lab 11

1. Мэдээллийн нууцлал хамгаалал
Лабораторийг судалснаар оюутны олж авах чадвар:
1. Windows үйлдлийн системийн Firewall тохиргоо
2. Компьютерийн Firewall программын хамгаалалт
3. Firewall төхөөрөмжийн хамгаалалт
Дасгал 1. Windows үйлдлийн системийн Firewall тохиргоо
1.1 Windows товчлуур дараад компьютерийн гарнаас “firewall” бичихэд Start
цэсэнд Windows Defender Firewall программ тодроно. Windows Defender Firewall
хулганы заагчаар тогшиж нээнэ.
Зураг 1. Windows Start цэс
1.2 Windows Defender Firewall цонх нээгдэнэ. Энэ цонхны зүүн талд орших Allow an app
or feature through Windows Defender Firewall командыг дарна.

2. Зураг 2. Windows Defender Firewall цонх
1.3 Аllowed Apps цонх нээгдэнэ. Энэ цонхонд Windows Defender Firewall хүлээн
зөвшөөрөгдөж ажиллах программуудын жагсаалт байна. Зөвшөөрөгдөж ажиллах
программуудын жагсаалтанд шинээр программ нэмэх бол Allow another app товчлуур
дарна.
Зураг 3. Allowed apps цонх
1.4 Add an app цонхны Browse товчлуур дарна.

3. Зураг 4. Add an app цонх
1.5 Browse цонхноос программын EXE файлыг олж идэвхжүүлээд Open товчлуур дарна.
Зураг 5. Browse цонх
1.6 Сонгогдсон программ Add an app цонхонд гарч ирнэ. Add товчлуур дарж
зөвшөөрөгдөж ажиллах программуудын жагсаалтанд шинээр программ нэмэх

4. Зураг 6. Add an app цонх, Allowed apps цонх
1.7 Зөвшөөрөгдөж ажиллах программуудын жагсаалтанд буй аль нэг программыг
нууцлалтай ажиллуулах бол Private чагтыг, нийт компьютерийн хэрэглэгчид мэдэх бол
Public чагтыг чагталж ОК товчлуур дарна.
1.8 Зөвшөөрөгдөж ажиллах программуудын жагсаалтын аль нэг программын дэлгэрэнгүй
мэдээллийн харах бол Details товчлуур, жагсаалтаас устгах бол Remove товчлуурыг тус
тус дарна.
1.9 Windows Defender Firewall цонхны зүүн талд орших Change notification settings
командыг дарахад Customize Settings цонх гарч ирнэ.
Энэ цонхны Turn on Windows Defender Firewall сонголтыг сонговол Windows Defender
Firewall программыг ажилуулна. Turn off Windows Defender Firewall (not recommended)
сонголтыг сонговол Windows Defender Firewall программыг унтраана. Block all incoming
connections, include those in the list allowed apss сонголтыг сонговол зөвшөөрөгдөж
ажиллах программуудын жагсаалтын программууд зөвхөн ажиллана. Notify me when
Windows Defender Firewall blocks a new app сонголтыг сонговол шинээр компьютерт
суулгах бүх программууд суухаасаа өмнө таниас зөвшөөрөл авах юм. Эдгээр
сонголтуудыг сонгож ОК товчлуур дарна.
Санамж: Та Windows үйлдлийн систем ашигладаг бол заавал Windows Defender Firewall
программыг ажилуулах ёстой. Ингэснээр гаднаас халдах төрөл бүрийн халдлага,
вируснээс компьютерээ хамгаалах боломжтой. Жишээлбэл Notify me when Windows
Defender Firewall blocks a new app идэвхжүүлсэн үед та шинээр программ суулгах команд
өгөөгүй үед шинээр программ суух бол заавал таниас асууж байж сууна.

5. Зураг 7. Customize Settings цонх
1.10 Windows Defender Firewall цонхны зүүн талд орших Restore defaults командыг
дарахад Restore defaults цонх гарч ирнэ. Restore defaults товчлуурыг дарахад Windows
Defender Firewall программ анхны төлөвд орж, өмнө ажиллаж байсан программууд
ажиллахаа болино.
Зураг 8. Restore defaults цонх

6. 1.11 Windows Defender Firewall цонхны зүүн талд орших Advanced Settings командыг
дарахад Windows Defender Firewall with Advanced Security цонх гарч ирнэ. Энэ цонхонд
компьютерийн үйлдлийн системийг мэргэжлийн түвшинд хамгаалах хамгаалалтуудыг
хийж гүйцэтгэдэг.
Зураг 9. Windows Defender Firewall with Advanced Security цонх
Дасгал 2. Cisco packet tracer программын компьютерийн Firewall программын
хамгаалалт
Cisco packet tracker student программд компьютерийн үйлдлийн системийн Firewаll
тохиргоог хийж, өгөгдөл дамжуулах хязгаарлалтыг хэрхэн хийхийг судлана.
2.1
Зураг 10. Энгийн дотоод сүлжээний бүтэц.

7. 2.2 Cisco Packet Tracer Student программын IP configuration цонхонд IP хаягийг өгнө.
Үүнд: 192.168.1.1, 192.168.1.2, 192.168.1.3
Зураг 11. Cisco Packet Tracer Student программын IP configuration цонхонд IP хаягийг өгч
буй жишээг харуулав.
2.3 Дурын компьютерийг сонгон Firewall Software тохиргоо хийн ажиллуулж үзье.
Зураг 12. Cisco Packet Tracer Student програм компьютерийн desktop firewall
Firewall-д доорхи Зураг 13-ын дагуу доорхи тохиргоо хийнэ.
1. Firewall төхөөрөмжийг асаана. (On)
2. Хаах портоо нээнэ.
3. Хаах портын төрлийг сонгоно.

8. 4. Хаах IP (Remote IP: 192.168.1.0) болон Wildcard mask хаягийг бичнэ. (Remote Wildcard
Mask: 0.0.0.255)
5. Хадгалаад зураг 5-д үзүүлснээр ажилуулж үзнэ үү.
Доорх зургаар холболтын тохиргоог харуулав.
Зураг 13. Cisco Packet Tracer Student программын firewall тохиргоо
Зураг 14. Cisco Packet Tracer программын Simulation хэсэг
Зураг 15-д үзүүлснээр цахим шууданг PC0, РС1 байршуулна. Auto Capture/Play товчлуур
дарна.

9. Зураг 15. Cisco Packet Tracer программын Simulation хэсэг
PC0, PC1 компьютеруудад цахим шуудан амжилттай илгээгдсэн бол Зураг 7-д үзүүлснээр
Last status: Successful болно.
Зураг 16. Cisco Packet Tracer программын Simulation хэсэгт цахим шуудан амжилттай
илгээгдсэн үе
Дасгал 3. Cisco packet tracer программын Firewall төхөөрөмжийн хамгаалалт
Firewall-ын техник төхөөрөмжийг тавьж энгийн сүлжээг байгуулна уу. Тус сүлжээ нь хоёр
үндсэн хэсгээс бүрдэх ба сервер үрүү хандах хандалтыг сүлжээ тус бүрээр хязгаарлахыг
харуулахаар зорив. Үүнд: илүү их тохиргоог хийхийн тулд цаашид судлан мэргэших
хэрэгтэй юм.
3.1 Зураг 17-д Cisco Packet Tracer Student программын нэмэх цонхноос доорх
төхөөрөмжүүдийг сонгоно. Үүнд: Security–ээс Firewall-ыг сонгоно. Connections-оос Корсс
кабелыг сонгоно.

10. Зураг 17. Cisco Packet Tracer Student программын firewall байрлуулсан сүлжээ
3.2 IP хаягийг тавихдаа:
teacher сүлжээний IP: 192.168.100.1, 192.168.100.2
student сүлжээний IP: 192.168.200.1, 192.168.200.2, 192.168.200.3
server сүлжээний IP: 192.168.100.100 гэсэн тус бүр хоёр switch бүхий нэг firewall-ыг
тавина.

11. Зураг 18. Cisco Packet Tracer Student программын Cервер компьютерийн вэб html код
3.3 Ямар порт дээр залгагдаж байгаагаа options-preferences-always show port label-ийг
идэвхижүүлээрэй.
3.4 Firewall дээр дараах тохиргоог хийнэ.
Зураг 19. Сервер компьютерийн Config хэсгийн Vlan Database тохиргоо
3.5 Үүсгэсэн хоёр LAN сүлжээнээс Лаборатор 1 сүлжээг сонгон оролт гаралтыг хаах ба
нээж үзэж сүлжээг ажиллуулан Firewall-ын ажиллагааг шалгаарай.

12. Даалгавар
1. Windows үйлдлийн системд Firewall программаар зөвшөөрөгдөж ажиллах 3
програм нэм.
2. 8 Компьютертай энгийн сүлжээ үүсгэж, дурын 3 компьютерт Firewall тохиргоог
хийж, цахим шуудан илгээж турш.
3. Тус тус 4 компьютертай switch холбогдож, 2 cервер компьютертай Firewall
хамгаалагдсан сүлжээг байгуулж цахим шуудан илгээж турш.
Тест
1. Windows Defender Firewall программыг аль дарааллаар зөв нээх вэ?
a. Windows”firewall”
b. Ctrl+Alt”firewall”
c. Windows+L”firewall”
d. Shift+Alt”firewall”
2. Windows Defender Firewall программыг ажилуулахад аль сонголтыг сонгох вэ?
a. Turn on Windows Defender Firewall
b. Turn on Firewall
c. Turn off Windows Defender Firewall (not recommended)
d. Turn off Windows Defender Firewall
3. Windows Defender Firewall программд зөвшөөрөгдөж ажиллах программуудын
жагсаалт уруу аль командаар нэвтрэн орох вэ?
a. Allow an app or feature through Windows Defender Firewall
b. Customize Settings
c. Restore defaults
d. Advanced Settings
4. Windows Defender Firewall программыг тохиргоог анхны төлөвд шилжүүлэхэд аль
командыг сонгох вэ?
a. Allow an app or feature through Windows Defender Firewall
b. Customize Settings
c. Restore defaults
d. Advanced Settings
5. Cisco Packet Tracer программд компьютер, зөөврийн компьютер, сервер, ухаалаг
төхөөрөмжүүдийг ажлын талбарт гаргахдаа аль цэснээс сонгодог вэ?
a. Routers
b. Wireless devices
c. End Devices
d. Security

13. 6. Cisco Packet Tracer программд switch төхөөрөмжийг ажлын талбарт гаргахдаа аль
цэснээс сонгодог вэ?
a. Routers
b. Switches
c. Hubs
d. Wireless devices
7. Cisco Packet Tracer программд firewall төхөөрөмжийг ажлын талбарт гаргахдаа аль
цэснээс сонгодог вэ?
a. End Devices
b. Security
c. Switches
d. Wireless devices
8. Cisco Packet Tracer программд төхөөрөмжүүдийг хооронд нь сүлжээний кабелиар
холбох холболтыг аль цэснээс сонгодог вэ?
a. Multiuser connection
b. Connection
c. Custom made devices
d. Wan Emulation
9. Cisco Packet Tracer программд компьютерийн Firewall хамгаалалт уруу аль
дарааллаар орох вэ?
a. PCPTPC0DesktopFirewall
b. 5505ASA0DesktopFirewall
c. 2950-24Switch0DesktopFirewall
d. WRT300NDesktopFirewall
10. Cisco Packet Tracer программд компьютерийн IP тохируулах цэсийг сонго.
a. IP Configuration
b. Dial Up
c. Terminal
d. Comand Promt