1.
Teugels en tegenwichten
Hein Albeda
9 februari Democratic Challenge

2.
Het oog van de meester
• Stemmen?
• Of teugels en tegenwichten
• Welke vormen van tegenwicht
kunnen we gebruiken?
• Welke resultaten geeft dat?

3.
Democratie is geen Voice of Holland
“zonder geweld bestuur wijzigen”
• Karl Popper “I personally call the type of
government which can be removed without
violence ‘democracy’, and the other ‘tyranny’.“
• Democratie gaat over
tegenwicht zonder
geweld….

4.
Wat betekent teugels en tegenwichten
nog meer?
• Woningcorporatie,
• zorgverzekeraar,
• bedrijfsleven,
• zorgaanbieder,
• (buurt)rechter,
• politie
• Huisartsen
• … allemaal hebben ze een deel van de
werkelijkheid in beeld

5.
Democratie gaat over tegenstrevende
machten
• We zijn netter dan anderen en we vinden dat
anderen beter moeten luisteren
• Dat vinden professionals ook ….
• Daarom hebben we instituties als: de rechter,
verkiezingen, rekenkamers, vrije persgaring,
wetenschap
• Dus: niet alleen stemmen,
inspraak, co-creatie, maar ook
controle, vrije nieuwsgaring

6.
Hoe kunnen bewoners de gemeente
dan helpen? ?
• Agenderen onderzoek
• Meekijken naar onderzoek
• Meedoen aan onderzoek, zelf informatie
verzamelen
• Meedoen aan onderzoek informatie verwerken
• Bespreken van uitkomsten
• Bespreken van follow up
• Checken of de follow up ook plaatsvindt
• Delen via social media
• Burgerjournalistiek

7.
Vb: De cirkel van democratie
ipv plannen mee ontwerpen
Raad in de buurt laten
vergaderen,
bewonersinitiatieven,
stadsgesprek,
journalistiek,
hackaton Burgerbegroting,
Wijk-
prestatieafspraak
Interactief beleid
Argu, procesakkoord
Prestatieafspraken
woningcorporaties
Zelfwerkzaamheid,
Groenadoptie,
Voorkeursrecht
maatschappelijk
aanbesteden,
Burgervisitatie,
Bewoners-
rekenkamerlid,
Burgeraudit
Burgerjury,
referendum,
Wijkschouwen,
doedemocrati
e, E-petitie

8.
Het gebeurt elders al lang….
• Bedrijven vragen na afloop van
dienstverlening hoe het was
• Fans worden ingezet om te agenderen
• Arriva: app om kwaliteit te beoordelen
• FBTO: in beroep bij medeverzekerden als je
schade niet vergoed wordt
• Maar: Bedrijven worden wakker als er teveel
klanten overstappen, dat hebben we niet in de
publieke ruimte

9.
Wat is dan mogelijk?
• Burgervisitatie
• Burgerlid van de rekenkamer
• Burgers stemmen over shortlist rekenkamer onderzoek
• Burgers checken schoon, heel en veilig
• Burgerjury over lastige kwesties (energie,
voorzieningen)
• De Tweede Mening als beroepskans in sociaal domein
• Burger snuffelen in de jaarrekening (open government
• Burgerjournalistiek, Hackathon, ….
• Of: taken overdragen aan samenleving of aan markt