2. - Uznawany we Francji za czołowego socjologa
teoretyka.
- Studiował filozofię w École Pratique des Hautes
Études et Sciences Sociales w Paryżu.
- Nauczał na uniwersytetach w Algierze i Lille
- Po uzyskaniu tytułu profesora socjologii w 1981 r.
został dyrektorem École Pratique des Hautes
Études et Sciences Sociales w Paryżu , gdzie
kierował ośrodkiem socjologii europejskiej.
- w 1981 r. był profesorem College the Frances.
3. Założenia teoretyczne
Zajmował się analizą dyskretnych form za pomocą których władza wnika w
osobiste życie jednostek i cielesne dyspozycje znajdujące wyraz w życiu
codziennym.
Podstawą założeń teoretycznych Bourdieu stanowiło pojęcie habitusu
społecznego.
Wyjaśnia ono w jaki sposób utrwalone nawyki wiążą jednostki z szerszymi
kwestiami społecznymi, w których biorą udział.
Uznawał on jednostki za aktorów społecznych, a habitus to otwarty system
strukturujący dzięki, któremu aktorzy posługują się różnymi strategiami
twórczymi i mogą się odnaleźć w nieprzewidywalnych strukturach społecznych.
Aktorzy dobierają zachowanie do sytuacji społecznej.
Bourdieu chciał wyjaśnić w jaki sposób spontaniczne działania jednostek
dopasowują się do określonych oczekiwań społecznych do tego stopnia, że
podejmują aktywność
4. Rozumienie socjalizacji
Poprzez pojęcie socjalizacji można wyjaśnić w jaki sposób
habitus kształtuje cielesne potrzeby i dyspozycje jednostek.
Wg Bourdieu socjalizacja odnosi się do szkolenia oraz
instruowania dzieci w szerszych strukturach społecznych.
Rozumienie sposobu w jaki habitus wnika w ciało jest podobny
do idei socjalizacji lecz ma większy zakres.
Socjalizacja polega na świadomym uczeniu się jednak Bourdieu
uważa, że nie w ten sposób kształtuje się postępowanie.
Interesują go sposoby w jakie jednostki przekazują pewne
wiadomości w określonych okresach, na skutek czego normy
kulturowe stają się rutynowymi wzorami zachowania
(wycofują się ze świadomości).
5. Pojęcie pola
Pole jest ustrukturyzowaną przestrzenią
pozycji społecznych, w której usytuowana
jest jednostka.
Istnieją różne rodzaje pól: edukacyjne,
ekonomiczne, kulturowe.
Pole przypisuje jednostkom obiektywne
miejsce w szerszym schemacie bytów
społecznych ustanawiając stosunki między
jednostkami i grupami.
6. Kwestia kulturowa- dystynkcja
Bourdieu
Kultura jest wyczuciem wykwintnego sposobu życia,
manier, wyrafinowania lub swobody w interakcjach
społecznych, które ukazują sposób w jaki jednostki
demonstrują społeczne obycie.
Kultywowanie własnego „ja” jest kwestią edukacji, estetyki
i sztuki.
Sformułował pojęcie kapitału kulturowego, które wyjaśnia
sposób w jaki konsumowanie kultury wytwarza
nierówności społeczne oraz jest narzędziem
podtrzymywania dominacji społecznej.
7. Zarzuty wobec teorii Bourdieu
Krytycy kwestionowali adekwatność pojęcia habitusu w
odniesieniu do złożoności doświadczenia społecznego.
Pojecie habitusu przesadnie podkreśla ograniczenie
dyspozycji kulturowej przez struktury społeczne. W ten
sposób zmniejszając zdolność jednostek do negocjowania
oraz przekształcania systemów społecznych.
W swojej teorii Bourdieu nie uwzględniał twórczego charakteru
działania jednostek biorących udział w procesach
społecznych.
Nie zwracał uwagi na rolę czynników ekonomicznych w życiu
społecznym przyznając prymat kapitałowi kulturowemu.
8. Nawiązywał do przemocy symbolicznej, którą
rozumiał jako posiadanie autorytetu społecznego
jedynie przez tych, którzy dysponują kapitałem
kulturowym i symbolicznym.
9. Podsumowanie
Pojęcie habitusu oddaje płynność życia społecznego,
ukazując sposoby w jakie wyuczone nawyki spajają życie
osobiste oraz społeczne.
Habitus jednostki lub grupy społecznej ma charakter
instytucjonalny mający miejce w obrębie „pól”.
Pola są ustrukturowanymi przestrzeniami pozycji, w
których działają jednostki.
W swoich rozważaniach Bourdieu podkreślał sztywność
charakteru habitusu w obrębie którego tworzone są
praktyki społeczne.
10. Literatura
Elliott, Anthony, Współczesna teoria społeczna,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2011.
Szacki, Jerzy, Historia myśli socjologicznej,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2011.