Yos zui

1. Компьютерийн ёс зүй ба
хууль
Лекц 3, 4
*

2. ● Худалдааны нууц
● Хувийн нууц
● Хувийн нууцын хамгаалалт
● Хvний эрх, эрх чєлєє, эрх чєлєєний эсрэг гэмт хэрэг
● Хүний эрхийн хуульч Манжаагийн Ичинноров
● Цахим компани дахь Этикийн болон Нийгмийн үүрэг
ЗОРИЛГО
● Мэдээллийн эрх: Интернэтийн эрин үе дэх Нууц байдал ба
Эрх чөлөө
● Америкийн хувийн нууцын тухай хуулиас
● Хувийн нууцын талаарх Интернэтийн шаардлага
● Хэрэглэгчдэд хувийн мэдээлэлдээ хяналт тавих бололцоог
олгохын тулд гарсан үйлдвэрлэлийн стандарт
● Хүний эрхийн үндэсний комисс
Хичээлийн агуулга
*

3. Худалдааны нууц
●Худалдааны нууц гэдэг нь компаниудад зах зээлд
өрсөлдөх давуу тал олгодог мэдлэгийн сан юм.
●Trade secrets are the knowledge that gives companies
their competitive advantage in the marketplace.
●Эх сурвалж: АНУ-н Коннектикутын хуулийн сургууль
●http://www.law.uconn.edu/content/ip-tea-lecture-0
●АНУ-н Питтийн хуулийн сургуулиас гаргасан ном
товхимол - University publishing: Trade Secrets
●http://www.law.pitt.edu/course/5984
*

4. Худалдааны нууц
●Бусад эх сурвалж:
●Оксфордын Их Сургуулийн хэвлэлээс
●Оюуны өмч – Технологи – Тусгай
хамгаалалт ба Ашиглалт
●Intellectual Property -Technology-Specific
Protection & Exploitation
●http://www.oup.
com/us/catalog/general/subject/Law/Intellectual
Property/IntellectualProperty/?
view=usa&ci=9780195337839
*

5. Худалдааны нууц
●Худалдааны нууц гэдэг нь мэдэхэд тийм
ч амархан бус чухал бизнесийн мэдээлэл
байдаг ба нууцлалыг нь хадгалахад
оролдлого чармайлт ордог хүчин зүйл юм.
Ерөнхийдөө Худалдааны нууц нь зүй
бусаар уг мэдээллийг олж авагсад болон
мэдээллийн нууцлалыг хамгаалах
амлалтаа зөрчигсөдийг ашиглаглахаас
хамгаалагддаг байх ёстой.
*

6. Худалдааны нууц
●USA: Uniform Trade Secrets Act, by the National
Conference of Commissioners on Uniform State
Laws in 1970 and amended in 1985.
●a “trade secret” is:
●Бүх нийтэд ил байдаггүй, нууцлалыг нь
хадгалахын тулд тодорхой нөхцөл байдалд ёс
зүйн болон учир шалтгаантай оролдлого
чармайлт шаардагдах, бодитоор ашиг авчирдаг
болон ашиг авчрах боломжтой - Мэдээлэл,
томьёо, хэв маяг, хээ, компиляц, програм
хэрэгсэл, арга зүй, аргачлал, үйл явцыг
Худалдааны нууцад тооцно.
*

7. Жишээ: Кока Кола-ын нарийн
бичиг худалдааны нууцлалаа
дамлажээ
Кока Колагийн худалдааны нууцлалыг хулгайлан тэдний єрсєлдєгч
болох Пепси Кола-д худалдахыг
оролдсон хоёр залуу баригдан 10 жил хоригдох эсвэл 250.000
долларын мєнгєн торгууль тєлєх ялд унаад байна. Харин энэ хоёр
залуутай хуйвалдан уг vйлдлийг vйлдсэн гурав дахь этгээд нь Кока
Кола фирмийн салбар болох Атланта дахь тєв байрны захирлын
туслах Жояа Виллиам гэгч эмэгтэй гэнэ.
Тэрээр худалдааны нууц тэмдэгтийг компаниасаа хулгайлан эдгээр
хоёр залууд худалдсан хэмээн буруутгагдсан бєгєєд тvvний яг
хулгайлж буй vйлдэл нь камерт бичигдэн vлдсэн байсан аж. Тэдний
хэргийг шvvх хурал ирэх сарын 13-нд болох гэнэ. Тэрээр компаниасаа
хулгайлсан Кока Кола ундааны худалдааны нууцлалыг 1.5 сая
доллараар уг хоёр залууд наймаалсан байна.
(Єглєєний сонин 17/17)
*

8. Худалдааны нууцаа алдахаас
сэргийлэх
●Цаас хэрчигчийг худалдан авч ашигла
●Халагдсан ажиллагсдын талаар бодлоготой
бай
●Компьютерийн нууц үгнүүдийг ашигла
●Бүх ажиллагсдаа нууцлалын гэрээнд гарын
үсэг зуруул жишээ
●Баримт бичгүүддээ хяналт тавь
●Сониуч харцыг өөртөө бүү хандуул
*

9. Хувийн нууц
●Хувийн нууцын тухай Хуулиуд: 1995 .04.21, Улаанбаатар хот
2 дугаар зvйл. Хувь хvний нууцын тухай ойлголт
●"Хувь хvний нууц" гэж Монгол Улсын болон гадаадын
иргэн, харъяалалгvй хvн Монгол Улсын хууль
тогтоомжид нийцvvлэн нууцалсан бөгөөд задруулбал
тухайн хvний хууль ёсны ашиг сонирхол, нэр төр, алдар
хvндэд илтэд хохирол учруулж болзошгvй мэдээ,
баримт бичиг, биет зvйлийг хэлнэ.
●Энэ хуулийг 1995 оны 7 дугаар сарын 1-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө.
МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ДАРГА Н. БАГАБАНДИ
●Эх сурвалж:» http://www.globeinter.org.mn/?cmd=Content&id=47&menuid=85
*

10. Хувь хvний нууцын төрөл,
хувь хvний нууцыг хамгаалах
4 дvгээр зvйл. Хувь хvний нууцын
төрөл
Хувь хvний нууц нь дараахь төрөлтэй
байна:
1/ захидал харилцааны нууц;
2/ эрvvл мэндийн нууц;
З/ хөрөнгийн нууц;
4/ гэр бvлийн нууц;
5/ хуулиар тогтоосон бусад нууц *

11. Хувь хvний нууц
● Захидал харилцаа, эрvvл мэнд, хөрөнгө, гэр бvлийн
нууц гэдгийг дараахь утгаар ойлгоно:
●
1/ захидал харилцааны нууцад захидал, цахилгаан,
илгээмж, өргөдөл зэрэг шуудан холбооны хэрэгслээр
бусад хvн, байгууллагатай солилцож буй мэдээ,
баримт бичиг, биет зvйлийг;
●
2/ эрvvл мэндийн нууцад тухайн хувь хvний бие
эрхтний гажиг, нийтэд аюултай онцлог зарим
халдварт өвчнөөс бусад өвчнөөр өвчилсөн тухай
мэдээллийг;
*

12. Хувь хvний нууц
●З/ хөрөнгийн нууцад зөвхөн эд хөрөнгө, оюуны
өмч, эрхийн эзэн, эсхvл тvvний итгэмжлэгдсэн
хvмvvс мэдэх, тvvнчлэн эрх бvхий байгууллага
албан тушаалтны албан vvргийнхээ дагуу олж
мэдсэн мэдээ, баримт бичиг, тоо, гэрээ хэлцэл,
биет зvйлийг;
4/ гэр бvлийн нууцад бусдад задруулбал тухайн
хувь хvн, тvvний гэр бvлийн гишvvдийн нэр төр,
алдар хvнд, ашиг сонирхолд харшлах
мэдээллийг.
З. Хувь хvний өөрийн архив, хадгаламж,
тэмдэглэл, битvvмжлэл болон тэдгээрт хамаарах
дvрс, дуу бичлэгийг нууцалж болно.
*

13. Хувийн нууцын хамгаалалт
●Хувь хvний нууцыг хамгаалах
1. Хувь хvн нууцаа өөрөө хамгаална.
2. Шаардлагатай тохиолдолд хувь хvний нууцыг
хууль тогтоомжид заасан vндэслэл, журмын дагуу
төр, байгууллага хамгаалалтдаа авч болно.
З. Хуулиар тусгайлан эрх олгогдсон төрийн
байгууллагын эрх бvхий албан тушаалтан зөвхөн
хууль тогтоомжид заасан vндэслэл, журмын дагуу
хувь хvний нууцтай танилцана.
4. Хувь хvний нууцыг хуулийн дагуу болон
итгэмжлэлээр олж мэдсэн этгээд бусдад
задруулахыг хориглоно.
*

14. Иргэний бvртгэлийн тухай
хуулиас
●Иргэний бvртгэлийн vйл ажиллагааны
зарчим
●3.1. Иргэний бvртгэлийн vйл
ажиллагаанд хvний эрх, эрх чөлөө, хууль
ёсны ашиг сонирхлыг хvндэтгэх, бусдын
нөлөөнд vл автах, иргэний хувийн нууцыг
чандлан хамгаалах зарчмыг баримтална.
*

15. Дох-с сэргийлэх тухай хуулиас
●10 дугаар зvйл. Хvний дархлал хомсдолын
вирусын халдвар авсан болон дархлалын
олдмол хомсдолтой хvний эрхийг хамгаалах
10.2. Хvний дархлал хомсдолын вирусын
халдвар авсан буюу дархлалын олдмол
хомсдолтой хvнийг гутаан доромжлох,
ялгаварлан гадуурхах бvх хэлбэрийг
хориглоно.
10.3. Албан тушаалтан, иргэн хvний дархлал
хомсдолын вирусын халдвар авсан буюу
дархлалын олдмол хомсдолтой хvмvvсийн
талаарх мэдээллийг задруулахыг хориглоно.
*

16. Цагдаагийн эрх зvй
●Цагдаагийн алба хаагч тyyний эрх
зvйн байдал
●29 дvгээр зvйл. Цагдаагийн алба хаагч
●7.Цагдаагийн алба хаагч албан vvргээ
гvйцэтгэх явцдаа мэдсэн төр,
байгууллага, хувь хvний нууцыг
задруулахгvй байх vvрэгтэй
*

17. Иргэний хэрэг шvvхэд хянан
шийдвэрлэх тухай хуулиас
●Шvvх хуралдааныг нээлттэй явуулах
8.4.Хаалттай хуралдааны явцад илэрхий
болсон, тvvнчлэн албан vvрэгтэй нь
холбогдуулж шvvгчид итгэмжлэн
мэдэгдсэн төр, байгууллага, хувь хvний
нууцыг шvvгч, хуралдаанд оролцогчид
задруулж болохгvй.
*

18. Авилгалаас урьдчилан сэргийлэх
хуулиас
●Хөрөнгө, орлогын мэдvvлгийн нууц
●1. Хөрөнгө, орлогын мэдvvлэг хувь хvний
нууцад хамаарна.
2. Хөрөнгө, орлогын мэдvvлгийн нууцыг
хамгаалах, тvvнийг ил болгох асуудлыг
Хувь хvний нууцын тухай хуулиар
зохицуулна.
*

19. Хуулиуд: Хувийн нууц, эрх
чөлөө
●Гаалийн тухай
●Даатгалын мэргэжлийн оролцргчийн тухай
●Банкны тухай
●Шvvхийн шийдвэр биелvvлэх тухай
●Төрийн тусгай хамгаалалтын тухай
●Их хурлын гишvvний эрх зvйн байдлын
тухай
●Монгол улсын ерөнхийлөгчийн тухай
●Шvvхийн тухай
●Прокурорын байгууллагын тухай
*

20. Хуулиуд: Хувийн нууц, эрх
чөлөө
●Гэр бvлийн тухай: 8.4. Гэрлэхийг хvсэгчдийн
шинжилгээний хариу нь эмнэлгийн
байгууллагын нууц байна, 60 дугаар зvйл.
Vрчлэлтийн нууц
●Гэрээт харуул хамгаалалтын тухай
●Ард нийтийн санал асуулгын тухай
●Ємгөөллийн тухай
●Ашигт малтмалын тухай
●Иргэний бvртгэлийн тухай
*

21. Хуулиуд: Хувийн нууц, эрх
чөлөө
●Монгол улсын хvний эрхийн vндэсний комиссийн
тухай
●Соёлын тухай
●Хvvхдийн эрхийг хамгаалах тухай
●Согтуурулах мансууруулах донтой өвчтэй
этгээдийг захиргааны журмаар албадан эмчлэх,
албадан хөдөлмөр хийлгэх тухай
●Хvний дархлал хомсдолын вирусын халдвар,
дархлалын олдмол хомсдолоос сэргийлэх тухай
●Шуудангийн тухай: 5.1.5. vйлчлvvлэгчийн нууцыг
хадгалах, хамгаалах; 21 дvгээр зvйл, 24.2...
*

22. Хувь хvний нууцыг ил
болгох
●Монгол Улсын батлан хамгаалах болон
vндэсний аюулгvй байдлын ашиг
сонирхол, иргэдийн эрvvл мэнд, хууль
ёсны эрх ашигт хохирол учруулахгvйн
vvднээс зайлшгvй шаардлагатай онцгой
тохиолдолд төрийн холбогдох эрх бvхий
байгууллага /албан тушаалтан/-ын
шийдвэрээр хувь хvний эрvvл мэндийн
болон бусад нууцыг хуульд заасан
хvрээнд ил болгож болно. *

23. Хувь хvний нууцыг
задруулах
●136.1 Хуулиар хамгаалагдсан хувь хvний нууцыг
албаны болон мэргэжлийн vйл ажиллагааг
хэрэгжvvлэх явцдаа мэдсэн этгээд задруулсан
бол хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг хориос
тавь дахин нэмэгдvvлсэнтэй тэнцэх хэмжээний
төгрөгөөр торгох, эсхvл нэгээс гурван сар хvртэл
хугацаагаар баривчлах ял шийтгэнэ.
136.2. Энэ хэргийг хэвлэл, мэдээллийн хэрэгсэл
ашиглаж vйлдсэн бол хоёр зуун тавин нэгээс
дөрвөн зуун цаг хvртэл хугацаагаар албадан
ажил хийлгэх, эсхvл гурваас дээш зургаан сар
хvртэл хугацаагаар баривчлах ял шийтгэнэ.
*

24. Эрх чөлөө
●Оюун ухааны эрх чөлөөний тухайд Сантийн бичсэн
ажлаас
.....Хүнд гурван цагийн эрх чөлөө оршиж байна. Үүнд
эдийн засгийн, улс төрийн, оюун ухааны гэж.
Эдийн засгийн эрх чөлөө бол нэгэн үеийн эрх чөлөө
мөн. Улс төрийн эрх чөлөө бол нилээд үеийн эрх
чөлөө мөн. Оюун ухааны эрх чөлөө бол бүх үеийн эрх
чөлөө мөн.
Эдийн засагт хүнээс хараат биш болгохыг эдийн
засгийн эрх чөлөө гэнэ. Улс төрд улсаас хараат биш
болохыг улс төрийн эрх чөлөө гэнэ. Оюун ухаанд
орчлонгоос хараат биш болохыг оюун ухааны эрх
чөлөө гэнэ.
Хөрөнгөгүй хүнд, тусгаар тогтнолгүй улсад, ухаангүй
хүн төрөлхтөнд юуны эрх чөлөө гэж байх билээ дээ.
●… Шашнаас, шинжлэх ухаанаас хараат биш байхыг
ертөнцийн эрх чөлөө гэнэ.
●http://biznetwork.mn *

25. Xvний эрх, эрх чєлєє
●Эрvvгийн хууль: Xvний эрх, эрх чєлєєний эсрэг
гэмт хэрэг, 2002-01-03
●Арван наймдугаар бvлэг
Иргэдийн улс тєрийн болон бусад эрх, эрх
чєлєєний эсрэг гэмт хэрэг
●135 дугаар зvйл. Иргэний захидал, харилцааны
нууцын халдашгvй байдлыг зөрчих
135.1. Иргэний захидал, харилцааны нууцын
халдашгvй байдлыг зөрчсөн бол хөдөлмөрийн
хөлсний доод хэмжээг хориос тавь дахин
нэмэгдvvлсэнтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох,
эсхvл нэгээс гурван сар хvртэл хугацаагаар
баривчлах ял шийтгэнэ.
*

26. Xvний эрх, эрх чєлєєний эсрэг
гэмт хэрэг
●135.2. Энэ хэргийг албан тушаалын
байдлаа урвуулж буюу эрх мэдлээ хэтрvvлж,
эсхvл тусгай техник хэрэгсэл ашиглаж
vйлдсэн бол хөдөлмөрийн хөлсний доод
хэмжээг далан нэгээс нэг зуу дахин
нэмэгдvvлсэнтэй тэнцэх хэмжээний
төгрөгөөр торгох, тодорхой албан тушаал
эрхлэх, vйл ажиллагаа явуулах эрхийг
гурван жил хvртэл хугацаагаар хасах, эсхvл
гурваас дээш зургаан сар хvртэл
хугацаагаар баривчлах ял шийтгэнэ.
*

27. Хүний эрх ба хуулийг
дээдлэхүй
●Хvний эрх эрх чөлөөнд халдах явдал нь хууль
ёсны дагуу байх ёстой. Хуулиар тогтоосон хvний
эрхэнд халдах, халдаж vл болох тодорхой
хязгаарлалтууд нь эргээд хувь хvний эрх, эрх
чөлөөгөөр тодорхойлогдоно.
●Үндсэн хууль, бусад хууль тогтоомж, журмууд,
хvний эрхийн олон улсын гэрээнvvд бvгд өөр
хоорнодоо уялдаатай, харилцан хамааралтай
хэрэгжиж байж сая хvний эрхийг хамгаалах үйлс
биелэлээ олно.
●Хүний эрхийн хуульч Манжаагийн Ичинноров
●http://www.ichinnorov.mn
*

28. Хүний эрх ба хуулийг
дээдлэхүй
●Хvний эрхийг зөвхөн хуульдаа тусгаж
орхисноор хvний эрх амьдралд биеллээ
олохгvй.
●Ардчилал, хvний эрх болон хуулийг дээдлэх
явдал нь харилцан хамааралтай асуудлууд
юм.
●Хvний эрх, эрх чөлөө баталгаатай
хамгаалагдахад хуулийг дээдэлдэг
ардчилсан засаглал чухал vvрэгтэй бөгөөд
эдгээр нь бие биенээсээ хамаарч оршдог.
*

29. Хүний эрхийн хуульч М.
Ичинноров
Зарим тvvхч, философчид хvний эрхийн
ойлголтын эхлэлийг сэргэн мандалтын
vеийн байгалийн хууль (Хоббес, Локье,
Монтескье, Руссау)-ийн vед хамааруулж
vздэг бол зарим нь бvр Магна Картагийн
vе, эртний Ром, Грекийн (Аристотель,
Плато, Цицерон) vед хамааруулж vздэг.
*

30. Хүний эрхийн хуульч М.
Ичинноров
●Манай хуульчид өдөр тутам хэрэглэгддэг
хэдэн хуулийн зvйл заалтын хvрээнд
хязгаарлагдан эргэх дутагдлаасаа
ангижирч, хvний эрх, ардчиллын чухал
зарчмуудыг ягштал ойлгож, тvvнийг шvтэн
биширч vйл ажиллагаагаа явуулж чадвал
хуулийг, өөрт олгогдсон эрх мэдлийг
хvнлэг нигvvлсэнгvй vйлсэд зориулж
чадахаас гадна аливаа зvйлд илvv өргөн
сэтгэж, харах чадвар сууна.
*

31. Цахим компани дахь Этикийн
болон Нийгмийн үүрэг ЗОРИЛГО
●…Шаардлага: Иргэн бүрийн сая сая бүртгэл нь
хувийн нууц байдалд аюул учруулж эхэлсэн
●Шийдэл: Хувийн нууц байдлыг хамгаалсан шинэ
журамыг загварчлах Шинэ бизнес процесс нь
хэрэглэгч, үйлчлүүлэгчийн өгөгдлийн найдвартай
байдлыг баталгаажуулсан Цахим байгууллага,
цахим эдийн засаг дахь хувь хүний хувийн
мэдээллийн нууц байдал,найдвартай байдал гарч
болзошгүй рискүүдийг харуулсан Хуулийн болон
Нийгмийн шинэ орчин...
●http://rublogs.topnews1.com/chapter-5/art
*

32. Мэдээллийн эрх: Интернэтийн
эрин үе дэх Нууц байдал ба Эрх
чөлөө
• Нууц байдал: Хувь хүний бусад хүн, байгууллага,
улсын хяналтаас тусдаа ганцаараа, чөлөөтэй байх
гэсэн шаардлага. Өөрийн тухай мэдээллээ хянах
хүсэлт.
• Мэдээллийн шударга хэрэг: Америк, Европын хувийн
нууц байдлын тухай хууль дээр үндэслэн мэдээллийг
цуглуулах, зохицуулах бүлэг зарчмууд Зарим IT
этикийн хоёрдмол байдлууд
• Систем ашигласнаар үр ашигтай байдлаа
нэмэгдүүлдэг ч ажилтан халахад нөлөөлдөг
• Үнэтэй хувийн өмчөө хамгаалахын тулд ажилтны
хувийн имэйлыг хянах нь ажилтны хувийн нууц
байдлыг бууруулдаг
• Ажил дээрх интернэт хэрэглээг хянах нь ажилтаны
хувийн нууц, халдашгүй байдлыг бууруулдаг
*

33. Америкийн хувийн нууцын тухай
хуулиас
Нууцын тухай үндсэн хууль:
• Мэдээллийн эрх чөлөөний тухай акт, 1966 Нууцын тухай акт 1974
• Электрон харилцаа холбооны нууцын тухай акт 1986
• Компьютерийн аюулгүй байдлын тухай акт 1987
• Холбооны менежерүүдийн санхүүгийн шударга байдлын тухай акт
1982 Мэдээллийн шударга хэргийн талаарх номлол 1970аад оны
эхээр үүссэн, МШХ нь Америкийн номлолууд дундаа зонхилсон
байдаг
• Сонголт/зөвшөөрөл (үндсэн зарчим)
• Нэвтрэлт/оролцоо
• Аюулгүй байдал
• Албадлага Өгөгдлийг хамгаалах талаарх Европын удирдамж
Мэдэгдсэн мэдэгдэл: Хувийн нууц мэдээллийн хэрэглээ нь
өгөгдлийн гарчгийг мэдэгдсэн мэдэгдэл, өгөгдөл цуглуулагчийг
шийдвэр гаргалтанд хэрэгтэй бүхий л баримт мэдээллээр
хэрэглэгчийг хангасан байхыг шаарддаг
*

34. Хувийн нууцын талаарх
Интернэтийн шаардлага
●Cookies: Хатуу диск дотор хадгалагдсан
жижиг хэмжээний файлууд Вэбээр
зорчигчдыг тогтоох, вэбд ороод ямар ямар
үйлдэл хийсэнийг тогтоохын тулд хэрэглэдэг
●Хувийн нууц мэдээллийг цуглуулахад
хэрэглэгдэж ч болно хэрэглэгдэхгүй байж ч
болно
●Зарим тохиолдолд орж ирсэн хэрэглэгчийн
хувийн мэдээлэл биш зөвхөн тоог нь авдаг.
●Бусад тохиолдолд хувийн мэдээллийг
цуглуулж болно.
*

35. Хувийн нууцын талаарх
Интернэтийн шаардлага
●Хувийн нууцын талаарх Интернэтийн шаардлага
●Вэб : Маш жижиг хэмжээтэй грàфик файлууд
имэйл зурвас болон вэб хуудсанд суулгагдсан
байдаг.
●Хэрэв хэрэглэгч имэйлээ эсвэл вэб хуудсаа
нээхэд зурвас захиа серверлүү эсвэл гуравдагч
талын сервер рүү тухайн хэрэглэгчид
мэдэгдэлгүйгээр илгээгддэг.
●Интернэтэд онлайн байгаа хэрэглэгчдийн
үйлдлийг хянахын тулд зохиогдсон. Имэйлын
хувьд хаяг нь серверт мэдэгддэг.
*

36. Хувийн нууцын талаарх
Интернэтийн шаардлага
●Spyware: Хэрэглэгч мэдэлгүйгээр компьютерт нь татагдаж
суудаг програм хангамж бөгөөд Вэб ажиллах горимыг
мөрдөж гуравдагч талын серверт тэрхүү горимыг илгээж
тайлагнадаг Spyware нь мөн гуравдагч талын серверээс
сурталчилгаа явуулахад ашигладаг ба эсвэл хэрэглэгчийг нэг
вэбийн хуудаснаас зайлуулж өөрийн оруулахыг хүссэн вэб
хуудасруу оруулахад хэрэглэдэг.
●Жишээ: www.LLBean.com гэж ороход spyware програм таныг
www.eddiebauer.com хаягруу оруулж Eddie Bauer-ы
хөнгөлөлттэй тасалбарыг авахыг харуулна. LL Bean шүүхэд
нэхэмжлэл гаргана. Adware үйлдвэрлэгч Gator.com програм
хангамжаа өөрчлөөд маркетингийн үйл ажиллагаагаа
зогсоосон байна. Тэд хэрэг хүлээгүй болно. Файл хуваан
ашигладаг (file-sharing) Kazaa гэх мэт програмуудыг ашиглан
суулгагддаг бөгөөд ийм програм нь том хэмжээний ахуйн
бараа, жижиглэн худалдааны компаниудад зар
сурталчилгаагаа борлуулж ашиг олдог.
*

37. Platform for Privacy Preferences
Project
●Хэрэглэгчдэд хувийн мэдээлэлдээ хяналт тавих
бололцоог олгохын тулд гарсан үйлдвэрлэлийн
стандарт
●Этикийн асуудлууд
●Ямар нөхцөл байдлыг бусдын нууц байдалд халдсан
гэж үзэх вэ?
●Ямар хуулийн этгээд сул хяналт ашиглан бусдын
амьдралд халдаж байна вэ?
●Бид хүмүүст тэднийг нууцаар чагнаж байгаа гэдгийг
мэдэгдэх хэрэгтэй юу?
●Бид ажилтаныг шалгах зорилгоор зээлийн
мэдээллийг нь хэрэглэж байгаа гэдгийг мэдэгдэх
хэрэгтэй юу?
*

38. Хүний эрхийн үндэсний комисс
●Хvний эрх, эрх чөлөөний хэрэгжилтэд
хяналт тавих, хүний эрхийг сахин хамгаалах,
хөхүүлэн дэмжих байгууллага
●Хаяг : Улаанбаатар 38, Эрх чөлөөний
талбай, Засгийн газрын 11-р байр
●Утас : 316509
●Факс : 976-11-327136
●http://www.mn-nhrc.org
*