5. Φάρμακο γενικά ονομάηεται κάκε χθμικι
ουςία ικανι να επθρεάςει τθν λειτουργία του
οργανιςμοφ κάκε εμβίου όντοσ ι
μικροοργανιςμοφ όταν ειςζλκει ςε αυτόν.
Απλοφςτερα χαρακτθρίηεται κάκε ουςία ι
παραςκεφαςμα που ανακουφίηει, είτε
κεραπεφει, από αςκζνειεσ ι πόνουσ του
ανκρϊπινου οργανιςμοφ και γενικότερα
αποκακιςτά τθν ανκρϊπινθ υγεία
6. Τα απαραίτθτα φαρμακευτικά ςκευάςματα που πρζπει να ζχει
ο πολίτθσ ςτο φαρμακείο του, οι δοςολογίεσ και οι τρόποι
χοριγθςθσ εξατομικεφονται αναλόγωσ των ευρθμάτων τθσ
ςωςτισ ιατρικισ εξζταςθσ. Ένα από τα κακικοντα του ιατροφ
κατά τθν διάρκεια τθσ ςωςτισ ιατρικισ προλθπτικισ εξζταςθσ,
θ οποία δυςτυχϊσ ςυχνότατα αμελείται ςτθν Ελλάδα, είναι και
θ ςυνταγογράφθςθ φαρμάκων για τον εξοπλιςμό του οικιακοφ
φαρμακείου, αναλόγωσ πακιςεων και ιατρικϊν δεδομζνων. Το
είδοσ των απαιτοφμενων ςκευαςμάτων ποικίλλει ανάλογα με
το status υγείασ του οργανιςμοφ. Άλλα είναι τα φάρμακα που
πρζπει να ζχει ςτο φαρμακείο του ο διαβθτικόσ, άλλα ο
υπερταςικόσ, ο καρδιοπακισ, ο αλλεργικόσ, ο ελκοπακισ κ.λπ.
Υπάρχουν ωςτόςο οριςμζνα γενικά φάρμακα που είναι ενιαία
για όλουσ. Σε αυτά κα αναφερκοφμε ςτο παρόν άρκρο.
7. Το οικιακό φαρμακείο πρώτων βοηθειών
περιλαμβάνει :
1. Αντιςθπτικά, γάηεσ, πάγο, κακαροφσ επιδζςμουσ για το ενδεχόμενο των τραυμάτων
: Οι μικρζσ αιμορραγίεσ ελζγχονται με κρφο νερό και άμεςθ πίεςθ με κακαρό
επίδεςμο και πάγο, μζχρι να ςταματιςει θ αιμορραγία. Χαλαρϊνετε περιοδικά τθν
πίεςθ, κοιτάηοντασ εάν ελζγχκθκε θ αιμορραγία και επί διακοπισ τθσ αιμορραγίασ,
βάηετε τοπικά το αντιςθπτικό και δζνετε απαλά με κακαρι επίδεςθ. Η κακαρι
επίδεςθ αφαιρείται εντόσ λίγθσ ϊρασ και θ περιποίθςθ γίνεται με ςυχνζσ επαλείψεισ
με τοπικό αντιςθπτικό. Το ίδιο μπορείτε να κάνετε και για τον ζλεγχο ρινορραγίασ
πιζηοντασ ςτακερά τα πτερφγια τθσ μφτθσ μεταξφ τουσ και εφαρμόηοντασ πάνω τθσ
πάγο ι κρφο επίδεςμο. Οι ρινορραγίεσ πρζπει να αξιολογοφνται ιατρικϊσ προσ
διερεφνθςθ των αιτίων. Τα βακφτερα τραφματα και οι μεγαλφτερεσ αιμορραγίεσ
χριηουν επίςθσ ιατρικισ εξετάςεωσ, διότι μπορεί να χρειαςτεί εφαρμογι ραμμάτων.
Στα περιςςότερα τραφματα κα χρειαςτεί εφαρμογι αντιτετανικοφ οροφ, εφόςον δεν
υπάρχει προςτατευτικόσ τίτλοσ αντιςωμάτων από αντιτετανικό εμβολιαςμό και δεν
υπάρχουν απαγορευτικζσ αντενδείξεισ για τθν εφαρμογι του
8. 2. Αντιαλλεργικι αλοιφι, αλοιφι για τςιμπιματα εντόμων και
αντιαλλεργικά χάπια: Στθν τοπικι αλλεργία εκδθλϊνεται
υπερευαιςκθςία του δζρματοσ ςε ουςίεσ του περιβάλλοντοσ που
ονομάηονται αλλεργιογόνα. Στο τςίμπθμα υπάρχει τοπικι αντίδραςθ
του οργανιςμοφ. Στισ περιπτϊςεισ αυτζσ εμφανίηεται εξάνκθμα, που
αυτοπεριορίηεται τοπικά ςε μικρι περιοχι του δζρματοσ και οι τοπικζσ
αλοιφζσ ι τα χάπια βοθκοφν αποτελεςματικά. Οι ςυςτθματικότερεσ
αντιδράςεισ που εκδθλϊνονται είτε με τθν μορφι γενικευμζνου
εξανκιματοσ είτε με ςυμπτϊματα από άλλα όργανα εκτόσ του
δζρματοσ (π.χ. δυςχζρεια αναπνοισ, πριξιμο) επιβάλλουν άμεςα
ιατρικι εξζταςθ προσ αποφυγι επικίνδυνων για τθν ηωι καταςτάςεων
(π.χ. αναφυλαξία).
9. 5. Απλά φάρμακα ταχείασ δράςθσ για δυςπεψία, ναυτία : Οι ςτομαχικζσ διαταραχζσ
είναι ςυνικεισ μετά από τα λιπαρά γεφματα ι τθν υπερβολικι κατανάλωςθ ποτοφ,
ςυνικθ φαινόμενα ςε οικογενειακζσ ςυνεςτιάςεισ και κατά τθν περίοδο των εορτϊν.
Εκδθλϊνονται με ρζψιμο, φοφςκωμα, κοιλιακά ενοχλιματα. Τα φάρμακα αυτά είναι
χριςιμα για τα οξζα επειςόδια. Επί εμμονισ των ςυμπτωμάτων, παρά τθν λιψθ τουσ
ι ςε επαναλαμβανόμενα επειςόδια πρζπει να γίνεται άμεςα ιατρικι εξζταςθ, διότι τα
ςυμπτϊματα μπορεί να είναι αντιδραςτικά και να οφείλονται ςε υποκείμενθ ςοβαρι
πάκθςθ (π.χ. ζμφραγμα του μυοκαρδίου, ζλκοσ ).
Το είδοσ του φαρμάκου όςο απλό και να είναι μπορεί να ζχει παρενζργειεσ για
οριςμζνα άτομα. Έτςι δεν υπάρχουν γενικά αςφαλι φάρμακα για όλο τον κόςμο. Επί
παραδείγματι θ αςπιρίνθ είναι ζνα κοινό και ευρζωσ διαδεδομζνο αντιπυρετικό. Οι
ζγκυεσ, οι κθλάηουςεσ, τα παιδιά και οι ζφθβοι δεν πρζπει να λαμβάνουν ωσ
αντιπυρετικό τθν αςπιρίνθ για τον ζλεγχο του πυρετοφ, για να αποφευχκεί ζνα
ςπάνιο και επικίνδυνο ςφνδρομο, το ςφνδρομο REYE. Το φάρμακο αντενδείκνυται ςε
ςοβαρι υπερευαιςκθςία ςτο ακετυλοςαλικυλικό οξφ, ςε ζλκοσ, ςε βαριά θπατικι
ανεπάρκεια, ςε ςυνδυαςμό με οριςμζνα φάρμακα.
10.
11. Πζρα από το κόςτοσ από τθν άποψθ τθσ απϊλειασ
ανκρϊπινων ηωϊν και τθσ οδφνθσ των εργαηομζνων και των
οικογενειϊν τουσ, τα ατυχιματα επθρεάηουν και τισ
επιχειριςεισ και τθν κοινωνία ςτο ςφνολό τθσ. Λιγότερα
ατυχιματα ςθμαίνουν λιγότερεσ αναρρωτικζσ άδειεσ με
αποτζλεςμα χαμθλότερο κόςτοσ και λιγότερθ διατάραξθ τθσ
παραγωγικισ διαδικαςίασ. Απαλλάςςονται επίςθσ οι
εργοδότεσ από το κόςτοσ πρόςλθψθσ και κατάρτιςθσ νζου
προςωπικοφ και μπορεί να μειωκεί το κόςτοσ τθσ πρόωρθσ
ςυνταξιοδότθςθσ και των αςφαλιςτικϊν αποηθμιϊςεων.
12. Τα ολιςκιματα, τα παραπατιματα και οι πτϊςεισ
αποτελοφν τθ ςθμαντικότερθ αιτία ατυχθμάτων ςε
όλουσ τουσ κλάδουσ, από τθ βαριά μεταποίθςθ ζωσ
τισ εργαςίεσ γραφείου. Στισ πθγζσ κινδφνου
ςυγκαταλζγονται επίςθσ θ πτϊςθ αντικειμζνων, τα
κερμικά και χθμικά εγκαφματα, οι πυρκαγιζσ και οι
εκριξεισ, οι επικίνδυνεσ ουςίεσ και το άγχοσ. Για τθν
πρόλθψθ των ατυχθμάτων ςτο χϊρο εργαςίασ, οι
εργοδότεσ πρζπει να κακιερϊνουν ςφςτθμα
διαχείριςθσ τθσ αςφάλειασ που να ενςωματϊνει τισ
διαδικαςίεσ εκτίμθςθσ και ελζγχου του κινδφνου.
13. Οικιακά ατυχιματα και πρόλθψθ
• Τα παιδιά αποτελοφν μία από τισ πιο ευπακείσ
ομάδεσ ςε ότι αφορά ςτα οικιακά ατυχιματα .
Είναι χαρακτθριςτικό ότι το 60% του ςυνολικοφ
αρικμοφ ατυχθμάτων ςε παιδιά θλικίασ ζωσ 5
χρόνων είναι αυτά που ςυμβαίνουν ςτο ςπίτι. Η
γοθτεία τθσ περιπζτειασ, θ αυξθμζνθ
περιζργεια, θ ανωριμότθτα ςτθν κρίςθ αλλά και
θ αδυναμία ςτον ςυντονιςμό των κινιςεων
αποτελοφν τισ κυρίεσ αιτίεσ πρόκλθςθσ τουσ.
Κροφςματα
πτϊςεων, δθλθτθριάςεων, εγκαυμάτων ι και
τραυματιςμϊν από εργαλεία είναι μερικά από τα
πιο ςυνικθ περιςτατικά.
14. Τα οδικά ατυχιματα ςθμαντικότερθ αιτία
κανάτου και αναπθρίασ για τουσ νζουσ
Τα οδικά αηςσήμαηα εξακολοςθούν να αποηελούν
ηη ζημανηικόηεπη αιηία θανάηος και αναπηπίαρ για
ηοςρ νέοςρ, ηόζο παγκοζμίωρ όζο και ζηην
Εςπώπη. Το 2010 ηο 19% ηων θανάηων από
ηποσαία αηςσήμαηα ζηην ΕΕ αθοπούζε νέοςρ
ανθπώποςρ ηλικίαρ μεηαξύ 18 και 25 εηών (αν και
αςηή η ομάδα ηλικίαρ απαπηίζει μόνο ηο 10% ηος
ζςνολικού πληθςζμού).
15. Πρόλθψθ καπνίςματοσ
Η Ππόλητη τος καπνίσματορ ξεκινάει
μέσα από την οικογένεια ή μεταυέπεται
μέσυ DNA.
Κάπνισμα ονομάζεται η ππακτική τηρ
εισπνοήρ καπνού πποεπσόμενος από
την καύση υύλλυν τος υςτού πος
λέγεται καπνόρ.
16. Ναρκωτικά
Ο όροσ ναρκωτικό πιςτεφεται ότι προτάκθκε από τον Γαλθνό
για να περιγράψει δραςτικζσ ουςίεσ που μουδιάηουν ι
νεκρϊνουν, προκαλϊντασ απϊλεια αιςκιςεων ι παράλυςθ. Ο
όροσ νάρκωςθ χρθςιμοποιικθκε αρχικά από τον Ιπποκράτθ
για τθ διαδικαςία ι τθν κατάςταςθ τθσ ζλλειψθσ αιςκιςεων. Ο
Γαλθνόσ ανζφερε τθ ρίηα μανδραγόρα, τουσ ςπόρουσ του
φυτοφ altercus και το χυμό παπαροφνασ (όπιο) ςαν βαςικά
παραδείγματα.
17. Αποτζλεςμα ναρκωτικϊν
Τα αποτελζςματα τθσ χριςθσ ναρκωτικϊν εξαρτϊνται κυρίωσ
από τθ δόςθ, τον τρόπο χοριγθςθσ, προθγοφμενθ ζκκεςθ ςτθν
ουςία και τισ προςδοκίεσ του χριςτθ. Εκτόσ από τθν χριςθ
τουσ ςε κλινικό περιβάλλον για τθν αντιμετϊπιςθ του πόνου,
του βιχα και τθσ οξείασ διάρροιασ, τα ναρκωτικά προκαλοφν
μια γενικι αίςκθςθ ευφορίασ και μειϊνουν τθν ζνταςθ, το
άγχοσ και τθν επικετικότθτα. Αυτά τα αποτελζςματα είναι
χριςιμα ςε ζνα κεραπευτικό πλαίςιο και ςυνειςφζρουν ςτθ
διάδοςι τουσ ωσ ψυχαγωγικά φάρμακα, κακϊσ και ςτθν
πρόκλθςθ εκιςμοφ.
Η χριςθ ναρκωτικϊν ςυνδζεται ςυχνά με ποικιλία
παρενεργειϊν,
18. Πρϊτεσ βοικειεσ
Σε κάκε ςτιγμι κάποιο ατφχθμα μπορεί να ςυμβεί. Ατυχιματα
ςτο ςπίτι, ςτο ςχολείο, ςτθ δουλειά, ςτο δρόμο. Μια
ςφγκρουςθ αυτοκινιτων, μια πυρκαγιά, ζνασ πνιγμόσ ςτθ
κάλαςςα, μια ζκρθξθ, είναι κακθμερινά γεγονότα ποφ
γεμίηουν τισ ςτιλεσ των εφθμερίδων. Κάποιοσ ποφ κα βρεκεί
κοντά ςτο ατφχθμα μπορεί να προςφζρει πολφτιμθ βοικεια,
αν γνωρίηει μερικά βαςικά πράγματα. Αντίκετα, ι άγνοια
εξουδετερϊνει κάκε καλι πρόκεςθ και μπορεί να οδθγιςει ςε
ςοβαρά λάκθ. Φυςικά ς' ζνα ατφχθμα εκείνο ποφ κα πρζπει
χωρίσ κακυςτζρθςθ να γίνει είναι να εξαςφαλιςτεί ι βοικεια
ενόσ γιατροφ και θ αςφαλισ μεταφορά του κφματοσ ςτο
νοςοκομείο. Μζχρισ όμωσ ζρκει ο γιατρόσ ι το αςκενοφόρο
μπορεί να ζχει χακεί ι ευκαιρία να ςωκεί μια ανκρϊπινθ
φπαρξθ
19. Τεχνθτι αναπνοι
O όροσ τεχνθτι αναπνοι αναφζρεται ςε όλεσ εκείνεσ τισ ενζργειεσ
που απαιτοφνται προκειμζνου να επανζλκει ςτθν ηωι ζνασ άνκρωποσ
που δεν ζχει ςφυγμοφσ, λόγω καρδιακισ προςβολισ ι λιποκυμίασ ι
κϊματοσ. Συμπεριλαμβάνεται ςτισ μεκόδουσ που αποτελοφν τα
επείγοντα μζτρα τθσ καρδιοπνευμονικισ ανάνθψθσ, δθλαδι τθν
πρϊτθ φάςθ τθσ προςπάκειασ αναηωογόνθςθσ και μπορεί να
αποδειχτεί ςωτιρια για το κφμα, αν γίνει ςωςτά.
Αξίηει να αναφζρουμε, ότι θ τεχνθτι αναπνοι αποτελεί λφςθ
ανάγκθσ για ζκτακτο περιςτατικό και δεν αντικακιςτά ςε καμία
περίπτωςθ τθν εξειδικευμζνθ ιατρικι βοικεια. Επομζνωσ, προτοφ
ξεκινιςουμε οποιαδιποτε διαδικαςία ανάνθψθσ ςτο κφμα, κα πρζπει
πρϊτα να καλζςουμε το 166 και να προςδιορίςουμε τθν ακριβι μασ
κζςθ για να ζρκει βοικεια.
