اثبات معجزه بودن قران

1. http://kharamid.blogfa.com/post-792.aspx, WWW.HARUNYAHAY.COM
PREPARED BYfereidoun.dejahang@ntlworld.com
Dr F.Dejahang, BSc CEng, BSc (Hons) Construction Mgmt, MSc, MCIOB, .MCMI, PhD

2. ‫حيم‬ّ‫ر‬‫ال‬ ‫حمن‬ّ‫ر‬‫ال‬ ‫هللا‬ ‫بسم‬

3. ‫کریم‬ ‫قرآن‬
‫ابدی‬ ‫کالم‬
‫خداوند‬

4. ‫نويسنده‬:‫مخلص‬ ‫الروف‬ ‫عبد‬ ‫دكتر‬
‫آيهء‬ ‫در‬ ‫بزرگ‬ ‫خداي‬104‫سورهء‬
‫فرمايد‬‫مي‬ ‫انبيا‬ ‫مباركهء‬:
)َ‫م‬ َّ‫الس‬ ‫ي‬ِ‫و‬ْ‫ط‬َ‫ن‬ َ‫م‬ْ‫و‬َ‫ي‬ِّ‫ي‬َ‫ط‬َ‫ك‬ َ‫ء‬‫ا‬
ِ‫ب‬ُ‫ت‬ُ‫ك‬ْ‫ل‬ِ‫ل‬ ِّ‫ل‬ِ‫ج‬ ِّ‫س‬‫ال‬(
«‫را‬ ‫آسمانها‬ ،‫بزرگ‬ ‫هنگامهء‬ ‫روز‬
‫پيچيم‬‫مي‬ ‫درهم‬ ‫طومار‬ ‫مانند‬»
‫مهدي‬ ‫حضرت‬ ‫قيام‬ ‫و‬ ‫ظهور‬(‫ع‬ )

5. ‫يكي‬ ‫روشني‬ ‫به‬ ‫مباركه‬ ‫آيهء‬ ‫اين‬‫از‬
‫دنياي‬ ‫عمر‬ ‫رسيدن‬ ‫پايان‬ ‫به‬ ‫مظاهر‬
‫گويد‬‫مي‬ ‫و‬ ‫نموده‬ ‫بيان‬ ‫را‬ ‫مادي‬:
‫در‬ ،‫آسماني‬ ‫هاي‬‫پديده‬ ‫و‬ ‫اجرام‬
‫طوماري‬ ‫چونان‬ ‫محشر‬ ‫هنگامهء‬
‫شوند‬‫مي‬ ‫پيچانده‬ ‫درهم‬.

6. ‫ب‬ ‫ارتباط‬ ‫در‬ ‫جديد‬ ‫علم‬ ‫موقف‬ ‫ببينيم‬ ‫اكنون‬‫اين‬ ‫ا‬
‫چيست؟‬ ‫قرآني‬ ‫آيهء‬
‫و‬ ‫مظاهر‬ ‫اينکه‬ ‫امكان‬ ‫جديد‬ ‫علم‬ ‫ديدگاه‬ ‫از‬ ‫آيا‬
‫متص‬ ،‫شوند‬ ‫پيچانده‬ ‫درهم‬ ‫هستي‬ ‫هاي‬‫پديده‬‫ر‬ّ‫و‬
‫خير؟‬ ‫يا‬ ‫است‬
‫در‬ ‫جديد‬ ‫علم‬ ‫آوردهاي‬‫ره‬ ‫و‬ ‫ها‬‫يافته‬ ‫مالحظهء‬ ‫با‬
‫است‬ ‫آمده‬ ‫علم‬ ‫كه‬ ‫كنيم‬‫مي‬ ‫مالحظه‬ ،‫باره‬ ‫اين‬
‫كريم‬ ‫قرآن‬ ‫علمي‬ ‫اعجاز‬ ‫بر‬ ‫نيز‬ ‫ميدان‬ ‫ين‬ ‫درا‬ ‫تا‬
‫دهد‬ ‫گواهي‬.
‫مهدي‬ ‫حضرت‬ ‫قيام‬ ‫و‬ ‫ظهور‬(‫ع‬ )

7. 21:104

8. Sahih International
The Day when We will fold the heaven like the folding of a [written] sheet for
the records. As We began the first creation, We will repeat it. [That is] a
promise binding upon Us. Indeed,We will do it.
Pickthall
The Day when We shall roll up the heavens as a recorder rolleth up a written
scroll. As We began the first creation, We shall repeat it. (It is) a promise
(binding) upon Us. Lo! We are to perform it.
Farsi
،‫پيچيم‬‫می‬ ‫هم‬ ‫در‬ ‫طوماری‬ ‫چون‬ ‫را‬ ‫آسمان‬ ‫که‬ ‫روز‬ ‫آن‬ ‫در‬(‫سپس‬)‫همان‬
‫است‬ ‫ای‬‫وعده‬ ‫این‬ ‫گردانيم؛‬‫بازمی‬ ‫را‬ ‫آن‬ ،‫کردیم‬ ‫آغاز‬ ‫را‬ ‫آفرینش‬ ‫که‬ ‫گونه‬‫بر‬
‫داد‬ ‫خواهيم‬ ‫انجام‬ ‫را‬ ‫آن‬ ً‫قطعا‬ ‫و‬ ،‫ما‬.
21:104

9. 39:67

10. Sahih International
They have not appraisedAllah with true appraisal, while the earth entirely
will be [within] His grip on the Day of Resurrection, and the heavens will be
folded in His right hand. Exalted is He and high above what they associate
with Him.
Pickthall
And they esteem not Allah as He hath the right to be esteemed, when the
whole earth is His handful on the Day of Resurrection, and the heavens are
rolled in His right hand. Glorified is He and High Exalted from all that they
ascribe as partner (unto Him).
Farsi
‫زمي‬ ‫تمام‬ ‫که‬ ‫حالی‬ ‫در‬ ،‫نشناختند‬ ‫است‬ ‫شایسته‬ ‫که‬ ‫گونه‬ ‫آن‬ ‫را‬ ‫خدا‬ ‫آنها‬‫ن‬
‫من‬ ‫خداوند‬ ‫او؛‬ ‫دست‬ ‫در‬ ‫پيچيده‬ ‫آسمانها‬ ‫و‬ ‫اوست‬ ‫قبضه‬ ‫در‬ ‫قيامت‬ ‫روز‬ ‫در‬‫ه‬ّ‫ز‬
‫پندارند‬‫می‬ ‫او‬ ‫برای‬ ‫که‬ ‫شریکيهایی‬ ‫از‬ ‫است‬ ‫بلندمقام‬ ‫و‬
39:67

11. 41:10
‫آن‬ ‫در‬ ‫برکاتی‬ ‫و‬ ‫داد‬ ‫قرار‬ ‫استواری‬ ‫های‬‫کوه‬ ‫زمين‬ ‫در‬ ‫او‬
،‫فرمود‬ ‫ر‬ّ‫د‬‫مق‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫غذایی‬ ّ‫د‬‫موا‬ ‫و‬ ‫آفرید‬-‫د‬ ‫همه‬ ‫ینها‬‫ر‬
‫بود‬ ‫روز‬ ‫چهار‬-‫کنندگان‬ ‫تقاضا‬ ‫نياز‬ ‫اندازه‬ ‫به‬ ‫درست‬!

12. 41:11

13. Sahih International
Then He directed Himself to the heaven while it was smoke and said
to it and to the earth, "Come [into being], willingly or by compulsion."
They said, "We have come willingly."
Pickthall
Then turned He to the heaven when it was smoke, and said unto it
and unto the earth: Come both of you, willingly or loth.They said:We
come, obedient.
Farsi
‫ب‬ ‫و‬ ‫آن‬ ‫به‬ ‫بود؛‬ ‫دود‬ ‫بصورت‬ ‫که‬ ‫حالی‬ ‫در‬ ،‫پرداخت‬ ‫آسمان‬ ‫آفرینش‬ ‫به‬ ‫سپس‬‫ه‬
‫داد‬ ‫دستور‬ ‫زمين‬:«‫آیيد‬ ‫وجود‬ ‫به‬(‫گيرید‬ ‫شکل‬ ‫و‬)‫خواه‬ ‫و‬ ‫اطاعت‬ ‫روی‬ ‫از‬ ‫خواه‬ ،
‫اکراه‬!»‫گفتند‬ ‫آنها‬:«‫آیيم‬‫می‬ ‫طاعت‬ ‫روی‬ ‫از‬ ‫ما‬(‫گيریم‬‫می‬ ‫شکل‬ ‫و‬!)»
41:11

14. ‫مهدي‬ ‫حضرت‬ ‫قيام‬ ‫و‬ ‫ظهور‬(‫ع‬ )

15. 21:30

16. Sahih International
Have those who disbelieved not considered that the heavens and
the earth were a joined entity, and We separated them and made
from water every living thing?Then will they not believe?
Pickthall
Have not those who disbelieve known that the heavens and the
earth were of one piece, then We parted them, and we made
every living thing of water? Will they not then believe?
Farsi
‫بود‬ ‫پيوسته‬ ‫هم‬ ‫به‬ ‫زمين‬ ‫و‬ ‫آسمانها‬ ‫که‬ ‫ندیدند‬ ‫کافران‬ ‫آیا‬‫و‬ ،‫ند‬
‫قرار‬ ‫آب‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ای‬‫زنده‬ ‫چيز‬ ‫هر‬ ‫و‬ ‫کردیم؛‬ ‫باز‬ ‫یکدیگر‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫آنها‬ ‫ما‬
‫دادیم؟‬!‫آورند؟‬‫نمی‬ ‫ایمان‬ ‫آیا‬!
21:30

17. 15:85

18. Sahih International
AndWe have not created the heavens and earth and that between
them except in truth. And indeed, the Hour is coming; so forgive
with gracious forgiveness.
Pickthall
We created not the heavens and the earth and all that is between
them save with truth, and lo! the Hour is surely coming. So forgive,
(O Muhammad), with a gracious forgiveness.
Farsi
‫بحق‬ ‫جز‬ ،‫است‬ ‫دو‬ ‫آن‬ ‫ميان‬ ‫را‬ ‫آنچه‬ ‫و‬ ‫زمين‬ ‫و‬ ‫آسمانها‬ ‫ما‬
‫موعود‬ ‫ساعت‬ ‫و‬ ‫نيافریدیم؛‬=[‫قيامت‬]‫رسيد‬ ‫خواهد‬ ‫فرا‬ ً‫قطعا‬(‫و‬
‫رسد‬‫می‬ ‫او‬ ‫به‬ ‫کس‬ ‫هر‬ ‫جزای‬!)‫ای‬‫شایسته‬ ‫طرز‬ ‫به‬ ‫آنها‬ ‫از‬ ،‫پس‬
‫کن‬ ‫نظر‬‫صرف‬(‫ننما‬ ‫مالمت‬ ‫نادانيهایشان‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫آنها‬ ‫و‬!)
15:85

19. 20:6

20. Sahih International
To Him belongs what is in the heavens and what is on the
earth and what is between them and what is under the
soil.
Pickthall
Unto Him belongeth whatsoever is in the heavens and
whatsoever is in the earth, and whatsoever is between
them, and whatsoever is beneath the sod.
Farsi
‫آنچه‬ ‫و‬ ،‫زمين‬ ‫در‬ ‫آنچه‬ ‫و‬ ،‫آسمانها‬ ‫در‬ ‫آنچه‬ ‫اوست‬ ‫آن‬ ‫از‬
‫خاک‬ ‫زیر‬ ‫در‬ ‫آنچه‬ ‫و‬ ،‫دو‬ ‫آن‬ ‫ميان‬(‫پنهان‬)‫است‬!
20:6

21. 21:16

22. Sahih International
And We did not create the heaven and earth and
that between them in play.
Pickthall
We created not the heaven and the earth and all
that is between them in play.
Farsi
‫از‬ ‫آنهاست‬ ‫ميان‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫آنچه‬ ‫و‬ ،‫زمين‬ ‫و‬ ‫آسمان‬ ‫ما‬
‫نيافریدیم‬ ‫بازی‬ ‫روی‬!
21:16

23. ‫مشاهدهء‬ ‫با‬ ‫االيام‬‫قديم‬ ‫از‬ ‫انسان‬
‫كه‬ ‫ديد‬‫مي‬ ‫سر‬ ‫چشم‬ ‫به‬ ‫ستارگان‬
‫سير‬ ‫حال‬ ‫در‬ ،‫آسماني‬ ‫موجودات‬ ‫اين‬
‫با‬ ‫گيرند‬‫مي‬ ‫فاصله‬ ‫همديگر‬ ‫از‬ ‫سفر‬ ‫و‬
‫چشم‬ ‫با‬ ‫مشاهده‬ ،‫حال‬ ‫عين‬ ‫در‬ ‫آنكه‬
‫بسيار‬ ‫را‬ ‫ستارگان‬ ‫اين‬ ‫مسلح‬ ‫غير‬
‫دهد‬‫مي‬ ‫نشان‬ ‫هم‬ ‫به‬ ‫نزديك‬.

24. ‫حقيقت‬ ‫در‬ ‫چه‬ ،‫است‬ ‫اين‬ ‫از‬ ‫غير‬ ‫واقعيت‬ ‫كه‬ ‫حالي‬ ‫در‬
‫شكل‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫قياسي‬ ‫هاي‬‫مسافت‬ ‫به‬ ‫ستارگان‬ ‫امر‬
‫را‬ ‫آنها‬ ‫دليل‬ ‫اين‬ ‫به‬ ‫فقط‬ ‫ما‬ ‫و‬ ‫اند‬ ‫دور‬ ‫هم‬ ‫از‬ ‫آوري‬‫حيرت‬
‫بسيار‬ ‫زمين‬ ‫از‬ ‫آنها‬ ‫فاصلهء‬ ‫كه‬ ‫بينيم‬‫مي‬ ‫هم‬ ‫به‬ ‫نزديك‬
‫است‬ ‫زياد‬.
‫بلكه‬ ‫نمانده‬ ‫متوقف‬ ‫حد‬ ‫همين‬ ‫به‬ ‫حاضر‬ ‫عصر‬ ‫در‬ ‫بشر‬ ‫هاي‬‫يافته‬
‫كه‬ ‫آسماني‬ ‫اجسام‬ ‫و‬ ‫اجرام‬ ‫این‬ ‫كه‬ ‫داند‬‫مي‬ ً‫عالوتا‬ ‫بشر‬ ‫امروزه‬
ً‫اكثرا‬ ،‫پنداشتيم‬‫مي‬ ‫الجسامه‬‫كامل‬ ‫قديم‬ ‫زمانهاي‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫آنها‬ ‫ما‬
‫عالوهء‬ ‫به‬ ،‫خالي‬ ‫فضاهاي‬ ‫اين‬ ‫و‬ ‫باشند‬‫مي‬ ‫خالي‬ ‫فضاهاي‬ ‫داراي‬
‫است‬ ‫نهفته‬ ‫نيز‬ ‫آنها‬ ‫تركيبي‬ ‫ماهيت‬ ‫داخل‬ ‫در‬ ،‫بيروني‬ ‫فضاي‬.
‫مهدي‬ ‫حضرت‬ ‫قيام‬ ‫و‬ ‫ظهور‬(‫ع‬ )

25. ‫هم‬ ‫نوين‬ ‫دانش‬ ‫از‬ ‫گيري‬‫بهره‬ ‫با‬ ‫بشر‬
‫هر‬ ‫كه‬ ‫داند‬‫مي‬ ‫نيز‬ ‫را‬ ‫حقيقت‬ ‫این‬ ‫اكنون‬
‫مشخص‬ ‫نظام‬ ‫پيرامون‬ ‫مادي‬ ‫جسم‬
‫دارد‬ ‫دوراني‬ ‫حركت‬ ‫خويش‬ ‫داخلي‬.
‫كه‬ ‫شمسي‬ ‫نظام‬ ‫همانند‬ ‫درست‬
‫در‬ ‫زيادي‬ ‫سيارگان‬ ‫آن‬ ‫پيرامون‬
‫اند‬‫چرخش‬.

26. ‫اين‬ ‫در‬ ‫ذكر‬ ‫قابل‬ ‫هاي‬‫نمونه‬ ‫از‬ ‫كه‬
‫مي‬ ‫اتم‬ ‫نظام‬ ‫منظم‬ ‫حركت‬ ‫رابطه‬-
‫خالي‬ ‫مافضاي‬ ‫كه‬ ‫تفاوت‬ ‫اين‬ ‫با‬ ‫باشد‬
‫مشاهده‬ ‫شمسي‬ ‫نظام‬ ‫در‬ ‫را‬
‫فضاي‬ ‫مشاهدهء‬ ‫از‬ ‫اما‬ ،‫كنيم‬‫مي‬
‫كوچكي‬ ‫دليل‬ ‫به‬ ‫اتمي‬ ‫نظام‬ ‫خالي‬
‫ناتوانيم؛‬ ‫آن‬ ‫حجم‬ ‫نهايت‬‫بي‬

27. ‫در‬ ‫كه‬ ‫آنجاست‬ ‫به‬ ‫تا‬ ‫اتم‬ ‫حجم‬ ‫كوچكي‬ ‫چه‬
‫نظام‬ ‫این‬ ‫كامل‬ ‫مشاهدهء‬ ‫حتي‬ ‫حاضر‬ ‫حال‬
‫براي‬ ‫موجود‬ ‫علمي‬ ‫ابزارهاي‬ ‫تمام‬ ‫با‬ ‫نيز‬
‫رسد‬‫مي‬ ‫نظر‬ ‫به‬ ‫محال‬ ‫بشر‬.
‫نام‬ ‫اتم‬ ‫كه‬ ‫دانيم‬‫مي‬ ‫همه‬ ‫وصف‬ ‫اين‬ ‫با‬
‫كه‬ ‫است‬ ‫الكترونهايي‬ ‫از‬ ‫يي‬‫مجموعه‬
،‫نيستند‬ ‫چسبنده‬ ‫و‬ ‫متصل‬ ‫همديگر‬ ‫به‬
‫مهدي‬ ‫حضرت‬ ‫قيام‬ ‫و‬ ‫ظهور‬(‫ع‬ )

28. ‫هاي‬‫گاه‬‫خالي‬ ‫آنها‬ ‫ميان‬ ‫در‬ ‫بلكه‬
‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫بزرگي‬ ‫نسبي‬.
‫بگيريم‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫آهن‬ ‫از‬ ‫يي‬‫قطعه‬ ‫ما‬ ‫اگر‬ ،‫مثال‬ ‫طور‬ ‫به‬
‫به‬ ً‫شديدا‬ ‫آن‬ ‫ذرات‬ ‫كه‬ ‫كنيم‬‫مي‬ ‫مشاهده‬ ‫امر‬ ‫ظاهر‬ ‫در‬
‫در‬ ‫الكترونها‬ ‫كه‬ ‫حالي‬ ‫در‬ ،‫اند‬ ‫متصل‬ ‫و‬ ‫چسبيده‬ ‫هم‬
‫حجم‬ ‫از‬ ‫بيشتر‬ ‫اتم‬ ‫واحد‬ ‫يك‬10000000

29. ‫بر‬1‫اشغال‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫مساحت‬ ‫از‬
‫در‬ ،‫مانده‬‫باقي‬ ‫مساحت‬ ‫و‬ ‫كنند‬‫نمي‬
‫را‬ ‫اتم‬ ‫درون‬ ‫خالي‬ ‫ميدانهاي‬ ‫واقع‬
‫يك‬ ‫ما‬ ‫اگر‬ ‫كه‬ ‫طوري‬ ‫به‬ ‫ده‬‫مي‬ ‫تشكيل‬
‫و‬ ‫الكترون‬ ‫جزء‬ ‫دو‬ ‫از‬ ‫شده‬‫بزرگ‬ ‫تصوير‬
ً‫قطعا‬ ،‫كنيم‬ ‫مشاهده‬ ‫را‬ ‫اتم‬ ‫پروتون‬
‫دو‬ ‫اين‬ ‫ميان‬ ‫فاصله‬ ‫كه‬ ‫ديد‬ ‫خواهيم‬
‫به‬ ‫نزديك‬ ،‫جزء‬350‫باشد‬‫مي‬ ‫يارد‬.

30. ‫مادي‬ ‫موجودات‬ ‫تمام‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫آن‬ ‫سخن‬ ‫اين‬ ‫معني‬
‫به‬ ‫و‬ ‫متراكم‬ ‫بسيار‬ ‫امر‬ ‫ظاهر‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫اجسامي‬ ‫آن‬ ‫حتي‬
‫تركيب‬ ‫داخل‬ ‫در‬ ،‫رسند‬‫مي‬ ‫نظر‬ ‫به‬ ‫هم‬ ‫چسبيده‬ ‫هم‬
‫باشند‬‫مي‬ ‫خالي‬ ‫فضاهاي‬ ‫محتوي‬ ،‫خويش‬ ‫وجودي‬.
‫ميان‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫خالي‬ ‫فضاهاي‬ ‫اين‬ ‫بتوانيم‬ ‫ما‬ ‫اگر‬ ‫نتيجه‬ ‫در‬
‫پيچيده‬ ‫هم‬ ‫در‬ ‫نهايتي‬‫بي‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫مادي‬ ‫اجسام‬ ،‫برداريم‬
‫بمب‬ ‫توليد‬ ‫جمله‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫مواردي‬ ‫در‬ ‫بشر‬ ‫كه‬ ،‫شوند‬‫مي‬
‫طور‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫داخلي‬ ‫فضاهاي‬ ‫اين‬ ‫است‬ ‫توانسته‬ ‫اتمي‬
‫گرداند‬ ‫محدود‬ ‫و‬ ‫متراكم‬ ،‫اجسام‬ ‫درون‬ ‫در‬ ‫نسبي‬.
‫مهدي‬ ‫حضرت‬ ‫قيام‬ ‫و‬ ‫ظهور‬(‫ع‬ )

31. ‫نجومي‬ ‫دانشمندان‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫چنين‬ ‫اين‬
‫ما‬ ‫اگر‬ ‫كه‬ ‫رسند‬‫مي‬ ‫نتيجه‬ ‫اين‬ ‫به‬ ً‫نهايتا‬
‫كه‬ ‫را‬ ‫انساني‬ ‫يك‬ ‫جسم‬ ‫مثال‬ ‫طور‬ ‫به‬
‫فضاهاي‬ ‫از‬ ،‫باشد‬ ‫قد‬ ‫متر‬ ‫سه‬ ‫داراي‬
‫يت‬ّ‫م‬‫ك‬ ،‫كنيم‬ ‫تجريد‬ ‫وجودش‬ ‫داخل‬ ‫خالي‬
‫است‬ ‫ناچيز‬ ‫حدي‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫وجود‬ ‫مانده‬ ‫باقي‬
‫باشد‬‫نمي‬ ‫هم‬ ‫ذكر‬ ‫قابل‬ ‫حتي‬ ‫كه‬.

32. ‫همه‬ ‫بتوانيم‬ ‫ما‬ ‫اگر‬ ‫ترتيب‬ ‫همين‬ ‫به‬
‫نحوي‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫كائنات‬ ‫در‬ ‫موجود‬ ‫چيز‬
‫و‬ ‫داخلي‬ ‫فضاي‬ ‫كه‬ ‫بپيچانيم‬ ‫درهم‬
‫صورت‬ ‫آن‬ ‫در‬ ،‫گردد‬ ‫نابود‬ ‫آنها‬ ‫اندروني‬
‫كنوني‬ ‫اليتناهي‬ ‫كائنات‬ ‫كلي‬ ‫حجم‬
‫كرهء‬ ‫قطر‬ ‫برابر‬ ‫سي‬ ‫حجم‬ ‫از‬ ‫بيشتر‬
‫بود‬ ‫نخواهد‬ ‫خورشيد‬!

33. ‫به‬ ‫كائنات‬ ‫فعلي‬ ‫وسعت‬ ‫كه‬ ‫حالي‬ ‫در‬
‫كهكشانهاي‬ ‫دورترين‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫يي‬‫اندازه‬
‫ميليونها‬ ‫اليتناهي‬ ‫فضاي‬ ‫در‬ ‫شده‬ ‫كشف‬
‫دارد‬ ‫فاصله‬ ‫ما‬ ‫خورشيد‬ ‫از‬ ‫نوري‬ ‫سال‬.
‫وسعت‬ ‫نظر‬ ‫از‬ ‫كائنات‬ ‫فعلي‬ ‫موجوديت‬ ‫كه‬ ‫معني‬ ‫این‬ ‫به‬
‫مقايسه‬ ‫قابل‬ ‫هم‬ ‫اجرام‬ ‫و‬ ‫كهكشانها‬ ‫بزرگترين‬ ‫با‬ ‫هرگز‬
‫سي‬ ‫هم‬ ‫اگر‬ ‫حتي‬ ‫كه‬ ‫خورشيد‬ ‫به‬ ‫رسد‬ ‫چه‬ ‫باشد‬‫نمي‬
‫اجرام‬ ‫با‬ ‫مقايسه‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫اليتناهي‬ ‫فضاي‬ ‫در‬ ،‫شود‬ ‫برابر‬
‫آيد‬‫نمي‬ ‫حساب‬ ‫به‬ ‫نيز‬ ‫ناچيزي‬ ‫بسيار‬ ‫ذرهء‬ ‫اليتناهي‬.

34. ‫آن‬ ‫هاي‬‫رهيافت‬ ‫و‬ ‫جديد‬ ‫علم‬ ،‫بنابراين‬
‫علمي‬ ‫تفسير‬ ‫تا‬ ‫اند‬‫شده‬ ‫بسيج‬ ‫همه‬
‫آن‬ ‫بشري‬ ‫حد‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫فوق‬ ‫مباركهء‬ ‫آيهء‬
‫رازهاي‬ ‫از‬ ‫رازي‬ ‫و‬ ‫كشيده‬ ‫تصوير‬ ‫به‬
‫مادي‬ ‫آفرينش‬ ‫رسيدن‬‫پايان‬ ‫به‬ ‫عظيم‬
‫تعبيرات‬ ‫راستاي‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫كنوني‬ ‫دنياي‬
‫حقهء‬ ‫عقايد‬ ‫با‬ ‫منطبق‬ ‫و‬ ‫قرآني‬
‫گردانند‬ ‫آشكار‬ ‫اسالمي‬.

35. ‫آيهء‬ ‫تفسير‬ ،‫علمي‬ ‫آوردهاي‬‫دست‬ ‫سايهء‬ ‫در‬ ‫امروزه‬]َ‫م‬ْ‫و‬َ‫ي‬
َ‫ء‬‫َا‬‫م‬ َّ‫الس‬ ‫ي‬ِ‫و‬ْ‫ط‬َ‫ن‬[‫بتوان‬ ‫اگر‬ ‫بلكه‬ ،‫نيست‬ ‫مشكل‬ ‫تنها‬ ‫نه‬‫يم‬
‫بزرگ‬ ‫هنگامهء‬ ‫در‬ ‫بزرگ‬ ‫پروردگار‬ ‫كه‬ ‫بگوييم‬«‫قيامت‬»‫كار‬
‫همان‬ ‫كمربند‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫خلقت‬ ‫قانونمندیهاي‬ ‫روش‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫دنيا‬
‫اين‬ ‫در‬ ،‫نمايد‬‫مي‬ ‫يكسره‬ ‫خويش‬ ‫آفرينش‬ ‫بدوي‬ ‫هاي‬‫سنت‬
‫نيز‬ ‫رابطه‬ ‫اين‬ ‫در‬ ‫علم‬ ‫آورد‬‫ره‬ ‫كه‬ ‫بگوييم‬ ‫توانيم‬‫مي‬ ‫صورت‬
‫باشد‬‫مي‬ ‫فوق‬ ‫مباركهء‬ ‫آيهء‬ ‫عيني‬ ‫تفسير‬ ،‫خود‬.
‫زمين‬ ‫كار‬ ‫پايان‬ ‫با‬ ‫رابطه‬ ‫در‬ ‫كريم‬ ‫قرآن‬ ‫ديدگاه‬ ‫به‬ ‫اكنون‬
‫پردازيم‬‫مي‬.
‫چي‬ ‫زمينه‬ ‫اين‬ ‫در‬ ‫بشر‬ ‫علمي‬ ‫هاي‬‫يافته‬ ‫بينيم‬‫مي‬ ‫ابتدا‬‫ست؟‬

36. ‫عصر‬ ‫به‬ ‫بشر‬ ‫اينکه‬ ‫از‬ ‫قبل‬
‫گرايان‬‫مادي‬ ،‫بگذارد‬ ‫قدم‬ ‫تكنولوژي‬
‫باور‬ ‫الهي‬ ‫اديان‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫ملحداني‬ ‫و‬
‫يافتن‬‫پايان‬ ‫به‬ ‫عقيده‬ ،‫نداشتند‬
،‫عام‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫زمين‬ ‫عمر‬
‫را‬ ‫مادي‬ ‫خلقت‬ ‫كار‬ ‫يافتن‬‫پايان‬
‫پنداشتند‬‫مي‬ ‫خرافه‬ ‫نوعي‬.
‫مهدي‬ ‫حضرت‬ ‫قيام‬ ‫و‬ ‫ظهور‬(‫ع‬ )

37. ‫اين‬ ‫علمي‬ ‫هاي‬‫پيشرفت‬ ‫با‬ ‫اما‬
‫و‬ ‫فروريخت‬ ‫كهنه‬ ‫پندارهاي‬
‫هيچ‬ ،‫علم‬ ‫روشنايي‬ ‫در‬ ‫اكنون‬
‫ديني‬ ‫عقيدهء‬ ‫منكر‬ ‫كسي‬
‫كائنات‬ ‫و‬ ‫زمين‬ ‫عمر‬ ‫يافتن‬‫پايان‬
‫نيست‬.

38. ‫يافت‬ ‫بنا‬ ‫پايه‬ ‫اين‬ ‫بر‬ ‫زمين‬ ‫كار‬ ‫پايان‬ ‫بارهء‬ ‫در‬ ‫دانشمندان‬ ‫ليهء‬ّ‫و‬‫ا‬ ‫ات‬ّ‫ي‬‫نظر‬‫ه‬
‫انرژي‬ ‫و‬ ‫نور‬ ‫به‬ ً‫مستقيما‬ ‫زمين‬ ‫موجوديت‬ ‫و‬ ‫حيات‬ ‫ادامهء‬ ‫چون‬ ‫كه‬ ‫بود‬
‫خود‬ ‫انرژي‬ ‫و‬ ‫گرما‬ ‫زمان‬ ‫مرور‬ ‫به‬ ‫هم‬ ‫خورشيد‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫وابسته‬ ‫خورشيد‬
‫به‬ ‫خورشيد‬ ‫انرژي‬ ‫كه‬ ‫وقتي‬ ‫همان‬ ‫بنابراين‬ ‫پس‬ ،‫دهد‬‫مي‬ ‫دست‬ ‫از‬ ‫را‬
‫عناصر‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫زمين‬ ‫نتواند‬ ‫ديگر‬ ‫خورشيد‬ ‫كه‬ ‫برسد‬ ‫تنزل‬ ‫از‬ ‫حدي‬
‫فرا‬ ‫زمين‬ ‫كار‬ ‫پايان‬ ‫هم‬ ‫وقت‬ ‫همان‬ ،‫رساند‬ ‫مدد‬ ‫خويش‬ ‫بخش‬‫حيات‬
‫رسيد‬ ‫خواهد‬.
‫و‬ ‫زمين‬ ‫ميان‬ ‫اكماالتي‬ ‫پيوندهاي‬ ‫قطع‬ ‫چه‬
‫زمين‬ ‫فاتحهء‬ ‫سرعت‬ ‫به‬ ‫تواند‬ ‫مي‬ ،‫خورشيد‬
‫خورشيد‬ ‫بدون‬ ‫زمين‬ ‫كه‬ ‫رو‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫بخواند؛‬ ‫را‬
‫نيست‬ ‫قادر‬ ‫حيات‬ ‫ادامهء‬ ‫به‬ ً‫قطعا‬.

39. ‫زماني‬ ‫دير‬ ‫ه‬ّ‫ي‬‫فرض‬ ‫اين‬ ‫اما‬
‫هاي‬‫يافته‬ ‫چه‬ ،‫نماند‬ ‫پايدار‬
‫ساختند‬ ‫ثابت‬ ‫علمي‬ ‫جديدتر‬
‫صورت‬ ‫به‬ ‫خورشيد‬ ‫كه‬
‫را‬ ‫خويشتن‬ ‫خودجوش‬
‫كند‬‫مي‬ ‫نوسازي‬.

40. ‫يافتن‬‫پايان‬ ‫خطر‬ ‫سال‬ ‫ها‬ ‫ميليون‬ ‫تا‬ ‫اقل‬ ‫حد‬ ‫پس‬
‫اين‬ ‫بر‬ ‫هم‬ ‫و‬ ‫نيست‬ ‫متصور‬ ‫خورشيدي‬ ‫انرژي‬
‫براي‬ ‫بخش‬‫حيات‬ ‫منابع‬ ‫فقدان‬ ‫از‬ ‫ترس‬ ،‫اساس‬
‫مي‬ ‫مورد‬‫بي‬ ‫زودیها‬ ‫اين‬ ‫به‬ ‫هم‬ ‫زمين‬‫باشد‬.
،‫ه‬ّ‫ي‬‫فرض‬ ‫اين‬ ‫هاي‬‫پايه‬ ‫شدن‬‫سست‬ ‫با‬
‫زمين‬ ‫سقوط‬ ‫احتمال‬ ‫از‬ ‫دانشمندان‬
‫نمودند‬ ‫صحبت‬ ‫خورشيد‬ ‫كرهء‬ ‫در‬.
‫جعفر‬ ‫بن‬ ‫موسي‬ ‫امام‬(‫ع‬)
‫مهدي‬ ‫حضرت‬ ‫قيام‬ ‫و‬ ‫ظهور‬(‫ع‬ )

41. ‫جعفر‬ ‫بن‬ ‫موسي‬ ‫امام‬(‫ع‬)

42. «‫جينز‬ ‫جيمس‬»‫بزرگ‬ ‫دانشمند‬
‫گويد‬‫مي‬ ‫باره‬ ‫اين‬ ‫در‬ ‫نجومي‬:
«‫يك‬ ‫به‬ ‫منسوب‬ ‫ما‬ ‫زمين‬
‫در‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫كوچكي‬ ‫مستعمرهء‬
‫فضاي‬ ‫از‬ ‫افتاده‬ ‫دور‬ ‫گوشهء‬ ‫يك‬
‫است‬ ‫شده‬ ‫واقع‬ ‫اليتناهي‬.

43. ،‫كنيم‬‫مي‬ ‫سفر‬ ‫آن‬ ‫روي‬ ‫بر‬ ‫وقتي‬ ‫كه‬ ‫ما‬ ‫موطن‬
،‫آيد‬‫مي‬ ‫ما‬ ‫نظر‬ ‫به‬ ‫هولناكي‬ ‫و‬ ‫عظيم‬ ‫كرهء‬
،‫مانند‬ ‫غبار‬ ‫كوچك‬ ‫نهايت‬‫بي‬ ‫ذرهء‬ ‫يك‬ ‫جز‬ ‫چيزي‬
‫نيست‬ ‫نجومي‬ ‫دهشتناك‬ ‫و‬ ‫بيكرانه‬ ‫فضاي‬ ‫در‬»
«‫اوپري‬ ‫لورد‬»‫گويد‬‫مي‬ ‫كائنات‬ ‫توسعهء‬ ‫با‬ ‫ارتباط‬ ‫در‬:
«‫و‬ ‫ازل‬ ‫ابتداي‬ ‫تصور‬ ‫و‬ ‫تصوير‬ ‫از‬ ‫ما‬ ‫هاي‬‫عقل‬ ‫چنانکه‬
‫از‬ ‫ما‬ ‫هاي‬‫انديشه‬ ‫همچنان‬ ،‫است‬ ‫ناتوان‬ ‫ابد‬ ‫انتهاي‬
‫باشد‬‫مي‬ ‫ناتوان‬ ‫نيز‬ ‫مكان‬ ‫آخرين‬ ‫و‬ ‫اولين‬ ‫تخيل‬.

44. ‫بي‬ ‫همه‬ ‫چهارگانه‬ ‫جهات‬
‫فرازي‬ ‫هر‬ ‫باالي‬ ‫اند؛‬‫نهايت‬
‫هر‬ ‫زير‬ ‫بر‬ ‫و‬ ،‫برتر‬ ‫فرازهايي‬
‫هاي‬‫شيب‬ ،‫سراشيبي‬
‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫ديگر‬ ‫نهايت‬‫بي‬».

45. ‫نهايت‬ ‫بي‬ ‫وسعت‬ ‫اين‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫روشن‬ ‫پس‬
‫با‬ ‫سيارگان‬ ‫و‬ ‫ستارگان‬ ‫تصادم‬ ‫از‬ ،‫كائنات‬
‫اگر‬ ‫كه‬ ‫طوري‬ ‫به‬ ‫نمايد‬‫مي‬ ‫جلوگيري‬ ‫زمين‬
‫مطرح‬ ‫را‬ ‫تصادمي‬ ‫چنين‬ ‫احتمال‬ ‫بخواهيم‬
‫تصادم‬ ‫احتمال‬ ‫كه‬ ‫بگوييم‬ ‫بايد‬ ،‫نماييم‬
‫احتمال‬ ‫همانند‬ ،‫زمين‬ ‫با‬ ‫ديگري‬ ‫سيارهء‬
‫كشتي‬ ‫با‬ ‫فارس‬ ‫درخليج‬ ‫كشتي‬ ‫يك‬ ‫تصادم‬
‫است‬ ‫مديترانه‬ ‫درياي‬ ‫در‬ ‫ديگري‬.

46. ‫ياف‬‫پايان‬ ‫هء‬ّ‫ي‬‫نظر‬ ،‫بنابراين‬‫تن‬
‫برخورد‬ ‫دليل‬ ‫به‬ ‫زمين‬ ‫عمر‬
‫نيز‬ ،‫ديگر‬ ‫سيارات‬ ‫با‬ ‫آن‬
‫نيست‬ ‫مسلطي‬ ‫هء‬ّ‫ي‬‫نظر‬.
‫مهدي‬ ‫حضرت‬ ‫قيام‬ ‫و‬ ‫ظهور‬(‫ع‬ )

47. ‫علميي‬ ‫حقيقت‬ ‫جديدترين‬ ‫و‬ ‫آخرين‬
‫زمين‬ ‫عمر‬ ‫يافتن‬‫پايان‬ ‫قضيهء‬ ‫در‬ ‫كه‬
‫داوري‬ ‫كرسي‬ ‫بر‬ ‫آسمان‬ ‫و‬
‫به‬ ‫حدي‬ ‫تا‬ ‫را‬ ‫خود‬ ،‫است‬ ‫نشسته‬
‫اين‬ ‫در‬ ‫قرآن‬ ‫در‬ ‫شده‬ ‫مطرح‬ ‫حقايق‬
‫است‬ ‫گردانيده‬ ‫همآهنگ‬ ‫رابطه‬.

48. ‫عناصر‬ ‫كشف‬ ‫بر‬ ‫مبتني‬ ‫علمي‬ ‫حقيقت‬ ‫اين‬«‫اشعاعي‬»‫مي‬‫با‬ ‫كه‬ ‫باشد‬
‫نوبهء‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫يي‬ ‫عمليه‬ ‫شود؛‬‫مي‬ ‫ر‬ ّ‫ميس‬ ‫اتم‬ ‫شكستن‬ ‫هم‬ ‫در‬ ‫عناصر‬ ‫اين‬
‫بعضي‬ ‫آزادشدن‬ ‫از‬ ‫كه‬ ،‫است‬ ‫ويرانگري‬ ‫عظيم‬ ‫نيروي‬ ‫زايندهء‬ ،‫خود‬
‫هاي‬ ‫اتم‬ ‫و‬ ‫آيد‬‫مي‬ ‫پديد‬ ‫ديگر‬ ‫اتمهاي‬ ‫شكستن‬ ‫درهم‬ ‫قصد‬ ‫به‬ ‫ازنيوترونها‬
‫و‬ ‫پرداخته‬ ‫ديگر‬ ‫يي‬ ‫مجموعه‬ ‫شكستن‬ ‫درهم‬ ‫به‬ ‫بالنوبه‬ ‫خود‬ ‫كه‬ ‫ديگري‬
‫را‬ ‫آن‬ ‫دانشمندان‬ ‫كه‬ ‫آورند‬‫مي‬ ‫وجود‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫يي‬ ‫پديده‬ ‫نهايت‬ ‫در‬«‫تأثير‬
‫مسلسل‬ ‫متقابل‬»‫اند‬‫ناميده‬.
‫عنصر‬ ‫در‬ ‫بالفعل‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫عمليه‬ ‫اين‬
«‫يورانيوم‬»‫وجودآمدن‬ ‫به‬ ‫سبب‬ ‫كه‬
‫است‬ ‫شده‬ ‫تجربه‬ ،‫گرديد‬ ‫اتمي‬ ‫بمب‬.

49. ‫ديگري‬ ‫نيروي‬ ‫اينجا‬ ‫در‬
‫از‬ ‫كه‬ ‫هست‬ ‫هم‬
‫آزادشدن‬ ‫متضاد‬ ‫عمليهء‬
‫آيد‬‫مي‬ ‫پديد‬ ‫اتمها‬.

50. ‫اتم‬ ‫دو‬ ‫تداخل‬ ‫از‬ ‫است‬ ‫عبارت‬ ‫عمليه‬ ‫اين‬
‫سنگين‬ ‫اتم‬ ‫يك‬ ‫ساختن‬ ‫براي‬ ‫يكديگر‬ ‫در‬
‫رونما‬ ‫هيدروژن‬ ‫بمب‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫آنسان‬ ‫تر؛‬‫وزن‬
‫گرديد‬.
‫به‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫هيدروژني‬ ‫بمب‬ ‫ايجاد‬ ‫عمليه‬ ‫همين‬
‫رونما‬ ‫خورشيد‬ ‫در‬ ‫مسلسل‬ ‫و‬ ‫مستمر‬ ‫گونهء‬
‫شود‬‫مي‬.‫در‬ ‫هميشه‬ ‫خورشيد‬ ‫كرهء‬ ‫اينکه‬ ‫دليل‬ ‫پس‬
‫نيز‬ ،‫باشد‬‫مي‬ ‫آتش‬ ‫مذاب‬ ‫هاي‬‫شعله‬ ‫جوشش‬ ‫حال‬
‫است‬ ‫نهفته‬ ‫امر‬ ‫همين‬ ‫در‬.

51. ‫مورد‬ ‫نوين‬ ‫دانش‬ ‫در‬ ‫آنچه‬
،‫باشد‬‫مي‬ ‫همگان‬ ‫اعتراف‬
‫الكتريستهء‬ ‫از‬ ‫اتم‬ ‫تشكيل‬
‫و‬ ‫پروتون‬ ‫يا‬ ‫مثبت‬
‫يا‬ ‫منفي‬ ‫الكتريستهء‬
‫است‬ ‫الكترون‬.

52. ‫همديگر‬ ‫با‬ ‫تعداد‬ ‫در‬ ‫الكترون‬ ‫و‬ ‫پروتون‬
‫اتم‬ ‫تركيب‬ ‫در‬ ‫گاهي‬ ‫و‬ ‫باشند‬‫مي‬ ‫مساوي‬
‫كه‬ ‫آيد‬‫مي‬ ‫وجود‬ ‫به‬ ‫تري‬‫متعادل‬ ‫الكتريكي‬ ‫بار‬
‫است‬ ‫نوترون‬ ‫آن‬ ‫اسم‬.
‫سال‬ ‫اواخر‬ ‫در‬ ‫علمي‬ ‫حلقات‬1955‫كردند‬ ‫اعالم‬ ‫ميالدي‬
‫نام‬ ‫به‬ ‫اتمي‬ ‫دانشمندان‬ ‫از‬ ‫يكي‬ ‫كه‬«‫لورنس‬ ‫ارنست‬»
‫همانا‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫يافته‬ ‫دست‬ ‫جديدي‬ ‫خطرناك‬ ‫كشف‬ ‫به‬
‫جنس‬ ‫از‬ ‫الكتريكي‬ ‫بار‬ ‫موجوديت‬«‫پروتون‬»‫با‬ ‫باشد‬‫مي‬
‫مثبت‬ ‫نه‬ ‫است‬ ‫منفي‬ ‫الكتريكي‬ ‫بار‬ ‫اين‬ ‫كه‬ ‫تفاوت‬ ‫اين‬.

53. ،‫الكتريكي‬ ‫منفي‬ ‫بار‬ ‫داراي‬ ‫پروتون‬ ‫اين‬
‫در‬ ‫زمين‬ ‫كرهء‬ ‫پيرامون‬ ‫را‬ ‫يي‬‫طبقه‬
‫است‬ ‫داده‬ ‫تشكيل‬ ‫جو‬ ‫بااليي‬ ‫سطوح‬.
‫اين‬ ‫وجود‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫اين‬ ‫مهم‬ ‫نهايت‬ ‫نكتهء‬
،‫طبيعت‬ ‫با‬ ‫مغاير‬ ‫الكتريكي‬ ‫وسيع‬ ‫بار‬
‫ممكن‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫يي‬‫پديده‬ ‫خطرناكترين‬
‫بنمايد؛‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫تصور‬ ‫بشري‬ ‫عقل‬ ‫است‬

54. ‫درهم‬ ‫بنيادين‬ ‫عنصر‬ ‫يك‬ ‫ذرات‬ ‫از‬ ‫يي‬‫ذره‬ ‫اگر‬ ‫زيرا‬
‫پديدهء‬ ‫اين‬ ‫وجود‬ ‫درنظرداشت‬ ‫با‬ ،‫شود‬ ‫شكسته‬
‫يك‬ ‫يا‬ ‫ذره‬ ‫يك‬ ‫فقط‬ ‫شكستن‬ ‫درهم‬ ‫از‬ ،‫طبيعي‬ ‫غير‬
‫عمليه‬ ‫همان‬ ،‫اتم‬«‫مسلسل‬ ‫متقابل‬ ‫تأثير‬»‫به‬
‫مواد‬ ‫همه‬ ‫تركيب‬ ‫در‬ ‫آب‬ ‫كه‬ ‫آنجا‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫آيد‬‫مي‬ ‫وجود‬
‫آب‬ ‫از‬ ‫جزئي‬ ‫كه‬ ‫افتد‬ ‫اتفاق‬ ‫چنين‬ ‫اگر‬ ،‫است‬ ‫داخل‬
‫و‬ ‫هيدروژن‬ ‫يعني‬ ،‫خود‬ ‫تركيبي‬ ‫دوبخش‬ ‫به‬
‫در‬ ‫آن‬ ‫اتمهاي‬ ‫از‬ ‫اتم‬ ‫يك‬ ‫و‬ ‫شود‬ ‫منقسم‬ ‫اكسيژن‬
‫بود؟‬ ‫خواهد‬ ‫چه‬ ‫نتيجه‬ ،‫بشكند‬ ‫هم‬

55. ‫و‬ ‫است‬ ‫مشتعلي‬ ‫گاز‬ ،‫هيدروژن‬ ‫كه‬ ‫نيست‬ ‫شكي‬
‫كمك‬ ‫آن‬ ‫اشتعال‬ ‫به‬ ‫هم‬ ‫رهاشده‬ ‫اكسيژن‬
،‫شوند‬ ‫رها‬ ‫اكسيژن‬ ‫ذرات‬ ‫اگر‬ ‫پس‬ ،‫كند‬‫مي‬
‫خواهد‬ ‫تبديل‬ ‫مهاري‬‫بي‬ ‫مشتعل‬ ‫گاز‬ ‫به‬ ‫هيدروژن‬
‫شد‬.
‫يك‬ ‫از‬ ‫دركمتر‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫آن‬ ‫عمليه‬ ‫این‬ ‫معني‬
‫و‬ ‫ها‬‫اقيانوس‬ ،‫درياها‬ ‫همه‬ ‫آب‬ ،‫زدن‬ ‫هم‬ ‫به‬ ‫چشم‬
‫مبدل‬ ‫سركشي‬ ‫و‬ ‫مشتعل‬ ‫آتش‬ ‫به‬ ‫جويبارها‬
‫گشت‬ ‫خواهد‬.

56. ‫بود؟‬ ‫خواهد‬ ‫همنوا‬ ‫روند‬ ‫همين‬ ‫با‬ ‫زمين‬ ‫پايان‬ ‫آيا‬ ‫خوب‬
‫شد؛‬ ‫خواهد‬ ‫چنين‬ ‫كه‬ ‫گفت‬ ‫توان‬‫مي‬ ‫حتم‬ ‫طور‬ ‫به‬‫آيا‬ ‫در‬ ‫كريم‬ ‫قرآن‬ ‫زيرا‬‫ت‬
6‫و‬7‫گويد‬‫مي‬ ‫طور‬ ‫سورهء‬:
]‫ع‬ِ‫ق‬‫ا‬َ‫و‬َ‫ل‬ َ‫ك‬ِّ‫ب‬َ‫ر‬ َ‫اب‬َ‫ذ‬َ‫ع‬ َّ‫ن‬ِ‫إ‬ ،ِ‫ر‬‫و‬ُ‫ج‬ ْ‫س‬َ‫م‬ْ‫ال‬ ِ‫ر‬ْ‫ح‬َ‫ب‬ْ‫ال‬َ‫و‬[
«‫واق‬ ‫كافران‬ ‫بر‬ ‫پروردگارت‬ ‫عذاب‬ ‫البته‬ ،‫فروزان‬ ‫آتش‬ ‫درياهاي‬ ‫به‬ ‫قسم‬‫ع‬
‫شد‬ ‫خواهد‬»
‫آيه‬ ‫در‬ ‫و‬6‫گويد‬‫مي‬ ‫تكوير‬ ‫سورهء‬:
]ْ‫ت‬َ‫ر‬ِّ‫ج‬ ُ‫س‬ ُ‫ر‬‫ا‬َ‫ح‬ِ‫ب‬ْ‫ال‬ ‫ا‬َ‫ذ‬ِ‫إ‬َ‫و‬[
«‫گردند‬ ‫ور‬‫شعله‬ ‫آتش‬ ‫چون‬ ‫درياها‬ ‫كه‬ ‫هنگامي‬ ‫و‬»
‫آيهء‬ ‫در‬ ‫و‬3‫گويد‬‫مي‬ ‫انفطار‬ ‫سورهء‬:
]ْ‫ت‬َ‫ر‬ِّ‫ج‬ُ‫ف‬ ُ‫ر‬‫ا‬َ‫ح‬ِ‫ب‬ْ‫ال‬ ‫ا‬َ‫ذ‬ِ‫إ‬َ‫و‬[
«‫گردند‬ ‫منفجر‬ ‫درياها‬ ‫كه‬ ‫هنگامي‬ ‫و‬»

57. ‫هم‬ ‫با‬ ‫هيدروژن‬ ‫اتمهاي‬ ‫از‬ ‫اتم‬ ‫دو‬ ‫چون‬ ‫و‬
‫آنها‬ ‫تركيب‬ ‫از‬ ،‫شوند‬ ‫تركيب‬«‫هليوم‬»‫وجود‬ ‫به‬
‫عظيم‬ ‫آتشفشان‬ ،‫هليوم‬ ‫وجود‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫آيد‬‫مي‬
‫عرصهء‬ ‫تمام‬ ‫كه‬ ‫آمد‬ ‫خواهد‬ ‫پديد‬ ‫يي‬‫كرانه‬‫بي‬
‫زمان‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫گرفت‬ ‫خواهد‬ ‫بر‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫كائنات‬
‫شود‬‫مي‬ ‫آتش‬ ‫يكپارچه‬ ‫هم‬ ‫آسمان‬ ‫كه‬ ‫است‬.
‫آيهء‬ ‫در‬ ‫كريم‬ ‫قرآن‬ ‫چنانکه‬37‫رحمن‬ ‫سورهء‬
‫گويد‬‫مي‬:

58. َ‫م‬ َّ‫الس‬ ِ‫ت‬َّ‫ق‬ َ‫ش‬ْ‫ن‬‫ا‬ ‫ا‬َ‫ذ‬ِ‫إ‬َ‫ف‬ْ‫ت‬َ‫ن‬‫ا‬َ‫ك‬َ‫ف‬ ُ‫ء‬‫ا‬ )
(ِ‫ن‬‫ا‬َ‫ه‬ِّ‫د‬‫ال‬َ‫ك‬ ً‫ة‬َ‫د‬ْ‫ر‬َ‫و‬
«‫تا‬ ‫شود‬ ‫شكافته‬ ‫آسمان‬ ‫كه‬ ‫آنگاه‬
‫روغن‬ ‫چون‬ ‫و‬ ‫گون‬‫سرخ‬ ‫گل‬ ‫چون‬
‫گردد‬ ‫روان‬ ‫و‬ ‫مذاب‬»

59. ‫آيات‬ ‫در‬ ‫و‬8‫و‬9‫گويد‬‫مي‬ ‫معارج‬ ‫سورهء‬:
)ْ‫ه‬ُ‫م‬ْ‫ال‬َ‫ك‬ ُ‫ء‬‫َا‬‫م‬ َّ‫الس‬ ُ‫ون‬ُ‫ك‬َ‫ت‬ َ‫م‬ْ‫و‬َ‫ي‬َ‫ب‬ِ‫ج‬ْ‫ال‬ ُ‫ون‬ُ‫ك‬َ‫ت‬َ‫و‬ ،ِ‫ل‬ُ‫ال‬
ِ‫ن‬ْ‫ه‬ِ‫ع‬ْ‫ال‬َ‫ك‬(
«‫و‬ ‫شود‬ ‫گداخته‬ ‫فلز‬ ‫آسمان‬ ‫كه‬ ‫روزي‬
‫شود‬ ‫زده‬ ‫پشم‬ ‫چون‬ ‫ها‬‫كوه‬»

61. ‫آيات‬ ‫در‬ ‫و‬15‫و‬16‫سوره‬ ‫همين‬
‫گويد‬‫مي‬:
َ‫اع‬َّ‫ز‬َ‫ن‬ ،‫ى‬َ‫ظ‬َ‫ل‬ ‫َا‬‫ه‬َّ‫ن‬ِ‫إ‬ ‫ال‬َ‫ك‬َ‫و‬ َّ‫لش‬ِ‫ل‬ ً‫ة‬
«‫بلكه‬ ،‫پندارند‬‫مي‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫چنان‬ ‫نه‬
‫تا‬ ‫است‬ ‫ور‬‫شعله‬ ‫آنها‬ ‫بر‬ ‫دوزخ‬ ‫آتش‬
‫بسوزاند‬ ‫را‬ ‫اندامشان‬ ‫و‬ ‫صورت‬ ‫و‬ ‫سر‬»

62. ‫آيهء‬ ‫در‬ ‫و‬77‫گويد‬‫مي‬ ‫نحل‬ ‫سورهء‬:
َ‫ص‬َ‫ب‬ْ‫ال‬ ِ‫ح‬ْ‫م‬َ‫ل‬َ‫ك‬ ‫ال‬ِ‫إ‬ ِ‫ة‬َ‫اع‬ َّ‫الس‬ ُ‫ر‬ْ‫م‬َ‫أ‬ ‫َا‬‫م‬َ‫و‬َّ‫ن‬ِ‫إ‬ ُ‫ب‬َ‫ر‬ْ‫ق‬َ‫أ‬ َ‫و‬ُ‫ه‬ ْ‫و‬َ‫أ‬ ِ‫ر‬َ َّ‫اَّلل‬
‫ير‬ِ‫د‬َ‫ق‬ ٍ‫ء‬ْ‫ي‬ َ‫ش‬ ِّ‫ل‬ُ‫ك‬ ‫ى‬َ‫ل‬َ‫ع‬
«‫بي‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫تر‬‫نزديك‬ ‫يا‬ ،‫زدن‬ ‫هم‬ ‫بر‬ ‫چشم‬ ‫مانند‬ ‫به‬ ‫قيامت‬ ‫كار‬‫ش‬
‫تواناست‬ ‫چيز‬ ‫همه‬ ‫بر‬ ‫خداوند‬ ‫البته‬ ‫و‬ ‫نيست‬»
‫روشني‬ ‫و‬ ‫صريح‬ ‫پيام‬ ،‫فوق‬ ‫مباركهء‬ ‫آيات‬
‫علمي‬ ‫شدهء‬ ‫مطرح‬ ‫حقايق‬ ‫كه‬ ‫دارند‬
‫مبرهن‬ ً‫كامال‬ ‫را‬ ‫آنها‬ ‫تفسير‬ ،‫فوق‬
‫است‬ ‫ساخته‬.

63. ‫كه‬ ‫سازد‬‫مي‬ ‫واضح‬ ‫اخير‬ ‫آيهء‬ ‫اما‬ ‫و‬
‫كنون‬ ‫مرحلهء‬ ‫رسيدن‬ ‫پايان‬ ‫به‬ ‫جريان‬‫ي‬
‫فق‬ ‫و‬ ‫سريع‬ ‫بسيار‬ ،‫كائنات‬ ‫خلقت‬‫در‬ ‫ط‬
‫يك‬ ‫از‬ ‫بيش‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫واحد‬ ‫آن‬ ‫يك‬
‫اندازهء‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫را‬ ‫زماني‬ ‫كوچك‬ ‫لحظهء‬
‫از‬ ‫كمتر‬ ‫حتي‬ ‫يا‬ ‫زدن‬ ‫هم‬ ‫بر‬ ‫چشم‬ ‫يك‬
‫گيرد‬‫نمي‬ ‫بر‬ ‫در‬ ،‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫آن‬.

64. ‫پروتو‬ ‫يك‬ ‫دليلي‬ ‫هر‬ ‫به‬ ‫اگر‬ ،‫نوين‬ ‫دانش‬ ‫نظر‬ ‫از‬‫ن‬
‫از‬ ‫يكي‬ ‫در‬ ‫مثبت‬ ‫پروتون‬ ‫يك‬ ‫با‬ ‫آسمان‬ ‫از‬ ‫منفي‬
‫هرگز‬ ‫صورت‬ ‫آن‬ ‫در‬ ،‫نمايد‬ ‫پيدا‬ ‫تماس‬ ‫اتمها‬
‫ك‬ ‫را‬ ‫ناگهانيي‬ ‫ويراني‬ ‫محدودهء‬ ‫و‬ ‫ميزان‬ ‫توان‬‫نمي‬‫ه‬
‫بر‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫كائنات‬ ‫همهء‬ ،‫العاده‬‫خارق‬ ‫سرعتي‬ ‫با‬
‫وقوع‬ ‫صورت‬ ‫در‬ ‫چه‬ ‫نمود؛‬ ‫تصور‬ ،‫گرفت‬ ‫خواهد‬
‫اصل‬ ‫حقيقت‬ ‫در‬ ‫ويراني‬ ،‫حالتي‬ ‫همچو‬«‫واحد‬
‫آفرينش‬»،‫زمين‬ ،‫نبات‬ ،‫حيوان‬ ،‫انسان‬ ‫كه‬ ‫را‬
‫مادي‬ ‫كائنات‬ ‫و‬ ‫آسمان‬...‫در‬ ،‫باشند‬ ‫مي‬
‫است‬ ‫داده‬ ‫قرار‬ ‫خود‬ ‫نشانگاه‬.

65. ‫چني‬ ‫كه‬ ‫كند‬‫مي‬ ‫اثبات‬ ‫علم‬ ‫بلي؛‬‫ن‬
‫پيوست‬ ‫پايان‬ ‫به‬ ‫عامل‬ ‫احتمالي‬‫ن‬
‫باشد‬‫مي‬ ‫زمين‬ ‫وجود‬.
‫به‬ ‫فقط‬ ‫تواند‬‫نمي‬ ‫نيز‬ ‫قبيل‬ ‫اين‬ ‫از‬ ‫يي‬‫پديده‬ ‫هر‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫روشن‬ ‫و‬
‫و‬ ‫پيوسته‬ ‫هم‬ ‫به‬ ‫سلسلهء‬ ،‫آفرينش‬ ‫زيرا‬ ‫بماند؛‬ ‫محدود‬ ‫زمين‬
‫درون‬ ‫در‬ ‫ويراني‬ ‫كه‬ ‫آنجا‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫منسجمي‬ ‫نهايت‬ ‫زنجيرهء‬
‫شكي‬ ،‫بنابراين‬ ‫گيرد‬‫مي‬ ‫انجام‬ ‫آسمان‬ ‫و‬ ‫زمين‬ ‫آفرينش‬ ‫اتمهاي‬
‫را‬ ‫اندكي‬ ‫بسيار‬ ‫بسيار‬ ‫لحظهء‬ ‫يك‬ ‫از‬ ‫بيش‬ ‫عمليه‬ ‫اين‬ ‫كه‬ ‫نيست‬
‫گرفت‬ ‫نخواهد‬ ‫بر‬ ‫در‬.

66. ‫آيات‬ ‫اولين‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫حالت‬ ‫اين‬ ‫كريم‬ ‫قرآن‬
‫نمايد‬‫مي‬ ‫توصيف‬ ‫چنين‬ ‫انفطار‬ ‫سورهء‬:
ْ‫ت‬َ‫ر‬َ‫ط‬َ‫ف‬ْ‫ن‬‫ا‬ ُ‫ء‬‫ا‬َ‫م‬ َّ‫الس‬ ‫ا‬َ‫ذ‬ِ‫إ‬ِ‫ك‬‫ا‬َ‫و‬َ‫ك‬ْ‫ال‬ ‫ا‬َ‫ذ‬ِ‫إ‬َ‫و‬ ،ُ‫ب‬
َ‫ح‬ِ‫ب‬ْ‫ال‬ ‫ا‬َ‫ذ‬ِ‫إ‬َ‫و‬ ، ْ‫ت‬َ‫ر‬َ‫ث‬َ‫ت‬ْ‫ن‬‫ا‬ْ‫ت‬َ‫ر‬ِّ‫ج‬ُ‫ف‬ ُ‫ر‬‫ا‬
«‫و‬ ‫شود‬ ‫شكافته‬ ‫آسمان‬ ‫كه‬ ‫هنگامي‬
‫ك‬ ‫زماني‬ ‫و‬ ‫ريزند‬ ‫فرو‬ ‫ستارگان‬ ‫كه‬ ‫هنگامي‬‫ه‬
‫گردند‬ ‫منفجر‬ ‫درياها‬»

67. ‫انشقاق‬ ‫سورهء‬ ‫در‬ ‫همچنين‬
‫فرمايد‬‫مي‬:
َّ‫ق‬ َ‫ش‬ْ‫ن‬‫ا‬ ُ‫ء‬‫ا‬َ‫م‬ َّ‫الس‬ ‫ا‬َ‫ذ‬ِ‫إ‬َ‫ن‬ِ‫ذ‬َ‫أ‬َ‫و‬ ، ْ‫ت‬ْ‫ت‬
َ‫و‬ ، ْ‫ت‬َّ‫ق‬ُ‫ح‬َ‫و‬ ‫ا‬َ‫ه‬ِّ‫ب‬َ‫ر‬ِ‫ل‬ُ‫ض‬ْ‫ر‬‫األ‬ ‫ا‬َ‫ذ‬ِ‫إ‬
َ‫م‬ ْ‫ت‬َ‫ق‬ْ‫ل‬َ‫أ‬َ‫و‬ ، ْ‫ت‬َّ‫د‬ُ‫م‬‫ا‬َ‫ه‬‫ي‬ِ‫ف‬ ‫ا‬
ْ‫ت‬َّ‫ل‬َ‫خ‬َ‫ت‬َ‫و‬

68. «‫شكافته‬ ‫آسمان‬ ‫كه‬ ‫هنگامي‬
‫فرا‬ ‫گوش‬ ‫حق‬ ‫فرمان‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫شود‬
‫پذيرد‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫فرمان‬ ‫كه‬ ‫سزد‬ ‫و‬ ‫دهد‬
‫منبسط‬ ‫زمين‬ ‫كه‬ ‫هنگامي‬ ‫و‬
‫دل‬ ‫درون‬ ‫چه‬ ‫هر‬ ‫و‬ ‫شود‬ ‫ساخته‬
‫افكند‬ ‫بيرون‬ ‫را‬ ‫همه‬ ‫داشته‬»

69. ‫و‬ ‫آسمان‬ ‫ساختن‬ ‫ويران‬ ‫آري؛‬
‫اين‬ ‫همهء‬ ‫با‬ ‫كائنات‬ ‫و‬ ‫زمين‬
‫برابر‬ ‫در‬ ،‫خويش‬ ‫عظمت‬
‫يك‬ ‫پروردگار‬ ‫مطلقهء‬ ‫قدرت‬
‫نيست‬ ‫بيش‬ ‫ساده‬ ‫عمليهء‬.

70. ‫امور‬ ‫در‬ ‫بزرگ‬ ‫پروردگار‬ ‫هرچند‬ ‫و‬
‫ـ‬ ً‫عدما‬ ‫و‬ ً‫ايجادا‬ ‫ـ‬ ‫تكويني‬‫به‬ ‫توسل‬ ‫از‬
‫كائنات‬ ‫چه‬ ‫است‬ ‫نياز‬ ‫بي‬ ‫اسباب‬
‫و‬ ‫اراده‬ ‫چراي‬ ‫و‬ ‫چون‬ ‫بي‬ ‫فرمانبر‬ ‫همه‬
‫مي‬ ‫او‬ ‫امر‬‫اينجا‬ ‫در‬ ‫علم‬ ‫اما‬ ،‫باشند‬
‫حقانيت‬ ‫بر‬ ‫گواهي‬ ‫تا‬ ‫آيد‬‫مي‬
‫باشد‬ ‫ديني‬ ‫اعتقادات‬.

71. ‫ندارد‬ ‫اشكالي‬ ‫هيچ‬ ‫هم‬ ‫عقيدتي‬ ‫نظر‬ ‫از‬ ‫و‬
‫قرآن‬ ‫كه‬ ‫كائنات‬ ‫ويرانسازي‬ ‫جريان‬ ‫كه‬
‫در‬ ‫نيز‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫تصاوير‬ ‫و‬ ‫اشكال‬ ‫حتي‬
‫تصوير‬ ‫به‬ ‫روشن‬ ‫چنين‬ ‫اين‬ ‫تابلوهاي‬
‫يا‬ ‫و‬ ‫دادن‬‫توقف‬ ‫با‬ ‫فقط‬ ،‫است‬ ‫كشيده‬
‫و‬ ‫كوچك‬ ‫جزء‬ ‫يك‬ ‫ساختن‬ ‫دگرگون‬
‫اتمها‬ ‫حركت‬ ‫قانونمندي‬ ‫نظام‬ ‫از‬ ‫مقدار‬‫بي‬
‫باشد‬.

72. ‫از‬ ‫بخشي‬ ‫در‬ ‫كريم‬ ‫قرآن‬
‫هاي‬‫صحنه‬ ‫تصويرپردازي‬
‫آوردن‬ ‫پايان‬ ‫به‬ ‫هولناك‬
‫در‬ ،‫مادي‬ ‫كنوني‬ ‫آفرينش‬
‫حج‬ ‫سورهء‬ ‫آيات‬ ‫اولين‬
‫گويد‬‫مي‬:

73. َ‫ر‬ ‫وا‬ُ‫ق‬َّ‫ات‬ ُ‫اس‬َّ‫ن‬‫ال‬ ‫ا‬َ‫ه‬ُّ‫ي‬َ‫أ‬ ‫ا‬َ‫ي‬َ‫ز‬ْ‫ل‬َ‫ز‬ َّ‫ن‬ِ‫إ‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬َّ‫ب‬َ‫ة‬َ‫ل‬
َ‫ي‬ ،‫يم‬ِ‫ظ‬َ‫ع‬ ‫ء‬ ْ‫ي‬ َ‫ش‬ ِ‫ة‬َ‫اع‬ َّ‫الس‬َ‫ه‬َ‫ن‬ْ‫و‬َ‫ر‬َ‫ت‬ َ‫م‬ْ‫و‬‫ا‬
َّ‫م‬َ‫ع‬ ٍ‫ة‬َ‫ع‬ِ‫ض‬ْ‫ر‬ُ‫م‬ ُّ‫ل‬ُ‫ك‬ ُ‫ل‬َ‫ه‬ْ‫ذ‬َ‫ت‬ْ‫ت‬َ‫ع‬َ‫ض‬ْ‫ر‬َ‫أ‬ ‫ا‬
َ‫ح‬ ٍ‫ل‬ْ‫م‬َ‫ح‬ ِ‫ت‬‫ا‬َ‫ذ‬ ُّ‫ل‬ُ‫ك‬ ُ‫ع‬َ‫ض‬َ‫ت‬َ‫و‬َ‫ر‬َ‫ت‬َ‫و‬ ‫ا‬َ‫ه‬َ‫ل‬ْ‫م‬
ِ‫ب‬ ْ‫م‬ُ‫ه‬ ‫ا‬َ‫م‬َ‫و‬ َ‫ر‬‫ا‬َ‫ك‬ ُ‫س‬ َ‫اس‬َّ‫ن‬‫ال‬َ‫ر‬‫ا‬َ‫ك‬ ُ‫س‬
ِ‫د‬ َ‫ش‬ ِ َّ‫اَّلل‬ َ‫اب‬َ‫ذ‬َ‫ع‬ َّ‫ن‬ِ‫ك‬َ‫ل‬َ‫و‬‫يد‬

74. «‫مردمان‬ ‫اي‬!‫زلزلهء‬ ‫كه‬ ‫باشيد‬ ‫پرهيزگار‬ ‫و‬ ‫خداترس‬
‫سختي‬ ‫واقعهء‬ ‫و‬ ‫بزرگ‬ ‫بسيار‬ ‫حادثهء‬ ‫قيامت‬ ‫روز‬
‫را‬ ‫سختي‬ ‫و‬ ‫بزرگ‬ ‫هنگامهء‬ ‫روز‬ ‫آن‬ ،‫بود‬ ‫خواهد‬
‫كنيد‬‫مي‬ ‫مشاهده‬.‫هول‬ ‫از‬ ‫شيرده‬ ‫زن‬ ‫هر‬ ‫كه‬ ‫روزي‬
‫حمل‬ ‫بار‬ ‫آبستن‬ ‫هر‬ ‫و‬ ‫كند‬ ‫فراموش‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫طفل‬
‫و‬ ‫بيخود‬ ‫روز‬ ‫آن‬ ‫وحشت‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫مردم‬ ‫و‬ ‫بيفكند‬ ‫را‬ ‫خود‬
‫بنگري‬ ‫مست‬.‫ليكن‬ ‫و‬ ‫نيستند‬ ‫مست‬ ‫كه‬ ‫صورتي‬ ‫در‬
‫است‬ ‫سخت‬ ‫بسيار‬ ‫خداوند‬ ‫عذاب‬»

75. ‫عذابي‬ ‫ميزان‬ ‫با‬ ‫ارتباط‬ ‫در‬ ‫اما‬
‫ريختاندن‬ ‫هم‬ ‫در‬ ‫جريان‬ ‫از‬ ‫كه‬
‫پا‬ ‫بر‬ ‫آفرينش‬ ‫ساختن‬ ‫ويران‬ ‫و‬
‫آيات‬ ‫در‬ ،‫شود‬‫مي‬11‫تا‬14
‫فرمايد‬‫مي‬ ‫معارج‬ ‫سورهء‬:

76. ْ‫و‬َ‫ل‬ ُ‫م‬ِ‫ر‬ْ‫ج‬ُ‫م‬ْ‫ال‬ ُّ‫د‬َ‫و‬َ‫ي‬ْ‫ن‬ِ‫م‬ ‫ي‬ِ‫د‬َ‫ت‬ْ‫ف‬َ‫ي‬
َ‫ب‬ِ‫ب‬ ٍ‫ذ‬ِ‫ئ‬ِ‫م‬ْ‫و‬َ‫ي‬ ِ‫ب‬‫ا‬َ‫ذ‬َ‫ع‬ِ‫ح‬‫ا‬َ‫ص‬َ‫و‬ ،ِ‫ه‬‫ي‬ِ‫ن‬ِ‫ه‬ِ‫ت‬َ‫ب‬
ِ‫ت‬َ‫يل‬ِ‫ص‬َ‫ف‬َ‫و‬ ،ِ‫ه‬‫ي‬ِ‫خ‬َ‫أ‬َ‫و‬ْ‫ؤ‬ُ‫ت‬ ‫ي‬ِ‫ت‬َّ‫ال‬ ِ‫ه‬،ِ‫ه‬‫ي‬ِ‫و‬
ِ‫م‬َ‫ج‬ ِ‫ض‬ْ‫ر‬‫األ‬ ‫ي‬ِ‫ف‬ ْ‫ن‬َ‫م‬َ‫و‬َّ‫م‬ُ‫ث‬ ‫ا‬ً‫ع‬‫ي‬
‫يه‬ِ‫ج‬ْ‫ن‬ُ‫ي‬

77. «‫و‬ ‫دارند‬ ‫دوست‬ ‫روز‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫مجرمين‬
‫توانستي‬ ‫كاش‬ ‫كه‬ ‫كند‬‫مي‬ ‫آرزو‬
‫هم‬ ‫و‬ ‫برادر‬ ،‫همسر‬ ،‫فرزندان‬
‫هميشه‬ ‫كه‬ ‫را‬ ‫اش‬‫قبيله‬ ‫خويشان‬
‫كه‬ ‫را‬ ‫كه‬ ‫هر‬ ‫هم‬ ‫و‬ ‫كردند‬ ‫حمايتش‬
‫خود‬ ‫فداي‬ ،‫است‬ ‫زمين‬ ‫روي‬ ‫در‬
‫يابد‬ ‫نجات‬ ‫عذاب‬ ‫ان‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫گرداند‬»

78. ‫آيات‬ ‫در‬ ‫و‬33‫تا‬37‫عبس‬ ‫سورهء‬
‫فرمايد‬‫مي‬:
َ‫ي‬ َ‫م‬ْ‫و‬َ‫ي‬ ،ُ‫ة‬َّ‫اخ‬َّ‫ص‬‫ال‬ ِ‫ت‬َ‫ء‬‫َا‬‫ج‬ ‫ا‬َ‫ذ‬ِ‫إ‬َ‫ف‬ْ‫ن‬ِ‫م‬ ُ‫ء‬ْ‫ر‬َ‫م‬ْ‫ال‬ ُّ‫ر‬ِ‫ف‬،ِ‫ه‬‫ي‬ِ‫خ‬َ‫أ‬
َ‫و‬ ِ‫ه‬ِ‫ت‬َ‫ب‬ِ‫ح‬‫َا‬‫ص‬َ‫و‬ ،ِ‫ه‬‫ي‬ِ‫ب‬َ‫َأ‬‫و‬ ِ‫ه‬ِّ‫م‬
ُ
‫َأ‬‫و‬ِ‫ر‬ْ‫ام‬ ِّ‫ل‬ُ‫ك‬ِ‫ل‬ ،ِ‫ه‬‫ي‬ِ‫ن‬َ‫ب‬ٍ‫ئ‬
ِ‫ن‬ْ‫غ‬ُ‫ي‬ ‫ن‬ْ‫أ‬ َ‫ش‬ ٍ‫ذ‬ِ‫ئ‬َ‫م‬ْ‫و‬َ‫ي‬ ْ‫م‬ُ‫ه‬ْ‫ن‬ِ‫م‬ِ‫ه‬‫ي‬
«‫به‬ ‫دهنده‬‫تكان‬ ‫صداي‬ ‫و‬ ‫فرياد‬ ‫آن‬ ‫كه‬ ‫آنگاه‬
‫هر‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫روزي‬ ‫روز‬ ‫آن‬ ،‫رسيد‬ ‫ايشان‬ ‫گوش‬
‫پدرش‬ ‫و‬ ‫مادر‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫گريزد‬‫مي‬ ‫برادرش‬ ‫از‬ ‫شخص‬
‫چنان‬ ‫كس‬ ‫هر‬ ‫روز‬ ‫آن‬ ‫در‬ ،‫فرزندانش‬ ‫و‬ ‫زن‬ ‫از‬ ‫و‬
‫نپردازد‬ ‫كس‬ ‫هيچ‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫خود‬ ‫كار‬ ‫گرفتار‬»

79. ‫كه‬ ‫عظيمي‬ ‫هولناك‬ ‫تصويرهاي‬
‫ان‬ ‫نتوانسته‬ ‫دانشمندان‬ ‫هرگز‬‫د‬
‫زن‬ ‫حالت‬ ‫اين‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫ت‬ّ‫دق‬ ‫اين‬ ‫به‬،‫ده‬
‫در‬ ‫هرچند‬ ‫نمايند‬ ‫توصيف‬ ‫را‬ ‫آن‬
‫تصوي‬ ‫و‬ ‫رانده‬ ‫سخنها‬ ‫باب‬ ‫اين‬‫رها‬
‫اند‬‫كشيده‬ ‫هم‬.

80. ‫از‬ ‫آياتي‬ ‫پرتو‬ ‫نجومدر‬ ‫موقعيت‬
‫نحل‬ ‫سورهء‬
‫يي‬‫گوشه‬ ‫نحل‬ ‫سورهء‬ ‫در‬ ّ‫ل‬‫وج‬ّ‫ز‬‫ع‬ ‫خداي‬
‫ب‬ ‫را‬ ‫بندگانش‬ ‫بر‬ ‫خود‬ ‫احسان‬ ‫و‬ ‫فضل‬ ‫از‬‫ر‬
‫آيات‬ ‫از‬ ‫يك‬ ‫هر‬ ‫در‬ ‫شك‬ ‫بدون‬ ‫و‬ ‫شمارد‬‫مي‬
‫علمي‬ ‫عميق‬ ‫بس‬ ‫معاني‬ ،‫سوره‬ ‫اين‬
‫آيات‬ ‫در‬ ‫جمله‬ ‫از‬ ‫است؛‬ ‫نهفته‬5‫ـ‬8‫كه‬
‫فرمايد‬‫مي‬:

81. ِ‫ف‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬َ‫ل‬ ‫ا‬َ‫ه‬َ‫ق‬َ‫ل‬َ‫خ‬ َ‫م‬‫ا‬َ‫ع‬ْ‫ن‬‫األ‬َ‫و‬َ‫ن‬َ‫م‬َ‫و‬ ‫ء‬ ْ‫ف‬ِ‫د‬ ‫ا‬َ‫ه‬‫ي‬ُ‫ع‬ِ‫ف‬‫ا‬
ْ‫م‬ُ‫ك‬َ‫ل‬َ‫و‬ ،َ‫ون‬ُ‫ل‬ُ‫ك‬ْ‫أ‬َ‫ت‬ ‫ا‬َ‫ه‬ْ‫ن‬ِ‫م‬َ‫و‬َ‫ين‬ِ‫ح‬ ‫ال‬َ‫م‬َ‫ج‬ ‫ا‬َ‫ه‬‫ي‬ِ‫ف‬
‫و‬ُ‫ح‬َ‫ر‬ ْ‫س‬َ‫ت‬ َ‫ين‬ِ‫ح‬َ‫و‬ َ‫ون‬ُ‫يح‬ِ‫ر‬ُ‫ت‬ُ‫ل‬ِ‫م‬ْ‫ح‬َ‫ت‬َ‫و‬ ،َ‫ن‬
ْ‫م‬َ‫ل‬ ٍ‫د‬َ‫ل‬َ‫ب‬ ‫ى‬َ‫ل‬ِ‫إ‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬َ‫ال‬َ‫ق‬ْ‫ث‬َ‫أ‬‫ي‬ِ‫غ‬ِ‫ل‬‫ا‬َ‫ب‬ ‫وا‬ُ‫ن‬‫و‬ُ‫ك‬َ‫ت‬‫ال‬ِ‫إ‬ ِ‫ه‬
َّ‫ب‬َ‫ر‬ َّ‫ن‬ِ‫إ‬ ِ‫س‬ُ‫ف‬ْ‫ن‬‫األ‬ ِّ‫ق‬ِ‫ش‬ِ‫ب‬ِ‫ح‬َ‫ر‬ ‫وف‬ُ‫ء‬َ‫ر‬َ‫ل‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬،‫يم‬
َ‫ح‬ْ‫ال‬َ‫و‬ َ‫ل‬‫ا‬َ‫غ‬ِ‫ب‬ْ‫ال‬َ‫و‬ َ‫ل‬ْ‫ي‬َ‫خ‬ْ‫ال‬َ‫و‬َ‫ه‬‫و‬ُ‫ب‬َ‫ك‬ْ‫ر‬َ‫ت‬ِ‫ل‬ َ‫ر‬‫ي‬ِ‫م‬‫ا‬
ْ‫ع‬َ‫ت‬ ‫ال‬ ‫ا‬َ‫م‬ ُ‫ق‬ُ‫ل‬ْ‫خ‬َ‫ي‬َ‫و‬ ً‫ة‬َ‫ن‬‫ي‬ِ‫ز‬َ‫و‬َ‫ون‬ُ‫م‬َ‫ل‬

82. «‫براي‬ ،‫كرد‬ ‫خلق‬ ‫بشر‬ ‫نوع‬ ‫انتفاع‬ ‫براي‬ ‫را‬ ‫چهارپايان‬ ‫و‬
‫آنها‬ ‫گوشت‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫منافعي‬ ‫و‬ ‫رفاهيت‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫شما‬
،‫است‬ ‫زيبايي‬ ‫شما‬ ‫براي‬ ‫آنها‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫خوريد‬‫مي‬ ‫غذا‬
‫كه‬ ‫هنگامي‬ ‫و‬ ‫گردانيد‬‫برمي‬ ‫چراگاه‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫آنها‬ ‫كه‬ ‫آنگاه‬
‫بريد‬‫مي‬ ‫چراگاه‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫آنها‬.‫به‬ ‫را‬ ‫شما‬ ‫بارهاي‬ ‫و‬
‫بدان‬ ‫بدنها‬ ‫مشقت‬ ‫با‬ ‫جز‬ ‫كه‬ ‫برند‬‫مي‬ ‫شهري‬
‫و‬ ‫رؤوف‬ ‫شما‬ ‫پروردگار‬ ً‫قطعا‬ ،‫برسيد‬ ‫توانستيد‬‫نمي‬
‫و‬ ‫سواري‬ ‫براي‬ ‫را‬ ‫االغ‬ ‫و‬ ‫شتر‬ ‫و‬ ‫اسب‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫مهربان‬
‫هم‬ ‫ديگري‬ ‫چيزهايي‬ ‫و‬ ‫گردانيد‬ ‫شما‬ ‫مسخر‬ ‫تجمل‬
‫براي‬ ‫دانيد‬‫نمي‬ ‫هنوز‬ ‫كه‬(‫سواري‬)‫آفريند‬‫مي‬ ‫شما‬»

83. ‫فرود‬ ‫در‬ ‫خويش‬ ‫فضل‬ ‫و‬ ‫رحمت‬ ‫به‬ ‫سپس‬
‫و‬ ‫نموده‬ ‫اشاره‬ ‫آسمان‬ ‫از‬ ‫آب‬ ‫آوردن‬
‫فرمايد‬‫مي‬:
َّ‫الس‬ ْ‫ن‬ِ‫م‬ َ‫ل‬َ‫ز‬‫ن‬َ‫أ‬ ‫ي‬ِ‫ذ‬َّ‫ال‬ َ‫و‬ُ‫ه‬ْ‫م‬ُ‫ك‬َ‫ل‬ ً‫ء‬‫َا‬‫م‬ ِ‫ء‬‫َا‬‫م‬
‫َر‬‫ج‬ َ‫ش‬ ُ‫ه‬ْ‫ن‬ِ‫م‬َ‫و‬ ‫اب‬َ‫ر‬ َ‫ش‬ ُ‫ه‬ْ‫ن‬ِ‫م‬ُ‫م‬‫ي‬ِ‫س‬ُ‫ت‬ ِ‫ه‬‫ي‬ِ‫ف‬،َ‫ون‬
َ‫ع‬ْ‫ر‬َّ‫ز‬‫ال‬ ِ‫ه‬ِ‫ب‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬َ‫ل‬ ُ‫ت‬ِ‫ب‬ْ‫ن‬ُ‫ي‬َّ‫ن‬‫َال‬‫و‬ َ‫ون‬ُ‫ت‬ْ‫ي‬َّ‫ز‬‫َال‬‫و‬َ‫ل‬‫ي‬ِ‫خ‬
َّ‫الث‬ ِّ‫ل‬ُ‫ك‬ ْ‫ن‬ِ‫م‬َ‫و‬ َ‫َاب‬‫ن‬ ْ‫ع‬َ‫َاأل‬‫و‬‫ات‬َ‫ر‬َ‫م‬

84. «‫نازل‬ ‫آب‬ ‫شما‬ ‫براي‬ ‫آسمان‬ ‫از‬ ‫كه‬ ‫خدايي‬ ‫اوست‬
‫تا‬ ‫دهيد‬ ‫پرورش‬ ‫را‬ ‫درختان‬ ‫و‬ ‫بياشاميد‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫تا‬ ‫كرد‬
‫اش‬‫سبزه‬ ‫و‬ ‫برگ‬ ‫از‬ ‫حيوانات‬ ‫و‬ ‫آن‬ ‫ميوهء‬ ‫از‬ ‫شما‬
‫آب‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫شما‬ ‫هاي‬‫زراعت‬ ‫هم‬ ‫و‬ ‫شوند‬ ‫برخوردار‬
‫همه‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫انگور‬ ‫و‬ ‫زيتون‬ ‫و‬ ‫خرما‬ ‫درختان‬ ،‫برويد‬ ‫باران‬
‫جات‬‫ميوه‬ ‫انواع‬»
‫هاي‬‫نعمت‬ ‫توضيح‬ ‫راستاي‬ ‫در‬ ‫همچنان‬ ‫سوره‬ ‫آيات‬
‫روند‬‫مي‬ ‫جلو‬ ‫الهي‬:
]َ‫و‬ َ‫ر‬‫َا‬‫ه‬َّ‫ن‬‫َال‬‫و‬ َ‫ل‬ْ‫ي‬َّ‫الل‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬َ‫ل‬ َ‫ر‬َّ‫خ‬ َ‫َس‬‫و‬ُّ‫َالن‬‫و‬ َ‫ر‬َ‫م‬َ‫ق‬ْ‫َال‬‫و‬ َ‫س‬ْ‫م‬ َّ‫الش‬ُ‫وم‬ُ‫ج‬
‫آل‬ َ‫ك‬ِ‫ل‬َ‫ذ‬ ‫ي‬ِ‫ف‬ َّ‫ن‬ِ‫إ‬ ِ‫ه‬ِ‫ر‬ْ‫م‬َ‫أ‬ِ‫ب‬ ‫ات‬َ‫ر‬َّ‫خ‬ َ‫س‬ُ‫م‬ُ‫ل‬ِ‫ق‬ْ‫َع‬‫ي‬ ٍ‫م‬ْ‫و‬َ‫ق‬ِ‫ل‬ ٍ‫ت‬‫َا‬‫ي‬َ‫ون‬[

85. «‫ماه‬ ‫و‬ ‫خورشيد‬ ‫و‬ ‫روز‬ ‫و‬ ‫شب‬ ‫هم‬ ‫و‬
‫گردون‬ ‫در‬ ‫شما‬ ‫زندگاني‬ ‫براي‬ ‫را‬
‫آسمان‬ ‫ستارگان‬ ‫و‬ ‫ساخت‬ ‫مسخر‬
،‫ساخت‬ ‫مسخر‬ ‫خويش‬ ‫فرمان‬ ‫به‬ ‫را‬
‫خدا‬ ‫قدرت‬ ‫هاي‬‫نشانه‬ ‫كار‬ ‫اين‬ ‫در‬
‫است‬ ‫پديدار‬ ‫خرد‬ ‫اهل‬ ‫براي‬»

86. ْ‫ح‬َ‫ب‬ْ‫ال‬ َ‫ر‬َّ‫خ‬ َ‫س‬ ‫ي‬ِ‫ذ‬َّ‫ال‬ َ‫و‬ُ‫ه‬َ‫و‬ْ‫ن‬ِ‫م‬ ‫وا‬ُ‫ل‬ُ‫ك‬ْ‫أ‬َ‫ت‬ِ‫ل‬ َ‫ر‬ُ‫ه‬
ً‫ة‬َ‫ي‬ْ‫ل‬ِ‫ح‬ ُ‫ه‬ْ‫ن‬ِ‫م‬ ‫وا‬ُ‫ج‬ِ‫ر‬ْ‫خ‬َ‫ت‬ ْ‫س‬َ‫ت‬َ‫و‬ ً‫ا‬ّ‫ي‬ِ‫ر‬َ‫ط‬ ً‫ما‬ْ‫ح‬َ‫ل‬
‫ا‬َ‫ه‬َ‫ن‬‫و‬ ُ‫س‬َ‫ب‬ْ‫ل‬َ‫ت‬
«‫شما‬ ‫براي‬ ‫را‬ ‫دريا‬ ‫كه‬ ‫خدايي‬ ‫اوست‬ ‫و‬
‫گوشت‬ ‫از‬ ‫تا‬ ‫كرد‬ ‫مسخر‬(‫حالل‬ ‫آبزيان‬)
‫موجود‬ ‫مواد‬ ‫و‬ ‫زيورها‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫كنيد‬ ‫تغذيه‬ ‫آن‬
‫بياراييد‬ ‫را‬ ‫تن‬ ‫و‬ ‫كرده‬ ‫استخراج‬ ‫آن‬ ‫در‬»

87. ،‫الذكر‬‫فوق‬ ‫آيات‬ ‫ادامهء‬ ‫در‬ ‫سپس‬
‫رحمت‬ ‫و‬ ‫فضل‬ ‫از‬ ‫ديگري‬ ‫انواع‬
‫و‬ ‫ساخته‬ ‫آشكار‬ ‫مردم‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫خويش‬
‫فرمايد‬‫مي‬:
ِ‫س‬‫ا‬َ‫و‬َ‫ر‬ ِ‫ض‬ْ‫ر‬َ‫األ‬ ‫ي‬ِ‫ف‬ ‫ى‬َ‫ق‬ْ‫ل‬َ‫أ‬َ‫و‬َ‫د‬‫ي‬ِ‫م‬َ‫ت‬ ْ‫ن‬َ‫أ‬ َ‫ي‬
َّ‫ل‬ ً‫ال‬ُ‫ب‬ ُ‫س‬َ‫و‬ ً‫ارا‬َ‫ه‬ْ‫ن‬َ‫أ‬َ‫و‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬ِ‫ب‬َ‫ت‬ْ‫ه‬َ‫ت‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬َّ‫ل‬َ‫ع‬،َ‫ون‬ُ‫د‬
ْ‫م‬ُ‫ه‬ ِ‫م‬ْ‫ج‬َّ‫ن‬‫ال‬ِ‫ب‬َ‫و‬ ٍ‫ت‬‫ا‬َ‫م‬‫ال‬َ‫ع‬َ‫و‬َ‫ون‬ُ‫د‬َ‫ت‬ْ‫ه‬َ‫ي‬

88. «‫زمين‬ ‫در‬ ‫بزرگ‬ ‫هاي‬‫كوه‬ ‫نيز‬ ‫و‬
‫در‬ ‫ناامني‬ ‫و‬ ‫اضطراب‬ ‫از‬ ‫تا‬ ‫بنهاد‬
‫و‬ ‫جويبارها‬ ‫و‬ ‫برهيد‬ ‫زمين‬ ‫روي‬
‫رهنمون‬ ‫را‬ ‫شما‬ ‫تا‬ ‫آفريد‬ ‫را‬ ‫ها‬‫راه‬
‫ديگر‬ ‫رهنماي‬ ‫هاي‬‫نشانه‬ ‫و‬ ‫باشند‬
‫ستارگان‬ ‫با‬ ‫آنها‬ ‫همچنين‬ ‫و‬
‫مي‬ ‫رهنمون‬‫شوند‬»

89. ،‫ها‬‫كوه‬ ‫خلقت‬ ‫منافع‬ ‫ذكر‬ ‫باب‬ ‫در‬ ‫مباركه‬ ‫آيهء‬ ‫اين‬ ‫در‬ ‫قرآن‬
‫خود‬ ‫اين‬ ‫كه‬ ‫كند‬‫مي‬ ‫معرفي‬ ‫زمين‬ ‫هاي‬‫لنگرگاه‬ ‫را‬ ‫آنها‬
‫چه‬ ‫است؛‬ ‫رسالت‬ ‫عصر‬ ‫در‬ ‫مباركه‬ ‫آيهء‬ ‫علمي‬ ‫معجزهء‬
‫قدم‬ ‫علمي‬ ‫اكتشافات‬ ‫عصر‬ ‫به‬ ‫بشر‬ ‫كه‬ ‫زماني‬ ‫در‬
‫تأكيد‬ ‫زمين‬ ‫حركت‬ ‫بر‬ ‫روشني‬ ‫به‬ ‫آيه‬ ‫اين‬ ،‫بود‬ ‫نگذاشته‬
‫نهاد‬.‫حقيقت‬ ‫اين‬ ‫بر‬ ‫آيه‬ ‫اين‬ ‫در‬ ‫قرآن‬ ،‫اين‬ ‫بر‬ ‫عالوه‬
‫مي‬ ‫تصريح‬‫عالمات‬ ‫ها؛‬‫راه‬ ‫و‬ ‫جويبارها‬ ،‫ها‬‫كوه‬ ‫كه‬ ‫نمايد‬
‫فارقه‬‫سفر‬ ‫و‬ ‫سير‬ ‫و‬ ‫حركت‬ ‫مقاصد‬ ‫تا‬ ‫اند‬ ‫مردم‬ ‫براي‬ ‫يي‬
‫نكنند‬ ‫گم‬ ‫را‬ ‫خويش‬.‫نيز‬ ‫ستارگان‬ ‫كه‬ ‫كنيم‬‫مي‬ ‫مالحظه‬
‫اند‬‫گرديده‬ ‫معرفي‬ ‫رآهنما‬ ‫تابلوهاي‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫آيه‬ ‫اين‬ ‫در‬.

90. ‫ستارگان‬ ‫كه‬ ‫نيست‬ ‫قرآن‬ ‫از‬ ‫يي‬‫آيه‬ ‫تنها‬ ‫اين‬ ‫حقيقت‬ ‫در‬
‫مي‬ ‫معرفي‬ ‫رآهنما‬ ‫تابلوهاي‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫را‬‫بلكه‬ ،‫كند‬
‫پرداخته‬ ‫حقيقت‬ ‫اين‬ ‫به‬ ‫نيز‬ ‫كريم‬ ‫قرآن‬ ‫در‬ ‫ديگري‬ ‫آيات‬
‫مباركهء‬ ‫آيهء‬ ‫جمله‬ ‫از‬ ‫اند؛‬97‫كه‬ ‫انعام‬ ‫سورهء‬
‫گويد‬‫مي‬:
ُ‫م‬ُ‫ك‬َ‫ل‬ َ‫ل‬َ‫ع‬َ‫ج‬ ‫ي‬ِ‫ذ‬َّ‫ال‬ َ‫و‬ُ‫ه‬َ‫و‬َ‫م‬‫و‬ُ‫ج‬ُّ‫الن‬
ُ‫ل‬ُ‫ظ‬ ‫ي‬ِ‫ف‬ ‫ا‬َ‫ه‬ِ‫ب‬ ‫وا‬ُ‫د‬َ‫ت‬ْ‫ه‬َ‫ت‬ِ‫ل‬‫ا‬َ‫و‬ ِّ‫ر‬َ‫ب‬ْ‫ال‬ ِ‫ت‬‫ا‬َ‫م‬ِ‫ر‬ْ‫ح‬َ‫ب‬ْ‫ل‬
ِ‫ل‬ ِ‫ت‬‫ا‬َ‫ي‬‫اآل‬ ‫ا‬َ‫ن‬ْ‫ل‬َّ‫ص‬َ‫ف‬ ْ‫د‬َ‫ق‬َ‫ون‬ُ‫م‬َ‫ل‬ْ‫ع‬َ‫ي‬ ٍ‫م‬ْ‫و‬َ‫ق‬

91. «‫ستارگان‬ ‫كه‬ ‫خدايي‬ ‫اوست‬
‫در‬ ‫شما‬ ‫رهنمايي‬ ‫براي‬ ‫را‬
‫بيافريد‬ ‫بحر‬ ‫و‬ ‫بر‬ ‫تاريكيهاي‬
‫براي‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫آيات‬ ‫ما‬ ‫البته‬
‫بيان‬ ‫تفصيل‬ ‫به‬ ‫فهم‬ ‫اهل‬
‫ايم‬‫نموده‬»

92. ‫اي‬ ‫با‬ ‫قرآن‬ ‫كه‬ ‫راستي‬ ‫به‬‫ن‬
‫صدها‬ ،‫كريمه‬ ‫آيهء‬ ‫دو‬
‫بشري‬ ‫علم‬ ‫از‬ ‫سال‬
‫است‬ ‫گرفته‬ ‫پيشي‬.

93. ‫قرآن‬ ‫توسط‬ ‫حقيقت‬ ‫اين‬ ‫بيان‬ ‫از‬ ‫قبل‬ ‫هرچند‬
‫در‬ ‫ستارگان‬ ‫كه‬ ‫بود‬ ‫آن‬ ‫بر‬ ‫عقيده‬ ،‫نيز‬
‫كمي‬ ‫روشنايي‬ ‫با‬ ‫مهتابي‬ ‫غير‬ ‫هاي‬‫شب‬
‫را‬ ‫شب‬ ‫تاريكي‬ ‫از‬ ‫اندكي‬ ،‫پراكنند‬‫مي‬ ‫كه‬
‫عمل‬ ‫رآهنما‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫نتيجه‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫شگافته‬
‫نجوم‬ ‫علم‬ ‫هاي‬‫پيشرفت‬ ‫مگر‬ ،‫كنند‬‫مي‬
‫اين‬ ‫در‬ ‫آنها‬ ‫نور‬ ‫نقش‬ ‫كه‬ ‫ساخت‬ ‫ثابت‬
‫ونيست‬ ‫نبوده‬ ‫قضيه‬ ‫تمامت‬ ،‫رابطه‬.

94. ‫علم‬ ‫آوردهاي‬‫ره‬ ‫و‬ ‫بررسيها‬ ‫آري؛‬
‫و‬ ‫ترتيب‬ ‫كه‬ ‫ساخت‬ ‫ثابت‬ ‫نجوم‬
‫از‬ ‫آسمان‬ ‫در‬ ‫ستارگان‬ ‫موقعيت‬
‫اكنون‬ ‫تا‬ ‫قبل‬ ‫سال‬ ‫هزار‬‫پنج‬
‫نيز‬ ‫آينده‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫بوده‬ ‫يكسان‬
‫ماند‬ ‫خواهد‬ ‫جا‬ ‫بر‬ ‫پا‬ ‫ترتيب‬ ‫اين‬.

95. ‫دستخوش‬ ‫مدت‬ ‫اين‬ ‫طول‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫آنچه‬ ‫پس‬
‫و‬ ‫خورد‬ ‫سيارات‬ ‫و‬ ‫زمين‬ ،‫است‬ ‫بوده‬ ‫تغيير‬
‫باشند‬‫مي‬ ‫ديگر‬ ‫ريزهء‬.‫نجوم‬ ‫علماي‬
‫گويند‬‫مي‬:
‫آدرس‬ ‫هيچ‬ ‫و‬ ‫اند‬‫آسمان‬ ‫عشاير‬ ‫سيارات‬
‫زمين‬ ‫عشاير‬ ‫چنانکه‬ ‫ندارند؛‬ ‫كوكبي‬ ‫ثابت‬
‫و‬ ‫بوده‬ ‫انتقال‬ ‫و‬ ‫نقل‬ ‫حال‬ ‫در‬ ‫هميشه‬ ‫نيز‬
‫باشند‬‫نمي‬ ‫ثابتي‬ ‫آدرس‬ ‫داراي‬.

96. ‫نجومي‬ ‫ثابت‬ ‫هاي‬‫موقعيت‬ ‫با‬ ‫ستارگان‬ ،‫بنابراين‬
‫خوبي‬ ‫به‬ ‫شب‬ ‫هنگام‬ ‫در‬ ‫توانند‬‫مي‬ ،‫دارند‬ ‫كه‬
‫زمين‬ ‫ساكنان‬ ‫براي‬ ‫را‬ ‫رآهنما‬ ‫تابلوهاي‬ ‫نقش‬
‫به‬ ‫مربوط‬ ‫بيشتر‬ ‫نقش‬ ‫اين‬ ‫و‬ ‫نمايند‬ ‫ايفا‬
‫وروشني‬ ‫نور‬ ‫تا‬ ‫است‬ ‫آنان‬ ‫ثابت‬ ‫هاي‬‫موقعيت‬
‫پراكنند‬‫مي‬ ‫كه‬ ‫اندكي‬.‫نخستين‬ ‫قرآن‬ ‫پس‬
‫و‬ ‫ستارگان‬ ‫بالغهء‬ ‫اهميت‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫كتابي‬
‫است‬ ‫كرده‬ ‫اشاره‬ ‫مورد‬ ‫اين‬ ‫در‬ ‫آنها‬ ‫وظايف‬.

97. ‫پروفسور‬ ‫نجومي‬ ‫دانشمند‬«‫جيمس‬ ‫سير‬
‫جنيز‬»‫گويد‬‫مي‬ ‫ستارگان‬ ‫بارهء‬ ‫در‬:«‫ما‬ ‫اگر‬
‫جويا‬ ‫شهر‬ ‫يك‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫يي‬‫خانه‬ ‫آدرس‬ ‫بخواهيم‬
‫از‬ ‫سپس‬ ‫و‬ ‫خيابان‬ ‫اسم‬ ‫از‬ ‫نخست‬ ،‫شويم‬
‫است‬ ‫شده‬ ‫واقع‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫يي‬‫خانه‬ ‫شمارهء‬
‫تعداد‬ ‫ميان‬ ‫اين‬ ‫در‬ ‫اما‬ ،‫كنيم‬‫مي‬ ‫پرسش‬
‫شهرت‬ ‫دليل‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫هستند‬ ‫ها‬‫خانه‬ ‫از‬ ‫ديگري‬
‫به‬ ‫مخصوص‬ ‫عناوين‬ ‫و‬ ‫اسما‬ ‫داراي‬ ،‫خود‬ ‫زياد‬
‫باشند‬‫مي‬ ‫خود‬.

98. ‫بعضي‬ ‫است؛‬ ‫چنين‬ ‫نيز‬ ‫ستارگان‬ ‫وضعيت‬
‫درخشش‬ ‫داراي‬ ‫كه‬ ‫مشهور‬ ‫ستارگان‬ ‫از‬
‫به‬ ‫مخصوص‬ ‫نامهاي‬ ،‫باشند‬‫مي‬ ‫خاصي‬
‫ستارهء‬ ‫مانند‬ ،‫دارند‬ ‫را‬ ‫خود‬«‫شعري‬
‫يماني‬»‫رخشان‬ ‫ستارهء‬ ،«‫سماك‬»،
‫ستارهء‬«‫عيوق‬»‫ستارهء‬ ،«‫نسر‬»(‫نامها‬
‫باشند‬ ‫می‬ ‫عربی‬)‫از‬ ‫آن‬ ‫امثال‬ ‫و‬
‫ديگر‬ ‫رخشندهء‬ ‫هاي‬‫ستاره‬.

99. ‫موجود‬ ‫منازل‬ ‫اكثريت‬ ‫همچون‬ ‫ستارگان‬ ‫از‬ ‫بعضي‬ ‫اما‬
‫تنظيم‬ ‫آدرس‬ ‫و‬ ‫شماره‬ ،‫اسم‬ ‫داراي‬ ،‫شهر‬ ‫يك‬ ‫در‬
‫باشند‬‫مي‬ ‫يي‬‫شده‬.‫ستارهء‬ ‫مانند‬«27‫ولف‬»‫اين‬ ‫كه‬ ،
‫الفبا‬ ‫حروف‬ ‫شدن‬ ‫تمام‬ ‫از‬ ‫بعد‬ ،‫اعداد‬ ‫با‬ ‫گذاري‬‫شماره‬
‫است‬ ‫گرفته‬ ‫انجام‬.
‫كه‬ ‫مشهوري‬ ‫ستارگان‬ ‫از‬ ‫تعداد‬ ‫آن‬ ‫حتي‬
‫نيز‬ ‫خود‬ ‫به‬ ‫مخصوص‬ ‫نامهاي‬ ‫داراي‬
‫داده‬ ‫قرار‬ ‫ها‬‫آدرس‬ ‫جدول‬ ‫در‬ ‫نيز‬ ،‫باشند‬‫مي‬
‫اند‬ ‫شده‬.

100. ‫تلسكوب‬ ‫با‬ ‫جز‬ ‫كه‬ ‫ضعيفي‬ ‫ستارگان‬ ‫اما‬
‫جدول‬ ‫نيز‬ ،‫باشند‬‫نمي‬ ‫رؤيت‬ ‫قابل‬
‫هاي‬‫آدرس‬ ‫مخصوص‬ ‫نقشهء‬ ‫و‬ ‫جداگانه‬
‫آسمان‬ ‫در‬ ‫آنها‬ ‫اماكن‬ ‫و‬ ‫دارند‬ ‫را‬ ‫خود‬
‫است‬ ‫شده‬ ‫ساخته‬ ‫مشخص‬ ً‫دقيقا‬.
‫ستارهء‬ ‫مانند‬«359‫ولف‬»‫آن‬ ‫معني‬ ‫كه‬
‫ستاره‬«359»‫نجومي‬ ‫جدول‬ ‫در‬«‫ولف‬»
‫است‬.

101. ‫منظر‬ ‫از‬ ‫آسمان‬ ‫ترتيب‬ ‫همين‬ ‫به‬
‫منطقهء‬ ‫بيست‬ ‫به‬ ،‫ستارگان‬
‫كه‬ ‫است‬ ‫گرديده‬ ‫تقسيم‬ ‫مشخص‬
،‫ها‬‫نقشه‬ ‫داراي‬ ‫مناطق‬ ‫اين‬ ‫همهء‬
‫بوده‬ ‫خود‬ ‫معين‬ ‫هاي‬‫آدرس‬ ‫و‬ ‫ها‬‫جدول‬
‫بندي‬‫درجه‬ ‫مقياس‬ ‫با‬ ً‫دقيقا‬ ‫و‬
‫اند‬ ‫شده‬ ‫ساخته‬ ‫مشخص‬.

102. ‫مهمترين‬ ،‫آنها‬ ‫هاي‬‫موقعيت‬ ‫و‬ ‫ستارگان‬ ،‫بنابراين‬
‫و‬ ‫بحري‬ ‫كشتيهاي‬ ‫ناخدايان‬ ‫كه‬ ‫هستند‬ ‫عالئمي‬
‫طياره‬ ،‫بري‬ ‫وسايل‬ ‫كنندگان‬‫هدايت‬‫حتي‬ ‫و‬ ‫فضا‬ ‫در‬ ‫ها‬
‫پيدا‬ ‫را‬ ‫خويش‬ ‫راه‬ ‫آنها‬ ‫رؤيت‬ ‫از‬ ‫صحرا‬ ‫در‬ ‫كوچيان‬
‫كنند‬‫مي‬.
‫آنها‬ ‫راهياب‬ ‫هاي‬‫دستگاه‬ ‫چون‬ ‫كه‬ ‫دريايي‬ ‫هاي‬‫قافله‬ ‫بسيار‬ ‫چه‬ ‫و‬
‫نجات‬ ‫راه‬ ‫تنها‬ ،‫كنند‬‫مي‬ ‫گم‬ ‫را‬ ‫خويش‬ ‫سير‬ ‫خط‬ ‫و‬ ‫افتد‬‫مي‬ ‫كار‬ ‫از‬
‫اند‬ ‫آسمان‬ ‫ستارگان‬ ،‫گمراهي‬ ‫و‬ ‫سرگرداني‬ ‫از‬ ‫آنها‬.‫بسيار‬ ‫چه‬ ‫و‬
‫و‬ ‫اند‬‫كرده‬ ‫گم‬ ‫را‬ ‫خويش‬ ‫مقصد‬ ‫ها‬‫قاره‬ ‫مسير‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫مسافراني‬
‫ستاره‬ ‫اين‬ ‫سرانجام‬‫و‬ ‫راه‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫راهان‬ ‫كرده‬‫گم‬ ‫كه‬ ‫اند‬‫بوده‬ ‫گان‬
‫اند‬‫گرديده‬ ‫رهنمون‬ ‫شان‬ ‫مقصد‬.

103. ‫از‬ ‫امروزه‬ ،‫شناسي‬‫ستاره‬ ‫دانش‬ ‫و‬ ‫نجومي‬ ‫علوم‬ ‫تدريس‬ ‫و‬ ‫تحصيل‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫چنين‬ ‫اين‬
‫باشد‬‫مي‬ ‫ترابري‬ ‫و‬ ‫راه‬ ‫و‬ ‫راني‬‫كشتي‬ ‫هاي‬‫دانشكده‬ ‫و‬ ‫ها‬‫كالج‬ ‫درسي‬ ‫مواد‬ ‫مهمترين‬.‫اين‬ ‫و‬
‫دهد‬‫مي‬ ‫گواهي‬ ‫كريم‬ ‫قرآن‬ ‫حقانيت‬ ‫بر‬ ‫روشني‬ ‫زبان‬ ‫با‬ ‫جديد‬ ‫علم‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫چنين‬.
‫گفت‬ ‫قبل‬ ‫قرن‬ ‫چهارده‬ ‫كريم‬ ‫قرآن‬ ‫كه‬ ‫آنگاه‬ ‫و‬:
ُ‫ه‬ ِ‫م‬ْ‫ج‬َّ‫ن‬‫ال‬ِ‫ب‬َ‫و‬ ٍ‫ت‬‫َا‬‫م‬‫ال‬َ‫َع‬‫و‬َ‫ون‬ُ‫َد‬‫ت‬ْ‫َه‬‫ي‬ ْ‫م‬
«‫شوند‬‫مي‬ ‫رهبري‬ ‫ستارگان‬ ‫وسيلهء‬ ‫به‬ ‫بحر‬ ‫و‬ ‫بر‬ ‫تاريكيهاي‬ ‫در‬ ‫مردم‬ ‫و‬»[‫النحل‬/16]
‫راه‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫جستجوگر‬ ‫انسان‬ ‫و‬ ‫نموده‬ ‫جلب‬ ‫نجوم‬ ‫علم‬ ‫سوي‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫انظار‬ ‫تا‬ ‫بود‬ ‫اين‬ ‫قرآن‬ ‫هدف‬
‫كاوش‬ ‫زحمت‬ ‫خود‬ ‫به‬ ‫ستارگان‬ ‫بارهء‬ ‫در‬ ‫بخواهد‬ ‫بشر‬ ‫آنکه‬ ‫از‬ ‫قبل‬ ‫و‬ ‫گردد‬ ‫رهنمون‬ ‫آن‬ ‫صحيح‬
‫قرار‬ ‫بشر‬ ‫اختيار‬ ‫در‬ ‫علم‬ ‫اين‬ ‫مسلمات‬ ‫حيث‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫نجومي‬ ‫دانش‬ ‫ات‬ّ‫ي‬‫كل‬ ،‫بدهد‬ ‫پژوهش‬ ‫و‬
‫خ‬ ‫معين‬ ‫هاي‬‫موقعيت‬ ‫در‬ ‫ثابتي‬ ‫ترافيكي‬ ‫عالئم‬ ‫همچون‬ ‫ستارگان‬ ‫كه‬ ‫سازد‬ ‫روشن‬ ‫و‬ ‫داده‬‫ود‬
‫باشند‬‫مي‬ ‫بيابانها‬ ‫و‬ ‫درياها‬ ‫مقاصد‬ ‫و‬ ‫منازل‬ ‫رهپويان‬ ‫رآهنمايي‬ ‫آمادهء‬ ‫و‬ ‫دارند‬ ‫قرار‬.
http://www.55a.net/firas/farisi/?page=show_det&id=584&select_page=12
http://www.55a.net/firas/farisi/index.php?page=show_det&id=574&select_page=12