Werelddag van de Stedenbouw | 16 november 2017 | Thor Park Genk. Energietransitie: wat zijn de uitdagingen voor het netbeheer. Door Joris Lemmens (Infrax)

1. Uitdagingen voor het netbeheer
Joris Lemmens – Werelddag van de stedenbouw 2017
16/11/2017

2. Evolutie HEB in het Infrax net
0
100
200
300
400
500
600
700
800
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
PV (MW)
0
50
100
150
200
250
300
350
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Wind (MW)

3. Een veranderend belastingsprofiel…
Grotere
avondpiek
PV generatie
Past
Present
Future
Hogere “ramp
rate” van min tot
max belasting
Time (h)
The “Duck Curve”

4. Meting feeder in onderstation Kersbeek (HS/MS)
4
Terugvoeding naar HS-net

5. Systeem balancing
Het systeemevenwicht bewaren wordt een steeds moeilijkere
(en duurdere) opdracht
Piekcentrales (gas) kunnen de nodige flexibiliteit leveren,
maar worden uit de markt geduwd door PV/Wind
Verschil tussen vraag en aanbod moet niet alleen opgevangen
worden door flexibele productie-eenheden, maar ook steeds
meer door flexibele verbruikers en opslag in de
distributienetten
Steeds meer flexibiliteit gecontracteerd in distributienetten
door Flexibility Service Providers (FSP’s) om deze
geaggregeerd aan te bieden aan Elia
Paradigma verandering“productie volgt vraag” “Vraag volgt productie”
De uitdagingen zijn GLOBAAL

6. Congestierisico in het distributienet
De bestaande netten zijn ontworpen voor exclusief afname en
willekeurig, onafhankelijk afnamegedrag met een lage
gelijktijdigheid
Meer PV, elektrische voertuigen, warmtepompen en
vraagsturing zorgen voor een hogere piekbelasting met een
hogere gelijktijdigheid
Problemen met spanningskwaliteit
Overbelasting van kabels en transformatoren
€ ∆kW
BRP
TSO
FSP
De uitdagingen zijn LOKAAL

7. De conventionele oplossing…
7
Capaciteitsverhoging door
netversterking

8. …of een slimmere aanpak?
8
Slimme meters
Batterijopslag
Slimme PV
omvormers
DSM met slimme toestellen en opslag
Transfo met
spanningsregelaar
Flexibele verbruikers
Smart grid = een intelligente samenwerking van alle onderdelen en gebruikers
van het elektriciteitsnet. Dit vereist technologie, meetdata, controle, ICT,
regelgeving en een actievere rol voor de netgebruikers
Coördinatie
EV laadinfrastructuur
Active distribution
management system
(SCADA)

9. Flexibiliteit: De hoeksteen van smart grids
Definitie
De aanpasbaarheid van de vermogensuitwisseling met het net van lasten,
opslag of productie…
…door de grootte van het vermogen aan te passen of door de
vermogensuitwisseling in de tijd te verschuiven
…als reactie op (prijs)signalen van de markt (commerciële flex) …of
netbeheerder (technische flex)
Peak shaving Load shifting

10. Opslag/flexibiliteit: #Stakeholders #Use-cases
10
Netbeheerders Marktpartijen Netgebruikers
Congestie management
Balancing (R1, R2, R3)
Voltage control
Power quality
Reactive power management
Portfolio optimalisatie
Ancillary services voor
TSO/DSO
Tarief optimalisatie
PV self-consumption
Security of supply (back-up)
Off-grid
Demand-response diensten

11. De maatschappelijke dimensie van de
energietransitie en slimme netten
De energietransitie stelt ons voor technologische, markttechnische, maar ook
maatschappelijke uitdagingen
Individuele prosumenten en collectieven actief laten bijdragen aan lokale en globale
stabiliteit van het energiesysteem, binnen de solidariteit van het distributienet
Gesegmenteerde uitrol slimme meter faciliteert nieuwe marktprocessen met een
actievere rol voor de eindgebruiker
Een capaciteitstarief zorgt voor kostenreflectieve nettarieven en geeft een prikkel
aan netgebruikers om zijn “footprint” op het net te beperken
Regulering moet zorgen voor duidelijke spelregels om een maatschappelijk
optimum na te streven, in plaats van te optimaliseren per stakeholder
Decentralisatie werkt alleen als er ook een duidelijke en betrouwbare regie is. Dit is
de rol van de netbeheerder als neutrale marktfacilitator/systeembeheerder
Streven naar een stabiel, duurzaam en kostenefficiënt energiesysteem
11

12. Contact
Joris.Lemmens@infrax.be