Taom-Baovaon'i Jehovah

Janoary ve no volana voalohany amin’ny taona?
Fiangonan'Andriamanitra Miray,
United Church of God Madagascar

Raha ny Dictionnaire Larousse, édition 1971,
no jerena dia izao no voarakitra ao:
• Janvier (Latin, Januarius) : Premier mois de l’année
depuis la réforme de Numa, qui le fit passer du
ONZIEME rang au PREMIER rang.
• Raha adika izany dia milaza fa ny volana Janoary dia
lazaina fa Volana voalohany anatin’ny taona
hatramin’ny fanavaozana nataon’i Numa, izay
nanova NY VOLANA FAHA-IRAIKAMBINIFOLO (#11)
HO VOLANA VOALOHANY (#1).

Numa Pompilius (716
– 673 taona talohan’i
Kristy), mpanjaka
faharoa malaza
indrindra Romana,
izay nanao
fandaminana ny
Fivavahana Romana
no nanavao ny
kalendrie Egyptiana,
ka nantsoina hoe
“Reforme de Numa”.
Numa Pompilius, portrait imaginaire
du Promptuarii Iconum
Insigniorum de Guillaume Rouillé - 1553
•Tamin’izany fotoana nanjakany izany dia
efa nanomboka niova ho Janoary ny
taom-baovao tamin’ny firenena sasany,
raha tokony ho eo anelanelan’ny volana
Martsa sy Aprily araka ny Soratra Masina
(Eksodosy 12:2). Avy eo dia ny Pape Jules Ier
(1912-1978) indray no nanavao io kalendrie
nataon’i Numa io, ka nampiasain’ny
firenena maro izany, ary nantsoina hoe
« kalendrie Julien.» hatramin’izany dia efa
niova ho Janoary ny volana voalohany
amin’ny taona, ka mifampiarahaba
fatratra ny olona.

Manazava toy izao ny boky iray:
“Tamin’ny taona 46 A.D. (izany hoe,
taorian’ny nahaterahan’I Kristy), dia
nanapa-kevitra ny Emperora Jules César
fa ny 1er Janvier dia taom-baovao, ka
manokana io andro io ho fanomezam-
boninahitra ho an’i Janus na Janvier
(Janusarius na Ianuarius), Andriamanitry
ny Vavahady sy ny Fanombohana
Romana, izay manana ny laharana
voalohany eo amin’ny finoana Romana,
ary manarakaraka azy i Jupiter sy i
Marspiter.
Sarin’i Janus, ao amin’ny
Musée du Vatican.
(Loharano: Wikipedia)
Avy amin’ny anaran’i Janus no nihavian’ny teny hoe
Janusarius na Ianuarius, na January (Anglisy), Janvier
(Frantsay) na Janoary (Malagasy). Manana loha iray
misy tava roa io andriamanitra Romana io, ny iray
mitodika any aloha, ny iray mitodika any aoriana.

 Mbola maro no tsy manaraka ny fotoana sy ny andro
firavoravoana izay voalazan’ny Soratra Masina, dia izay
voatendrin’i Jehovah Andriamanitra. Mety hoe tsy tsy
fahalalana no antony hankalazain’ny olona fatratra izany,
indrindra ireo Kristiana, izay mbola mankalaza ny andron’i
Janus Arius.
 Faharoa, mety hoe efa mahalala ny marina ihany izy ireo,
nefa tsy mahafoy ireo tombontsoa azony mandritry ny
fifampiarahabana taom-baovao izy ireo, ka mihazona sy
mankalaza izany andron-tsampy izany amin’ny fihinanam-be
sy ny fisotroana.
 Ao koa ireo izay efa mahalala ny marina ihany fa malaina
kosa ny hitandrina ny lalàn’i Jehovah amin’ny fankalazana
ny andro firavoravoana voatendry, ka manakalo izany
amin’ny fety firavoravoana tsy araky ny Soratra Masina.

Tamin’ny taona 325: Ny Kaonsily antsoina hoe « Nicée »,
izay notarihin’ny Emperora Constantin, niaraka
tamin’ireo Eveka Katolika 300, no nanapaka fa io
Kalendrie Julien io no ampiasain’ny Fiangonana sy
Fanjakana Romana, miaraka amin’ny fanondroana ireo
fetim-pivavahana isan-tsokajiny sy ny Fanekem-pinoana
nekena, izay nanorenana ny Foto-pinoana Trinite na Telo
Izay Iray.
Anisan’izany koa ny famindrana ny andro fitsaharana
Sabata araky ny Soratra Masina ho andro Alahady (na
Sunday, andron’ny masoandro).
Tamin’ny taona 487 taorian’i Jesosy: Nohamasinin’ny
Papa Felix III ho andro voalohan’ny taona ny
voalohan’ny volana Janoary.
Sarin’ny Trinite

 Tamin’ny taona 1582:
nohavaozin’ny Papa Gregoire XIII
io kalendrie Julien io, rehefa
notoroin’i Lilio mpanandro sady
mpanolon-tsainany izy.
 Izany fahefana izany koa no
nahatonga ny firenena maro sy
fiangonana maro, indrindra fa ny
Kristiana mandraka ankehitriny
hampiasa izany kalandrie izany
sady hankalaza ny andro
voalohany amin’ny volana
Janoary ho andro #1.
Papa Gregoire XIII, 1582

Ankalazaina eo anivon’ny Eglizy ny voalohan’ny
volana Janoary. Misy ny famafazana ràn’i saint
Janvier sy ireo olomasina hafa eo anivon’ny
Eglizy Romana.
Sary maneho ny famafazana ny ràn’i saint
Janvier nataon’ny cardinal-archevêque de
Naples Crescenzio Sepe tamin’ny 2009.

 Fomba fanisam-potoana roa lehibe mifanandrina no hita eto:
ny iray araky ny masoandro sy fomban-tsampy Romana; ny
iray kosa arak’izay voalazan’ny Baiboly . Azo lazaina fa
mpanompo sampy ireo izay mankalaza ny volana Janvier ary
manao ny andro voalohan’izany volana izany ho voalohany
amin’ny taona, satria fankalazana ilay andriamanitra
Romana Janus izay manana loha iray sy tava roa io andro io.
 Nampidirin’ny Eglizy ao amin’ny fiangonana izany mba ho
fomba fanao Kristiana ny mifety sy mifampiarahaba ary
mifanolotra fanomezana rehefa voalohan’ny taona araky ny
kalendrie Julien.
 Izany dia manamafy fa efa tanteraka hatry ny ela ilay
faminaniana ao amin’ny bokin’i Daniela mpaminany,
manambara fa “ilay tandroka kely, izay sady fanjakana ara-
nofo no ara-pivavahana, dia nanova fotoana sy lalàna.”

Araky ny Soratra Masina Araky ny calendrier ampiasaintsika
Araka ny fanisam-potoan’i
Jehovah Andriamanitra
nahary ny tany sy ny lanitra,
Andriamanitr’i Abrahama sy
Isaka ary Israely, dia ny
volana no natao ho
fotoana. « Nanao ny volana
ho fotoana Izy, Ary ny
masoandro mahalala ny
filentehany. » (Salamo 104:19)
Ny voalohan’ny volana dia
ny tsinam-bolana. Ny
voalohan’ny andro dia
isaina manomboka ny maty
masoandro, ary mifarana ny
ampitso hariva rehefa maty
ny masoandro.
Etsy andaniny kosa, ny andriamanitra
Janus, ny andriamanitra Masoandro
ary ny Mithra izay tompoin’ny
Romana no nahatonga ny fanovana
ny fanisam-potoana hanaraka ny
fomba Romana sy ny fahaterahan’ny
masoandro, izay ankalazaina amin’ny
25 Desambra sy ny 1er Janoary. Ny
andro iray araky ny fanisana
ampiasainy dia manomboka ny
misasakalina ka mifarana ny ampitso
rehefa misasaka ny alina. dia
Andron’ny Bala, masoandro izany ny
1er Janoary araky ny Mythologie
Générale ao amin’ny Larousse, 1935.

 Raha ny kalendrie no resahina dia tsara ho fantatra fa misy
karazany maro izy ireny, ka ny sasany amin’ireny dia ny:
 Kalendrie Aztec, izay manaraka fanisam-potoana araky ny
masoandro, ary heverina fa masina
 Kalendrie Silamo, izay manaraka fanisam-potoana araky ny
volana, arahin’ny Arabo sy Musulman
 Kalendrie Tamila, izay ampiasain’ny Karana
 Kalendrie solaire Thai, izay lasa 543 taona alohan’ny kalendrie
Grégorien ny fanisam-potoany
 Kalendrie Romana, izay antsoina koa hoe kalendrie Julien
 Kalendrie Sinoa, izay izay manaraka fanisam-potoana araka
ny volana sy ny masoandro
 Kalendrie Jiosy na Hebraika, izay mirakitra ireo andro
firavoravoana voatendrin’i Jehovah

Fanamarihana
- Marihina fa ny firenena rehetra, afa-tsy ny Arabo sy Aziatika
sasany dia manaraka ny fanisan’andron’ny kalendrie Grégorien.
- Maro koa ny Kristiana no mankalazana ny fetin’ny andriamanitry
ny vavahady sy fanombohana Janusarius io amin’ny fomba isan-
karazany mandrak’ ankehitriny.
- Ny firenena rehetra dia samy manana ny fanisan-taonany avy.
Raha ny Janvier no voalohan’ny taona amin’ny kalendrie Julien.
Noho izany dia taona 2021 isika izao araka io kalendrie io.
- Ny Karana kosa dia mankalaza ny taona 2073 izao; ny Mozilmana
dia ny taona 1440.
- Ny Jiosy kosa dia eo amin’ny taona 5781 taorian’ny famoronana
izao, araky ny raki-tsoratra Massorette Septante Grika.

 Inona no fiantraikan'ny fanovana
kalendrie amin'ny fanarahana ny
lalàna sy didin'i Jehovah? Inona
no maha-zava-dehibe ny fanajana
fotoana eo imason'i Jehovah
 Andriamanitra?« Ary hiteny
hanohitra ny Avo Indrindra izy
sy hampahory ny olo-masin'ny
Avo Indrindra ary hitady
hanova fotoana sy lalàna; ary
hatolotra eny an-tànany ireo
ambara-pahatapitry ny
fetr'andro iray sy ny fetr'andro
roa ary ny antsasaky ny
fetr'andro. » (Daniela 7:25)

Maro no tsy manaraka ny fotoana sy ny andro
firavoravoana izay voalazan’ny Soratra
Masina, dia izay voatendrin’i Jehovah
Andriamanitra. Mety hoe tsy tsy fahalalana no
antony hankalazain’ny olona fatratra izany,
indrindra ireo Kristiana, izay mbola mankalaza
ny andron’i Janus Arius.
Etsy andaniny, mety hoe efa mahalala ny
marina ihany izy ireo, nefa tsy mahafoy ireo
tombontsoa azony mandritry ny
fifampiarahabana taom-baovao, ka mihazona
sy mankalaza izany andron-tsampy izany
amin’ny fihinanam-be sy ny fisotroana, fety
araka ny fisainan’ny olombelona ihany.
Fahatelo, ao koa ireo izay efa mahalala ny
marina ihany fa malaina kosa ny hitandrina ny
lalàn’i Jehovah amin’ny fankalazana ny andro
firavoravoana voatendry, ka manakalo izany
amin’ny fety firavoravoana tsy araky ny
Soratra Masina.

Nanao ny volana ho fotoana Jehovah Andriamanitra
Ny
fiandohan’
ny andro
 Ny hariva no fiandohan’ny andro, rehefa
maty ny masoandro: « Nisy hariva, nisy
maraina : andro voalohany izany »
Ny andro
voalohany
amin’ny
volana
 Ny andro voalohany amin’ny volana dia
rehefa tsinam-bolana
 Volana Abiba na Nisana 1.
Volana #1
amin’ny
taona
 Ny volana #1 amin’ny taona dia Nisana na
Abiba, manomboka ny tapaky ny volana
Martsa ary mifarana ny tapaky ny Aprily.

 Oviana ny Taom-baovaon’i Jehovah?
Nandritra ny taona maro dia nampiasa ny
kalandrie Hebreo (Jiosy) ny Fiangonana
hamaritana ny datin'ny andro
firavoravoana voatendrin'Andriamanitra
isan-taona. Ny kalandrie Hebreo no
manome mazava tsara ireo daty
fanatanterahana izany. Noho izany dia
manohy mampiasa ny tetiandro Hebreo ny
Fiangonana. Oviana àry ny taom-baovaon'i
Jehovah araka ny fanisam-potoanan'i
Jehovah?

Oviana ny taom-baovaon’i Jehovah?
- Ny 13 Martsa 2021 no 1 Abiba amin’ity
taona ity.
- Ary ny Paska (14 Abiba) dia 27 Mars 2021, tandremana mialoha,
rehefa maty ny masoandro. Ny firavoravoan’ ny Paska hafitoana
kosa dia 15-21 Nisana (28 Mars – 03 Avril)

Ireto dia Soratra Masina mirakitra ny fotoana sy fanisam-
potoana:
•Genesisy 1 :14-19, I Samoela 20 :27, Eksodosy 12 :1-2,
Estera 3 :7, Salamo 104:19, Daniela 7:24-25
Ny fanisam-potoana araka ny Baiboly

Raha mila fanazavana fanampiny, azonao ato ny mamaky ny
lahatsoratra voasoratra momba ny niandohan’ny taom-baovao:
 Boky mirakitra ny Tantara Romana: Histoire Romaine à l'usage
de la jeunesse. Revue et complétée par l'Abbé Courval. Librairie
Poussielgue. 1887
 Larousse, Dictionnaire, 1971, Myhtologie Générale. Larousse, 1935,
page 184
 The World Book Encyclopedia, 1084, tome IV, p.237
 Grand Larousse 1971 – Encyclopedie Général Quillet, 1947, tome III,
page 19-20.
 The World Book Encyclopedia, 1982, tome III, page 237.
 Kalendrie Julien (araka ny fanapahan’i Jules César) (wikipedia)
 Kalendrie Romain (wikipedia)
 Volana Janvier (wikipedia)
 Andriamanitra Romana Janus (wikipedia)
 Mithra (wikipedia) Fiangonan'Andriamanitra Miray,
https://fiamiray.blogspot.com

Taom-Baovaon'i Jehovah

Recommended

Recommended

More Related Content

More from Fiangonan'Andriamanitra Miray

More from Fiangonan'Andriamanitra Miray (20)

Taom-Baovaon'i Jehovah