1. Ойн бүтээгдэхүүний таксаци

2. • Ургаа модыг иш, үндэс, мөчир гэж гурван үндсэн хэсэгт
хуваана. Модны бүх эзлэхүүн эдгээр гурван хэсэгт
хуваарилагдах байдал нь модны төрөл зүйл, ойн шинж
чанараас хамаарч харилцан адилгүй байна. Өтгөн ойд
мод нь оройдоо багавтар титэмтэй нарийн мөчиртэй,
дүүрэн шулуун иштэй байхад задгай газар ургасан мод
богино шувтан иштэй, дороос эхэлсэн саглагар титэм,
бүдүүн мөчиртэй байна. Ийм учраас ойд ургасан модны
нийт эзлэхүүнд ишннй ззлэх хувь задгай газрынхаас их
байна. Модны нийт эзлэхүүн иш, үндэс титэмдээ
хуваарилагдах байдал модны төрлөөс хэрхэн
хамаардгийг 3 дугаар хүснэгтэд харуулав.
•

3. Модны үндсэн хэсгүүдийн
харьцангуй эзэлхүүн
Модны төрөл
Модны хэсгийн эзлэхүүн (хувь)
Иш
Үндэс
Титэм
Нарс
65- 77
15-25
8- 10
Шинэс
77 -82
12—15
6 -8
Хус
78—90
5—12
5-10

4. Модны ишний хэлбэрийн бүдүүвч

5. Модны ишний хөндлөн огтлолын
талбайг олох
• Дугуйн талбайн томьёогоор:
(25)
• б) Эллипсийн талбайн томьёогоор:
(26)
Энд:
D- хөндлөн огтлолын диаметр, см
π- тогтмол тоо, ойролцоогоор 3,14
а ба b- хамгийн их ба бага диаметр

6. Модны ишний эзлэхүүний томьёо
• Энгийн томьёо. Модны иш, түүний хэсэг нь парабол муруйн
ангид хамаарах байгуулагчтай эргэлтийн биетэй төстэй байна.
Энэ бүлэгт хамаарах эргэлтийн зөв биеийн эзлэхүүнийг дараах
томьёогоор олдог.
• Нейлойдын эзлэхүүнийг
• Цилиндрийн эзлэхүүнийг
• Параболойдын эзлэхүүнийг
• Конусын эзлэхүүнийг
Энд:
g0—суурийн талбай, Н — ондөр

7. Дундах огтлолын энгийн томъёоны
бүдүүвч

8. Смалианы томъёог хэрэглэх бүдүүвч

9. Дундах огтлолын нийлмэл

10. Смалианы нийлмэл томъёоны
бүдүүвч