Курбанова Гульнар Илясовна учитель ГККП «Шымкентский аграрный колледж»

2.  Пиелонефрит –
бүйректің және бүйрек
түбегінің көбінесе
интерстициялық
талшығының қабынуы.
Бұл – бүйректің ең жиі
кездесетін ауруы.

3.  Пиелит - бүйрек астауының қабынуы, ол көбіне
жылқыда, шошқада, итте кездеседі.
 Себебі. Бұл ауру бүйрек астауының кілегей
қабығын несеп тасының, несеп ыдырауы
нәтижесінде түзілген енімдердің, паразиттердің
тітіркендіруінен болады. Кейде пиелит азықтан
уланудан, бүйректегі қабыну процесінің бүйрек
астауынан ауысуынан сол сияқты кейбір індетті
ауру салдарынан (жылқының сақауы, шошқа
тілмесі және т. б.), микроорганизмдердің бүйрек
астауына енуі салдарынан пайда болады.

4.  Ауру мал несепті жиі шығарады, бүйректі
сырттан сипап қарағанда мал бел тұсын
ауырсынады, бүйрек астауы ұлғаяды, тік
ішек арқылы бүйректі сипағанда мал оны
ауырсынады, несепте сілекей, ірің, кейде
эритроцит болады.

5.  1.Метрогил 100мл тамырға
 2.Зиноцеф 750мг+5мл0.5%
новокаин ер-і бұлшықетке күніне 2
рет.
 3.Картан (левокарнитин) 1гр
тамырға.
 4.200 мл 10% глюкоза ер-і тамырға.
 5.Витамин А,В6
 6мл тамырға.
 6.Витамин В1,В12 6мл күнара.
 7.Витамин С 10мл тамырға
 8.Кардиамин 4мл тері астына
 9.Фуросемид 4мл тері астына
 10.малдардың күтімін жақсарттым.

6.  1 - оң бүйрек (жүрек
пішіндес), 2 - сол
бүйрек, 3 - несепағар,
4,5 - оң жөне сол
бүйрекүсті безі, 5 -
клоака, 7 - 8 - бүйрек
артериялары, 9 - кіндік
артериясы, 10-
куықтың төбесі, 11 -
қуықтың денесі, 12 -
куықтың мойны, 13 -
несепағар білеуліктері,
14 - қуық үшбұрышы,
15 - несепағар тесігі, 16
- несепағар
қатпарлары, 17 -
несепшығар қыры
Жылқының зәр болу мүшелері

7.  Бүйректің орналасу орны (топографиясы)
 А — шошқа, Б — сиыр, В — жылқы. 1—7 — бел
омыртқалары, 12—18 — қабыргалар, а — сол бүйрек, б —
оң бүйрек, в — көкет аяқшасы.

8.  Малдарды бөлу қызметін бүйрек, өкпе, тері, ас қорыту жолы
атқарады. Өкпе арқылы организмнен көмір қышқыл газы, су
наркоздан кейін эфир мен хлороформ, алкоголь буы бөлінеді.
Ішекпен ауыр метал тұздары, өт бояуларының өнімдері
бөлінеді.
 Негізгі бөлу органына бүйрек жатады. Бүйректе түзілетін
зәр (несеп) құрамында зат алмасу процесінің ақырғы ыдырау
өнімдері, негізнен азотты заттар (мочевина, несеп қышқылы
аммияк креатинины, креатин) бөлінеді.
 Бүйрек көптеген қызмет атқаратын орган. Организмнен
азотты заттардың ыдырау өнімдерімен әр түрлі бөгде
заттарды шығару мен қатар, ол денедегі сұйықтық
мөлшерін, осмостық қысым деңгейін, қанның иондық құрамы
мен қышқыл тепе-теңдігін, белоктардың, углеводтардың,
липидтердің, дәрімен дәрілердің алмасуын реттеуде маңызды
роль атқарады.

9. х; *- Р<0.05
хх; *** -
Р<0.001

10. х; *- Р<0.05
хх; *** -
Р<0.001

13.  Қорыта келгенде, заманауи емі - біздің тәжірибиелік жұмыс
бойынша заманауи дәрілік препараттарды қолдандық. Атап
айтқанда, метрогил, зиноцеф, картан дәрілік препараттарын
пайдаландық. Бұл препараттар организмде оның ішінде
бүйректің пиелонефритінде бұрын ветеринария саласында
қолданылмаған заманауи емдер қатарына жатады. Себебі,
метрогил, зиноцеф антибиотиктері бүйректің және бүйрек
түбекшесінің қабынуында ең күшті ем болып табылады. Ал,
картан препараты ішкі организмнің, атап айтқанда, бауыр,
бүйрек ауруларында олардың ұлпаларында зат алмасу,
липидтердің ыдырауына қатысады. Жалпы организмнің
иммунитетін күшейтіп зат алмасу процесін физиологиялық
жағдайға келтіреді.