ff

2. Fənn: Kompüter şəbəkələrinin təhlükəsizliyi
Müəllim: Ağayev Abdulhüseyn
Tələbə: Süleymanov Murad
Mövzu: DHCP və onun iş prinsipi
Qrup: M682S2
Ixtisas: Kibertəhlükəsizlik

3. DHCP nədir?
DHCP şəbəkə
protokolu və
şəbəkədəki cihazların
IP ünvanlarının
avtomatik təyin
olunduğu sistemdir.
DHCP şəbəkə
administratorlarına IP
ünvan təyinatını
avtomatlaşdırmağa və
IP ünvanının idarə
edilməsini
sadələşdirməyə imkan
verir.

4. DHCP faydaları
1
• IP Adresləri avtomatik olaraq kompüterlərə
paylanır.
2
• Böyük şəbəkələrdə İP toqquşmalarının qarşısı
alınmış olur.
3
• Şirkət içərisində tez-tez yerini dəyişən kompterlər
üçün İP dəyişmə çətinliyini aradan qaldırır.
4
• Wins, Gateway, Dns və s. kimi məlumatları birbaşa
Server üzərindən daxil etmək imkanı yaradır.

5. DHCP şəbəkəyə qoşulan cihazın IP
ünvanını avtomatik təyin etmək üçün
istifadə olunur. DHCP serveri yeni
cihazlara IP ünvanlarının təyin olunduğu
IP ünvanları hovuzu yaradır.

6. DHCP Discovery
DHCP Offer
DHCP Request
DHCP Acknowledgment
DHCP Server və DHCP Client-lər İP alış-verişini 4- addımda
gerçəkləşdirir.

7. DHCP Discovery
Şəbəkəyə daxil olmuş yeni kompüter bir İP adresi axtarışına çıxar. DHCP
Discovery paketi broadcast olaraq) şəbəkəyə göndərilir.
DHCP Offer
Bu paketləri alan DHCP Server DHCP Offer –lə ip adresi, subnetmask və
icarə müddəti kimi informasiyaları həmin kompüterə göndərərək, onun
DHCP Discovery – paketinə cavab verir.
DHCP Request
İP - istəyi üçün müraciət etmiş kompüter DHCP Offer-ə DHCP Request –
lə cavab verir. Bu cavabdan sonra DHCP Server – həmin kompüterə
təklif etdiyi İP- adresini icarə müddəti boyunca öz məlumat bazasına
qeydiyyat edər.
DHCP Acknowledgment
Bunun ardından DHCP Server İP - istəyi üçün müraciət etmiş kompüterə əməliyyatın
uğurla başa çatdığına dair cavab paketi olaraq DHCP Acknowledgment (ACK) –
paketini gönədərir. Bu paketlə birlikdə İP - istəyi üçün müraciət etmiş kompüterə əgər
varsa Gateway, DNS , Wins və s. kimi informasiyalar son olaraq çatdırılmış olur.

8. Bundan əlavə, DHCP serveri
müştərilərə şəbəkədəki digər şəbəkə
konfiqurasiyası məlumatlarını da
göndərir. Beləliklə, cihaz şəbəkəyə
qoşulduqda, DHCP müştəri onun IP
ünvanını və digər konfiqurasiya
məlumatlarını əldə etmək üçün
DHCP serveri ilə əlaqə qurur və
şəbəkəyə qoşulur.

9. DHCP şəbəkə administratorları üçün IP
ünvanlarının idarə edilməsini
asanlaşdırır, çünki o, IP ünvanlarının əl
ilə təyin edilməsi və ya münaqişələrin
həlli kimi zəhmətli proseslər tələb etmir.
DHCP həmçinin IP ünvanının təyin
edilməsi vaxtına və yenilənmə vaxtına
nəzarət edir, beləliklə, şəbəkə
administratorları IP ünvanlarının
istifadəsinə nəzarət edə və lazım
olduqda IP ünvanlarını dəyişdirə və ya
yeniləyə bilərlər.

10. DHCP şəbəkəyə qoşulan cihazın IP ünvanını avtomatik təyin etmək üçün
bir sıra addımları izləyir
• DHCP müştərisi şəbəkəyə qoşulduqda DHCP
serverini axtarır və IP ünvan sorğusunu göndərir.
1
• DHCP serveri IP ünvan hovuzundan bir IP ünvanı
seçir və onu DHCP müştərisinə verir.
2
• DHCP serveri həmçinin müştəriyə alt şəbəkə
maskası, standart şlüz və müştərinin istifadə etməli
olduğu DNS serverləri kimi digər şəbəkə
konfiqurasiyası məlumatlarını da göndərir.
3
• Bu məlumatdan istifadə edərək, DHCP müştəri
özünü konfiqurasiya edir və şəbəkəyə qoşulur.
4

11. DHCP həmçinin IP ünvanının təyin edilməsi
vaxtını və yenilənmə vaxtını idarə edir.
DHCP klienti təyin edilmiş IP ünvanının
müddəti bitdikdə DHCP serverinə yenidən
müraciət edərək yeni IP ünvanı tələb edir.

12. Bu, şəbəkə
administratorlarına IP
ünvanlarını əl ilə təyin
etmək və ya IP ünvan
münaqişələrini həll etmək
çətinliyi ilə məşğul olmaq
əvəzinə DHCP-dən
istifadə edərək IP
ünvanlarını avtomatik
idarə etməyə imkan verir.