Sem04

2012 Spring Ethics and Information Technology,
Lecture 4
1. 1.Оюуны өмч
○ –Зохиогчийн эрх
○ –Бернийн конвенци
○ –Тооцох боломжгүй зүйлс
○ –Олон улсын байгууллагууд, үйл ажиллагаа
2. 3.Тоон техникийн аюулаас хамгаалах нь
○ –Яагаад тоон техникийн аюулаас хамгаалах ёстой вэ?
○ –Тоон техникийн аюулаас хамгаалах хууль эрхийн актууд
■ •WIPO –ийн Олон улсын гэрээ (1996)
■ •DMCA буюу Мэдээллийн Эриний Зохиогчийн Эрхийн Баримт бичиг
(1201, 1202 –р заалтууд)
■ •Бусад Зохицуулах дүрэм, журмууд
Хичээлийн агуулга

Lecture 4
Оюуны өмч(Intellectual property)
1. 1.Зохиогчийн эрх (Copyrights for artistic & literary works, including
software)
2. 2.Патент (Patents for technological inventions, including software)
3. 3.Барааны тэмдэг (Trademarks)

Lecture 4
● •Арилжааны үнэт зүйлсийн нууцыг хадгалахын тулд тавигддаг
худалдааны нууцлалууд (e.g., source code, Coke formula)
● •Хэрэглэгчдийг хуурахаас хамгаалах зориулалттай Барааны тэмдгүүд
(e.g., Coca Cola, Coke)
● •Зохиогчийн эрхийн болон Худалдааны маркийн тухай хуулиуд нь
худалдааны гэхээсээ олон улсын, хүний эрхийн асуудлуудыг илүүтэй
хөнддөг.
Оюуны өмч

Lecture 4
Оюуны өмчийн хуулиудад тусгагддаг нийтлэг асуудлууд
● •Хамгаалах асуудал нь хүн рүү чиглэгдсэн байх
● •Хамгааллын зэрэглэлийн асуудалд
○ –Хэн өмчлөхөөр санаархаж болох вэ
○ –Хэрхэн өмчлөхөөр санаархаж болох вэ
○ –Бусад боломжит ямар шалгуур үзүүлэлтүүд юу байж болох вэ
● •Зөвхөн зохиогчийн болон хэрэглэгчийн эдэлж болох эрхүүд
● •Онцгой эрхүүдэд тавигдах хязгаарлалтууд
● •Хууль бус үйлдлүүдийн тодорхойлолт, хэм хэмжээ
● •Хүндрэл гарсан тохиолдолд зохицуулах дүрмүүд
Оюуны өмч

Lecture 4
Оюуны өмч: Зохиогчийн эрх (Copyright)

Lecture 4
Зохиогчийн эрх (Copyright)
Урлагийн, шинжлэх ухааны болон бусад бүтээлч ухааны үр дүн, бүтээгдэхүүн,
агуулгыг зохиогчийн зөвшөөрөлгүй хувилах, хэрэглэхээс хамгаалах
зорилготой.
“Оюуны өмч”

Lecture 4
Зохиогчийн эрх (Berne Convention)
Анх 1886 онд ”Утга зохиол, урлагийн бүтээлийг хамгаалах” тухай
Бернийн конвенци батлагдаж байжээ.
● •Өнөөдөр энэхүү конвенцид дэлхийн 156 улс орон нэгдэж нэгдсэн
зарчимтай боловч өөр өөрийн онцлогтой хууль дүрмүүдийг гаргаж
мөрдөж ажиллаж байна.
Мэдээллийн технологи хөгжиж, Интернет гарч ирснээр Бернийн бичиг
баримтын агуулга шинэчлэгдэж байгаа юм байна.
● • Түүнд нэг талаас зохиогчийн нөгөө хэрэглэгчийн эрхийн хооронд
хэрхэн баланс байлгах вэ, улмаар эдгээр эрхийг хэрхэн мэдээллийн
технологийн хөгжилд саад тотгор болохгүй байхаар тодорхойлох вэ
гэдэг асуудлууд тавигддаг.

Lecture 4
Зохиогчийн эрхийн элементүүд(2)
Онцгой эрхүүдийн заалтууд:
● •Эх хувийг дахин үйлдвэрлэлд хэрэглэх,
● •Эх хувийг өөрчлөн хувиргах, (орчуулга орно)
● •Эх хувийг нийтэд хувилан тараах
● •Нийтэд зориулж ашиглах, харуулах эсвэл хэвлэл мэдээллээр цацах
● •Нэгтгэх эсвэл аль нэг хэсгийг хэрэглэх “ёс суртахууны зөвшөөрөгдсөн
хэм хэмжээ”-г тодруулах
● •Хэн нэгний буруутай үйл ажиллагааг хянах, хаах эрхийг тодорхой
этгээдэд хариуцуулах

Lecture 4
Зохиогчийн эрхийн элементүүд (3)
Онцгой эрхүүдэд тавих хязгаарлалтууд:
● •Тодорхой шалтгааны улмаас хэрэглэх бол
● •Эхний борлуулалт (номын сан, дэлгүүр)
● •Номын сангийн архивт үлдэх хуулбар
● •Сургалтанд хэрэглэх
● •Тусгай зориулалтаар үйлдвэр хоорондын лицензэд хэрхэн тусгах
● •Үндсэн санаа, загварыг шинэ бүтээгдэхүүнд ашигласан тохиолдол
● •Бусад

Lecture 4
Зохиогчийн эрхийн элементүүд (4)
● •Онцгой эрхэд тавигдах хязгаарлалтын хугацаа:
○ –Berne standard: life + 50 years
○ –EU & US: life + 70 years; 95 yrs from publication
● •Хууль бус үйлдлүүдийн тодорхойлолт, хэм хэмжээ: хуулийг үл
тоомсорлосон бол(ялангуяа хамгаалагдсан ажлаас ямар нэг
илэрхийлэл хуулбарласан)
● •Хүндрэл гарсан тохиолдолд зохицуулах дүрмүүд: хууль бус үйл
ажиллагааг таслан зогсоох, алдалдал ашгийг тооцох, өртгийг
тооцох, шүүхэд хандах

Lecture 4
“Зохиогчийн эрх” –д тооцох боломжгүй зүйлс
● •Хоосон маягт, бичлэгүүд
● •Дүрэм журам, заалтууд
● •Утасны жагсаалт
● •Онол болон баримтууд (гэхдээ зарим онол болон баримтын
нэг хэсэг нь зохиогчийн эрх авч болдог.)
● •Шинэ санаа ба ерөнхий суурь зарчмууд
● •Процесс болон үйл ажиллагааны арга, аргачлал

Lecture 4
Зохиогчийн эрхийг зөрчих тохиолдлуудадХөрвүүлсэн
болон уламжилж гаргасан ажлууд хамаарна. (COMPILATIONS AND
DERIVATIVE WORKS)
● •Мэдээллийн хэсгээс авсан, элементүүдээс эрэмбэлсэн бол
● •Эх ажлын тухай тодорхой тайлбартай оруулсан бол(жнь: зохиолд
үндэслэсэн кино)
● •Хөрвүүлсэн эсвэл уламжилж гаргасан ажлын цар хүрээг өргөжүүлээгүй
бол (жнь: өгөгдөл эсвэл ажлыг нийтэд онцгойлон хүргэх)
● •Хөрвүүлсэн эсвэл хувиргасан ажлын эхийг хэрэглэхдээ хууль бус
материал хэрэглэвэл зохиогчийн эрхийг зөрчсөнд тооцдогийг анхаарах

Lecture 4
Оюуны өмчийн олон улсын байгууллагууд,
үйл ажиллагаа

Lecture 4
Оюуны өмчийн олон улсын байгууллагууд
Berne Convention for Protection of Literary & Artistic Works
● •Үндсэн дүрэм: “үндэсний зохицуулалт” (treat foreign nationals no worse
than do own)
● •Минимум стандарт тогтоодог (жнь: хугацаа, онцгой эрхүүд, )
Дэлхийн Оюуны Өмчийн Байгууллага (WIPO) уулзалтууд зохион байгуулах,
хүндрэлтэй асуудлыг судлан үзэх, шинэ зохицуулалт хийх, боловсронгуй
болгох,

Lecture 4
Оюуны өмчийн олон улсын байгууллагууд
(2)
Оюуны өмчийн эрхийн Худалдааны асуудлуудыг зохицуулах гэрээ TRIPS
(Trade-Related Aspects of Intellectual Property Rights) Agreement
Дэлхийн худалдааны байгууллагын гишүүн орнуудыг нэгтгэж, Оюуны
өмчийн 7 ангиллаар мимнимум стандарт тогтоосон байдаг бөгөөд
ихэвчлэн зохиогчийн эрхийн асуудлыг авч үздэг.

Lecture 4
2. Тоон техникийн аюулаас хамгаалах нь

Lecture 4
Тоон техникийн аюулаас хамгаалах
● •Тоон техник газар нутгийн хил хязгаараас хамаардаггүй нь
● •Сүлжээгээр цацах, олон хувиар хувилах нь хялбар бөгөөд хямд
зардалтай
● •Тоон техникээр аливаа мэдээллийг засварлах, ашиглах нь хялбар
хэдий ч, түүнээс хамгаалах хэрэгслийг бий болгох нь оновчтой бус
эсвэл нэмэлт зардалтай байдаг
● •Нууцлал болон найдвартай байдлыг хангахын тулд хувилахгүйгээр
аливаа мэдээлэл рүү хандах, эсвэл хэрэглэх асуудал нь хуулийн
заалтуудыг түвэгтэй болгож байна.
Яагаад “Тоон техникийн аюул” –аас хамгаалах ёстой вэ?

Lecture 4
● •Мэдээлэл хулгайлах, зөвшөөрөлгүй татах, ашиглах арга улам нарийсч
байгаа явдал нь хууль бус үйлдлийг илрүүлэх, шийдвэр гаргах
ажиллагааг хүндрүүлж байна.
● •Интернетэд ихээхэн хэмжээний мэдээлэл үнэгүй чөлөөтэй
хандалттай байдгаас хүмүүс бусад үнэ бүхий мэдээлэлд хачирхдаг,
тэдгээр рүү хандах гэж оролддог нь
● •Хүмүүсийн дийлэнхи нь өөрийн хуулах үйлдлийг зохиогчийн эрхэд
халдаж байгаа явдал биш гэж үздэг. Гэтэл түүний зохиогч хэрэглэсэн
бол төлбөр төлөх ёстой гэж үздэг.
Яагаад “Тоон техникийн аюул” –аас хамгаалах ёстой вэ?

Lecture 4
1. 1.WIPO –ийн Олон улсын гэрээ (1996)
2. 2.DMCA буюу Мэдээллийн Эриний Зохиогчийн Эрхийн Баримт
бичиг
○ –Section 1201: хуурч залилахаас хамгаалсан дүрмүүд (anti-
circumvention)
○ –Section 1202: зохиогчийн эрхийн удирдлагын мэдээллийг хамгаалсан
дүрмүүд (Protection of Copyright Management Information)
3. 3.Зохиогчийн эрх зөрчсөн тохиолдолд авах арга хэмжээ (Remedies)
4. 4.Бусад хууль, эрхийн актууд
“Тоон техникийн аюул” –аас хамгаалах хууль, эрхийн актууд

Lecture 4
WIPO–ийн Олон улсын гэрээ (1996)
● •Тоон техникээр бүтээгдсэн ажлыг дахин хуулбарлах эрхийн тухай
(гэвч загвар файлуудыг хуулах тухай яригддаггүй)
● •Тоон ажлыг олон нийтэд хүргэх интерарактив үйлчилгээний давуу
эрхийн тухай
● •Зар сурталчилгаанд хэрэглэж болох шинэ арга шийдлүүдийг хэрэглэж
болох эрхийн тухай
● •Ажил үүргийн зорилгоор бус зөвхөн онцгой тохиолдолд мэдээллийн
хэрэгслийг хэрэглэх эрхийн тухай
“Тоон техникийн аюул” –аас хамгаалах хууль,
эрхийн актууд

Lecture 4
WIPO–ийн Олон улсын гэрээ (2)
● •Ямарваа зөрчил гаргах үүд хаалгыг хаах зорилгоор зохиогчийн
эрхийн менежментийн мэдээлэлд хөндлөнгөөс оролцох хууль бус
үйлдлийг хаах тухай
● •Хууль бус үйлдлийн эсрэг “Тохирох хамгаалалт” ба “Оновчтой арга
хэрэгсэл”-ийг бий болгох гэсэн техникийн талын хамгаалалтын
системийн тухай
● •Гэрээг боловсронгуй болгох шаардлага байгаа, гэвч АНУ нь DMCA –г
тунхаглан хэрэгжүүлж, Канад гарын үсгээ зурсан бол; Европын
Холбоо нь DMCA –тэй адил төстэй тусдаа удирдамж заавар
(Directive) гаргаж баримталж эхэлжээ.

Lecture 4
DMCA буюу Мэдээллийн Эриний Зохиогчийн Эрхийн
Баримт бичиг
● •Digital Millennium Copyright Act (1998)
● •АНУ болон Канадын хууль
○ –Section 1201: хуурч залилахаас хамгаалсан дүрмүүд (anti-
circumvention)
○ –Section 1202: зохиогчийн эрхийн менежментийн мэдээллийг
хамгаалсан дүрмүүд (Protection of Copyright Management Information)

Lecture 4
Section 1201: хуурч залилахаас хамгаалсан дүрмүүд (The Anti-
Circumvention Provisions)
● •The definition of CIRCUMVENTION is:
■ •Descramble
■ •Decrypt
or “otherwise to avoid, bypass, remote, deactivate, or impair a technological
measure, without the authority of the copyright owner.”

Lecture 4
Section 1201 (a): хуурч залилахаас хамгаалсан дүрмүүд
● •Энэ бүлэгт бусдын ажил руу технологийн тусламжтай хандах гэсэн
хөндлөнгийн аливаа үйлдэл ба бүтээгдэхүүнийг хориглодог.
● •This section prohibits acts and products that circumvent access control
technological measures.
Technological measures such as encription, authentication would control access
to a work, but it purposefully left open to accommodate possible future
developments.

Lecture 4
Section 1201 (a)(1): хуурч залилахаас хамгаалсан дүрмүүд
● •Энэ хэсэгт бусдын ажил руу технологийн тусламжтай хандах гэсэн
хөндлөнгийн хүний залиланг хориглодог.
● •This section prohibits a person that from circumventing a technological
measure that “effectively controls access to a work”.
Librarians and other users argued that this new right will lead to the
establishment of a new “pay-per-use” society.

Lecture 4
Section 1201 (a)(2): хуурч залилахаас хамгаалсан дүрмүүд
● •Энэ хэсэгт бусдын ажил руу технологийн тусламжтай хандаж
залилах гэсэн үйлдвэрлэх, борлуулах, нийтэд хүргэх, аливаа
технологи, бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ, төхөөрөмж, хэрэгсэл, тэдгээрийн
хэсэг зэргийг хориглодог.
● •This section prohibits the manufacturing, selling, offering to the public or
providing of any technology, product, service, device, component, or part
therefore any tool that circumvents a technological protection measure.

Lecture 4
Зохиогчийн эрхэд хамаарахгүй онцгой тохиолдлууд
● •Ашгийн бус Номын сан, Архив ба Боловсролын байгууллагууд
● •Хуулийн заалтыг хэрэгжүүлэх & үндэсний аюулгүй байдлын зорилгын
үүднээс (Law Enforcement, Intelligence and Other Government Agencies)
● •Урвуу үйлдлийн инженерчлэл (Reverse Engineering)
● •Мэдээллийн нууцлалын технологийн судалгаа(Encryption research)
● •Цөөнхийн аюулгүй байдлыг хангах (Protection of Minors)
● •Хувийн нууцын хамгаалал ба түүний доод түвшний файлын хяналтын
асуудал (Protection of Personally Identifying Information)
● •Нууцлалын тестчилэл(Security testing)

Lecture 4
Section 1201: хуурч залилахаас хамгаалсан дүрмүүд
● •WIPO -ийн гэрээ тодорхой бус, дутуу
● •Campbell-Boucher –ийн төсөл: зохиогчийн эрхийг зөрчсөнийг мэдэхийн
тулд технологийн хамгаалалтын систем рүү нэвтрэх нь өөрөө хууль
бус болох тухай
● •DMCA: хандалтын хяналт руу нэвтрэх нь хууль бус гэж үздэг байна.

Lecture 4
Section 1202 : Зохиогчийн эрхийн удирдлагын мэдээллийн
хамгаалалт (Protection of Copyright Management
Information)
● •Definition of CMI is
Central to an effective DRM system, as it is information that describes the
work and how it may be used.

Lecture 4
хамгаалалт(2)
● •Any information conveyed with a work that describes the work, including
the title, author, information set out in a copyright notice, the name of
performers, the names of writers, directors and performers, terms, conditions
for use, identifying numbers or symbols and other information prescribed by
the Register of Copyrights.

Lecture 4
хамгаалалт (3)
Энэ бүлэгт 2 үндсэн заалт байдаг.
1. 1.Prohibits the provision of false CMI or the distribution or importation of
false CMI, where the person does so knowingly and where the intent is to
“induce, enable, facilitate, or conceal infringement”
2. 2.Prohibits unauthorized person from intentionally removing or altering CMI;
distributing or importing CMI knowing that it has been removed or altered
without authorsation; or distributing, importing or publicly performing a copy of
a work without authorisation of the copyright;

Lecture 4
Зохиогчийн эрх зөрчсөн тохиолдолд авах арга хэмжээ
(Remedies)
DMCA -д Зохиогчийн эрхийг зөрчвөл хүлээлгэх иргэний болон эрүүгийн
шийтгэлийн заалтуудыг оруулсан байдаг.
Иргэний шийтгэлд:
● •Хуулийн хариуцлага(injunctions)
● •Торгууль төлөх, хохирол төлүүлэх (impoundment)
○ –1201-ийн заалтаар эвдрэл, гэмтэл болон залилангийн үйлдэл бүрт $200 -
$ 2500 торгууль
○ –1202 –ын заалтаар $2500 - $25000 торгууль

Lecture 4
Бусад хууль, эрхийн актууд
● •Copyright Act
● •TEACH Act (Technology, Education and Copyright Harmonization Act)
● •Safe Harbors for Online Providers
● •Audio Home Recording Act
● •Computer Fraud and Abuse Act
● •Communications Act
● •State communications Security Laws

Lecture 4
Бусад зохицуулах дүрэм, журмууд
● •Copyright Office Rulemaking
● •Federal Communications Commission:
○ –Broadcasting Flag Rulemaking
○ –Cable-Consumer Electronics Compatibility Rules
● •Legislative Proposals:
○ –Amending the DMCA: Authorizing Fair Use Circumventions
○ –Government Standard Setting for DRM Technologies
○ –Self-Help Solutions to Address File Sharing
○ –Prohibiting Trafficking in Illicit Authentication Features
○ –Mandated Disclosure of Technological Measures

Lecture 4
Дүгнэлт
● •Тоон технологийн хөгжил нь зохиогчийн эрхийн хуулийг гаргахад
олон түвэгтэй асуудлуудыг байнга гаргаж ирж байна.
● •Ихэнхи тохиолдолд эсрэг баталгаа гарч ирж байгаа тул хэрхэн
шийдэх вэ гэдэгт оновчтой хариулт олж чадахгүй тохиолдлууд
гардаг байна.
● •Хууль болон олон нийт, мэдээллийн технологийн хооронд үл
ойлголцох асуудал гардаг.
● •Боломжийг харснаас эрсдэлийг тооцсон нь илүү хялбар арга байж
болох юм.

Sem04

Recommended

Recommended

More Related Content

Viewers also liked

Viewers also liked (15)

Similar to Sem04

Similar to Sem04 (20)

More from Batsaikhanshdee

More from Batsaikhanshdee (12)

Sem04