2. Բակտերիաները կազմում են նախակորիզավորների
թագավորությունը: Նրանք երկրագնդի հնագույն
«բնակիչներն» են. ծագել են մոտ 3 մլրդ տարի առաջ:
Բակտերիաներին անվանում են նաև մանրէներ:
Տարածված են ամենուր՝ հողում, ջրում, օդում, մարդկանց,
կենդանիների և բույսերի օրգանիզմներում: Դրանց
մեծամասնությունը միակորիզ, մանրագույն, պարզ
կառուցվածքով, անզեն աչքով անտեսանելի օրգանիզմներ
են:
Բակտերիաների հիմնական կառուցվածքային տարրերն
են բջջաթաղանթը, բջջապլազման և նուկլեոիդը: Որոշ
ցուպիկաձև բակտերիաներ ցուպիկի ներսում առաջացնում
են սպորներ և կոչվում են բացիլներ: Սպորները
ձևավորվում են անբարենպաստ պայմաններում, ինչը
տեսակի պահպանումն ապահովող մեխանիզմ է:
Բարենպաստ պայմաններում սպորներն աճում են`
առաջացնելով վեգետատիվ բջիջներ:
3. Բակտերիաներին հատուկ են ակտիվ և պասսիվ
շարժումները: Շատ բակտերիաներ կարող են շարժվել
թարթիչների, մտրակիկների և շարժումն ապահովող
այլ հարմարանքների օգնությամբ: Բջջի մակերևույթի
վրա լինում են 1-ից մինչև մի քանի տասնյակ
մտրակիկներ:
Թթվածնի կարիք ունեցող շարժուն բակտերիաները
շարժվում են դեպի միջավայրի թթվածնաշատ տեղեր:
Քիմիական կազմությամբ բակտերիաները նման են
օրգանիզմի մյուս բջիջներին: Նրանց բջիջը
պարունակում է ջուր (70–85 %), նուկլեինաթթուներ,
սպիտակուցներ, բազմաշաքարներ, ճարպանյութեր,
ամինաթթուներ, անօրգանական աղեր և այլն:
4. Բակտերիաների որոշ տեսակներ՝ ինքնասունները
օգտագործում են անօրգանական ածխածին ,
մյուսները՝ տարասունները ՝ օրգանական
միացություններ: Տարասուն բակտերիաները
բաժանվում են սապրոֆիտների և մակաբույծների:
Ախտածին բակտերիաների համար հեշտ յուրացվող
ածխածնի աղբյուր են օրգանիզմի հյուսվածքային
հեղուկները: Ազոտսևեռող բակտերիաները յուրացնում
են մթնոլորտի ազոտը և մեծ նշանակություն ունեն
Երկրի վրա կյանքի գոյության ապահովման գործում:
Բակտերիաները բաժանվում են 3 խմբի՝ օդակյացներ,
անօդակյացներ և պայմանական անօդակյացներ: Որոշ
բակտերիաներ բույսերի նման կարող են օգտագործել
անմիջապես Արեգակի, մյուսները ՝ քիմիական
ռեակցիաների, իսկ մեծամասնությունը՝ օրգանական
միացությունների փոխարկումների էներգիան:
