005 yılında, Aga Khan Hastanesi, Nairobi tıp ve hemşirelik eğitimi dahil
ameliyat sonrası lisansüstü eğitim veren, Eğitim Hastanesi’nin Sağlık
Bilimleri yükseltildi, daha sonra Aga Khan Üniversitesi Hastanesi olarak
değiştirildi.
Langata banliyösünde bulunan Doğu Afrika Katolik Üniversitesi İlahiyat
Enstitüsü Kurumu ve Yüksek Öğretim Kurulu (CHIEA), Sanat ve Sosyal
Bilimler Fakültesi arasındaki müzakerelerin ardından 1989 yılında "Geçici
Otoritesi Mektubu" ile 3 Kasım 1992 tarihinde CHIEA Sivil Şartı verilmesi ile
sonuçlanarak üç yıl sonra kuruldu.
Ruaraka bulunan KKA Üniversitesi ((Muhasebe) Eskiden Kenya Koleji).22
Tika’nın Nairobi’de Hayata Geçirdikleri;
A- Sosyal Altyapılar Ve Hizmetler
1-Eğitim
 Holistic Eğitim Vakfı Lisesine Malzeme Desteği
 Mombasa Teknik Enstitüsünde Multimedya Laboratuvarı Kurulması
 İnabi Enstitüsüne Teknik Malzeme
 Necah İslami Merkezine Teknik Malzeme Hibesi
 Kız Öğrenci Yurduna Destek
 Leheley İlköğretim Okulu’nun Fiziki Kapasitesinin
Güçlendirilmesi(2013)
 Alliance (Birlik) Lisesi’ne Bilişim Teknolojileri Kütüphanesi ve Muhtelif
Donanım ve Malzeme Desteği(2013)
 Pwani Üniversitesi’ne Yabancı Dil Laboratuvarı Kurulması(2013)
 Uluslararası Najah Mesleki Eğitim Merkezi’nin Kapasitesinin
Arttırılması(2013)
22 https://tr.wikipedia.org/wiki/Nairobi (ErişimTarihi:22.07.2015)

2-Sağlık
 Kenya Halk Sağlığı ve Sanitasyon Bakanlığına 3 Adet Ambülans
 20 Kenyalı Doktora Acil Vaka Yönetimi Eğitimi
 Mombasa Şehrinde 400 Kişi Sağlık Taramasından Geçti
 İlaç Yardımı (2006)
 Kenya Sağlık Bakanlığı’na 3 Adet Tam Donanımlı Ambulans (2013)
 İjara Bölge Hastanesi Doğum Öncesi Sağlık Merkezi İnşaat ve
Tefrişatı(2013)
 Garissa Bölge Hastanesi’ne Muhtelif Tıbbi Ekipman(2013)
4-İdari Ve Sivil Altyapılar
 Garissa Belediyesine Teknik Malzeme
 Holistic Eğitim Vakfına Malzeme Desteği
 İsiolo Valiliği’nin Fiziki Şartlarının İyileştirilmesi(2013)
B- Üretim Sektörleri
 Dadaap Kampı Mültecilerine Yönelik Hayvancılığı Geliştirme Projesi
 Küçükbaş Hayvancılığı Destekleme Programına Destek(2013)
C- İnsani Yardım
 Boni Kabilesine Gıda Yardımı
 Dadaap Mülteci Kampına Gıda Yardımı
 Gece Kondu Islahı Projesi(2006)
D- İletişim
 Afrika Medya Kuruluşu’nun Modernizasyonu23
LİBYA
Libya’da bulunan Tika koordinasyon merkezinin adresi;
Trablus Program Koordinasyon Ofisi
Adres: El Nasr Caddesi Libya Televizyon El Nergiz Sokak Khalife Nureddin El
Kobbi villası El Mansura-Trablus, Libya
Tel: 00 218 21 444 06 99 / 00 218 21 334 64 50
Faks: 00 218 21 444 06 99 / 00 218 21 334 64 50

E-posta: trablus@tika.gov.tr24
Trablus hakkında kısa bir bilgilendirme yapacak olursak,
Trablus (Arapça: ‫,طرابلس‬ Tarabulus) ya da Osmanlı dönemindeki adıyla
Trablusgarp, Libya'nın başkenti ve en büyük şehridir. 2011 yılında yaklaşık
olarak 2.220.000 nufusa sahiptir.
Trablus Üniversitesi, büyük bir üniversite olup kentin sakinlerine ücretsiz
eğitim veren bir devlet üniversitesidir. Özel üniversiteler ve kolejler de son
birkaç yıl içinde eğitim veermeye başlamışlardır.
Uluslararası okullar:
 Lycée Français de Tripoli
 Deutsche Schule Tripolis
 Scuola Italiana Al Maziri
 Russian Embassy School in Tripoli
 British School Tripoli
 American School of Tripoli
 ISM International School
 Ladybird International School
 Tripoli International School
 Tripoli World Academy25
Tika’ nın Trablus’ta gerçekleştirdiği faaliyetler ise şunlardır:
1-Eğitim
 Yefren İlindeki Okullara Ekipman Desteği
 Ömer Muhtar Üniversitesinde Görevli 23 Teknisyene Eğitim
2-Sağlık
 Yefren Merkez Hastanesine Malzeme Desteği
 Fizyoterapi Hastanesinin Projelendirilmesi
 Libya Misurata Fizyoterapi Hastanesi İnşası(2013)
 Libya’da Seçim Sürecine Katkı
 Libya’lı Diplomatların Eğitimi
 Libya Polis Teşkilatına 30 Adet Jeep ve 6.000 Takım Malzeme
25 https://tr.wikipedia.org/wiki/Trablus (ErişimTarihi:22.07.2015)

B- Diğer Sosyal Altyapılar Ve Hizmetler
 El-Beyda Şehrine Zihinsel Engelli Çocuklar Okulu
 El-Beyda Şehrinde Çocuk Parkı Kurulması
 El-Beyda Zihinsel Engelli Çocuklar Eğitim Merkezi İnşaatı(2013)
C- Ekonomik Altyapılar Ve Hizmetler
1-İletişim
 Trablus ve Tajura’ya Radyo
D- Üretim Sektörleri
1-Sanayi
 Libya’ya KOSGEB İyi Uygulamalar Çalıştayı
2-Tarım Ve Hayvancılık
 El Merc İl Tarım Müdürlüğü Heyetinin Eğitimi
E- İnsani Yardım
 Libya’daki Mülteci Kamplarına Destek
 Küfra Şehri ve Civarında Bulunan Kamplara İnsani Yardım26
MISIR
Mısır’da bulunan Tika koordinasyon merkezinin adresi;
Kahire Program Koordinasyon OfisiAdres: 14, Mohammad Saleh Meydanı,
Mosaddaq Caddesi, Al Dokki, Giza, Mısır
E-posta: kahirepko@tika.gov.tr27
Giza Hakkında Kısa Bir Bilgilendirme Yapacak Olursak Eğer,
Gize (Arapça: ‫,الجيزة‬ Al Ǧīza), Kahire yakınlarında bir Mısır kenti. Nil Nehri'nin
batı yakasında ve Kahire'nin yaklaşık 20 km güneybatısındadır. Şu anda
Kahire metropolüne dahildir. 1998 sayımına göre nüfusu 4.779.000'dir.
Piramitleriyle ünlüdür.

Giza öğrenme kurumları 1924 yılında şehir içine taşındı. Kahire Üniversitesi
sadece Mısır için değil, aynı zamanda tüm Akdeniz Bölgesi'nde eğitim ve
öğretim hizmetlerinin bir merkezi olarak bulunmaktadır. Giza'da sayısız
okullar, çocuk yuvaları ve yüksek öğrenim enstitüleri vardır.
Kahire Japon Okulu, bir Japon uluslararası okuludur. Deutsche
Evangelische Oberschule, Giza Dokki'de yer alan Kahire Pakistan
Uluslararası Okul'u ile birlikte hizmet vermektedir.28
Tika’nın Giza’da gerçekleştirdiği faaliyetler ise şunlardır.
 Terörizmle Mücadele Programına Destek
 Çocuk İşgücünün İzlenmesi Programı
B- Üretim Sektörleri
1-Ticaret
 Mısır Gümrük İdaresi Personelinin Eğitimi
2- Çoklu Çakışan Sektörler
 Mısır’daki Ortak Kültürel Mirasın Korunması
 El-Ezher Heyeti ile Temaslar
 Mısır’daki Ortak Kültürel Mirasın Korunması
 Hz. Hüseyin Camisinin Fiziksel Şartlarının İyileştirilmesi 29
NAMİBYA
Windhoek Program Koordinasyon Ofisi adresi;
11 Franciska Street, LudwigsdorfWindhoek Namibia P.O. Box 91225 Klein
Windhoek
Namibia
Telephone: 00264 612 56 16030
Windhoek’i Kısaca Tanıtalım.
28 https://tr.wikipedia.org/wiki/Gize (ErişimTarihi:22.07.2015)

Windhoek (Almanca: Windhuk), Namibya'nın başkentidir. Şehir ayrıca
ülkenin ticari ve siyasi açıdan da merkezi konumundadır. Ülke merkezine
yakın bir noktada konumlanan başkent, deniz seviyesinden 1,654 metre
yükseklikte yer alır. Şehir nüfusu 2011 verilerine göre 322.500 kişidir.
Karakul koyunlarının beslendiği otlaklarla çevrili olan kentte, kuzu
postlarını işleyip ihraç eden çok sayıda kürk üreticisi vardır.
Windhoek yükseköğretimin genel kurumları şunlardır:
 University of Namibia (UNAM)
 Polytechnic of Namibia (Poly)
 International University of Management (IUM)
Orta Öğretim Kurumları ise;
 A Shipena High School
 Academia Secondary School
 Augustineum Secondary School
 Centaurus High School
 Concordia College
 Dagbreek Centre a school for the handicapped[41]
 David Bezuidenhout Secondary School
 Delta Secondary School
 Deutsche Höhere Privatschule (DHPS)
 Eldorado Secondary School
 Ella du Plessis Secondary School
 Eros School For Girls[42]
 Goreangab Secondary School
 Immanuel Shifidi High School
 Jan Jonker Afrikaner High School
 Jan Möhr High School
 Saint George's Diocesan College[42]
 Saint Paul's College
 Combretum Trust School
 Windhoek Afrikaanse Privaatskool
 Cosmos High School(CHS)
 Windhoek Gymnasium Private School (WGPS)[43]
 Windhoek High School (WHS)
 Windhoek International School (WIS)
 Windhoek Technical High School (HTS)31
31 https://tr.wikipedia.org/wiki/Windhoek (ErişimTarihi:22.07.2015)

Tika’nın Windhoek ‘de gerçekleştirdiği faaliyetleri listeleyelim.
 Orta Gelirli Ülkeler Kalkınma İşbirliği Konferansı’na Katılıma destek32
NİJER
Niamey Program Koordinasyon Ofisi adresi;
Quartier de Koira Kano, Parcelle K de l'Ilot 2232, Niamey NİGER
Tel: (00227)20370700
Faks: (00227)20370700
E-posta: niamey@tika.gov.tr 33
Niamey hakkında tanıtım yapacak olursak eğer,
Niamey, Afrika kıtası'nda bulunan Nijer'in başkentidir. Nüfusu 2011 yılına
göre 1 302 910'dir. Ülkenin batısında, Nijer ırmağı'nın yakınında yer alır.
Niamey, beş (5) ilçeden oluşan bir Büyükşehirdir. Şehirde büyükbaş
hayvancılık ve et ticareti önemli yer tutar.
Niamey' de Abdou Moumouni Universitesi' de bulunmaktadır. 34
Tika’nın gerçekleştirdiği faaliyetler ise şu şekildedir.
1-Eğitim
 Eğitim Ekipmanı Desteği
2- Sağlık
 Nijer’de Göz, Diş ve Cerrahi Alanlarında 905 Ameliyat
 Niamey’e Fistül Araştırma ve Rehabilitasyon Hastanesi(2013)
 Niamey La Morde Hastanesi Katarakt Kliniği İnşaatı (2013)
 Acil Ambulans Servisi Eğitim Programı(2013)
 Nijer’de Katarakt Ameliyatları(2013)
 Nijer Biseg Derneği’ne Fako Cihazı Temini(2011)
32 TİKA FaaliyetRaporları 2005-2013( ErişimTarihi:15.07.2015)
34 https://tr.wikipedia.org/wiki/Niamey (ErişimTarihi:22.07.2015)

 Nijer’in Güney Bölgesinde 30 Su Kuyusu Açılması Projesi
 Nijer Su Kuyuları Projesi 7. Etap Çalışmaları(2013)
 Nijer 4. Etap Su Kuyularına Malzeme Alımı(2011)
B-Diğer Sosyal Altyapı Ve Hizmetler
 Nijer İstatistik Kurumu Kapasite Geliştirme Programı
C- İletişim
 Nijer Radyo ve Televizyon Kurumunun Güçlendirilmesi
D-İnsani Yardım
 Batı Afrika İnsani Yardım Operasyonu
E- Diğer Çoklu Sektörler
 Türkiye-Nijer Dostluk Ormanı Projesi35
SENEGAL
Senegal’ de bulunan koordinasyon merkezinin adresi şöyledir.
Dakar Program Koordinasyon Ofisi Route des Almadies Lot:22 Zone: 9
Dakar-Senegal
Tel: (+221)33 869 80 88
e-posta: dakar@tika.gov.tr 36
Dakar hakkında şunlari söyleyebiliriz.
Dakar, Senegal Cumhuriyeti'nin başkentidir. Batı Afrika'nın en batı
ucundaki yarımada üzerinde yer alır. Afrika'nın en kalabalık şehirlerinden
olan Dakar Senagal'in siyasi, ekonomik, ticari, kültürel ve dinî merkezidir.
Milletlerarası hava ve deniz ulaşımında da önemli bir yere sahiptir.
Yüzyıllardır Avrupa-Afrika-Amerika üçgenindeki deniz trafiğinde önemli bir
kilometre taşı olmuştur.Dakar'da yaşayan halk çeşitli etnik gruplara
mensuptur. Şehrin nüfusunun % 8'ini Avrupalılar oluşturur. Şehirde
yaşayanların ancak dörtte biri Dakar doğumludur. 19. asrın sonlarında
2.000 olan şehir nüfusu günümüzde 2 milyonu aşmıştır.
35 TİKA FaaliyetRaporları 2005-2013( ErişimTarİhi:15.07.2015)

Dakar uzun süren Fransız sömürge yönetiminin ardından kısa bir süre Mali
Federasyonunun, 20 mayıs 1960 tarihinden itibaren ise Senegal
Cumhuriyetinin başkenti oldu.
Dekar'da Cheikh Anta Diop Universitesi de bulunmaktadır.37
Tika’nın Dakar’da gerçekleştirdiği faaliyetleri şu şekilde listeleyebiliriz.
1-Eğitim
 Tivaoune Sokhna Fatou Ba Anaokulu İnşa ve Tefrişi
 Malick Sy İlmi Araştırmalar Enstitüsüne Malzeme Temini
 Çeşitli Kreşlerin Donanımı(2007)
 Yoff Aeroport İlkokulunun Onarım ve Donanımı, Kütüphane
İnşası(2007)
 Dakar Üniversitesi Hombol Sosyal Pediatri Enstitüsünün
Onarımı(2007)
 Dakar Şeyh Anta Diop Üniversitesince Kurulmakta Olan Ölçü
Merkezi’nin Donanımı(2007)
 Kumaş Boyama Kurslarına Malzeme Yardımı(2007)
 Yoff Aeroport İlkokulunun Onarımı ve Kütüphane Kurulması
Projesi(2008)
 Case des Tout-Petits Kreşlerine Donanım Desteği(2008)
 Dakar Üniversitesi Ölçüm Merkezine Donanım Desteği(2008)
 İslam Ülkelerinde Mesleki ve Teknik Eğitim Kongresi(2009)
 Thies Meslek Odası Onarımı ve Boyaması(2009)
 Büyük Yeşil Kuşak Projesi Kapsamında Dakar Cheikh Anta Diop
Üniversitesine Ekipman (2010)
 Mbour Çıraklık Eğitim Merkezinin İnşası (2010)
 Dakar İslam Enstitüsü Yemekhane, Yatakhane ve Bilgisayar Sınıfına
Ekipman Desteği(2011)
 Ziguinchor Rabiatü’l İslam Eğitim Merkezi Kompleksi(2011)
 Tivaoune Anaokulu Tadilat ve Tefrişatı (2013)
 Mboumba Bölgesi Daaralarının Güçlendirilmesi(2013)
 Dakar Mesleki Eğitim Merkezi’nin Donanım ve Tefrişatı(2013)
 Kolda Mesleki Eğitim Merkezi’ne Destek(2013)
 Dakar İslam Enstitüsü Kapasite Geliştirme Programı(2013)
37 https://tr.wikipedia.org/wiki/Dakar (ErişimTarihi:22.07.2015)

2-Sağlık
 Mballing Cüzzamlılar Köyü Dispanserinin ve Sosyal Alanların Islahı
 Mbolo Birane Sağlık Ocağının Rehabilitasyonu
 Diourbel ve Touba Hastanesine Kanser Erken Teşhis Cihazı
 Ouakam Askeri Hastanesine Destek
 Dakar Üniversitesi Hastanesi Pedopsikiyatri Biriminin Donanımı(2007)
 Dakar’ın Banliyölerinde ve Foundiougne/Fatic Bölgesinde
Gerçekleştirilen Sağlık Taramaları(2007)
 Dakar Pikine Sağlık Merkezine İlaç Yardımı(2007)
 Senegal Khombol Sosyal Pediatri Enstitüsü Binalarının Onarımı
Projesi(2008)
 Dakar Centre Hospitalier de Fann Hastanesi Ker Xaleyi Psikiyatri
Birimine Donanım Desteği(2008)
 Sağlık Taraması ve Ücretsiz İlaç Dağıtımı(2008)
 La Source Kadın Derneği’ne Donanım Desteği(2008)
 12. Dünya Halk Sağlığı Kongresi(2009)
 Pikine Sosyal Pediatri Enstitüsü Kadın Doğum ve Çocuk Sağlığı
Merkezi İnşası(2009)
 Saint Louis Devlet Hastanesi’ne Mamografi Cihazı Hibesi(2009)
 Grave Derneği Kolera Salgını ile Mücadeleye Destek(2009)
 Dakar Cheikh Anta Diop Üniversitesi Mediko-Sosyal Merkezinin İnşası
(2010)
 Fann Hastanesi Ker Xaleyi Pedopsikiatri Bölümüne 1 Adet Ambulans
ve Ekipman Hibesi (2010)
 Pikine Kadın Doğum ve Çocuk Sağlığı Merkezinin İnşası (2010)
 Sağlık Taraması Projesi (2010)
 Tattaguine Doğum Evinin İnşası (2010)
 Pikine Sosyal Pediatri Enstitüsü Kadın ve Çocuk Sağlığı Merkezine
Ekipman Desteği(2011)
 Ucad Mediko Sosyal Merkezi İnşaatı ve Tıbbi Cihaz Temini(2011)
 Tattaguine Doğum Evi İnşaatı ve Tıbbi Ekipman Desteği(2011)
 Kanserle Mücadele Derneğine Kanser Erken Teşhis Cihazı(2011)
 Kaolack Sağlık Taramasına İlaç ve Tıbbi Malzeme Temini(2011)
 UCAD Mediko-Sosyal Merkezi’ne Destek(2013)
 Pikine Ana-Çocuk Sağlığı Merkezi Çevre Düzenlemesi(2013)
 Senegal Fann Hastanesi Doktorlarına Eğitim Programı(2013)
 Tuba Peykok Sağlık Ocağının Kapasitesinin Güçlendirilmesi(2013)

 Uluslararası Sulama Yönetimi Kursu(2009)
 Tambacounda ve Matar’da Kırsal Bölgelere 10 Su Kuyusu (2013)
B- Diğer Sosyal Altyapılar Ve Hizmetler
 60 Öğrenci Kapasiteli Eğitim Merkezinin Fiziki Koşullarının
İyileştirilmesi
 İşitme Engelliler ve Zihinsel Engelliler Merkezine Öğrenci Servis Aracı
 Camp Pénal Hapishanesinin Sosyal Hizmet Kapasitesinin Arttırılması
 Senegal Gençlik, Mesleki Eğitim ve Çalışma Bakanlığı ile İşbirliği
 Dakar, Kaolack, Mbour, Tataguine, Thies ve Tiaouane’ye Yönelik
Kurban Organizasyonu
 Senegal Millet Meclisi Çocukları Koruma Komisyonu’nun Türkiye
Programı(2008)
 Kaolack Belediyesi Çevre Temizliği Donanımları Alımı(2009)
 Konya Gıda- Gıda TEK 2009 Fuarı(2009)
 Belediye Uygulamalarıyla İlgili Olarak Medina Gounass Belediyesi
Türkiye Ziyareti ve
 İstanbul Büyükşehir Belediyesi Senegal Ziyareti(2009)
 Casamance Engelliler Eğitim Merkezine Teknik Ekipman ve Malzeme
Desteği (2010)
 Senegal Askeri Yetimhanesine Ekipman Desteği (2010)
 Casamance Engelliler Eğitim Merkezine Malzeme Desteği (2011)
 Mağdur Çocukları Barındırma Bilgilendirme ve Yönlendirme Merkezine
Destek (2011)
 Kaolack-Ascmarine Derneği Olgunlaşma Merkezi Biçki Dikiş atölyesine
Destek
 Dakar Zihinsel Engelliler Merkezine 2 Adet Öğrenci Servisi(2013)
 5 Futbol Takımı ile 1 Basketbol Takımına Destek(2013)
C-İdari Ve Sivil Altyapılar
 İçişleri Bakanlığına Su Tahliye Boruları ve Kişisel Korunma
Ekipmanları Alımı (2010)
 Senegal Dış Ticaret Merkezi’ne Bilgisayar ve Çevre Birimleri
Donanımları Temini(2009)
 Senegal Maden, Sanayi, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler Bakanlığı
Yetkilileri Türkiye Ziyareti(2009)
 Senegal Ticaret Bakanlığı Yetkilileri Türkiye Ziyareti(2009)

D- Üretim Sektörleri
 Senegal Asker Malulleri Vakfına Traktör ve Tarım Aletleri Temini
 Medina Fall Tazadou Choubane Derneğinin Tavukçuluğu Geliştirme
Projesine Destek
 Dericilik Heyeti Teknik İnceleme Programı(2008)
 Senegal Pamuk Üreticileri Federasyonuna Haşerelerle Mücadele
Eğitimi (2011)
 Kurak Alanlardaki Küresel DeğişimlereDayanıklı Ormanlar Kurulması
Rehberi II. Uluslararası Çalıştayı (2013)
2- Çoklu Çakışan Sektörler
 Dakar Ulu Camisi Yeşil Alan Düzenleme Projesi
 Deri İşleme Atölyelerinin Üretim ve Teknik Kapasitelerinin
Güçlendirilmesi Projesi(2007)
 Senegal Türkiye Arası Ticaretin Geliştirilmesi Çalışmaları(2007)
 Dakar Ulu Cami Tadilat ve Tefrişatı(2013)
E- Ekonomik Altyapıların Gelişitirilmesi
 Mikrofinans Kalkınma Forumunda Danışman Görevlendirilmesi(2007)
 Takku Girişimci Kadınlar Topluluğuna Ekipman Desteği (2010)
F- İnsani Yardımlar
 Battaniye Yardımı (2010)
 Ramazan Paketi Dağıtımı(2010)
G- İletişim
 Senegal Radyo Televizyon Kurumu Personeline Teknik Eğitim 38
SOMALİ
Somali’de bulunan Tika koordinasyon merkezi adresi;
Mogadişu Program Koordinasyon Ofisi 5. KM Mogadishu Somalia
Tel: 00 252 699 322 233 / 00 252 618 868 487
E-posta: mogadishupko@tika.gov.tr 39

Mogadıshu hakkında bilgilendirme yapacak olursak şunları söyleyebiliriz ;
Mogadıshu, 26 Haziran 1960' da bağımsızlığını ilan eden Somali Devleti' nin,
daha sonra 1 Temmuz 1960' da Somali Cumhuriyeti' nin başkenti oldu.
Yaklaşık 1.554.000 nufusa sahiptir.
Mogadişu skolastik kurumların bir dizi ev sahipliği yapmaktadır. Hükümetin
kentsel dönüşüm programının bir parçası olarak, başkent genelinde 100
okul yenilenmiş ve yeniden açılması planlanıyor.Mogadişu Üniversitesi (MÜ)
Mütevelli Heyeti ve Üniversite Konseyi tarafından yönetilir bir sivil toplum
üniversitedir. Mogadişu Üniversitesi Danimarka Aalborg Üniversitesi,
Mısır'da üç üniversite, Sudan yedi üniversite, Cibuti Üniversitesi ve
Yemen'de iki üniversitenin de dahil olmak üzere diğer birçok akademik
kurumlar ile ortaklıklar kurmuştur. 2012 yılı itibariyle, MU da
Hükümetlerarası Örgütü EDU Kurulu ile akreditasyon vardır.
Benadir Üniversitesi (BÜ) Eğitimli doktorlar niyeti ile 2002 yılında
kurulmuştur. O zamandan beri, diğer alanlara genişledi. Şehrin bir başka
yükseköğretim kurumu Bilim ve Teknoloji Jamhuriya Üniversitesi'dir. Türk
Yatılı Okul da Mogadişu Politeknik Enstitüsü ve Shabelle Üniversitesi
kampüsü aynı şekilde tadilat ile kuruldu. Ayrıca, Yeni İslam Üniversitesi
kampüsü inşa ediliyor. 2014 yılında Başbakan Abdiweli Şeyh Ahmed de
Mogadişu eski meteorolojik okul yeniden inşası için temel taşı koydu. Yeni
bir ulusal Havacılık Eğitim Akademisi keza Aden Adde Uluslararası
Havaalanı'nda inşa ediliyor.
2012 yılında kurulan Mogadişu Şehir Üniversitesi (ÇÜ)de topluma kaliteli
öğretim, araştırma ve hizmet konularında öncülük ediyor.
Tika’nın gerçekleştirdiği faaliyetleri listeleyelim.40
1-Eğitim
 Galkayo’da Sosyal Altyapıların Güçlendirilmesi ve Eğitici Eğitimine
Destek
 Hargeysa Bölgesel Eğitim İdaresinin Fiziksel Kapasitesinin
Güçlendirilmesi
 Eğitim Kurumlarına Donanım Desteği
40 https://tr.wikipedia.org/wiki/Mogadi%C5%9Fu (ErişimTarihi:22.07.2015)

2-Sağlık
 Barbera Hastanesine Muhtelif Destekler
 Galkayo Hastanesine Muhtelif Destekler
 Galkayo Hastanesine Muhtelif Destekler
 Tıpta Uzmanlık Programı(2013)
 Mogadişu Türk Hastanesine 600 Kalem Malzeme Temini(2013)
 126.000 Somalilinin Temiz Suya Erişimi Sağlandı
 Somali’de Temiz İçme Suyune Erişimin Sağlanması (2011)
 45.000 Kişinin Temiz İçme Suyuna Erişiminin Sağlanması(2013)
B-İdari Ve Sivil Altyapılar
 Somali Anayasa Kurucular Kurulu Toplantı Binası ve Eklentileri İşi
 TDBB Belediyecilik Eğitim Programı
 Addis Ababa'daki Somali Büyükelçiliğinin Teftişi
 Ankara Büyükelçiliğinin Kurulması, Tefrişatı, Personel vb
Giderleri(2008)
C-Diğer Sosyal Altyapılar Ve Hizmetler
 Galkayo Yetimhanesinin Rehabilitasyonu
 Mogadişu Yetimhanelerinin Güçlendirilmesi (2013)
 TİKA Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Türk Kızılayı, Türk
Diyanet Vakfı, Sabah Gazetesi ve Turkuaz Grubu işbirliğine ‘Somali’ye
Acil Yardım Kampanyası Projesi’ Başlatılması(2011)
 Somali’de Tika Koordinasyon Ofisinin Açılması (2011)
 Mogadişu Havalimanının Rehabilitasyonu (2011)
 Mogadişu’ ya Çöp Kamyonu Alımı (2011)
D- Ekonomik Altyapılar Ve Hizmetler
1- Ulaştırma
 Somali Uluslararası Havaalanı Rehabilitasyon Projesi
 Tevekkül Mülteci Kampına Destek
 Şehir içi Yolların Rehabilitasyonu(2011)
 Mogadişu Dostluk Yolu Yapımı(2013)

E- Tarım Ve Hayvancılık
 Somali Tarım Okulu Faaliyetleri41
SUDAN
Sudan’da bulunan koordinasyon merkezinin adresi;
Hartum Program Koordinasyon Ofisi Riyad Quarter, block no: 21, House no:
247 Hartum
Tel: 00 249 183 25 14 57
Faks: 00 249 183 25 14 59
e-posta: hartum@tika.gov.tr 42
Hartum hakkında bilgilendirme yapacak olursak,
Hartum Sudan'ın başkenti ve en büyük şehridir. Nil Nehri kıyısında yer alan
Hartum'un şehir nüfusu 3 milyon civarındadır. Sokakları İngiliz'ler
tarafından İngiliz Union Jack bayrağındaki beyaz çizgiler şeklinde şehir
ortasından düzenlenmiştir.
Hartum Sudan'ın en eğitim kurumlarının çok olduğu ana yerdir.
Ortaöğretim Kurumları:
 Khartoum Old High Secondary School for Boys
 Khartoum Old High Secondary School for Girls
 The British Educational Schools (BES)|The British Educational
Schools[18]
 Khartoum American School, KAS, established in 1957.
 Khartoum International Community School, KICS, established in
2004.
 Unity High School.[19]
 Suliman Hussein Academy
 Comboni and St. Francis, khartoum new high secondary school for
boys
 Khartoum International preparatory school (KIPS)|Khartoum
International preparatory school, established in 1928.
 Qabbas Private International Schools
41 TİKA FaaliyetRaporları2005-2013(ErişimTarihi:16.07.2015)

Hartum'daki Kamu üniversiteleri şunlardır:
 Al-Neelain University,
 Al Zaiem Alazhari University,
 Bahri University, formally Juba University before the separation
and Juba University returned to the South.
 Omdurman Islamic University,
 International University of Africa,
 Nile Valley University,
 Open University of Sudan,
Özel Üniversiteler ise:
 AlMughtaribeen University,
 Bayan College for Science & Technology,
 Canadian Sudanese College,
 Comboni College for Science and Technology
 Future University of Sudan, the first specialized university for ICT
inter-related studies in Sudan, founded by Dr. Abubaker Mustafa.
 National College for Medical & Technical Studies,
 National Ribat University,
 University of Medical Sciences and Technology43
Tika’nın Gerçekleştirdiği Faaliyetleri Listeleyelim.
1- Eğitim
 Sudan Kalakla Türk Hastanesine İlaç Desteği(2005)
 Sudanlı Hemşirelere Eğitim Programı(2005)
 Sudanlı Ziraat Fakültesi Öğrencilerinin Eğitimi(2006)
 My Gomma Çocuk Yuvasına Malzeme Yardımı(2007)
 Türkçe Kursları Düzenlenmesi(2007)
 Sudan Bilim Ve Teknoloji Üniversitesi Bünyesinde Sürekli Eğitim
Merkezi Kurulması(2007)
 Sudanlı Öğrencilerin Çankırı Yüksek Meslek Okulunda Mesleki
Eğitimi(2007)
 Idp Kamplarında Barınma Yeri İnşaatı(2007)
 El-Faşir Üniversitesi’nde Elektronik Kütüphane Kurulması(2008)
 Sudanlı Ziraat Mühendisinin Türkiye’de Yaptığı Doktora Sonrası
Araştırmasının Desteklenmesi(2008)
 Sürekli Mesleki Ve Teknik Eğitim Merkezi Ve Enformasyon
43 https://tr.wikipedia.org/wiki/Hartum (ErişimTarihi:22.07.2015)

Teknolojileri Laboratuarı Oluşturma Projesi Ve Eğiticilerin
Eğitimi(2008)
 Türk-Sudan Sürekli Eğitim Merkezi Kurulması(2008)
 Türkçe Kursu(2009)
 Türkçe Kursu Öğretim Elemanı Görevlendirilmesi(2009)
 Türkiye Resmi Kalkınma Yardımları Kapasitesi Programı(2009)
 Türkoloji Bölümlerine Kitap Hibesi(2009)
 Afrika Üniversitesi Derslik Onarım Ve Donanımı (2010)
 Lebine Derneği El Becerileri Geliştirme Kursu (2010)
 Nyala Mesleki Eğitim Merkezi Onarımı Ve Tefrişatı (2010)
 Nyala Üniversitesinde Elektronik Kütüphane Kurulması (2010)
 Riyad Ve Belil Bölgelerinde 2 Adet Okulun Tefrişi (2010)
 Sudan Genelinde Türkçe Kursları Verilmesi (2010)
 Gadarif El-Amiriyye İlkokulu Ve Ortaokulu’na Destek (2011)
 Hartum Üniversitesi Ziraat Fakültesine Eğitim (2011)
 Cizre Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Öğrencilerine Eğitim (2011)
 Sudan’a Yönelik Kapsamlı Mesleki Ve Teknik Eğitim Programı (2012)
 Milli Öğrenci Yardımlaşma Sandığına Malzeme (2012)
 Sudan Manar Al-Huda Derneği Kız Yurdu Tefrişatı(2013)
 Sudan-Türkiye Mesleki Ve Teknik Eğiticilerin Eğitim Merkezi(2013)
2- Su Temini Ve Sanitasyon
 Sondaj Makinası Ve Ekipmanının Nakliyesine Destek(2005)
 Su Sondajı Uygulamalı Eğitim, Su Kuyularının Açılması Ve
Donananım Desteği(2006)
 Idp Kamplarına Suyu Kuyusu Açılması(2007)
 Adbara Arıtma Tesisi Ön İncelemesi(2009)
 Seccane Yurdu Kanalizasyonu Bakım(2009)
 6 Eyalette 41 Adet Su Kuyusu Açılması (2010)
 Afrika Teknoloji Kenti Jeofizik Laboratuarına Ekipman Desteği (2010)
 Dindir Doğal Yaşam Parkıda 2 Adet Su Kuyusu Açılması (2010)
 Kurdufan Eyaletinde Bulunan Sondaj Makinesinin Onarımı (2010)
 Nehru Nil Eyaleti Sular İdaresi Personelinin Eğitimi (2010)
 Üm-Shevkeh Ve El-Edvab Köylerine Su Temini (2010)
 Su Araştırmaları Merkezinin Kurulması, Eğitim Programları Ve Kuyu
Açılaması (2011)
 Sudan Temiz Suya Erişim Projesi(2013)

3- Sağlık
 Afrika Katarakt Projesi Sudan Ayağı
 Nyala Sahra Hastanesinin Kurulması(2006)
 Kalakla Hastanesine Hibe Edilen Ambulansın Nakliyesi ve Malzeme
Yardımı(2007)
 “Çöl Doktorları –Afrika Katarakt Projesi” çerçevesinde Türk Doktorların
Sudan’da Görevlendirilmesi*(2007)
 Kan Saklama Ünitesi (Buzdolabı) Hibesi(2007)
 Sudanlı Uzmanların Jeoteknik ve Hidrojeoloji Mühendisliği
Konularında Eğitimi(2007)
 Sağlık Taraması ve Bilinçlendirme Kampanyası(2008)
 Çöl Doktorları Afrika Katarakt Projesinin Desteklenmesi(2008)
 Kimse Yok Mu - Darfur Katarakt Projesinin Desteklenmesi(2008)
 Kuzey Darfur Eyaleti Doktorlarının Eğitimi(2008)
 Ebe Eğitiminin Geliştirilmesi(2008)
 12. Dünya Halk Sağlığı Kongresi(2009)
 Afrika Katarakt Projesi Kapsamında Sudan ve Darfur’da Çeşitli Sivil
Toplum Kuruluşları İşbirliği Projesi(2009)
 Sağlık Taramaları(2009)
 Cüneyne Hastanesi Göz Kliniğine Ekipman ve Sarf Malzeme Hibesi
(2010)
 El-Faşir Hastanesinde Hemodiyaliz Ünitesi Kurulması (2010)
 El-Faşir Hastanesine 1 Adet St Scan Cihaz Hibesi (2010)
 Sağlık Personeli Türkiye Stajı (2010)
 Sudan Kolluk Kuvvetlerinde Görevli Sağlık Heyetinin Türkiye Ziyareti
(2010)
 Sudan Türk Ebe Eğitim Merkezinin İnşası (2010)
 Ulusal İlaç ve Zehir Kurulu Üyelerinin Eğitimi (2010)
 Sudan Ebe Eğitim Merkezinin Onarımı ve Kapasitesinin Arttırılması
(2011)
 Cüneyne Hastanesi Göz Kliniğinin Kuruluşu (2011)
 İbrahim Malik Hastanesine Tıbbı Ekipman (2011)
 Vau Eğitim Hastanesi Göz Merkezine Malzeme Desteği (2011)
 Sudanlı Doktorların Ülkemizde Eğitim (2011)
 Sudan Sağlık Sektörünün İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi (2011)
 Uluslararası Sudan-Türk Ebe Eğitim Merkezinin Kapasitesinin
Güçlendirilmesi(2012)
 2.500 Katarakt Ameliyatı ve 15.000’den Fazla Kişiye Göz
Muayenesi(2012)
 Soba Üniversite Hastanesine Duedoneskopi Cihazı (2012)
 Nyala Sudan Türkiye Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin

İşletilmesi(2013)
 Abu Gute İhtisas Hastanesi Modernizasyonu(2013)
 Sudan Sağlık Bakanının Türkiye Ziyaretinin Desteklenmesi(2007)
 Sudan Kuzey Eyaleti Sosyal İşler Bakanı’nın Türkiye Ziyaretinin
Desteklenmesi(2007)
 Hartum Valisinin Türkiye Ziyaretinin Desteklenmesi(2007)
 IDP Kamplarında Sosyal Yaşam Alanları Oluşturulması(2007)
 IDB Kamplarındaki Çocuklara Kıyafet Yardımı(2007)
 Sudan Kızılayı’na Destek(2009)
 Sudan Emniyet Kuvvetlerinin Sağlık Alanında Ülkemizde Eğitimi
(2011)
 Sudan Devlet Arşivleri Izmanlarının Ülkemizde Eğitimi (2011)
 Sudan Başbakanlığı ile İşbirliği (2012)
 Sudan’da Tek Hazine Hesabı Sisteminin Kurulması(2012)
 Emniyet Genel Müdürlüğü Kapasite Geliştirme Programı(2013)
C- İnsani Yardımlar
 Sudan’a Muhtelif Giyim Eşyası Gönderilmesi(2005)
 Idb Kamplarında Yaşayan 300 Aileye Gıda Ve Çeşitli Malzeme Yardımı
(2007)
 Darülaceze’ye Malzeme Yardımı(2007)
 Afrika Birliği’ne Hibe Edilen İlaçların Sevkıyatı(2007)
 Sel Felaketinden Etkilenen Beyaz Nil Eyaletine Acil Tıbbi
Yardımlar(2007)
 Mavi Nil Ve Yukarı Nil Eyaletlerine İnsani Yardım (2011)
 Sudan’a Yönelik Kurban Organizasyonu(2012)
 Sudanlı Selzedelere Gıda Ve 360 Çadır (2013)
D-Diğer Sosyal Altyapılar Ve Hizmetler
 Sudan Sivil Savunma Teşkilatı’na Hibe Edilen Kurtarma Aracının
Nakliyesi(2007)
 Çevik Kuvvet Eğiticilerinin Uygulamalı Eğitimi (2007)
 Suakin Limanındaki Osmanlı Gümrük Binası Restorasyonu(2008)
 Suakin'de Bulunan Osmanlı Gümrük Binası ve 2 Adet Caminin
Restorasyonu (2010)
 Sudanlı Engellilere Cihaz Desteği (2010)
 Yetim Ailelerine Üretim Malzemesi Desteği (2010)

 Niyala Yetimler Yurduna Malzeme Desteği (2011)
 Kurban Kesim Organizasyonları Konusunda Eşgüdüm Sağlanması
(2011)
 Ramazan Ayında Gıda Paketi Dağıtımı (2011)
 Soba İstanbul Yetimler İlköğretim Okuluna Donatım Desteği (2012)
 Sudan’da 720 Engelliye Cihaz Desteği(2012)
 Kalkınış Dönemi Festivaline Sudan Folklor Ekibinin Katılımına
Destek(2012)
 Konya Gıda- Gıda TEK 2009 Fuarı
 Osmanlı Camisi Şadırvan İnşası(2009)
 Gönüllü Genç Sosyal Liderler Programı(2013)
E- Üretim Sektörleri
 Türkiye-Sudan Tarımsal İşbirliği Eğitim Programı (TÜSEP)(2008)
 Salgın Hayvan Hastalıkları ile Mücadele Teknikleri ve Hastalık Teşhisi
Konularında Sudanlı Veteriner Hekimlerin Eğitimi(2008)
 Sürdürülebilir Toprak Yönetimi Konusunda Eğitim(2008)
 Şeker üretimi Konusunda Çalışma Ziyareti(2009)
 Darfurlu Çiftçilere Tohum Desteği (2010)
 Sudanlı Veteriner ve Uzmanların Eğitimi (2010)
 TÜSEP 3. Aşama Eğitim Programı (2010)
 Darfur Bölgesinin Geliştirilmiş Tohum Üretimi Yoluyla Kalkınmasına
Destek (2011)
 Menagil Genetik Kaynaklar ve Sperma Üretim Merkezinin Tefrişi(2012)
 97 Veteriner Hekime Gıda ve Yaşam Güvenliği Destekleme
Eğitimi(2012)
 Darfurlu 155.000 Çiftçiye Tohum ve Tarımsal Ekipman Desteği(2012)
 Sudanlı Uzmanların Gıda Üretimini Geliştirme Konusunda
Eğitimi(2007)
 Darfurlu 60.000 Çiftçiye Muhtelif Tohum (2013)
 Sudan-Türk Genetik Kaynaklar ve Sperma Üretim Merkezi(2013)
2-Sanayi
 Pamuk Kalitesi ve Standartları Konulu Uluslararası Çalıştaya
Katılımın Desteklenmesi(2007)
 Sudanlı Uzmanlara Yönelik Dış Ticaret Bilgilendirme Programı(2008)
 Afrika Teknoloji Kenti Uzmanlarına Teknoloji Kenti Eğitimi(2012)

F-Çoklu Ve Çakışan Sektör
 Sudan Türkiye Sürekli Eğitim Merkezinde Dış Ticaret Eğitimi
 Teknolojik Öngörü Seminerine Katılımın Desteklenmesi
 Şehir Planlama Eğitim Programı(2013)
 Sudan Sevakin Adasında Bulunan Eserlerinin Restorasyonu(2013)44
TUNUS
Tunus’ta bulunan Tika koordinasyon merkezinin adresi;
47, MUHAMAD V. Belvedere 1002 Tunıs, Tunisa
Tel: (00216)71908632
Faks: (00216)71908332
e-posta: tunus@tika.gov.tr 45
Tunus hakkında bilgilendirme yapacak olursak;
Tunus (Arapça: ‫,تونس‬ Tūnis) Tunus'un başkenti ve Tunus vilayetinin merkezi
olan şehirdir. 2004 yılı verilerine göre nüfusu 728,453 kişidir. Büyük
yerleşim alanı ile birlikte nüfusunun 2 milyona çıktığı sanılmaktadır.
Tunus'ta bulunan üniversiteler:
 Tunis El Manar University
 Tunis University
 Carthage University
 University of Ez-Zitouna
 Tunisia Private University46
Tika’nın gerçekleştirdiği faaliyetleri listeleyelim.
1- Eğitim
 Sadıki Lisesine Bilgisayar ve Fizik-Kimya Laboratuvarı
 Ulusal Kamu Yönetimi Okulundan 28 Üst Düzey Yöneticinin Ülkemizi
Ziyaretine Destek
 Yurt Binası ve Etüt Salonlarının Donanımı (2013)
46 https://tr.wikipedia.org/wiki/Tunus (ErişimTarihi:22.07.2015)

2- Sağlık
 Tunuslu 15 Hastanın Ülkemizde Tedavi Edilmesi
 Tunus’a 4 Adet Tam Donanımlı Hasta Ambulansı
 10 Tunuslu Diplomata Yönelik Eğitim Programı
 Tunus-Türkiye Kalkınma İşbirliği Programı
 Tunus İçişleri Bakanlığına 292 Adet Araç Temini
 Tunus İdari Yapıların Güçlendirilmesi Programı(2013)
 Tunus Adalet Akademisi Kapasite Artırımı(2013)
 Acil Müdahale Genel Müdürlüğü İzleme Merkezi (2013)
 Acil Durum Yönetimi ve Sivil Savunma Eğitimi(2013)
 Mahalli İdareler Eğitim Programı (2013)
 Tunus Belediyecilik Kapasite Geliştirme Programı(2013)
C-Diğer Sosyal Altyapılar Ve Hizmetler
 Burç el-Salihi Beldesinde Sağır ve Dilsizler İçin Bilgisayar Laboratuvarı
Kurulması
 Tunus Ulusal İstatistik Enstitüsü’nün Güçlendirilmesi (2013)
D- Ekonomik Altyapılar Ve Hizmetler
1-İletişim
 Tunus’un Başkentinde Radyo Kurulması
E- Üretim Sektörleri
1- Sanayi
 Tekstil Atölyesi ve Sürekli Eğitim Merkezi(2013)
 Yöresel Tabun Ekmeği Fırını Kurulumu (2013)
2- Balıkçılık
 Gabes-Ganuş Balıkçılık Projesi 47

YEMEN
Yemen’de bulunan koordinason merkezi adresi;
Fajju Attan Street Behind Kimmeti’l-A’râs, in front of Grammer School San'a
/ Yemen
e-posta: sana@tika.gov.tr
Aden İrtibat Ofisi E-posta: aden@tika.gov.tr 48
San’a hakkında bilgilendirme yapacak olursak şunları söyleyebiliriz.
San'a Yemen'in başkentidir. 2005 yılında, şehir nüfusu 1.937.451'dir.
San'a da bulunan Üniversiteler:
 Sana'a University
 Iman University
 Queen Arwa University49
Tika’nın gerçekleştirdiği faaliyetleri listeleyecek olursak şunları söyleyebiliriz.
1- Eğitim
 Türk-Yemen Meslek Enstitüsüne Hibe Edilen Donanım ve Mobilya
Malzemelerinin Montaj İşlemlerinin Yapılması
 Celal Bayar Üniversitesinin Beyt ElTürki Okuluna Kırtasiye Yardımı
 Yemen-Türk Mesleki Eğitim Enstitüsü (2013)
 Yemen Orta ve Yükseköğretim Sınav Teknolojisinin Geliştirilmesi
(2013)
2-Sağlık
 Sana, Taiz ve Hadramut’ta 3 Adet Diyaliz Merkezi Kurulması
 Yemen Sağlık Bakanlığından 30 Personele Eğitim
 80 Yemenli Hastanın Ülkemizde Tedavisi
 Yemen’e 2 Adet Ambulans
 Aden Mobil Sahra Hastanesine Jeneratör(2013)
 80 Yemenli Hastanın Tedavisi(2013)
49 https://tr.wikipedia.org/wiki/Yemen (ErişimTarihi:22.07.2015)

 Yemen’deki E-Devlet Çalışmalarına Destek
 Yemen Yargı Mensupları Tecrübe Paylaşım Program(2013)
 Yemen’e Yönelik E-Devlet Programı(2013)
 Yemen Belediyecilik Faaliyetlerinde Kapasite Artırımı (2013)
 Yemen Mahalli İdareler Eğitim Programı(2013)
 Yemen-Türk Kalkınma Vakfına Elektronik Malzeme ve Mobilya (2013)
C- İnsani Yardımlar
 Hudeyde, Taiz, Sana ve Aden’de 400’den Fazla Aileye Gıda Yardımı
D- İletişim
 Yemen Radyo Televizyon Kurumu Tecrübe Paylaşım Programı50
BÖLÜM III:
AFRİKA ve TÜRKİYE İÇİN İMKÂNLAR
1. AFRİKA ÜLKE BİLGİLERİ
1.1. Ülke Bilgileri
1.2. Genel Bilgiler
CEZAYİR
Kuzeyinde Akdeniz, kuzeydoğusunda Tunus, doğusunda Libya,
güneyinde Nijer ve Mali, güneybatıda Moritanya, batıda Fas ile çevrili olan
2.381.741 km2 yüzölçümüyle Sudan’dan sonra Afrika’nın ikinci büyük
ülkesi. Kuzeybatı Afrika’da yer alan Cezayir’in Akdeniz’de 1025 km
uzunluğunda kıyısı vardır.
Fransa sömürgesi olduğu senelerde buraya yerleşmiş bulunan Avrupalıların
pekçoğu bağımsızlıktan sonra ülkelerine dönmüşlerse de halen önemli
miktarda Avrupalı vardır. Ülkenin asıl yerlileri olan Berberilerin bir kısmı
göçebe hayatı yaşar. Halkının hemen hemen tamamının Müslüman olmasına
ve Arapça konuşmasına rağmen ulaşılması zor olan kuytu yerlerde yaşayan
Berberiler çok eski çağlardan beri gelen gelenekleriyle Fenike menşeli bir
alfabeye sahip dillerini devam ettirmektedir.
* Cezayir Osmanlı Devleti 'nin hakimiyetine de girmiştir.

AFRICA(TIKA COUNTRIES)

Recommended

Recommended

More Related Content

Featured

Featured (20)

AFRICA(TIKA COUNTRIES)