1. IFRS-nieuws is een maandelijkse uitgave van Kluwer Jaargang 1 - oktober 2004 - nummer
10
IFRS onder
de streep
De meeste artikelen die tot nu toe gepubliceerd zijn rondom IFRS
behandelen de standaarden die invloed hebben op het operatio-
neel resultaat voor belastingen. De te betalen winstbelasting wordt
daarmee buiten beschouwing gelaten. Verrassend is dat niet.
k l u w e r. n l / i f r s
JEFFREY JANSSEN 35% van het resultaat voor belastingen.
De berekening en behandeling van de
V erantwoordelijke managers van winstbelasting in een fiscale aangifte
onderdelen van organisaties worden wordt veelal verricht door een centrale
veelal afgerekend op operationeel resul- afdeling van het concern. Echter, zon-
taat, bedrijfsresultaat, EBIT, EBITDA of der medewerking van de lijnorganisatie
een andere vorm van resultaatbepaling. is het lastig om op adequate wijze hier-
De aandeelhouder wordt in het jaarver- over te rapporteren. En daar wringt de
slag geconfronteerd met een heel ande- schoen. Rapportage over de winstbe-
re resultaat: de nettowinst. Het verschil lasting heeft vaak voor de lijnorganisa-
tussen het brutoresultaat voor belastin- tie geen echte prioriteit. Zij wordt niet
gen en de nettowinst wordt veroorzaakt afgerekend over de hoogte van dit
door ingehouden winstbelastingen. bedrag en zij kan in veel gevallen ook
IAS 12 is binnen IFRS de richtlijn die geen invloed uitoefenen op de hoogte
hier betrekking op heeft (althans op de van de winstbelasting. De hoogte van
wijze waarop de winstbelasting bere- het te betalen bedrag is immers onder
kend en gerapporteerd moet worden). meer afhankelijk van beslissingen en
De fiscale behandeling is nog steeds activiteiten die door een afdeling fiscale
een zaak van nationale overheden. zaken van een organisatie worden uit-
gevoerd.
Lastig
Het bedrag dat met winstbelasting Aandacht voor adequate
gemoeid is, is in een economisch verwerking
gezonde situatie een materieel bedrag Een adequate verwerking van winstbe-
en bedraagt gemiddeld tussen de 30 en lasting is – mede om bovenstaande
WINSTBELASTING
redenen – een activiteit die niet moet
Deferred Tax in the balance sheet, relating the following items: worden onderschat en die de nodige
2003 2002 aandacht vraagt. In het kader daarvan
In Euro million Assets Liabilities Assets Liabilities verwijs ik naar de berichten in het
nieuws over de TPG-casus in februari
Property, plant and equipment 3,7 -156,0 1,2 -160,0 2004. TPG meldde een extra fiscale
Financial Assets 0,5 0,0 0,5 last te moeten nemen van € 59 miljoen,
Inventories 0,1 -0,7 waardoor het nettoresultaat over 2003
Receivables and other assets 1,0 uitkwam op € 300 miljoen (bron: www.
Prepaid expenses 0,4 0,5 rtlz.nl). Een aanzienlijke aanpassing!
Pension provisions 1,7 1,3 Om bovenstaande redenen is het van
Other provisions and accruals 20,5 7,8 -9,0 belang om de kloof tussen de centrale
Liabilities 3,8 -11,0 afdeling die de winstbelasting verder
Other balance sheet items 0,2 -3,5 uitwerkt in het jaarverslag en de mede-
Tax loss carried forward 4,6 5,3 werkers uit de lijnorganisatie die de
Total in individual financial 36,5 -171,2 16,6 -169,0 gedetailleerde informatie hiervoor
statements moeten aanleveren te overbruggen.
Offsets -30,0 30,0 -15,0 15,0 Aan kunnen geven wat de reikwijdte is
Consolidation Adjustments 8,9 -3,0 1,5 -3,3 van IAS 12 is daarbij van belang. Om
Consolidated Financials Statements 15,4 -144,2 3,1 -157,3 die reden ga ik verder in op de specifie-
ke problematiek van IAS 12 en de
mogelijke impact op uw organisatie.
‘Het probleem zit dus niet
The relationship between the expected tax expense and actual in de berekening van de
tax expense in the income statement is shown as follows:
In Euro million 2003 2002 verschuldigde
Result before income taxes 50,0 -10,0 winstbelasting, maar in
IFRS-nieuws - aflevering 10 - oktober 2004
Municipal trade tax on income in Country x -10,0 -3,0
Result after municipal trade tax on income 40,0 -13,0 het opstellen van de
Expected tax income/ expenses -10,0 3,0
Tax effect of foreign tax rate differences -2,9 -3,5 rapportage hierover.’
Tax on non-deductible taxes -0,9 -0,3
Permanent differences -15,0 -20,0
Tax effect of equity consolidation -7,0 -5,0 Afsluitproces
adjustments affecting income Matchingsprincipe: IAS 12 stelt dat de
Tax effect of tax free income and 16,0 2,0 fiscale consequenties van een transac-
taxable income prior years tie in dezelfde periode worden verwerkt
Tax effect of tax rate changes 2,5 0,0 als in de periode waarin de transactie
Tax reduction due to distributions in Country x 0,0 5,0 heeft plaatsgevonden.
Other 2,8 0,1 Deze stelregel kan grote gevolgen heb-
Municipal trade tax on income in Country x -10,0 -3,0 ben voor uw organisatie en het afsluit-
Taxes on income shown in the income statement -24,5 -21,7 proces. IAS verplicht uw medewerkers
tot het opstellen van de fiscale rappor-
tages tijdens het afsluitproces. Dat
gebeurt nu nog veelal achteraf. Het pro-
Income tax expense is made of the
following items: IAS 12.57: De administratieve verwerking van de gevolgen
In Euro million 2003 2002 van een transactie of andere gebeurtenis op het vlak van de
over de verslagperiode verschuldigde en verrekenbare
Current taxes on income -27,5 -17,7 belastingen en uitgestelde belastingen is consistent met de
Deferred taxes on income 3,0 -4,0 admistratieve verwerking van de transactie of de gebeurtenis
-24,5 -21,7 zelf. ( Bron: www.iasb.org.uk)
bleem zit dus niet in de berekening van de verschuldigde
winstbelasting, maar in het opstellen van de rapportage hier-
over. Deze is veel uitgebreider dan nu het geval is.
Presentatie van uw fiscale positie
In uw balans wordt meer gedetailleerde informatie gevraagd
over de actuele en latente belasting, vorderingen en schul-
den. Daarnaast wordt een uitsplitsing gevraagd in de winst-
en-verliesrekening van actuele en latente belasting. Op basis
van de hier gepresenteerde voorbeelden (zie kaders) kunt u
zelf concluderen welke consequenties de richtlijn kan heb- J. Janssen is als consultant
ben voor uw organisatie. Voor verdere detaillering verwijs ik werkzaam bij Eiffel.
naar de richtlijn.
Voorspellende waarde van IAS 12
IAS 12 is (naast IFRS 3 die onder andere de waardering van organisatie. U zult deze correctie ook moeten toelichten. In
overnames en bijbehorende goodwill behandelt) een richtlijn het voorbeeld (middelste kader op pagina 11: Tax effect of tax
die een beeld schetst van de toekomstverwachting van uw free income and taxable income prior years) ziet u een bedrag
onderneming (of delen daarvan). IAS 12 stelt namelijk dat de van € 16 miljoen staan, zijnde de correctie op voorgaande
actieve belastinglatentie voor verliescompensatie moet wor- jaren.
den opgenomen als deze in de toekomst kan worden terug-
Toenemende volatiliteit nettoresultaat
Correcties op voorgaande jaren worden veroorzaakt door:
• verschillen tussen de aangifte en de taxrapportage;
‘IAS 12 is (naast IFRS 3) een • correcties die voortkomen uit een controle door de
Belastingdienst;
richtlijn die een beeld schetst van • herziening van een standpunt van fiscale zaken (veelal
voortkomend uit de taxplanning. De afdeling fiscale zaken
de toekomstverwachting van uw heeft de taak om tijdig beslissingen te nemen, opdat de
consequenties in het verslagjaar kunnen worden meege-
onderneming nomen).
k l u w e r. n l / i f r s
(of delen daarvan).’
Het niet volledig opnemen van de juiste bedragen heeft con-
sequenties voor de totale belastingsdruk van het jaar waarin
verdiend door fiscale winsten of door voldoende belastbare dit wordt gecorrigeerd. Hierdoor neemt de volatiliteit van het
tijdelijke verschillen. Veelal wordt nu uit voorzichtigheid nettoresultaat toe.
niets opgenomen. Door het opnemen van de latentie zegt u
in feite dat het in de toekomst (op fiscale gronden) beter zal
gaan met uw onderneming. Periodiek zult u deze latentie Opleiden van medewerkers
gaan onderbouwen. Door deze latentie later geheel of gedeel- Er zijn landen waarin geen verschillen bestaan tussen de com-
telijk af te voeren, geeft u een ander signaal af naar de bui- merciële en fiscale waardering van balansposten. Hierdoor
tenwereld. kent men het begrip belastinglatentie niet. Doordat de financi-
ële rapportage niet meer op basis van local GAAP maar op
Opzet fiscale prognoses basis van IFRS wordt opgesteld, ontstaan er verschillen (tenzij
Op dit moment wordt door veel ondernemingen uit voor- er geen verschillen zijn tussen local GAAP en IFRS) en wordt
zichtigheid geen latentie opgenomen uit verliescompensatie. het begrip belastinglatentie geïntroduceerd. Wees hierop voor-
Door het verplicht moeten opnemen van deze latentie zult u bereid en begin tijdig met het opleiden van medewerkers. Het
dus resultaatprognoses op moeten stellen. Over het alge- ontwikkelen van een opleidingspakket kost veel tijd en energie.
meen gebeurt dit ook, maar niet op fiscale gronden. Als er
sprake is van grote verschillen tussen commerciële en fiscale Op weg naar een succesvolle fiscale rapportage
waardering van uw activa en passiva, zult u dus ook een prog- Het herkennen en onderkennen van bovenstaande specifieke
nose moeten opstellen op basis van verwachte fiscale resulta- aandachtspunten met betrekking tot IAS 12 is de eerste stap
ten. op weg naar succes. Implementatie van IAS 12 moeilijk? In
mijn optiek niet, wel lastig. Met name omdat veel betrokken
Verwerking correcties voorgaande jaren rapportagemedewerkers niet fiscaal georiënteerd zijn. Het
Correcties op voorgaande jaren kunnen uw resultaat beïn- (tijdig) opleiden van deze mensen zie ik dan ook als de groot-
vloeden. Deze worden separaat opgenomen en geven daarom ste uitdaging.
een beeld van de kwaliteit van uw tax rapportage en van uw