Առարկա- Հայոց պատմություն Ուսուցիչ- Վ․ Կարապետյան Աշակերտ- Ա․ Ղարիբյան

1. Առարկա- Հայոց պատմություն
Ուսուցիչ- Վ․Կարապետյան
Աշակերտ- Ղ․Աննա

2.  Հայ գրականության դժվար պատմության մեջ քչերին
է վիճակվել այնպիսի մեծ կյանք, ինչպիսին վիճակվեց
Ավետիք Իսահակյանին: 1875 թվականի հոկտեմբերի
30 և 1957 թվականի հոկտեմբերի 17,— Իսահակյանի
ծննդյան և մահվան այս տարեթվերի մեջ ընկած է
գրեթե 82 տարի, որ ամփոփում է հիրավի
մեծահարուստ կյանք, պատկառելի ոչ միայն
ժամանակային ընդգրկմամաբ, այլև ներքին վիթխարի
և խորապես դրամատիկ։

3. Իսահակյան Ավետիք Սահակի, բանաստեղծ, արձակագիր,
հասարակական գործիչ: Հայաստանի ԳԱ ակադեմիկոս: Սովորել է
Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանում, 1893-ին ընդունվել է Լայպցիգի
համալսարան՝ որպես ազատ ունկնդիր: Գրակ. գործունեությանը
զուգնթաց վաղ երիտասարդական տարիներից զբաղվել է
նաև քաղաքական գործունեությամբ: 1895-ին վերադառնալով
Լայպցիգից՝ ընդգրկվել է նորաստեղծ ՀՀԴ կուսակցության
Ալեքսանդրապոլի կոմիտեի մեջ, մասնակցել Ալեքսանդրապոլից
Արեւմտյան Հայաստան ուղարկվող զինյալ խմբերի ստեղծմանը,
զենք և դրամական միջոցների հայթհայթման
գործին: 1896-ին ձերբակալվել է և մեկ տարի արգելափակվել
Երևանի բերդում։

4. Բանտից դուր գալուց հետո տպագրել է “Երգեր և վերքեր»
բանաստեղծությունների իր առաջին գիրքը, սակայն շուտով կրկին
ձեռբակալվել է և, որպես ցարական միապետության դեմ
պայքարող “Ընդհատակյա հեղափոխական կազմակերպ
կազմակերպոււթյունների» անդամ, աքսորվել Օդեսա: 1897-ին
մեկնել է արտասահման, Ցյուրիխի համալսարանում ունկդրել
գրականության և փիլիսոփայության պատմություն: 1902-ին
վերադարձել է հայրենիք, ապա հաստատվել Թիֆլիսում: 1899-
1906-ին ստեղծել է «Հայդուկի երգեր» բանաստեղծությունների
շարքը, որը դարձավ հայ ֆիդայական պայքարի անդրանիկ
արտահայտությունը հայ դասական պոեզիայի մեջ: 1908-ի
դեկտեմբերին, ի թիվս 158 հայ առաջադեմ մտավորականների,
Իսահակյանը ձերբակալվել է «դաշնակցության գործով» և կես
տարի Թիֆլիսի Մետեխի բանտում մնալուց հետո , խոշոր
գրավականով ազատվել կալանքից: Կովկասում մնալը այլևս
անհնար էր, և 1911-ին Իսահակյանը տարագվել է:

5. Բնավ չհավատալով երիտթուրքերի խոստումներին Արեւմտյան Հայաստանի
ինքնավարության վերաբերյալ և ենթադրելով, որ Հայաստանին սպառնացող
պանթուրքական վտանգը կարող է կանխել Թուրքիայի հովանավոր
կայզերական Գերմանիան, Իսահակյանը մեկնել է Բեռլին և մի շարք գերմա-
գնական մտավորականների հետ մասնակցել Գերմանա-հայկական
ընկերության ստեղծմանը՝ միաժամանակ խմբագրելով ընկերության
«Մեսրոբ» պարբերական հանդեսը: Սկսված առաջին համաշխարհային
պատերազմը և Մեծ եղեռնը հաստատեցին Իսահակյանի ամենամռայլ
կանխատեսումները երիտթուրքերի հայաջինջ քաղաքականության
վերաբերյալ: Պատերազմից և եղեռնից հետո Իսահակյանը արտացոլել է հայ
ժողովրդի ողբերգական ճակատագիրն ու նրա հերոսական ազատամարտը:
Բանաստեղծը ձեռամուխ է եղել հայերի ցեղասպանության մեղադրականի՝
«Սպիտակ գրքի» ստեղծմանը, որի մի զգալի հատվածը տեղ է գտել 1915-22-ի
«Հիշատակարան» գրառումներով: Այդ ժամանակահատվածում Իսահակյանը
հիմնականում հանդես է եկել հրապարակախոսական հոդվածներով, որոնց
բովանդականությունը Հայկական հարցն էր, Հայաստանի վերամիավորման
խնդիրը, հայկական պետականության վերականգնումը: Եղեռնի ծանր
պատկերներով են հագեցած նրա «Ձյունն է եկել ծածկել հիմա...»,
«Հայաստանին», «Ահա նորեն գարուն եկավ» բանաստեղծությունները:

6. XIX դ. վերջի և XX դ. սկզբի հայ քաղաքական կյանքի, Հայկակական հարցի
յուրահատուկ համայնապատկերը պիտի դառնար Իսահակյանի «Ուստա
Կարոն» մեծածավալ վեպը,որը մշտապես ուղեկցեց գրողին ստեղծագործական
կյանքում և, ավաղ, մնաց անավարտ: «Ուստա Կարոն» կավարտվի այն օրը,
երբ լուծվի հայկական հարցը»,-ասել է Վարպետը: Իսահակյանը այդպես
էլ չկարողացավ համակերպվել Հայաստանի մասնատման գաղափարին․
«...մեռնեի Սևանը ցամաքած չտեսնեի, ապրեի Արարատը մերը տեսնեի...»,—
սրտի խոր կսկիծով ու ցավով կրկնում էր նա և հավատում, որ կգա ժամանակը,
երբ հայ ժողովուրդը դարձյալ իր հացը կվաստակի հարազատ եզերքում:
1926 Իսահակյանը այցելեց Խորհրդային Հայաստանը։ Այստեղ նա հրատարա-
կեց նոր բանաստեղծությունների հավաքածու եւ մի շարք պատմվածքներ։
Վերադարձավ արտասահման 1930թ եւ ապրեց այնտեղ մինչ 1936թ՝ հանդես
գալով որպես Խորհրդային Միության կողմնակից։ 1936 բանաստեղծը
վերջնականապես վերադարձավ հայրենիք։
Ստացել է ԽՍՀՄ Պետական Մրցանակ 1946թ, 1946–57թթ Հայաստանի
գրողների միության նախագահ է։
Մահացել է 1957թ հոկտեմբերի 17-ին՝ Երեւանում։

7. Ավետիք Իսահակյանը ստեղծագործել է արձակի գրեթե բոլոր
ժանրերով. բանաստեղծի ստեղծագործական տեսադաշտում
է գտնվել նաև հեքիաթը։ Հաշվի առնելով ժանրի ձևակաղապա-
րային, ոճական առանձնահատկությունները` Իսահակյանը
հեքիաթը դիտարկում է որպես հայկական արձակը զարգացնելու
նմուշ-նախատիպ.
Ես գրելու եմ իմ ժողովրդի կյանքը ներկայացնող վեպերը,
պատկերները մեր հեքիաթների ոճով, ոգով, ձևով. ա՛յդ է
հայկական պրոզաձևը, դրանից պիտի զարգացնել մեր ռոմանը:
Գրել, գրել միայն ազգային ոգով, գրել հայկական, հայավար,
հայնակ գրել…»: Նման նկատառումների իրագործումը,
Իսահակյանի կարծիքով, պետք է ուղեկցվեր հեքիաթների
խորազննությամբ`«Ուսումնասիրել մեր հեքիաթներն ու երգերը»:

8. Դեռևս մանկության օրերին Իսահակյանի «երևակայությունը թևավորվեց դարերի
խորքից եկող բանաստեղծական ֆոլկլորով», ժողովրդական հեքիաթով։ Նրա
ստեղծագործական կապը հայ բանարվեստի, աշուղական և գուսանական պոեզիայի
հետ ունի խորը արմատներ, որոնք երկարում են մինչև գրողի մանկությունը։ Ըստ
Պողոս Մակինցյանի վկայությունների․Նա մանկուց թափառել է Ալագյազի
փեշերը,Արփաչայի ափերը, հայրական ջաղացի շուրջը և ջաղացպան ուստա
Գրիգորի գեղաբույր երգ ու հեքիաթին ականջ դրել: Նա մանկուց սիրել է
թափառական աշուղներին և դյութվել ժողովրդի հյուսած անպաճույճ խաղերից»:
Դա են փաստում Իսահակյանի հուշերը.
Հայրս ուներ մի աշուղ բարեկամ, մեր դրացի գյուղից,աշուղ Գալուստ անունով։ Լավ
սազ էր նվագում, անուշ, թավ ձայն ուներ՝ սրտից խոսող, շա՜տ հեքիաթներ գիտեր:
Պարսկական,թրքական, հայկական անթիվ հեքաթներ։Իր սիրո վեպն ուներ`
արևելքի հեքիաթների տարրերով և գույներով հյուսած: Ամեն շաբաթ, կեսօրից
հետո, սազը պատյանի մեջ վզից կախ, գալիս էր նա մեր տունը, մնում էր ամբողջ
կիրակի օրը մինչև երկուշաբթի: Եվ երկուշաբթի առավոտ մեկնում էր սազը վզից
կախ, առատ վարձատրված: Ինչքա՜ն, ինչքա՜ն էի սիրում աշուղ-ամուն: Երբ գալիս էր,
տոն էր սկսվում ինձ համար… Նրա սազն ու հեքիաթը այլափոխում էին իմ աչքում
իրական շրջապատը»։

9. Ավետիք Իսահակյանը հեքիաթի ժանրում սկսել է աշխատել 900-
ական թվականների սկզբից՝ ստեղծելով հիմնականում
իրապատում հեքիաթներ և հրաշապատում հեքիաթների
տարրերով գործեր։
Իսահակյանի հեքիաթներն առանձնանում են մարդկային
բնավորությունների հակադրությամբ, սոցիալական պախարա-
կելի կողմերի լուսաբանմամբ, ինչպես նաև հասարակության և
անհատի համար կարևորագույն այնպիսի արժեքների փառաբա-
նությամբ, ինչպիսիք են՝ խոսքի և իրավունքի ազատությունը,
իրավահավասարությունը, քաղաքացիական գիտակցությունը,
հասարակության յուրաքանչյուր անհատի կրթություն ստանալու
իրավունքն ու պաշտպանվածությունը։ Բանաստեղծն իր
հեքիաթներում կարևորագույն արժեք է հռչակում «գիտության
լույսը» անկեղծ հիանում անհաշվենկատ սիրո հավերժությամբ և
ուրախանում անօգնական որբուկի երջանկությամբ։

10.  Էջ 2 ․․․․․․․․․․․․․․․․․․ Նախաբան
 Էջ 3-6 ․․․․․․․․․․․․․․․․․․ Կենսագրություն
 Էջ 7-9 ․․․․․․․․․․․․․․․․․․ Հեքիաթներ