bio

1. TEST BIO ELIKAGAIAK eta osasuna
1-Izaki bizidunakelikagaiakhartzekoprosezua......... da.
Nutrizioa edatea elikadura.
2-Elikadura .......................prozesuada
ezborondatezko borondatezko.
3- Elikagaietatikmantenugaiaklortzeko etamateriaetaenergiantransformatzekoburutzendugun
prozesua .............. da
Metabolismoa arnasketa nutrizioa.
4-Nutrizioa ........................ prozesuada
Borondatezko ezborondatezko.
5-Izaki bizidunekberaieniraupenerakojatenetaedatendutena.................. da
Elikagaia. mantenugaia janaria
6-Elikagaiekdauzkatensustantziakimikoak.........................dira
kontserbagarriak likidoak mantenugaiak.
7-Mantenugaiakondokoakdira:
Lipidoak,bitaminaketaura
Gatz mineralak, bitaminak,lipidoaketakarbohidratoak
Gatz mineralak,bitaminak,proteinak,lipidoak,uraetakarbohidratoak.
Ura etagatz mineralak
8-Erreakziokimikoakgertatzendenmantenugaia...................da
Lipidoa proteina karbohidratoa ura.
9-Karbohidratoakondokoelementuetazosatutadago:
C, N,H, O C, H, O.
N,H, O C, N,O
10-Karbohidratoedogluzidoak10monosakaridoedogehiagozosatutadagoenean........................deitzenda.
Polisakariadoak. Disakaridoak Monosakaridoak
11-Proteinak........................osatutadaude.
Monosakaridoetaz C, H eta O-z aminoazidoz(C,H,O,N).

2. 12-Gatz mineralenfuntzioahauda:
Haztea
Organismoarenfuntzionamenduaerregulatzendute.
Bizi funtziodesberdinetanparte hartzendute
Energiaematen dute
13-Bitaminak...................daude
barazki eta frutetan. haragian
lekaletan zerealetan
14-Elikagaienfuntzioenarteanezdagoondokohau:
Erregulatzailea Estrukturala Memorialantzea. Energetikoa
15-Proteinenfuntzioahauda:
Energiaematendute
Organismoarenfuntzionamenduaerregulatzendute
Ehunakkonpontzendituzte.
16-ElikagaiengurpilarenIII.taldeanelikagai hauekdaude:
Esnekiak Haragiak. Zerelak Barazkiak
17-ElikagaiengurpilarenIII.taldeanmantenugaihauekdaude:
Bitaminak Gatz mineralak Lipidoak Proteinak.
18-Elikagaietatikjasotzendugunenergiaondokounitatetanneurtzenda:
Jouletan mg-tan Kcal-tan.
19-MetabolismoBasalarenTasa(M.B.T) kontsumitzendugu
Tª konstante mantentzeko,arnastekoetaorganoenfuntzionamendua mantentzeko.
Kirolaegiteko
Gure egunekojarduerakegiteko
Ikasteko
20-Elikagaiendeskonposizioprozesuari ezdioeragiten:
Tenperatura Mikroorganismoak Oxigenoa Itxura.

3. Elikadura
1. Anorexiarenondorioakhauekdira:
Diabetesa Bihotzekoa Muturreko argaltasuna. Oka egitea
2.OMEren arabera,dietaosasungarrian%25-30 zeinizangoda?
Gatz mineralak Lipidoak. Proteinak Gluzidoak
3.Beroarenbideznolakontserbatzenda?
Hoztuz Pasteurizazioa. Liofilizazioa Gehigarri kimikoak
4.zertarakobaliodute mantenugaiek?
Energialortzekoetamateriasortzeko.
Materia lortzekoetaenergiasortzeko
Energiaetamaterialortzeko
Energiaetamateriasortzeko
5.Dietaosasungarrian,elikagaienergitokoekzer% daukate?
Lipidoak40% Proteinak15%
Lipidoak25%. Proteina40%
6.Hauetatikzeinelikagaiakdiraenergitikoak?
Ogiaeta eztia. Azenarioaetatomatea
Arrautza etagazta Arrainaeta haragia
7.Zeinportzentaiahartubehardiralipidoak?
%15 %70 %30. %55
8.Mantenugai hauetatikzeindaezorganikoak?
Ura. Gluzidoak Lipidoak Bitaminak
9.Tomateazeinelikagai motada?
Energetikoa Plastikoa Guztiakdira zuzena Erregulatzailea.
10.Lekak zerelikagai motakoakdira?
Gluzidoak Lipidoak Proteinak Erregulatzaileak.

4. · 3 bizi funtzioak:nutrizioa,harremana,ugalketa
· elikadurafuntzionutrizioanbarruandago
· janaritik/elikagaietatik nutrienteakeskuratzendugu
·Proteina,Lipidoa,Vitamina,Glucidoa, Minerala,uradigeritzenditugunsubstantziak
· Proteinak,Lipidoak,CarbohidratoakedoGlucidoak, Vitaminak etaMinralak elikagaiaren komponente
kimikoakdira
· 6 elikagaiarentalde dira:Barazkiaketaberdeak, Fruitua, Proteinak,Zerealak, Esnekiak, Koipeak, Lipidoak
· Mantenugaiak: OrganikoaetaInorganikoa
· MantenugaiaOrganikoa: Reparadoreak,Energetikoak,Erregulatzaileak
·MantenugaiakEzorganikoak:ura etagatz mineralakdira
· Gluzidoak: funtzioenergetikoaetaegituratzailea-----zerealak, ,patata,
4kcal/g, C H O 50-55%
· Lipidoak:funtzioenergetikoa---- oliba, gurina, 9kcal/g, 30-35%
·Proteinak:funtzioegitura,plastika, ---haragia,arraina, arraultza 4 kcal/g 10-15%
· Bitamina:funtzioaerregulatzailea----fruituaetabaraskia,
DisolbatzenUretan: hidrosolubre--- C,B
Disolbatzen lipidoetan:liposolubre--- A,D,E, K
· Gai mineralak:funtzio erregulatzailea—adierzi behardaberuna
· Zuntza:funtziogorputzarenhondakinadesagertzeko
Ezindigeritzen,hórrelahondakinkentzekoonada