Na lekcję informatyki

1. Jesień – czas infekcji
Profilaktyka antywirusowa

2. Co to jest wirus komputerowy?
Wirus komputerowy to nic innego jak program
komputerowy, stworzony do niszczenia bądź
uszkadzania danych, zakłócania pracy komputera,
powodowania jego niecodziennych,
nieprzewidywalnych zachowań.
Wirus komputerowy ma możliwość produkowania
swych kopii w innym programie, przy jednoczesnej
zmianie kodu tego programu.

3. Wirusy komputerowe pojawiły się wraz z
upowszechnieniem się komputerów i, co za
tym idzie, wiedzy o nich. W dobie
powszechnej komputeryzacji każdy z nas
narażony jest na ich atak.

4. Rodzaje wirusów
Makrowirusy infekują szablony
dokumentów, tworzone w pakietach typu
Microsoft Office. Dzieje się tak, ponieważ
programy te zaprojektowane zostały, w celu
ułatwienia pracy, w oparciu o tak zwane
makra. Makra zaś mogą zostać
wykorzystane do replikowania się wirusów.

5. Rodzaje wirusów
Wirusy plikowe infekują pliki wykonywalne
danego systemu operacyjnego, poprzez
dołączenie swojego kodu do kodu innego
programu.
Wirusy BIOS-owe niszczą BIOS danego
komputera.

6. Rodzaje wirusów
Bomba logiczna jest rodzajem wirusa,
aktywującym się w, określonych przez
twórcę, warunkach, np. określonego dnia, o
określonej porze, po uruchomieniu danego
programu, po połączeniu się z Internetem,
po zalogowaniu się danego użytkownika, po
osiągnięciu określonej liczby uruchomień
komputera, etc.

7. Rodzaje wirusów
Koń trojański to rodzaj wirusa nie bez
przyczyny posiadający swą mitologiczną
nazwę. Głównym celem konia trojańskiego
jest umożliwienie osobie trzeciej dostępu do
komputera, a nawet pełnego przejęcia nad
nim kontroli.

8. Rodzaje wirusów
Robaki wymykają się klasycznym
definicjom wirusów. W przeciwieństwie do
tradycyjnie rozumianych wirusów, nie
potrzebują one bowiem nosiciela. Robak to
najczęściej fragment kodu, posiadający
zdolność samopowielania się i
rozprzestrzeniania we wszystkich sieciach
podłączonych do zarażonego komputera.

9. Prawdopodobne objawy infekcji
• otrzymywanie komunikatów z zapory sieciowej, informujących
o podjęciu przez wybrane aplikacje prób połączenia się z
Internetem, mimo że nie inicjowałeś takich czynności
• nagłe i nieuzasadnione pojawianie się melodyjek lub
pojedynczych dźwięków
• błędy pojawiające się przy ładowaniu systemu operacyjnego
• nieuzasadnione uruchamianie się programów na komputerze
• nieuzasadnione otwieranie lub zamykanie się szuflad
napędów optycznych
• częste występowanie błędów, zawieszanie się systemu
• spowolnienie pracy komputera
• znikanie plików i folderów lub zmiana ich zawartości

10. Oczywiście, niemal każdy z tych objawów
może sygnalizować także problemy
sprzętowe. Nie zaszkodzi jednak, w
przypadku występowania powyższych
problemów, przeprowadzić pełnego skanu
komputera.

11. Jeśli więc twój komputer zachowuje
się nieprzewidywalnie
• Odłącz komputer od Internetu.
• Spróbuj uruchomić komputer z dysku
twardego.
• Jeśli uruchomienie systemu z dysku twardego
jest niemożliwe (występuje błąd przy starcie),
uruchom system w trybie awaryjnym lub przy
użyciu dysku startowego.
• Uruchom program antywirusowy.
• Wykonaj pełne skanowanie systemu.

12. Jak chronić komputer przed
wirusami
1.Zainstaluj program antywirusowy.
Program antywirusowy jest niezbędny, gdy dojdzie do
infekcji komputera. Pozwoli ci on namierzyć, rozpoznać i
usunąć szkodliwe oprogramowanie.
Nie musisz od razu kupować programu antywirusowego.
Producenci udostępniają na swoich stronach testowe
wersje, dzięki którym będziesz mógł zdecydować, który
antywirus odpowiada ci najbardziej. Istnieje także wiele
dobrych darmowych programów antywirusowych

13. Jak chronić komputer przed
wirusami
2. Zainstaluj zaporę sieciową.
Zadaniem zapory sieciowej jest
uniemożliwienie wirusom przedostanie się
do twojego komputera. Jest niezbędna, gdy
jesteś podłączony do Internetu. Zapory
sieciowej nie należy jednak wyłączać, nawet
jeżeli w danym momencie nie łączysz się z
siecią.

14. Jak chronić komputer przed
wirusami
3. Regularnie aktualizuj bazy danych
wirusów i skanuj dysk.
Programy antywirusowe zawsze
przypominają użytkownikowi o niezbędnych
aktualizacjach. Postępuj zgodnie z ich
wskazówkami. Raz na tydzień, czyli mniej
więcej po każdej kolejnej aktualizacji bazy
danych wirusów, wykonuj skan systemu.

15. Jak chronić komputer przed
wirusami
4. Nie instaluj kilku programów antywirusowych i
zapór sieciowych na jednym komputerze.
Instalowanie kilku antywirusów i zapór sieciowych
wcale nie poprawi bezpieczeństwa twojego
komputera. Wręcz przeciwnie – może wywołać
wiele niepożądanych zachowań systemu.
Obecność kilku firewalli może na przykład
całkowicie zablokować dostęp do Internetu.
Programy antywirusowe mogą natomiast
wzajemnie się zwalczać.

16. Jak chronić komputer przed
wirusami
5. Regularnie aktualizuj oprogramowanie.
Nowe wersje oprogramowania są nie tylko bardziej
funkcjonalne, ale i bezpieczniejsze.
6. Zwracaj uwagę na źródło oprogramowania.
Dostępne w Internecie oprogramowanie ściągaj
tylko z zaufanych stron.

17. Jak chronić komputer przed
wirusami
7. Nie otwieraj załączników mailowych od
nieznanych nadawców.
W załącznikach kryć się mogą konie trojańskie.
Częstą praktyką jest także wysyłanie tak zwanych
łańcuszków, zawierających rzekomo porady
dotyczące ochrony komputera przed wirusami.
Przed wcieleniem tych porad w życie należy
zawsze sprawdzić ich autentyczność.

18. Jak chronić komputer przed
wirusami
8. Nie bagatelizuj komunikatów firewalla i
programów antywirusowych.
Nie odpowiadaj mechanicznie na zapytania
firewalla. Zawsze dokładnie czytaj ich treść.

19. Wirusy komputerowe, które
zmieniły świat
Raz na jakiś czas świat staje w obliczu
globalnej katastrofy, która paraliżuje miliony
komputerów. Oto kilka wirusów z kategorii
‘naj’, które wyryły się na stałe w naszej
pamięci.

20. Wirusy komputerowe, które
zmieniły świat
10. Chernobyl
Przypuszczalne pochodzenie: Tajwan
Rok: 1998
Straty spowodowane przez wirusa Chernobyl (znanego
także pod nazwą CIH) szacowane są na ponad 80
milionów dolarów. Celem jego ataków były komputery
pracujące na Windows 95, 98 oraz ME. Jego desktrukcyjne
działanie polegało na nadpisywaniu zawartości twardego
dysku i utrudniało uruchamianie systemu operacyjnego.
Swoją nazwę wirus zawdzięcza pojawieniu się w dniu
rocznicy wybuchu w ukraińskiej elektrowni jądrowej.

21. Wirusy komputerowe, które
zmieniły świat
9. Blaster
Przypuszczalne pochodzenie: Chiny
Rok: 2003
Frustracja spowodowana słabą kondycją zabezpieczeń systemowych
może mieć różne oblicza. Jedno z nich to właśnie Blaster. Wirus, który
wykorzystywał komputery z Windows 2000 oraz Windows XP do
skoordynowanego ataku na witrynę Windowsupdate.com w celu jej
zablokowania. Przekaz był dość jasny i zawarty w kodzie szkodnika:
Billy Gates why do you make this possible? Stop making money and fix
your software! (Billy Gatesie, czemu na to pozwalasz? Przestań klepać
kasę i napraw swoje oprogramowanie!). Co ciekawe, 18-latka
odpowiedzialnego za przeprowadzenie ataku aresztowano w
Minnesocie.

22. Wirusy komputerowe, które
zmieniły świat
8. Netsky
Przypuszczalne pochodzenie: Niemcy
Rok: 2004
Netsky stał się jednym z najczęściej występujących na
całym świecie robaków internetowych. Rozpowszechniany
za pomocą poczty elektronicznej, miał być narzędziem w
cyberwojnie pomiędzy jego twórcą, 18-letnim Svenem
Jaschanem, a autorami innych wirusów (Bagle oraz
Mydoom). W treści kodu pojawiały się niewybredne słowa
pod ich adresem, a Netsky mógł w niektórych wypadkach
usuwać Bagle'a oraz Mydooma z systemu. Sam raz na
jakiś czas powodował dokuczliwe piszczenie i buczenie
komputera.

23. Wirusy komputerowe, które
zmieniły świat
7. Explorer.zip
Przypuszczalne pochodzenie: USA
Rok: 1999
Skutki działania robaka internetowego Explorer.zip okazały
się najbardziej dotkliwe dla użytkowników pracujących z
dokumentami pakietu Office (Worda, Excela oraz
PowerPointa). Pliki tego typu po prostu znikały z twardych
dysków. Explorer.zip mógł się poszczycić inteligentną
metodą rozszerzania swojego zasięgu w internecie.
Wyszukiwał wiadomości pocztowe i automatycznie na nie
odpowiadał używając oryginalnego tytułu (oczywiście z
niepozornym załącznikiem w środku).

24. Wirusy komputerowe, które
zmieniły świat
6. Stuxnet
Przypuszczalne pochodzenie: Iran
Rok: 2010
Niektórzy z pewnością dostali w ubiegłym roku palpitacji
serca na wieść o robaku, który zaatakował komputery w
świeżo uruchomionej irańskiej elektrowni atomowej.
Temperaturę podniosły dodatkowo doniesienia brytyjskiej
telewizji Sky News, jakoby kod robaka niemal natychmiast
trafił na informatyczny czarny rynek. Stuxnet uzyskał miano
atomowego wirusa i zdaniem ekspertów wyznacza start
nowej ery zagrożeń.

25. Wirusy komputerowe, które
zmieniły świat
5. Mydoom
Przypuszczalne pochodzenie: Rosja
Rok: 2004
Przed wami jeden z najszybciej rozprzestrzeniających się
robaków internetowych w historii. Oczywiście, nie byłoby to
możliwe dzięki poczcie elektronicznej i spamerom, którzy
przyczynili się do szybkiej dystrybucji Mydooma. W treści
wiadomości umieszczono nawet stosowne
przeprosiny: Andy, I'm just doing my job. Nothing personal,
sorry (Andy, ja tylko wykonuję swoją robotę. Wybacz, ale to
nic osobistego). Mydoom pozwalał na zdalne przejęcie
kontroli nad zainfekowaną maszyną. Niektóre z nich
atakowały strony internetowe (między innymi Microsoftu).

26. Wirusy komputerowe, które
zmieniły świat
4. Nimda
Przypuszczalne pochodzenie: nieznane
Rok: 2001
Do tej pory Nimda pozostaje jednym z najbardziej
skomplikowanych technicznie wirusów w historii. Do
replikacji wykorzystywał aż pięć różnych metod, a po
dostaniu się do komputera lub serwera skutecznie
uniemożliwiał pracę. Tworzył konto z uprawnieniami
administratora, nadpisywał dane na twardym dysku oraz
ustawienia sieciowe. Co ciekawe, nie wymagał otwierania
lub uruchamiania jakiegokolwiek pliku.

27. Wirusy komputerowe, które
zmieniły świat
3. Melissa
Przypuszczalne pochodzenie: USA
Rok: 1999
Nazwany na cześć egzotycznej tancerki z Florydy, obrał
sobie za cel dokumenty edytora Word, arkusza
kalkulacyjnego Excel oraz pliki klienta pocztowego Outlook.
W samych Stanach Zjednoczonych dotkniętych zostało nim
ponad milion komputerów. Melissa to jeden z pierwszych
wirusów rozpowszechnianych za pomocą poczty
elektronicznej. Doprowadził do paraliżu sieci korporacyjne
oraz rządowe. W pewnym sensie wyznaczył początek
nowej ery wirusów oraz przemysłu z nimi walczącego.

28. Wirusy komputerowe, które
zmieniły świat
2. I LOVE YOU
Przypuszczalne pochodzenie: USA
Rok: 2000
Stworzony przez studenta z Filipin, w jedną noc był w
stanie zainfekować miliony maszyn na całym świecie. Na
progu nowej dekady w obliczu wszechobecnej paranoji
związanej z efektem roku 2000, wirus pobierał trojana,
który poszukiwał loginów oraz haseł, jednocześnie
nadpisując pliki i zmieniając ich lokalizację. Panoszący się
pod postacią wiadomości pocztowych z tytułem I Love You
spowodował straty sięgające ponad 10 miliardów dolarów.

29. Wirusy komputerowe, które
zmieniły świat
1. Conficker
Przypuszczalne pochodzenie: Europa
Rok: 2009
Tutaj chyba nie ma zaskoczenia. Infekcje dziesiątek
milionów komputerów oraz serwerów w 200 krajach na
całym świecie zrobiły swoje. Conficker wykorzystuje różne
złożone techniki i jest częściowo wirusem, a częściowo
trojanem. Próbuje zablokować aktualizacje systemowe i
atakuje antywirusa. Największe straty spowodował na
terenie Europy, uderzając między innymi w brytyjskie
ministerstwo obrony, francuską marynarkę wojenną, czy
norweską policję.

30. Android też nie jest bezpieczny