3. •natatala ang mga mahahalagang taglay
ng aspeto sa wika, relihiyon, lahi, at
pangkat-etniko sa ibat ibang bahagi ng
daigdig;
•nalalahad ang mga saklaw ng
heograpiyang pantao sa pamamagitan
ng concept map;
•nahihinuha ang kahalagahan ng wika,
relihiyon, lahi, at pangkat-etniko sa ibat
ibang bahagi ng daigdig
5. •Ang daigdig ang nag-iisang planeta
sa solar system na may kakayahang
suportahan ang buhay.
•Ang daigdig ang ay nasa
pinakatamang posisyon at
distansiya mula sa araw.
•Ang daigdig ay katatagpuan ng
tubig na sumusuporta sa lahat ng
nilalang.
6. •Ang daigdig ang ay mayroong makapal-
kapal na atmosphere na nagbibigay ng
proteksiyon mula sa delikadong
ultraviolet rays ng araw.
•Ang daigdig ang ay nahahati sa tatlong
bahagi: ang crust, ang mantle, at ang
core.
•Ang daigdig ay nababalutan ng mga
tectonic plates na minsan ay napakalakas
ng paggalaw kaya nagdudulot ng lindol,
pagputok ng bulkan, at tsunami.
10. WIKA
•Sistematiko ang paggamit upang
magkaintindihan.
•Bahagi ng pakikipagtalastasan sa
ibang tao.
•Ginamit sa pagpapahayag ng
damdamin sa paraan ng
pagsasalita at pagsusulat.
11. 1. Arbitraryo
•Ibig sabihin napagkasunduan ng mga
tao sa isang lugar ang pagsasaayos
ng mga tunog at salitang gagamitin.
•Halimbawa:
TAGALOG PAMPANGA PANGASINAN AKLAN WARAY
BALIKTAD BALIGTAD BALIKTAR BALISKAD BALIKAD
12. 2.Pantao
•Ito ay isang ekslosibong pag-aari ng mga
tao na sila mismo ang lumikha at sila din
ang gumagamit.
•Halimbawa:
•Liblib na bayan ng Kuşköy sa Turkey
•Kuş dili o ang Bird language na may
tandang 500 taon na
• Ito ay nilikha upang mabilis ang pakikipag-
usap kapag nasa taas o baba ng bundok.
13. 3.Kaluluwa at Salamin ng
isang kultura
•Ang sining, panitikan,
karunungan, kaugalian,
kinagawian at paniniwala ng
mga mamamayan ay
mauunawaan at maipapasa
kung may wika.
14. BAYBAYIN
• Ang baybayin ang sinaunang Sistema ng pagsulat
ng mga Pilipino noong panahon bago pa dumating
ang mga kastila.
28. 3. Mahihinuha na ang mga
wika sa Pilipinas ay
kabilang sa pamilya ng
wikang Sino-Tibetan.
29. 1. Alin sa mga sumusunod ang
HINDI saklaw ng
heograpiyang pantao?
A.Lahi
B.Relihiyon
C.Teknolohiya
D.Wika
30. 2. Anong saklaw ng heograpiyang
pantao ang itinuturing na kaluluwa ng
isang kultura at nagbibigay ng
pagkakakilanlan o identidad ng isang
pangkat.
A.Lahi
B. Pangkat-Etniko
C. Relihiyon
D.Wika
31. 3. Alin sa mga pangunahing pamilya
ng wika sa daigdig ang may
pinakamaraming gumagamit?
A.Afro-Asiatic
B.Austronesian
C.Indo-European
D.Niger-Congo
32. 4. Alin sa mga sumusunod na pahayag ang
nagpapakita ng mahalagang papel na
ginagampanan ng wika sa buhay ng tao?
A. Ito ay susi ng pagkakaintindihan at
kapayapaan tungo sa mas maayos na
pagkakasundo ng mga tao at ng mga bansa.
B. Nagkakaroon ng kalituhan kung marami ang
wika.
C. Nagagamit ang wika upang makapanakit ng
damdamin ng kapwa.
D. Nagagamit ang wika upang makapanloko ng
kapwa.
33. 5. Alin sa mga sumusunod ang
HINDI katangian ng wika?
A. Ang wika ay dinamiko.
B. Ang wika ay hindi nahihiram.
C. Ang wika ay pantao.
D. Ang wika ay arbitraryo.
36. Apo Whang Od
•Huling mambabatok ng
Buskalan Kalinga, Cordillera
•Tribong Butbut
•Ginawaran ng Dangal ng
Haraya Award noong 2018
ng National Commission
for Culture and the Art
(NCAA)
43. Klima
•Mapuputi ang mga taong nakatira
sa mga malalamig na lugar tulad
ng mga malapit sa polar regions.
•Maiitim o kayumanggi naman ang
mga malalapit sa Ekwador.
44. LAHI
•Ang “race” o lahi ay tumjutukoy
sa pagkakakilanlan ng isang
pangkat ng mga tao batay sa
pisikal, bayolohikal o panlabas na
katangian ng isang pangkat.
49. Negroid
•Ang mga ito naman ay maitim
tulad ng mga African sa
kontinente ng Africa at ilang
mga lugar sa papua new
guinea.
50. ADOLF HITLER
•Ayon sa kanya ang Germanic
race lang ang Aryan o Master
Race na kailangang manatiling
puro at hindi dapat mabahiran
ng ibang mga lahi para maging
makapangyarihan ang Germany
sa mundo at mangibabaw sa
mga mababang lahi.
51. HOLUCAUST
•Lahat ng mababang lahi o uri
ng tao sa pananaw ni Hitler na
dudumi sa lahing German ay
kanyang pinapatay.
•Mga Hudyo, Gypsies o mga
minority groups, may ga
kapansanan, mga rebelde at
mga homosexuals.
52. •Gagamitin mo pa rin bang
batayan ang kulay ng balat
at panlabas na katangian
para itrato mo ang isang
tao?
58. 1. Ano ang tinutukoy na pagkakatulad at
pagkakaiba ng mga tao sa isang bansa o
rehiyon batay sa wika?
A.Etniko
B.Etnisidad
C.Etnolinggwistiko
D.Katutubo
59. •Alin sa mga sumusunod na konsepto ang
tumutukoy sa pangkat ng tao na may iisang
kultura o pinagmulan?
A.Etniko
B.Lahi
C.Paniniwala
D.Wika
60. •Ang mga miyembro ng pangkat-etniko ay
pinag-uugnay ng sumusunod MALIBAN
sa_______.
A.Klima
B.Pinagmulan
C.Relihiyon
D.Wika
61. •Alin sa mga sumusunod ang tumutukoy sa
pagkakakilalan ng isang pangkat ng mga tao
batay sa pisikal, bayolohikal o panlabas na
katangian ng isang pangkat?
A.Etniko
B. Lahi
C. Paniniwala
D.Wika
62. •Paano mo maiipapakita ang paggalang at
pagmamahal sa mga pangkat-etniko?
A.Ituring sila bilang bahagi ng ating lipunan.
B. I-promote at ipagmalaki ang kanilang kultura sa
iba.
C. Itrato sila ng pantay na may pagrespeto sa
kanilang mga kaugalian at ma paniniwala.
D.Lahat ng nabanggit ay tama.
Ang araling ito ang patunay na hindi lang ang katangiang pisikal ng daigdig ang pinag-aaralan sa heograapiya. Kasama rin dito ang mga katamgian ng tao na hinubog ng kapaligiran. Sa mga nabanggit nating saklaw,ay una nating tatalakayin ang
Smart phone. Ito ay bahagi na ng pang-araw-araw nating pamumuhay. Enumerate examples. Pero higit sa lahat, pinakagamit na gamit ang smart phone sa pakikipag=komunikasyon. Komunikasyon na kapag:
Ang tinutukoy na natin dito ay wika.
Wika na may katangian din bilang saklaw ng heograpiyang pantao
Ang mga residente bukod sa wikang Turkish ay kayang makipag usap sa pamamagitan ng pagsipol.
Nagkaroon tayo ng kamalayan sa mayamang kultura na mayroon ang ating mga ninuno. Dahil sa
Naitala nila ang kanilang mga tula, bugtong, dasal at mga kasabihan na nagpapakita ng pang-araw-araw nilang pamumuhay
Sa kabilang banda, maaring manghiram ang mga tao ng salita sa iba pang wika. Dahil sa impluwensiya ng ibang lahi sa wikang filipino, may mga salita tayong nagugat pa sa ibang wika.
Pero hindi nangangahulugang ang katangian ng wikang tagalog ay katangian na din ng wikang Chinese. Dahil bawat wika ay may sarisariling Sistema.
Wala ng iba ng tao sa mundo ang gumagamit ng mga salitang: kundi mga Pilipino lang. Bawat wika sa mundo ay nagbibigay pagkakakilanlan sa mga taong gumagamit nito.
Kaya for sure kayo ay updated sa mga salitang nauuso ngayon sa soc.med
Sa sobrang dinamiko ng wka, gumagamit na din tayo ng mga emiticons sa pagpapahayaag ng damdamin gaya nito
Ngunit, alam mo ba na sa kabila ng pagiging dinamiko nito, ay may mga wika ring namamatay kasabay ng mabilis na pagbago ng panahon.
Halimbawa ng wikang patay o dead language. Matapos gamitin ang wikang latin dahil sa pananakop ng mga romano.
May mga wika ring inimbento para lamang sa mga palabas, pelikula at nobela.
Ito ay tinatawag na
Sinong di nakakalam ng salitang Pashneya at avisala. Ang mga ito ay bahagi ng salitang.
Ngunit limang pangunahing pamilya lamang ang ating bibigyang diin.
Mas kikilalanin naman natin ngayon ang pamilya ng wika sa gawaing ito
up
Down-Indo-Europian ang may pinakamalaking bahagdan ang gumagamit nito
Down- dahil ang mga wika ng Pilipinas ay bahagi ng mga wikang Austronesian
c.
d
C
a
b.
Dahil sa kanyang good looks, siya ay nag-viral noong 2016, matapos kumalat ang kanyng stolen shots na may buhat na carrot.
Picture na namamalimos a hiyas festival sa Quezon Province
Husay sa tradisyonal na mambabatok.
Dahil sa pagpupursige at kasipagan ng Tigwahanon-Manobo
Graduation Picture na suot ang katutubong kasuotan
Ayon sa mga eksperto, may mga iba’t-ibang klasipikasyon ng tao sa daigdig, na sa huli nagdulot ng kontribersiya dahil napapakita ng iba’t-ibang uri ng deskriminasyon.
Pero ngayon ang mga tao ay magkakaiba na ng anyo o katangiang panlabas na makikita sa
Dalawang salik ang dahilan ng ganitong pagkakaiba natin
Ibig sabihin may mga makukuha ka paring traits sa nanay or sa tatay mo pero mag-iiba na ang iyong kabuuang katangiang pisikal, gayon din sa mga magiging anak natin.
Kasabay ng pagkalat ng mga tao sa iba’t-ibang panig na mundo na may iba’t-ibang klima, nagbago na din ang kanilang panlabbas na anyo sa pagdaan ng libo libong taon ng ebolusyon at dito na nagsimula ang
Maraming lahi sa daigdig pero hindi nagkakaisa ang mga antropologo o experts kung ilan ba talaga ang mga bilang ng lahi. Kaya gumamit sila ng iba[t-ibang paraan sa paguuri-uri ng mga lahi. May mga scholar o mananaliksi ang nagsasabing 3 lang ang pangunahiing lahi ng daigdig, ang iba, siyam o sampu. Ngunit tatlo ang pangunahing lahi ng tao, ayon sa mga naunang iskoolar.
Binatay ang paguuri-uri sa batlat
Mapuputi ang kulay ng mga Caucasoid nabinubuo ng mga
Dilaw naman ang kulay ng balat
Isang sangay ng Mongoloid ang
Sa kasaysayan, problematiko ang naging resulta ng paggamit ng kulay ng balat at pang-labas na katangian para mang-discriminate ng isang lahi.
Alam niyo ba na ito ay ginamit noong panahon ng Natzi Germany noong 1930s.
Nagsagawa din ang Natzi ng mga ekperimentasyon na kung saan inoperahan ang mga biktimang minority groups upang hindi sila makapag-anak. At isa sa pinakamalagip na Crime against humanity ay naganap noong WWII,
Milyon-milyong buhay ang nasayang dahil sa maling pagturing sa lahi. Kaya naman ngayon…
Matuto tayo sa kasaysayan. Pakatatandaan po natin na hindi inuuri ang tao ngayon batay sa kulay ng balat. Kaya may kinalaman naman sa lokasyong pang heograpiya angisa pang paran ng paguuri-uri ng mga lahi. Sama-samang nanirahan ang mga tao sa isang lugar kung saan bumuo sila ng kanilang kultura, hindi nagtagal, para makahanap ng bagong matitirhan, nag-migrate din sila sa malalayo at magkakahiwalay na lugar at napadpad kung saan-saan. Dito na nabuo ang mga lahing pang-heograpiya… ang mga ito ay…
Ngayon, dahil sa konsepto ng lahi ay may kakabit na isyu at kontrobersiya dahil sa pagtingin sa kulay ng balat, tinitignan ang pangkat-etniko bilang mas maga;lang na salita upang maiwasan ang pagdedescribe gamit ang kulay ng balat.
Kaya naman kumpara sa lahi mas maliwanag ang pagkakailanlan ng tao sa pangkat-etniko dahil tinitignan dito ang magkakatulad na wika, tradisyon, paniniwala, pinagmulan, kaugailian,saloobin ng isang pangkat ng tao. Tinatawag din na
Maraming iba’t-ibang pangkat etnolinguwistiko sa daigdig tulad ng mga
Pero pakakatandaan natin na bawat mga bansa ay may kanya-kanya pang pangkat-etniko gaya sa Pilipinas tulad ng
C.
A
A
B
D
Kahit anong tribo ka pa kabilang lahat tao ay mamamayan ng kani-kanilang bansa na bumubuo sa pagiging isang nasyon. Hindi masusukat ang pagiging tao sa panlabas na kaanyuan lamang. Kulayan natin ang mundong ito ng kabutihan, pagtutulungan at respeto sa kapwa, dahil ang mundo ay isang bahaghari, mga kulay na masarap tignan, dapat ipagmalaki at ipagdiwang.
