2. Ամռան մութ գիշերին խոտերի կամ թփերի մեջ հաճախ նկատվում է
կանաչավուն լույսով վառվող փոքրիկ մի «լապտերիկ», որը կարող է
վառվել պայծառ ու երկարատև, երբեմն` մի քանի գիշեր անընդհատ: Նրա
լույսով մթության մեջ կարելի է զանազանել նույնիսկ ժամացույցի
թվանշանները:
3. Այդ խորհրդավոր «լապտերիկը» լուսատտիկ բզեզն է. նրա մարմնի հատուկ
բջիջներում կա այնպիսի նյութ, որը, միանալով միջավայրի թթվածնին,
լույս է արձակում: Այդ բջիջներին միացած են բազմաթիվ մանր
խողովակներ. երբ խողովակները բաց են, նրանց միջով օդ է անցնում, և
«լապտերիկը վառվում» է, երբ լուսատտիկը փակում է դրանք, բջիջները
լույս չեն արձակում:
4. • Արու լուսատտիկները թևավոր են, նրանց «լապտերիկները վառվում են»
հազվադեպ ու կարճատև: Երկարատև լույս են արձակում հիմնականում
անթև էգերը:
• Լուսատտիկը շատ օգտակար է: Նա մտնում է խխունջների խեցիների
մեջ և ոչնչացնում այդ վնասատուներին:
• Աշխարհում կա լուսարձակող բզեզների մոտ 2000 տեսակ:
Արևադարձային երկրներում նրանք ավելի խոշոր են:
