1. (Artikel Eef)
KOP:
Eef Wouters: ‘Carrièrewending klinkt frisser dan het puur-Hollandse demotie!’
In Japan is het de gewoonste zaak van de wereld. In België noemen ze het een ‘carrièrewending’ en
in de Engelse taal ‘careerswitch’. Een stap opzij of een stap terug doen in de herfstfase van je
loopbaan om jong talent de ruimte te geven. In Nederland heet het demotie, het tegenovergestelde
van promotie. Eef Wouters, tot eind 2013 directeur HR van de divisie Traffic & Infra, deed dat
onlangs. ‘Ik merk tot mijn verbazing dat ik regelmatig aan collega’s moet uitleggen dat zo’n keuze
heel bewust te maken valt en past bij een levensfase. Demotie roept iets negatiefs op, volledig
onterecht. Ik zie het als een stap vooruit. Vandaar dat de term ’carrièrewending’ mij veel meer
aanspreekt.’
Loopbaan in seizoenen
Daarbij gaat het Eef Wouters (59) niet zozeer om de leeftijd, juist veel meer om de levensfase. Zij
deelt de fases in een loopbaan in op basis van de seizoenen. Zo is de LENTE de ontwikkelingsfase,
waarin groei centraal staat. De ZOMER is de ambitiefase, gericht op prestatie. Niet luieren dus. De
HERFST is de periode van het zoeken naar balans, zinvol bezig zijn staat dan voorop. Tot slot dan de
WINTER, de fase van verdieping met relativeringsvermogen en afgenomen behoefte tot bewijzen.
Eef lacht en zegt: ‘Iedere fase is de belangrijkste als je daar zelf in zit. Zo belangrijk zelfs dat het vaak
moeilijk is voor iemand in een andere fase om te begrijpen dat voor jou andere prioriteiten gelden.
En toch is dat zo. Voor mij is nu dus de herfstfase belangrijk. Inderdaad, nog steeds met ambitie,
maar een andere. Ik heb heel veel ervaring opgedaan en zie mijzelf als vaste waarde geworden en
steunpunt binnen de organisatie. In deze fase is het net zo goed om meer belang hechten aan
persoonlijk leven. Op een heel andere manier dan als dertiger of veertiger, maar minstens zo
belangrijk.’
Het is even wennen
Eef behoudt na het overdragen van de HR verantwoordelijkheid voor de hele divisie een deel van
haar vroegere taken. Zo blijft zij zich concentreren op het HR-werk van een aantal buitenlandse
vestigingen. Daarnaast start zij met het nadrukkelijker vormgeven van loopbaan- en
managementcoaching en verleent zij ondersteuning bij speciale HR-projecten, zoals nu het project
Integriteit. Eef: ‘Dat is natuurlijk wel wennen. Er is veel te doen, maar je staat veel minder in de
frontlinie. Bovendien krijg ik ook meer tijd voor andere dingen nu ik 20% minder werk. Dat is leuk,
maar als je dat helemaal niet gewend bent, duurt het toch best een tijd voordat je in dat nieuwe
ritme komt.’
Mensen op hoger niveau brengen
Eef: ‘Een belangrijke rol van elke manager is om ervoor te zorgen dat de mensen om je heen op
tenminste hetzelfde niveau gaan functioneren als jezelf. Dat betekent ook dat je in andere scenario’s
moet kunnen denken voor jezelf. En die stap opzij moet kunnen doen als je opvolger er klaar voor is.
En dus een andere kijk op zaken, jezelf wat minder belangrijk maken. We leven in een
prestatiemaatschappij waar het altijd gaat om groei en resultaten. Een stapje opzij of terug past niet
in ons denken. Dat is jammer, want het levert juist een bijdrage aan de doelstellingen die wij bij
Imtech hebben.’
Talent actief de ruimte geven
Met een actief beleid rond de carrièrewending creëer je meer beweging binnen de organisatie en
geef je jongere talenten sneller ruimte om door de te groeien. Zo kan je talent vasthouden en
ontwikkelen, dat is veel effectiever dan het steeds weer opnieuw te werven. Bovendien kunnen de

2. managers die een stapje opzij doen hun talent op een andere manier inzetten, zeker in de herfst van
de carrière. Erg verfrissend, zoals ik dat nu zelf ook al ervaar.’
Drempels wegnemen
Van demotie naar carrièrewending, oftewel hoe maak je de stap opzij of terug tot een logisch
onderdeel van loopbaanontwikkeling? Een goede vraag voor Eef als ervaringsdeskundige, want haar
carrièrewending is ook niet zonder slag of stoot verlopen. Eef: ‘Daar zitten veel kanten aan. Ik merk
dat de omgeving, dus ook directe collega’s het moeilijk vinden om mij ernaar te vragen. Bij een
promotie komt men je graag feliciteren, demotie klinkt bijna hetzelfde als degradatie en depressie.
Het zou kunnen gaan om gezichtsverlies, statusverlies en meer van dat soort aspecten waar mensen
graag aan vast houden en het liever niet over hebben. Dat zijn drempels die we moeten wegnemen.
In een nieuwe rol kan je juist weer verder ontwikkelen. Dat moeten we als organisatie stimuleren. Ik
heb een aantal jaren geleden een opleiding gedaan en ben gecertificeerd coach. Onlangs ben ik ook
gecertificeerd als mediator. Dat kan ik prima gebruiken in mijn nieuwe rol.’
Verandering noodzaak
‘Ik zie de carrièrewending graag ook in een breder perspectief. Het anders kijken naar de loopbaan
zal heel hard nodig worden. Denk aan de vergrijzing van de maatschappij en bovendien het feit dat
we steeds langer zullen moeten doorwerken. Als je niet oppast zijn opvolgingsscenario’s straks
sprookjes omdat ‘de oude garde’ blijft zitten. Daarom is het bespreekbaar maken van
carrièrewending in de herfstfase noodzaak. De communicatie daarbij is essentieel. Wanneer dat niet
op de meest integere wijze en op hoog kwaliteitsniveau gebeurt, verworden je waardevolle, ervaren
en doorgaans loyale mensen tot ouderen die mentaal met al pensioen zijn. En welke manager of
directeur zit daarop te wachten?
Baarn, 7 maart 2014.