1. Pampangan Bible - New Testament
 |New Testament|
 Mateo
 Marcos
 Lucas
 Juan
 Ding Dapat
 Roma
 1 Corinto
 2 Corinto
 Galacia
 Efeso
 Filipos
 Colosas
 1 Tesalonica
 2 Tesalonica
 1 Timoteo
 2 Timoteo
 Tito
 Filemon
 Hebreo
 Santiago
 1 Pedro
 2 Pedro
 1 Juan
 2 Juan
 3 Juan
 Judas
 Kapahayagan

2. The New Testament of our Lord and Saviour Jesus Christ
Mateo 1
1 Iti ya ing listahan a piakitan karing makatua nang Jesu-Cristo a menibat
king lahi nang David a lahi nang Abraham. 2 Anak neng Abraham i Isaac,
anak neng Isaac i Jacob, anak neng Jacob i Juda at ding kapatad nang
lalaki. 3 Anak na lang Juda kang Tamar di Perez at Zera; anak neng Perez
i Hezron, anak neng Hezron i Aran. 4 Anak neng Aran i Aminadab, anak
neng Aminadab i Nason, anak neng Nason i Salmon. 5 Anak neng Salmon
i Boaz kang Rahab, anak neng Boaz kang Ruth i Obed, anak neng Obed i
Jese. 6 Anak neng Jese ing Aring David. Anak neng David i Solomon king
meging asawa nang Uria. 7 Anak neng Solomon i Rehoboam, anak neng
Rehoboam i Abiya, anak neng Abiya i Asa. 8 Anak neng Asa i Jeosafat,
anak neng Jeosafat i Jeoram, anak neng Jeoram i Uzzia. 9 Anak neng
Uzzia i Jotam, anak neng Jotam i Ahaz, anak neng Ahaz i Hezekia. 10
Anak neng Hezekia i Manase, anak neng Manase i Amon, anak neng
Amon i Josias. 11 Anak neng Josias i Jeconias at ding kapatad nang lalaki.
Kanita milyari ing pangadala da ring Israelita anting bihag karin
Babilonia. 12 Kaybat ning pangadala da ring Israelita anting bihag karin
Babilonia, ayanak neng Jeconias i Salatiel, ayanak neng Salatiel i
Zerubabel. 13 Ayanak neng Zerubabel i Abiud, ayanak neng Abiud i
Eliakim, ayanak neng Eliakim i Azor. 14 Ayanak neng Azor i Zadoc,
ayanak neng Zadoc i Akim, ayanak neng Akim i Eliud. 15 Ayanak neng
Eliud i Eleazar, ayanak neng Eleazar i Matan, ayanak neng Matan i Jacob.
16 I Jacob ya i tata nang Jose a asawa nang Maria; i Maria ya ing ima
nang Jesus a mayayaus Cristo. 17 Inya heganagana, labi lang apat ding
lahi manibat kang Abraham angga kang David; labi lang apat ding lahi
manibat kang David angga king pangadala da ring Israelita anting bihag
karin Babilonia, at labi lang apat ding lahi manibat king pangadala da ring
Israelita anting bihag karin Babilonia angga king pangabait ning Cristo. 18
Anti kaniti ing pangabait nang Jesu-Cristo: I Mariang ima na at i Jose atin
lang pamitanguanan kasal. Bayu ra ikuang mikasal, meyakit king i Maria
mabuktut ne. (Iti milyari king upaya ning Banal a Espiritu.) 19 I Jose a
maging asawa na metung yang banal a tau. E ne buring misalbag a marine

3. i Maria, inya binalak nang kawanian na nia mung lihim. 20 Kabang isipan
na ing makanyan, pepakit ya king paninap ing metung a anghel ning Ginu.
Ngana, “Jose a lahi nang David, e ka tatakut balausnan pakasalan i Maria,
uling ing kagli na milyari ya king kapamilatan na ning upaya ning Banal a
Espiritu. 21 Ibait ne ing metung a anak a lalaki, at ausan meng Jesus uling
ya ing magligtas king balen na king pamikasala na.” 22 Milyari iting sabla
ban matupad ing sinabi na ning Ginu king kapamilatan na ning propeta: 23
“Kumagli ya ing metung a dalagang birhen at ibait ne ing metung a anak a
lalaki, at mayaus yang Immanuel” (ngana wari, “Ing Dios kayabe ta ya”).
24 Inyang migising ya i Jose, tiparan na ing inutus na ning anghel ning
Ginu: pekasalan ne i Maria. 25 Oneng e ne teginan i Maria angga na king
beit ne ing metung a anak a lalaki a pemalagyuan nang Jesus.
Mateo 2
1 Mibait ya i Jesus king Betlehem, Judea, kanitang panaun nang Aring
Herodes. E melambat dinatang la Jerusalem ding mapilan a Mangabiasa,
ding taung magaral king pangimut da ring batuin; menibatan la king
Aslagan 2 at kukutang da: “Nu ya karin ing bayung bait a Ari da ring
Judio?” “Ikit mi yang sinlag ing batuin na king aslagan at dinatang kami
keti ba mi yang samban.” 3 Inyang dimdam nang Aring Herodes iti tutu
yang megulu isip, antimu rin ing mabilug a Jerusalem. 4 Pepayaus na la at
tinipun ding pamuntuk da ring pari at ding talaturu ning Kautusan at
kitang na karela, “Nu ya mibait ing Cristo?” 5 Ngarang mekibat, “King
Betlehem, Judea uling sinulat na pu ning propeta: 6 ‘Ika, Betlehem, king
sakup nang Juda, e ka mitauli king makananu pa man karing manimuna
nang balen ning Juda; uling keka ya manibatan ing metung a pamuntuk a
manibala king balen kung Israel.’ ” 7 Inya pepayaus na lang Herodes at
pinulung pasalikut ding Mangabiasa; inusisa na at abalu karela nung
kapilan de ikit ing batuin. 8 Kaybat pepalakuan na na lang papunta
Betlehem a kayabe na niting panabilin: “Munta kayu at panintunan yeng
masalese ing anak. Potang ikit yu ne, ipabalu yung agad kanaku ban aku
man munta ku at samban ke.” 9 Meko la kaybat dang dimdam ing
panabilin na ning ari. Kabang dalan ing batuin—ing mismung batuin a ikit
da king Aslagan—minuna ne naman karela angga king miras ya at

4. tinuknang tulid na ning lugal a kabilian ning anak. 10 Metula lang e mu
nanu ding Mangabiasa panakit da king batuin. 11 Kalub da king bale,
disnan de ing anak king siping nang Mariang ima na; siniklaud la king
arapan na at simban de. Kaybat biklat da la ring regalung darala da, at
dininan deng gintu, insenso, at mira. 12 Meyaus ing karelang pansin king
kapamilatan ning metung a paninap king e na la magbalik pa kang
Herodes. Inya menaliwa lang dalan ding Mangabiasa king pamagbalik da
king karelang bansa. 13 Kalako da ring Mangabiasa, pepakit ya ing anghel
ning Ginu kang Jose king kapamilatan na ning paninap. Ngana,
“Mibangun ka, idala me ing anak ampon i ima na at munta kayu Ehipto. E
kayu mamako karin anggang e ku sabian, uling papaintun neng Herodes
ing anak ba neng ipapate.” 14 Mibangun ya i Jose at kanita mu ring
benging ita, dela na la ding mi-ima at minta la king Ehipto. 15 Menatili la
karin angga king mete ya i Herodes. Makanyan metupad ing amanung
sinabi na ning Ginu king kapamilatan ning propeta, “Inaus keng lumual
ibat Ehipto ing kanakung Anak.” 16 Mimua yang e mu nanu i Herodes
inyang abalu nang melinlang ya karing Mangabiasa. Inya pepapate na la
ngan ding anak a lalaki karin Betlehem at karing makalapit a lugal—ding
sablang anak a lalaking atin nang aduang banua tua at pababa, agpang
king ikua nang ausisa karing Mangabiasa. 17 Kanita metupad ing
amanung sinabi na ning propeta Jeremias: 18 “Meramdam ya ing siwala
karin Rama, kikiak ya at maniambitan. Tatangisan na lang Raquel ding
anak na; e ya bisang mayaru, uling mete la ngan.” 19 Inyang mete ne i
Herodes, pepakit ya ing anghel ning Ginu kang Jose karin Ehipto king
kapamilatan na ning paninap. 20 “Mibangun ka,” ngana, “iyuli mu na la
king bansa ning Israel ding mi-ima, uling mete na la ngan detang bisang
makamate king anak.” 21 Mibangun ya i Jose at tiki na la ding mi-ima;
migbalik na la king Israel. 22 Oneng inyang abalitan nang Jose king i
Arkelao ya ing menalili kang Herodes a tata na bilang ari ning Judea,
mitakutan yang taglus karin. Pasibayu yang tinanggap amanu king
kapamilatan ning paninap; inya king sakup ning Galilea karin ya
migbanda. 23 Karin na la tiknang ding mi-ima, king metung a balen a
mayayaus Nazaret. King anti kanitang paralan karin metupad ing amanung
mesabi king kapamilatan da ring propeta. “Meyaus yang Nazareno.”

5. Mateo 3
1 King panaun a ita, linual ya at menaral i Juan a Maminyag king disyerto
karin Judea. 2 Nganang menaral: “Sumisi kayu at painggulut karing
kasalanan yu, uling malapit ne ing Kayarian ning Banua.” 3 I Juan ya ing
taung amanuan ning propeta Isaias inyang nganang sinabi, “Ing siwala
king disyerto kukulait na: ‘Isadia yu ing dalanan ning Ginu, itulid yu la
ding dalan a tuntunan na!’ ” 4 Gewa king buak kamelyu ing imalan a
susulud nang Juan at makababat yang gewa king balat animal. Durun at
pulut-panilan ing pamangan na. 5 Migsaria la kang Juan ding tau
Jerusalem at ding sablang tau Judea at ding manuknangan king sakup ning
Ilug ning Jordan. 6 Sinabi da la ring kasalanan da at bininyag na lang Juan
king Ilug ning Jordan. 7 Oneng panakit na karing dakal a Pariseo at
Saduseo a daratang ban pabinyag, ngana karela, “Ikong lahing ubingan,
ninu ing minutus kekayu ban takasan yu ing daratang a kaparusan? 8 Nung
tune kayung sisisi karing kasalanan yu, ipakilala yu king pamagbayu yung
bie. 9 E yu pangangas sasabian king lahi na kayung Abraham. Sasabian ku
kekayu, agyang karing batung deni ing Dios makapalto yang tune nang
lahing Abraham. 10 Ngeni pa makasadia neng dugpa ing palakul karing
yamut da ring tanaman, ban ing isanu mang tanaman a e mikakabungang
mayap, makutud ya at miyugse king api. 11 Bibinyagan da kayu king
danum ban mipakilala king sisisian yu la at painggulutan ding kasalanan
yu; oneng ing daratang katuki ku lalu yang mayupaya kesa kanaku. E ku
man karapatdapat mamitbit karing sandalyas na. Binyagan na kayu king
Banal a Espiritu at king api. 12 Atyu king gamat na ing sabungke na;
linisan na ing pidadaran na at tipunan na ing pale king kamalig na, oneng
dulukan na ing sepu king aping e matatda kapilan man.” 13 Kanita
dinatang ya i Jesus king Ilug ning Jordan; menibatan ya Galilea. Dinatang
ya ban pabinyag kang Juan. 14 Tatanggian ne sanang Juan, uling ngana,
“Aku ing sukat pabinyag keka, oneng ngeni ika pa ing lalapit kanaku!” 15
Nganang mekibat Jesus kang Juan, “Paburen mung makanyan ing malyari,
uling iti ya ing kailangan malyari at sukat tang daptan ban matupad ing
kaburian ning Dios.” Panamdam nang Juan kaniti, menusig ya kang Jesus.
16 Kabinyag nang Jesus, agad yang sinaka king danum at mibuklat ya ing
banua. Ikit ne ing Espiritu ning Dios at kukuldas yang balamu metung a

6. patipati at tinuklu ya keya. 17 Migsalita yang ibat banua ing metung a
siwala ngana, “Iti ya ing Anak kung pakamalan a tutu kung katulan.”
Mateo 4
1 Kanita dela ne ning Espiritu i Jesus king disyerto ba neng tuksuan ning
diablo. 2 Inyang i Jesus mekapag-ayunu neng apat apulung aldo at apat
apulung bengi, tiblan ne ning danup. 3 Dinatang ya ing mapanuksu at
ngana kang Jesus, “Nung ika ing Anak ning Dios iyutus mung maging
tinape la ding batung deni.” 4 Nganang mekibat Jesus, “Sasabian na ning
Kasulatan, ‘E mu bukud king tinape ya mabibie ing tau, nune king balang
amanung manibatan king asbuk ning Dios.’ ” 5 Kaybat, tiki ne ning diablo
king Banal a Siudad at telakad ne king taluktuk ning Templo. 6 “Nung ika
ing Anak ning Dios,” ngana, “magpabaldug ka, uling sasabian na ning
Kasulatan, ‘Ipanibala na ka at paingat karing anghel na, at alalayan da ka,
ban e ka mitisud agyang king metung mung batu.’ ” 7 Nganang Jesus,
“Sasabian na naman ning Kasulatan, ‘E me paniubukan ing Ginung
kekang Dios.’ ” 8 Kaybat na nita, dela ne ning diablo king metung a
bunduk a tutung matas. Pepakit na la kang Jesus ding sablang kayarian
keti king yatu at ing sablang pibandian da. 9 “Ibie ku ngan keka ing
sablang yan,” nganang sinabi kang Jesus, “nung siklaud ka king arapan ku
at samban mu ku.” 10 Pekibat nang Jesus, “Mabating ka, Satanas! Uling
ing kasulatan sasabian na, ‘Samban me ing Ginung kekang Dios at ya
mung bukud ing kekang suyuan.’ ” 11 Likuan ne kanita ning diablo;
dinatang la ding anghel at sinilbian de. 12 Inyang abalitan nang Jesus king
sinukul de i Juan, meko ya at minta king Galilea. 13 E ya menatili Nazaret
nune minta ya at menuknangan Capernaum; metung yang balen ing
Capernaum king lele ning Dagat-dagatan ning Genesaret, king sakup ning
Zebulun at Neftali 14 ban matupad itang ula ning propeta Isaias, 15
“Gabun nang Zebulun, at gabun nang Neftali banda king dagat, kangatba
ning Jordan, Galilea da ring paganu! 16 Ding taung manuknangan king
kadalumduman menakit lang maragul a sala! Karing manuknangan king
anino ning kamatayan karela sunlag ya ing sulu!” 17 Manibat na kanita
megumpisa yang menaral i Jesus. Ngana: “Sumisi kayu at painggulut
karing kasalanan yu uling malapit ne ing Kayarian ning Banua!” 18 King

7. pamaglakad nang Jesus king lele ning Dagat-dagatan ning Galilea, ikit na
la ding mikapatad a manasan, i Simon a meyaus Pedro, at i Andres a
kapatad na; mibabaldug lang lambat king dagat-dagatan. 19 Ngana karela,
“Tara, tuki kayu kanaku at gawan da kayung manasan tau.” 20 Kanita mu
rin likuan da la ring karelang lambat at tinuki la kang Jesus. 21 Sinulung
na pa ing pamaglakad na at ikit na la ding adua pang mikapatad a anak
nang Zebedeo, i Santiago at i Juan; atyu la king karelang bangka at kayabe
re i tata ra. Sasadia da la ring karelang lambat. Inaus na la naman deti. 22
Kanita mu rin likuan de ing bangka at i tata ra, at tinuki la kang Jesus. 23
Leganasan neng pintalan Jesus ing mabilug a Galilea; tinuru ya karing
karelang sinagoga at penaral na ing Mayap a Balita tungkul king Kayarian
ning Banua. Pepakayap na la naman ding tau king miyayaliwa rang sakit
at kapanamdaman. 24 Mikalat ing balita tungkul kang Jesus angga king
mabilug nang bansa ning Siria, inya ding tau dela ra la kang Jesus ding
sablang masakit at ating miyayaliwang kaligaligan: ding ating demonyu,
ding sosoning, at ding paralitiko. Pepakayap na la ngan. 25 Tukian-tukian
de ring dakal a taung menibatan king Galilea, king Decapolis, king
Jerusalem, king Judea, at king bansa lipat ning Jordan.
Mateo 5
1 Panakit nang Jesus karing dakal a tau, minukiat ya king bunduk-
bundukan. Inyang mekalukluk ne, linapit la ding alagad na. 2 Kaybat,
megumpisa yang migsalita at nganang tinuru karela: 3 “Mapalad la ding
pakakalulu king espiritu, uling karela ya ing Kayarian ning Banua! 4
“Mapalad la ding malungkut, uling paligayan na la ning Dios! 5 “Mapalad
la ding mapagpakumbaba, uling tanggapan da ing pengaku ning Dios! 6
“Mapalad la ding daranup at kakau king kabanalan na ning Dios, uling
pakabsian na la! 7 “Mapalad la ding mapaglunus, uling lunusan na la ning
Dios! 8 “Mapalad la ding malinis a pusu, uling akit de ing Dios! 9
“Mapalad la ding gagawang paralan para king pamikakasundu da ring tau,
uling mayaus lang anak na ning Dios! 10 “Mapalad la ding daralan
kaligaligan uli na ning pamanupad da king kaburian ning Dios, uling
karela ya ing Kayarian ning Banua! 11 “Mapalad kayu neng insultuan da
kayu deng tau at liligaligan at magsalita lang miyayaliwang kapanyiran

8. laban kekayu king uli ku. 12 Tumula kayu at magsaya uling mikamaragul
kayung ablas karin banua. Makanyan da la namang ligalig ding propetang
minuna kekayu. 13 “Ikayu ing asin ning yatu. Nung milako kalat ing asin,
makananu mu pang abalik ing kalat na? Ala nang kasilbian. Inya miyugse
na mu king lual king daramusakan da ring tau. 14 “Ikayu ing sulu ning
yatu. E ya malyaring isalikut ing balen a makatalakad king babo ning
bunduk-bundukan. 15 Alang manyinding sulu at kaybat takpan ne king
palanggana; nune ibibili ya iti king tumpakan ba yang munie sala karing
sablang atyu king bale. 16 Makanyan ya namang sukat sunlag king arapan
da ring tau ing sulu yu ban akit da ing dapat yung mayap, at paligayan de
ing Ibpa yung atyu banua. 17 “E yu isipan king dinatang ku ba keng
payalan kabaldugan ing Kautusan o ing turu da ring propeta. Dinatang ku
e ban payalan ku lang kabaldugan, nune ba ku lang iganap at tuparan deti.
18 Ing katutuan sasabian ku kekayu, matda ya man ing banua at ing yatu,
ni metung mang tuldik o metung mang malati nang gulis ning Kautusan e
ya mabura anggang e metupad ing parasan na. 19 Uli na niti, ninuman ing
taung labag agyang king malating dili kareting kautusan at ituru na ing
makanyan karing aliwa, mibilang yang mababang dili king Kayarian ning
Banua. Ing ninumang tutupad kareti at ituru na ing makanyan karing
aliwa, ita ing makilalang pekamarangal king Kayarian ning Banua. 20
Sasabian ku kekayu, nung e yu la igitan ding talaturu ning Kautusan at
ding Pariseo king pamanupad king kaburian ning Dios, e kayu milub king
Kayarian ning Banua. 21 “Dimdam yu king kanitang minuna mituru
karing tau: ‘E ka makamate; ing ninumang makamate mika pakibatan ya
king arapan ning husgadu.’ 22 Oneng ngeni sasabian ku kekayu: ninuman
ing mimua king kapatad na mika pakibatan ya king arapan ning husgadu;
ing ninuman maninsultu king kapatad na mika pakibatan ya king arapan
ning Sanhedrin, at ninuman ing sumabi king kapatad na, ‘Ala kang isip!’
miyugse ya king api ning impierno. 23 Uli na niti, nung atin kang yayain
king Dios at aganaka mu king atin yang samang lub keka ing kapatad mu,
24 lakuan mu ing kekang yayain king arap ning altar at munta ka pa mung
makikasundu king kekang kapatad. Kanita na ka magbalik at main king
Dios. 25 “Nung ating mandalum keka, makipagkasalese ka king
mandalum kabang ating panaun, bayu na ka iyarap king husgadu. Nung

9. ali, intriga na ka king ukum at ibie na ka ning ukum karing pulis, at
ikulung da ka ding pulis king sukulan. 26 Sasabian ku keka: karin ka
manatili anggang e ka makabayad king katataulian a sentimo. 27
“Dimdam yu king kanitang minuna mituru karing tau: ‘E ka
makipangalugud.’ 28 Oneng ngeni sasabian ku kekayu: ing ninumang
lumawe a ating pamagnasa king metung a babai, mikakasala neng
pamakipangalugud king pusu na king babaing ita. 29 Nung ing kekang
mata ya ing maging sangkan ning kekang pamikasala, dukitan me at
iyugse! Mayap pa ing ala kang metung a dake ning katawan kesa king ala
yang bawas miyugse king impierno ing kekang katawan. 30 Nung ing
kekang gamat ya ing sangkan ning kekang pamikasala, pututan me at
iyugse! Mayap pang ala na kang metung a dake ning katawan kesa king
ala yang bawas miyugse king impierno ing kekang katawan. 31 “Dimdam
yu king kanitang minuna mituru karing tau: ‘Ing ninumang midiborsyu
king asawa na sukat neng dinan kasulatan bilang katibayan ning karelang
pamikawani.” 32 Oneng ngeni sasabian ku kekayu: nung kawanian ne
ning lalaki ing asawa nang e naman mekipangalugud at makiasawa ya ing
babai king aliwa, mikakasala ya ing lalaki—uling ya ing mitulak king
asawa na king pamakipangalugud. At ing ninumang makiasawa king
babaing kewanian ning asawa na, makipangalugud ya naman. 33
“Dimdam yu naman king kanitang minuna mituru karing tau: ‘E ka
lalabag king sumpa a kekang pengaku nune tuparan mu ing pengaku mu
king Ginu.’ 34 Oneng ngeni sasabian ku kekayu: e kayu bitasang susumpa
neng mangaku kayu. E yu sasabian: ‘Saksi ke ing banua,’ uling ing banua
ya ing tronu na ning Dios; 35 o kaya, ‘Saksi ke ing yatu,’ uling iti ya ing
tumpakan da ring bitis na. E yu naman sasabian: ‘Saksi ke ing Jerusalem,’
uling iti ya ing siudad ning marangal a Ari. 36 Ni e mu sasabian: ‘Mate ku
man,’ uling agyang metung mang buak king buntuk mu e me apaputi o
apatuling. 37 Makagyu nang sabian mu ‘Wa’, nung wa ing buri mung
sabian, at ‘Ali’, nung ali; uling king Marawak na manibatan ing nanumang
idagdag mu. 38 “Dimdam yu naman king kanitang minuna mituru karing
tau: ‘Mata libe (king) mata at ipan libe (king) ipan.’ 39 Oneng ngeni
sasabian ku kekayu: e ye ablasan e mayap ing taung dinapat e mayap
kekayu. Nung ating tampaling keka king wanan mung pisngi, iyarap mia

10. naman ing kayli mung pisngi. 40 Nung ating mandalum keka ba nia mung
akua ing kekang baru, ibie mu pati na ing balabal mu. 41 Nung ating
mamilit kekang papusan na ing karga na kilub ning metung a kilometru,
pusanan mu nang anggang aduang kilometru. 42 Nung ating maniawad
keka, dinan me; at nung ating mandam keka, paraman me. 43 “Dimdam
yu naman king kanitang minuna mituru karing tau: ‘Luguran me ing
kakaluguran mu at pikasaman me ing kalaban mu.’ 44 Oneng ngeni
sasabian ku kekayu: luguran yu la ding kalaban yu, at ipanalangin yu la
ding liligalig kekayu. 45 Kanita maging tune na kayung anak ning Ibpa
yung atyu banua, uling papaslag ne ning Dios ing aldo na karing e mayap
at karing mayap a tau, at babie na ing uran na karing darapat mayap at
karing darapat e mayap. 46 Nanung ablas ing panenayan yu king Dios
nung luluguran yu la mu detang malugud kekayu? Agyang ding
talapanyingil buis makanyan ing daraptan da! 47 At nung ding
kakaluguran yu ila mung pakisabian yu, atin waring e karaniwan kanita?
Agyang ding paganu makanyan la daraptan! 48 Inya sukat kayung maging
ganap (antimo nung makananu yang ganap ing Ibpa yung atyu banua.),
nung makananu yang ganap antimo ing Ibpa yung atyu banua.”
Mateo 6
1 “Ingatan yung e yu pagparangalan arap ning balen ing nanumang dapat
yung kabanalan para mayaus la pansin kekayu ding tau. Uling nung
makanyan, ala kayung panenayan pang ablas king Ibpa yung atyu banua. 2
“Inya nung maglimus kayu king taung pakakalulu, e yu na paniabian pa;
makanyan ing daraptan da ring hipokrita karing sinagoga at karing dalan.
Daraptan da iti ba lang tanggap kapurian karing tau. Ing katutuan sasabian
ku kekayu, tinggap da na keti pa ing karelang ablas. 3 Nung maglimus
kayu, daptan yu ita sanang e na abalu agyang ing matalik yung diling
kakaluguran 4 ban manatiling makalihim. Ablasan na kayu ning Ibpa yung
king lihim manakit king daraptan yu.” 5 “Nung manalangin kayu, e yu la
pakiapusan ding hipokrita! Maburi lang makatalakad manalangin karing
sinagoga at karing suluk dalan ban kanita pakit la mu karing tau. Ing
katutuan sasabian ku kekayu, tinggap da na keti pa ing ablas da. 6 Nung
manalangin kayu, munta kayu karing kuartu yu, isara ye ing pasbul at

11. manalangin kayu king Ibpa yung e mayayakit. Ing Ibpa yung king lihim
manakit king kekayung daraptan ablasan na kayu. 7 “E kayu gagamit
dakal a amanu a alang kabaldugan king kekayung pamanalangin antimo
ing daraptan da ring paganu. Isipan da king pamangamit dang dakal a
amanu malagua (lang makibat ding dios da.) na lang pakiramdaman ning
Dios. 8 E kayu makiapus karela uling balu na ning kekayung Ibpa ing
kekayung kailangan bayu yu pa aduan. 9 Manalangin kayung anti kanini:
‘Ibpa ming atyu banua, samban ya sa ing lagyu mu; 10 Ika sa ing mag-ari
kekami, mipamintuan ing kaburian mu keti sulip anti banua. 11 Ibie mu
kekami ngeni ing pamangan a kailangan mi king aldo’ng iti. 12 At
patawaran mu la ding kasalanan mi keka, antimo ing pamamatawad mi
karing mikasala kekami. 13 At e mu ke paisaul king mabayat a
kapagsubukan, nune ikabus mu kami king Marawak.’ 14 “Uling nung
patawaran yu la ding mikasala kekayu, patawaran na kayu naman ning
Ibpa yung atyu banua. 15 Nung e yu la patawaran, e na kayu naman
patawaran ning Ibpa yung atyu banua. 16 “E yu la pakiapusan ding
hipokrita neng mag-ayunu kayu. Papakit da ing makalunus la itsura ban
kanita abalu da ring tau king mag-ayunu la. Ing katutuan sasabian ku
kekayu, tinggap da na keti pa ing karelang ablas. 17 Manimu kayu at
manyukle neng mag-ayunu kayu 18 ban kanita e ra abalu ding tau king
mag-ayunu kayu nune mu ing Ibpa yung king lihim manakit, at ing Ibpa
yung manakit king kekayung daraptan ablasan na kayu. 19 “E kayu titipun
pibandian keti king yatu, ing pibandian a sisiran ding ipas at ning
kalawang, at malyari dang luban at panakawan kekayu. 20 Nune tumipun
kayung pibandian para karin banua; karin alang ipas at kalawang a
manyira at alang mapanako a makapanlub. 21 Uling nu man karin atyu ing
pibandian yu, atyu naman karin ing pusu yu. 22 “Ding mata ila ding peka
sulu ning katawan. Inya nung malino la ding kekang mata, mirinan yang
sala ing mabilug mung katawan. 23 Nung e la mayap ding kekang mata,
dalumdum ya naman ing mabilug mung pamikakatawan. Inya nung ing
sala’ng atyu keka karalumduman ya pala, karagul na kasi ning
karalumduman a ita! 24 “Alang ninumang makasuyu karing aduang
panginuan; malyaring pikasaman ne ing mumuna, oneng luguran ne ing
kadua o suyuan neng mitmung katapatan ing metung, oneng lakuan ne ing

12. kadua. E kayu malyaring sumuyung miyagnan king Dios at king
pibandian. 25 “Inya sasabian ku kekayu: e kayu paigulu isip tungkul king
bie yu, nung nanung kanan yu at inuman o tungkul king katawan yu, nung
nanu ing isulud yu! 26 Lawan yu la ding ayup: e la mananaman ni e la
pupupul ni e la titipun pamangan, makanyan man pakanan na la ning Ibpa
yung atyu banua. E kayu wari lalung maulaga kesa kareti? 27 Neng
paibalisa kayu isip, ninu mo kekayu ing makapakaba king bie na agyang
metung mu mang oras? 28 “Obat paigulu kayu isip tungkul king kekayung
piblasan? Lawan yu la ding sampagang tutubu king marangle: e la
magobra ni e la mamabal! 29 Iti ing sasabian ku kekayu: i Solomon
agyang mabandi ne, e ya pa naman mimalan a kasing santing ning metung
karing sampagang den! 30 Nung pipablasan ne ning Dios agyang ing dikut
a atyu ngeni, oneng bukas maduluk ne king ornu, ikayu pa kaya ing e na
piblasan? Karitak yu naman a kasalpantayanan! 31 “Inya e kayu paigulu
isip kukutang: Nukarin kami kumang pamangan, inuman, at piblasan? 32
Deting bage ila ding kagugulu rang panintunan ding paganu. Balu na ning
Ibpa yung atyu banua ing kailangan yu ngan iti. 33 Bayu ing sabla
pakikuanan yung mag-ari ya ing Dios kekayu at tupad king kaburian na, at
ibie na pati na ing sablang kailangan yu. 34 Uli na niti, e me pigaganakan
ing aldo bukas; saka yu na arapan nung nanuman ing darala na. Makagyu
na ing darala nang problema ning balang aldo; e yu na daragdagan pa.
Mateo 7
1 “E yu la atulan ding aliwa ban e na kayu atulan ning Dios, 2 uling atulan
na kayu ning Dios agpang king pamanatul yu karing aliwa; at ing
panyukad yu karing aliwa ya naman ing panyukad ning Dios kekayu. 3
Obat akakit me ing puling king mata ning kapatad mu at e mu ne man
apapansin ing trosung atyu king mata mu? 4 Makananu mu ngening asabi
king kapatad mu, ‘Paburen mung ilako ke ing puling king mata mu,’
kabang metung yang trosu ing atyu king sarili mung mata? 5 Hipokrita!
Muna me pamung ilako ing trosung atyu king mata mu, kanita manakit
kang masalese at alako me ing puling king mata ning kapatad mu. 6 “E yu
babie karing asu ing sagradung bage uling dalusungan da kayu at pangetan
deti, at e yu la iyatsa ding perlas yu karing babi, uling damusakan da la mu

13. deti. 7 “Maniawad kayu, at mirinan kayu; manintun kayu, at manakit
kayu; tuktuk kayu king pasbul, at mibuklatanan kayu. 8 Uling ing balang
maniawad mirinan ya, at ing balang manintun manakit ya at mibuklatanan
yang pasbul ing ninumang tutuktuk. 9 Ninung pengari kekayu ing munie
batu king anak nang maniawad tinape? 10 Dinan ye kayang ubingan, nung
maniawad yang asan kekayu ing anak yo? 11 Nung ikayung palpikasala
balu yu lang dinan mayap a bage ding anak yu, e di lalu na kayung balung
dinan ning Ibpa yung atyu banua? Ibie na ing sablang mayap a bage karing
maniawad keya! 12 “Daptan yu karing aliwa itang buri yung daptan da
naman kekayu: iti ya ing kabaldugan ning Kautusan at ing sablang turu da
ring propeta. 13 “Lungub kayu king pasbul a makiput uling malualas ya
ing pasbul at malapad ya ing dalan a papunta king kasiran, at ya ing
daralanan da ring dakal! 14 Oneng makiput ya ing pasbul at makitid ya ing
dalan a papunta king bie, at ditak la mu ding makatuklas kaniti. 15
“Mangilag kayu karing e tutung propeta; daratang la kekayung
makabalatkayung tupa, oneng king kamatutuanan asu lang gubat a
mabangis. 16 Akilala yu la king dapat da. Makapanagtal ka waring ubas
karing bongabilia at biabas karing dapdap? Ali ka! 17 Mayap ya bunga ing
mayap a tanaman, oneng e me pakinabangnan a bunga ing e mayap a
tanaman. 18 E ya mamungang e mayap a bunga ing mayap a tanaman, at e
ne man mamungang mayap ing e mayap a tanaman. 19 Kuturan ya ing
balang tanaman a e mamungang mayap at iyugse king api. 20 Makanyan
yu lang akilala ding e tutung propeta king kapamilatan na ning dapat da.
21 “E bala na mung taung mamaus kanaku ‘Ginu, Ginu’ lulub king
Kayarian ning Banua, nune deta mung tutupad king kaburian nang Ibpa
kung atyu banua. 22 Potang miras na ing Aldo ning Pamanukum, dakal la
ding maus kanaku, ‘Ginu, Ginu! King lagyu mu penaral mi ing amanu na
ning Dios; king lagyu mu penabi mi la ding demonyu, at king lagyu mu
dinapat keng dakal a milagru.’ 23 Oneng sabian ku kanita karela, ‘Kapilan
man e ra kayu kakilala. Dumayu kayu kanaku, ikayung e mayap a dapat!’
24 “Inya ing balang metung a makiramdam kareting amanu ku at
tutuparan na la, mengari ya king taung biasa. Telakad ne ing bale na babo
ning batu. 25 Menabu ing uran, dinatang ing albug, at sepulan ne ning
angin ing baleng ita; e ya miragsa uling makatalakad ya babo ning batu. 26

14. “Oneng ing balang taung makiramdam kareting amanu ku, at kaybat e na
la tutuparan, mengari ya king taung mangmang. Telakad ne ing bale na
babo ning balas. 27 Menabu ing uran, dinatang ing albug, at sepulan ne
ning angin ing baleng ita, at miragsa ya at makapangilabut ing
pangabagsak na!” 28 Inyang ayari nang Jesus ing sasabian na,
mengapamulala la ding tau king pamanuru na. 29 E re kalupa ding talaturu
ning Kautusan, uling tinuru yang maki kayupayan.
Mateo 8
1 Inyang kuldas ne i Jesus king bunduk-bundukan, tikian de ring dakal a
tau. 2 Linapit ya kang Jesus ing lalaking leprosuan; siniklaud ya king
arapan na at ngana, “Nung buri mu, Ginu, apakayap mu ku.” 3 Tigkil neng
Jesus ing leprosuan at ngana, “Buri ku; kumayap ka!” Kanita mu rin
kinayap ya king lepra na. 4 Nganang Jesus, “Tandanan mu, e mu sasabian
iti kenu man, nune munta ka ngeni mu rin king pari at ipakit mu ing
kekang sarili keya. Kaybat, iyain me ing ain a yuyutus nang Moises bilang
katunayan karing tau king kinayap na ka.” 5 Kalub nang Jesus king
Capernaum linapit ya ing metung a kapitan da ring sundalung Romano at
nganang miniawad saup, 6 “Ginu, ing ipus ku paralisadu ya; makarate ya
keta bale at magkakasakit ya.” 7 Sinabi nang Jesus, “Puntalan ke ba keng
uluan.” 8 “Ali pu,” nganang tinutul ning kapitan, “e ku pu karapatdapat
tanggap kekayu king kanakung pibalebale. Sabian ya mu pu ing amanu at
mipaldan ne ing ipus ku. 9 Uling aku man tau kung makalalam a upaya
karing aliwa, at atin ku namang sasakupan a sundalus. Nung sabian ku
king metung, ‘Munta ka karin!’ munta ya; at king aliwa, ‘Mekeni!’
lumapit ya; at nung iyutus ku king kakung ipus, ‘Daptan mu ini!’ daptan
na.” 10 Mengapamulala ya i Jesus inyang dimdam na iti at ngana karetang
taung tuki-tuki keya, “Ing katutuan sasabian ku kekayu, e ku pa ikit kenu
man king Israel ing anti kaniting kasalpantayanan. 11 Tandanan yu: dakal
la ding datang ibat king aslagan at ibat king albugan at makisulu la kang
Abraham, Isaac, at Jacob king Kayarian ning Banua. 12 Oneng karing
anak nang Israel, dakal la ding miyugse king karalumduman king lual;
karin la tumangis at mitigis a ipan.” 13 At nganang Jesus king kapitan,
“Muli na ka at agpang king paniwalan mu, marapat ing kekang aduan.”

15. Kanita mu rin kinayap ya ing ipus ning kapitan. 14 Minta ya i Jesus king
bale nang Pedro. Disnan neng makakera karin ing katuangan nang Pedro
uling malagnat ya. 15 Telan ne gamat Jesus ing matuang babai. Kanita mu
rin likuan ne ning lagnat; mibangun ya at migsilbi ya kang Jesus. 16
Inyang mabibengi na, dela da la ring tau kang Jesus ding dakal a alipnan
da ring demonyu. King metung mung amanu apalualan na la ding
marawak a espiritu, at pepakayap na la ding sablang ating sakit. 17 Gewa
na iti ban matupad ing ula ning propeta Isaias, “Kinua na la ding
kekatamung kapanamdaman at dela na ing sabla tamung sakit.” 18 Panakit
nang Jesus karing dakal a taung makapadurut inutus na karing alagad na
king magsadia na lang lumipat king kangatbang pampang. 19 Lepitan ne
ning metung a talaturu ning Kautusan at ngana, “Maestro, makasadia kung
tuki keka nukarin ka man munta.” 20 Nganang mekibat Jesus, “Atin lang
lunggang pisuluran ding asung-gubat at atin lang sale ding ayup, oneng
ing Anak ning Tau ala ya mang apipagpaynawan.” 21 Ngana ning metung
pa karing alagad na, “Ginu, paintulutan mu ku pa mung muli ba keng
ikutkut i tata ko?” 22 Oneng sinabi nang Jesus, “Tuki ka kanaku at
paburen mu na karing mete ing ikutkut da la ring karelang mete.” 23
Inyang sinake ne i Jesus king bangka, tikian de ring alagad na. 24 Biglang
dinatang ing masikan a bagyu king dagat-dagatan; halus mitatakpan ya
king alun ing bangka. Matudtud ya kanita i Jesus. 25 Lepitan de ring
alagad at ginising de. Ngara, “Ginu, iligtas mu kami! Mangamate tamu!”
26 At sinabi na karela, “Obat mitatakutan kayung makanyan? Karitak yu
naman a kasalpantayanan!” Tinikdo ya kanita; sebianan ne ing angin at
ing alun at mikamaragul a karatunan. 27 Mengapamulala la ngan at
ngarang sinabi, “Nanu yang klasing tau iti? Pati angin at alun mamintu
keya!” 28 Miras ya i Jesus king sakup ning Gadara king kangatba nang
pampang ning dagat-dagatan. Selubungan de ring adua kataung menibat
karing kueba a pipangutkutan. Ding taung deti liban da lang demonyu at
tutu lang mabagsik. Inya alang mangangas dumalan karin. 29 Kabud-abud
ngarang kinulisak, “Anak ning Dios, baket pakialaman mu kami?
Dinatang ka wari keti ba mu keng pasakitan agyang e pa miras ing
mituldung panaun?” 30 King e masiadung makarayu karin ating dakal a
babing manyibsiban. 31 Pekisabi da ring demonyu kang Jesus, “Nung

16. palakuan mu kami, paluban mu na kami mu karing babing manyibsiban.”
32 “Sulung, lungub kayu karela,” nganang Jesus, at linual la at linub
karing babi. Milayi ya king bangin ing mabilug a kawan; menabu la king
dagat-dagatan at melumud la. 33 Milayi la ding lalaking magbante karing
babi at minuli la king balen. Karin da pemalita ing sablang mepalyari at
pati na ing milyari karing aduang liban da ring demonyu. 34 Linual la
ngan ding memalen ba reng salubungan i Jesus. Panakit da kang Jesus,
pekisabi rang mayap king mako ya sa king karelang lugal.
Mateo 9
1 Sinake yang pasibayu i Jesus king bangka. Dinalakit ya king dagat-
dagatan, at miras ya king sarili nang balen. 2 Dela re kang Jesus ding
mapilan a tau ing paralitikong makakera king pagkeran. Ikit nang Jesus
ing maragul dang kasalpantayanan at ngana king paralitiko, “E mu painan
ing lub mu, anak ko. Ding kasalanan mu mipatawaran la!” 3 Ngara king
lub da ring mapilan a talaturu ning Kautusan, “Lalapastanganan ne ning
taung iti ing Dios.” 4 Balu nang Jesus itang atyu king lub da, inya ngana
karela, “Obat marawak kayu isipan? 5 Isanu ing mas mayan sabian: ‘Ding
kasalanan mu mipatawaran la’ o ‘Talakad ka at lumakad’? 6 Ipakit ku
ngeni kekayu king ing Anak ning Tau atin yang upayang mamatawad
kasalanan keti king yatu.” Inya nganang sinabi king paralitiko, “Talakad
ka, idala me ing pagkeran mu at muli na ka.” 7 Tinalakad ya ing lalaki at
minuli ya. 8 Inyang ikit da iti ding tau, tiblan na la ning takut at pinuri de
ing Dios a minie king anti kaniting kayupayan karing tau. 9 Meko ya i
Jesus ketang lugal a ita at kabang maglakad ya ikit ne ing metung a
talapanyingil buis a milagyuan Mateo; makalukluk ya king opisina na.
Nganang Jesus, “Tuki ka kanaku.” Tinikdo ya i Mateo at tinuki ya kang
Jesus. 10 Inyang kasalukuyan nang mamangan Jesus kari Mateo, dinatang
la ding dakal a talapanyingil buis ampon ding makasalanan. Mekisulu la
kang Jesus at karing alagad na. 11 Ikit da iti ding mapilan a Pariseo at
ngarang kinutang karing alagad na, “Obat makisulu ya karing
talapanyingil buis at karing makasalanan ing kekayung maestro?” 12
Dimdam na lang Jesus at nganang mekibat, “E la mangailangan doktor
ding taung alang sakit; deta mung ating sakit ila ding mangailangan. 13

17. Pagaralan yu nung nanu ya kabaldugan ing kasulatan a ini: ‘Lunus ing buri
ku, aliwa ing ain-sakripisyu.’ Uling e ku dinatang ban ausan ku la ding
banal, nune ding makasalanan.” 14 At kaybat dinatang la kang Jesus ding
alagad nang Juan a Maminyag, at ngarang mengutang, “Obat ikami ampon
ding Pariseo mag-ayunu keng maralas, oneng e la bitasang mag-ayunu
ding alagad mu?” 15 Nganang mekibat Jesus, “Malyari la waring lungkut
ding kumbiradu king kasal kabang kayabe de pa ing lalaking kinasal? Ali
la! Potang e ra ne kayabe ing lalaking kinasal, kanita la pa mu malyaring
mag-ayunu. 16 “Alang managping bayung tela king laun a imalan, uling
pamanurung ning bayung tela, manga-igut ya ing laun at lalu yang dagul
ing gisi. 17 Ala munamang mibibiling bayung alak karing laun a lulanan a
gawa king balat animal, uling matdas la deti king bayung alak. Parehung
masayang ing alak at ing lulanan. Nune bibili ra ing bayung alak king
bayung lulanan a gewa king balat animal, at king makanyan a paralan
parehung magluat ing alak ampon ing lulanan.” 18 Samantalang sasabian
nang Jesus iti, linapit ya ing metung a pamuntuk da ring Judio. Siniklaud
ya king arapan nang Jesus at ngana, “Kamate-mate na pa mu ning anak
kung babai; oneng tukian mu ku at itumpak ing gamat mu king anak ku at
mie ya.” 19 Tinikdo ya i Jesus at tinuki ya king tata; tinuki la naman ding
alagad na. 20 Tinuki ya king kagulutan nang Jesus ing metung a babaing
atin nang labing aduang banuang daraya. Tigkil ne gilid ing imalan na. 21
Ngana king lub na, “Agyang atagkil kia mu imalan kumayap na ku.” 22
Melikid ya i Jesus kagulutan na at ikit ne ing babai at ngana, “Siknangan
mu ing lub mu, anak ko! Ing kasalpantayanan mu ya ing pepakayap keka.”
Kanita mu rin kinayap ya ing babai. 23 Inyang miras ya i Jesus king bale
ning pamuntuk, disnan na la ding manigtigan plauta at ding dakal a taung
malilingongo. 24 Ngana karela, “Lumual kayu ngan pa mu! E ya mete ing
anak; matudtud ya mu!” Keylian dia mu ding disnan na. 25 Inyang linual
na la ding tau, linub ya i Jesus at telanan ne gamat ing anak a babai, at
mibangun ya ing anak. 26 Mikalat iting mepalyari king mabilug a lugal a
ita. 27 Kalako nang Jesus king lugal a ita, sinulung na ing pamaglakad na.
Tikian de ring aduang lalaking bulag. Ngarang kukulait, “Anak nang
David, malunus ka kekami!” 28 Inyang mekasalangi ne king bale, linapit
la kang Jesus ding aduang bulag. Kitnan na lang Jesus, “Paniwalan yu

18. king malyari kung arapat kekayu ing aduan yo?” “Opu, ginu!” ngarang
mekibat. 29 Kanita tigkil na la ding mata ra at ngana, “Mapalyari kekayu
agpang king kekayung kasalpantayanan!” 30 At mesala la mata. Nganang
maigpit menabilin Jesus karela, “E yu paniabian iti kenu man!” 31 Oneng
kalako da, pemalita ra king mabilug a lugal a ita ing depat nang Jesus
karela. 32 Kalako da ring aduang lalaki, linapit de kang Jesus ing metung
a mepipi uling alipnan ne ning demonyu. 33 Kabud apalualan neng Jesus
ing demonyu, mekapagsalita ya ing lalaki. Mengapamulala la ding sablang
tau. “E pa meyakit kapilan man ing anti kanyan king mabilug a Israel!”
ngara ngan sinabi. 34 Oneng ngara ding Pariseo, “Ing pamuntuk da ring
demonyu ya ing babie upaya kang Jesus inya apapalualan na la ding
demonyu.” 35 Leganasan na la ngan delawan Jesus ding balen ampon ding
baryu. Tinuru ya karing karelang sinagoga, penaral na ing Mayap a Balita
tungkul king Kayarian ning Banua, at pepakayap na la ding tau king nanu
pa mang sakit at kapanamdaman da. 36 Panakit na karing dakal a tau,
melunus ya uling magugulu la isip at e ra balu ing daptan da; anti lang
tupang alang pastul. 37 Inya ngana karing alagad na, “Dakal ing palutan,
oneng ditak la mu ding papalut. 38 Uli na niti, ipanalangin yu king
makibandi king palutan king parala yang talapagobrang tumipun king
pupul na.”
Mateo 10
1 Inaus na lang Jesus mitipun king arap na ding labi nang aduang alagad at
dininan na lang upayang makapanabi karing marawak a espiritu, at
pakayap king sablang sakit at kapanamdaman. 2 Ila deti ring lagyu da ring
labing aduang apostol: i Simon (a mayayaus Pedro) at i Andres a kapatad
na; i Santiago at i Juan a kapatad na, ding anak nang Zebedeo; 3 i Felipe at
i Bartolome; i Tomas at i Mateo a talapanyingil buis; i Santiago a anak
nang Alfeo at i Tadeo; 4 i Simon a aktibista, at i Judas Iscariote, ing
migtaksil kang Jesus. 5 Tinubud na lang Jesus at penabilinan na lang anti
kanini: “E kayu lulub king sakup ding paganu ni e kayu lulub king
sasakupan ning Samaria, 6 nune munta kayu karing mewala nang tupa
ning bansang Israel. 7 King paglakad yu, ipanaral yu king ing Kayarian
ning Banua malapit ne! 8 Pakayapan yu la ding masakit; pasublian yu lang

19. mie ding mete. Pakayapan yu la ding leprosuan, panabi yu la ding
demonyu. Tinggap yung alang bayad, inya pamie yung alang bayad. 9 E
kayu bitasang magdalang gintu, pilak o tangsu karing bulsa yu. 10 King
pamaglakad yu e kayu naman magdalang suput a pagpalimus ni imalan a
panalili yu king kekayung susulud ni sandalyas o tukud. Uling
mangaintulid yang tanggap ing talapagobra king kailangan na. 11 “King
isanu mang balen o baryu a dasnan yu, lumawe kayung metung a bisang
tanggap kekayu, at karin kayu makipanuknangan kabang atyu kayu king
lugal a ita. 12 Neng sasalangi kayu king isanu mang pibalebale, ibie yu ing
pamamuge ning kapayapan. 13 Nung tanggapan da kayu ding
manuknangan king pibalebaleng ita, paburen yung manatili karela ing
kapayapan; nung e ra kayu tanggapan, ibawi yu ing kekong pamamuge. 14
At nung ating bale o balen a e tanggap kekayu o e bisang makiramdam
kekayu, lakuan ye ing lugal a ita at ipagpag yu ing alikabuk karing bitis
yu. 15 Ing katutuan sasabian ku kekayu, king Aldo ning Pamanukum
lalung mabayat ing parusang miras karing tau king lugal a ita kesa king
miras karing tau Sodoma at Gomorra! 16 “Tandanan yu! Tutubud da kayu
antimong tupa libutad da ring asung-gubat. Sukat kayung maging matalino
antimo ding ubingan, at mamu lub antimo ding patipati. 17 Mingat kayu
uling iyarap da kayu ding tau karing husgadu at pamatbatan da kayu
karing karelang sinagoga. 18 Ikaladkad da kayung iyarap karing
gobernador at karing ari king uli ku ban ihayag yu karela at karing paganu
ing Mayap a Balita. 19 Potang iyarap da na kayu karing husgadu, e yu
pigaganakan nung nanu ing sabian yu o nung makananu kayung magsalita;
potang datang na ing oras a ita, miyabie kekayu nung nanu ing sabian yu.
20 Uling e la kekayu ding amanung kekayung sabian; manibatan la king
Espiritu ning kekayung Ibpa; ya ing magsalita king kapamilatan yu. 21
“Pagtaksilan ne ning kapatad ing kapatad na, makanyan munaman ing
daptan da ring tata karing anak da; lumaban la ding penganak karing
pengari da at ipapate da la. 22 Pikasaman da kayu ding sablang tau king
uli ku. Oneng ing manatili angga king kawakasan ya ing miligtas. 23 At
potang ligaligan da kayu king metung a balen, lumipat kayu king tutuking
balen. Sasabian ku kekayu, e yu la akuang alaganasan king obra yu ding
sablang balen ning Israel bayu ya datang ing Anak ning Tau. 24 “Alang

20. magaral a maygit king talaturu na; alang ipus a maygit king panginuan na.
25 Inya makagyu ne king magaral ketang maging kalupa ne ning talaturu
na, at maging kalupa ne ning ipus ing panginuan na. Nung ausan deng
Beelzebul ing buntuk ning pamilya, lalung marok ing iyaus da karing
miembru ning pamilya na! 26 “Inya e kayu mitatakutan karing tau.
Milantad ing nanumang makatakap, at mibulalag ing balang lihim. 27 Ing
sasabian ku kekayu king madalumdum, ulitan yu king masala, at sukat
yung ikulisak ing sisitsit da kekayu. 28 E yu la pitatakutan ding makapate
king katawan, oneng ali ra ne man ing kaladua; nune ing sukat yung
pitakutan ya ing Dios a makapamarusa king kaladua at katawan king
impierno. 29 Malyari kayung makasaling aduang denas king mura mung
alaga; makanyan man e ya malyaring manabu king gabun ing metung
karen nung e na kaburian ning Ibpa yu. 30 Makabilang agyang ing buak
king buntuk yu. 31 Inya e kayu tatakut; maygit kayu ulaga kesa karing
denas! 32 Ninuman ing sumabi king arapan da ring tau king ya kanaku ya,
makanyan munaman ing daptan ku para keya king arap nang Ibpa ku karin
banua. 33 Oneng ing ninumang tanggi kanaku king arap da ring tau,
tanggian kia naman king arap nang Ibpa ku karin banua. 34 “E yu isipan
king dinatang kung magdalang kapayapan king yatu; ali, e ku dinatang ban
magdalang kapayapan nune metung a espada. 35 Dinatang ku ban
pisalangsangan ku la ding anak a lalaki at ding tata ra, ding anak a babai at
ding ima ra, ding manuyang a babai at ding katuangan dang babai. 36
Ding maging kalaban na ning tau ila mismu ding kayabe na king bale. 37
“Ninuman ing lulugud kang tata na o i ima na a maygit kesa kanaku e ya
karapatdapat kanaku; ninuman ing lulugud king anak nang babai o lalaki
maygit kesa kanaku, e ya karapatdapat kanaku. 38 Ninuman ing e
mamusan king krus na at e tuki king kagulutan ku e ya karapatdapat
kanaku. 39 Mawala ya ing ninumang sasagip king sariling bie na; akit ne
ning ninuman ing mibabating king bie na alang-alang kanaku. 40 “Aku ing
tatanggapan na ning ninumang tatanggap kekayu, at ninuman ing
tatanggap kanaku, tatanggapan ne itang mitubud kanaku. 41 Ninuman ing
tatanggap king tinubud na ning Dios uli na ning tinubud ne ning Dios
midinan ya king ablas ning tubud na ning Dios. Ninuman ing tatanggap
king taung banal uli na ning banal ya, tanggap ya naman king ablas ning

21. taung banal. 42 Ninuman ing munie agyang metung ya mung tasang
danum a marimla king metung karing malating deti uli na ning alagad ke,
sasabian ku kekayu, e ya mipagkaitan king ablas na.”
Mateo 11
1 Inyang ayari nang Jesus ing pamanuru na karing labing aduang alagad,
meko ya ketang lugal a ita ban turu at manaral karing balen a malapit
karin. 2 Inyang atyu king sukulan i Juan a Maminyag, abalitan na ing
daraptan nang Cristo. Mitubud yang mapilan karing alagad na at
pepapuntan na la kang Jesus. 3 Ngarang kinutang kang Jesus, “Sabian yu
na mo kekami nung ikayu itang datang a amanuan nang Juan o kailangan
ke pang manayang aliwa?” 4 Nganang mekibat Jesus, “Magbalik na kayu
at sabian yu kang Juan ing kekayung daramdaman at akakit: 5 manakit la
ding bulag, makalakad la ding pile, kakayap la ding leprosuan,
makaramdam la ding maklak, susubli lang mie ding mete, at mipanaral ya
ing Mayap a Balita karing kalulu. 6 Mapalad ya ing taung e magduda
kanaku!” 7 Kalako da ring alagad nang Juan, migsalita ya i Jesus karing
tau tungkul kang Juan. Ngana, “Kanitang minta kayu kang Juan king
disyerto, nanu ing panenayan yung akit? Ing metung a timbung babayutuk
na ning angin? 8 Nanu ing liwalan yung alben? Ing metung a taung
makaimalan masanting? Ding taung pakaimalan masanting karing palasyu
la mu mayayakit! 9 Inya sabian yu kanaku, nanu pin ing buri yung akit?
Ing metung a propeta? Wa, sasabian ku kekayu, maygit ya pa king metung
a propeta ing ikit yu. 10 Uling i Juan ya itang sasabian na ning kasulatan:
‘Oyan ing tubud ku, ngana ning Dios, itubud keng makapauna keka ba
nang isadia ing dalanan mu.’ 11 Sasabian ku kekayu, karing sablang taung
linto keti king yatu, ala pang linto lalung marangal kesa kang Juan.
Makanyan man, ing pekamababang tau king Kayarian ning Banua maygit
ya karangal kesa kang Juan. 12 Manibat na kanitang menaral ya i Juan a
Maminyag angga na ngeni, ing Kayarian ning Banua e re patugutan ding
taung e mayap a lub at sasamsaman deng sapilitan. 13 Uling ding sablang
propeta at ing Kautusan migsalita la angga mu king panaun nang Juan. 14
At nung buri yung paniwalan ing sinabi ra, i Juan ya ing Elias a
mipangakung datang. 15 Makiramdam kayu nung atin kayung balugbug!

22. 16 “Ngeni, kaninu ku la apakilupa ding tau king kasalukuyan? Mengari la
karing anak a pakalukluk king plasa. Ngana ning metung a grupu karing
kayabe ra, 17 ’Menigtigan ke para kekayu, oneng e kayu tinerak.
Migkanta keng malungkut, oneng e kayu kiniak.’ 18 Dinatang ya i Juan,
mig-ayunu ya, at e mininum alak, at sinabi da ring tau, ‘Maki demonyu
ya!’ 19 Dinatang ya ing Anak ning Tau, mamangan ya at miminum, at
ngara namang sinabi, ‘Lawen ye ing taung matako at lasenggo!
Makipagbarkada ya karing talapanyingil buis at karing makasalanan!’
Makanyan man, mipatunayan ing kabiasnan na ning Dios king
kapamilatan na ning bubunga na.” 20 Kaybat na nita, pegumpisan na lang
peniabianan Jesus ding balen a diptananan na karing keraklan karing depat
nang milagru, uling e la bisang sumisi at painggulut ding tau karin karing
kasalanan da. 21 Ngana, “Makalunus ka, Corazin! Makalunus ka Betsaida!
Uling nung king Tiro at king Sidon karin la merapat ding milagrung
merapat kekayu, malambat na la sanang mimalan a magaspang at
memuntuk abu ding tau karin ban ipakilala ra ing karelang pamanisi. 22
Sasabian ku kekayu, lalung maragul ing parusang miras kekayu king Aldo
ning Pamanukum kesa karing tau ning Tiro at Sidon! 23 At ika naman
Capernaum, buri mung itas angga banua ing sarili mo? Misaldak ka angga
king kalalalaman (kalalaman or kalalalalaman) na ning impierno! Nung
ding milagru a merapat keka king Sodoma la mu merapat, angga ngeni
sana atyu pa! 24 Inya miparusan kang lalung mabayat kesa king Sodoma
king Aldo ning Pamanukum!” 25 King oras a ita nganang migsalitang
Jesus, “Ibpa, Ginu na ning banua at yatu! Pasalamatan da ka uling
pepakilala mu karing taung musmus ing e mu pepakilala karing
mangabiasa at maisip. 26 Wa, Ibpa, uling iti ya ing sarili mung tula at
kaburian. 27 “Ing sabla binie na kanaku ning Ibpa ku at alang makakilala
king Anak nune mu ing Ibpa, at alang makakilala king Ibpa nune mu ing
Anak at detang birian nang makakilala keya ning Anak. 28 “Lumapit kayu
kanaku, ikayung sablang mapagal na at kababayatnan at dinan da kayung
kapaynawan. 29 Pusanan ye ing paud ku at magaral kayu kanaku uling
mamu ku at mababa lub, at manakit kayung kapaynawan. 30 Mayan yang
idala ing paud ku at e mabayat ing papusan ku kekayu.”
Mateo 12

23. 1 Misan a Aldo ning Sabbath, maglakad ya i Jesus libutad ning asikan
trigu. Meranup la ding alagad na, inya megumpisa lang menakdut binutil
trigu at saka ra gigutan. 2 Ngara kang Jesus inyang ikit da iti ding Pariseo,
“Lawan mu ing gagawan da ring alagad mu. Labag king kekatamung
Kautusan ing gawan da yan king Aldo ning Sabbath!” 3 Nganang mekibat
Jesus, “E yu pa wari abasa ing depat nang David at ding kayabe na inyang
meranup la? 4 Linub ya at ding kayabe na king bale na ning Dios at
mengan la king tinape a miyain king Dios. Labag king Kautusan ing
mangan king tinapeng ita, uling bukud mung ding pari ilang atin karapatan
mangan kaniti. 5 E yu munaman wari abasa king Kautusan nang Moises
king neng Aldo ning Sabbath ding pari king Templo e la tutupad king
kautusan tungkul king Sabbath, makanyan man ala lang pakibatan? 6
Ngeni, sasabian ku kekayu, atyu keti ing metung a lalung marangal kesa
king Templo. 7 Nung tune yung aintindian ing kabaldugan da reting
amanu: ‘Lunus ing buri ku, aliwa ding ain-sakripisyu’ e yu la sana
inatulan ding alang kasalanan. 8 Uling ing Anak ning Tau Ginu ne ning
Aldo ning Sabbath.” 9 Meko ya i Jesus king lugal a ita at minta ya king
metung a sinagoga. 10 Karin ating lalaking panat metung a gamat. Atin
munamang mapilan a taung dinatang karin uling bisa lang manakit
abusbus da laban kang Jesus. Inya ngarang kinutang kang Jesus, “Paintulut
na ning kekatamung Kautusan ing manulu king Aldo ning Sabbath?” 11
Mekibat ya i Jesus, “Nu mong ing metung kekayu atin yang metung a tupa
at menabu ya king kulkul king Aldo ning Sabbath, e ne mo kaya kuldasan
at saka ne isaka? 12 Ngeni ing metung a tau maygit yang e palak a ulaga
kesa king metung a tupa. Inya binang masala king paintulut na ning
Kautusan ing gawang mayap king Aldo ning Sabbath.” 13 Kaybat, ngana
king taung panat a gamat, “Iyatiat me ing gamat mu.” Inatiat ne at kinayap
ya ing gamat na; meging kalupa ne ning metung nang gamat. 14 Meko la
kanita ding Pariseo at pisabisabi ra nung makananu reng apapate i Jesus.
15 Inyang abalitan nang Jesus iti, meko ya king lugal a ita; at dakal lang
tau ding tinuki kang Jesus. Pepakayap na la ngan ding masakit 16 at
penabilin na karela king e ra pamalita karing aliwa ing tungkul keya. 17 Iti
depat na ban matupad itang sinabi na ning Dios king kapamilatan na ning
propeta Isaias: 18 “Oyni ing kakung talasuyu a kakung pinili, ing kakung

24. kaluguran a tutu kung katulan. Ibili ke keya ing kakung Espiritu, ipayabut
na ing kakung kayatulan karing sablang tau. 19 E ya makipate, nune
banayad yang magsalita ni e maramdam karing dalan ing siwala na. 20 E
ne paklian ing timbung mebalbal na; e ne patdan ing sulung undap-undap
na. E ya patugut anggang e na apapagtagumpen ing hustisia; 21 ibili ra
keya ding sablang tau ing karelang kapanayan.” 22 Kanita linapit de kang
Jesus ding mapilan a tau ing metung a lalaking mebulag at mepipi uli na
ning alipnan ne ning demonyu. Pepakayap neng Jesus ing tau inya
mekapagsalita ya at menakit. 23 Mengapamulala la ding dakal a tau at
ngarang kukutang, “Ya na kaya iti ing Anak nang David?” 24 Ngarang
mekibat ding Pariseo, inyang dimdam da iti, “Apapalualan na la ding
demonyu uli na ning upayang binie nang Beelzebul a pamuntuk da ring
demonyu.” 25 Balu nang Jesus ing karelang isipan, inya ngana karela, “E
ya manatili ing isanu mang bansa a ding memalen na milaban-laban la.
Misambulat ya ing isanu mang balen o pamilyang mipatepate. 26 Inya
nung pakipaten ne ning metung a grupu king kayarian nang Satanas ing
aliwang grupu, iti mangabaldugan king misagsag ne at e na lambat
misambulat ya! 27 Sasabian yu king apapalualan ku la ding demonyu uli
na ning upayang binie nang Beelzebul kanaku. Nung makanyan, ninu
naman ing babie king upayang makapalual lang demonyu ding kekayung
alagad? Ing mismung daraptan da ring alagad yu ilang palaram kekayu! 28
Ing kabud Espiritu na ning Dios ya ing babie upaya kanaku ban
makapanabi ku karing demonyu at iti metung nang katunayan king ing
Kayarian ning Dios dinatang ne kekayu. 29 “Alang makapanlub king bale
na ning taung masikan ban panakawanan ne king pibandian na. Kailangan
igapus ne pa ing taung masikan. Nung agapus na ne, kanita ne pa
malyaring panakawanan ing pibalebale na. 30 “Ninuman ing e para
kanaku laban ya kanaku; ninuman ing e sasaup king pamanipun ku
maniambulat ya. 31 Inya sasabian ku kekayu: malyari lang mipatawaran
ding tau king isanu mang kasalanan at king isanu mang e mayap a
sasabian da; oneng e ya mipatawaran ing ninumang magsalitang
kalapastanganan king Banal a Espiritu. 32 Malyari yang mipatawaran ing
ninumang ating sasabian laban king Anak ning Tau; oneng e ya malyaring
mipatawaran ing ninumang magsalitang laban king Banal a Espiritu, ngeni

25. o king kapilan pa man. 33 “Para manikua kang bungang mayap, kailangan
ing atin kang tanaman a mayap; nung e ya mayap ing tanaman mu mupul
kang e mayap a bunga. Uling akilala me ing tanaman karing bunga na. 34
Lahing kamamalu, makananu kayung makapagsalitang mayap ngening e
kayu mayap? Uling ing lulual king asbuk na ning tau manibatan ketang
makalaman king pusu na. 35 Kakua yang kayapan ing mayap a tau ketang
mayap a atipun na; kakua yang e mayap ing e mayap a tau ketang e mayap
a atipun na. 36 “At oyni ing asabi ku kekayu: king Aldo ning Pamanukum
pakibatan (da) ding tau ing balang amanung sasabian da a alang silbi. 37
Ding kekayung mismung amanu ilang magamit king pamanukum kekayu,
maging king pangapayalan yung kasalanan o maging king pangayakit
yung ating kasalanan.” 38 Kanita ngarang migsalita ding mapilan a
talaturu ning Kautusan at ding mapilan a Pariseo, “Maestro, pakitanan yu
keng metung a milagru.” 39 Oneng nganang mekibat Jesus, “Karawak da
at keyalan dang Dios a katawan ding tau ning kasalukuyan a panaun!
Aduananan yu kung metung a milagru! Ala! Ing bukud mung milagru a
miyabie kekayu ya ing milagru na ning propeta Jonas. 40 Nung
makananung i Jonas menatili yang atlung aldo at atlung bengi king atian
na ning maragul a asan, makanyan ya namang manatiling atlung aldo
ampon atlung bengi ing Anak ning Tau king lalam ning gabun. 41 King
Aldo ning Pamanukum, talakad la ding tau Nineve at pamarsalanan da
kayu, uling ginulut la karing kasalanan da inyang dimdam deng menaral i
Jonas. Sasabian ku kekayu, keti ating metung a maygit pa kang Jonas! 42
King Aldo ning Pamanukum, talakad ya ing Reyna na ning Mauli at
pamarsalanan na kayu, uling miglakbe ya halus ibat king kasumangid na
ning yatu ba yang makiramdam king kabiasnan nang Solomon. Sasabian
ku kekayu, keti ating metung a maygit kesa kang Solomon! 43 “Potang
lumual ya ing marawak a espiritu king metung a tau, maglibut-libut ya
king malanging gabun; manintun yang lugal a apipagpaynawan na. Nung
ala yang akit, 44 nganang sumabi king sarili na, ‘Magbalik ku king bale
ku.’ Karas na, akit na king alang manuknangan; malinis ya at maka-ayus.
45 Inya mako ya at mangumbira yang pitung espiritung maygit pa
karawak kesa keya. Lungub la at manuknangan karin. Inya lalung
marawak kesa king sadia ing maging kabilian na ning taung ita. Makanyan

26. munaman ing malyari karing marok a tau king panaun a kasalukuyan.” 46
Kabang magsalita ya pa i Jesus karing dakal a tau, dinatang ya i ima na at
ding kapatad na. Manenaya la king lual; buri deng akasabi. 47 [Ngana
kang Jesus ning metung karing atyu karin, “Atyu ya king lual i ima yu at
ding kapatad yung lalaki; buri da kayung akasabi.”] 48 Oneng nganang
Jesus, “Ninu wari ing ima ku at ninu ding kapatad ku?” 49 Tiru na la king
gamat na ding alagad na at ngana, “Oyni i ima ku at ding kapatad ko! 50
Ninuman ing tutupad king kaburian nang Ibpa kung atyu banua, ya ing
kanakung kapatad at kanakung ima.”
Mateo 13
1 King aldo mu ring ita, meko ya king bale i Jesus at minta ya at linukluk
lele na ning dagat-dagatan. 2 Pilupungan de ring dakal a tau, inya sinake
ya king metung a bangka at karin ya linukluk. Pakatalakad la ding tau king
pampang. 3 Tiru na lang dakal a bage king kapamilatan da ring talimhaga.
Ngana, “Ating metung a ortelanung linual ban salbag bini. 4 King
pamanialbag na, ating bining digpa king dalan-dalanan. Dinatang la ding
ayup at tiktuk da iti. 5 Atin namang bining digpa king mabatu nung nu
maimpis mu ing gabun. Sinibut agad iti, 6 oneng inyang sinlag ya ing
aldo, melanat uling e malalam a yamut. 7 Atin namang bining digpa king
dikut a masuksuk; melabung ing dikut at piputan na ing bini. 8 Oneng
tinubu at memunga ing bining digpa king gabun a mataba: ating tia
dinalan, at ing aliwa tianam apulu, ing aliwa titlung pulung binutil.” 9
Nganang Jesus, “Makiramdam ya itang ating balugbug!” 10 Linapit la
kang Jesus ding alagad at kitang da, “Obat gagamit kang talimhaga neng
magsalita ka karela?” 11 Nganang mekibat, “Kekayu miyabie ing
makabalu karing lihim tungkul king Kayarian ning Banua, oneng e
miyabie karela yan. 12 Uling itang atin na, mirinan ya pa ban maging
labis-labis itang atyu keya; oneng itang ala, pati na itang ditak a atyu keya
milako pa. 13 Magsalita ku karela king kapamilatan da ring talimhaga,
uling lumawe la man, oneng e la manakit, at makiramdam la, oneng e la
makaramdam ni e la makaintindi. 14 Matutupad karela ing ula ning
propeta Isaias a sinabi: ‘Agyang nanan yung makiramdam, e kayu
makaintindi; agyang nanan yung lumawe, e kayu manakit, 15 uling

27. mapurul la isip ding taung deti; sasara da la ring karelang balugbug, at
pipiak da la ding (ring) karelang mata. Uling e ra la buring manakit ring
(ding) karelang mata, ing makaramdam la ding balugbug da, ing
makaintindi la ding karelang kaisipan, at ing magbalik la lub kaku, pota
aku pakayapan ku la, ngana ning Ginu.’ 16 “Oneng kapalad yo! Manakit
la ding mata yu at makaramdam la ding balugbug yu! 17 Sasabian ku
kekayu: dakal la ding propeta at mayap a taung bisang manakit king akakit
yu, oneng e ra ikit, at bisang damdam king daramdaman yu, oneng e ra
dimdam. 18 “Pakiramdaman yu ngeni ing kabaldugan na ning talimhaga
tungkul king sinalbag bini. 19 Detang makiramdam king amanu tungkul
king Kayarian ning Banua oneng e ra paki-intindian, kalupa da la ring
bining digpa king dalan-dalanan. Paniatang na ning Marawak sasagmitan
na itang mitanam karing pusu ra. 20 Ing bining digpa king mabatu kalupa
da la detang makiramdam king amanu at matula rang tatanggapan agad iti.
21 Oneng e magyamut karing pusu ra inya e maglambat. Neng daratang
ing kaguluan o ing kasakitan uli na ning amanu agad lang dirimla. 22 Ing
bining digpa king dikut a masuksuk kalupa da la detang makiramdam king
amanu, oneng meging balisa la tungkul karing bage keti king yatu, at
maging malugud la king pibandian, angga king ala nang paglugalan karing
pusu ra ing amanu, inya e la mikabunga. 23 Ing bining digpa king gabun a
mataba ila detang makiramdam king amanu at makaintindi kaniti.
Mamunga la: ating tia dinalan, ating tianam apulu, at ating tia titlung
pulu.” 24 Sinabi nia namang Jesus karing tau ing metung pang talimhaga.
Ngana, “Ing Kayarian ning Banua kalupa ne ning metung a taung sinalbag
mayap a bini king marangle na. 25 Misan a bengi, kabang matudtud la
ding sabla, dinatang ya ing kalaban na at sinalbag yang bining e mayap a
dikut libutad ning pale at saka ya meko. 26 Inyang tinubu at memunga ing
pale, linto munaman ing e mayap a dikut. 27 Inya linapit la ding ipus na
ning sinalbag at ngara, ‘E pu wari mayap a bini ing silbag yu, ginu?
Makananung mika samut dikut a e mayap?’ 28 Mekibat ya, ‘Depat na yan
ning kakung kalaban.’ Kitang da ring ipus na, ‘Buri yu pung putputan mi
ing dikot?’ 29 Nganang mekibat, ‘Ali yu, pota king pamamutput yu pati
pale tuki. 30 Paburen yung parehung tumubu angga king panaun na ning
papalut. Potang oras nang palutan, sabian ku karing talapalut: Tipunan

28. yung mumuna ing dikut at saka yu aptasan at dulukan, at tipunan yu king
kanakung kamalig ing pale.’ ” 31 Aliwa ne naman ing talimhagang sinabi
nang Jesus karela. Ngana, “Ing Kayarian ning Banua kalupa ne ning
metung a butul mustasang dela na ning metung a tau at tenam na king
mulahan na. 32 Malati yang dili karing sablang butul tanaman, oneng
pamanubu na maging maragul yang dili karing sablang gule. Maging
metung yang tanaman, inya makapaniale la ding ayup karing sanga na.”
33 Selitanan na lang metung pang talimhaga. Ngana, “Ing Kayarian ning
Banua kalupa ne ning lebadurang sinamut na ning metung a babai king
atlung gatang a arina ba nang papagalsan ing masa.” 34 Sinabi nang Jesus
iting sabla karing tau king kapamilatan da ring talimhaga. King
kamatutuanan e ya bitasang migsalita karela nune mu king kapamilatan da
ring talimhaga. 35 Makanyan ing depat na ban matupad itang inula na
ning propeta: “Magsalita ku karela kapamilatan ding talimhaga, sabian ku
la karela ding bage milihim ibat pa king pangalalang ning yatu.” 36
Kaybat na nita, likuan na lang Jesus ding dakal a tau at sinalangi ya king
bale. Linapit la ding alagad na at ngara, “Nanu ing buri nang sabian ning
talimhaga tungkul king dikut libutad ning pale?” 37 Nganang mekibat
Jesus, “Itang sinalbag mayap a bini ya ing Anak ning Tau. 38 Ing
marangle ya ing yatu; ing mayap a bining silbag na ila ding tau na ning
Kayarian ning Banua, at ing e mayap a dikut ila ding taung sasakupan na
ning marawak; 39 ing kalaban a sinalbag king bini na ning e mayap a
dikut ya kabud ing diablo. Ing pamamupul ya ing kawakasan na ning
panaun, at ding talapalut ila ding anghel. 40 Nung makananung titipunan
da ing dikut at kaybat durulukan da, makanyan munaman ing malyari king
kapupusan na ning panaun. 41 Itubud na la ning Anak ning Tau ding
anghel na, at tipunan da la ngan at simen king Kayarian na ding sablang
babie pamikasala karing tau, at ding sablang darapat e mayap, 42 at iyugse
da la ngan king mapaling ornu. Karin la tumangis at mitigis a ipan. 43
Ding banal naman sunlag lang anti ing aldo king Kayarian ning karelang
Ibpa. Makiramdam ya itang ating balugbug! 44 “Ing Kayarian ning Banua
kalupa ne ning pibandian a makakutkut king gabun. Mipaintagun akulkul
ne ning metung a tau at timbunan neng pasibayu. King tula na, meko ya at
pisali na ing sablang pibandian na at kaybat migbalik ya at seli ne ing

29. gabun a ita. 45 “Antimu rin, ing Kayarian ning Banua kalupa ne ning
metung a manialing mangamal a perlas. 46 Inyang menakit yang metung a
perlas a e karaniwan a leguan, meko ya at pisali na ing sablang pibandian
na at seli ne ing perlas. 47 “Ing Kayarian ning Banua kalupa nia naman
ning metung a lambat a inatsa ra king dagat-dagatan; menikua yang
miyayaliwang asan. 48 Inyang mabayat ne, ginuyud deng sinaka ding
magliligo king pampang. Linukluk la at pikakawani da la ring asan:
tinipun da la ring mayap a asan karing karelang lulanan, at inugse da la
ring e ra malyaring apangan ding tau. 49 Makanyan ing mapalyari king
kawakasan na ning panaun. Datang la ding anghel at ikawani da la ring e
mayap a tau karing mayap, 50 at iyugse da la king mapaling ornu. Karin la
tumangis at mitigis a ipan.” 51 Nganang kinutang Jesus karela,
“Aintindian yu ing heganaganang yan?” Ngarang mekibat, “Aintindian mi
na.” 52 Inya ngana karela, “Nung makanyan, iti ing buri nang sabian: king
ing balang talaturu ning Kautusan a kikilala king Kayarian ning Banua
kalupa ne ning metung a mibalebale a milulual karing bage bayu at laun
king pisisinupan na.” 53 Inyang ayari na na lang sinabing Jesus deting
talimhaga meko ya king lugal a ita, 54 at migbalik ya king sarili nang
balen. Tinuru ya king karelang sinagoga. Mengapamulala la ding
mekaramdam kang Jesus. “Nukarin na ibat ing anti kanyan a kabiasnan?”
ngarang kinutang. “Makananu yang makarapat kareting milagru? 55 E
wari anak nia mu ning metung a kalpinteru? Aliwa wari i Maria i ima na,
at ding kapatad na ila di Santiago, Jose, Simon, at Judas? 56 E ta la wari
kayabe-abe keti ding kapatad nang babai? Nukarin na ngan kinua iti?” 57
Inya tinggian de ngan. Nganang Jesus karela, “Mirarangal ya ing metung a
propeta king sablang lugal subali mu king sariling balen na at king sarili
nang pamilya.” 58 E ya dinapat dakal a milagru karin uling e la maniwala
keya.
Mateo 14
1 King panaun a ita, abalitan nang Herodes a tetrarka, ing tungkul kang
Jesus. 2 At nganang sinabi karing opisyal na, “Iti ya mismu i Juan a
Maminyag a sinubling mebie, inya agagawa na la deting milagru!” 3 I
Herodes ya ing peparakap, pepagapus, at pepasukul kang Juan uli nang

30. Herodias a asawa nang Felipeng kapatad nang Herodes. 4 Nganang Juan
kang Herodes, “Labag king Kautusan ing pakiabayan meng anting asawa
mu i Herodias!” 5 Buri ne mang ipapate i Juan, oneng tatakut ya karing
memalen Judio, uling kikilalanan deng metung a propeta i Juan. 6 Inyang
miras ing aldo nang kebaitan Herodes, tinerak ya i Salome a anak nang
Herodias king arapan da ring kumbiradu. Metula yang e mu nanu i
Herodes, 7 inya sinabi na at pengaku nang matalik king anak a babai king
ibie na ing nanumang aduan na. 8 King mungkahi nang ima na, ngana
ning anak kang Herodes, “Ibie me ngeni kanaku ing buntuk nang Juan a
Maminyag a makabili king metung a bandehadu!” 9 Melungkut ya ing ari,
oneng uli na ning pengaku na king daramdaman ding kumbiradu na, inutus
na king matupad ing kayaduanan na ning anak. 10 Mitubud ya at
pepatabtab ne batal i Juan king sukulan. 11 Dela reng makabili ing buntuk
nang Juan king metung a bandehadu at binie re king anak, at dela ne kang
ima na. 12 Dinatang la ding alagad nang Juan; kinua re ing bangke na at
kitkut de. Kaybat na nita, pintalan de i Jesus at belita ra iti. 13 Inyang
tinggap nang Jesus ing balita tungkul kang Juan, sinake yang bangka at
meko ya king lugal a ita. Minta ya king metung a tahimik a lugal nung nu
ya makapagdili-dili. Oneng abalitan da ring tau iti at ibat karing
miyayaliwang balen linakad lang tinaluki kang Jesus. 14 Inyang kuldas ya
king bangka i Jesus, ikit na la ding tutung dakal a tau. Melunus ya karela
at pepakayap na la ding masakit. 15 Inyang mabibengi na, lepitan de ring
alagad na at ngara, “Mikelangan a lugal iti at mabibengi na. Palakuan mu
na la ding tau ba lang munta karing malapit a baryu ban makasali lang
apangan da.” 16 Nganang mekibat Jesus, “E kailangan ing mako la. Ikayu
mismu ing munie pamangan karela!” 17 Ngarang sinabi, “Lima la mung
tinape at aduang asan ding darala mi.” 18 Nganang Jesus, “Idala yu la
keni.” 19 Pepaluklukan na la king dikut ding tau; kinua na la ding limang
tinape at aduang asan; tinalanga ya banua at pepasalamat ya king Dios.
Pemirasu na la ding tinape at inutus na karing alagad king pamie da la
karing tau. 20 Mengan la ngan ding sabla at kinabsi la. Tinipun da la ring
alagad ding mitagan, at mekakatmu lang labing aduang kaing karing
pirapirasung tinape. 21 Ating limang libu karing lalaking mengan; e la
kabilang ding babai at ding anak. 22 Kaybat na nita, agad na lang

31. pepasaken Jesus king bangka ding alagad na. Pepaunan na na lang
dinalakit king kangatba nang pampang ning dagat-dagatan kabang paulian
na la ding tau. 23 Inyang apaulian na na la ding tau, minukiat yang
magdili-dili king metung a bunduk-bundukan ban manalangin. Miras ing
bengi. Magdili-dili ya karin i Jesus. 24 Ketang oras a ita malibutad ne ing
bangka king dagat-dagatan. Sapul-sapulan ne ning alun, uling
makasalungat ya king tiup na ning angin. 25 Pilatan na ning alas tres ila
ning alas sais ning abak pintalan na lang Jesus ding alagad na, lalakad ya
babo na ning danum. 26 Inyang ikit deng lalakad babo na ning danum,
mengilabut la king takut. “Multu ya!” ngarang sinabi at kinulisak la king
takut da. 27 Agad-agad yang minaus karela i Jesus. Ngana, “E kayu
tatakut! Aku i Jesus!” 28 Kanita, nganang kinulait Pedro, “Ginu, nung ika
pin, iyutus mung munta ku keka babo na ning danum!” 29 “Mekeni!”
nganang mekibat Jesus. Inya kinuldas ya i Pedro king bangka at
megumpisa yang linakad babo na ning danum papunta kang Jesus. 30
Inyang ikit na ing masikan a tiup na ning angin, tiblan ne ning takut at
megumpisa yang limbug. Nganang kinulisak, “Gino, sagipan mu ku!” 31
Agad-agad neng inabut Jesus ing gamat na; telan ne i Pedro at ngana,
“Abe, karitak mu kasalpantayanan! Obat mikakunu ka?” 32 Parehu lang
sinampa king bangka at kasampa ra tinuknang tutiup ing angin. 33 Simban
de i Jesus ding alagad a makasake king bangka at ngara, “Tutu pin, ika ing
Anak ning Dios!” 34 Inyang mekadalakit na la king dagat-dagatan,
sinadsad la Genesaret. 35 Akilala de ring tau karin i Jesus. Belitanan de
ing mabilug a balen king paniatang nang Jesus. Inya dela da la kang Jesus
ding sablang masakit. 36 Inawad da ing paintulut na ing atagkil de ring
masakit agyang ita mung gilid na ning imalan na. Kinayap lang lubus ding
sablang mekatagkil kaniti.
Mateo 15
1 Kanitang misan, linapit la kang Jesus ding mapilan a Pariseo at talaturu
ning Kautusan a menibatan Jerusalem. Kitang da, 2 “Baket lalabag la ding
alagad mu king kaugalian a tiru da ring kekatamung makatua? E la manos
gamat bayu la mangan antimo ing makautus!” 3 Pekibat nang Jesus karela,
“Ikayu, obat sasalangsangan yu naman ing utus na ning Dios ba yu la

32. mung atuparan ding kekayung kaugalian? 4 Ing Dios sinabi na, ‘Igalang
me i tata mu at i ima mu,’ at ‘Ninuman ing managkas kang tata na o kang
ima na sukat yang mate.’ 5 Oneng ikayu sasabian yu, ‘Ninuman ing
sumabi kang tata na o kang ima na, ‘Makatalaga na king Dios ing malyari
yung tanggapan kanaku;’ 6 mipanupaya ne kanita ketang kagalangan a
katuliran nang tata na o ima na. Inya alang-alang karing kaugalian yu,
payalan yu nang ulaga ing amanu na ning Dios. 7 Hipokrita! Tinud yang
tinud ing propeta Isaias a minie ula tungkul kekayu: 8 ’Ding taung deti,
ngana ning Dios, parangalan da ku karing labi ra, oneng marayu la kaku
ding pusu ra. 9 Alang kabaldugan ing kaku pamanyamba ra, uling ding
kautusan a gewang tau tuturu da lang antimong kakung kautusan!’ ” 10
Pepalapitan na lang Jesus ding dakal a tau at sinabi na karela,
“Makiramdam kayu at pakaintindian yu ing kanakung sabian. 11 Aliwa
ing lulub king asbuk ning tau ing makarinat keya nune itang lulual king
asbuk na.” 12 Kanita linapit la ding alagad at ngara, “E yu apansin king
menamdaman la ding Pariseo king kekayung sinabe?” 13 Mekibat ya i
Jesus, “Putputan ne ning Ibpa kung atyu banua ing balang tanaman a e na
tenam. 14 Paburen yu la ding Pariseo! Bulag lang talataid; nung tairan ne
ning bulag ing kalupa nang bulag, parehu lang manabu king kulkul.” 15
Nganang migsalitang Pedro, “Sabian ye kabaldugan kekami ing
talimhagang yan.” 16 Sinabi nang Jesus karela, “Ikayu man e yu
aintindian? 17 E yu aintindian king ing nanumang lulub king asbuk
tataglus king dungus at kaybat lumual munaman king lalam? 18 Oneng
ing nanumang papalual na ning tau king asbuk na manibatan king pusu na
at ita ya ing makarinat king tau. 19 King pusu na ning tau karin
magumpisa ing e mayap a tangka antimo ing pamakamate, ing
pamakipangalugud, ing miyayaliwang kanawangan, ing pamanako, ing
pamaglaram, at ing pamanyirang puri. 20 Ila deti ring makarinat king tau.
Oneng e makarinat king tau ing mangan a e tinupad king seremonia na
ning pamanos gamat a agpang kekayu sukat tuparan.” 21 Likuan neng
Jesus ing lugal a ita at minta ya king sakup da ring siudad na ning Tiro at
Sidon. 22 Ing metung a babaing taga Canaan a manuknangan king lugal a
ita linapit ya at nganang dinalung, “Makamal a ginu, Anak nang David,
malunus kayu pu kanaku! Alipnan ne ning demonyu ing anak kung babai;

33. masakit yang tutu daralanan.” 23 Oneng e ne bitasang pekibatan Jesus.
Linapit la ding alagad na at pekisabi ra, “Palakuan yu ne. E na katamu
patugutan tutukian at atne king kasigla!” 24 Kanita nganang mekibat
Jesus, “Mituburan ku bukud mung karing tupa nang melili ning balen
Israel.” 25 Panamdam na kaniti ning babai linapit ya at siniklaud king arap
nang Jesus. “Saupan yu na ku sa, ginu,” nganang mekisabing mayap. 26
Pekibat nang Jesus, “E mayap ing kuanan ing pamangan da ring anak at
iyugse karing asu.” 27 “Tutu pu ita, ginu,” nganang tinutul ning babai,
“oneng makapangan no man ding asu agyang king mugmug a mangayugse
king lamesa da ring karelang amu.” 28 Kanita nganang mekibat Jesus,
“Babae, karagul mu kasalpantayanan! Matupad ing kekang aduan.” Kanita
mu rin kinayap ya ing anak na. 29 Meko ya king lugal a ita i Jesus at
memebe ya king Dagat-dagatan ning Galilea. Minukiat ya king metung a
bunduk-bundukan at saka ya linukluk. 30 Minta la kang Jesus ding tutung
dakal a tau; darala da la kang Jesus ding pile, ding baldadu, ding bulag,
ding pipi, at ding aliwa pang maki sakit. Binili da la king arap nang Jesus
at pepakayap na la. 31 Mengapamulala la ding tau panakit da karing
piping magsalita, kinayap la ding baldadu, mekalakad la ding pile, at
mesala la mata ding bulag. At pinuri de ing Dios ning Israel. 32 Inaus na
lang Jesus lumapit ding alagad na at ngana, “Malulunus ku karing taung
deti, atlu na lang aldo kayabe ku ngeni at ala na lang apangan. E ku la
buring palakuan danupan, pota mangaliu la king dalan.” 33 Kitang da ring
alagad na, “Nukarin tamu kumang sapat a pamangan keti king disyerto
para pakanan la ding anti kareting karakal a tau?” 34 “Pilan la ding
kekayung tinape?” nganang kinutang Jesus karela. Ngarang mekibat, “Pitu
la at mapilan a asan a mangalati.” 35 Pepaluklukan na lang Jesus ding tau
king gabun. 36 Kinua na la ding pitung tinape ampon ding asan at kaybat
nang mekapasalamat king Dios pemirasu na la ding tinape at asan, at binie
na la karing alagad. Ding alagad naman pemie da la karing tau. 37
Mengan la ding sabla at kinabsi la, at inyang tinipun da la ring alagad ding
pirapirasung mitagan, pitu lang kaing ding akatmu ra. 38 Apat lang libung
lalaki ding mengan, e la kabilang ding babai at ding anak. 39 Kaybat na
nita, pepaulian na na lang Jesus ding tau at saka ya sinake king bangka at
minta ya king sakup ning Magadan.

34. Mateo 16
1 Linapit la kang Jesus ding mapilan a Pariseo at Saduseo. Buri deng
subukan, inya inawad da ing palto yang metung a milagru karela. 2 Oneng
nganang mekibat Jesus, [Ngayung sumabi neng sisilim, ‘Bukas masala ing
panaun, uling ing banua malare ya.’ 3 Neng abak a maranun, nung ing
banua malulam ya, ngayung sasabi, ‘Muran ngeni.’ Ayayanunsyu yu ing
panaun king pamaglalawe yu king banua, oneng e yu la aintindian ding
palatandanan na ning kasalukuyan a panaun.] 4 Karawak da at keyalan
katapatan king Dios ding tau king panaun a kasalukuyan! Malisuas lang
maniawad milagru, oneng alang aliwang miyabie karela nune mu ing
milagru nang Jonas.” Meko ya kaybat nang sinabi ita. 5 Kadalakit da king
kangatba na ning dagat-dagatan, aganaka da ring alagad king e la
mekapagbakal agyang metung mu mang tinape. 6 Ngana karelang Jesus,
“Mimingat kayu king lebadura da ring Pariseo at Saduseo.” 7 Misabisabi
la ding alagad at ngara, “E tamu kasi migbakal tinape inya sinabi na ita.” 8
Balu nang Jesus itang pisasabian da inya nganang kinutang karela, “Obat
miyayargu kayu king e yu pamagbakal tinape? Karitak yu
kasalpantayanan! 9 Angga ngeni e kayu pa makaintinde? E yu la
atatandanan ding limang tinape a pengan da ring limang libu katau? At
nung pilan lang kaing ding akatmu yu karing mitagan? 10 Antimu rin,
ding pitung tinape a mekapakabsi karing apat a libung tau at nung pilan
lang kaing ding akatmu yu karing mitagan? 11 Makananu yu ngening e
aintindian king e tinape ing sasabian ku kekayu, nune papangilagan da
kayu king lebadura da ring Pariseo at Saduseo!” 12 Kanita da pa mu
aintindian king aliwa ing lebadura dang gagamitan karing tinape ing
papangilag na karela nune ing turu da ring Pariseo at Saduseo. 13 Inyang
miras ya i Jesus banda king balen na ning Cesarea Felipe, kitang na karing
alagad na, “Agpang king sasabian da ring tau, ninu ing Anak ning Tau?”
14 Mekibat la, “Sasabian da king ya i Juan a Maminyag; sasabian da ring
aliwa king ya i Elias, at ating sasabing ya i Jeremias o metung ya karing
propeta.” 15 “O ikayu,” nganang kinutang karela, “ninu aku?” 16 Mekibat
ya i Simon Pedro, “Ika ing Cristo, ing Anak ning Dios a mabie.” 17
Nganang Jesus, “Simon, anak nang Juan, mapalad ka! Uling ing sinabi mu
e menibatan king tau, nune kang Ibpa kung atyu banua; ya mismu ing

35. pepabalu kaniti keka. 18 At aku sasabian ku keka, ika i Pedro at babo na
niting batu italakad ke ing iglesia ku. At e re sambutan ding pasbul ning
impierno. 19 Ibie ku la keka ding susi na ning Kayarian ning Banua:
nanuman ing e mu paintulut keti king yatu e munaman mipaintulut karin
banua, at nanuman ing paintulut mu keti king yatu mipaintulut munaman
karin banua.” 20 Kaybat na nita, penabilinan na lang maigpit ding alagad
na king e ra paniabian kaninu man king ya ing Cristo. 21 Manibat na
kanita pepakilala nang Jesus karing alagad na king kailangan yang munta
Jerusalem at dumalan dakal a kasakitan king gamat da ring makatua na
ning balen, ding pamuntuk da ring pari, at ding talaturu ning Kautusan at
ipapate re. Oneng king katlung aldo subli yang mie. 22 Tiki neng Pedro
king metung a suluk at nganang tinutul, “Ginu, e na sa paintulut ning Dios
yan! E sukat malyari keka ing makanyan!” 23 Inarapan neng Jesus i Pedro
at ngana, “Mabating ka kagulutan ku, Satanas! Metung kang bisang munie
sagabal kanaku. Ing pamisip mu e king Dios nune king tau.” 24 Kaybat na
nita, sinabi nang Jesus karing alagad na, “Nung ing ninuman bisa yang
tuki kanaku, sukat nang kalinguan ing sarili na, pusanan ne ing krus na at
tuki ya kanaku. 25 Uling ing ninumang bisang sagip king bie na, mawala
ya; oneng ing ninumang ibating ne ing bie na alang-alang kanaku, akit ne.
26 Nanung apala na ning tau nung abandi ne ing mabilug a yatu oneng
mawala naman ing bie na? Kabud mete ya ing tau, ala yang arapat
nanuman para abawi na ing bie na. 27 Ing Anak ning Tau datang yang
kayabe ning kayupayan nang Ibpa na at antabayanan de ring anghel na.
King paniatang na ablasan ne ing balang metung agpang king depat na. 28
Sasabian ku kekayu: E ra takman ding aliwa kekayu keti ing kamatayan
anggang e re akit datang keti antimong Ari ing Anak ning Tau.”
Mateo 17
1 Kalabas da ring anam a aldo, tiki neng Jesus i Pedro ampon ding
mikapatad a Santiago at Juan; dela na la king metung a matas a bunduk
nung nu la makapagdili-dili. 2 King akakit da ring atlung alagad minaliwa
ya itsura i Jesus; maslag yang anti ing aldo ing lupa na at meging makasilo
ya king puti ing imalan na. 3 Kabud-abud ikit de i Moises at i Elias;
makipagsalita la kang Jesus. 4 Inya nganang Pedro kang Jesus, “Ginu,

36. masanting ing keti ta na. Nung bisa ka gawa kung atlung kubu keti;
metung para keka, metung para kang Moises, at metung para kang Elias.”
5 Kasalukuyan na pang magsalita inyang tikpan na la ning maslag a biga.
Meramdam ya ibat king biga ing metung a siwala. Ngana, “Iti ya ing Anak
kung pakamalan a lubus kung katulan. Pakiramdaman ye!” 6 Inyang
dimdam de ring alagad ing siwala mitakutan lang e mu nanu, inya
mipasubsub la king gabun. 7 Linapit ya i Jesus karela at kilbit na la at
ngana karela, “Mibangun kayu. E kayu tatakut!” 8 Inyang minatna la, ala
lang aliwang ikit karin nune na mu i Jesus. 9 Nganang minutus Jesus
karela kabang kukuldas la king bunduk, “Ala kayung babalitanan ninuman
king ikit yu anggang e subling mie ing Anak ning Tau.” 10 Kanita kitang
da ring alagad kang Jesus, “Obat sasabian da ring talaturu ning Kautusan
king kailangan ya pa mung datang i Elias?” 11 Nganang mekibat Jesus,
“Kailangan ya ping datang keti i Elias ban isadia na ing sabla. 12 Oneng
sasabian ku kekayu: dinatang ne i Elias, oneng e re akilala ding tau. Depat
da kang Elias itang buri dang daptan. Makanyan munaman ing dalanan na
ning Anak ning Tau.” 13 Aintindian da kanita ding alagad king ing
amanuan na karela ya i Juan a Maminyag. 14 Inyang ikua ra nang
mekapagbalik king kapatagan, disnan da la ring dakal a tau. Linapit ya
kang Jesus ing metung a lalaki at siniklaud ya king arapan na. 15 Ngana,
“Ginu, malunus kayu king anak kung lalaki! Sosoning ya at tutu yang
misasakitan neng susumpungan ne ning sakit na. Ngana nang miraragsa
king api, ngana nang mananabu king danum. 16 Dela ke pu karing alagad
yu, oneng e re agyung pakayapan.” 17 Nganang sinabing Jesus, “Ala lang
kasalpantayanan at maragul la pamagkamali ding tau ngening
kasalukuyan! Angga wari kapilan ing kayabe yu ku? Angga kapilan da
kayu pibabatan? Idala ye keni ing anak!” 18 Sebianan neng Jesus ing
demonyu, at iti linual ya. Inya kanita mu rin kinayap ya ing anak. 19
Inyang asarilinan de i Jesus, kitang da ring alagad na nung baket e re
apalakuan ing demonyu. 20 Mekibat ya i Jesus, “Inya e ye apalualan uling
ditak kayu kasalpantayanan. Sasabian ku kekayu, agyang kasing dagul nia
mu ning butul mustasa ing kasalpantayanan yu, malyari yung sabian king
bunduk a ini, “Malis ka keta!” at malis ya. Alang bage a e yu arapat! [ 21
Oneng bukud mung ing panalangin at pamag-ayunu ya ing makatabi king

37. anti kaniting klasing demonyu.]” 22 Kanitang mitipun la ngan ding alagad
karin Galilea sinabi nang Jesus karela, “Malapit da niang ipanganiaya ding
tau ing Anak ning Tau. 23 Paten de, oneng subli yang mie king katlung
aldo.” At bina lang melungkut ding alagad. 24 Kanitang miras ya
Capernaum i Jesus at ding alagad na, linapit la kang Pedro ding
mangolektang buis para king Templo. Kitang da, “Mamayad yang buis
king Templo ing kekayung Maestro?” 25 Nganang mekibat Pedro, “Wa,
mamayad ya.” Karas da kilub ning bale, bayu na ikuang migsalitang
Pedro, kitnan neng Jesus, “Nanung pamalak mu, Simon? Kenu la kakuang
bayad o buis ding ari keti king yatu? Karing memalen a sasakupan da o
karing dayuan?” 26 Pekibat nang Pedro, “Karing dayuan.” “Nung
makanyan,” nganang Jesus, “e la sukat mamayad ding memalen a
sasakupan da. 27 Makanyan man, ba lang alang asabi ding taung den,
munta ka king dagat-dagatan at mamaduas ka; kabud asaka me ing
mumunang diling akua mung asan, paslan me balungus at kilub na
manakit kang metung a salaping pilak. Sapat ne iting pamayad king buis
ku ampon king buis mu king Templo; kuanan me at bayaran mu ing
kekatang buis.”
Mateo 18
1 Kanitang penandit a ita lepitan de ring alagad i Jesus. Kitang da kang
Jesus, “Ninu ing marangal dili king Kayarian ning Banua?” 2 Inaus neng
Jesus ing metung a anak a malati at pepatalakaran ne arap da 3 at ngana,
“Tandanan yu ini! Nung e kayu magbayu ugali at maging kalupa da ring
anak, e kayu milub kapilan man king Kayarian ning Banua. 4 Ing
marangal dili king Kayarian ning Banua ya itang biasang magpakumbaba
at kalupa na ning anak a ini. 5 At ninumang tanggap matula king anti
kaniting anak alang-alang kanaku, aku ing tatanggapan na. 6 “Nung ing
ninuman panibatan ne ning pamikasala na kanaku ning metung karing
mangalating deti a maniwala kanaku, mayap pa ing itali ya ing maragul a
gilingan a batu king batal na at ilumud de king dagat. 7 Makalunus yang
tutu ing yatu uli na ning ating bage makapikasala karing tau! E mu alako
kapilan man ing panibatan na ning pamikasala, oneng makalunus yang
tutu ing taung panibatan na niti! 8 “Nung ing gamat mu o ing bitis mu ya

38. ing babie dalan king pamikasala mu, pututan me at iyugse! Mayap pa ing
lungub ka banua a alang metung a gamat o metung a bitis kesa king adua
ka gamat o adua bitis miyugse king impierno. 9 At nung ing mata mu ya
ing babie dalan king pamikasala mu, dukitan me at iyugse! Mayap pa ing
lungub kang metung a mata karin banua kesa king adua ka matang
miyugse king api na ning impierno. 10 “Pangilagan yung e ye insultuan
ing metung karing malating deti. Sasabian ku kekayu, ding anghel da karin
banua atyu la kapilan man king arapan nang Ibpa kung atyu banua. [ 11
Uling dinatang ya ing Anak ning Tau ba na lang iligtas ding mebating.] 12
“King pamalak yu, nanu mo ing daptan na ning taung ating dinalan a tupa
at saka ya melili ing metung karela? Lakuan na la ding siam apulu’t siam a
manyibsiban king libis ning bunduk; panintunan ne ing tupang melili. 13
Potang akit ne, sasabian ku kekayu, maygit itang tula na kaniting metung a
tupa kesa king tula na karing siam apulu’t siam a e melili. 14 Makanyan
munaman ing kaburian na ning Ibpa yung atyu banua: king e ya sa malilili
ing metung man karing malating deti. 15 “Nung mikasala ya keka ing
kapatad mu, lapitan me at ipakilala mu ing pamikasala na. Oneng daptan
mu king makalihim, ita sanang ikayu mung adua. Nung pakiramdaman na
ka, ikua meng abalik a lub keka ing kapatad mu. 16 Nung e na ka
pakiramdaman, mituki kang metung o aduang tau ban ing nanumang
pisasabian yu malyaring mipatutuan king amanu da ring adua o atlung tau
antimo ing sasabian na ning kasulatan. 17 Nung e ya makiramdam karela,
isumbung mu ing sabla king iglesia. At nung e ya naman makiramdam
king iglesia, iyapus mu nia mung anting dayuan o talapanyingil buis. 18
“Sasabian ku kekayu: nanuman ing e yu paintulut keti king yatu e
munaman mipaintulut karin banua; nanuman ing paintulut yu keti king
yatu, mipaintulut munaman karin banua. 19 “Antimu rin, sasabian ku
kekayu: nung misanmetung la ding adua kekayu keti king yatu king
nanumang aduan yu king panalangin, ibie na kekayu ning Ibpa kung atyu
banua. 20 Uling nukarin man ating adua o atlu kataung mititipun king
lagyu ku, atyu ku libutad da.” 21 Kanita linapit ya i Pedro kang Jesus at
kitang na, “Ginu, makatapilan ke patawaran ing kapatad kung mikasala?
Makatapitung beses?” 22 Nganang mekibat Jesus, “Ali, e makatapitung
besis, nune pitung pulung besis a tia pitu. 23 Uling ing Kayarian ning

39. Banua kalupa ne ning metung a ari a mibalak manyingil king utang da ring
ipus na. 24 Mapilan la pa mu ding ayaus na inyang detang de ing metung
karela a maki utang a milyun a salaping pilak keya. 25 Ala yang apamayad
king utang na, inya inutus na ning ari king pisali re at pati na ing asawa na
at ding anak da at ing sabla nang pibandian ba yang makabayad utang. 26
Siniklaud ya ing ipus king arapan ning ari at nganang mekisabing mayap,
‘Dinan yu ku pa pung ditak a panaun, at bayaranan da kayu king sablang
utang ku!’ 27 Melunus ya ing ari, inya pepatawad na ing utang na at
pepaburen neng meko. 28 “Oneng kalual na niting ipus asalubungan ne
ing metung karing kalupa nang ipus a maki utang limang dalan a salaping
pilak keya. Kinuelyu ne at saka ne sekal a batal. Nganang sinabi, ‘Bayaran
mu ing utang mu kanaku!’ 29 Siniklaud ya ing kalupa nang ipus king
arapan na at nganang mekisabing mayap, ‘Dinan mu ku pang panaun at
bayaran da ka!’ 30 Oneng e ya mebisa; nune pepasukul ne anggang e ya
mekapamayad king utang na. 31 Panakit da kaniti ding aliwang ipus,
menamdaman la; inya minta la king ari at simbung da ing sablang milyari.
32 Uli na nita, pepayaus ne ning ari ing ipus at nganang sinabi, ‘Taung
alang kwenta! Pepatawaran da ka king kabilugan mung utang kanaku uli
na ning mekisabi kang mayap. 33 Sukat ka naman sanang mika lunus king
kalupa mung ipus antimo nung makananu da kang linusan!’ 34
Mikalabkab ing mua na ing ari at pepasukul ne ing ipus ba yang magdusa
anggang e ya makabayad king kabilugan a alagang inutang na.” 35
Nganang memupus Jesus king pamagsalita na, “Makanyan munaman ing
daptan na kekayu ning Ibpa kung atyu banua, nung ing balang metung
kekayu e ya biasang mamatawad maniaman king lub na king kapatad na.”
Mateo 19
1 Kayari nang migsalitang Jesus tungkul kareting bage, meko ya Galilea at
minta ya king sakup na ning Judea, king kangatba nang pampang ning Ilug
ning Jordan. 2 Tikian de ring tutung dakal a tau at pepakayap na la. 3
Linapit la kang Jesus ding mapilan a Pariseo uling buri deng arakap king
pamagsalita na. Ngarang mengutang kang Jesus, “Paintulut na ning
kekatamung Kautusan ing idiborsyu ne ning lalaki ing asawa na uli na
ning isanu pa mang kasangkanan?” 4 Nganang mekibat Jesus, “E ye pa

40. wari abasa ing anti kaniting kasulatan? ‘Kanitang kamumulan ing
Miglalang gewa na lang lalaki at babai.’ 5 At nganang sinabi ning Dios,
‘Uli na niting sangkan, lakuan ne ning lalaki i tata na at i ima na at
makiabe ya king asawa na, at ilang adua maging metung na la mu.’ 6 Inya
e na la adua nune metung na la mu. Uli na nita, e na la malyaring
pikawanian ning tau ding pisanmetung na ning Dios.” 7 Ngarang kinutang
ding Pariseo kang Jesus, “Nung makanyan, obat inutus nang Moises king
ing lalaki dinan ne pang katunayan king pamikawani ra at kaybat malyari
na neng kawanian?” 8 Pekibat nang Jesus karela, “Peintulut nang Moises
ing adiborsyu yu la ding asawa yu uli na ning kesiasan yung buntuk.
Oneng e makanyan kanitang minuna. 9 Inya ngeni sasabian ku kekayu:
ninuman ing midiborsyu king asawa na samantalang e ne man migtaksil at
kaybat makiasawa ya king aliwang babai, mikakasala yang
pamakipangalugud. [At ing lalaking makiasawa king babaing kewanian na
ning asawa na, mikasala yang pamakipangalugud.]” 10 Ngara ding alagad
na, “Nung makanyan ing kailangan dang tukian ding miyasawa, masanting
pa ing e na makiasawa.” 11 Pekibat nang Jesus, “E bala nang tau
malyaring makatanggap keting mesabi, nune mu detang dirinan nang
makanyan ning Dios. 12 Uling miyayaliwa la ding sangkan obat atin taung
e makiasawa. Ating e makiasawa uling katutubu ra ing makanyan, atin
munamang e makiasawa uling ding aliwa sasarian da lang e
makapakiasawa, at e la makiasawa ding aliwa alang-alang king Kayarian
ning Banua. Itang malyaring makatanggap kaniting turu, tanggapan na.”
13 Ating mapilan a taung migdalang anak a mangalati kang Jesus ba na
lang bendisyunan at ipanalangin. Oneng sebianan da la ring alagad ding
magdala. 14 Nganang Jesus, “Paburen yu lang lumapit kanaku ding anak.
E yu la sasabatan, uling ing Kayarian ning Banua para karing anak yang
anti kareti.” 15 Timpak na la ding gamat na karing buntuk da ring anak
bayu ya meko ketang lugal a ita. 16 Atin namang metung a lalaking linapit
kang Jesus at ngana, “Maestro, nanu ing mayap a sukat kung daptan ba
kung tanggapan ing bie alang angga?” 17 Nganang mekibat Jesus, “Baket
kukutnan mu ku nung nanu ing mayap? Metung ya mu ing mayap. Nung
bisa kang magkamit bie, tuparan mu la ding kautusan.” 18 “Isanung
kautusan?” nganang kinutang ning tau. Mekibat ya i Jesus, “E ka

41. makamate; e ka makipangalugud; e ka manako; e ka maglaram; 19 igalang
me i tata mu at i ima mu; at luguran me ing kalupa mung tau antimo ing
sarili mu.” 20 Ngana ning kayanakan, “Tiparan ku na la ngan deting
kautusan. Nanu pa ing kulang kaku?” 21 Nganang Jesus, “Nung bisa kang
maging ganap, muli ka, pisali mu ngan ing pibandian mu at ibie mu karing
kalulu ing ayabli mu at mika pibandian ka karin banua; kaybat magbalik
ka at tuki ka kanaku.” 22 Inyang dimdam na ning kayanakan iti, meko
yang malungkut uling dakal ya pibandian. 23 Nganang Jesus karing alagad
na, “Sasabian ku kekayu: masakit yang tutung lungub ing metung a
mabandi king Kayarian ning Banua. 24 Sasabian ku naman kekayu: mas
mayan pa ing dumalan ya ing metung a kamelyu king busbus na ning
karayum kesa king lungub ya king Kayarian ning Dios ing metung a
mabandi.” 25 Mebigla la ding alagad na inyang dimdam da iti. Ngarang
kinutang, “Nung makanyan, ninu ing malyaring miligtas?” 26 Linawe na
lang Jesus at ngana, “Para king tau, iti e mapalyari; oneng para king Dios
ing sabla mapalyari.” 27 Kanita migsalita ya i Pedro, “Lawan mu, likuan
mi ing sabla at tikian da ka. Nanu ing malyari ming asahan?” 28 Nganang
Jesus karela, “Ini ing tandanan yu: potang mag-ari yang mitmung
kaligayan ing Anak ning Tau king Bayung Panaun, ikayung labing adua a
tinuki kanaku lukluk kayu naman karing labing aduang tronu ban manatul
karing labing aduang tribu na ning Israel. 29 Bukud pa kanyan, ing balang
taung mibatang likuan ne ing pibalebale na, ding kapatad nang lalaki at
babai, ding pengari na, ding anak na o gabun a pibandian na alang-alang
kanaku, tanggap yang makatadinalan maygit kareti, at midinan yang bie
alang angga. 30 Oneng dakal la ding ngeni mumuna a maging tauli, at
dakal la ding ngeni tauli a maging mumuna.
Mateo 20
1 “Ing Kayarian ning Banua kalupa ne ning metung a taung ating mulahan
ubas. Linual ya inyang abak a maranun ban manintun a-upahan nang
magobra king mulahan nang ubas. 2 Kaybat dang mikasundu king upang
metung a salaping pilak, pepapuntan na la king mulahan nang ubas. 3
Linual yang pasibayu itang mag-a-alas nuebe na ning abak at minta ya
king palengki, at disnan na la ding mapilan a taung talatalakad karin a

42. alang daraptan. 4 Ngana karela, ‘Munta kayu namang makipagobra king
mulahan kung ubas at dinan da kayung sapat a upa.’ 5 At minta la karin.
Pasibayu yang linual bandang kaugtuan aldo at bandang alas tres ibat
meugtu, at makanyan munaman ing depat na. 6 Linual yang pasibayu
inyang malapit na mung alas singku at menakit yang aliwa pang taung
pakatalakad karin. ‘Baket sisiran ye ing patitingapun keti a ala kayung
daraptan?’ nganang kinutang karela. 7 Ngarang mekibat, ‘Kasi pu alang
mananggapan obra kekami.’ ‘Nung makanyan, munta kayu at magobra
munaman king mulahan kung ubas,’ ngana karela. 8 “Inyang mabengi na,
ngana ning makibandi king katiwala na, ‘Ausan mu na la deng magobra at
bayaran mu la king karelang upa. Magumpisa ka karing tauling meyakua
at itauli mu la ding minuna.’ 9 Inyang linapit la ding meyakuang megobra
itang gatpanapun, tinanggap lang metung a salaping pilak. 10 Inyang
linapit la ding minunang grupu isipan da king tanggap lang maygit;
makanyan man tinanggap la namang metung a salaping pilak. 11 Inyang
tinggap da la ring upa ra, migreklamu la king makibandi. 12 Ngarang
sinabi, ‘Metung la mu pung oras megobra dening tauling mekipagobra,
baket pekilupa yu la upa kekaming megobrang patingapun a mibata king
pali na ning aldo?’ 13 ’Ba, abe,’ ngana ning makibandi king metung, ‘e ra
ka piperhuisyuan. E wari mekipagkasundu kang mibayaran metung a
salaping pilak? 14 Tanggapan mu la ding upa mu at muli na ka. Buri keng
upahan kalupa na ning upa mu ining tauling megobra. 15 E ku wari arapat
ing buri kung daptan karing salapi ko? Pota galang mangalalu ka mu uli na
ning maganaka ko?’ ” 16 Nganang memupus migsalitang Jesus,
“Makanyan lang maging mumuna ding tauli at maging tauli ding
mumuna.” 17 Inyang paukiat ya Jerusalem i Jesus, kelilua na la ding
labing aduang alagad at pekisabian na la kabang lalakad la. 18 Ngana
karela, “Lawan yu, paukiat tamu Jerusalem at karin manabu ya ing Anak
ning Tau karing gamat da ring pamuntuk da ring pari at karing talaturu
ning Kautusan. Atulan deng mate 19 at kaybat ibie re karing gamat da ring
paganu, at insultuan de at panasakitan at ipaku re king krus; at king
katlung aldo subli yang mie.” 20 Linapit ya kanita kang Jesus ing asawa
nang Zebedeo; kayabe na la ding adua nang anak a lalaki. Uling atin yang
buring aduan dinuku ya arapan na. 21 “Nanung buri mu?” nganang

43. kinutang Jesus. Nganang mekibat, “Ipangaku yu sana king dening adua
kung anak a lalaki lukluk la king banda yung wanan at kayli potang miras
na ing Pamag-ari yu.” 22 “E yu balu ing aduan yu,” nganang mekibat
Jesus karing aduang anak a lalaki. “Apibata yu kaya ing kasakitan a
malapit ku nang pibatan?” “Opu, apibata mi,” ngarang mekibat. 23 “Wa,
ing kasakitan a pibatan ku, pibatan yu naman,” nganang Jesus karela,
“oneng ala yu kanaku ing mamili nung ninu ing lukluk king banda kung
wanan o king banda kung kayli. Deti para kareta lang pagsadian nang Ibpa
ku.” 24 Inyang dimdam da iti ding apulung alagad, mimua la karing
aduang mikapatad. 25 Inya pepalapitan na lang Jesus at ngana karela,
“Balu yu king ding mamuntukan karing tau paginu la karela, at ding
sasakup karela pakilala ra ing karelang kayupayan. 26 Oneng e makanyan
kekayu. Nung ing ninuman kekayu bisa yang maging marangal, sukat
yang maging talasuyu da ring sabla. 27 At nung ing ninuman bisa yang
mamuntukan, sukat yang maging talasuyu yu, 28 antimo ing Anak ning
Tau e dinatang ban suyuan, nune ban sumuyu at iyain ing bie na ban
mayatbus la ding dakal.” 29 Kalako da Jerico, tikian de ring dakal a tau i
Jesus. 30 Ating aduang taung bulag a makalukluk king lele ning dalan.
Ngarang kinulait inyang dimdam dang lalabas ya i Jesus, “Anak nang
David! Malunus ka kekami!” 31 Ding dakal a tau sebianan da la at sinabi
ra king e la masigla. Oneng lalu rang sikan ing kulait da. Ngara, “Anak
nang David! Malunus ka kekami!” 32 Tinuknang ya i Jesus at inaus na la.
Kitang na karela, “Nanu ing buri yung daptan ku para kekayu?” 33
Mekibat la, “Buri mi pu ing manakit la ding mata mi!” 34 Melunus ya
karela i Jesus at tigkil na la ding mata ra; kanita mu rin menakit la at tinuki
la kang Jesus.
Mateo 21
1 Inyang milalapit na la Jerusalem, miras la Betfage, lele ning Bunduk
ding Olibo. Kanita mitubud yang adua i Jesus karing alagad at pepaunan
na la. 2 Ngana karela, “Munta kayu king baryung arapan yu. Karas yu
karin manakit kayung metung a gaindung asno; makatali ya, kayabe ne ing
biseru na. Kalagan yu la at idala yu la keni. 3 At nung ating mangutang
kekayu, ipakibat yu, ‘Kailangan na la ning Ginu; at paburen nang idala yu

44. la.” 4 Iti mepalyari ban matupad itang inula na ning propeta: 5 “Sabian yu
king siudad ning Zion: Lawan mu, daratang ya keka ing kekang ari.
Mapagpakumbaba ya at makasake ya king metung a asno, at king metung
a biseru, ing biseru ning asno.” 6 Meko la ding alagad a mituburan at
tiparan da ing inutus nang Jesus karela. 7 Dela re ing asno ampon ing
biseru na at binili da la ring balabal da king gulut da ring asno. At sinake
ya i Jesus. 8 Lintang da la ring tutung dakal a tau ding karelang balabal
king dalan; ding aliwa naman memakli lang sanga karing tanaman at
kinalat da la king dalan. 9 Ding tutung dakal a taung lalakad makauna
kang Jesus at ding atyu king kagulutan na sinabi rang masikan: “Purian ya
ing Anak nang David! Bendisyunan ne sa ning Dios ing daratang king
lagyu na ning Ginu! Purian ya ing Dios!” 10 Inyang linub ya Jerusalem i
Jesus, megulu ya ing mabilug a siudad. “Ninu kaya iti?” ngarang kinutang
ding tau. 11 “Iti ya i Jesus, ing propetang ibat Nazaret, Galilea,” ngarang
mekibat ding keraklan. 12 Tinaglus ya king Templo i Jesus at penabi na la
ngan ding sablang mamisali at maniali karin; penuag na la ding lamesa da
ring maglibe salapi at ding luklukan da ring mamisaling patipati. 13 Ngana
karela, “Mayayakit karing Kasulatan king ing Dios sinabi na: ‘Ing bale ku
mayaus yang bale pipanalanginan.’ Oneng gewa yeng pugad da ring
mapanako!” 14 Pigsarian de ring bulag at ding lumpu king Templo at
pepakayap na la. 15 Oneng mimua la ding pamuntuk da ring pari at
talaturu ning Kautusan inyang ikit da la ring makapagmulala nang dapat at
nung makananu rang sasabian masikan ding anak king Templo, “Purian ya
ing Anak nang David!” 16 Inya ngara kang Jesus, “E mu daramdaman ing
sasabian da?” Pekibat nang Jesus karela, “Daramdaman ku. E ye pa wari
abasa iting Kasulatan a sasabing: ‘Karing asbuk da ring anak at bingut
pepayagkas mu ing ganap a kapurian?’ ” 17 Likuan na lang Jesus at linual
ya king siudad at minta ya Betania. Karin na linabas ing bengi. 18
Kabukasan abak, kabang pabalik ya king siudad, dimdam na ing danup. 19
Menakit yang metung a tanaman a higerang tutubu king lele dalan.
Lepitan ne, oneng ala yang ikit nanuman nune mu bulung. Inya sinabi na
king higera, “E na ka mikabunga kapilan man!” Kanita mu rin melangi ya
ing tanaman. 20 Ikit da ring alagad na iti at mengapamulala la. “Obat bigla
yang melanat ing higera?” ngarang kinutang. 21 Mekibat ya i Jesus,