Werkstress

Werkstress
Week van de Werkstress 2014
Door:
Wilma Haveman
Associated partner HMG
www.humanmobilitygroup.nl

Werkstress
Het doel van deze campagne van de overheid, is het voorkomen
van ziekte en ( langdurige) arbeidsuitval door stress.

Cijfers rond werkstress
• Ruim 1 op de 8 Nederlanders heeft vorig jaar last gehad van
klachten vanwege werkstress.
• 31% van het werkgerelateerde verzuim ontstaat door stress
op het werk.
• Werkstress heeft gevolgen voor werkgevers en werknemers
• Te veel stress op het werk kan leiden tot overspannenheid en
burn-out. Het zijn de meest voorkomende beroepsziekten.

Een kijkje achter de schermen
• Als Arbeidsdeskundige en als trainer effectief gedrag heb ik
hier dagelijks mee te maken.

Wat is stress??
• Onder druk of spanning staan.
• Een te groot verschil tussen de draagkracht en de draaglast
van iemand.
• een toestand die als negatief ervaren lichamelijke/
psychische/sociale gevolgen heeft

Realiteit rond stress
• Iedereen heeft te maken met stress veroorzakende factoren
• Persoonlijkheidsfactoren  stress reacties
Ondersteuning
• Met een enkele stressreactie is niets mis
• Met voortdurende stress wel!
•  overspannenheid en burn-out

Stress signalen
• Signalen rond het denken
• Signalen van het lichaam
• Gevoelssignalen
• Veranderend gedrag

Denken
• niet helder kunnen denken
• vergeetachtig
• geen
• creativiteit meer
• besluiteloosheid
• geen gevoel voor humor meer
• denken aan vluchten, weglopen
• voortdurend piekeren

Lichaam
• hoofdpijn
• maagpijn, darmklachten
• klamme handen
• slaapproblemen
• duizeligheid
• rugpijn, stijve nek en schouders
• ‘racend’ hart
• rusteloosheid
• vermoeidheid
• oorsuizen

Gevoel
• overweldigend, machteloos gevoel
• nervositeit
• angst
• boosheid,
• uitbarstingen van woede
• de vertrouwde dingen verliezen hun betekenis
• eenzaamheid
• prikkelbaarheid
• snel huilen, snel overstuur
• zonder reden ineens ongelukkig
• niet in staat voelen om dingen te veranderen

Gedrag
• bazigheid (of klachten van anderen daarover)
• fouten zoeken bij anderen
• dingen niet af kunnen krijgen
• ‘s nachts tandenknarsen
• overmatig
• eten, drinken of roken
• overmatig kauwgom kauwen

Stressveroorzakende factoren
binnen een bedrijf
• Werkdruk zonder invloed
Een grote werkhoeveelheid hoeft geen stress op te leveren,
mits de medewerker in staat is om de druk op te vangen,
bijvoorbeeld door iemand anders in te schakelen. Hetzelfde
geldt voor piekdrukte.

binnen een bedrijf
• Het moet gewoon
Een bedrijfscultuur of teamsfeer waarbij ‘nee’ zeggen
onmogelijk lijkt, is heel stresserend. ‘Moeten’ is relatief, er
kan altijd nog worden gekeken of het echt moet, of het wel
nu moet, of het wel op deze manier moet, of een ander het
wel kan doen.

binnen een bedrijf
• Feedback en nut
Het geeft spanning als je niet zeker weet of je je werk goed
gedaan hebt. Ook horen wat je fout hebt gedaan, geeft
bevrediging, het stelt je immers in staat om het de volgende
keer goed te doen; je krijgt daardoor greep op je werk. Het
werkt veel prettiger als je ziet waar je werk voor wordt
gebruikt, als je weet dat het nut heeft.

binnen een bedrijf
• Sociale veiligheid
Als het werk je niet in staat stelt om met je collega’s te
praten, hetzij door teveel lawaai, hetzij omdat je geen pauzes
krijgt, mis je een belangrijke stimulans. Collega’s zijn een
stressfactor door pesten of seksuele intimidatie.

binnen een bedrijf
• Leiding
De allerbelangrijkste persoon in de stressbestrijding is de
leidinggevende. Een baas die geen vertrouwen geeft, maar
zijn mensen argwanend controleert, of die niet wil luisteren
naar je klachten en naar verbeteringsvoorstellen jaagt het
stressniveau op.

binnen een bedrijf
• Overleg
Overleg op het werk is bedoeld om ieders mening te horen
en beslissingen te nemen die optimaal zijn.
Slecht overleg geeft echter ergernissen en ontneemt de
medewerker het gevoel invloed te kunnen uitoefenen. Het
gebeurt nog wel eens dat medewerkers hun klachten alleen in
de

Stressverookzakende factoren
binnen een bedrijf
• Zieke collega’s
Als het ziekteverzuim stijgt is dat een extra stressbron.
Vanwege het extra werk maar ook door de angstige vraag
‘wie is de volgende die instort?’. De gezonde mensen worden
jaloers (met alle schuldgevoel van dien). Immers: ‘pas als je
ziek bent, wordt er hier naar je geluisterd, maar als je dapper
doorwerkt en de werkdruk in het overleg aan de orde stelt,
krijg je geen gehoor.’

Privé gebeurtenissen die stress geven
 grote verandering in de financiële situatie, ten goede of ten
kwade
 dood van een goede vriend
 veel meer of juist veel minder ruzies met de partner
 losmaken van de ouders
 een schuld van meer dan € 10.000
 afsluiten van een lening of een hypotheek
 uit huis gaan van zoon of dochter
 moeilijkheden met de schoonfamilie
 het boeken van een groot succes (buiten het werk)
 partner begint of stopt met werken buitenshuis
 starten of beëindigen van een studie
 veranderen van levensomstandigheden
 andere gewoonten (bijv. stoppen met roken, lijnen)
 ernstige ruzie met de buren
 verandering van woonplaats
 verandering van school / opleiding
 grote verandering in vrijetijdsbesteding
 verandering in sociale activiteiten (bijv. stoppen met uitgaan i.v.m.
baby)
 een schuld aangaan van minder dan € 10.000
• verandering in slaapgewoonten (bijv. door baby, slaapproblemen,
werk)
 verandering in het aantal familiebezoeken
 verandering in eetgewoonten
 dood van een partner of kind
 echtscheiding
 scheiding van tafel en bed
 gevangenschap
 dood van een ander familielid dan partner of kind
 ernstig persoonlijk letsel of ziekte
 gaan trouwen of samenwonen
 scheiding van de ouders
 ontslag
 echtelijke verzoening na een breuk
 pensionering, vut
 grote verandering in de gezondheid of in het gedrag van een
familielid
 zwangerschap
 seksuele problemen
 komst van een nieuw familielid door geboorte, adoptie of
stiefkinderen

Maatschappelijke invloed
• Technostress / social obesitas
• Het nieuwe werken
• Reorganisatie
• Snelle opeenvolging
veranderingen

Gewetensvraag…..
• Wanneer check jij ‘s ochtends voor het eerst je smartphone?
• Hoe vaak doe je dat per uur?
• Hoe is het smartphone gedrag tijdens vergadering in jullie
bedrijf?
• En als je met iemand in gesprek bent?
• En onder vrienden?
• En tijdens het diner?

Wat onderzoekscijfers
• 35% checkt mail direct bij opstaan (vóór aankleden/ontbijt)
• 12% checkt mobieltje méér dan 10 keer per uur (22-34 jaar)
• 66 % van jongere werknemers vindt het NIET ongepast om tijdens
eten of in gezelschap de mobiel te checken
• 29% geeft aan dat wrijvingen in persoonlijke verhoudingen ontstaan
bij permanente bereikbaarheid
• 43% heeft mobieltje naast hun bed liggen
• 5% wordt elke nacht wakker van smartphone-signalen
• Tijdens Blackberry netwerkstoring 40% MINDER verkeersongevallen

Maatschappelijke invloed
Technostress:
• Elk negatief effect op de attitude, gedachten, gedrag of
lichamelijke fysiologie dat direct of indirect veroorzaakt
wordt door technologie
• ICT-storingen
• Overdosis aan informatie/ informatieverslaving
• Permanente koppeling/bereikbaarheid
• Frequente interruptie van werk door mail- & phone-alerts
• Toename werkdruk door optimalisatie werkproces &
afnemende herstelmogelijkheden.

Gevolgen
Nagenoeg gelijk aan werkstress:
– Chronische vermoeidheid
– Lusteloosheid
– Spierspanning en andere vage lichamelijke klachten
– Concentratiestoornissen
– Stemmingsproblemen
– Burn-out

Ook mogelijk: Technoverslaving
– Dwangmatig gebruik
– Onthoudingsverschijnselen bij stoppen na chronisch
gebruik
– Stijgende onverdraagzaamheid
– Grote kans op terugval

Aanbevelingen
• Bezinning en afspraken over wenselijkheid om altijd en overal
bereikbaar te zijn
• Overleg met werknemers/ advies OR
• Afspraken over bereikbaarheid en doorschakelen van e-mail
buiten kantoortijden
• Beoordeling ergonomische en wetstechnische eisen
• Voorlichting en stress-managementtraining(en)
(Bron: UVA, Technostress, onderzoek i.o.v. FNV, dec 2012)

Invloed stress op verzuim
ook bij aandoeningen die niet stress gerelateerd zijn.
 langduriger verzuim, en tragere terugkeer of terugval

Hoe stress beïnvloeden? 1
• Belasting in de functie aanpassen
– Heeft de medewerker de gevraagde talenten?? (TMA
analyse)
• Belastbaarheid (draagkracht) medewerker verhogen
– Gebruikt de medewerker de eigen passie/ talenten
voldoende?? (TMA analyse)

Hoe stress beïnvloeden? 2
 Stress in uw organisatie meten
 In gesprek gaan met medewerkers over de 6 A’s

Hoe stress beinvloeden? 3
Stress meten
• Bedrijfsonderzoek
• Utrechtse copinglijst
• Carien Karsten: test stresstypes

Hoe stress beïnvloeden 4
Over stress in gesprek gaan
Bespreek met uw collega (s) onderstaande factoren. De 6 A’s
• 1. Welke aspecten dragen bij tot gezond werken binnen uw
organisatie/team
• 2. Welke aspecten vormen op dit moment risico

De 6 A’s
met per A een voorbeeld
• Arbeids Perspectief
•Zekerheid over toekomst van de organisatie
• Arbeids Zingeving
•Trots op eigen werk en eigen team
• Arbeids Verhoudingen
•Pesten, agressiviteit, ongewenste intimiteiten
• Arbeids Inhoud
•Soort en niveau werk afgestemd op talenten (talentmanagement), behoeften, opleiding en
ervaring
• Arbeids Voorwaarden
•Werktijden
• Arbeids Omstandigheden
•Werkomgeving: temperatuur, geluid, meubilair

Balansgesprekken individueel
• Preventief gesprek aangaan: essentieel: goede formulering
aanleiding, dan …LUISTEREN!!!!
• Energiegevers en energievreters in kaart brengen.
• Talentmanagement a.d.h.v. TMA analyse
zie www.humanmobilitygroup.nl/diensten/tma-talent-tools

Tot slot
• Mensen willen nuttig zijn, erkenning krijgen, ergens bij
horen, en gehoord worden – daar komt het op neer bij de
bestrijding van (werk)stress.
• Gebeurt dat onvoldoende, en weet men er geen
compensatie voor te vinden, dan groeit de stress. Als men
slecht kan ontspannen, of er de tijd niet voor neemt, dan
krijgen medewerkers last van stresssymptomen en lopen de
verzuimcijfers omhoog!!!

People & Performance
Blijf op de hoogte via onze social media kanalen:
@HumanMobility

Werkstress

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Werkstress

Similar to Werkstress (20)

Werkstress