Studyadz 3as-physique-c3-19-31

1. 1
‫االستاذ‬
:
‫موساوي‬
‫التربية‬ ‫مديرية‬
‫لو‬
‫خنشلة‬ ‫الية‬
‫المؤسسة‬
:
‫الموسم‬ ‫رشاش‬ ‫أوالد‬ ‫متقن‬
:
2017
/
2016
.
‫المادة‬
:
‫علوم‬
‫يائية‬‫ز‬‫في‬
.
‫يخ‬‫ر‬‫التا‬
:
17
-
05
-
2017
.
‫الشعبة‬
:
(
‫ريا‬
+
‫تر‬
)
‫بيضاء‬ ‫يا‬‫ر‬‫بكالو‬
‫المدة‬
:
04
‫ونصف‬ ‫ساعات‬
.
‫عليه‬ ‫لالجابة‬ ‫الموضوعيه‬ ‫احد‬ ‫يختار‬ ‫ان‬ ‫المترشح‬ ‫على‬
‫االول‬ ‫الموضوع‬
‫األول‬ ‫الجزء‬
:
‫األول‬ ‫التمرين‬
:
(
04
‫نقاط‬
)
I
.
‫ببت‬‫جس‬
‫نة‬‫س‬ ‫هبِل‬‫و‬‫جرش‬ ‫حادزة‬
1986
‫ًوم‬‫زي‬‫امس‬ ‫مثل‬ ‫املشؼة‬ ‫امؼنارص‬ ‫حرنزي‬ ‫زايدة‬ ‫بسبب‬ ‫اجلوي‬ ‫امغالف‬‫و‬ ‫الارض‬ ‫ًر‬‫و‬‫ثو‬ ‫يف‬
134
55 Cs
‫ىو‬ ‫معره‬ ‫هصف‬
2ans
‫ًوم‬‫زي‬‫امس‬ ‫و‬
137
55 Cs
‫ىو‬ ‫معره‬ ‫هصف‬
30ans
.
1
-
‫ىذا‬ ‫ًومنا‬ ‫اىل‬ ‫اخد‬‫و‬‫ًخ‬ ‫ان‬ ‫ميكن‬ ‫اذلي‬ ‫احلادزة‬ ‫ىذه‬ ‫غن‬ ‫امنامج‬ ‫ًوم‬‫زي‬‫نوس‬ ‫املشع‬ ‫امنظري‬ ‫حدّد‬
(
‫نة‬‫س‬
2017
)
.
‫ل‬ّ‫و‬‫ػ‬
.
2
-
‫ًوم‬‫زي‬‫امس‬ ‫من‬ ‫غَنة‬ ‫دلًنا‬
137
55 Cs
‫يه‬ ‫الابخدائَة‬ ‫نوحظة‬‫ا‬ ‫غند‬ ‫نخوهتا‬
0 186
m mg

،
‫الاشؼاع‬ ‫ًوم‬‫زي‬‫امس‬ ‫ثفكم‬ ‫ًؼعي‬
 
2
-
1
‫امناجتة‬ ‫اة‬‫و‬‫امن‬ ‫بَننا‬‫م‬ ‫احلادث‬ ‫امخفكم‬ ‫مؼادةل‬ ‫انخب‬
A
Z X
‫امخامَة‬ ‫ًة‬‫و‬‫ه‬‫الا‬ ‫بني‬ ‫من‬
:
134
55 Cs
،
131
53 I
،
137
56 Ba
.
2
-
2
‫مية‬‫ك‬ ‫اوخد‬
0
A
‫مية‬‫ك‬ ‫خنذج‬‫اس‬ ‫مث‬،‫نوؼَنة‬ ‫الابخدايئ‬ ‫الاشؼاغي‬ ‫امنشاط‬
( )
A
Z
N X
‫امناجتة‬ ‫ًة‬‫و‬‫ه‬‫الا‬ ‫ػدد‬
A
Z X
‫حلظة‬ ‫غند‬
15
t ans

2
-
3
‫بط‬‫ر‬‫ام‬ ‫ظاكة‬ ‫ف‬ّ‫غر‬
l
E
‫ميهتا‬‫ك‬ ‫احسب‬ ‫مث‬
137
55
( )
l
E Cs
‫ًوم‬‫زي‬‫امس‬ ‫اة‬‫و‬‫ه‬ ‫اخل‬ ‫من‬
137
55 Cs
II
.
‫امخامَة‬ ‫امنووًة‬ ‫املؼادةل‬ ‫وفق‬ ‫هَوم‬‫ا‬‫امَور‬ ‫ًنشعر‬
:
235 1 94 140 1
92 0 54 0
.
Z
U n Sr Xe x n
   
1
.
‫امؼددٍن‬ ‫من‬ ‫لك‬ ‫مية‬‫ك‬ ‫ّد‬‫د‬‫ح‬
:
x
‫و‬
Z
.
2
.
‫الاوشعار؟‬ ‫ىذا‬ ‫غن‬ ‫امناجتخني‬ ‫اثني‬‫و‬‫امن‬ ‫بني‬ ‫من‬ ‫ا‬‫ر‬‫ا‬‫ر‬‫خل‬‫اس‬ ‫الانرث‬ ‫اة‬‫و‬‫امن‬ ‫مايه‬
(
‫امخؼوَل‬ ‫مع‬
)
3
.
‫احملررة‬ ‫امعاكة‬ ‫احسب‬
lib
E
‫است‬ ‫مث‬ ‫احلادث‬ ‫امخفاػل‬ ‫من‬
‫ن‬
‫جت‬
T
E
‫امعاكة‬
‫امكذةل‬‫ر‬‫اوشعا‬ ‫غن‬ ‫امناجتة‬
1
m mg

‫هَوم‬‫ا‬‫امَور‬ ‫من‬
235
92 U
4
.
‫امبواتن‬ ‫غاز‬ ‫نخةل‬ ‫اوخد‬
4 10
C H
‫امعاكة‬ ‫هفس‬ ‫هخاج‬‫ال‬ ‫كيا‬‫ر‬‫ح‬ ‫احب‬‫و‬‫ام‬
T
E
‫امكذةل‬ ‫اوشعار‬ ‫من‬ ‫امناجتة‬
1
m mg

‫هَوم‬‫ا‬‫امَور‬ ‫من‬
235
92 U
‫ان‬ ‫ػوٌل‬
1mol
‫كدرىا‬ ‫ظاكة‬ ‫حيرر‬ ‫امبواتن‬ ‫غاز‬ ‫من‬
:
1,126Mj
‫؟‬ ‫خنذج‬‫جس‬ ‫ماذا‬
‫املؼعَات‬
:
13
1 1,6.10 ( )
MeV J


( ) 1,00866( )
m n u

235
( ) 1745,6( )
l
E U MeV

1
( ) 1 .
M H g mol

1 931,5 / ²
u MeV C

( ) 1,00728( )
m p u

140
( ) 1160( )
l
E Xe MeV

1
( ) 12 .
M C g mol

27
1 1,66.10 ( )
u Kg


137
( ) 136,90707( )
m Cs u

94
( ) 807,46( )
l
E Sr MeV

23 1
6,023.10
A
N mol

‫الثاني‬ ‫التمرين‬
:
(
04
‫نقاط‬
)
.
‫مكثفة‬ ‫سؼة‬ ‫ونذكل‬ ‫َؼة‬‫وش‬ ‫ات‬‫زي‬‫مم‬ ‫مخحدًد‬ ‫خمخوفذني‬ ‫خني‬‫اس‬‫ر‬‫بد‬ ‫بَلِة‬‫مخع‬‫ا‬ ‫الاغٌلل‬ ‫حصة‬ ‫خالل‬ ‫امخالمِذ‬ ‫من‬ ‫ٍلوغخان‬ ‫كامت‬
‫اوال‬
:
‫امشلك‬ ‫يف‬ ‫املمثل‬ ‫ًيب‬‫ر‬‫امخج‬ ‫هَب‬‫رت‬‫ام‬ ‫الاوىل‬ ‫اجملموػة‬ ‫اجنزت‬
(
1
)
‫َؼة‬‫وش‬ ‫من‬ ‫املكون‬‫و‬
( )
b
‫ذاثُهتا‬
L
‫ادلاخوَة‬ ‫وملاومهتا‬
r
‫انكل‬،
‫اويم‬
( )
D
‫ملاومذو‬
95( )
R  
‫مودل‬،
1
G
‫احملرنة‬ ‫امكيرابئَة‬ ‫ثو‬‫و‬‫ك‬
6( )
E V

‫كاظؼة‬ ‫اىل‬ ‫ابالضافة‬ ‫و‬
K
.
‫ات‬‫ري‬‫ثغ‬ ‫منحىن‬ ‫ػىل‬ ‫احلصول‬ ‫من‬ ‫خاص‬ ‫جتيزي‬ ‫اسعة‬‫و‬‫ب‬ ‫اجملموػة‬ ‫متكنت‬
( )
i f t

‫امشلك‬ ‫يف‬ ‫املوحض‬ ‫ادلارة‬ ‫يف‬ ‫املار‬
(
2
)

2. 2
‫االستاذ‬
:
‫موساوي‬
1
-
‫امخَار‬ ‫شدة‬ ‫حتلليا‬ ‫اميت‬ ‫امخفاضوَة‬ ‫املؼادةل‬ ‫اوخد‬
( )
i t
.
2
-
‫امشلك‬ ‫من‬ ‫حويا‬ ‫املؼادةل‬ ‫ىذه‬
 
/
0
( ) 1 t
i t I e 

 
‫حِر‬
0
I
‫و‬ ‫ادلامئ‬ ‫امنظام‬ ‫يف‬ ‫امخَار‬ ‫شدة‬

‫نوزمن‬ ‫اثبت‬
-
‫امشلك‬ ‫بَان‬ ‫ػىل‬ ‫ابالغامتد‬
(
2
)
‫من‬ ‫الك‬ ‫حدد‬
:
0
I
‫و‬

‫من‬ ‫الك‬ ‫خنذج‬‫اس‬ ‫مث‬،
:
r
‫و‬
L
.
‫ثانيا‬
:
‫سؼهتا‬ ‫مكثفة‬ ‫بشحن‬ ‫هَة‬‫ا‬‫امث‬ ‫اجملموػة‬ ‫كامت‬
C
‫مودل‬ ‫اسعة‬‫و‬‫ب‬ ‫لكَا‬
2
G
‫احملرنة‬ ‫امكيرابئَة‬ ‫ثو‬‫و‬‫ك‬
2 6( )
E V

‫نوحظة‬‫ا‬ ‫وغند‬،
0 0
t 
(
‫الازمنة‬ ‫مبدأ‬
)
‫َؼة‬‫اموش‬ ‫يف‬ ‫ًغيا‬‫ر‬‫بخف‬ ‫ا‬‫و‬‫كام‬
( )
b
‫ػىل‬ ‫احلصول‬ ‫من‬ ‫ا‬‫و‬‫متكن‬ ‫امليبعي‬ ‫از‬‫زت‬‫الاى‬ ‫امس‬‫ر‬ ‫هجاز‬ ‫ػىل‬ ‫وابالغامتد‬ ‫امسابلة‬
‫منحىن‬
( )
C
u t
‫امشلك‬ ‫يف‬ ‫املوحض‬‫و‬ ‫املكثفة‬ ‫ظريف‬ ‫بني‬ ‫امخوحر‬
(
3
)
1
-
‫صافِة‬ ‫َؼة‬‫اموش‬ ‫ابن‬ ‫هفرتض‬
( 0)
r 
:
1
-
1
‫نومكثفة‬ ‫امكيرابئَة‬ ‫ابمشحنة‬ ‫احملللة‬ ‫امخفاضوََة‬ ‫املؼادةل‬ ‫اوخد‬
( )
q t
.
1
-
2
‫نوشحنة‬ ‫نوحظَة‬‫ا‬ ‫امؼبارة‬ ‫خنذج‬‫اس‬
( )
q t
‫بدالةل‬
:
2
E
،
C
،
L
‫املؼخربة‬ ‫نوحظة‬‫ا‬‫و‬
t
.
1
-
3
‫اذلايت‬ ‫ادلور‬ ‫غبارة‬ ‫انخب‬
0
T
‫امزمن‬ ‫مع‬ ‫وس‬‫ا‬‫مذج‬ ‫هو‬‫اب‬ ‫ازبت‬ ‫مث‬
.
2
-
‫امسابلة‬ ‫َؼة‬‫اموش‬ ‫هؼخرب‬
( )
b
:
( , 0)
L r 
-
‫امشلك‬ ‫يف‬ ‫املوحض‬ ‫امبَان‬ ‫ػىل‬ ‫ابالغامتد‬
(
3
)
2
-
1
‫ات‬‫ز‬‫ا‬‫زت‬‫الاى‬ ‫منط‬ ‫ونذكل‬ ‫احلاةل‬ ‫ىذه‬ ‫يف‬ ‫امنظام‬ ‫ظبَؼة‬ ‫حدد‬
.
2
-
2
‫ادلور‬ ‫بو‬‫ش‬ ‫مية‬‫ك‬ ‫حدد‬
T
،
‫املكثفة‬ ‫سؼة‬ ‫مية‬‫ك‬ ‫خنذج‬‫اس‬ ‫مث‬
C
(
‫ابغخبار‬
0
T T

)
2
-
3
‫نوحظات‬‫ا‬ ‫غند‬ ‫ادلارة‬ ‫يف‬ ‫هة‬‫ز‬‫اخمل‬ ‫املكَة‬ ‫امعاكة‬ ‫مية‬‫ك‬ ‫احسب‬
:
0 0
t 
‫و‬
1 40( )
t ms

،
‫؟‬ ‫امخعور‬ ‫ىذا‬ ‫ثفرس‬ ‫هَف‬
‫الثالث‬ ‫التمريه‬
:
(
06
‫وقاط‬
)
‫اوال‬
:
‫خشن‬ ‫مائل‬ ‫مستو‬ ‫على‬ ‫صلب‬ ‫جسم‬ ‫حركة‬ ‫دراسة‬
.
‫اجلاذبَة‬ ‫ثؼعى‬
‫الارضَة‬
9,8( / ²)
g m s

‫نوحظة‬‫ا‬ ‫غند‬
0 0
t 
‫ن‬
‫حرك‬
‫صوبا‬ ‫حسٌل‬
( )
S
‫نخوخو‬
80( )
m g

‫ًنعوق‬
‫ابخدائَة‬ ‫رسػة‬ ‫بدون‬
‫املوضع‬ ‫من‬
A
‫و‬
‫خوى‬‫ملس‬ ‫الاغظمي‬ ‫املَل‬ ‫فق‬
‫خشن‬
3,5( )
AB m

‫ًة‬‫و‬‫ا‬‫ز‬‫ب‬ ‫الافق‬ ‫غن‬ ‫ميَل‬
30
  
(
‫امشلك‬
04
)
1
-
‫بدالةل‬ ‫اجلسم‬ ‫جسارع‬ ‫غبارة‬ ‫اوخد‬ ‫منَوحن‬ ‫امثاين‬ ‫هون‬‫ا‬‫امل‬ ‫خعبَق‬‫ب‬
:
m
،

،
g
‫و‬
f
‫نوحرنة‬ ‫ومؼَلة‬ ‫اثبخة‬ ‫هؼخربىا‬ ‫اميت‬ ‫الاحذاكك‬ ‫كوة‬
.
2
-
‫الاحذاكك‬ ‫شدة‬ ‫مية‬‫ك‬ ‫ّد‬‫د‬‫ح‬
P
f
‫هو‬‫و‬‫سك‬ ‫ػىل‬ ‫حمافظا‬ ‫اجلسم‬ ‫ًبلى‬ ‫اخويا‬ ‫من‬ ‫اميت‬
.

3. 3
‫االستاذ‬
:
‫موساوي‬3
-
‫ان‬ ‫ػومت‬ ‫اذا‬
P
f f

‫املسار‬ ‫ػىل‬ ‫اجلسم‬ ‫حرنة‬ ‫ظبَؼة‬ ‫خنذج‬‫اس‬
AB
،
‫نوحرنة‬ ‫امزمنَة‬ ‫املؼادةل‬ ‫اوخد‬ ‫مث‬
( )
x t
.
4
-
‫ميهتا‬‫ك‬ ‫زمنَة‬ ‫مدة‬ ‫خغرق‬‫ٌس‬ ‫اجلسم‬ ‫ان‬ ‫ػومت‬ ‫اذا‬
2( )
t s
 
‫املسافة‬ ‫ملعع‬
3,5( )
AB m

‫اوخد‬
:
-
‫امدسارع‬ ‫مية‬‫ك‬
a
.
-
‫الاحذاكك‬ ‫شدة‬ ‫مية‬‫ك‬
f
.
-
‫اجلسم‬ ‫رسػة‬
B
V
‫املوضع‬ ‫يف‬
B
.
‫ثانيا‬
:
‫الفراغ‬ ‫في‬ ‫الجسم‬ ‫حركة‬ ‫دراسة‬
.
(
‫هممال‬ ‫اجلسم‬ ‫ػىل‬ ‫اء‬‫و‬‫امي‬ ‫اتزري‬ ‫هؼخرب‬
)
‫املوضع‬ ‫يف‬ ‫الافلي‬ ‫خوى‬‫املس‬ ‫اجلسم‬ ‫ًغادر‬
O
‫برسػة‬
4,95( / )
O
V m s

‫نوحظة‬‫ا‬ ‫يف‬
0 0
t 
‫مَخحرك‬ ‫مالزمنة‬ ‫خدًد‬ ‫مبدا‬ ‫هؼخربىا‬ ‫اميت‬
‫خوي‬‫املس‬ ‫وفق‬
( , )
OX OY
‫املوضع‬ ‫اىل‬ ‫مَصل‬
D
‫مبسافة‬ ‫الافق‬ ‫احملور‬ ‫غن‬ ‫ًبؼد‬‫و‬ ‫نوٌلء‬ ‫احلر‬ ‫امسعح‬ ‫ػىل‬ ‫ًلع‬ ‫اذلي‬
2,4( )
D
Y m

1
.
‫نوحرنة‬ ‫امزمنَة‬ ‫املؼادالت‬ ‫اوخد‬ ‫اجلسم‬ ‫غعاةل‬ ‫مرنز‬ ‫ػىل‬ ‫منَوحن‬ ‫امثاين‬ ‫هون‬‫ا‬‫امل‬ ‫خعبَق‬‫ب‬
( )
x t
‫و‬
( )
y t
.
2
.
‫امخامَة‬ ‫ابمؼبارة‬ ‫ثؼعى‬ ‫املسار‬ ‫مؼادةل‬ ‫ابن‬ ‫ازبت‬
:
( ) 0,2. ²
y x x

.
3
.
‫املدى‬ ‫مية‬‫ك‬ ‫اوخد‬
D
X
‫مية‬‫ك‬ ‫خنذج‬‫اس‬ ‫مث‬
D
t
‫املوضع‬ ‫من‬ ‫احلرنة‬ ‫ىذه‬ ‫يف‬ ‫كة‬‫ر‬‫خغ‬‫املس‬ ‫امزمنَة‬ ‫املدة‬
O
‫املوضع‬ ‫اىل‬
D
.
‫ثالثا‬
:
‫الماء‬ ‫في‬ ‫الجسم‬ ‫حركة‬ ‫دراسة‬
.
‫اجلسم‬‫و‬ ‫نوٌلء‬ ‫احلجمَة‬ ‫امكذةل‬ ‫ثؼعى‬
:
1( / )
eau g ml
 
،
7,8( / )
S g ml
 
‫بع‬ ‫هو‬‫اب‬ ‫هفرتض‬
‫املوضع‬ ‫من‬ ‫املاء‬ ‫يف‬ ‫مَا‬‫و‬‫شاك‬ ‫سلوظا‬ ‫مُسلط‬ ‫رسغخو‬ ‫ثنؼدم‬ ‫نوٌلء‬ ‫احلر‬ ‫ابمسعح‬ ‫اجلسم‬ ‫ًصعدم‬ ‫دما‬
D
‫نوحظة‬‫ا‬ ‫غند‬
0 0
t 
‫خدًد‬ ‫مبدا‬ ‫هؼخربىا‬ ‫اميت‬
‫مالزمنو‬
‫مية‬‫مل‬‫ا‬ ‫غند‬ ‫امرسػة‬ ‫ثثبت‬ ‫مدة‬ ‫بؼد‬ ‫حبَر‬
4,25( / )
V m s

1
.
‫امخامَة‬ ‫امللادٍر‬ ‫بني‬ ‫بط‬‫ر‬‫ح‬ ‫اميت‬ ‫امؼالكة‬ ‫اوخد‬ ‫امصغرية‬ ‫امرسػات‬ ‫اخل‬ ‫من‬
:
( )
; ( ); ; ; ; ;
eau S
dv t
v t K g m
dt
 
.
2
.
‫احلدًة‬ ‫امرسػة‬ ‫غبارة‬ ‫اوخد‬
lim
V
،
‫مية‬‫ك‬ ‫خنذج‬‫اس‬ ‫مث‬
K
‫مؼامل‬
‫امخناسب‬
‫امرسػة‬‫و‬ ‫الاحذاكك‬ ‫كوة‬ ‫بني‬
.
3
.
‫الابخدايئ‬ ‫امدسارع‬ ‫مية‬‫ك‬ ‫اوخد‬
0
a
‫ل‬ّ‫و‬‫ػ‬ ‫ارمخَدس؟‬ ‫دافؼة‬ ‫ىٌلل‬‫ا‬ ‫ميكن‬ ‫ىل‬،
.
‫الثاني‬ ‫الجزء‬
:
(
06
‫نقاط‬
)
.
‫اوال‬
:
‫البنزويك‬ ‫حمض‬ ‫من‬ ‫انطالقا‬ ‫االستر‬ ‫تصنيع‬
.
‫نوحظة‬‫ا‬ ‫غند‬ ‫منزج‬
0
t 
‫اثبخة‬ ‫ارة‬‫ر‬‫ح‬ ‫درخة‬ ‫حتت‬
1mol
‫امبزنوًم‬ ‫محض‬ ‫من‬
6 5
C H COOH
‫مع‬
1mol
‫الاًثًِل‬ ‫امكحول‬ ‫من‬
(
‫هول‬‫ا‬‫الاًث‬
)
‫غضوي‬ ‫هب‬‫ر‬‫م‬ ‫امخفاػل‬ ‫ىذا‬ ‫غن‬ ‫ِنخج‬‫ف‬
( )
X
1
‫احلادث‬ ‫امخفاػل‬ ‫مؼادةل‬ ‫انخب‬
.
‫جسمَة‬ ‫مع‬
‫احلادث‬ ‫امخفاػل‬ ‫هوع‬
.
‫نخنا‬‫مك‬ ‫احلادث‬ ‫نوخحول‬ ‫امزمنَة‬ ‫املخابؼة‬
‫من‬
‫امشلك‬ ‫يف‬ ‫املوحض‬ ‫امبَان‬ ‫رمس‬
(
05
)
‫امزمن‬ ‫بدالةل‬ ‫امبزنوًم‬ ‫محض‬ ‫مكَة‬ ‫ات‬‫ري‬‫ثغ‬ ‫غن‬ ‫ًؼرب‬ ‫اذلي‬‫و‬
.
‫الشكل‬
04

4. 4
‫االستاذ‬
:
‫موساوي‬2
-
1
‫امخحول‬ ‫ىذا‬ ‫مذابؼة‬ ‫من‬ ‫متكننا‬ ‫ًبة‬‫ر‬‫جت‬ ‫ًلة‬‫ر‬‫ظ‬ ‫اذهر‬
.
2
-
2
‫اميائَة‬ ‫احلاةل‬ ‫يف‬ ‫نومزجي‬ ‫املويل‬ ‫هَب‬‫رت‬‫ام‬ ‫حدد‬
.
2
-
2
‫اوخد‬
%
r
‫امخحول‬ ‫ميذا‬ ‫املردود‬ ‫مية‬‫ك‬
3
‫املردود‬ ‫مية‬‫ك‬ ‫فع‬‫ر‬ ‫من‬ ‫متكننا‬ ‫اميت‬ ‫احات‬‫رت‬‫الاك‬ ‫اخرت‬
‫امخامَة‬ ‫احات‬‫رت‬‫الاك‬ ‫بني‬ ‫من‬
:
-
‫هـ‬‫اب‬‫برو‬ ‫بــ‬ ‫هول‬‫ا‬‫الاًث‬ ‫اسدبدال‬
2
‫ـول‬
.
-
‫املرنز‬ ‫ًت‬‫رب‬‫امك‬ ‫محض‬ ‫من‬ ‫ات‬‫ر‬‫كع‬ ‫اضافة‬
.
-
‫خؼٌلل‬‫اس‬
‫ثد‬‫ر‬‫امل‬ ‫امدسخني‬
.
-
‫اضافة‬
0,5( )
mol
‫امبزنوًم‬ ‫محض‬ ‫من‬
.
‫ثانيا‬
:
‫الماء‬ ‫مع‬ ‫البنزويك‬ ‫حمض‬ ‫تفاعل‬ ‫دراسة‬
.
‫مائَا‬ ‫حمووال‬ ‫حنرض‬
( )
S
‫جحمو‬ ‫امبزنوًم‬ ‫محلض‬
200( )
V mL

‫وحرنزيه‬
3
5.10 ( / )
C mol L


‫ارة‬‫ر‬‫ح‬ ‫درخة‬ ‫يف‬ ‫هلُس‬ ‫مث‬
25C
‫غند‬
‫فنجدىا‬ ‫نومحوول‬ ‫امنوغَة‬ ‫امناكوَة‬ ‫ازن‬‫و‬‫امخ‬
:
2
2,03.10 ( / )
S m
 

‫ثؼعى‬
:
6 5
( ) 122( / )
M C H COOH g mol

6 5
3
3,24.10 ( ² / )
C H COO
Sm mol
 


،
3
3
35.10 ( ² / )
H O
Sm mol
 


1
‫املاء‬ ‫يف‬ ‫امبزنوًم‬ ‫محض‬ ‫احنالل‬ ‫مؼادةل‬ ‫انخب‬
.
2
‫غن‬ ‫امخؼبري‬ ‫ميكن‬ ‫هو‬‫اب‬ ‫ازبت‬
f
x
‫امخامَة‬ ‫ابمؼالكة‬ ‫اههنايئ‬ ‫امخلدم‬
:
6 5 3
.
f
C H COO H O
V
x

 
 


‫ميخو‬‫ك‬ ‫احسب‬ ‫مث‬،
.
3
‫غبارة‬ ‫اوخد‬
K
‫بدالةل‬ ‫املدروس‬ ‫نوخفاػل‬ ‫ازن‬‫و‬‫امخ‬ ‫اثبت‬
:
‫اههنايئ‬ ‫امخلدم‬
f
x
‫احملوول‬ ‫جحم‬ ‫و‬
V
‫املويل‬ ‫امرتنزي‬‫و‬
C
.
4
‫امحلوضة‬ ‫اثبت‬ ‫مية‬‫ك‬ ‫خنذج‬‫اس‬
Ka
‫نوثنائَة‬
:
6 5 6 5
( / )
C H COOH C H COO
.
‫امـ‬ ‫مية‬‫ك‬ ‫احسب‬ ‫مث‬
PKa
.
‫ثالثا‬
:
‫لصاقة‬ ‫معلومة‬ ‫من‬ ‫التاكد‬
‫سؼهتا‬ ‫امبزنوًم‬ ‫محض‬ ‫حملوول‬ ‫ًة‬‫ر‬‫جتا‬ ‫كارورة‬ ‫دلًنا‬
1( )
L
‫نخةل‬ ‫ػىل‬ ‫حتخوي‬ ‫اهنا‬ ‫اىل‬ ‫جشري‬ ‫بعاكهتا‬
0,244( )
m g

‫يف‬ ‫امبزنوًم‬ ‫محض‬ ‫من‬
‫لك‬
‫احد‬‫و‬
‫احملوول‬ ‫من‬ ‫مرت‬
،
‫من‬ ‫مبؼاٍرة‬ ‫مقنا‬ ‫املؼوومة‬ ‫حصة‬ ‫من‬ ‫نوخاند‬
50( )
A
V mL

‫حموول‬ ‫خخدام‬‫ابس‬ ‫امخجاري‬ ‫احملوول‬
( )
aq aq
Na OH
 

‫حرنزيه‬
2
1,25.10 ( / )
B
C mol L


‫امشلك‬ ‫يف‬ ‫املوحضة‬ ‫امنخاجئ‬ ‫ػىل‬ ‫فذحصونا‬
(
06
)
1
‫املؼاٍرة‬ ‫ثفاػل‬ ‫مؼادةل‬ ‫انخب‬
.
2
‫مية‬‫ك‬ ‫احسب‬
K
‫احلادث‬ ‫نوخفاػل‬ ‫ازن‬‫و‬‫امخ‬ ‫اثبت‬
.
3
‫امخاكفؤ‬ ‫هلعة‬ ‫احدازَات‬ ‫حدد‬
E
.
4
‫مية‬‫ك‬ ‫خنذج‬‫اس‬
A
C
‫نوحمض‬ ‫املويل‬ ‫امرتنزي‬
.
5
‫ػول‬ ‫؟‬ ‫حصَحة‬ ‫اههيا‬ ‫املشار‬ ‫املؼوومة‬ ‫ىل‬
.
6
‫اضافة‬ ‫اخل‬ ‫من‬ ‫امغامبة‬ ‫امصفة‬ ‫حدد‬
3( )
B
V mL

100 150 200 250 300 350
0,4
0,6
0,8
1
0 50
0,2
( )
acide
n mol
( )
t h
‫شكل‬
05
‫شكل‬
06

5. 1
‫االستاذ‬
:
‫موساوي‬
‫الم‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
‫الث‬ ‫وضوع‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
‫اني‬
‫ل‬‫الاو‬ ‫الجزء‬
:
‫االول‬ ‫التمرين‬
:
(
04
‫نقاط‬
)
.
‫امشلك‬ ‫يف‬ ‫املبني‬ ‫ًيب‬‫ر‬‫امتج‬ ‫هَب‬‫رت‬‫ام‬ ‫حنلق‬
(
3
)
‫احملرنة‬ ‫امكيرابئَة‬ ‫ثو‬‫و‬‫ك‬ ‫ات‬‫ر‬‫ت‬‫و‬‫امت‬ ‫مودل‬ ‫من‬ ‫ًتكون‬ ‫اذلي‬‫و‬
E
‫ملاومتهيٌل‬ ‫اومِني‬ ‫انكوني‬،
1
R
‫و‬
2
R
‫سؼهتا‬ ‫فارغة‬ ‫مكثفة‬،
C
‫كاظؼة‬ ‫اىل‬ ‫ابالضافة‬
k
.
‫امتوتر‬ ‫متعور‬ ‫ًبِة‬‫ر‬‫امتج‬ ‫اسة‬‫ر‬‫ادل‬
AB
U
‫امتوتر‬‫و‬
BC
U
‫هَني‬‫ا‬َ‫امب‬ ‫نحنَني‬‫مل‬‫ا‬ ‫رمس‬ ‫من‬ ‫مكنت‬،
AB
U
‫و‬
BC
U
(
‫امشلكني‬ ‫هظر‬‫ا‬
1
‫و‬
2
‫الاسفل‬ ‫يف‬
)
1
:
‫من‬ ‫الك‬ ‫ميثل‬ ‫ماذا‬ ‫وحض‬ ‫مث‬، ‫نحنَني‬‫مل‬‫ا‬ ‫ػىل‬ ‫نوحطول‬ ‫ابدلارة‬ ‫امليبعي‬ ‫از‬‫زت‬‫الاى‬ ‫امس‬‫ر‬ ‫بط‬‫ر‬ ‫هَفِة‬ ‫ادلارة‬ ‫خمعط‬ ‫ػىل‬ ‫بني‬
AB
U
‫و‬
BC
U
.
2
:
‫ابمشحنة‬ ‫احملللة‬ ‫امتفاضوَة‬ ‫املؼادةل‬ ‫خد‬ ‫ات‬‫ر‬‫امتوت‬ ‫مجع‬ ‫هون‬‫ا‬‫ك‬ ‫تعبَق‬‫ب‬
( )
q t
.
3
:
‫ابمشلك‬ ‫ًؼعى‬ ‫امتفاضوَة‬ ‫املؼادةل‬ ‫ىذه‬ ‫حل‬
:
/
( ) (1 )
t B
q t A e
 
‫أ‬
)
‫من‬ ‫الك‬ ‫غبارة‬ ‫خد‬
:
A
‫و‬
B
‫ب‬ ،
)
‫امثابت‬ ‫ميثل‬ ‫ماذا‬
B
‫امفزياييئ؟‬ ‫مدموهل‬ ‫ىو‬ ‫وما‬،
4
:
‫يه‬ ‫ادلارة‬ ‫يف‬ ‫املارة‬ ‫الاغظمَة‬ ‫امتَار‬ ‫شدة‬ ‫ان‬ ‫اذاػومت‬
:
0 0,48( )
I A

‫الكمن‬ ‫خد‬
E
,
1
R
,
2
R
.
5
:
‫أ‬
)
‫غن‬ ‫امتؼبري‬ ‫ميكن‬ ‫هو‬‫ا‬ ‫بني‬
BC
U
‫امتامَة‬ ‫ابمؼالكة‬
:
/
1
1 2
( ) (1 )
t
BC
R
U t E e
R R


 

‫ب‬
)
‫ثؼبري‬ ‫اوخد‬
1
t
‫امبَان‬ ‫مماس‬ ‫ثلاظع‬ ‫حلظة‬
BC
U
‫نوحظة‬‫ا‬ ‫غند‬
0 0( )
t ms

‫بدالةل‬ ‫امللارب‬ ‫تلمي‬‫املس‬ ‫مع‬
1
R
,
2
R
,
C
.
‫حـ‬
)
‫املكثفة‬ ‫سؼة‬ ‫مية‬‫ك‬ ‫تنتج‬‫اس‬
C
.
‫الثاني‬ ‫التمرين‬
:
(
04
‫نقاط‬
)
.
‫اضعناغي‬ ‫مقر‬ ‫لك‬ ‫رسػة‬ ‫حسب‬ ‫وذكل‬ ‫الارض‬ ‫سعح‬ ‫غن‬ ‫خمتوفة‬ ‫ثفاػات‬‫ر‬‫ا‬ ‫ػىل‬ ‫الاضعناغَة‬ ‫الامقار‬ ‫ثدور‬
.
‫اضعناغَا‬ ‫ا‬‫ر‬‫مق‬ ‫منؼترب‬
( )
S
‫نتوتو‬
100
S
m kg

‫ثفاع‬‫ر‬‫ا‬ ‫ػىل‬ ‫مَدور‬ ‫الارض‬ ‫من‬ ‫ضاروخ‬ ‫اسعة‬‫و‬‫ب‬ ‫اظوق‬
h
‫اثبت‬
‫خط‬ ‫توى‬‫مس‬ ‫ويف‬
‫الارض‬ ‫دوران‬ ‫هجة‬ ‫هفس‬ ‫ويف‬ ‫اء‬‫و‬‫ت‬‫الاس‬
.
1
-
1
‫املمر‬ ‫ػىل‬ ‫الارض‬ ‫ظرف‬ ‫من‬ ‫املعبلة‬ ‫اخلارحِة‬ ‫املوة‬ ‫مثل‬
،
‫بدالةل‬ ‫غهنا‬ ‫ػرب‬ ‫مث‬
:
‫ثفاع‬‫ر‬‫الا‬
h
،
‫املمر‬ ‫نتةل‬
S
m
،
‫الارض‬ ‫نتةل‬
T
m
،
‫الارض‬ ‫كعر‬ ‫هطف‬
R
‫امؼام‬ ‫اجلذب‬ ‫واثبت‬
G
1
-
2
‫امثابت‬ ‫وحدة‬ ‫حدّد‬ ‫امبؼدي‬ ‫امتحوَل‬ ‫ًلة‬‫ر‬‫ظ‬ ‫ػىل‬ ‫ابالغامتد‬
G
‫َة‬‫الاساس‬ ‫اموحدات‬ ‫مجةل‬ ‫يف‬
.
1
-
3
‫املمر‬ ‫ان‬ ‫ابغتبار‬
‫تن‬‫و‬َ‫من‬ ‫امثاين‬ ‫هون‬‫ا‬‫امل‬ ‫ػىل‬ ‫وابالغامتد‬ ‫فلط‬ ‫الارض‬ ‫اتجري‬ ‫ملوة‬ ‫خاضع‬ ‫مادًة‬ ‫هلعة‬
:
‫شكل‬
03

6. 2
‫االستاذ‬
:
‫موساوي‬
-
‫بدالةل‬ ‫املمر‬ ‫غعاةل‬ ‫ملرنز‬ ‫امتسارع‬ ‫غبارة‬ ‫اوخد‬
:
T
m
،
R
،
h
،
G
‫حرنتو‬ ‫ظبَؼة‬ ‫تنتج‬‫اس‬ ‫مث‬،
.
2
-
1
‫اوخد‬
‫غبارة‬
‫بدالةل‬ ‫الاضعناغي‬ ‫نولمر‬ ‫ًة‬‫ر‬‫املدا‬ ‫امرسػة‬
:
T
m
،
R
،
h
،
G
.
2
-
2
‫بدالةل‬ ‫ثو‬‫ر‬‫غبا‬ ‫اوخد‬ ‫مث‬ ‫الارض‬ ‫حول‬ ‫املمر‬ ‫دور‬ ‫ف‬ّ‫غر‬
:
T
m
،
R
،
h
،
G
.
2
-
3
‫ل‬ّ‫و‬‫ػ‬ ‫؟‬ ‫ا‬‫ر‬‫تل‬‫حِومس‬ ‫املمر‬ ‫ىذا‬ ‫ٍكون‬ ‫ان‬ ‫ميكن‬ ‫ىل‬
.
3
‫حصتو‬ ‫من‬ ‫اتند‬ ‫مث‬ ‫مكبور‬ ‫امثامث‬ ‫هون‬‫ا‬‫امل‬ ‫هص‬ ‫اذهر‬
.
4
‫الا‬ ‫مية‬‫ك‬ ‫اوخد‬
‫ثفاع‬‫ر‬
2
h
‫اذلي‬
‫جيب‬
‫فِو‬ ‫هضع‬ ‫ان‬
‫اخر‬ ‫ا‬‫ر‬‫مق‬
2
( )
S
‫الارض‬ ‫سعح‬ ‫ػىل‬ ‫ملالحغ‬ ‫بة‬‫ابمنس‬ ‫ساننا‬ ‫ًبدو‬ ‫حىت‬
.
‫مؼعَات‬
:
11
6,67.10 ( )
G SI


،
24
6.10 ( )
T
m Kg

،
6400( )
R Km

،
4
1,810 ( )
h Km

.
‫الثالث‬ ‫التمرين‬
:
(
06
‫نقاط‬
)
.
‫اوال‬
:
‫المرن‬ ‫النواس‬
.
‫هتو‬‫و‬‫مر‬ ‫واثبت‬ ‫هممةل‬ ‫نتوتو‬ ‫متالضلة‬ ‫غري‬ ‫حولاثو‬ ‫انبظ‬ ‫هناًة‬ ‫هثبت‬
K
‫ضوب‬ ‫حسم‬ ‫هبا‬ ‫هثبت‬ ‫الاخرى‬ ‫اههناًة‬‫و‬
( )
S
‫نتوتو‬ ‫هلعي‬
m
‫ًنتلل‬،
‫ايئ‬‫و‬‫ى‬ ‫هضد‬ ‫ظاوةل‬ ‫ػىل‬ ‫افلِا‬
(
‫امشلك‬
04
)
‫ميهتا‬‫ك‬ ‫مبسافة‬ ‫املوحب‬ ‫الاجتاه‬ ‫هؼتربه‬ ‫اذلي‬ ‫امنابظ‬ ‫متدد‬ ‫اجتاه‬ ‫يف‬ ‫ازن‬‫و‬‫امت‬ ‫موضع‬ ‫غن‬ ‫اجلسم‬ ‫نزحي‬
2( )
cm
‫نوحظة‬‫ا‬ ‫وغند‬
0 0
t 
‫ابتدائَة‬ ‫رسػة‬ ‫بدون‬ ‫ا‬ّ‫حر‬ ‫هرتنو‬ ‫مالزمنة‬ ‫مبدا‬ ‫هؼتربىا‬
.
1
-
1
‫امفاضةل‬ ‫بدالةل‬ ‫احملللة‬ ‫امتفاضوَة‬ ‫املؼادةل‬ ‫اوخد‬ ‫هَكِة‬‫اك‬َ‫امل‬ ‫امعاكة‬ ‫غبارة‬ ‫ػىل‬ ‫ابالغامتد‬
( )
x t
.
2
‫امشلك‬
(
05
)
‫امزمن‬ ‫بدالةل‬ ‫هَة‬‫و‬‫املر‬ ‫اماكمنة‬ ‫امعاكة‬ ‫ات‬‫ري‬‫ثغ‬ ‫بَان‬ ‫ميثل‬
:
( )
Pe
E f t

.
‫من‬ ‫الك‬ ‫اوخد‬ ‫امبَان‬ ‫ػىل‬ ‫اغامتدا‬
- :
‫اذلايت‬ ‫ادلور‬
0
T
،
-
‫امنابظ‬ ‫هة‬‫و‬‫مر‬ ‫اثبت‬
K
،
-
‫اجلسم‬ ‫نتةل‬
m
.
3
‫نوحرنة‬ ‫امزمنَة‬ ‫املؼادةل‬ ‫انتب‬
( )
x t
(
‫فلط‬ ‫امزمن‬ ‫بدالةل‬
)
،
‫امزمن‬ ‫بدالةل‬ ‫امرسػة‬ ‫ات‬‫ري‬‫ثغ‬ ‫منحىن‬ ‫ارمس‬ ‫مث‬
( )
v h t

.
4
‫الاحتاكاكت‬ ‫امغاء‬ ‫ميكن‬ ‫ال‬ ‫احللِلة‬ ‫يف‬
:
-
‫امزمن‬ ‫بدالةل‬ ‫امفاضةل‬ ‫ات‬‫ري‬‫ثغ‬ ‫منحى‬ ‫هَفِا‬ ‫ارمس‬
( )
x t
‫ضؼَفة‬ ‫احتاكاكت‬ ‫وحود‬ ‫حاةل‬ ‫يف‬
.
-
‫ات‬‫ز‬‫ا‬‫زت‬‫الاى‬ ‫منط‬‫و‬ ‫امنظام‬ ‫ظبَؼة‬ ‫ّد‬‫د‬‫ح‬
.
-
‫احلاةل‬ ‫ىذه‬ ‫يف‬ ‫ادلور‬ ‫مية‬‫ك‬ ‫تنتج‬‫اس‬
.
‫ثانيا‬
:
‫البسيط‬ ‫النواس‬
.
‫حريك‬ ‫منظور‬ ‫من‬ ‫َعا‬‫بس‬ ‫اسا‬‫و‬‫ه‬ ‫اجلزء‬ ‫ىذا‬ ‫يف‬ ‫هدرس‬، ‫امثلًل‬ ‫اس‬‫و‬‫نون‬ ‫خاضة‬ ‫حاةل‬ ‫َط‬‫امبس‬ ‫اس‬‫و‬‫امن‬ ‫ًؼترب‬
.
‫نتوهتا‬ ‫ًة‬‫ر‬‫ه‬ ‫من‬ ‫َط‬‫بس‬ ‫اس‬‫و‬‫ه‬ ‫ًتكون‬
m
‫وظوهل‬ ‫هممةل‬ ‫نتوتو‬ ‫مالمتعاط‬ ‫كابل‬ ‫غري‬ ‫خِط‬ ‫بعرف‬ ‫مؼولة‬ ‫هممةل‬ ‫ابؼادىا‬‫و‬
L
‫الاخر‬ ‫امعرف‬
‫امنلعة‬ ‫يف‬ ‫حامل‬ ‫اىل‬ ‫مشدود‬ ‫نوخَط‬
A
.
‫ًة‬‫و‬‫ا‬‫ز‬‫ب‬ ‫تلر‬‫املس‬ ‫هو‬‫ز‬‫ا‬‫و‬‫ث‬ ‫موضع‬ ‫غن‬ ‫اس‬‫و‬‫امن‬ ‫نزحي‬
m

‫نوحظة‬‫ا‬ ‫غند‬ ‫ابتدائَة‬ ‫رسػة‬ ‫بدون‬ ‫حنرره‬ ‫مث‬
0 0
t 
‫يف‬
‫ن‬
‫توي‬‫املس‬ ‫يف‬ ‫ات‬‫ز‬‫ا‬‫زت‬‫اى‬ ‫حز‬
( , )
OX OY
‫اثبت‬ ‫حمور‬ ‫حول‬
( )

‫امنلعة‬ ‫من‬ ‫مير‬ ‫افلي‬
A
‫امطغرية‬ ‫ات‬‫ز‬‫ا‬‫زت‬‫الاى‬ ‫حاةل‬ ‫يف‬ ‫اس‬‫و‬‫امن‬ ‫حرنة‬ ‫هدرس‬‫و‬ ‫الاحتاكاكت‬ ‫مجَع‬ ‫هنمل‬
1
.
‫حرنهتا‬ ‫اجناء‬ ‫حلظة‬ ‫يف‬ ‫ًة‬‫ر‬‫امك‬ ‫ػىل‬ ‫املعبلة‬ ‫اخلارحِة‬ ‫املوى‬ ‫مثل‬
.
1 1,5 2 2,5 3 3,5 4
2
3
4
5
-1
0 0,5
1
4
(10 . )
Pe
E J

( )
t s
‫شكل‬
05
‫شكل‬
04

7. 3
‫االستاذ‬
:
‫موساوي‬
2
.
‫امتامَة‬ ‫املؼادةل‬ ‫اوخد‬ ‫منَوتن‬ ‫امثاين‬ ‫هون‬‫ا‬‫امل‬ ‫تعبَق‬‫ب‬
:
2
( )
( ) 0
²
d t g
t
dt L


 
‫مث‬ ،
‫است‬
‫ن‬
‫احلرنة‬ ‫ظبَؼة‬ ‫جت‬
.
3
.
‫اذلايت‬ ‫ادلور‬ ‫غبارة‬ ‫انتب‬
0
T
‫بدالةل‬
:
g
‫و‬
L
،
‫مث‬
‫ند‬‫ثأ‬
‫اب‬
‫زمين‬ ‫بؼد‬ ‫هل‬ ‫ن‬
.
4
.
‫امشلك‬ ‫يف‬ ‫املوحض‬ ‫امبَان‬
(
06
)
‫ًؼرب‬
‫غن‬
‫امزمن‬ ‫بدالةل‬ ‫اوي‬‫ز‬‫ام‬ ‫امتسارع‬ ‫ات‬‫ري‬‫ثغ‬
:
2
( )
²
d
f t
dt


.
‫امبَان‬ ‫ػىل‬ ‫ابالغامتد‬
‫حدّد‬
- :
‫اذلايت‬ ‫ادلور‬
0
T
-
‫الاغظمَة‬ ‫ًة‬‫و‬‫ا‬‫ز‬‫ام‬ ‫امفاضةل‬
m

-
‫اخلَط‬ ‫ظول‬
L
5
.
‫نوحرنة‬ ‫امزمنَة‬ ‫املؼادةل‬ ‫انتب‬
( )
t

‫حدّد‬ ‫مث‬،
‫مية‬‫ك‬
‫الابتدائَة‬ ‫امطفحة‬
:

.
6
.
‫ًة‬‫و‬‫ا‬‫ز‬‫ام‬ ‫امفاضةل‬ ‫مية‬‫ك‬ ‫تنتج‬‫اس‬
1
( 1( ))
t s
 
‫نوحظة‬‫ا‬ ‫غند‬
1 1( )
t s

.
‫الارضَة‬ ‫اجلاذبَة‬ ‫ثؼعى‬
:
9,81( / ²)
g m s

‫من‬
‫اخل‬
‫امطغرية‬ ‫امسؼات‬
:
sin ( )
rad
 

‫الثاني‬ ‫الجزء‬
:
(
‫ابع‬‫ر‬‫ال‬ ‫ين‬‫ر‬‫التم‬
)
(
06
‫نقاط‬
)
.
‫اوال‬
:
‫االيثيل‬ ‫ايثانوات‬ ‫تصنيع‬
.
‫امؼعور‬،‫امبالستِكِة‬ ‫َجَة‬‫امنس‬ ‫امغذائَة‬ ‫امطناػة‬ ‫يف‬ ‫جندىا‬ ‫حبَث‬ ‫امَومِة‬ ‫حِاثنا‬ ‫يف‬ ‫خدا‬ ‫هممة‬ ‫ات‬‫رت‬‫الاس‬ ‫ان‬
,,,,,
‫ميكن‬ ‫ًلول‬ ‫من‬ ‫حىت‬ ‫وىناك‬
‫الاًثِل‬ ‫ات‬‫و‬‫ه‬‫ا‬‫اًث‬ ‫جند‬ ‫ات‬‫رت‬‫الاس‬ ‫ىذه‬ ‫بني‬ ‫ومن‬ ‫هوكود‬ ‫تخداهما‬‫اس‬
3 2 5
( )
CH COOC H
‫اخل‬ ‫ومن‬، ‫اخملرب‬ ‫يف‬ ‫بسيوةل‬ ‫ثطنَؼو‬ ‫ميكن‬ ‫اذلي‬
‫هول‬‫ا‬‫الاًث‬ ‫مع‬ ‫ًم‬‫و‬‫ه‬‫ا‬‫الاًث‬ ‫محظ‬ ‫من‬ ‫ًتني‬‫و‬‫متسا‬ ‫مكَتني‬ ‫هفاػل‬ ‫ذكل‬
0 0
( ) ( )
n Ac n Al

‫امشلك‬ ‫يف‬ ‫املوحض‬ ‫امبَان‬ ‫ػىل‬ ‫احلطول‬ ‫من‬ ‫نتنا‬‫مك‬ ‫امتحول‬ ‫ميذا‬ ‫امزمنَة‬ ‫املتابؼة‬
(
7
)
‫املزجي‬ ‫يف‬ ‫املتشلك‬ ‫الاسرت‬ ‫مكَة‬ ‫ات‬‫ري‬‫ثغ‬ ‫غن‬ ‫ًؼرب‬ ‫اذلي‬‫و‬
‫امزمن‬ ‫بدالةل‬
:
( )
Ester
n f t

.
(
‫امَة‬‫و‬‫امل‬ ‫امطفحة‬ ‫هظر‬‫ا‬
)
1
.
‫امتفاػل‬ ‫ىذا‬ ‫ات‬‫زي‬‫مم‬ ‫ذهر‬ ‫مع‬، ‫مفطةل‬ ‫امنطف‬ ‫امطَؽ‬ ‫تخدما‬‫مس‬ ‫احلادث‬ ‫امتفاػل‬ ‫مؼادةل‬ ‫انتب‬
.
2
.
‫ىو‬ ‫احلادث‬ ‫نوتفاػل‬ ‫ازن‬‫و‬‫امت‬ ‫اثبت‬ ‫ابن‬ ‫تنتج‬‫اس‬
:
4
K 
.
3
.
‫يه‬ ‫نومتفاػوني‬ ‫الابتدائَة‬ ‫اممكَة‬ ‫مية‬‫ك‬ ‫ابن‬ ‫اتند‬
:
0 0
( ) ( ) 2( )
n Ac n Al mol
 
،
4
.
‫امتحول‬ ‫ميذا‬ ‫املردود‬ ‫مية‬‫ك‬ ‫اوخد‬
%
r
.
5
.
‫امشلك‬ ‫بَان‬ ‫هلل‬‫ا‬
(
7
)
‫امتامَة‬ ‫احلاالت‬ ‫يف‬ ‫امزمن‬ ‫بدالةل‬ ‫الاسرت‬ ‫مكَة‬ ‫ات‬‫ري‬‫ثغ‬ ‫املؼمل‬ ‫هفس‬ ‫يف‬ ‫هَفِا‬ ‫ارمس‬ ‫مث‬ ‫الاخابة‬ ‫وركة‬ ‫ػىل‬
:
1
-
‫املرنز‬ ‫ًت‬‫رب‬‫امك‬ ‫محظ‬ ‫من‬ ‫ات‬‫ر‬‫كع‬ ‫اضافة‬
.
2
-
‫ًم‬‫و‬‫ه‬‫ا‬‫الاًث‬ ‫محظ‬ ‫من‬ ‫مكَة‬ ‫اضافة‬
.
3
-
‫بـ‬ ‫هول‬‫ا‬‫الاًث‬ ‫استبدال‬
3
-
‫هـ‬‫ات‬‫بو‬، ‫مثَل‬
2
‫ـول‬
.
4
-
‫ًل‬‫و‬‫ه‬‫ا‬‫الاًث‬ ‫بلكور‬ ‫ًم‬‫و‬‫ه‬‫ا‬‫الاًث‬ ‫محظ‬ ‫استبدال‬
.
6
.
‫ابضافة‬ ‫امسابلة‬ ‫بة‬‫ر‬‫امتج‬ ‫هؼَد‬ ‫املردود‬ ‫اكبة‬‫ر‬‫م‬ ‫ظرق‬ ‫احدى‬ ‫من‬ ‫نوتاند‬
(1 )
mol
‫امسابق‬ ‫الابتدايئ‬ ‫نومزجي‬ ‫ًم‬‫و‬‫ه‬‫ا‬‫الاًث‬ ‫من‬
.
-
‫اجلدًدة‬ ‫املردود‬ ‫مية‬‫ك‬ ‫تنتج‬‫اس‬ ‫مث‬ ، ‫احلاةل‬ ‫ىذه‬ ‫يف‬ ‫اههنايئ‬ ‫امتلدم‬ ‫مية‬‫ك‬ ‫اوخد‬
2 %
r
.
1 1,5 2 2,5 3 3,5 4
2
-1
-2
0 0,5
1
2
( / ²)
²
d
rad s
dt

‫شكل‬
06
t (s)

8. 4
‫االستاذ‬
:
‫موساوي‬7
.
‫امتفاػًل‬ ‫املزجي‬ ‫غن‬ ‫املتشلك‬ ‫الاسرت‬ ‫فطل‬ ‫ًد‬‫ر‬‫ن‬
"
‫تخدامو‬‫الس‬
"
-
‫ذكل‬ ‫من‬ ‫ننا‬ّ‫ك‬‫مت‬ ‫ًلة‬‫ر‬‫ظ‬ ‫اكرتح‬
.
‫ثانيا‬
:
‫االيثيل‬ ‫ايثانوات‬ ‫لتفاعل‬ ‫زمنية‬ ‫متابعة‬
.
‫ا‬ ‫بني‬ ‫حيدث‬ ‫اذلي‬ ‫امتام‬ ‫امتفاػل‬ ‫هدرس‬
‫ي‬
‫نتةل‬ ‫انخذ‬ ‫ذكل‬ ‫اخل‬ ‫من‬، ‫امطودًوم‬ ‫ىدرونُسد‬ ‫مع‬ ‫الاًثِل‬ ‫ات‬‫و‬‫ه‬‫اث‬
:
?( )
m g

‫ات‬‫و‬‫ه‬‫ا‬‫اًث‬ ‫من‬
‫جحٌل‬ ‫ميا‬ ‫هضَف‬‫و‬ ‫الاًثِل‬
1 100( )
V mL

‫حموول‬ ‫من‬
‫امطودًوم‬ ‫ىدرونُسد‬
( )
aq aq
Na OH
 

‫املويل‬ ‫ترنزيه‬
2
1 10 ( / )
C mol L


‫ىو‬ ‫امتفاػًل‬ ‫اموسط‬ ‫جحم‬ ‫هؼترب‬
1 100( )
V mL

‫ابمشلك‬ ‫احلادث‬ ‫ميَايئ‬‫مك‬‫ا‬ ‫امتفاػل‬ ‫مؼادةل‬ ‫ثؼعى‬
:
3 2 5 3 2 5
CH COOC H OH CH COO C H OH
 
  
‫ادلرخة‬ ‫غند‬ ‫امتحول‬ ‫ملتابؼة‬
25C
‫بار‬‫مس‬ ‫مبارشة‬ ‫املزج‬ ‫بؼد‬ ‫بُرش‬‫م‬‫ا‬ ‫يف‬ ‫هغمس‬
‫امــ‬
PH
‫مية‬‫ك‬ ‫بلِاس‬ ‫ٌسمح‬ ‫اذلي‬ ‫مرت‬
PH
‫امتفاػًل‬ ‫املزجي‬
‫امتايل‬ ‫اجلدول‬ ‫يف‬ ‫هة‬‫و‬‫املد‬ ‫امنتاجئ‬ ‫ػىل‬ ‫فنتحطل‬ ‫حلظة‬ ‫لك‬ ‫يف‬
:
1
‫امتحول‬ ‫ميذا‬ ‫امزمنَة‬ ‫املتابؼة‬ ‫من‬ ‫ننا‬ّ‫ك‬‫مت‬ ‫اخرى‬ ‫ًلة‬‫ر‬‫ظ‬ ‫اكرتح‬
.
2
‫امكتةل‬ ‫مية‬‫ك‬ ‫اوخد‬
m
‫هَومرتاي‬‫و‬‫ت‬‫س‬ ‫املزجي‬ ‫ٍكون‬ ‫حىت‬ ‫الاًثِل‬ ‫ات‬‫و‬‫ه‬‫ا‬‫اًث‬ ‫من‬ ‫اخذىا‬ ‫احب‬‫و‬‫ام‬
.
3
‫غن‬ ‫امتؼبري‬ ‫ميكن‬ ‫هو‬‫اب‬ ‫اجبت‬
( )
x t
‫امتامَة‬ ‫ابمؼالكة‬ ‫نوحظي‬‫ا‬ ‫امتلدم‬
:
14
1 1
( ) ( 10 )
PH
x t V C 
 
.
4
‫امزمن‬ ‫بدالةل‬ ‫امتلدم‬ ‫ات‬‫ري‬‫ثغ‬ ‫منحىن‬ ‫ارمس‬ ‫مث‬، ‫امسابق‬ ‫اجلدول‬ ‫امكل‬
:
( )
x f t

.
5
‫حدد‬
‫مية‬‫ك‬
‫امتفاػل‬ ‫هطف‬ ‫زمن‬
1/2
t
.
6
‫نوتفاػل‬ ‫احلجمَة‬ ‫امرسػة‬ ‫احسب‬
vol
V
‫نوحظة‬‫ا‬ ‫غند‬
:
15( )
t min

.
7
‫او‬
‫نومزجي‬ ‫امنوغَة‬ ‫امناكوَة‬ ‫مية‬‫ك‬ ‫خد‬
t

‫نوحظة‬‫ا‬ ‫غند‬
:
30( )
t min

.
‫مؼعَات‬
:
‫ادلرخة‬ ‫يف‬
:
25C
20( ² / )
OH
mSm mol
  
،
5( ² / )
Na
mSm mol
  
،
3
4,1( ² / )
CH COO
mSm mol
  
14
3
. 10
e
t t
OH H O K
  
     
   
3 2 5
88( / )
CH COOC H
M g mol

120
110
90
70
50
30
10
5
0
( )
t min
9,6
9,6
10
10,6
11
11,4
11,8
11,9
12
PH
( )
x mmol
80 120 160 200 240 280
0,6
0,9
1,2
1,5
0 40
0,3
t (h)
n (mol) ‫شكل‬
07