1. 4. Rodzaje zabezpieczeń
Poprzednie rozdziały ukazywały jakie zagrożenia niosą ze sobą wirusy
i spyware a także czym one są i jak funkcjonują. To wszystko po to by je lepiej poznać
ponieważ sekretem do zwycięstwa jest dobre poznanie wroga. Znając postępowanie
przeciwnika(w tym przypadku wirusa) wiemy jaki ruch wykonać i jesteśmy na wygranej
pozycji.
Zostanie tu wytłumaczone jak zabezpieczyć się prawie przed każdym wirusem
a w razie zarażenia w jaki sposób pozbyć się szkodnika bez konieczności formatowania dysku
jak to robi większości użytkowników.
Przed zwykłymi wirusami można się chronić stosując antywirusa i firewalla. Jednakże
nie zawsze to wystarcza. W takim przypadku należy posłużyć sie Spy botem a jeśli i to nie
pomoże to trzeba sięgnąć po większy kaliber czyli zaawansowane oprogramowanie
Hijackthis. Dla początkującego użytkownika narzędzie to może sprawiać problemy. Na
szczęście z pomocą idzie tu wielu profesjonalistów którzy zawsze służą pomocą na
specjalnych forach. Są one całkowicie darmowe a moderatorzy i użytkownicy bardzo mili
i pomocni.
4.1. Antywirusy
Program antywirusowy to złożona aplikacja komputerowa, która ma na celu
wykrywanie, usuwanie oraz zabezpieczanie systemu przed wirusami, robakami
internetowymi, koniami trojańskimi, spyware'm i innymi niebezpiecznymi aplikacjami, jak
również naprawę zainfekowanych już plików systemowych.
Pierwsze wirusy komputerowe jak i zwalczające je antywirusy wyposażone w proste
funkcje powstały niemalże tak samo szybko jak same komputery. Ale dopiero po
rozpowszechnieniu się internetu, wirusy komputerowe stały się tak uciążliwe, że
dotychczasowe programy antywirusowe i inne zabezpieczenia nie potrafiły wykrywać
zagrożeń a tym samym zapewnić należytego bezpieczeństwa komputera. Początkowo
stosowano w programach antywirusowych prostą analizę statystyczną, jednak wraz
z rozwojem komputerów i internetu nastąpił rozwój heurystyki, która jest do dziś obecna

2. w programach antywirusowych.1 W latach dziewięćdziesiątych, gdy internet nie był jeszcze
popularny, aktualizacje bazy wirusów były bardzo rzadko robione. Niestety był to okres zbyt
długi, przez co komputery między czasie były narażone na ataki nowo powstałych wirusów.
Wszystkie dane przechowywane w tym czasie na dysku twardym mogły zostać zainfekowane
przez niebezpieczne robaki internetowe, wirusy, konie trojańskie, spyware i wiele innych
niebezpiecznych aplikacji. W dzisiejszych czasach Internet rozpowszechnił się na taką skalę,
że każdy użytkownik programu antywirusowego może aktualizować aplikacje nawet
codziennie.
Programy antywirusowe często są wyposażone w dwa niezależnie pracujące moduły,
skaner badający pliki na żądanie lub co jakiś czas i służący do przeszukiwania zawartości
dysku oraz monitor, który bada pliki ciągle w sposób automatyczny i służy do kontroli
bieżących operacji komputera.
W ostatnich czasach coraz częściej dochodzi do integracji narzędzi służących ochronie
komputera. Dawniej był to jedynie skaner, który wyszukiwał wirusy, początkowo na
podstawie sygnatur znanych wirusów, a potem także typujący pliki, jako zawierające
podejrzany kod za pomocą metod heurystycznych. Obecnie poza skanerem, monitorem oraz
modułem do aktualizacji sieciowej pakiet antywirusowy zawiera często także zaporę sieciową
moduły kontroli przesyłek poczty elektronicznej i plików pobieranych z sieci, a poza
wirusami chroni też ogólnie przed tzw. malware, czyli różnego rodzaju szkodliwym
oprogramowaniem, oraz chroni prywatności danych użytkownika. Niektóre zawierają też
narzędzia ułatwiające administrację większej ilości stanowisk, co bardzo ułatwia przy
zarządzaniu lokalnymi sieciami firm i organizacji.
1
http://www.antywirus.net.pl/?go=co_to_jest_antywirus

3. 4.1.1. Dostępne Antywirusy
Avast!4:
Rys.4. 1 Avast! 4 Home Edition
Źródło: http://www.avast.pl/
Avast!4 jest dobrym antywirusem z często uaktualnianą baza wirusów, co jest
niezwykle ważne, ponieważ każdego dnia powstają nowe groźne wirusy. Bez takiej ochrony
systemy informatyczne narażone są na zarażenie wirusem.
Rys.4. 2 Interfejs Avasta
Źródło: Opracowanie własne
Ma bardzo ciekawy interfejs, klikając prawym przyciskiem myszki na dowolny obszar
konsoli otwiera się menu z opcjami konfiguracji i skanowania. Może skanować dyski twarde,
dyski wymienne lub wybrane foldery. Do wyboru są również 3 rodzaje skanu: Quick,

4. Standard, Thorough z możliwością zaznaczenia czy mają być skanowane też archiwa
spakowane. Monitoruje wszystkie procesy i otwarte dokumenty, a dzięki specjalnym
modułom, które można konfigurować niezależnie, kontroluje między innymi pocztę, pliki
systemowe, programy P2P (peer-to-peer), komunikatory internetowe czy protokoły pocztowe
SMTP/POP3/IMAP4/NNTP.
Avast ma możliwość integracji z wygaszaczem ekranu. Podczas uruchamiania się
wygaszacza odbywa się specjalne skanowanie stanu integralności plików i budowanie bazy
danych. Baza ta jest robiona raz na 3 tygodnie będąc bardzo pomocna w naprawie
uszkodzonych na skutek infekcji plików. 2
Rys.4. 3 Kwarantanna Avasta
Źródło: Opracowanie własne
Posiada także Kwarantannę, będącym specjalnym folderem zabezpieczonym przez
Avasta magazynującym zarażone pliki. Schowek może przechowywać pliki w 3 grupach:
pliki zarażone (pliki zainfekowane lub objęte takim podejrzeniem), pliki użytkownika (pliki
2
http://www.searchengines.pl/lofiversion/index.php/t16112.html

5. wskazane przez użytkownika) i pliki systemowe (chronione pliki systemowe). Skrzynka
Kwarantanny ze względów bezpieczeństwa nie uaktualnia się ani nie synchronizuje. Avast
cechuje się wysoką wykrywalnością wirusów, wydajnością, niezawodnością i stabilnością.
Dzięki czemu oprogramowanie avast posiada certyfikat ICSA Labs, wielokrotnie zdobywało
wiele prestiżowych nagród.
Avast!4 jest dostępny w dwóch wersjach Home i Profesiona Edition. Avast!4 Home
Edition to w pełni funkcjonalny pakiet antywirusowy przeznaczony tylko dla użytkowników
domowych. Jest on całkowicie darmowy, jednak tylko dla użytkowników wykorzystujących
komputer domowy w celach niekomercyjnych.
Dla firm, instytucji oraz użytkowników używających domowego komputera do prac
zarobkowych przeznaczony jest program avast! Professional Edition. Pakiet Home Edition
nie może być również używany przez instytucje niekomercyjne. Dla organizacji non-profit
(szkolnictwo, służba zdrowia, administracja publiczna, instytucja charytatywne) jest
oprogramowanie avast! Professional Edition z bardzo korzystnymi rabatami.3
W obu wersjach monitoruje on wszystkie procesy i otwarte dokumenty. Dzięki specjalnym
modułom, które można konfigurować niezależnie, kontroluje między innymi pocztę i pliki
systemowe. Avast! Professional Edition wprowadza dodatkowo planowanie i tworzenie
własnych zadań za pomocą harmonogramu, przechowywanie wyników skanowania,
blokowanie skryptów, skanowanie z poziomu wiersza poleceń. Kolejną przydatną funkcją
dostępną tylko w wersji Pro jest aktualizacja wymuszona PUSH, która polega na tym, że na
żądanie specjalistów z ALWIL Software zostaje przesłana przez specjalną wiadomość
pocztową informacja o aktualizacji.
Bardzo dobrym antywirusem jest również Mks_vir jeden z popularniejszych polskich
antywirusów.
3
www.avsoft.pl/pl/avast/15.html

6. Rys.4. 4 Mks_vir
Źródło: Opracowanie własne
Pierwsza wersja programu ukazała się w 1987 r. od tamtej pory jest on systematycznie
ulepszany i poszerzany o nowe bazy wirusów. Wykorzystuje on nowoczesne techniki
i rozwiązania stosowane na całym świecie w walce z robakami, trojanami i wirusami
komputerowymi. Mks_vir jest dedykowaną aplikacją działającą na platformach Microsoft
Windows z serii, 95, 98, ME, 2000, XP, Vista. Składa się z trzech elementów, które wspólnie
współpracując, oferują wysoki poziom bezpieczeństwa. Są nimi rezydentny monitor
antywirusowy, skaner poczty przychodzącej oraz skaner plików oraz dysków. Mks_vir
posiada wbudowany moduł, który pozwala na szybkie aktualizacje baz wirusów. Wersja 2k7
dodatkowo posiada inteligentny Filtr Spamu w pełni współdziałający ze Skanerem Poczty.
Zaporę Sieciową wyposażono dodatkowo w IDS, system wykrywania włamań i możliwość
szczegółowego ustawiania reguł ruchu sieciowego oraz blokowania stron internetowych.
Oprogramowanie MKS jest bardzo znane w Polsce, a także na świecie. Uhonorowano je
wieloma nagrodami na łamach najbardziej prestiżowych magazynów komputerowych, takich

7. jak CHIP, PC WORLD COMPUTER. 4
4.2. Skanery Online
Skanery online działają poprzez strony www, i by je uruchomić należy potwierdzić
zgodne na ściągnięcie pewnych składników z internetu. Działają one poprzez ActiveX, przez
co mogą się uruchomić tylko przez Internet Explorer. Na szczęście są wyjątki skanery takie
jak Trend Micro Housecall czy Panda NanoScan działają poprzez Firefoxa. Program ten
można uruchomić bez konieczności instalacji w systemie. Skaner online przy każdym
uruchomieniu pobiera najnowsze bazy wirusów, dzięki czemu jego skuteczność jest bardzo
wysoka. Skanery mogą posiadać różne funkcje, np. skanujące dyski, pocztę, itd.
Skanery te nie chronią w żaden sposób komputera przed zagrożeniami płynącymi
z korzystania z internetu, tylko umożliwiają odnalezienie i usunięcie wirusów, trojanów,
spywaru i innych niebezpiecznych plików znajdujących się na komputerze. Obsługa Skaneru
Online przeważnie jest bardzo prosta, dla przeciętnego użytkownika komputera. Na końcu
każdego skanowania systemu program wyświetla listę znalezionych, skasowanych lub
wyleczonych plików.
Istnieje wiele skanerów online przedstawię najpopularniejsze.
4
http://dobreprogramy.pl/index.php?dz=2&id=74&mks_vir+2k7+8.0.0+Build+4054

8. Rys.4. 5 Trend MICRO HouseCall 6.5
Źródło: Opracowanie własne na podstawie strony http://emea.trendmicro.com/
Trend Micro HouseCall 6.5 oparty na własnej technologii. Jest bardzo dobrym
i solidnym skanerem, ale niestety jest bardzo powolny. Ma możliwość szukania spyware /
grayware oraz weryfikowania stanu aktualizacji komputera i skan portów. Jego duża zaleta
jest także obsługa alternatywnych przeglądarek, co jest rzadko spotykane wśród skanerów
online wymagających ActiveX występującym tylko w przegądarce Internet Explorer. Można
go, więc uruchomić na Firefox / Mozilli, ale niestety nie na Operze.
Skaner Panda ActiveScan oparty o jej maszynę z technologią TruPrevent. Jest to
bardzo dobry skaner. Skanuje dyski twarde i wymienne, indywidualne foldery i pliki włącznie
z archiwami oraz pocztę. Dostępna jest też opcja heurystyki w poszukiwaniu nieznanych
wirusów. Usuwa trojany, wirusy i robaki. Dodatkowo funkcja jest wyszukiwania spyware ale
niestety nie może ich usuwać.
Arcaonline Jest Polskim skanerem antywirusowym. Skan prowadzony na dyskach
twardych i wymiennych włącznie z ręcznym wybieraniem konkretnej lokalizacji. W opcjach
ma możliwość ustawienia skanowania plików spakowanych i osadzonych, wybrania poziomu
heurystyki oraz zdefiniowanie zachowania skanera w przypadku wykrycia szkodliwych
obiektów. Posiada zdolności dezynfekcyjne. By uruchomić skaner należy w Internet Explorer

9. dodać adres arcaonline do zaufanych Witryn.5
4.2.1. Mini skanery i szczepionki
Są to skrócone wersje będące skanerami na żądanie lub służące usuwaniu
najpopularniejszych zakażeń. Dzięki temu, że są to wersje zminimalizowane nieingerujące
w system, mogą być swobodnie i bez konfliktu uruchamiane przy obecności głównego
programu antywirusowego. Duża ich zaletą jest niezależność od przeglądarki tak jak
w przypadku skanerów online.
Najbardziej popularne mini skanery: ArcaMicroScan jest dyskowym odpowiednikiem
Arca Online z tą różnicą, iż nie trzeba go instalować. Umożliwia szybkie i pełne sprawdzenie
zasobów komputera i wyleczenie ewentualnych infekcji. Lokalizacje skanu jak w większości
skanerów można wybrać ręcznie. W opcjach ma możliwość skonfigurowania skanowania
plików skompresowanych i osadzonych, akcji dla wykrytych plików oraz poziomu
heurystyki. Moduł Monitor jest zarezerwowane dla komercyjnego wydania ArcaMicroScan
Pro. Dostępna też wersja mini Arcaclean do usuwania konkretnych robaków.
MicroWorld Free AntiVirus Toolkit Utility (MWAV) to skrócony skaner,
umożliwiający wyszukiwanie wirusów, spyware, adware, keyloggerów i innych typów
malware. Sporą jego zaletą jest konfigurowalne opcje skanu i tworzenie raportu. Natomiast
wadą jest brak możliwości dezynfekcyjnych. Jedyne co jest udostępnione do czyszczenia, to
usuwanie robaka Brontok. Przydatną funkcją jest również moduł ViewTCP (Przeglądaj porty)
pokazujący aktywność sieciową programów. Posiada możliwość aktualizacji nowych baz
wirusów.
Kaspersky Virus Removal Tool zarówno wykrywa jak i dezynfekuje. Program jest
skanerem na żądanie i jest pozbawiony funkcji ochronnych. Ale jak na darmowy obiekt ma
całkiem sporo opcji konfiguracji skanu. Ma też i swoje wady takie jak brak funkcji
aktualizowania (paczkę trzeba ściągać i instalować za każdym razem od początku, każde
nowe definicje).6
5
http://www.searchengines.pl/lofiversion/index.php/t6694.html
6
http://www.searchengines.pl/index.php?showtopic=18695

10. 4.3. Firewall
Firewall (zapora przeciwogniowa) zabezpiecza sieć i system przed intruzami. Odnosi
się to zarówno do sprzętu komputerowego wraz ze oprogramowaniem, jak i do samego
oprogramowania blokującego niepowołany dostęp do komputera. Pełni rolę połączenia
ochrony sprzętowej i programowej sieci wewnętrznej LAN przed dostępem
z zewnątrz. Najważniejszym zadań firewalla jest filtrowanie połączeń wchodzących
i wychodzących oraz tym samym blokowanie żądań dostępu uznanych za niebezpieczne.
Najczęściej używanymi technikami obrony są: filtrowanie pakietów, czyli sprawdzanie
pochodzenia pakietów i akceptowanie pożądanych, stosowanie algorytmów identyfikacji
użytkownika (hasła, cyfrowe certyfikaty) oraz zabezpieczanie programów obsługujących
niektóre protokoły (np. FTP, TELNET). Również ważną funkcją firewalla jest monitorowanie
ruchu sieciowego i zapisywanie najważniejszych informacji do dziennika. Dzięki czemu
administrator może odpowiednio dokonać zmian konfiguracji. Dobrze skonfigurowana zapora
powinien odeprzeć wszelkie znane typy ataków.7
Zapory ogniowe można podzielić na różne typy. Jednym z zapór sieciowych są zapory
filtrujące, monitorują one wszystkie przepływające przez nią pakiety sieciowe i przepuszczają
tylko zgodne z regułami ustawionymi na danej zaporze. Zwykle w niewielkich sieciach jest
zapora sprzętowa bądź dedykowany komputer z systemem operacyjnym Linux. Obecnie
najczęściej wykorzystywana metoda filtrowania w Linuksie to reguły oparte na iptables.
Dostępne są także zamknięte komercyjne rozwiązania programowe, z których wiele posiada
bardzo wymyślne własności i rozbudowany system konfiguracji oraz pełno możliwych do
zintegrowania rozwiązań, pozwalających nie tylko na analizę i filtrowanie pakietów IP, ale
także na sprawdzanie poprawności pakietów z punktu widzenia wyższych warstw modelu
ISO/OSI a nawet na prowadzenia ochrony antywirusowej.
Oprogramowanie komputerów stacjonarnych udostępnia wybrane porty do połączeń
"z zewnątrz" monitorując ruch, udostępnia także połączenia na zewnątrz komputera
wybranym programom lub usługą. Często zintegrowane z ochroną antywirusową (na przykład
Norton Internet Security). Zapory pośredniczące, wykonują połączenia w imieniu
użytkownika. Pozwalają na zarządzanie i kontrolę, kto i kiedy oraz w jaki sposób korzysta
z usługi FTP.8 Obecnie często firewall jest rozwiązaniem hybrydowym analizującym pakiety
od warstwy łącza danych do aplikacji modelu OSI.
7
http://forum.purepc.pl/index.php?showtopic=235710
8
http://pccentre.pl/article/show/Jak_dziala_firewall/id=13626

11. Zapory ogniowe można podzielić również na Hardware’owe i software’owe.
Hardware’owe zabezpieczenie, które ma na celu zablokować wszelkie próby ataku
z zewnątrz z Internetu i z sieci lokalnej. Zapory hardware'owe wykorzystywany jest głównie
na serwerowniach oraz wszędzie tam, gdzie bardzo istotne jest odpowiednie zabezpieczanie
danych. Niestety, sprzętowe zapory ogniowe są kosztowne najtańsze kosztują około 300
złotych, sprzedawane są przeważnie, jako integralna część routera. Profesjonalne rozwiązania
wiążą się nawet z wydatkiem rzędu kilku tysięcy złotych.
Software’owe (programowe), są powszechnie stosowane. Ich skuteczność przy
blokowaniu nieautoryzowanego dostępu do domowego komputera jest wystarczająca dla
małych firm i zwykłych użytkowników. Dobrą jego cechą jest zamykanie otwartych portów,
dzięki czemu spada ryzyko ustawienie na nich trojanów, bądź tez exploitacja. Niewątpliwą
9
zaletą rozwiązań programowych jest również ich niska cena. Dostępne są również wersje
darmowe, które nie odbiegają zbytnio jakością firewallom jednakże lepiej używać ich
wyłącznie do użytku domowego.
4.3.1. Najczęstsze zagrożenia przed którymi chroni firewall
Firewall chroni przed wieloma atakami z zewnątrz. Atak typu pingflood polega na
„bombardowaniu” komputera pakietami ICMP o większej niż dozwolona wielkości (tzn.
większej niż 65 536 B). Do ich wysyłania wykorzystywany jest program ping. W efekcie
zaatakowany komputer (lub serwer) może zostać mocno obciążony lub nawet może
samoczynnie uruchomić się ponownie.
Skutki ataku typu land mogą być takie same, jak opisanego wyżej pingfloodu. Sam
przebieg jest jednak inny. Agresor wysyła sfałszowany pakiet, w którym adres IP komputera-
adresata jest taki sam, jak numer IP nadawcy. Zaatakowany komputer próbuje odpowiedzieć
na otrzymaną informacje jednak, ponieważ sfałszowano adres nadawcy, łączy się on z samym
sobą. Dochodzi w efekcie do zapętlenia czynności odbierania i odpowiadania na żądanie.
Innym zagrożeniem jest Smurf Attack charakteryzuje się tym, że do sieci kierowanych
jest wiele pakietów protokołu ICMP, których adres zwrotny został zastąpiony adresem
rozgłoszeniowym (tzw. broadcast). W wyniku tego wszystkie komputery znajdujące się w
9
http://pccentre.pl/article/show/Jak_dziala_firewall/id=13626

12. danej sieci zaczynają odpowiadać na otrzymaną informację. Atak wpływa na ilość
generowanego, niepotrzebnego ruchu. Może doprowadzić do zablokowania serwera.
Do zagrożeń również można zakwalifikować skanowanie portów, które często
zapowiada kolejne (na przykład próbę zainfekowania komputera koniem trojańskim lub
robakiem). Cracker skanuje komputer w celu wykrycia wolnych portów, przez które możliwe
będzie „wszczepienie” złośliwego kodu, lub aby zebrać nieco informacji na temat sposobu
wykorzystania sieci. 10
4.3.2. Dostępne Firewalle
Ashampoo FireWall
Rys.4. 6 Ashampoo FireWall
Źródło: opracowanie własne
10
http://pccentre.pl/article/show/Jak_dziala_firewall/id=13626

13. Ashampoo Firewall jest bardzo dobrą i znaną zapora ogniową przeznaczona dla
systemem Windows XP oraz 2000. Zapewnia ona doskonałą ochronę, monitorując wszystkie
procesy zachodzące w sieci. Przed każda próbą połączenia z internetem dla jakiejkolwiek
aplikacji użytkownik musi zaakceptować połączenie. Dzięki czemu można monitorować,
które aplikacje korzystają z internetu. Sam interfejs jest bardzo przejrzysty, menu jest
czytelne z dobrze dobraną grafiką. W każdej z zakładek dostępne są przydatne opcje.
Użytkownik może w łatwy sposób zablokować wybraną aplikacje, porty, itd. Dostępne są
między innymi statystyki ruchu w sieci oraz szczegółowe logi. Konfiguracja programu jest
bardzo prosta niesprawiająca problemu przeciętnemu użytkownikowi.
Rys.4. 7 Reguły w Ashampoo FireWall
Źródło: Opracowanie własne

14. Program zawiera zakładkę “Reguły”, w której użytkownik może ustawiać dostęp do
Aplikacji. Można ustawić pełny dostęp danej aplikacji lub nawet całkowicie zablokować,
dzięki czemu można lepiej chronić komputer. Często Firewall sam pyta użytkownika czy
pozwolić działać danej aplikacji. W zakładce Statystyki można sprawdzić, jakie połączenia są
dokonywane ile z nich jest dopuszczanych a ile blokowanych przez firewall. Znajdują się tu
również informacje o najczęściej dopuszczanych i blokowanych programach. Kolejna
zakładka zawiera dziennik informujący o wszystkich próbach łączenia się Internetem.
Przedstawia typ połączenia, dokładny czas i date, rodzaj aplikacji próbującej nawiązać
połączenie oraz port i adres IP. Ashampoo firewall ma jeszcze wiele innych przydanych opcji
takich jak Informacje o aktualnie aktywnych procesach, czy różne ogólne ustawienia zapory
ogniowej. Dzięki tym wszystkim zaletą uważam go za najlepszego firewall’a dla zwykłego
użytkownika.
Inną bardzo dobrą zaporą sieciową jest firewall ZoneAlarm. Jest on jednym
z najpopularniejszych programów, służący do zabezpieczenia komputera przed różnego
rodzaju atakami, z sieci lokalnej oraz Internetu. Używany jest w komputerach mających
dostęp do sieci poprzez modem, DSL, Tl, T2, ISDN, Cable itp. Poprzez ustawiania poziomu
zabezpieczenia można zadecydować jak będzie widziany komputer w sieci, jeśli ustawione
jest na Wyskoki Poziom Zabezpieczenia komputer nie będzie widoczny w Internecie, dzięki
czemu włamanie się cracker'ów do komputera jest prawie niemożliwe. Poziom Zabezpieczeń
umożliwia zablokowanie z góry dostępu do komputera bez ustawianie portów i protokołów,
co często sprawia duże problemy przeciętnemu użytkownikowi. Przed uruchomieniem
każdego programu korzystającego z Internetu firewall zada pytanie, czy dany program może
z Internetu korzystać. Aplikacja stale monitoruje zarówno wychodzący jak i przychodzący
ruch sieciowy zapisując je do pliku. W przypadku niebezpieczeństwa potrafi blokować
intruza. Można określić, które programy mają mieć dostęp do sieci, informuje też o wszelkich
próbach dostania się do systemu.
Zone Alarm ma możliwość instalacji opcjonalnego toolbaru Spy Blocker
w przeglądarce internetowej. Aplikacja posiada automatyczne aktualizacje oraz daje
możliwość ochrony poczty e-mail.
Posiada on także opcje zamek internetowy służący do blokowania przesyłania danych
z lub do komputera. Jeśli pasek pod jest koloru zielonego i ma napis unlocked to znaczy, ze
jest udostępniony dostęp do przesyłania i odbierania danych z Internetu na pasku startowym
znajduje się ikona z dwoma poprzecznymi paskami. Jeśli zamiast napisu pojawi się czas
oznacza to, ze jest włączony Automatyczny Zamek mówi ile czasu zostało do zamknięcia

15. przesyłu, odbioru danych. Jeśli pasek jest koloru czerwonego oznacza to, ze przesyłanie,
odbieranie danych zostało zablokowane w miejscu obok godziny ukazuje się "kłódka"
z krzyżykiem. Po raz kolejny, jeśli włączony jest Automatyczny Zamek na czerwonym, pasku
zostaje odliczany czas od zamknięcia Zamka. Aby zobaczyć więcej opcji związanych
z Zamkiem należy kliknąć na przycisk Zamek pod kłódką. W ten sposób pokazują sie
ustawienia zamku internetowego. Tu można ustalić Zamkniecie "kłódki" po określonym
czasie. Jeżeli w Opcjach Zamkniecie zaznaczy się „Pass Lock programs may the Internet”.
Oznacza to, że programom, którym nadaliśmy stale prawo korzystania z Intemetu po
Zaniknięciu "kłódki", ZoneAlarm będzie umożliwiał przesyłanie i odbieranie danych tym
programom. Opcja Wysokie Zabezpieczenie blokuje podczas zamknięcia wszystkie aplikacje
bez wyjątków. Zone Alarm zawsze pyta czy zezwolić nowym aplikacją na połączenie
z Internetem, można zabronić dostępu, zezwolić lub zezwolić na stałe by przy uruchamianiu
tej aplikacji nie pokazywało sie już te same okienko z pytanie. Ale jest jeszcze jeden sposób
by to zrobić wystarczy wejść w okno Programs. Jest to panel kontrolny programów z listą
programów, które już były już kiedyś używane na tym komputerze. Każdemu programowi
można nadać z osobna prawa korzystania do odpowiedniej Strefy. Kolumna Pass Lock
pozwala zadecydować, która z aplikacji może połączyć się z Internetem nawet, jeśli jest
Zamknięta "kłódka". Jest tu także możliwość sprawdzenia informacji o danym programie
wystarczy przytrzymać na chwile myszka na danym programie. Zawiera nazwę programu,
miejsce pliku na dysku, wersje programu, datę utworzenia pliku i rozmiar pliku.
Kolumna Allow Connect pokazuje prawa danego programu do dostępu do Internetu.
Zielony ptaszek zezwala aplikacją na korzystanie z danej Strefy bez pytania się ciągłego
o zezwolenie. Jeżeli jakiś program ma pozwolenie na Strefę Internetową od razu ten sam
program będzie miał zezwolenie w Strefie Lokalnej. Czerwony krzyżyk blokuje dostęp,
a dokładniej nie pyta o zezwolenie dostępu danego programu do odpowiedniej Strefy. Znak
zapytania oznacza, że za każdym razem jak będziemy uruchamiać ta aplikacje będzie się ona
nas pytała o zezwolenie.
Można także zobaczyć, jakie aplikacje są uruchomione i jakie w danym czasie
pobierają dane przez Sieć. Wystarczy spojrzeć na ikonki powyżej napisu Programs. Jeżeli
ikona mruga oznacza to, że przesyła albo odbiera ona dane. Zone Alarm zawiera przycisk
stop wciskając go, automatycznie zostaje zatrzymana praca Internetu. Służy to głownie
obronie przed końmi trojańskimi i innymi programami mającymi naruszyć prywatność
użytkownika. Aby wznowić działanie Internetu wystarczy znów wcisnąć przycisk Stop.
Firewall pokazuje informacje o Ip, porcie, godzinie i dacie próby każdego włamania.

16. Wszystkie próby włamania i inne działania są zapisywane w pliku Zalog.txt 11
Dodatkowo ochrona ZoneAlarm dzieli się na 3 strefy zaufaną (Trusted), internetową
i zablokowaną. Zaufana jak wskazuje sama nazwa obejmuje miejsca sieciowe, z których nie
należy się spodziewać zagrożenia. Po drugiej (internetowej) można się spodziewać
wszystkiego, ale kontaktu z nią nie da się uniknąć. Trzecia (zablokowana) to miejsce
o najgorszej reputacji, tu komputer powinien być szczelnie zabezpieczony. Wobec każdej
z tych stref stosowana jest zupełnie odmienna polityka ochrony.
Rys.4. 8 Strefy w firewallu ZoneAlarm
Źródło: Opracowanie własne
11
http://www.my.link.pl/komputer/art.php?id=212

17. W opcji Firewall w zakładce Zones klikając przycisk Add wybiera się rodzaj
elementu, który można dodać. Tu użytkownik może podać konkretne adresy IP komputerów
w sieci (IP Address), zakresy adresów (IP Range) albo podsieci (Subnet). Jeśli nie zna się
adresu IP serwera www, można wykorzystać opcję (Host/Site) wpisując tam adress serwera,
a firewall automatycznie sprawdzi i zapamięta adres IP.
Rys.4. 9 Pytanie o zezwolenie połączenia
Źródło: Opracowanie własne
ZoneAlarm przechwytuje żądania dostępu do Internetu wszelkich aplikacji,
a następnie pyta użytkownika czy można danej aplikacji go udzielić. Zgoda bądź odmowa
może być udzielona tylko jednorazowo lub na stałe, gdy przed kliknięciem odpowiedzi
zostanie zaznaczone pole wyboru opcji Remember this setting. Listę uprawnień dostępu
programów i usług można dowolnie modyfikować w zakładce Program Control.
Przechodząc do opcji Program Control i klikając Programs otrzymujemy listę
programów, które dotychczas próbowały nawiązać kontakt z siecią. Dostępne są również
informacje o uprawnieniach, jakie posiadają dane aplikacje kolumna Access dotyczy
zezwoleń na dostęp do zasobów sieci, a Server możliwości funkcjonowania jako serwer.
W tych kolumnach uprawnienia definiuje się osobno dla strefy Trusted (zaufanej)

18. i Internet (internetowej). Jeśli chce się zmienić dostęp aplikacji, wystarczy kliknąć ikonę
w odpowiedniej kolumnie oraz strefie, oraz wybrać Allow (zezwalaj), Block (zablokuj) lub
Ask (zapytaj).
Rys.4. 10 Ogólne ustawienia zapory
Źródło: Opracowanie własne
W Firewallu Zone Alarm jest możliwość ogólnego ustawienia zapory. Najlepiej by
w opcjach Firewall na karcie Main suwak ochrony w strefie internetowej był ustawiony na
High, a w strefie zaufanej (Trustem) na Medium. Ustawienie Medium najlepiej zaznaczyć też
dla opcji Program Control na karcie Main. W oknie Alerts & Logs na karcie Log Viewer
można sprawdzić czy zapora ma coś do roboty, zawarte są tam szczegółowy raport z działań
ZoneAlarm.
4.4. Programy antyspyware

19. Spybot - Search & Destroy
Rys.4. 11 Spybot - Search & Destroy
Źródło: Opracowanie własne.
Spybot - Search & Destroy jest najpopularniejszym programem wykrywającym oraz
usuwającym z komputera różnego rodzaju spyware, dialerów, keyloggerów itp. Mimo iż nie
jest to program antywirusowy, wykrywa on również kilka najpopularniejszych trojanów
i keyloggerów. Spyware jest dość nowym rodzajem zagrożeń, którego nie wykrywa jeszcze
większość powszechnie stosowanych programów antywirusowych. Jeżeli w przeglądarce
Internet Explorer pojawiły się nowe paski narzędzi, które same się zainstalowały, jeżeli
przeglądarka się zawiesza lub gdy strona startowa zmieniła się bez wiedzy użytkownika,
najprawdopodobniej zadziałał spyware. Bardzo ważne jest, że SpyBot wykrywa również pliki
cookies, pochodzące z serwisów reklamowych, zbierających dane o użytkownikach. Spybot -
Search & Destroy umożliwia archiwizację dokonanych zmian, jeżeli przez pomyłkę zostanie

20. usunięty nieodpowiedni komponent. Program wyposażony jest również w zneutralizowanego
klienta Cydoor, który zastępuje oryginalny plik, dzięki czemu jego neutralizacja nie powoduje
skutku w postaci zablokowania działania programu, który go zawierał. Dużą zaletą jest fakt,
że program skanuje pamięć podręczną IE, Netscape'a i Opery.12 Po przeskanowaniu dysków
program wyświetla szczegółowe dane na temat wykrytych plików i umożliwia naprawę
wykrytych błędów. Narzędzia mają możliwość przeglądania aktualnie pracujących procesów
wraz z załadowanymi modułami.
Źródło: Opracowanie własne
Rys.4. 12 Ochrona komputera
Program ten nie tylko wykrywa i usuwa, ale także chroni komputer przed różnymi
zagrożeniami. Można go skonfigurować w taki sposób, aby komputer był przez nie
skanowany o dogodnej dla użytkownika porze.
12
http://www.pc-max.pl/?load=shownews&pid=277

21. Rys.4. 13 Pytanie o zmianę w rejestrze
Źródło: Opracowanie własne
Program ten ma również możliwość blokowania ważniejszych zmian w rejestrze przez
różnego typu programy. Użytkownik sam może zdecydować czy zezwolić na zmianę czy
odmówić jej. Spybot-S&D jest całkowicie darmowym i bardzo dobrym programem.
4.5 HiJackThis
HijackThis jest kolejnym programem który walczy z różnymi rodzajami wirusów,
spyware i trojanami. Jest on niezwykle przydatny ponieważ radzi sobie z takimi
przypadkami gdzie zwykły antywirus czy spybot nie daje sobie rady. Niestety pokazuje on
lokalizacje zarówno dobrych plików jak i szkodliwych wirusów przez co bez odpowiedniego
doświadczenia usuwanie szkodników samodzielnie nie jest dobrym rozwiązaniem. Na
szczęście istnieje wiele różnych forum gdzie moderatorzy jak i również doświadczeni
użytkownicy pomagają w przeanalizowaniu loga i dokładnie tłumaczą jak pozbyć się
zagrożeni.
Program jest dość przejrzysty i łatwy w obsłudze. Pierwszą opcją jaką mamy do
wyboru jest scan wraz z możliwością stworzenie loga w notatniku. Po wybraniu tej opcji
system zostaje przeskanowany po czym można usuwać zagrożenia zaznaczając je i wciskając
„fix checked”. Natomiast wybierając drugą opcje dokonujemy tylko scanu bez zapisywania
loga.

22. Program posiada również opcje konfiguracji z czterema oknami Main, Ignorelist,
Backups i Misc Tools.
Rys. 4. 14 HiJackThis
Źródło: Opracowanie własne.
Zakładka Main powinna wyglądać tak jak podałem na rysunku. Dzięki czemu
tworzone są kopie zapasowe w folderze backups wszystkich usuwanych plików. Natomiast
w zakładce Ignorelist można dodawać ignorowane wpisy a w Backups można zarządzać
kopiami zapasowymi . By odzyskać skasowany wpis należ go zaznaczyć i kliknąć „Restore”.
4.5.1 Budowa Loga.
Logo składa się z listy potencjalnych szkodników gdzie każdy ma swój osobny
identyfikator. Nie u każdego użytkownika będą występować wszystkie identyfikatory i nie
trzeba się tym przejmować. Opis identyfikatorów:

23. R0, R1, R2, R3 - Strona startowa / wyszukiwarka / proxy IE
N1, N2, N3, N4 - Strony startowe i wyszukiwarki Mozilli i Netscape'a
F0, F1, F2, F3 - Autostart programów z plików WIN.INI i SYSTEM.INI
O1 - Przekierowania w pliku HOSTS
O2 - BHO czyli Browser Helper Objects
O3 - Paski narzędziowe w IE
O4 - Autostart programów z kluczy rejestru lub folderu Startup
O5 - Ikona Opcji Internetowych niewidoczna w Panelu sterowania
O6 - Opcje Internetowe IE zablokowane przez "Administratora"
O7 - Edytor rejestru Regedit zablokowany przez "Administratora"
O8 - Dodatkowe opcje w menu prawokliku w IE
O9 - Dodatkowe przyciski w głównym pasku narzędziowym lub dodatkowe opcje w menu
"Narzędzia" w IE
O10 - Integracja obiektów z łańcuchem Winsock
O11 - Dodatkowa grupa w Opcjach Internetowych w zakładce Zaawansowane
O12 - Wtyczki Internet Explorer
O13 - Domyślne prefixy IE
O14 - Resetuj ustawienia sieci Web
O15 - Strony www w "Zaufanych Witrynach"
O15 - Zmodyfikowana wartość ProtocolsDefaults
O16 - Kontrolki ActiveX
O17 - Ustawienia DNS
O18 - Extra protokoły i protokoły zmodyfikowane
O19 - Arkusz stylów IE
O20 - AppInit_DLLs Windows 2000/XP/2003/Vista
O20 - Winlogon Notify Windows 2000/XP/2003/Vista
O21 - ShellServiceObjectDelayLoad
O22 - SharedTaskScheduler
O23 - Usługi niestandardowe Windows 2000/XP/2003/Vista