1. Ойг сортиментлах

2. • Мод бэлтгэх ойд материалын үнэлгээ
хийх, ойн болцын нас тогтоох г. м. ой
ашиглалт үйлдвэрлэлийн эрэлт хэрэгцээ нь
зөвхөн ойн нөөц төдийгүй түүнээс бэлтгэж
болох мод материалын нэр
төрөл, хэмжээ, чанарыг тогтоохыг
шаарддаг. Ойн нөөцөөс бэлтгэж болох мод
материалын нэр төрөл, хэмжээ чанарын
зэргийг тогтоохыг ойг сортиментлах гэнэ.

3. Ойг сортиментлах арга
• Мод бүрийг судлах. Мод бүрийн
өндөр, диаметрийг тодорхойлж, ил, далд
согогийг нь тогтоосны дараа тэр модноос авч
болох сортиментийн нэр, хэмжээ, чанарын
зэргийг тогтоохыг мод бүрийг судалж
сортиментлах гэнэ. Энэ аргыг гол төлөв
ойгоос түүвэрлэн огтлох модыг
сортиментлахад хэрэглэнэ.
• Модны ишийг сортиментад хуваах, чанарын
зэргийг тогтоохдоо мөрдөж байгаа стандартад
заасан хэмжээ нөхцөлүүдийг баримтална.

5. • Модны ишний
нарийсал, тахирлал, мушгираа, гадна талын
ан цав, шарх зэрэг ил харагдах согогийг
тогтооход төвөггүй боловч өмх, далд
яр, дотоод ан цав зэрэг далд согогийг
илрүүлэн үнэлж тэдгээрийг сортиментийн
гарц, чанарын зэргийг тодорхойлоход тусгах
нь мэргэжлийн мэдлэг, ажлын
дадлага, туршлага шаардах нарийн ажил
юм

6. • Модны голд өмх байгаа эсэхийг мэдэх хялбар
арга бол сүхээр түнших юм. Модыг сүхний
мөрөөр түншиж цохиход дотроо өмхгүй бол
дангинасан цэвэр дуу, өмхтэй бол сул, бөглүү
дуу гарна. Хатаж унасан мөчрийн үлдэгдэл
модны ишний бүдүүрч өсөх явцад хучигдан
аньж далд ордог. Ингэж далд орсон ярны
тушаа ишний гадаргуу дээр сорви үлдэх
бөгөөд тэр сорвины хэмжээ байдлаар далд
ярны гүн ба хэмжээг тогтооно. Далд ярны
хэмжээ, байрлал нь сортиментийн чанарын
зэргийг тодорхойлох гол согогуудын нэг юм.

7. сортиментын буюу мод
материалын
•
Сортиментын хүснэгт хэрэглэх. Адил
хэлбэр, хэмжээтэй нэг төрлийн модноос
гарах мод материалын хэмжээ ижил
байдагт тулгуурлан сбртиментын хүснэгтийг
зохиож хэрэглэдэг. Нэг модны ишний
эзлэхүүнийг тодорхой хэмжээ, нэр төрлийн
мод материалд хувааж харуулсан
хүснэгтийг сортиментын буюу мод
материалын гэж нэрлэдэг.