SlideShare a Scribd company logo
1 of 28
Download to read offline
WERELDDAG VAN DE STEDENBOUW: ENERGIE
INLEIDING
Han Vandevyvere, Unit Smart Energy & Built Environment
Uitdagingen?
WAT AMBIËREN WE?
100% Hernieuwbare Energie
(80 à 95% CO2-reductie tegen 2050)
De Windcentrale
WAT AMBIËREN WE?
100% Circulaire Economie
WAT AMBIËREN WE?
100% Leefbare Steden
> Primaire versus secundaire aandachtschil
1. Technisch duurzaamheidsperspectief
De Energie-Vergelijking
Energie-Efficiëntie vs. Hernieuwbare
Energieproductie?
Ergens in Vlaanderen, 60.000 inwoners, 60 km², energievraag 2.
333 3MW turbines… … of 16 km² PV / 50 km² zonne
Halen we het met HE?
2.000 GWh = …
DE ENERGIE-VERGELIJKING
Energie-
Efficiëntie
HOE DIEP RENOVEREN?
HOE DIEP RENOVEREN?
Scenario’s residentiële gebouwen (Leuven, 2013)
Indien we alle renovatiegolven (de spontane renovaties
niet meegerekend) integraal zouden willen uitvoeren
tegen 2030, is een totale renovatiegraad van bijna 7%
per jaar vereist. Hetzelfde doel tegen 2050 zou in dit
opzicht beter haalbaar zijn, met een renovatiegraad van
bijna 3% per jaar of voor Leuven omgerekend 1000
woningen per jaar.
Budget? Orde 50 mio Euro / jaar
Leuven: +/- 250 mio Euro / jaar aan energie
Gezinnen: +/- 100 mio Euro / jaar aan energie
HOE DIEP RENOVEREN?
WEINIG MOGELIJKHEDEN EE > BLIJVENDE VRAAG NAAR BRONNEN OP HOGERE
TEMPERATUUR
HOE DIEP RENOVEREN?
VEEL MOGELIJKHEDEN EE > BRONNEN OP LAGERE TEMPERATUUR
HOE DIEP RENOVEREN ?
ROL VAN DE STEDELIJKE MORFOLOGIE
Rolf Disch Solarsiedlung Freiburg
EE als driver voor
ruimtelijk-energetische
ontwikkelingsstrategieën
DE ENERGIE-VERGELIJKING
Hernieuwbare Energieproductie
WAT AMBIËREN WE?
ZonElektrische netten Thermische netten
Wind
Hydro
Biomassa
Opslag
Simme
uitwisseling
&
conversie
Slim beheer
(DSM)
Opslag
Rest-
warmte
Geothermie
Slim beheer
(DSM)
macro
meso
micro
Warmtenetten 4e generatie:
Invloed op vereist EE-niveau
in gebouwde omgeving!
Bron: Lund et al, 2014
MESO-SCHAAL
19/04/2016
© 2014, VITO NV
» Transportnet:
2,15km
» Totaal: 4-5km
B
Voorbeeld opzet micronet:
• Grondgekoppelde WP
• Zonthermie
• PV voor aandrijven WP
MESO-SCHAAL
HE als driver voor
ruimtelijk-energetische
ontwikkelingsstrategieën
2. Sociaal duurzaamheidsperspectief
City-zen Roadshow Izmir (TR)
Stedelijke transitieprocessen
Hammarby Sjöstad, Stockholm
(SE)
TRAKSIS: kader voor stedelijke transitie-initiatieven
Stedelijke transitieprocessen – Energie en
de burger
Energent
Bedzed (UK)
Brighton Energy Cooperative
3. Nieuwe economische modellen
COCREATIE
Leuven Klimaatneutraal 2030
COCREATIE
Leuven Klimaatneutraal 2030

More Related Content

What's hot

Presentatie zonnepanelen wim van den pol 27 juni 2013
Presentatie zonnepanelen wim van den pol 27 juni 2013Presentatie zonnepanelen wim van den pol 27 juni 2013
Presentatie zonnepanelen wim van den pol 27 juni 2013
jolandeschuurman
 
The Solar Future II - Bouwe de Boer
The Solar Future II - Bouwe de BoerThe Solar Future II - Bouwe de Boer
The Solar Future II - Bouwe de Boer
Paul van der Linden
 
EnergietransitieFD151909
EnergietransitieFD151909EnergietransitieFD151909
EnergietransitieFD151909
Occo Roelofsen
 
160413 Persbericht - Samenwerking Energie365 met Duits Next Kraftwerke
160413 Persbericht - Samenwerking Energie365 met Duits Next Kraftwerke160413 Persbericht - Samenwerking Energie365 met Duits Next Kraftwerke
160413 Persbericht - Samenwerking Energie365 met Duits Next Kraftwerke
Bas Hijman
 
Indirecte CO2 reductie: warmtelevering en CO2 levering als voorbeeld
Indirecte CO2 reductie: warmtelevering en CO2 levering als voorbeeldIndirecte CO2 reductie: warmtelevering en CO2 levering als voorbeeld
Indirecte CO2 reductie: warmtelevering en CO2 levering als voorbeeld
Dutch Power
 
Themadag 17 september - Samenspel
Themadag 17 september - SamenspelThemadag 17 september - Samenspel
Themadag 17 september - Samenspel
Dutch Power
 
Ronde 2: Europa vind wijkenergieaanpak Groningen toonaangevend. Waarom?
Ronde 2: Europa vind wijkenergieaanpak Groningen toonaangevend. Waarom?Ronde 2: Europa vind wijkenergieaanpak Groningen toonaangevend. Waarom?
Ronde 2: Europa vind wijkenergieaanpak Groningen toonaangevend. Waarom?
Congrestival
 

What's hot (20)

Bert den Ouden - Voorzitter FAN - Flexibiliteit in de markt
Bert den Ouden - Voorzitter FAN - Flexibiliteit in de marktBert den Ouden - Voorzitter FAN - Flexibiliteit in de markt
Bert den Ouden - Voorzitter FAN - Flexibiliteit in de markt
 
Zelfvoorzienend huis via Modulair Woning Energie Systeem (MWES)
Zelfvoorzienend huis via Modulair Woning Energie Systeem (MWES)Zelfvoorzienend huis via Modulair Woning Energie Systeem (MWES)
Zelfvoorzienend huis via Modulair Woning Energie Systeem (MWES)
 
Frits Verheij - TNO
Frits Verheij - TNOFrits Verheij - TNO
Frits Verheij - TNO
 
Presentatie zonnepanelen wim van den pol 27 juni 2013
Presentatie zonnepanelen wim van den pol 27 juni 2013Presentatie zonnepanelen wim van den pol 27 juni 2013
Presentatie zonnepanelen wim van den pol 27 juni 2013
 
The Solar Future II - Bouwe de Boer
The Solar Future II - Bouwe de BoerThe Solar Future II - Bouwe de Boer
The Solar Future II - Bouwe de Boer
 
20171130 Booosting Branchevreemd bij Tesla - Mieke Oostra
20171130 Booosting Branchevreemd bij Tesla - Mieke Oostra20171130 Booosting Branchevreemd bij Tesla - Mieke Oostra
20171130 Booosting Branchevreemd bij Tesla - Mieke Oostra
 
Windturbines
WindturbinesWindturbines
Windturbines
 
Energietransitie Gelderland, presentatie tijdens masterclass 26 juni 2014
Energietransitie Gelderland, presentatie tijdens masterclass 26 juni 2014Energietransitie Gelderland, presentatie tijdens masterclass 26 juni 2014
Energietransitie Gelderland, presentatie tijdens masterclass 26 juni 2014
 
EnergietransitieFD151909
EnergietransitieFD151909EnergietransitieFD151909
EnergietransitieFD151909
 
Gerard van Pijkeren - Gasunie
Gerard van Pijkeren - GasunieGerard van Pijkeren - Gasunie
Gerard van Pijkeren - Gasunie
 
4. Stedin - John Hodemaekers
4. Stedin - John Hodemaekers 4. Stedin - John Hodemaekers
4. Stedin - John Hodemaekers
 
160413 Persbericht - Samenwerking Energie365 met Duits Next Kraftwerke
160413 Persbericht - Samenwerking Energie365 met Duits Next Kraftwerke160413 Persbericht - Samenwerking Energie365 met Duits Next Kraftwerke
160413 Persbericht - Samenwerking Energie365 met Duits Next Kraftwerke
 
Maarten de Vries TKI - Urban Energy
Maarten de Vries   TKI - Urban EnergyMaarten de Vries   TKI - Urban Energy
Maarten de Vries TKI - Urban Energy
 
Peter van Schaik, Pro Rail
Peter van Schaik, Pro RailPeter van Schaik, Pro Rail
Peter van Schaik, Pro Rail
 
Indirecte CO2 reductie: warmtelevering en CO2 levering als voorbeeld
Indirecte CO2 reductie: warmtelevering en CO2 levering als voorbeeldIndirecte CO2 reductie: warmtelevering en CO2 levering als voorbeeld
Indirecte CO2 reductie: warmtelevering en CO2 levering als voorbeeld
 
Louis Dietvors, Enexis - Energiek verbonden met het Spoor
Louis Dietvors, Enexis - Energiek verbonden met het SpoorLouis Dietvors, Enexis - Energiek verbonden met het Spoor
Louis Dietvors, Enexis - Energiek verbonden met het Spoor
 
Themadag 17 september - Samenspel
Themadag 17 september - SamenspelThemadag 17 september - Samenspel
Themadag 17 september - Samenspel
 
Bernard Fortuyn - Siemens Nederland
Bernard Fortuyn - Siemens NederlandBernard Fortuyn - Siemens Nederland
Bernard Fortuyn - Siemens Nederland
 
Dag van de duurzaamheid leeuwarden 2015
Dag van de duurzaamheid leeuwarden 2015Dag van de duurzaamheid leeuwarden 2015
Dag van de duurzaamheid leeuwarden 2015
 
Ronde 2: Europa vind wijkenergieaanpak Groningen toonaangevend. Waarom?
Ronde 2: Europa vind wijkenergieaanpak Groningen toonaangevend. Waarom?Ronde 2: Europa vind wijkenergieaanpak Groningen toonaangevend. Waarom?
Ronde 2: Europa vind wijkenergieaanpak Groningen toonaangevend. Waarom?
 

Similar to Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Inleiding Han Vandevyvere

Hub Vooruit Magazine_Concept3 .compressed
Hub Vooruit Magazine_Concept3 .compressedHub Vooruit Magazine_Concept3 .compressed
Hub Vooruit Magazine_Concept3 .compressed
Mariska Louman
 
Hilde Crevits
Hilde CrevitsHilde Crevits
Hilde Crevits
ceysens
 
PHP_009_Symposiumboekje_2016_014_WEB_SPREADS
PHP_009_Symposiumboekje_2016_014_WEB_SPREADSPHP_009_Symposiumboekje_2016_014_WEB_SPREADS
PHP_009_Symposiumboekje_2016_014_WEB_SPREADS
Debby Burssens
 

Similar to Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Inleiding Han Vandevyvere (12)

Markthal Tu 2009
Markthal Tu 2009Markthal Tu 2009
Markthal Tu 2009
 
Keynotelezing 2 - Ivo Opstelten
Keynotelezing 2 - Ivo OpsteltenKeynotelezing 2 - Ivo Opstelten
Keynotelezing 2 - Ivo Opstelten
 
Dijkstra Draisma gastles circulair bouwen en materialen
Dijkstra Draisma gastles circulair bouwen en materialenDijkstra Draisma gastles circulair bouwen en materialen
Dijkstra Draisma gastles circulair bouwen en materialen
 
Nul op de meter: een kwestie van energie opslag of energie efficiency
Nul op de meter: een kwestie van energie opslag of energie efficiency Nul op de meter: een kwestie van energie opslag of energie efficiency
Nul op de meter: een kwestie van energie opslag of energie efficiency
 
Energieke zorgbouw
Energieke zorgbouwEnergieke zorgbouw
Energieke zorgbouw
 
"Energietransitie en ruimte" (Anneloes van Noordt en Els Willems, Ruimte Vlaa...
"Energietransitie en ruimte" (Anneloes van Noordt en Els Willems, Ruimte Vlaa..."Energietransitie en ruimte" (Anneloes van Noordt en Els Willems, Ruimte Vlaa...
"Energietransitie en ruimte" (Anneloes van Noordt en Els Willems, Ruimte Vlaa...
 
Hub Vooruit Magazine_Concept3 .compressed
Hub Vooruit Magazine_Concept3 .compressedHub Vooruit Magazine_Concept3 .compressed
Hub Vooruit Magazine_Concept3 .compressed
 
10 mythes van mini windturbines
10 mythes van mini windturbines10 mythes van mini windturbines
10 mythes van mini windturbines
 
Hilde Crevits
Hilde CrevitsHilde Crevits
Hilde Crevits
 
PHP_009_Symposiumboekje_2016_014_WEB_SPREADS
PHP_009_Symposiumboekje_2016_014_WEB_SPREADSPHP_009_Symposiumboekje_2016_014_WEB_SPREADS
PHP_009_Symposiumboekje_2016_014_WEB_SPREADS
 
Windpark egchelseheide
Windpark egchelseheideWindpark egchelseheide
Windpark egchelseheide
 
20190709 Openbare Les HU - bestuurslid Mieke Oostra
20190709 Openbare Les HU - bestuurslid Mieke Oostra20190709 Openbare Les HU - bestuurslid Mieke Oostra
20190709 Openbare Les HU - bestuurslid Mieke Oostra
 

More from Els Brouwers

More from Els Brouwers (20)

Congres Operatie Circulatie | Ward Verbakel | Circulair Park Oudenaarde
Congres Operatie Circulatie | Ward Verbakel | Circulair Park OudenaardeCongres Operatie Circulatie | Ward Verbakel | Circulair Park Oudenaarde
Congres Operatie Circulatie | Ward Verbakel | Circulair Park Oudenaarde
 
Operatie Circulatie. Wandeling Leuven. Kathleen Van de Werf
Operatie Circulatie. Wandeling Leuven. Kathleen Van de WerfOperatie Circulatie. Wandeling Leuven. Kathleen Van de Werf
Operatie Circulatie. Wandeling Leuven. Kathleen Van de Werf
 
Operatie Circulatie. Circulaire steden. Chandar van der Zande
Operatie Circulatie. Circulaire steden. Chandar van der ZandeOperatie Circulatie. Circulaire steden. Chandar van der Zande
Operatie Circulatie. Circulaire steden. Chandar van der Zande
 
Operatie Circulatie. Superlocal. Circulaire gebiedsontwikkeling in Kerkrade. ...
Operatie Circulatie. Superlocal. Circulaire gebiedsontwikkeling in Kerkrade. ...Operatie Circulatie. Superlocal. Circulaire gebiedsontwikkeling in Kerkrade. ...
Operatie Circulatie. Superlocal. Circulaire gebiedsontwikkeling in Kerkrade. ...
 
Operatie Circulatie. Circulair Overpark Oudenaarde. Ward Verbakel
Operatie Circulatie. Circulair Overpark Oudenaarde. Ward VerbakelOperatie Circulatie. Circulair Overpark Oudenaarde. Ward Verbakel
Operatie Circulatie. Circulair Overpark Oudenaarde. Ward Verbakel
 
Operatie Circulatie. De Nieuwe Dokken Gent. Philippe Teughels
Operatie Circulatie. De Nieuwe Dokken Gent. Philippe TeughelsOperatie Circulatie. De Nieuwe Dokken Gent. Philippe Teughels
Operatie Circulatie. De Nieuwe Dokken Gent. Philippe Teughels
 
Operatie Circulatie. Circulair Zuid Antwerpen. Christine Van derslijen
Operatie Circulatie. Circulair Zuid Antwerpen. Christine Van derslijenOperatie Circulatie. Circulair Zuid Antwerpen. Christine Van derslijen
Operatie Circulatie. Circulair Zuid Antwerpen. Christine Van derslijen
 
Operatie Circulatie. Labland. Martha Vandermaesen
Operatie Circulatie. Labland. Martha VandermaesenOperatie Circulatie. Labland. Martha Vandermaesen
Operatie Circulatie. Labland. Martha Vandermaesen
 
Operatie Circulatie. Station Wijgmaal. Evelien Willaert
Operatie Circulatie. Station Wijgmaal. Evelien WillaertOperatie Circulatie. Station Wijgmaal. Evelien Willaert
Operatie Circulatie. Station Wijgmaal. Evelien Willaert
 
Operatie Circulatie. Inleiding projecten. Elmar Willems
Operatie Circulatie. Inleiding projecten. Elmar WillemsOperatie Circulatie. Inleiding projecten. Elmar Willems
Operatie Circulatie. Inleiding projecten. Elmar Willems
 
Operatie Circulatie. Casus Deinze. Pieter-Jan Fieremans.
Operatie Circulatie. Casus Deinze. Pieter-Jan Fieremans.Operatie Circulatie. Casus Deinze. Pieter-Jan Fieremans.
Operatie Circulatie. Casus Deinze. Pieter-Jan Fieremans.
 
Operatie Circulatie. Circulaire gemeente voor de toekomst. Erik Grietens
Operatie Circulatie. Circulaire gemeente voor de toekomst. Erik GrietensOperatie Circulatie. Circulaire gemeente voor de toekomst. Erik Grietens
Operatie Circulatie. Circulaire gemeente voor de toekomst. Erik Grietens
 
Operatie Circulatie. Vier agenda's voor circulariteit. Julie Marin.
Operatie Circulatie. Vier agenda's voor circulariteit. Julie Marin. Operatie Circulatie. Vier agenda's voor circulariteit. Julie Marin.
Operatie Circulatie. Vier agenda's voor circulariteit. Julie Marin.
 
Operatie Circulatie. Het verhaal van Hal 5. Michiel Van Balen
Operatie Circulatie. Het verhaal van Hal 5. Michiel Van BalenOperatie Circulatie. Het verhaal van Hal 5. Michiel Van Balen
Operatie Circulatie. Het verhaal van Hal 5. Michiel Van Balen
 
Operatie Circulatie. Circulaire principes voor ruimtelijke planning. Annette ...
Operatie Circulatie. Circulaire principes voor ruimtelijke planning. Annette ...Operatie Circulatie. Circulaire principes voor ruimtelijke planning. Annette ...
Operatie Circulatie. Circulaire principes voor ruimtelijke planning. Annette ...
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018_ Ruimtelijk structurerend vermogen van energ...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_ Ruimtelijk structurerend vermogen van energ...Werelddag van de Stedenbouw 2018_ Ruimtelijk structurerend vermogen van energ...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_ Ruimtelijk structurerend vermogen van energ...
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Roken vroeger tot nu: veranderende tijden en...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Roken vroeger tot nu: veranderende tijden en...Werelddag van de Stedenbouw 2018_Roken vroeger tot nu: veranderende tijden en...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Roken vroeger tot nu: veranderende tijden en...
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Hoe maken we de Vlaming bewust van de nadeli...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Hoe maken we de Vlaming bewust van de nadeli...Werelddag van de Stedenbouw 2018_Hoe maken we de Vlaming bewust van de nadeli...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Hoe maken we de Vlaming bewust van de nadeli...
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Aanschouwt eer ge bouwt. Hans Leinfelder (KU...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Aanschouwt eer ge bouwt. Hans Leinfelder (KU...Werelddag van de Stedenbouw 2018_Aanschouwt eer ge bouwt. Hans Leinfelder (KU...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Aanschouwt eer ge bouwt. Hans Leinfelder (KU...
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018. Miranda Coppens (Provincie Antwerpen)
Werelddag van de Stedenbouw 2018. Miranda Coppens (Provincie Antwerpen)Werelddag van de Stedenbouw 2018. Miranda Coppens (Provincie Antwerpen)
Werelddag van de Stedenbouw 2018. Miranda Coppens (Provincie Antwerpen)
 

Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Inleiding Han Vandevyvere